K, S. A -
a J!
Woensdag 11 April 1923
46ste Jaargang No. 14408
A De beteekenis van
den Volkenbond.
ashnda
PIT NUMMER BESTAAT UIT 8 BLADZIJDEN. EERSTE BLAD
STADSNIEUWS.
12 APRIL
E. H. Krelage.
R.-K. Huisvestingscomité.
Personalia.
Uitvoering voor R.-K. Werkloozen.
Haarl. R.-K. Vereeniging voor
Groote Gezinnen.
Verlof Drankwet.
Lijst van Instellingen van Weldadig
heid.
Nog Altijd Compagnons!
Dnmisbaar voor sportmen en sportwomen, is FRANKEN'sMelkbrood.
De staking in de meubel-industrie.
M. H. Binger
LANGS DEN WEG.
CONFERENTIES VOOR NIET-
KATHOLIEKEN.
„Kerk en Kunst".
VAN HET KANTONGERECHT.
bf frr bPpf t
Eert nabc r .chting.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Sbonnementsprij's bedraagt voor
D Haarlem en Agentschappen:
o r Kwartaal 3.25
£er Week 0.25
anco Per post p. kwartaal bij
Vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49
Haarlem,
telefoonnummers: 1426. 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
Adverfentiên 35 cents per regeV
Bij contract belangrijke korting
Advertentiën tusschen den tek.-'
als ingezonden mededeeling. op de
le Pagina 75 ct., op andere redac
tiepagina's 60 ct. per regel. Vraag
en aanbod-advertentiën 14 regel-
60 cent per plaatsing; elke rege!
meer 15 cent, bij vooruitbetaling
9
Gisteren is een „Witboek" verschenen,
bevattende het verslag van de Derde Vol
kenbondsvergadering. Met meer dan gewo-
ne belangstelling lazen wij de volgende al-
fiemeene opmerkingen in de inleiding:
„Men moet niet te spoedig een beslist pes
simistisch antwoord geven op de vraag of de
Volkenbond aan de gestelde verwachtingen
heeft voldaan. Wanneer men billijk wil zijn
tegenover de nieuwe volkengemeenschap,
dan moet niet voorbij gezien worden, hoe
feer de omstandigheden, waaronder zij tot
dusver heeft moeten werken, verschilden van
d'e, welke men zich bij haar oprichting had
Voorgesteld, en hoe ver thans, bijna vier
laren na het sluiten van het Vredesverdrag,
de wereld nog verwijderd is van dien toe
stand van vrede en rust, die voor een voor
spoedige ontwikkeling van de nog zoo zwak
ke internationale organisatie een noodzake-
ike voorwaarde is.
Wanneer men hiermede rekening houdt,
dan zal niet in de eerste plaats aan den
volkenbond de groote teleurstelling geweten
gorden, die de internationale verhoudingen
sinds zijn oprichting hebben gewekt in den
Soest van allen, die op een duurzame verbe-
ering daarvan hadden gehoopt,
integendeel zal men aan het einde der
erde Vergadering niet zonder voldoening op
de werkzaamheid van den Bond terugzien en
"Weten erkennen, dat hij de gevaarlijke klip-
Pen, die in den aanvang zich in zijn weg ver
eenden, heeft weten te omzeilen.
Bestond aanvankelijk de vrees, dat zich in
den Bond een zeker exclusivisme tegenover
e vroegere vijanden der Geallieerde mo
gendheden zou openbaren, deze vrees is tot
1111 toe niet gegrond gebleken. De Duitsche
^geering gaf nog niet den wensch te kennen
°t den Bond toe te treden. De afwezigheid
a»n Amerika ligt nog steeds als een
Schaduw over de werkzaamheid van den
°nd; verheugend is echter dat zich ook bij
de Regeering aldaar een toenemende neiging
°Penbaart met de Technische organisaties
van den Bond zoowel als met het Perma
nente Hof van Internationale Justitie samen-
Werking te zoeken."
Wij hebben veel eerbied voor het opti
misme van de samenstellers van dit verslag,
^elf hebben wij bij de geboorte van den Vol
kenbond en ook daarna nog meermalen ge
waarschuwd tegen een ontmoedigende stem
ming, welke de verwezenlijking der idealen
van een zoo delicaat instituut als een „ge
meenschap van volkeren" slechts zou kunnen
Schaden. Maar na een praclijk van meer
dan drie jaren moesten wij toch op andere
resultaten kunnen bogen! Hoeveel schoone
Woorden zijn er op de jongste Volkenbonds
vergadering niet gesproken. Was het niet een
ontroerend oogenblik, toen zelfs dvFranschc
en Engelsche gedelegeerden elkander vonden
in een formule, die de noodzakelijkheid van
spoedige internationale ontwapening uit
drukte? En werd er niet het stoute woord
gesproken, dat, wanneer de geallieerden het
°P hun laatste conferentie vóór de Roerbe-
Zctting niet eens zouden worden, de Volken
bond zelf het probleem der schadevergoe
dingen en het economische herstel ter hand
z°u nemen? Wat is van al dien durf, van al
J
"ie mooie beloften en voorspellingen terecht
Êekomen!
