BUITENLAND
Kerkel. Kunst - V. OVEN, Den Haag - Vaandels, Insignes, Vlaggen, Medailles
De Gouddelvers.
Derde Blad
28 April 1923
Van het Vaticaan.
MEDISCHE PRAATJES.
De Rijksbond der Duitsche Nijverheid zegt over het te verwachten
Diiitsche aanbod niet gehoord te zijn. De werkloosheid in Engeland.
Onder de Telegrammen: de Conferentie te Lausanne zal vermoedelijk
lang duren. De reis van den prins van Wales naar Zeebrugge. Bonar
Law maakt een zeereis. De staking der Parijsche naaisters duurt voort.
De toestand van Lenin verergert. De kerkvervolging in Rusland.
GEM. BUITENL. GERICHTER.
REGHTSZAKEH.
B!¥» KUVBSCW N!*HWB.
BOSCHBRANDEN.
HAMDEL EN NIJVERHEID.
ORDE EN ARBEID.
GEMENGD NIEUWS.
LEOLA'S ERFENIS
FEUILLETON.
TECHNISCH INSTITUUT BIJ DEN PAUS.
L
Men bericht ons uit Rome:
Eenige dagen geleden ontving Z. H. de
Paus in plechtige audiëntie het bestuur, de
leeraren en de leerlingen van het katholiek
technisch Instituut, genoemd naar den groo
tten physicus Alexander Volta, in leven
hoogleeraar te Pavia, en tevens voorbeeldig
katholiek.
Het instituut trad zijn 19de levensjaar in
en kwam den Pauselijken Zegen vragen voor
de leeraars en leerlingen. Z. H. de Paus
hield voor de jongelieden, de oud-leerlingen
en de leeraars een redevoering, hen geluk-
wenschende met den bloei van het instituut,
hetwelk met hoogere vakkunde ook de gods
dienstwetenschap en die der vreemde talen
onderwijst. In zijn redevoering zei de Paus,
dat de benaming van het instituut geheel
een program is. Alexander Volta, die de toe
passing der electro-techniek voorzag in al
hare bizonderheden, was een vurig christen,
die in zijn parochiekerk te Como aan de kin
deren de catechismusleer onderwees en met
dezelfde geestdrift als hij zijne colleges gaf
aan de Universiteit. Het godsdienstonderwijs
dient met dit der wetenschap vereenigd te
worden, zei de Paus, daar niets deze kan
scheiden. De H. Vader herinnerde nog aan
vroegere bezoeken aan het Instituut afgelegd
en onderhield zich met leermeesters en stu
denten. Aan den H. Vader werden bloemen
aangeboden en een oorkonde op perkament,
welke de Paus met kennersblik beschouwde
en prees.
DE BOF. nL
Behalve de klachten, die onze patiëntjes
telkens wederom uiten met het kauwen en
het onaangename gevoel, dat wij allen wel
eens hebben medegemaakt, wanneer we ons
niet „lekker" gevoelden, loopt het nogal los
met deze ziekte en komen event, complica
ties bij deze aandoening, althans bij kinderen,
uitermate zelden voor.
Aangezien de Bof bij volwassenen een be
trekkelijke zeldzaamheid is, zal het u niet
verwonderen, dat complicaties bij hen, hoe
wel percentsgewijze meer dan bij kinderen,
eveneens tot de zeldzaamheden behooren.
Het kind vooral is weer betrekkelijk snel
genezen van zijn dikke wangen. Toch is het
raadzaam om de patiëntjes niet al te vlug
naar school te zenden en de ziekte goed
te laten uitvieren, zoodat zij als minimum
termijn van schoolverzuim zeer zeker een
paar weken hebben te boeken.
Alvorens over te gaan tot een anderen
vorm v^an parotitis, wil ik nog memoreeren
een buitengewoon typisch en tevens merk
waardig verschijnsel, dat wij zonder daarover
ingelicht te zijn, nauwelijks plegen op te
merken, doch waarnaar het deskundige oog
ik zou bijna zeggen, het allereerste kijkt
Het is n.l. het oorlelletje van den patiënt,
dat ik op het oog heb. Zooals ik in den be
ginne verteld heb, ligt de parotis of oor
speekselklier vóór en onder ons oor. Gaat
deze nu zwellen op een wijze, zooals dat bij
de Bof bijna uitsluitend voorkomt, dan zal
dit een optillen van het bewuste oorlelletje
ten gevolge hebben. Vooral wanneer de per
soon in kwestie toevalligerwijze in 't bezit
is van een vrij lang oorlelletje, kunnen wij
dit typische verschijnsel goed waarnemen.
In verband met de ligging van de oor
speekselklier kunnen wij ons nauwelijks een
proces voorstellen, dat in staat is dit sim
pele maar niettemin gewichtige kenteeken
te voorschijn te roepen.
Tenslotte willen we nog een woord wijden
aan de ontsteking van de parotis in verband
met andere aandoeningen, die als het ware
een complicatie van deze laatstgenoemde
zijn. Meestal draagt dit ontstekingsproces
een veel en veel ernstiger karakter dan de
dewone Bof en kan voorts, zooals begrijpe
lijk is, op eiken leeftijd voorkomen, dus ook
bij volwassenen, bij welke laatsten de bof
een zeldzaamheid is.
Evenals de tot op heden ten dage ons
onbekende bacterie zich toegang verschaft
tot de parotis via de z.g.n. „Stenonschen"
gang, zoo kan dat elke andere bacterie even
eens.
