vloek van het geld
BUITENLAND
BINNENLAND.
Tweede Blad
16 April 1923
De besprekingen te Parijs; Fransch-Belgische overeenstemming; pers-
emmen. Gewijzigde vonnissen in het bezette gebied. Generaal
meets over den toestand in Europa.
Onder de Telegrammen: De onthulling van een oorlogsmonument te
^"mkerken; een rede van Poincaré. Aftreden van Bonar Law aan
bande? Bij een mijnramp te Randfontein werden 20 arbeiders ge-
De C°nferentie te Lausanne verdaagd? De besprekingen te
geëindigd.
^dr|j$
De BESPREKINGEN te parijs.
melcJt uit Parijs
de p "Un officieele mededeeling hebbed
'ijk b rans.cl,e en Belgische ministers open-
OvereeVest'8d'.daf in hun politiek volstrekte
een e temming blijft heerschen en dat er
sche5ejSt ,V.n wederzijdsch vertrouwen tus-
I)uits m de lancJen bestaat. Voortaan zal
Sen ir,C i Z1C^ n'et meer kunnen vergis-
rijk P„ d ,w®rkelijke bedoelingen van Frank-
left België, die hun druk in de Roer zul-
8een „ort2et,en zoolang het Duitsche Rijk
°ver Het doen"
ft
GEM. BUITENL. BERICHTEN,
UIT DE PERS.
HANDEL EN NIJVERHEID.
RECHTSZAKEN.
LEGER EN VLOOT.
F£ UILLETON
roaia eene tnge itfe vertelling,
78
KATHOLIEKE STAATKUMÖE
BIMKENLAK8SCH NIEUWS.
All stl8e voorstellen doet. -
druk6. maatregelen zijn genomen om den
sen vn6 vel_rsterken. Zijn nieuwe werkplaat-
de inn r 1 weghalen van,de cokes voor
Waardi e zullen weldra geopend worden,
den. T?r u aanta' °P 20 gebracht zal wor-
tvep„.„ hoeveelheden, die dan dagelijks
doencle°e-d zullen worden, zullen vol-
sche Zl,n voor behoeften van de Fran-
Öe erindustrie.
Op e*Pl°itatie van de spoorwegen begint
ftiaar .a'e wijze te werken, ofschoon nog
lieden VIterst weinig Duitsche spoorweg-
de ben wefk hervatten tengevolge van
dwano r^*8ingen van het Duitsche rijk met
Verd
stortinc,er 2ullen de geallieerden de geregelde
lasting ten hunnen bate van de kolenbe-
hes, eischen op straffe van strenge sanc-
P°i^^r,de opening van de conferentie had
gen aan Theunis en Jaspar ophelderin-
den> j5evenv.d.reis van Loucheur naar Lon-
de^è re'6 eerste indruk van verrassing, die
We8genon^e Brussel gewekt had, is daardoor
bladen stellen vast, dat de
bespat- e trek van de Fransch-Belgische
°verv,,_lng Lgt; in den wil om boven alles de
Winning te behalen.
de^pr^efit Parisien zegt, dat het zoowel voor
niet als voor de Belgische ministers
te on,s L°.?idzaak is hun denkbeelden nader
Weer*.-, ,''Ven» maar wel om den Duitschen
rsstand te breken.
S?VoieHc?°.de Paris zegt, dat de practische
tijk en t, king ligt in het besluit, dat Fr.ink-
Pcn en hun actie niet zullen verslap1-
steller, at Duitschland hun directe voor-
Belgisch i uitwerking van een Fransch-
gep he?ff n ten °Pz'chte van de vergoedin-
van a]„ men zich tot een gedachtenwisseling
kwestie'm1fenen aafd beperkt, daar de hoofd-
ïctie Jhans blijft het versterken van de
e 10 de Roer.
OnP^keraadslagingen zijn Zaterd gochtend
dUu UUr hervat en hebben tot 12 uur ge-
er td- Een officieel communiqué zegt, dat
Zijneen aantal technische kwesties geregeld
Aangaande het officieele communiqué (van
f ''dag) in zake de Fransch-Belfische con-
d3a®t12 te Parijs merkt de „Peuple" op, dat
Schr'n met meer wordt gezegd, dat de Fran-
Vene" en Belgen het Ruhrgcbied zullen blij-
tg,, J->eZetten tot Duitschland zal hebben be-
e b ma?r dat nog alleen wordt gezegd, dat
lan ?CZetting slechts zal duren tot Duitsch-
v0o aan de geallieerden ernstige voorstellen
ue betaling der schadevergoedingen
i»nd gedaan. Daaruit verneemt Duitsch-
ruim nu» zegi de „Peuple", dat het de ont-
doo/ng v?n het Ruhrgebied kan bekomen
borg.ernstlge voorstellen met ernstige waar-
stap :n te doen. Die uitnoodiging is een goede
en j.;:de richting van het gezond verstand
land v de verzoenende invloeden inDuitsch-
Vap ersterken, doch e andere verklaringen
roinde»1 c°mmuftiqué noemt de „Peuple"
geletl7 gunstig. Uit het feit dat de maatre-
letity eBen Duitschland nog verscherpt zul-
Poütjeb bhjkt, dat de leiders der Belgische
W* n°g niet hebben ingezien, dat de
niets h Van de stel"ke hand, die tot nu toe
eti ail opgeleverd, faliekant is uitgeloopen
konueen het Duitsche nationalisme ten goede
VerkiC'len het waar is, dat Poincaré, heef
che aard, dat hij het optimisme van Lou-
"Peü niet deelt, waarom, zoo vraagt de
lVlai zich ten slotte af, deelt dan de
- n mede, dat het noodig zal zijn, dat
B;
'üffL
fege °u en Delacroix de inzichten van beide
bre- r'ngen met elkaar in overeenstemming
bfi. ?en Waaruit hliikf rïaf. terwiil men
net VS -
te (j^uitsche rijk uitnoodigt, een aanbod
Ver„ voor de Fransch-Belgische schade-
stei edingen, waarvoor naderhand de toe-
ZoChf'°g van Engeland zou worden ver-
P0jn en men weet dat de „Matin" met
u °P den besten voet staat, zegt de
Aji
ipe c bladen constateeren, dat het ken-
rent:'®0^6 der Fransch-Belgische confe-
Vo0 e is de gemeenschappelijke wil om
tji,- ""'es teoverwinnen. Voor de Belgische
'»Pet>ers evenals voor de Fransche is, zegt de
den ui Parisien" het essentieele miöder de
Lu;rbeelden scherp te omlijnen, ca.i den
njju ^hen tegen tand te breken. Het „Jour-
p, Uit zich in gelijken geest.
