r l'tr 1kfrr
R.-K. Kiesvereeniging Haarlem
Vrijdag 27 April 1923
46ste Jaargang No. 14422
HEEM3TEEDSCHE BRIEVEN.
PIT MUMMER BESTAAT UIT 8 BUDZ1JDEH. EERSTE BLftP
Het bestuur brengt ter kennis van de leden dat*
de vergadering, welke was'vastgesteld op Vrijdag
4 Mei door bijzondere omstandigheden moet wor
den vastgesteld op
DINSDAG 1 MEI,
in het gebouw „St. Bavo", Smedestraat, 's avonds
8 uur.
Spreker:
g de hoogsdelgestr. heer Mr. J. B. BOMANS, over:
ONZE GEMEENTE.
I Een drukke opkomst is gewenscht.
STADSNIEUWS.
AGENDA
28- APRIL
DE WIJDINGSFEESTEN DER
KATHEDRALE KERK.
Een zeldzame plechtigheid op 2 Mei.
De onderhoudsplicht.
De goedkoopste weelde voor iedereen, is FRANKEN s Melkbrood
v:;>
Een relletje.
Examens L. O.
40-jarig bestaan „Kunst na Arbeid"
te Rotterdam.
Het muziekconcours te Santpoort.
Militie.
Makelaars-vereeniging.
Het laatste bedrijf van een droef
verhaat-
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Aanbesteding.
Ongelukje.
De abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Per Kwartaal 3.25
Per week 0.25
Franco per post p. kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49
Haarlem.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
NIEUWE HAARLEMSGHE COURANT
Advertentiën 35 cents per regel.
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiën tusschen den tekst
als ingezonden mededeeling, op de
le Pagina 75 et., op andere redac-
tiep^|ina's 60 ct. per regel. Vraag-'
en aanbod-advertentiën 14 regels
60 cent per plaatsing; elke regel
meer 15 cent, bij vooruitbetaling.
Amice.
In de jongste vergadering van onzen ge
meenteraad werd door het lid van Unen de
vraag gesteld, waarom Gedeputeerde Staten
nog niet hunne goedkeuring hadden gegeven
aan het Raadsbesluit betreffende de uitbrei
ding der Gasfabriek. Hij zeide te vreezen,
dat, wanneer die goedkeuring niet spoedig
kwam, er van den winter wel 'ns gasgebrek
zou kunnen ontstaan. De w.n. burgemeester
antwoordde hem, vernomen te hebben, dat
Gedeputeerden de zaak aan het oordeel van
een bezuinigingscommissie hadden onderwor
pen, waarin o.a. de directeur der Haarlem-
sche Gasfabriek zitting heeft, en dat het on
derzoek van deze commissie moest worden
afgewacht, voordat een beslissing kon wor
den tegemoet gezien. Hij verklaarde echter
te hopen, dat Gedeputeerden niet de goed
keuring zouden weigeren met het oog op de
hangende annexatieplannen en aan de moge
lijke pressie van Haarlem weerstand zouden
bieden.
Ik help het den w.n. burgemeester en alle
rasechte Heemsteders eveneens hopen.
Maar wat kunnen wij doen, amice? Gedepu
teerden hebben de annexatie van een deel
van Heemstede in hun hoofd. Komt die tot
stand, dan zou de gevraagde uitbreiding der
gasfabriek kunnen vervallen, omdat dan
Haarlem het ontbrekende gas zou ktfnnen
leveren. Van het standpunt van Gedeputeer
den logisch en verstandig. Maar wanneer die
annexatie nu eens niet tot stand kwam, of,
tweede mogelijkheid, wanneer zij eens nog
ettelijke jaren op zich liet wachten? Hangt
zij nu niet reeds meer dan zes jaren? Er
kan nog best wat bij. Moet nu, terwijl Ro
me delibireert, Saguntum verloren gaan?
Of, om het wat zachter uit te drukken, moe
ten vgij ons in dien tijd een gedwongen rant
soen opleggen terwille van mogelijkheden,
die wel eens onmogelijkheden zouden kun
nen blijken?
Het is met die annexatieplannen eigenlijk
een „belabberde" geschiedenis. Hangende die
plannen, wordt elke actie, welke op de toe
komst is gericht, verlamd. Men wacht af,
moet wel afwachten vaak, om geen din
gen te doen waarover men later berouw zou
kunnen hebben. Zoo gaat veel energie on
gebruikt verloren en wordt veel kostbare tijd
verspild.