•Nu staat er in het Witboek terecht, dat het
Mzijdig blijven der Ver. Staten een schaduw
Werpt op de werkzaamheden van den Bond,
^°ch dat de toetreding van de Unie tot het
Permanente Hof van Int. Justitie al weer een
s'aP vooruit is. Doch op hetzelfde oogenblik,
^a' het Witboek uitkomt seint president Har
ing de wereld rond, dat Amerika's stand-
Punt tegenover den Volkenbond ongewij-
z'gd afwijzend blijft.
En wat U er van de ontwapening terecht
gekomen, wanneer wij naar Frankrijk's leger
macht, de luchtvlootplannen van Engeland
e" het Amerikaansche marinisme kijken?
Bij dit alles dringt zich één klacht op,
lm. deze: laten de Staten, waaronder ook
Nederland, die er terecht trotsch op gaan,
det zij in den Bond grooten, moreelen in
vloed hebben, toch krachtiger druk uitoefe-
nen op de anderen, cm, wat Llovd George
cens noemde „het hondengeblaf in Europa"
bet zwijgen op te leggen. Wanneer van den
Volkenbond een krachtiger vredespropa-
ganada uitging met het doel de openbare
doening vóór den vrede en tegen de bewape-
®m.g te winnen, dan was er weer kans, dat
-c regeeringspersonen in de nog oorlogzuch-
llge landen het spoedig tegen de publieke
°Pinie aflegden. Tot nog toe zagen wij in
den Bond echter meer schroom dan durf in
de vredespropaganda tot uiting komen.
Sociëteit SlBavo" Zwaluwen 8 uur
-Esperanto 8 uur Schaakclub
8 uux Bestuur Spoor en Tram 8 uur
-Bestuur Metaalbewerkers 8 uur
Zuivelbereiders 8 uur Bestuur Trams
port 8 uur.
Groote Kerk Van 23 uur orgelbespe-
ling door den heer George Robert.
Joseph's Gczcllenvereeni'jing Jansstraat
Jaarvergadering R.-K. Vereemiging voor
Groole Gezinnen.
**~.zegibouw Jacobijnesitraat 17 Jonge
Vrouwenbond half 8 Proza en Poe-
de Zangver. 8 uur.
Elisabeth's Vereeniging Jamsstraat 49.
Van 12 uur, aanvraag om versier
de middelen voor arme zeken der S. E. V.
Waaggebouw K. Z. O. D. Tentoon
stelling.
"'sschoppelijk Museum. Dagelijks, uilgeno
men Zaterdag, Zon- en Feestdagen, loegan-
keüj'k.
R Leeszaal en uitleenhibliolhcek Jans
straat 49 Eiken dag geopend van 10
121/2, van 25 en van 710 uur, behalve
des Maandagsochtends en op Zon- en
Feestdagen.
Uitleen van boeken van half 39 nur.
R. K. Arbeidsbeurs voor mannen Jacobij-
nestraat 15 Alle werkdagen, voorm. van
912 uur, n.m. van 25 i;ur. Zaterdags
alleen van 912 uur.
R. K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
Houtweg 13 Alle werkdagen des v.m.
▼an half tl lol half 12, des nam. van
3 tot 4 en van half 8 tot half 9. Telefoon
2981.
Martha-vereeniging Bloemhofstraat 1
Betrekkingbureau voor vrouwen Alle
werkdagen van 1012, van 24 en van
8—9 uur. Tel. 1671.
Onder de rubriek: „Van Mensch en Ding"
schrijft Annelèn in het Zaterdagavondblad
van het „Hbld." een artikel over den heer E.
H. Krelage, waaraan door ons het volgende
wordt ontleend:
„In het vorig jaar toen het export-cijfer
(van den bloemibollenuitvoer) de hoogte van
vóór den oorlog weer had bereikt, werden
vier-en-twinlig millioen kilogram bollen uitge
voerd, vertegenwoordigende een waarde van
22.000.000.
De heer E. H. Krelage, voorzitter van de
Algemeene Vereeniging voor Bloembollencul
tuur, noemt ons niet zonder trots dit cijfer
en met eenige zelfvoldoening voegl hij er aan
toe, dat de bloembollencultuur behoort tot de
takken, die zich het spoedigst na den oorlog
wisten te herstellen, die hun vroegere positie
op de wereldmarkt thans weer ten volle hand
haven.
In Holland bloeit de bollencultuur. Wie
reist van Enkhuizen naar Hoorn, dwars door
de vruchtbare landouwen, die wij „De
Streek" noemen; wie van Alkmaar naar Haar.
Iem spoort via Limmen en Castricum, wie
verder zuidwaarts trekt tot aan het Westland
toe, met Naaldwijk als middelpunt, die heeft
het schoonste gezien van wat ons land aan
rijke bloemenpracht cultiveert.
Bij Schoort branden de veldjes met Oost-
Indische Kers; dan, zuidwaarts, ontluiken nar
cissen en dahlia's; gladiolusvlammen gloeien
langs den duinrand; iris en crocus staan in
paarse of gouden pracht, al maar het jaargetij.
Maar met een oppervlakte van vierduizend
hectare, wordt dat alles overheersoht door de
Hollandsohe tulp in al haar variëteiten, onze
tulp, die van Hiïlegom naar Boston wordt ge
zonden, van Bennebroek naar Bournemouth,
van Lisse en Sassenheim naar Philadelphia,
van Vogelenzang naar Chicago, Malmö en
Stockholm.