e «Echo de Paris" constateert, dat de
n0c, e dag der conferentie bewees, dat men
niet aan de onderhandelingen toe is,
pr °at men nog bezig is met de actie. Het
is .ctJSch resultaat der onderhandelingen
niof .Vlnden in de zinsnede van het commu-
slüitü waarin Frankrijk en België hun be-
^bevéstigen hun pogingen niet te doen
Waaruit blijkt, dat, terwijl men
verslappen en er aan herinneren, dat
Duitschland rechtstreeks voorstellen tot hen
moet richten.
Ten aanzien van de eventueele uitwerking
van een Fransch-Belgisch plan voor de
schadevergoedingen zeggen de bladen, dat
de huidige neiging is zich te bepalen tot een
gedachtenwisseling van zeer algemeenen
aard de voornaamste quaestie is de ver
sterking der actie in het Ruhrgebied.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
Het Fransche militaire gerechtshof te
Dusseldorf heeft het vonnis tegen Schafer,
den burgemeester van Essen, die wegens
weigering van een vorderingsbevel tot 3
jaar gevangenisstraf en 6 millioen mark
boete is veroordeeld, vernietigd en de zaak
ter nieuwe behandeling naar den krijgsraad
verwezen.
Het hooger beroep van den spoorweg
ambtenaar Gottfried te Ludwigshafen 'die
geweigerd had een bevel over de leiding van
een internationalen trein door te seinen
en deswege tot 20 jaar dwangarbeid is ver-
oordeeld, werd verworpen. Daarentegen
is het vonnis van 10 jaar dwangarbeid tegen
den spoorwegbeambte Losder, die beschul
digd werd van sabotage aan locomotieven,
vernietigd en de zaak naar 'n anderen krijgs
raad verwezen.
Generaal Degoutte heeft een verordening
uitgevaardigd, waarin hij het blijven staan
op bruggen over de kanalen in het B. G.
en het naderen van sluizen verbiedt. Tegen
overtreding van het verbod worden strenge
vrijheidsstraffen bedreigd. Overtreders stel
len zich voorts bloot aan beschieting door
de Fransche schildwachten.
DE TIMES OVER DE ROER-KWESTIE
In een hoofdartikel over de „vooruitzichten
aan de Roer" gewaagt de Times van teekenen,
dat de langdurige spanning en het feit dat
de definitieve afloop van het conflict nog
zoo duister is, een subtiele en lichte veran
dering in de gemoedsstemming van de te
genstanders teweeg gaan brengen. „Er is
schot gekomen in de opvattingen en aan
weerskanten is de houding van zuivere ne'
gatie verslapt."
De Times mèent echter dat wel eenig
kwaad is gedaan door overdreven bespiege
lingen over de beteekenis en de gevolgen
van Loucheur's jongste bezoek aan Londen.
Het is voorbarig te spreken van eenig nieuw
plan, hetzij dit als half-officieel of slechts
als' proefballen wordt beschouwd, dat een
ook maar zeer voorloopige instemming
in verantwoordelijke kringen te Londen of
Parijs zou hebben gevonden. In elk gevat
echter, gaat de Times verder, bedreigt het
Roer-conflict Europa niet meer met een
geest van oorlog, zooals eerst mogelijk leek
maar schijnt het dat de krachtige vredelie
vendheid van bijna alle volken van Europa
haren invloed gaat laten gelden op dén toe
stand aan de Roer. In Duitschland duurt het
lijdelijk verzet voort, maar terzelfder tijd
leggen c"o JJi- 'tsche. staatslieden wijselijk een
grooter Iwilligheid aan den 'dag tot
onderh' ia ,«i gen. Anderzijds zijn er teeke
nen, dat v-k de Fransche opvattingen wat
breeder worden. Men is zoo vastbesloten als
ooit om te winnen, maar in den laatsten tijd
is er een neiging aan den dag gekomen om
de Fransche bedoelingen in wat minder
strakken en exclusieven geest, dan in de
eerste periode der bezetting te interpreteeren.
„Met bijzonder genoegen zien wij de tee
kenen van een vriendschappelijker houding
van Frankrijk ten opzichte van Engeland
en van een hernieuwd uitzien naar Engel-
sche medewerking en teztlfder tijd van meer
rekening houden met Engelsche belangen bij
de toekomstige regeling van het Europeesche
vraagstuk. Als er een werkelijke gelegenheid
komt voor een algemeene bespreking, zal
het ongetwijfeld duidelijk blijken, dat het
Engelsche volk in geenen deele zijn vriend
schap voor Frankrijk heeft vergeten en dat
men Frankrijks veiligheid beschouwt als een
essentieelen factor van den Europeeschen
vrede."