Deze toestand „tusschen hangen en wur
gen" duurt voor Heemstede nu al meer dan
zes jaren en is al de tweede beproeving van
dezen aard, waarmede onze gemeente wordt
bezocht, want, ben ik goed ingelicht, dan
heeft ook tusschen 1902 en 1906 het zwaard
van Damocles boven onze hoofden gehangen,
in welk laatste jaar het door Haarlem zelf
werd opgeborgen en.... in 't vet gezet,
naar later bleek.
Waarom is Haarlem zoo tuk op ons? heb
ik mij afgevraagd en zult ook gij mij wellicht
vragen, amice. Zijn wij soms parasieten, wel
ke ten haren koste leven? Leggen wij haar
hinderpalen in den weg in het bereiken van
rechtmatige doeleinden? Zijn wij de oorzaak
van een staat van zaken, welke zich min
gunstig afspiegelt in de kohieren harer be
lastingen?
Ik teneinde hierop een antwoord te
ontvangen, eens op kondschap uitgegaan en
ziehier wat ik alzoo vernam.
Haarlem, dat het initiatief tot deze tweede
annexatiepoging heeft genomen, zegt tot Ge
deputeerde Staten ongeveer het volgende:
Ziet eens, Heeren, het is toch overbekend,
dat wij aan onze grenzen ontgroeid zijn, want
aan alle kanten hebben de omliggende ge
meenten tegen ons aangebouwd. En we zijn
zoo nauw omsloten, dat we er benauwd van
zijn. Ruimte tot expansie bestaat ternau
wernood meer. We hebben zoo dringend be
hoefte aan havenwerken, handels- en indus
trieterreinen en waar vinden we die of kun
nen die aanleggen binnen onze palen? Eert
nieuwe Middelbare Technische School met
Ambachtsschool zal eerlang in 't Noorden
van de stad verrijze.n waaraan behalve
door ons, ook door Rijk en Prov. belangrijke
financieele steun gegeven wordt. We loopen
verder met plannen rond voor een veilings
gebouw voor groenten, waarvan natuurlijk
de heele streek zal profiteeren en onze ge
dachten zijn vervuld van andere uit alge
meen economisch oogpunt belangrijke plan
nen, die tot verhooging van onze volkskracht
zullen strekken. En, wat de deur dicht doet
aan het complex Haarlem on omstreken
worden op sociaal, economisch, hygiënisch en
intellectueel gebied eischen gesteld, die uit
sluitend op zijn centrum, Haarlem, worden
afgewenteld.
Dat zegt Haarlem. Dat ik er paf van stond,
kan ik niet zeggen. Ik hoor hier nieuwe
toonen op een oude wijs, zie hier een oud
cliché in een nieuwe omlijsting. Zong ook
niet Amsterdam in dezelfde vooi's? En
Rotterdam en Den Haag enz.?
Ik Was niet bevredigd, maar aangezien ik
mij gaarne laat overtuigen, ben ik eens -aan
het redeneeren gegaan roet menschen, die
er meer van weten moesten en ik weet er
nu meer van, maar ben nog niet.... bevre
digd. Integendeel
Laat ik u zeggen waarom en daarbij Haar
lem's betoog op den voet volgen.
Allereerst die aangrenzende stedelijke be
bouwing Het is klaarblijkelijk, dat hierme
de bedoeld wordt de bebouwing op Bosch en
Vaart Daargelaten, dat m.i. in het argu
ment zelf weinig kracht schuilt, kan hier al
aanstonds de opmerking worden geplaatst,
dat het Bosch- en Vaartkwartier zich ge
heel onafhankelijk van Haarlem ontwikkeld
heeft en zijn bestaan voor het grootste deel
te danken heeft aan de electrische tram-
verbinding met Amsterdam, wat bewezen
wordt door het feit, dat in genoemd kwar
tier een zeer belangrijk deel uit Amster-
damsche forensen bestaat en dat Haarlem
mers verre in de mnderheid zijn.
Een tweede argument van algemeenen
aard is, dat op Haarlem worden afgèwen-
teld de kosten, welke voortvloeien uit de
economische, sociale en andere eischen, wel
ke aan het geheele complex worden gesteld.
Haarlem wil hiermede zooveel zeggen als
dat de omliggende gemeenten parasiteeren
op de centrale gemeente. Wat is hiervan
aan? Zoo oppervlakkig beschouwd, klinkt de
beschuldiging tamelijk waarschijnlijk, maar
een nader onderzoek brengt aan het licht,
dat zij geen steek houdt, ja, dat eer het te
gendeel het geval is. Want ziehier, waarom.