Over de tulpencultures zijn boekdoelen te
vullen. Thans uit te wijden over kruisingen,
met al de teleurstellingen, welke aan de ver
edeling van het boUenvak verbonden zijn voor
de kweekers, is hier niet de plaats.
Van wat de heer Krelage ons verder mede
deeldie, zij gememoreerd, dat ons in 1925 een
groote bloemenshow wacht in het park Groe-
nendaal, geschoeid op dezelfde leest als de
voortreffelijk geslaagde expositie, die in het
voorjaar van 1919 in den Haarlemmer Hout
werd gehouden.
Sinds in den Napoleonlischen rijd de eerste
Krelage zich te Haarlem kwam vestigen, is de
naam van dit geslacht onafscheidelijk aan de
bollencultuur verbonden.
Was 't niet een Krelage, die in 1889 de
fraaie Darwintulp op de markt bracht en.
door het bereiken van deze laat bloeiende
soort het ras aanmerkelijk veredelde? En de
tegenwoordige Krelage? Munt ook hij niet
uit? Is hij onder zijn vakgenooten niet bekend
als de organisator par exellence? Hij werd de
ziel van den in 1908 opgerichten Tuinbou w-
raad. Aan hem mede is het te danken, dat de
Nederlandsohe boUenkweekers van zich deden
spreken op tentoonstellingen en congressen,
zoo vaak het buitenland daartoe gelegenheid
boodl'
Het Wohlfahrtsamt uit Landkreis Neuss,
verzocht ons in de N. H. Courant het volgen
de te willen mededeelen:
Trots alle reisbezwaren, zijn de Duitsche
kinderen uit Kreis Neuss, op 19 Maart be
houden in Haarlem, hun bestemmingsoord,
aangekomen. De moeielijikheden die aan deze
Duitsche reis verbonden waren, zijn geheel
opgelost door de liefdadige tusschenkomst
van de Auto Maatschappij „Dahmen" uit
Keulen, die dagelijks haar auto's tusschen
Keulen en Kleef laat rijden. Zij heeft geheel
kosteloos de kinderen van Neuss naar Kleef
vervoerd.
Op Zaterdag 28 April a.s., herdenkt de heer
D. W. Broekmeijer, letterzetter, den dag,
waarop hij vóór 40 jaar in dienst trad bij
de firma Joh. Enschedé en Zonen, alhier.
Naar wij vernemen, zal Donderdag 12 April
a.s., des middags half drie in het gebouw
„St. Bavo" een uitvoering gegeven worden
voor R.-K. Werkloozen. Eenige nummers
muziek zullen ten gehoore worden gebracht,
terwijl eenige sprekers dien middag zullen
optreden. Het belooft een prettige middag te
worden.
Donderdag 12 April a.s., zal de Haarl. R.-K.
Vereeniging voor Groote Gezinnen hare jaar
vergadering houden in het gebouw der St.
Joseph's Gezellen-Vereeniging in de Jans
straat. De agenda vermeldt o.a. De verkie-
znig van bestuursleden en een voordracht met
lichtbeelden door den WelEerw. Heer J. Th.
Jacobs.
Ingekomen is een verzoekschrift van Ph.
A. Deinum, om verlof, tot het verkoopen van
alcoholhoudenden drank, anderen dan sterken
drank voor gebruik ter plaatse van verkoop
in verschillende lokaliteilen van het perceel
aan de Lange Bcgijnestraat Nos. 13 en 15.
B. en W. van Haarlem, brengen ter open
bare kennis, dat door hen bij besluit van 10
April 1923 de vereenigingen: Wijkvereeniging
in Wijk VII der Nederlandsche Hervormde
Gemeente en de Nederlandsche Hervormde
Wijkvereeniging Wijk IV, belde gevestigd le
Haarlem zijn geplaatst op de lijst van instel
lingen van Weldadigheid, bedoeld in artikel 3
der Armenwet en dat van die lijst is geschrapt
de Stichting Wijkvereeniging Bethel.
Vrijdag 13 dezer zal de N.V. Het Schouw-
tooneel, directie Adr. van der Horst en Jan
Musoh, de eerste opvoering te Haarlem geven
van „Nog Altijd Compagnons", Potasch en
Perlemoer in de Autobranche, Amerikaansch
blijspel in drie bedrijven van Montague Glass
en Jul. E. Goodman.
Jan Musch zal de rol van Bram Poiasch
vervullen.
Als resultaat van de gisteren te Amsterdam
gehouden conferentie tusschen vertegenwoor
digers van -werkgevers en arbeiders in het
meubel- en behangersbedrijf kan worden ge-
gemeldi,
diat lo. de werkgevers hun aanbod van
loonsverlaging hebben teruggebracht tot 10
pet., waardoor het loon ie de eerste gemeen
te-groep op een minimum van 70 cent per
uur voor meubelmakers en van 68 cent per
uur voor behangers zou komen. Dee arbei-
dersbesturen wilden met 72 cent voor meu
belmakers en 70 cent voor behangers ge
noegen nemen. 2o. De arbeidsduur in het
contract wordt 8% uur per dag en 48 uur
per week. Voor de overuren wordt 20 pet.
extra-loon betaald. Van deze overuren ei-
sehen de werkgevers nog een maximum van
200 per jaar en 10 per week, terwijl de ar-
beidersbesturen niet meer dan 180 oer jaar
en 10 per week als maximum wilden toe
laten, 3o. het minimum-loon voor de rou-
tine-arbeidters blijft gehandhaafd op 3 cen
ten per uur.