«9
GENERAAL SMUTS OVER DEN f
TOESTAND VAN EUROPA
Generail Smuts, die voor een propvolle
vergaderin het woord voerde, zeide dat het
onmogelijk was, dat „ons gemeenebest" nog
langer onverschillig zou staan tegenover de
zich snel ontwikkelende crisis in Europa, waar
krachten aan het werk waren, die zeer wel
de beschaving van Europa zouden kunnen
verwoesten. Het tijdstip naderde snel voor het
gemeenebest om zijn houding bij bepaalde
gebeurlijkheden vast te stellen. Het Britsche
gemeenebest was nog steeds in de positie en
had nog steeds de macht om zich te werpen
als het grootste Europeesche bolwerk voor
den wereldvrede. De Volkenbond was op zich
zelf verstoken van macht en kon zich al
leen verlaten op den belangeloozen steun van
degenen, die de macht hebbetPen geen zelf
zuchtige doeleinden nastreven. Het Britsche
rijk in de eerste plaats had den Voikehbond
zijn steun te verkenen zijn grootste belang
was zonder twijfel de wereldvrede. Smuts
vertrouwde erop dat het rijk de grootsch-
heid en glorie van zijn vredelievende zen
ding zou beseffen en het groote woord zou
spreken, dat het, Amerika niet medegere-
kend, nog altijd alleen onder de naties der
wereld kon spreken.
HET VATICAAN EN DE ROERBEZET-1
TING.
Naar aanleiding van tegenstrijdige be
richten wordt verklaard, dat de Heilige
Stoel in geeneriei opzicht wijziging heeft
gebracht in de van aen aanvang af aange
nomen houding inzake het Ruhrvraagstuk.
Tot de zending van mgr. Testa werd beslo
ten met volledige instemming der Fransche
regeering.
HET DUITSCHE HERSTELPLAN
VAN 2 JAN. 1923.
Ter weerlegging der Fransche bewering,
dat de Duitsche vertegenwoordiger te Parijs
in Januari niet gerechtigd zou zijn geweest
aan de destijds aldaar gehouden conferentie
schriftelijke voorstellen te doen, publiceert
de „Voss. Ztg." een telegrammenwisseling
tusschen het dept. van buitenl. zaken te
Berlijn'en de Duitsche legatie te Parijs.
In het eerste telegram, gedateerd 3l Dec.
1922, wordt den Duitschen ambassadeur dr.
Mayer verzocht de Fransche regeering zoo
spoedig mogelijk officieel mede te deelen,
aat de Rijksregeering een nieuw herstelplan
had uitgewerkt, welks uitvoering door de
ondersteuning der Duitsche economie, met
name van de banken en de industrie was
verzekerd. Den gezant werd opgedragen de
Fransche regeering te verzoeken een verte
genwoordiger van Duitschland gelegenheid
te geven het Duitsche plan aan de conferen
tie voor te leggen en mondeling toe te lichten.
Den volgenden dag, 1 Jan. 1923, mach
tigde het dept. van buitenl. zaken staats
secretaris Bergmann aan de te Parijs vertoe
vende delegatie op haar verzoek de financieel-
technische zijde van het Duitsche plan in den
vort»van een aide-mémoire schriftelijk voor
te leggen.
Op 2 Jan. antwoordde Bergmann telegra
fisch, dat er weinig kans bestond, dat hij
over het Duitsche plan zou worden gehoord.
Eventueel zou de Fransche regeering het
indienen van schriftelijke voorstellen eischen,
welde naar Bergmann's oordeel van officieel
door de legatie moesten worden overhandigd.
Daarop zond het Duitsche dept. van bui
tenl. zaken den Duitschen gezant dr. Mayer
den tekst van het Duitsche voorstel, dat, naar
gelang van de omstandigheden, óf door Berg
mann öf door Mayer zou zijn overhandigd.
Uit deze telegrammen-wisseling, aldus de
„Voss. Ztg.", blijkt duidelijk, dat de Duit
sche regeering Bergmann had geïnstrueerd
de conferentie het Duitsche voorstel schrif
telijk te doen toekomen.
EX-PRESIDENT WILSON BEPLEIT
ONVOORWAARDELIJKE TOETRE
DING TOT HET INTERNATIONALE
HOF VAN JUSTITIE.
Ex-president Wilson heeft een brief ge
publiceerd, waarin hij aandringt op onvoor
waardelijke toetreding van Amerika tot het
internationale hof van justitie. Hij verklaart'
dat het meer in overeenstemming is met de
befaamdheid van Amerika voor oprechtheid
en moed om toe te treden tot den Volkenbond
en de volledige verantwoordelijkheid te
deelen voor het pact van den Volkenbond.
DE REGEERINGSCRISIS IN ZWEDEN.
De Zweedsche koning heeft den leider der
conservatieve partij, den voprmaligen raads
man bij het Rijksgerechtshof Ernst Trygger,
opgedragen een nieuw kabinet te vormen.
UIT IERLAND.
Austin Stack, de republikeinsche minister
van financiën is heden in de bergen gevangen
genomen.
EEN SCHANDAAL TE MARSEILLE.