Voor het Lager Onderwijs betalen de ingeze
tenen van Heemstede anderhalf maal het
schoolgeld, wat voor de scholen, welke door
de Heemsteedsche kinderen bezocht worden,
opweegt tegen de kosten. Voor het Middel
baar Onderwijs betaalt Heemstede 100
voor iederen leerling boven en behalve het
schoolgeld, terwijl daarenboven tengevol
ge van de bemoeiingen van Heemstede's
gemeentebestuur aan Haarlem een belangrij
ke Rijkssubsidie voos haar M. O. verleend
wordt. De kosten van den keuringsdienst
worden, voorzoover Heemstede daarvan ge
bruik maakt, ten volle door haar betaald.
En voor de electriciteit, welke Heemstede
van Haarlem betrekt, betaalt het een prijs
waarop zoo verstandig zal Haarlem wel
geweest zijn wel geen verlies zal zitten,
om het zacht uit te drukken.
Waarvan zou Heemstede nog meer kun
nen profiteeren? Van de groote winkels?
Van de schouwburgen, de concertzalen, de
bioscopen, de verkeersmiddelen? Zeer zeker,
maar profiteeren deze niei eveneens van de
Heemsteders en.... verdienen zij niet aan
hen?
Wat blijft er dan over van die beschuldi
ging van parasiteeren op de Centrale ge
meente? Zou men het niet veeleer kunnen
omdraaien en zeggen, dat Haarlem van
Heemstede profiteert ?Denk maar eens, ami
ce, aan ons prachtig wandelbosch, aan Groe-
nendaal, dat vodr Haarlemmers openstaat,
zonder da_t zij hun beurs voor den dag be
hoeven te halen. Aan de Sportterreinen ten
zuiden van den Hout, die ook voor Haarlem
mers beschikbaar zijn, om van den Hout zelf
niet eens te spreken, dat eveneens op Heem-
steedsch grondgebied gelegen is.
Dan krijgen we het argument van de ha
venwerken, handels- en industrieterreinen.
In het midden latende, of hier van een ge
zond optimisme of van grootheidsmanie
moet gesproken worden, kan, voor Heem
stede althans, de vraag gesteld worden, wat
eene ten Zuiden gelegen gemeente te maken
heeft met plannen, welke aan het Noorder-
Buitenspaame ontworpen zijn. Ten over
vloede kan worden opgemerkt, dat Heem
stede al eenige jaren geleden het Heem
steedsche Kanaal heeft-doen graven en bij
die Haarlemsche havenwerken enz. dus gee
nerlei belang heeft.
Met betrekking tot de Middelbare Tech
nische School, welke van een particuliere
Vereeniging uitgaat, waarvan ook Heem
steders lid zijn, kan gezegd worden, dat de
gemeente Heemstede in de kosten van die
school bijdraagt en wel in ruimere mate dan
de provinciale verordening tot regeling van
het vakonderwijs noodig oordeelt.
Een veilingsgebouw voor groenten zou'ook
een Heemsteedsch belang kunnen dienen,
maar de exploitatie behoeft geen geld te
kosten. Dat hebben wij aan veilingsinstellin
gen op andere plaatsen kunnen zien; waar
van de meeste zichzelf bedruipen.
„Naar het zich laat aanzien, zal in de
naaste toekomst moeten worden voortge
gaan met het overwegen van meerdere, uit
algemeen economisch oogpunt belangrijke
maatregelen, die ook tot verhooging van on
ze volkskracht zullen strekken", zoo heet
het ten slotte in den brief van het Haarlem
sche Gemeentebestuur aan Gedeputeerde
Staten. Dat is wel mooi gezegd, maar toch
niet veel meer dan een fraze. Want wanneer
men slechts van plan is om te „overwegen"
en dan nog maar „naar het zich Iaat aan
zien", dan heeft men feitelijk niets gezegd,
waaraan men houva* heeft. En met dit
zwakke argument wordt het zwakke betoog
van het Haarlemsche gemeentebestuur be
kroond! Was het wonder dat Heemstede in
haar antwoord aan Gedeputeerden tijgerge
noegens savoureerde, toch het 't volgende
sarcasme debiteerde?:
„Terwijl Haarlem sleets voornemens
is door te gaan met het overwegen van
maatregelen tot verhooging van onze volks
kracht, heeft Heemstede zich daarvoor zeer
belangrijke cijfers getróóst door den aanleg
van flinke zwemvijvers, den aankoop van Uit
gestrekte sportterreinen en de openstelling
van het grootsche natuurbosch „Groenen-
dael".
Ziedaar pro en contra in a nutshell.