Een gemengde oommissie zal pogen over
een definitieve regeling van deze loonen
tot overeenstemming te komen. 4o. Alle sta
kers komen op hun plaats terug. Waar dit
om redenen van technisch en aard niet di
rect mogelijk is, zal dit uiterlijk binnen 3
weken het geval zijn. Een uitzondering hier
op moet voorloopig voor eenige fabrikanten
in Waddinxveen worden gemaakt, van -wie
nog niet zeker is, of ziï zich bij een even
tueel definitief accoord zullen aansluiten,
tenzij de overeenkomst wordt aangegaan
voor den duur van 1 jaar. Zooals hieruit
blijkt ziin over 't loon en het aantal over
uren de partnen het nog niet eens gewor
den. De beslissing over het aanvaarden van
het laatstee patroonsaanbod of bet voorteelten
van de staking zal zoo spoedig mogelijk door
de stakende personeèlen worden genomen.
HET R.K. LYCEUM TE O VERVEEN.
Zoo is dan het R.K. Lyceum te Over een,
penaamd „Sanctissimae Trinitatis" (van
de H. Drievuldigheid), meer aigemeen
het Triniteits-Lyceum geheeten, ge
reed gekomen. Verleden jaar Mei v/as met
den bouw begonnen. Het is een fraai s'ukje
architectuur, waarmee de architect, de heer
A. J. Prinsenberg, alle eer inleg'. Di moge
een afgezaagde uitdrukking zijn, zij -'s op
recht gemeend, want er zullen heusch niet
veel onderwijsinrichtingen zijn, waar het
kille, schoolachtige zoozeer uit den bouw ge
bannen is als hier het geval is. Het is can
pronkstuk van den Zijlweg geworden en
wanneer men, van Haarlem komende, de
bocht even voorbij de Julianalaan gepas
seerd is, ziet men het schoone gebouw plots
vöor het oog oprijzen, geheel de aandacht
van den wandelaar trekkend door zijn prach-
tigen vorm. Het is waarlijk een juweeltje
van bouwkunst.
Reeds meermalen hebben we tijdens den
bouw een beschrijving gegeven, doch nu
het gereed gekomen is, willen we gaarne nog
eens een en ander vermelden
Het inwendige van het Lyceum is uiterst
eenvoudig gehouden, doch juist die groote
soberheid, welke toch grooten smaak van
aanleg verraadt, geeft het gebouw het ca
chet, er zich thuis te gevoelen, er dad-lijk
„eigen" te zijn. De gangen, met tegelvloe
ren en met gedeeltelijk betegelde muren ge
ven een fraaien doorkijk. Èr zit perspectief
in, wat van de meeste schoolgebouwen niet
gezegd kan worden. De gewone leslokalen
zijn alle zoo uitstekend mogelijk ingericht.
Er zijn er elf, maar daarnaast heeft men nog
de teekenzaal (handteekenen), de zaal voor
lijnteekenen, gymnastiekzaal, leslokaa voor
de chemie, kamer voor den amanuensis e.a.
Aan het lokaal voor de chemie sluit zich
de kamer van den amanuensis onmiddelijk
aan, terwijl daaraan weer verbonden is een
zaal, waar de leerlingen in practische oefe
ningen le krijgen. Tevens is hier de gelegen
heid aangebracht (evenals in het lokaal van
natuurkundig- historie en aardrijkskunde),
met de projectie-lantaarn te werken.
De gymnastiekzaal is 9 bij 18 M. "n mag
werkelijk een model in haar soort genoemd
worden. Van uit de gymnastiekzaal bereikt
men het terrein voor de lichamelijke oefe
ning, dat bij een lengte van 140 M. breed is
90 M. Dit veld ziet er keurig verzorgd uit.
Vlak hier bij sluit de fietsenbergplaats aan.
De physica-klasse, waaraan verbonden
is een instrumentenkamer, kan daglichtvrij
gemaakt worden en heeft een schakelaar
om het electrisch licht langzaam uit en aan
te draaien.
Boven is de zaal voor handteekenen ge~
'egen, die, zooals al het overige van het ge
bouw, wel van alle luxe gespeend is, maar
toch prachtig en practisch in haar soort is.
De leerlingen zitten amphiteatersgewijze
allen op stoelen, wat voorkomt, dat bij het
opstaan (zooals bij banken wel het geval
is) men elkander aanstoot. Onder het
„platform", waar de modellen op uitgestald
worde, is ruime gelegenheid het teekengerei
der leerlingen te bergen. De teekenzaal is
keurig versierd met teekenwerken in lijst,
welke, naar het pl-n bestaat, verwisseld
kunnen worden door andere,wat voorzeker
de belangstelling der leerlingen verhoogen
zal. De kleurrijke eekeningen van wee-
kunst, ceramiek, enz., vergrooten nog het
aspect. Onze welbekende Haarlemsche tee
kenaar Mathé van der Weiden, die hier de
hand in gehad heeft, heeft een dankbaa
werk verricht. Annex de teekenzaal is een
kamer, waar de teekenaar zijn modellen kan
bergen en waar tevens gelegenheid is, kleine
tentoonstellingen voor de leerlingen te or
ganise eren.