Te Marseille hebben in den laatsten tijd
achtereenvolgens niet minder dan drie en
dertig aanhoudingen plaats gehad van per
sonen uit de medische en pharmaceuti-
sche wereld, .in verband met knoeierijen op
groote schaal met de zoogenaamde „carnets
médicaux". Dit zijn bonboekjes welke den
militairen slachtoffers van den oorlog in staat
stellen kostelooze geneeskundige beha de
ling en geneesmiddelen te verkrijgen. De
dokter en de apotheker ontvangen dan weer
van d n staat betaling daarvoor tegen inle
vering der bons. Daarmee nu blijkt ontzaglijk
geknoeid te zijn, zoodat de staat veel meer
heeft betaald dan den betrokkenen toekwam.
Een der gearresteerde apothekers leverde
zelfs eau de cologne en wijn op die bons
in plaats van medicamenten en liet zich daar
voor door den staat dik betalen. Tot de aan
gehoudenen behooren verder nog het oud-
Kamerlid dr. Alfred Isoard en dr. Gustave
Cousin, hoogleeraar in de anatomie aan de
Ecole de Médicine van Marseille.
De knoeierijen dagteekenen reeds van 1919
en 1920. Verleden jaar is de controle aanzien
lijk verscherpt.
TWEE DOODVONNISSEN.
Uit Moskou wordt gemeld, dat het opper
ste gerechtshof aldaar den vroegeren eersten
directeur van het bureau voor in- en uitvoer
Kogan en diens gevolmachtigden vertegen
woordiger bij de jaarbeurs van Nisjni Nowgo-
rod ten vorige jare, Salmanof wegens grof
misbruik van hun bevoegdheden ten eigen
bate ter dood heeft veroordeeld. Ook is hun
vermogen verbeurd verklaard. De amnestie
van November j.l. zal op hen niet van toe
passing zijn.
Bij de opening eener intergeallieerde
tentoonstelling van werk van oorlogsinvaliden
in Brussel zeide de koning, dat deze tentoon
stelling getuigenis aflegt van het groote werk,
in Frankrijk, Engeland, Italië en andere lan
den en in België zelf verricht voor de inva
liden. De koning uitte zijn dankbaarheid
jegens de bevriende naties, die zich bij België
aansloten om dit zoo leerzame geheel bijeen
te brengen.
De zomertijd zal in Belgi» worden in
gevoerd in den nacht van 21 op 22 April.
zaterdagmorgen vroeg had In ere Calre
San Pablo een botsing plaats tusschen
groepen werklieden, waarbij van vuurwapens
werd gebruik gemaakt. Een persoon werd ge
wond. Eenige minuten later wisselden twee
andere groepen schoten, waarbij evenwel
geen slachtoffers vielen.
Het indexcijfer voor de laatste week is in
Oostenrijk weer met 7 gestegen. Hiermee
zijn de prijzen slechts 1% lager dan in den
duursten tijd van midden-September tot
midden-October'. In de laatste dagen is
evenwel weder een prijsdaling merkbaar.
Uit Boedapest wordt gemeld, dat het
stadsbestuur een verordening heeft uitge
vaardigd, waarbij de vestiging aldaar van
zekere voorwaarden afhankelijk wordt ge
maakt.
Een Wolffbericht meldt, dat de Duit
sche afgevaardigde Baran, 'die zich in de ge
vangenis heeft trachten te vergiftige bui
ten gevaar is.
Een Reuterbericht meldt, dat teKohat
aan de N. W. grens Afridi's een Britsche
officierenbungalow zijn binnengedrongen,
waar zij de vrouw van een stafofficier ver
moordden en zijn 15-jarige dochter ontvoer
den. Een onderzoek door de troepen in de
omgeving leverde geen resultaten op.
Volgens berichten uit Moskou wordt de
stad door overstrooming bedreigd. Bij de
laatste overstrooming in 1908 liep het geheele
laag gelegen deel van de stad onder water.
SOCIALISME IN PRACTIJK.
We lezen in de Volkskrant
Zij, die in Rusland regeeren en zichzelven
de beste leerlingen van Marx noemen, toonen
ons het socialisme in practijk.
Van elke belofte, die zij vroeger deden,
geven zij precies het tegendeel te zien.
De bladen geven er zoo vele voorbeelden
van, dat onze communisten dagwerk hebben
met de herhaling „het is geloeen 1"
Maar de feiten stapelen zien op, en ze
worden zo danig bevestigd, dat twijfel niet
mogelijk is.
't Is goed dat iedereen ervan kennis neemt.
Een vertegenwoordiger van de Tsjecho-
Slowaksche vakvereenigingen, Vaclan Bortak,
is naar Moskou geweest.
Hij deelt bizonderheden mede over zijne
bevindingen.
„De kosten van het levensonderhoud zijn
enorm, schrijft hij in vijf weken tijds stegen
zij nog van 200 tot 400%. Alleen speculanten
hebben er een goed leventje voor de veri-
gen is het onhoudbaar geworden. Er heerscht
zeer veel werkloosheid. De werkloozen ont
vangen een staatsuitkeerin van 4 millioen
roebel per maand, d. i. de waarde van een
halve lit r melk, van een pond ossevleesch,
een kwart pond boter of 2 bruinbrooden
Dui enden weten ni of zij morgen nog
te eten zullen hebben, alleen de O.W.-ers
wentelen zich in ongehoorde weelde
ze betalen 2 milliard voor een souper en koo-
pen bontmantels en diamanten voor hunne
vrouwen, tot b dragen van tientallen milliar-
den roebel."
Uit andere bronnen weten wij, dat ook
de talrijke hoofdambtenaren, allen commu
nistische vri ndjes onder elkaar, als de O.W.-
ers leven.