Wie den strijd zal winnen? Men zegt, dat
de-iaak in Den Haag is uitgemaakt en de an-
nxatie een feit zal worden, al is het nog niet
zeker met welke grenzen. Voorloopig weiger
ik aan dezen uitslag te gelooven, amice. Al
heb ik geen hoog denkbeeld van de politieke
rechtbank, welke in dit geschil moet vonnis
sen, n.l. de Staten-Generaal, toch wil het
er nog niet bij mij in, dat er een meerderheid
zal te vinden zijn voor een maatregel, welke
zoo apert in strijd is met het gezond ver
stand en.... met de eerlijkheid. Ja, ook met
de eerlijkheid. Want gaat het aan om een
gemeente, waarvan niemand, maar ook let
terlijk niemand, wenscht geannexeerd te wor
den, welke door bekwaam, vooruitziend be
leid gewortlen is tot een plaats, waar de pu
blieke diensten behoorlijk marcheeren, de
belastingen matig zijn en welke door hare
natuurlijke gesteldheid en steeds verbeterde
woongelegenheid zulk een aantrekkings
kracht naar buiten uitoefent, dat het aantal
vestigingen steeds toeneemt, gaat t aan, zeg
ik, om deze gemeente, welke „self-suppor
ting" is, niet hulpbehoevend doch levens
krachtig is en een nog betere toekomst heeft,
wanneer men haar met rust Iaat, gaat het
aan om haar te mutileeren tot een invalide?
Ik overdrijf niet, amice. Want met 2/5 van
ons grondgebied wil het annexatie-ontwerp
meer dan twee derden van ons
geschatte inkomen bij Haarlem voe
gen. We zouden dus met minder dan een
derde van dat inkomen moeten voortscharre
len, terwijl alle diensten zijn ingericht itoor
een grooter Heemstede, terwijl alleen Groe-
nendael ons 16000 per jaar extra kost!
Neen, dat is niet eerlijk. Zulk een an
nexatie is een roof. Het is niet eerlijk om de
lasten van de eene gemeente te verlichten
door die van de andere te verzwaren, even
min als men den een rechten kan geven wat
men den ander tij onrechte ontvreemd. Dat
Haarlem haar kracht zoeke in een gezonde
financieele politiek, in een bet»re regeling
der verhouding tusscHen Rijk en gemeenten,
dat zij haar polsstok snijde naar de maat
van haar lichaam en het springen over de
breede slooten uitstelle tot haar tijd geko
men is.
Laat Haarlem eens naar Brussel of Ber
lijn gaan om te zien hoe door samenwerking
met de omliggende gemeenten en zonder
annexatie een stad tot bloei gebracht kan
worden. Laat zij, alvorens anderen te ka
pittelen, eerst zelve orde op haar eigen za
ken stellen. Laat zij bijvoorbeeld zorgen, dat
haar hoofdverkeersweg, van Kruisweg tot
Houtplein, gebracht wordt in een staat, een
plaats van haar allures waardig. Wij zouden
anders de verdenking moeten koesteren, dat
w ij daarvoor te hulp geroepen worden.
Als steeds uw
PEREGRINUS,
Bedenk, amice, dat dit stuk in 1917
speelt.
i
NASCHRIFT. Na de uitvoerige plei
dooien, welke onder meer nog het vorig
jaar in ons blad voor een „groot-Haarlem"
zijn gehouden, en die heel wat meer argu
menten pro annexatie bevatten, dan boven
zijn opgesomd, achten wij het onnoodig een
weerlegging van Peregrinus' betoog te leve
ren, Ook vonden wij geen aanleiding om
deze beschouwing niet te plaatsen; wij gun
nen onzen Heemstecdschen vrienden gaarne
ook eens een verdediger hunner belangen,
vooral waneer dat een geestig en scherpzin
nig man is.
Eén opmerking zouden wij toch willen ma
ken en wel deze: samenvoeging van gemeen
ten en van 'deelen van gemeenten is nu een
maal een bij de Nederlandsche wet bestaande
mogelijkheid, waarvan o.i, niet ten on
rechte den laatsten tijd door onze regee
ring sterk gebruik wordt gemaakt. Het is
één methode om vele geinéenten, meestal
groote, maar ook wel eens kleine (denk aan
Schoten) in het leven te houden. Er be
staan zeker ook andere methoden, maar de
annexatie-methode is nu eenmaal de gangba
re. En nu is het heele betoog van onzen ge-
achten medewerker eigenlijk een pleidooi
tegen annexatie in het algemeen, met speciale
Haarlemsche en Heemsteedsche voorbeelden.
Mutatis mutandis zou zijn betoogt ook tegen
de jongste annexaties van Amsterdam, den
Haag, Rotterdam, enz. kunnen dienen. Maar,
waar die methode er nu een eenmaal is en
geen andere middelen worden aangewend om
de groote gemeenten in het leven le houden,
moet men van Haarlem niet vergen, op zien
komen van een ander systeem te spelen en
ondertusschen financieel en economisch ten
gronde te gaan!
Redactie N. H. Crt.