In de fraaie hal is een electrische klok,
verbonden met schellen, welke automatisch
het begin en einde der lessen aankondigend.
De lichtinval in het geheele gebouw
waarop wij vroeger reeds de aand cht ves
tigden, is waarlijk schitterend, niet het minst
in de gangen, waar het aanbrengen van licht
soms ze r moeilijk is.
Naast het Lyceum wordt een klooster ge
bouwd, dat ook reeds langzamerhand zijn
voltooiing nadert. Voorloopig word er e n
noodkapel in gebouwd, 170 plaatsen be
vattend. Later komt er wellicht een defini
tieve collegekapel. De geheele oppervlakte
van Lyceum, klooster en terrein voor li
chamelijke oefening is 2)4 H.A.
Aannemers zijn de gebr. v. d. Putten te
Heemstede, terwijl hoofdopzichter van het
werk was de heer F. J. Bakker uit Haarlem.
Morgen wordt het Lyceum plechtig in
gewijd door Mgr. A. J. Callier.
DE NIEUWE VOORSTELLEN IN
ZAKE HET P. E. N.
In een Zondagmiddag gehouden verkie
zingsvergadering van den vrijzinnig-demo-
cratischen Bond besprak de heer Kooiman,
lid der Provinciale Staten, onder meer de
nieuwe voorstellen van Gedeputeerde Sta
ten in zake het P. E. N. De heer Kooiman
achtte het juist, dat Gedeputeerde Staten
terugnemen hun voorstel om 6)4 millioen
gulden aan het P. E. N. kwijt te schelden.
Spreker kon zich er niet mede vereenigen,
dat Gedeputeerde Staten blijven handhaven
den eisch van verhooging der tarieven, welke
de gemeenten aan het P. E. N. betalen. Ook
zonder zoodanige verhooging zal het bedrijf
waarschijnlijk zonder verdere verliezen ge
voerd kunnen worden.
Spreker betreurt dé nieuwe bedreiging
thans door de Gedeputeerde Staten aan het
adres van de gemeentenaren „geuit, dat als
zij niet binnen een zekeren termijn in ver
hoogde tarieven toestemmen, dit hun na
afloop van de thans loopende contracten zal
worden ingepeperd. Ged. Staten
houden toch den gemeentenaren nu voor 00-
gen, dat dan óf de nieuwe contracten met
hetgeen de gemeenten nu niet wenschten te
betalen, rekening zullen houden, of de pro
vincie met algeheele uitschakeling van het ge
meentebestuur zelf aan de inwoners stroom
zal leveren, in welk geval de provincie bij het
stellen van den stroomprijs voor de verbrui
kers geheel vrij Zou zijn, want de provincie
exploiteerde tot nog toe duur en de kolossale
vergrooting van den omvang der provinciale
bemoeiing, die hiermede zou samenhangen,
is voor de provincie anderzijds evenmin aan
lokkelijk.
Het is toch zeer te wenschen, dat het thans
niet op deze wijze als het ware hard tegen
hard zal moeten gaan. Spreker vreest anders
zeer hij is met deze dingen ook van nabij
bekend als voorzitter der afdeeling Noord-
Holland van de vereeniging van Nederland
sche gemeenten dat meerdere gemeenten
sommige verhoogingen, die zij nu vrijwillig
betalen, anders onmiddellijk zullen terugne
men. En mocht het provinciaal bestuur voor
nemens als bovenbedoeld onverhoopt ten
uitvoer willen brengen, dan zou er zeker ook
nog voor meerdere gemeenten mogelijkheid
zijn om zelf stroom te gaan opwekken tegen
lagererr-prijs dan waarvoor de provincie zou
kunnen of willen leveren.
Spreker meent, zooals hij de zaken nu
ziet, dat het binnen afzienbaren tijd tot
stroomprijsverlaging zal kunnen komen in
plaats van prijsverhooging. Daarvan zal we
der vermeerderde stroomafname het gevolg
zijn en provincie, zoowel als gemeenten en
verbruikers zullen ten slotte hierbij het
meest welvaren.
Te Wiesbaden is op 55-jarigen leeftijd over
leden de heer Mauritts H. Binger, een in Haar
lem bekende persoonlijkheid. De heer Binger
vertrok eeniige maandien geleden naar Würz-
burg, om daar een Ikuur te ondergaan. Te
Heidoliberg onderging hij een. operatie, doch
ten slotte heeft niets mogen baten en is hij
aan de zietklle, die zijn gezondheid onder
mijnde, bezweken.
Het meest was Binger in Haarlem bekend
ais dCl.ie'J'ieur der Hollar.diia FHmfafcriieiker»,
diiie aan het S.paome gevestigd zijn en als pen
ningmeester der vereeniging „Koninginnedag",
te Haarlem, in wellke bestuursqualilei-t hij im
mer een groot aandeel heeft gehad in die or-
ganiisailie van de feestelijkheden die „Konin
ginnedag" in Haarlem organiseerde.
Vele malen is hij de ziel der Koringinme-
feeslen geweest en verschillende malen waren
de plannen van hem afkomstig en hij bezat
het noodige enthousiasme en de noodlge
Stuwkracht om zijn en andere plannen te
doen slagen. Onder zijn medebestuursleden
van .Koninginnedag" was hij, ondanks zijn
soms eigenaardig optreden, 'n gezien collega.