Alleen de arbeiders, om wier belangen de
revolutie werd begonnen, zooals de commu
nisten het doen voorkomen, zijn arme stak
kers. Zij zijn nog tienmaal ongelukkiger dan
de arbeiders, die in Duitschland nog zuchten
onder den druk van een oorlogstoestand.
De arbeiders van alle andere landen hebben
dan ook reden, om eiken dag te bidden, op
dat God hen moge sparen voor de verschrik
kingen van het socialisme in praktijk.
UIT DE STEENEN-INDUSTRIE.
Steun der regeering te verwachten.
Men meldt uit Nijmegen aan de Msb.
Van gezaghebbende zijde werd ons mede
gedeeld, dat er met de regeering onderhan
delingen gaande zijn om van regeeringswege
op iedere duizend steenen, welke naar Frank
rijk worden uitgevoerd, een regeeringstoe-
slag te verkenen. Men wil zoodoende de
steenindustrie eenigermate steunen. Gelijk
men weet, geschieddën er den laatsten tijd
nog al groote bestellingen van Waalsteen uit
Frankrijk.
Donderdag hadden in de omgeving van
Nijmegen congressen plaats van stakende
en uitgesloten steenfabrieksarbeiders uit de
Betuwe en uit de Ooy, Millingen, Lenth en
Lobith enz. Deze congressen, uitgaande van
den R. K. Steenfabrieksarbeidersbond „St.
Stephanus" hadden gisteren plaats te Ooy
bij Nijmegen en te Gendt (O.-B.) en werden
bezocht door honderden steenfabrieksar
beiders, die allen Katholiek georganiseerd
Zijn.
Op deze congressen we#d het woord ge
voerd door de heeren Braam uit Gendt (O.-B.)
voorzitter van den R. K. Bond St. Stephanus
en Jacobs uit Tegelen, bondsvrijgestelde.
Beide sprekers zetten de geschiedenis van
het arbeidsconflict in de steenindustrie uit
een.
De organisatie had geen bezwaar tegen re
delijke loonsverlagingen maar kon het niet
dulden, dat de werkgevers-organisatie de
verslechterde loon- en arbeidsregeling maar
regelde zonder de organisatie te nooren, en
dat sommige patroons de collectieve contrac
ten verbraken.
De posters werden aangemaand niet de
minste rancune of ook maar eenig geweld te
gebruiken.
Men voere den strijd als Katholiek georga-
niseerden, eerlijk en waardig.
De adviseur der afdeeling Ooy, de Zeer-
Eerw. heer pastoor 6e Bruyr, sloot zich bij
deze woorden aan.
Aan de vereenigde fabrieksarbeiders werd
vervolgens van bestuurszijde een voorstel
gedaan inzake vermindering in de steunuit-
keering.
Om de weerstandskas zoolang mogelijk te
doen duren men rekent namelijk op lang-
durigen strijd werd voorgesteld om de
uitkeeringen voor gehuwden en kostwinners
met 10% en voor ongehuwden met 20% te
verminderen, zoodat de wekelijksche uit-
keeringsbedragen dan gaan van ongeveer
f 3— tot f 12.—.
Dit voorstel werd met algemeene stemmen
aangenomen.
DE MALAISE IN DE STEENIN
DUSTRIE.
Op de vragen van den heer Arntz, lid der
Eerste Kamer, betreffende de malaise in de
steenindustrie, luidt het antwoord van den
Minister van Arbeid
Het is den minister bekend, dat in de
steenindustrie malaise heerscht. Evenzeer
is het hem bekend, dat in een groot deel der
fabrieken een arbeidsconflict deels staking,
deels uitsluiting heerscht. Den toekom-
stigen omvang der werkzaamheden in dit
bedrijf waagt hij niet te voorspellen.
Dat malaise en stilliggen van fabrieken in
eenige beteekenende mate het gevolg zouden
zijn van den steun voor betonbouw, Kan niet
worden toegegeven.
De enkele plannen voor den bouw van be-
tonwoningen, waarvoor steun is verleend,
mede om te ontkomen aan de hooge loonen
van de bouwvakarbeiders,en om werkverschaf
fing mogelijk te maken," kunnen niet een in
vloed van beteekenis hebben gehad, op den
afzet van den zeer grooten voorraad steenen,
dien de fabrieken hebben.
Voor een besluit, alleen baksteenbouw te
subsidieeren, kan geen aanleiding worden
gevonden. De Minister heeft zeker geen voor
keur voor betonbouw op zich zelf. Het ant
woord op de vraag, of ook betonbouw ter
plaatse voor steun in aanmerking komt,
hangt als regel af van het antwoord op deze
andere vraag is in het bepaalde geval, alles
is aanmerking genomen, betonbouw goed-
kooper dan baksteenbouw
UIT DE SIGAREN-INDUSTRIE.
Loonbijslag voor exportsigaren.
Naar men aan het Vad. mededeelt, heeft
een lid van het Verbond van Vereenigingen
van Sigarenfabrikanten in Nederland zich
tot het hoofdbestuur gewend met het ver
zoek bij de Regeering stappen te doen, die
zullen leiden tot toepassing van dezelfde
politiek van loonbijslag voor exportorders
als aangewend bij de orders voor de Spaan-
sche Regie. De verwachting is, dat hierdoor
de mogelijkheid wordt geopend, orders voor
het buitenland te verkrijgen, waardoor de
malaise in de sigarenindustrie zou kunnen
verminderen.