Sociëteit „St. Bavo'' Kindenkoor half 3
Gewone zittingen Spaarbank voor
Katholiek Nederland van 5half 8.
Hotel „Spoorzicht" Stationsplein Ma-
tinée en Avondconcert.
ft K Leeszaal en uitleenbibliotheek Jan»
straal 49 Eiken dag geopend van 10
121/?. van 25 en van 710 uui, behalve
des Maandagsochlend» en op Zon- en
Feestdagen.
Uitleen van hoeken van ha'f 39 uur.
R K. Arbeidsbeurs voor mannen Jacobij-
nestraat 15 Alle werkdagen, voorin van
912 uur, n.m van 25 cur. Zaterdags
alleen van 912 uur
R K. Arbeidsbeurs voor nrouwen Klein»
Houtweg IS Alle werkdagen des v.ra,
van half tl tot half 12, des nam van
S tot 4 en van half 8 tot half 9. Telefoon
2981.
Martha-vereeniying Bloemhofstraat I
Betrekkingbureau voor vrouwjed Alle
werkdagen van 1012, van 24 en van
8—9 uur. Tel. 1671.
De feesten ter gelegenheid van hel zilveren
jubdlé der Kathedrale Kerk „Sint Bavo" be
loven schit;erend Ie worden.
Zoo zal zich op Woensdag 2 Mei 's avond®
7 uur in de Kathedraal een plechtigheid her
halen, die hier in Haarlem in de laatste drie,
vier eeuwen waarschijnlijk, Sliet meer heeft
meer heeft plaats gehad. i
We bedoelen de plechtige processie met de
reüquienën van den H, Bavo, patroon der
Kathedraal,
Zooals bekend is, vormden dergelijke pro
cessies in de middeleeuwen groote kerkelijke
feesten en ook in onze oude Bavo opvde
Groote Markt zullen deze processies, vóór de
reformatie, ongetwijfeld hebben plaats gehad.
Nadien bleef Haarlem natuurlijk van een pro
cessie met de Bavo-:reliquieën gespeend,Totdat
a.s. Woensdagavond de plechtigheid in eere
zal worden hersteld.
De hoofdpersoon in den processie-stoet zal
zijn de hoogeerw. heer vicaris-generaal van
het bisdom Haarlem, Mgr. M. P. J. Möllmann,
maiar het zeer bijzondere van deze plechtig
heid zal zijn, dat tol bijwoning daarvan zijn
uülgenoodfigd da parochies in ons bisdom,
welke, evenals de Kathedraal, den H. Bavo
tol patroon hebben. DeSe parochies zufflien
worden vertegenwoordigd door hun pastoor
en kerkbestuur; welke huin parochie reliquieën
zullen meebrengen en achter huin eigen vaan
del op daartoe feestelijk versierde draagbaren
in de processie zullen mededragen,
In die processie zullen verder medegaan al
de priesters, die sinds de stichting ooit aan
de Kathedraal verbonden waren en ook die
priesters, die tegelijk met de Kathedraal in
't zilver jubelen, omdat zij de eersten waren,
die 25 jaar geleden in de Kathedraal uit de
handen van Mgir. Bottemanoe z.g. de H.
Priesterwijding ontvingen.
VerdeT gaan in de prooessie mede de bouw
meester van de Kathedraal, de heer Jos. Cuy-
pers, en degenen, die hem vooral in zijn wertk
ter zijde stonden, o. ra. de heer J. Stuyit, de
welbekende architect, en de heeren Jac. Et-
man® en C. HulsebosCh.
Bij deze processie sluiten zich, zooals bijna
vanzelf spreekt, ook aan het hoogwaardig ka
pittel, de geestelijkheid van slad en omtrek,
de E.E. Broeders van St. Joannes de Deo en
verder alle colleges, welke aan de Kathedraal
verbonden zijn, alsook de groote stedelijke
organisaties vertegenwoordigd door hunne
besturen.
Naar vrij vernemen zal ook de burgemees
ter van Haarlem, de edelachtbare heer C.
Maarschalk, met de Katholieke wethouders en
die Katholieke leden van den gemeenteraad,
bij de plechtigheid tegenwoordig zijn.
Na de processie volgt het plechtig Lof met
feestpredikatie door dien hoogeerw. heer Ple
baan.
Donderdagavond hield de Armenraad een
bijeenkomst in „De Kroon." In deze verga
dering hield de secretaris van den Armen
raad te Arnhem, de heer G. van Roekl, een
lezing over het onderwerp: „Uit de practijk
der actie in zake onderhoudsplicht." Spr.
zou dit eigenlijk willen noemen een nieuwe
gedachte op het gebied van armenzorg. Het
vraagstuk is veel moeilijker dan voorheen.