Haarlem zal veel in hem missen als feeist-
organisator.
Als directeur en film-regisseur heeft de heer
Ringer ook veel van zich in Haarlem doen
spreken en bei at hij goede hoedanigheden.
Van de oprichting af stond hij aan het hoofd
der Hoilandda-fjlmfabriek
Hij was mede-firmant der firma Emrtk en
Banger, steen- en lieh(drukkerij aan de Ko
ningstraat, alhier.
Het stoffelijk overschot van den beer Bin
ger zal waarschijnlijk in Wiesbaden worden
begraven.
Stemdag.
8 Uur 's morgens. Een oude, stuntelige
concierge zet de schooldeuren wijd open, dat
't al aardig hooge Aprilzonnetje de hooge,
stoffige gang in pletst.
Schoot jongens, die weer *n dag vacantie
hebben, staan tegen elkander te gnuiven om
de pret, die ze vandaag maken, en de dub
beltjes, die ze verdienen zullen met op de
fietsen van de kiezers te passen, 'n Paar, die
't weten, overdonderen 'n groepje, die beteu
terd te luisteren staan, door met veel dikke
grootemenschen-woorden en heftige arm
en hoofdbewegingen hun politieke gemoed te
luchten
Dan komen de eerste kiezers aan. Heeren
met tasschen en boeken onder den arm,
veel op de fiets, wippen haastig 't gebouw
binnen. Mannen met petten en overhemden
Zonder boord slenteren met 'n werkeloozen-
gangetje aan.
Moedertjes, zóó uit de kerk, met 't groote
goudsnêe-boek nog onder den arm, schuiven
voorzichtig nader, dikke buurvrouwen met
omslagdoeken of lange mantels over d'r
slordige kteeren, de handen gevouwen voor
het lijf, komen aangesloft, met gezapig
beweeg van groote, roode kakelmonden. *n
Enkele dame vo'gt ze op 'n afstandje.
Een welig behaarde propagandist reikt
kleine reclame-biljetjes uit. De heeren nemen
Ze slordig en haastig, zonder notitie van 'm
te nemen, aan, een paar vrouwtjes kijken
eerbiedig naar 'm op en blijven in de deur
opening staan om d'r papiertjes te lezen. Een
juffertje bekijkt 't even, dan nijdig, frommelt
't ineen in d'r zak.
'n Be'aard paartje, stevig gearmd, is juist
b'nnengegaan, maar komt met onthutste ge
zichtjes terug. Een paar pasjes loopen ze heen,
redeneeren even met veel oudemenschjes-
knikjes dan gaat vader alleen naar huis. En
komt straks terug bij drentel-wachtend
moedertje, glorieus nu in het bezit van de
vergeten oproepiags-kaarten.
DE OPKOMST: Buiten elke verwachting
was de opkomst gisterenavond in de Sint
Jozefskerk. De congregatie van kapelaan
Luhn was nog niet ten volle geëindigd of
een dichte drom mensohen, die buiten stond
te wachten, begon reeds het kerkgebouw te
vullen, dat spoedig geheel vol was. Maar wat
is vol? „Vol" beleekende gisterenavond, dat
alle paden vol waren, de kapellen vol, de por
talen vol en, indien het niet verhinderd ware,
zou ook het priesterkoor zijn vol geloopen.
Om half negen ging de deur dicht, maar
jawel, er kwamen telkens protesten (van
vredelievenden aard) om er nog in te mogen,
waarbij sommigen er zich op beriepen, dat ze
van verre gekomen waren. De opkomst was
dus builen elke verwachting.
WIE WAREN ER GEKOMEN. Vooreersteen
zestal Roomsch-Kalholieken, die ondanks de
berichten in de krant, toch gekomen waren.
Op verzoek evenwel van den voorzitter der
K. S. A. gingen ze vrijwillig heen. En de andere
honderden? In één woord gezegd: Er was van
allen rang en stand en van eike geestesrich
ting. Dames en heeren, Vrouwen uit het
Volk, intellectueelen en minder-ontwikkelden.
HOE GEDROEG MEN ZICH? Voortreffelijk.
De Katholieke Onderwijzers-Organisatie, aan
wie door de K. S. A. was verzocht, als gids in
de kerk te willen optreden, vervulde met
groote tact deze laak onder eminente leiding
van den heer Speller. Welnu, allen voldeden
zeer welwillend aan het verzoek hun hoofd te
ontblooten en begaven zich zeer rustig naar
de hun aangewezen zit- of staanplaatsen. Het
spreekt vanzelf, dat eenig zacht gemompel bij
zoo'n meer dan overvolle kerk niet buiten
gesloten was.
WIE SPRAK ER? Toen om kwart over acht
het orgel speelde door een vaardige kunste
naarshand, was het doodstil en men keek met
volle aandacht naar de verschijning van Pa.er
M. van Gijlswijk, Dominicaan uit Zwolle, die
in zijn kloosterhabijt den preekstoel betrad.
Het onderwerp was: Roomsch Leergezag en
Gewetensvrijheid, waarmee, zei de Pater, hij
de Roomsche Kerk eerst van den „leelijksten"
kant wou laten zien. Immers de Roomsche
Kerk legt den menschen op als verplichting
eenige waarheden absoluut aan te nemen.