DE SPAANS CHE ORDER.
Naar „Het Volk" verneemt zal er van de
uitvoering der Spaansch order niets komen,
omdat de heeren Dresselhuis dezen order niet
kregen toegewezen.
EEn PROCES DOOR DEN STAAT
VERLOREN.
De Hooge Raad heeft Vrijdag het cassatie
beroep verworpen van den staat der Neder
landen tegen een arrest van het Gerechtshof
te 's-Gravenhage, waarbij was bevestigd een
vonnis van de rechtbank te 's-Gravenhage,
welke aan Chr. Pleines, fabrikant te Zeist, een
vordering tot schadevergoeding van eeq aan
zienlijk bedrag had toegewezen, aangezien
de minister van Landbouw een partij sapo-
nificatie ruwe glycerine en een partij glyce-
rine-onderloog in beslag had genomen, ?h
welke de Staat naar Engeland had gezonden,
om zoodoende de beschikking te krijgen
over chemicaliën uit Duitschland en olie,
vetten en oliehoudende zaden van over zee.
De Staat der Nederlanden had zich bij
verweer beroepen op de Distributiewet, doch
thans overwoog de Hooge Raad, dat de mi
nister volgens de Distributiewet alleen be
voegd is, goederen in beslag te nemen, wan
neer dat geschiedt in verband met ëen doel
matige distributie, en voorts, dat eenig ver
band met distributie in deze niet is gebleken.
DE ZAAK v. STAAL.
Naar het N. v. d. D. verneemt, heeft het
O.M. berust in de uitspraak van het ge
rechtshof te 's-Gravenhage, waarbij de heer
v. Staal was ontslagen van alle rechtsver
volging.
DE VERDWENEN RUBENS.
De rechtbank te Almelo behandelde Don
derdag de zaak van den verdwenen Rubens
tegen J. Scheffelaar Klotz te Enschede, be
schuldigd van een poging tot oplichting
eener verzekering-maatschappij en een val-
sche aangifte van een inbraak.
Het O.M. vorderde anderhalf jaar gevan
genisstraf met aftrek van preventief van 5
maanden. De verdediger, mr. Noyon, pleitte
vrijspraak en vroeg onmiddellijke invrijheids-
stelling, hetwelk de rechtbank weigerde.
De uitspraak is bepaald op 24 dezer.
GELDVERSPILLING AAN OORLOGS
MATERIAAL.
Naar de Tel. verneemt is een commissie
benoemd onder voorzitterschap van den heer
C. van der Voort van Zijp, lid van de Tweede
Kamer, die een onderzoek zal instellen
„naar de oorzaken welke hebben geleid tot
de onverantwoordelijke wijze, fabricatie van
begaven ons lien minuien voor drie
ty.r laar hel slalipn; om drie uur wachtten
f';iar de komst van den trein af, die van
kwam. Eenige minuten later spoorden
J 'vcer voort, en wij volgden haar, die de
°ften had afgelegd, hem lol het einde toe*
r°u*v tg blijven.
VrP' Wij sneiden weer over den ijzeren weg
i,j 'jrt en wij dankten den hemel, dat wij weer
*')v<"ging waren.
ij hadden een kort oponthoud in Kendal,
st> Wccr S'n8 'le' voorwaarts met zulk een
')T)4, dat mijn bloed er eindelijk van in be-
jKin-t kwam in dollen spoed, door de
,J"Nijke duisternis voorwaarts, het licht
vJ^hnet, dat alle geheimen en schaduwen
drijven zoul
t( kwamen twintig minuten voor vijf uur
v eeriih aan; vijf minuten te vroeg. Ik
hr 8 aan een spoorwegbeambte, die op
perron wachtte, of er een poslrijtuig
^/t1r mijnheer Gear en familie besteld
jdR *a, mijnheer, het rijtuig wacht u sedert
minuten. ii...
1Goddank!
Wij begaven ons naar den postwagen.
Hoe lang nioeten wij rijden eer wij te
NetUewood zijn?
Vier uur en een half, of vijf uur, mijn
heer, als wij niet te lang met het verwisselen
van paarden worden opgehouden.
Het zal dus ongeveer tien uur zijn, als wij
te Nelllewoqd aankomen?
Ja, mijnheer.
Ik beloof ii elk een souvereln meer, als
wij er voor tien uur zijn.
Wij zullen er zijn, mijnheer.
Eenige minuten later ging het in galop over
den grooten weg naar Keswick; wij zouden
ons weldra geheel thuis gevoelen tusschen de
bekende heuvelen.
Als de zon opging, de regen ophield en
de mist optrok, zou het gezicht der boegen op
Hen achtergrond ons weldra aan ons huisje le
Borrowdale herinneren; die gedachte zou ten.
minste eenige aangename en voedzame her
inneringen opwekken.
Wanneer zuilen wij weer ons rustig,
huiselijk leven genieten, Canut? vroeg mijn
vrouw, terwijl zij haar handen op de mijne
te samen vouwde.
Spoedig.... weldra!
Gij zu't u goed houden, nietwaar? gij
hebt hot mij beloofd!
Tot het einde toe zal ik mij goed hou
den; als ik ten laatste eenigszins vermoeid
zal worden, zal ik in u een troqwe vrouw
hebben.
Canut, zeide zij bezorgd, voelt gij u ziek?
Hebt gij u misschien te veel over
spannen.
Ik hoop het niet. Ik ben vermoeid van
•le lange reis. Mary wij zullen spoedig tot
rust en kalmte komen.
Pen hoeveeisten is het morgen?