Vroeger was er oogenschijnlijk geld ge
noeg, maar wist men niet, hoe het te beste
den. Thans is het juist omgekeerd. We we
ten wel, hoe men het geld het best beste
den kan, maar er is géén geld.
Spr. zette dan uiteen, dat de armenzorg
aan bezonnenheid gewonnen heeft en wees
er op, dat het maatschappelijk hulpbetoon
in wezen veranderd is.
Men moet nu rekening houden met vele
factoren en vooral met de financieele zijde
van het vraagstuk, de groote sommen, die de
armenzorg eischt. Dit maant dan ook tot be
zonnenheid.
Feil is dat men elkander meer zoekt. Er
wordt vooral specialistisch gewerkt, zoodat
elk onderdeel nauwkeurig wordt behandeld.
Nu is de actie voor den onderhoudsplicht
een nieuwe gedachte In verschillende plaat-'
sen werden er door de armenraden com
missies opgericht.
Men diene te beseffen, dat met de aclie
voor den onderhoudsplicht groote bedragen
te. bezuinigen zijn. Volgens mededeeling van
het Burgerlijk Armbestuur te Amsterdam
bedroeg de bezuiniging daar het vorige jaar
100.0001
Hierna wees spr. er op, hoe hel le betreu
ren is, dat zoovele armbezoekers onver
schillig tegenover de aclie staan, waarna hij
memoreerde, dat er velen rijn, die zich aan
den onderhoudsplicht onttrekken. Er zijn
er met inkomens van f 4000, die zich aan
hun onderhoudsplicht onttrekken. Als spre
kend staaltje haalde spr. het geval aan van
iemand, die 50,000 inkomen per jaar had
en een buitengoed in Utrecht bewoonde, z'n
ouden vader lang door de weldadigheid had
iaien verzorgen. Deze man was nog boos
toen men hem opriep en hem wees op z'n
plicht, z'n vader le onderhouden.
Al dergelijke feiten, aldus spr., bewijzen
de noodzakelijkheid van den onderhouds
plicht. Ook ten opzichte van .ouders tot kin
deren zijn talrijke voorbeelden te noemen.
Al deze dingen moeien er loe leiden, dat
't besef bij armenbezoekers levendig wordt,
eerst nauwkeurig te onderzoeken, alvorens
te ondersteunen. Spr. uitte den wensoh, dat
dit ook meer gebeuren zou in de toekomst.
Niet alleen de materieele. maar vooral ook
de moreele zijde is in deze van groot be
lang.
Spr. beëindigde zijn met levendige belang
stelling aangehoorde causerie met een krach-
lige opwekking te ijveren voor den onder
houdsplicht, waardoor, naar spr. nog ver
zekerde, steeds meer preventief wordt ge
werkt.
Bij de gelegenheid tot gedachtenwisseMng
deelde op een vraag van mr. Heerkens Thijs-
sen de inleider nog mede, dat de Armenraad
voor deze kwesties van onderhoudsplichten
een vaste commissie benoemt, waarin' ver
schillende vertegenwoordigers van armver-
zorgende instellingen zitting hebben. Die
commissie behandelt de diverse kwesties en
stelt de bedragen van onderhoud vast. In
der minne wojden de kwesties meestal op
gelost: een beroep op den rechter is zelden
noodig.
De voorzitter, de heer Svlbrandi, zëide,
dat hier geen dergelijke commissie noodig
was gebleken.
Mr. Heerkens Thijssen zeide, dal deze
avond nog weinig bevrediging schenkt. Spr.
zou willen, dat deze avond ook een resultaat
schenkt.
Nog zette spr. uiteen, dat het Burgerlijk
Armbestuur thams zelf de verschillende ge
vallen van onderhoudsplichiigen behanideflt,
doch spr zou willen, dat dit door een com
missie geschiedde. I}an is er meer gelijkheid.
Spr. achtte concentratie veel beter.
De heer Sybrandi zegde toe, dat het be
stuur van den Armenraad de instelling eener
dergelijke commissie zal overwegen, waarna
met een woord van dank aan den spreker
van den avond, gesloten werd.
Gisferen heeft zich ten kantore van hef Bur
gerlijk Armbestuur aan het Proveniershuis 'n
relletje voorgedaan. Zekere J. T., die geen
woning heeft, kwam met vrouw en twee kin
deren (hij heefl er driie) in liet kantoor en
kwam een woning voor hém opeischén, ter
wijl hij er bijvoegde: „Nu ben i;k hier en heb
een onderdak en nu vertik ilk het weg 'te
gaan". Goedschiks werd geltrachit den man
lot heengaan te bewegen, waarbij hem be
duid werd, dat hij vanwege het Armbestuur
alles krijgt, waf dit hem verstrekken kan,
n.l. f 13 ondersteuning (de maximum-ondar-
steuming, welke hem verstrekt kan worden)
per week. Aan een woning kon het Armbe
stuur hem niet helpen.