De Pater sprak precies een uur. Na zijn
inleiding wachtte de pater een paar seconden,
die door het publiek werden gebruikt om op
Roomsche wijze even gezamenlijk le kuchen.
Toen de Spreker zei, dat de Katholieke Kerk
haar kinderen noodzaakte haar Leer te aan
vaarden, zelfs met de kans een geest.elijke
straf op te loopen, riep één man, die vooraan
zat één keer: „Plus den brandstapell" doch
dadelijk weerklonk een algemeen: Pst! Pst!
De Pater boog het hoofd, wachtte een klein
oogenblik, waaronder het ijzig stil was en
herhaalde toen met groote waardigheid pre
cies hetzelfde nog eens. D5t was het eenige
kleine intermezzo, dat zich voordeed. O ja,
toen het gedaan was en de Pater zei: Geachte
Vergadering, ik heb gezegd, was er nog
iemand, die waarschijnlijk debat wilde,
althans we hoorden hem duidelijk zeggen:
Eerwaarde, en toen nog eens: Eerwaarde....
en toen hoorden we niets meer, want de Eer
waarde was de trappen afgedaald. Het was
ook nergens voor noodig, want de Pater had
gezegd: dat iedereen schriftelijke vragen kan
indienen in de bus van de pastorie, Jansstraat
41 en dat verder de Pater den dag na de con
ferentie tusschen elf en één uur aan de pasto
rie in de Jansstraat 41 te spreken is.
Ordelijk gingen de menschen daarna, onder
het spelen van het orgel naar buiten. Het
duurde meer dan tien minuten, eer de kerk
leeg was. Nog velen bleven even de kerk op
nemen, anderen bleven op het plein druk
staan praten. Om kwart voor tienen was er
nog maar één over en die bfomde geweldig;
dat was de koster, die nog wel tot elf uur
werk zou hebben om de sloelen weer netjes
recht te zetten. Nadat hij door den voorzitter
der K. S. A. getroost was, was de koster weer
gelukkig, maar hij hoopte toch vurig, dat het
den tweeden keer wat minder druk zou zijn.
Ter gelegenheid van een viertal lezingen
over ,,Kerl: en Kunst," wordt tot 14 April
a.s. een tentoonstelling gehouden van litho
grafieën en houtsneden vam Aart van Dob-
benburgh, in de Ned. Herv. Kerk te Zand-
voort. De bedoeling van deze lezingen en
tentoonstelling is, zooals de organisator ons
vertelde, d'en godisdienstigen mensch wat
nader te brengen tot de kunst, terwijl de
eventueele baten van lezingen en tentoon
stelling ten goede zullen kooien aan het
orgelfonds van genoemde kerk.
Uit een en ander zou men vermoeden dat
deze tentoonstelling er een is van religieus
karakter. Dit is echter niet het geval. Aart
van Dobbenburgh exposeert een collectie
verdienstelijk grafisch werk, terwijl een aan
tal etsen van Toorop en een drietal beelden
van H. A. van den Eijnde ter opluistering
dienen en Arnold Pijpers met zijn batik
werken het geheel wat opfleurt. Over liet
werk van Van Dobbenhurgh en Pijpers heb
ben we hier al eens eerder geschreven, na
melijk naar aanleiding hunner tentoonstel
ling in De Bois' kunstzaal in Juli van hét
vorige jaar. We komen fer echter gaarne
nog even op terug. Hoewel Aart van Dob
benburgh in „Opgang" nog al eens een iee-
lijk vignet teekent. zien we hier toch weer
hoeveel schoons hij door middel van de gra
fische technieken weet voort te brengen. We
hebben weer genoten van vele zijner litho's
en houtsneden, die ons zeggen dat w te doen
hebben met iemand die meer dan technisch
begaafd is. Hij weet z'n gegevens mooi te ver
werken en een gedachte tot uitdrukking te
brengen. Ons troffen weer vooral zijn wer
ken naar bloemen en planten om de fijn
heid en rijkdom waarmede hij ze weet te
geven. Zijn werk is een gang naar de ten
toonstelling zeker waard en dat w er kunnen
zien hoe Toorop voor een vijf en twintig
jaar terug de etsnaald hanteerde, verhoogt
de aantrekkelijkheid.
Deze etsjes, uit particulier bezit in bruik
leen afgestaan, zijn van een fijnheid en gaaf
heid van techniek, die bewondering wek
ken. Het is wel een vaardige en gevoelige
hand, die zooiets aan de etsplaat weet te
onftooveren. Jammer is het, dal bij ons be
zoek het licht in de tentoonstellingsruimte
(de consistoriekamer) onvoldoende was om
de batiks van Arnold Pijpers goed te
kunnen zien; qua kleur konden we zeniet
heoordeeten en dat is hij dit werk toch wel
noodig. We herinneren ons van de tentoon
stelling bij de Bois. dal hij verdienstelijke
batiks kan maken.
M. v. d. W.
De arbeidswet.
Een bedrijfsleider had ialen overwerken
zonder vergunning. In 1921 was de arbeids-
Nu gisteren een stormachtige periode in
onze R.-K. Partij te Haarlem en omgeving
is afgesloten met d'e candidaaitsteHingen voor
-dien Gemoenlteraai.i, mag wiel even vnoiGrlen
nali'traeht wait de soms heftige betroerijng
van vele gemoederen heeft gebracht
En dan cons'aiteeren wij met genoegen en
met diepe dankbaarheid, dat, hoe hoog de
politieke golven ook beukten tegen de rots
wanden van onze R.-K. Staatspartij, zij niet
dan op een entkei zwak plekje vermochten
af te knabbelen.