Den 18 November.
Twee dagen voor het proces.
Als Herbert toch eens niet te Neltlewood
was! Als hij zich nu eens terug spoedde om
ons den laatsten slag toe te brengen?
Geduld, Canut. Gij waart immers al
tijd zoo geduldig. Mijnheer Wenford is
nog in Londen om onze zaak te verde
digen.
Ha! (Lat vergat ik. Wij kunnen gerust op
hem vertrouwen.
Ja, ik heb - met hem gesproken...-
Hij weet nu hoe zeer hij bedrogen is ge
worden.
Hij zal.
Ik voelde een zachte witte hand op mijn
mond drukken.
Doe nu uw best om wat le slapen..
als ik u bidden mag, spreek nu niet
meer.
Ik zweeg.
Ik leunde achterover en sloot mijn oogen
om haar gerust te ste'len, maar ik had even
goed naar Nettlewood kunnen vliegen als op
dat oogenblik te slapen.
Wij snelden over den weg voort; de morgen
was even donker als de nacht; het werd neg
niet lichter; er was geen beweging op den
weg te bespeuren.
De doodelijke stille werd in die woesternij
alleen afgebroken door de echo's der bergen,
die van ons haastig voorbij rennen weergalm
den, en door het gekletter van den regen.
Het begon eindelijk te schemeren en wij
konden bij het grauwe licht onze bleckc ge
zichten in den wagen onderscheiden.
Gij hebt geslapen, lieve? zeide mijn
vrouw met eenige opgetogenheid.
Het heeft mij verkwikt, antwoordde ik
ontwijkend.
Zijn wij bijna te' Keswick?
Nog niet, geloof ik; maar de nevel is
hier ondoorzienbaar.
Wij zijn bijna tusschen de bergen, zeide
mijn vrouw. Als het weer helder was, zouden
wij onzen ouden besten Skiddaw weerzien.
Gij spreekt nu over de bergen alsof ge ze
liefhebt Mary.
Ik heb mij in Londen ongelukkig ge
voeld; in Londen is u de kracht ontzonken,
Rij waart hier veel gelukkiger en vroo-
'ijker.
Nu dan, wees gegroet, oude dier
bare Skiddaw; in uwe schaduw hebben wij
onze wittebroodsweken gesleten.
En onze kleine Ellen is in ons berg
land geboren; Ellen, die als een -egen
des hemels de andere Ellen ,is komen ver
vangen.
Ha! als de andere Ellen in hare jeugd
en schoonheid gestorven ware zelfs ais
zij aan een gebroken hart gestorven was,
zon ik mij in haar verlies kunnen
troosten.
Het werd licht eT.
Het landschap werd door den aanbrekenden
dag verlicht; wij konden door den regen heen
de velden en de boomen in de vallei on
derscheiden, evenals den voet der bergen, wier
toppen in nevelen waren gehuld.
Weldra reden wij door Keswick, en de ste
delingen, die vroeg waren opgestaan, stonden
op straat stil oni naar ons postrijtuig te
kijken.
Wjj verwisselden hier van paarden.
Eenige voorbijgangers herkenden mij, heet
ten mij welkom thuis, en belastten zich gaarne
met een boodschap voor mijnheer Sanderson,
die al spoedig in de stad zou komen.
Wij gebruikten het ontbijt, terwijl men an
dere paarden voor spande, en toen reden we
weer verder en lieten het heerlijke Meer van
Derwentwater, den breeden weg naar Bor
rowdale en ons huis op zij liggen.
Wij reisden door Porlinscale en Braithwaite
voort; links in de verte lag de uitgestrekte
bergrij en de Zwarte Gapengte, dien morgen in
zware wolken gehuld.
Zoo verliep uur: op uur; wij wisselden weer
van paarden, en eindelijk bereikten wij Hcn-
lock, reden de brug aldaar over, en toen reed
onze koetsier met dollen spoed, om te be
wijzen dat de souve.reinen eerlijk verdiend wa
ren, de vallei van Nettlewood in.
oorlogsmateriaal (granaten, ge .reten, patin
nen, machinegeweerkarren enr.) welke heef
plaats gehad aan de artillerie-mrichtin;
aan de Hembrug."
In „Kath'lieke Staatkunde" van 12 April
schrijft dr. E. Venders, de schrijver van een
in b vengenoemd org an verschenen artikel,
waarin mr. Marchant aanleiding vond vragen
te stellen aan den minister van Justitie,
een woord van protest tegen „de Russische
bloedhonden" die het doodvonnis van mgr
Boedkiewicz voltrokken hebben.
„De Russis he misdaad moge weerzin
wekkend zijn, onze eigen lafh id is even
weerzinwekkena. Wat moeten die Russische
honden toch wel een diepe verachting koes
teren voor onze lafheid, dat ze de heele we
reld durven hoonen, door ecne mi daad te
voltrekken, die wij toch niet durven wreken!"
De schrijver herinnert aan het succes van
generaal Wrangel, terwijl ook Polen den strijd
tegen Rusland heeft gewaagd. Dr. Verviers
besluit als volgt
„En wat heeft onze regeering gedaan
Zij is klein en laf geweest. En het zou mij
niet verwonderen, dat onze fameuze ministei
van Buitenlandsche Zaken die God betere,
het nog eene reputatie als zoodanig heeft
kunnen verdienen zich niet eens op de
hoogte gehouden heeft van de vooruitzichten
en de orderingen van Wrangels operaties.