De man weigerde echler heen le gaan, waar
op .de politie gewaarschuwd werd, die hem
len slotte met den sterken arm heefl ver
wijderd. Daarbij ondervond de politie nog
eenigen last, doordat de mensohen (er was
juist uitreiking der ondersteuning) opdrongen,
doch het geval liep zonder verdere incidenten
af.
Naar we vernemen, is dit dezelfde persoon,
over wien iin den gemeenteraad gesproken is
en van wien de heer Peper vertelde, dat be
doelde persoon in een open zandbak aan de
Slacht huisslraat woonde.
Mr. Slingenberg deelde toen mede, dat de
man bij zijin zwager ingewoond had, doch
door dezen wegens voorgekomen oneenigheid
de woning uitgezet was. Mr. Slingenberg deel
de ook nog mede, dal hij den man den rand
gegeven had, het met zijn zwager in ofde le
brengen, dan zou alles wel weer goed komen.
HAARLEM, Geëxamineerd 8 mannelijke
candïdalen; geslaagd de heeren: J. Goert Stek,
Velsen; P. H. Liglenberg en P. I. de Maaker,
Haarlem; N. v. d. Lijn en J. J. Kwaad, Hoorn.
Ter gelegenheid van haar 40-jarig bestaan
heeft de dilettantentooneelvereeniging „Kunst
na den Arbeid" te Rotterdam, een tooneelwed-
slrijd gehouden, waarin zes verschillende ver-
eenigingen uitgekomen zijn. Donderdagavond
heeft in den goed bezetten Tivoli-Sohouwburg,
na afloop der feestvoorstellingde uitreiking
van de prijzen plaats gehad.
De Kon. Letterlievende Vereeniging J. J.
Cremer te Haarlem behaalde met Sint Jans-
vuur van Sudermann den derden prijs.
Mej. Jo Stam uit Haarlem verwierf den
prijs voor de beste tooneeispeelster, terwijl de
70-jarige mevrouw Ghr. Hamann-v. d. Heyde,
eveneens uit Haarlem, een prijs voor de beste
bijrol verwierf.
Omtrent het muziekconcours te Santpoort,
waaromtrent we reeds enkele mededeelingen
deden, kunnen we nog melden, dat 48 ver-
eenigingen voor het concouTS hebben inge
schreven
Onder deze zijn o.m. de volgende Haar
lemsche vereendgingen„Utile Dulci," dir.
F. J. v. d. Burg, „Excelsior," dir. C. W.
Okel, „Lourens Janszoon Coster," dir. J. A.
Meng. het „Haarlemsche Poliliemuziek-
corps," dir. R. v. 't Hoff, het „Haarlem's
Tramcorps," dir. R. v. 't Hoff.
Voorts hebben o.m. nog ingeschreven: „St.
Caecilia," dir. Ghr. Huiboom, te Schoten,
„Soli Deo Gloria," dir. C. Oudendijk, „St.
Caecilia," dir. J. G. H. Darmen en „De Een
dracht," dir. K. H. Kerkhof!', alle te Velsen,
„St. Jacobus," dir. Joh. Smit, te Haarlem-
merlfiede, „Eensffezinheid," dir. M. J. Komst,
te Halfweg, „Euphonia," dir. J. VV. Lefeber,
te Bloemendaal, „Crescendo," dir. F. A.
Dekker en „Kunstkring," dir. P. Wit Sr.,
beide Uit Spaarndiaim, „Zandvoort's Muziek
kapel, dir. R. v. 't Hoff, uit Zandvoort en
de „Hillegomsche Harmonie," dir. J. D.
Schouten, te Hillegom.
Bij Koninklijk besluit van 24 April 1923 Is
aan den rcserve-eerste-luitcnant B. C. de
Raadt, van het 10e regiment infanterie, op het
daartoe door hem gedaan verzoek, eervol ont
slag als zoodanig verleend uit den militairen
dienst.
In een Donderdagavond gehouden bijeen
komst van Makelaars in onroerende goederen,
beëedigd door de. Alrrondissemcnits-Reehtbank
te Haarlem, ingevolge die gewijzigde wet op de
Makelaardij, is besloten tot de oprichting van
een vereeniging. De vergadering belastte de
heeren F. A. Groen. J. P. Kok, van R(gloren,
A. J. Stoel Jr. en H. N. Verdel met de uit
voering der voorbereidende werkzaamheden.