Daarom dient een warm woord van hulde
te worden gebracht aan die mannen en vrou
wen, die, hoezeer hun overtuiging oolk door
den Joop van zaïken in het gedrang 'kwiam,
hun gevoel van wrevel onderdrukten en of
fers brachten in het belang van de eenheid
onzer R.-K. Partij.
Dat die Eenheid zoo glorieus uit den woo
liigen strijd te voorschijn kwam, is hun ver
dienste! Het past hun daarvoor een warm
woord van waardcerinig en hulde te brengen.
Op een en/kelc plaats we bedoelen in
Heeensltede - hebben enkelen zich niet tot
die groote hoogte en breedheid van inzicht
kunnen opwerken. Daar is een aparte lijst
van Roonisch-Katholielken ingediend.
We aarzelen niet düt een bedroevend feit
te noemen. Het doet aan de glorie der R.-K.
Partij niets af, dat op een enkele plaats een
groepje personen zijn ontevredenheid niet
wist onderdanig te malken aan de ijzeren
partij-discipline, maar wei stref.it de daad den
bedrijvers niet tot eere. Wellicht zullen zij er
spijt van hebben, nu zij zilen hoe in verren
omtrek hun daad vrijwel op zichzelf bleef
slaan. Het spijt ons zeer.
Intusschen hebben de Katholieken in
Heemstede en in andere plaaksen, waar wel
licht nog eenzelfde handeling is verricht,
slechts één plicht te vervullen; te zoTgen,
dat de dissidente lijst geen stemmen op zich
veneenigt.
Hun besitc straf zal zijn de dissidenten in
een niet nader te noemen Weedingstulk te
laten staan.
Wij hebben ons onthouden van bedreigin
gen en booze woorden, zoolang de strijd
werd gestreden, maar nu er onverstandigen
zijn geweest, die de partij-discipline met voe
ten traden, nu dient er alles op te worden
gezet, dien personen een lesje te geven.
Resumeerende mogen wij ons dus verheu
gen over wait ui'eindielijlk dé stembus-wodEn-
gen aan de R.-K. Staatspartij bracht.
Het beeld van eenheid, na de heftige woe
lingen, is niet kwaad. De R.-K. Partij is er
niet slechter door uit den strijd gekomen.
Barometerstand: 759. Stilstand.
OPGAYE VAN:
J. J. WEBER ZOON
Opticiens Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteorol.
Instituut, te De Bildt.
Verricht naar waarnemingen in den mor
gen van 11 April:
Hoogste barometerstand 765.0 mM., ta
Memel.
Laagste barometerstand 748.8 mM„ te
Valemlia.
Verwachting van den avond van 11 April
,tot den avond van 12 April:
Zwakke tot matigen oostelijke tot zuide
lijken wind, meest licht of halfbewod'kt, waar
schijnlijk dlroog weer, iets aachber.
wetdoor dezen bekl. ook al eens overtre
den. De ambtenaar deelde in zijn requisi
toir mede dat van hoogerhand een aan
schrijving was gekomen, do arbeidswet!
nauwgezet na te ler-en en daarom moet re
cidive steeds worden ten laste gelegd. Dc
ambtenaar wilde met dezen heer nog consi
deratie gebruiken en volstaan met drie geld
boeten van 5, subs. 3 maal 5 d. hechte
nis. Hij waarschuwde bekl., in het vervolg
voorzichtig te zijn.
Verboden wapen.
Daarna stond een gedetineerde terecht,
die in verzekerde bewaring zit wegens mis
handeling van een veldwachter, gepleegd
met een bietenmes. Dit is een verboden wa
pen en wegens het dragen daarvan moest
de man zich nu voor den kantonrechter ver
antwoorden.
De eisch luidde 25 boete of 25 dagen
hechtenis. De kantonrechter veroordeelde
bekl. tot 10 boete of 10 dagen hechtenis.
Gestoorde idylle.
Zij en hij in eer en deugd verloofd
waren naar" Zandvoort geweest. Een ver
liefd hart is dorstig. Daarom kocht hij si
naasappelen, die ze getweeën zouden, con-
sumeeren in de idyllische omgeving op een
bank aan den Brederodeweg.
Misschien meer practisch dan idyllisch
wierp hij de sinaasappelschillen onder de
Bank. Hij lette niet op het bekende waar
schuwende versje:
Papieren, schillen, eierschalen.
Zijn in het bosch terecht schandalen.
Toen kwam de politieman. Zijn spiedend
oog ging van het paartje naar de schillen,
en van de ongerechtigheden onder de bank
naar de geliefden. En de wetsdienaar be
gon zijn plichtmatig werk Eerst bij de juf
frouw, die volgens hem niet zonder schuld
kon ziin. Maar zij had niets gedaan. Eu
hij, als galante ridder, kwam moedig op voor
de verdrukte onschuld. Hij bekende eerlijk
dat hij het had gedaan, maar dat hij ze wel
weer op zou rapen. (En hij deed het ook,
ten bewijze waarvan hij een zak vol schil
len ter zitting had medegebracht!).