Zij die het Nederlandsche volk aanzien
voor een volk van lafaards, zullen dit ver
standig vinden. Maar zij, die niet voor laf
aards geacht willen worden, vinden dit on
eervol en onwaardig.
„Het is hoog tijd, dat de levenskrachtige
kern van het Nederlandsche volk zijn lot zelf
in handen neemt. En wij herhalen onze aan
sporing tot onze fiere jongelingschap om zich
gereed te houden."
Het is o.i. hoog tijd, dat aan het meer dan
dwaze geschrijf van Dr. Verviers een einde
komt.
REIZEN VANjMILICIENS OP ZONDAG,
De heer Weitkamp, lid der Tweede Ka
mer, heeft den Minister van Oorlog de vol
gende vragen gesteld
Is het den Minister bekend, dat het meer
malen voorkomt, dat miliciens met verlof
om na afloop van dit verlof op den gezettei,
tijd in hun garnizoen te kunnen aankomen,
op Zondagavond moeten reizen
Zoo ja, is dan de Minister bereid der
korpscommandanten te verzoeken deze zaak
zoodanig te regelen, dat miliciens met ver-,
lof, wanneer in dien verloftijd een Zondat
valt, den geheelen dag des Heeren in den
huiselijken kring kunnen doorbrengen?
DE WERKLOOZENKASSEN.
Puim f 3 milioen in 1923.
Op de vragen van den heer H. Colijr
betreffende het verstrekken van gegevens
over de uitgaven ten behoeve van de werk-
loozenzorg, heeft de Minister van Binnen-
landsche Zaken en Lantlbouw o.mi het vol
gende geantwoord
De Regeering is gaarne bëreid, aan de
Kamer gegevens te verstrekken over de uit
gaven ten behoeve van de werkloozenzorg.
In 1923 zal door het Rijk in den vorm van
subsidiën voor werkloozen kassen naar raming
uitgegeven worden 2.950.000. Door de ge
meenten tezamen zal dan een gelijk bedrag
worden betaald. Bovendien zal het Rijk als
tegemoetkoming in de kosten der administra
tie der werkloozen kassen toelagen toekennen
tot een geraamd totaalbedrag van 200.000,
Het Rijk droeg in de uitkeeringen voot
wachtgeldregelingen in 1922 de volgende be
dragen bij
lste kwartaal f 17.518.88
2de kwartaal 12.720.81
3de kwartaal 29.911.21
4de kwartaal56.933.55
TotaalJ 17.084.45
Over de maanden Januari en Februari
1923 was de Rijksbijdrage ongeveer 12.400.
Deze bijdrage ys 25 pCt. van het bedrag des
uitkeeringen voor wachtgeldregelingen. Ra
houdens «enige uitzonderingen dragen dn
gemeenten tot een zelfde percentage van dez«
uitkeeringen bij.
Op 31 December 1922 was voor werkver
schaffing over 1922 een bedrag van 4.453.650
'door het Rijk toegezegd.
Tenslotte voegt de Minister aan het boven
staande nog eenige gegevens toe over uit
gaven aan bijslag op de loonen van in Neder
land wonende arbeiders, die in Duitschland
werken, en over bijdragen aan gemeente
besturen, die werkzoekenden weidelijken
steunen om dezen in staat te stellen, arbeid
buiten de woonplaats te aanvaarden.
In de eerste uitgaven betaalde het Rijk in
1922 ƒ263.407.40, over Januari en Februari
1923 32.644. 57, terwijl de gemeenten bij
droegen onderscheidenlijk ƒ102.445.31 en-
14.509.14 in de laatste uitgaven droeg het
Rijk in 1922 bij f 5.164.14,terwijl het gemeen
telijk aandeel over 1922 was ƒ4,696.70.
Voor 1923 worden gegevens verkregen door
de antwoorden op de circulaire.
ALGEMEENE PRQMOTIEDAG DER
JEUGDORGANISATIE VAN SOBRIETAS.
Door de Centrale Jeugdcommissie van
Sobriëlas, gesteund door de Jeugdcommissie'*
der lien Diocesane Drankweerbonden, zal
'over heel 't land actie gevoerd worden vooi
het invoeren van één Promotiedag in de So
briëlas- Jeugdorganisatie.
Half tien mijnheer! riep de koetsier, toen
ik uit het rijtuig keek.
Goed, gij hebt uw best gedaan.
Paar is het Veerhuis mijnheer; en daav
komt ons geloof ik reeds iemand tege
moet.
Het was Jozef, die met een voor hem on-
verkinarbaren spoed, naar ons rijtuig kwam
gesneld.
Houd opl riep hij.
Het rijtuig hield stil, toen wij Jozef nader
den. Hij deed het portier open en stap
te er in.
Niet naar het Veerhuis, hijgde hij; dat
zou slechts oponthoud zijn, men wacht ons
ginder verder.
Op ho^ka steel?
Neen,.bij juffrouw Ray, om Vnughan
eindelijk met al onze verzamelde bewijzen
onder oogen te komen.
Is bij daar?
Ja, en voorbereid om het ergste .te ver
nemen. Als hij poogde te ontsnappen, zou hol
hem niet meer balen; ik geloof dat hij thans
alleen op genade hoopt. Miss Ray verlangt
zeer u te zien. Moeder, is het goed met u?
Goerl mijn lieve zoon; wat.... wat weet
gij van Ellen?
Gij zult aanstonds alles vernemen. Ik
hebt beloofd niets te zeggen, Canut ze: lo
hij, zich eensklaps voorover buigende,
gij zijt mij acht shillings en zes stuivers schul
dig voor dat laatste telegram aan mevrouw