We hebben Woensdag en Donderdag in de,
vergadering der Staten van Noordholland 't
laaisie bedrijf medegemaakt van de bespre
kingen over de ontreddering van het Pro
vinciaal ElectriciteUsbedrijf.
Na bijna drie jaar hebben de Staten een
beslising genomen en we moeien erkenen:
beslissing genomen en we moeten erkennen
De Provinciale belastingbetalers komen er
af met een jaarlijksche rentelooze bijdrage
van 240.000 aan het bedrijf, welk bedrag
nog wel eens ooit zal worden terugbetaald
als het bedrijf maar winst aflevert. En dat
dit nog eens ooit zal gebeuren werd zelfs als
zoete toekomstmuziek in alle toonaarden
voorgezongen.
Laten we er bij zeggen dat ook wij daar
aan niet twijfelen, want alles zal afhangen
van tie hoe grootheid der tarieven, die de
stroomafnemers zullen hebben te betalen.
Dit loch is de schaduwzijde van mono-
polislische bedrijven dal er geen concurren
tie is en dat zij, zij het gelukkig' niet gren-
zenloos, de tarieven kunnen opvoeren tot een
hoogte, die alle beheersfouten wegvagen.
Het zal echter' de moeite loonen in ddt
eerstkomend™ tijd een vergelijking le ma
ken tusschen de tarieven, die het Provinciaal
Eleclrisch bedrijf zal bedingen en die, welke
andere soortgelijke bedrijven vragen.
En nu het groote nut, dat de geschiedenis
van de hoegrootheid der tarieven, die de
opgeleverd en de voordèelen van de geduchte
critiek die op de gestie van dit berïjf is uit
geoefend.
Dat nut is reeds gebleken.-
Er was een tijd dat de lof van o verheids-
beheer niet hoog genoeg kon worden uit
gezongen.
Vooral in Noordholland's Staten.
De drang naar overheidsbemoeiing scheen
daar tot waanzin bijna over te slaan.
Alles moest de provincie doen, indien men
sommige leden der Staten beluisterde.
Er waren er die verlangden dat de Pro
vincie gasfabrieken zou bouwen en exploi-
teeren; provinciale sanatoria moesten er ko
men; provinciale kinderherstellingsoorden;
een provinciale gezondheidsdienst met pro
vinciale geneesheeren en provinciale zieken
huizen was het nee plus ultra. We doen.
slechts een greep, maar moesten we de ver
slagen der Statenzittingen er op naslaan, we
kwamen tot belachelijke voorstellen. Het
particulier initiatief deugde zoowat nergens
voor.
Tot de P. E. N.-geschiedenis kwam.
Toen ging er toch een huivering dbor de
Provincie en wat men er ook over zeggen
moge: die P. E. N.-aangelegeriheSd stemde lot
voorzichtigheid.
Misschien heeft zij ons voor veel andere
Provinciale bemoeienissen behoed en zoo dit
•het geval is, dan mogen we ons met het
P. E. N. gelukkig prijzen.
En tot grooter omzichtigheid stemde het
ook ongetwijfeld voor de diensten, die de
Provincie reeds in beheer had.
Zeker er zijn bedrijven, die beter door de
overheid dan door particulieren kunnen ge
dreven worden. Om velerlei redenen.
Maar de gemakkelijkheid waarmede re-
geeringscolleges over andermans geld kun
nen beschikken, maakt het noodig dat de
belanghebbenden, d.z. de belastingbetalers,
een wakend oog houden op, we zeggen niet:
misbruiken, maar op sleur en een zekere
nonchalance.
Summa summarum heeft de P. 'E. N.
kwestie ook haar goede zijde gehad.
Baromieterslamd: 757. Vooruit*
OPGAVE VANi
J. J. YYEBER ZOON
Opticiens Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem
Medegedeeld door het Kon. Ned. MeteoroL
Iijstituut, te De Bildt.
Verricht naar waarnemingen in den mor
gen van 25 April 1923.
Hoogste barometerstand 760.8 mM., te
Biarritz.
Laagste barometerstand 742.4 mM„ te
Saema.
Matige tot zwaklke westelijke tot zuidelijken
wind, aanvankelijk opklarend, latter toenemen
de bewolking en kans op regen, aanvankelijk
ik ouder.
Hedenmorgen werd op last van heit Mini
sterie van Waterstaat aanbesteed:
het vernieuwen van het opscheepshoofd en
het middengedeelte van het middcnplankier iu
de haven van Terschelling met bijkomende
werken.
Laagste inschrijver wbjs: S. C. Kooyman,
Vlieland f 24.580.
Gistermiddag slipte door de slechte rails en
de gladheid van de straat, op den Kleinen