Onze mond is, zooals u weet, als het ware
een aquarium, waarin tal van bacteriën le
ven, al zijn lang niet alle in staat ons
één of ander ziekteproces op den hals te
schuiven.
Het zijn dan ook zware zieken, dis hier
van de dupe worden. Als voorbeeld zou ik
u willen noemen den ernstigen typhuspatiënt
of den lijder aan Tuberculose in het laat
ste stadium. Uitgeput en weinig weerstands
vermogen hebbende, vindt dan soms één of
andere kwaadwillige bacterie gelegenheid
haar tenten op te slaan en een ontstekings
proces in het leven te roepen. Dit laatste
verloopt in de meeste gevallen veel heftiger
en intensiever dan bij de gewone bof. Was
bij de bof een „etterige" ontsteking een
„avis rara" of „zeldzame vt gel", zoo is dit
bij de laatstgenoemde vrijwel regel en zien
we dan één of meer abscessen optreden.
Aangezien een belangrijke gezichtszenuw
die de z.g.n. gelaatsspier verzorgt, in de
buurt loopt, heeft niet zelden deze danig te
lijden onder een dergelijk verwoestend werk,
zoodat, wanneer onze zieke herstelt, de ver
lamming van bovengenoemde spieren ach
terblijft met al de ellende en narigheid van
dien, waarover wij thans zullen zwijgen.
Zooals u dus gezien heeft, is het maar
het allerbeste, dat ons „parotirje" mét rust
gelaten wordt, want deze „Bof" is eerst eens
terecht een „wanbof"!
MEDICUS.
HET ROERCONFLICT.
Volgens een raededeeling van minister
Braun in de commissie van den Pruisischen
Landdag zijn er tot dusverre door uitzetting,
inbeslagneming van meubelen enz. in het
Roergebied 20.000 Duitschers dakloos ge
maakt. Tot en met 15 April waren 772 per
sonen gearresteerd en 250 veroordeeld.
Het proces tegen de directeuren van Krupp,
dat op 2 Mei zou beginnen is opnieuw eenige
dagen uitgesteld.
Het opperbevel der Engelsche bezet
tingstroepen heeft wegens herhaalde botsin
gen en onaangenaamheden tusschen Engel
sche soldaten en Franschen en Belgen in het
Roergebied alle officieren en manschappen
het verblijf in het Roergebied ten strengste
Verboden, voor zoover zij er niets voor dienst
zaken te doen hebben.
In den laatsten tijd komen opmerkelijk
veel communistische elementen uit ver
schillende streken van Duitschland naar
Dortmund en het heele Roergebied. Zoo
heeft men onder de arbeiders die onder
Fransche heerschappij doorwerken commu
nisten uit Berlijn, Hamburg, Keulen en zelfs
uit het Saargebied opgemerkt.
De looneischen der mijn
werkers.
Naar verluidt wil de rijksregeering de mijn
werkers, die loonsverhooging eischen, te
vreden stellen met goedkoope textielstoffen.
Of de mijnwerkers met dat plan ('t welk be
oogt een nieuwe stijging van den kolenprijs
te voorkomen,) genoegen zullen nemen,
dient afgewacht.
In kleinhandelskringen is men er niet
goed over te spreken.
Fransche persstemmen
over de Roerbezetting.
Te Parijs volgt men gespannen de te ke
nen, die in Duitschland wijzen op aanwak
kering van het nationalisme ten gevolge der
Roerbezetting, gelijk het decreet betreffende
de maatregelen tegen hen, die de bezetting
steunden, zoodra ze de grens van het bezette
gebied overkomen.
De Populaire waarschuwt tegen de uit
werking van de uitzetting van 3000 spoorman-
nen met hun gezinnen op de overprikkelde
stemming in Duitschland.
De Matin zegt, dat die bezetting, welke
Frankrijk in overeenstemming met de be-
Volkin had willen doorzetten in ee econo-
mischen slag is ontaard. Van Duitschen kant
is dit verzet tegen het vredesverdrag. Nu
spreekt men van mogelijke nieuwe Duitsche
voorstellen. Het blaJ waarschuwt ertegen
niet daarin te loopen. Frankrijk kan pas me
Duitschland praten als het de beschikkingen
intrekt, die het verzet in de Roer aanmoedi
gen, de uit de Roer overgebrachte organismen
daar terugvoert en den geldelijken steun voor
werkloosheid en sabotage staakt, kortom den
normalen toestand daar zooveel mogelijk
herstelt.
HET VERWACHTE DUITSCHE
SCHADEVERGOEDINGSVOORSTEL.
President Ebert werd gisteren in Berlijn
terugverwacht. De Vorwarts was van mee
ning, dat onmiddellijk daarna het kabinet
onder zijn voorzitterschap zich zou bezig
houden met de voorbereiding van het aan
bod van Duitschland.
De Rijksbond van industrieelen verze
kert, dat het bericht over een nieuwe ver
klaring, waarbij deze bond zich borg zcu
stellen voor de uitvoering van een nieuw
Duitsch aanbod, waarmede de bond accoord
zou gaan, een verzinsel is. De bestuursver
gadering, die, zooals gewoonlijk, Donder
dag heeft plaats gehad, heeft noch beraad
slaagd over, noch toegestemd in zulk een
aanbod, om de eenvoudige reden, dat de
rijksregeering den bond zulk een voorstel
niet heeft voorgelegd.
DE CHESTER-CONCESSIES.
De pogingen van Chester's vrienden om
de groepen van Guggpnheimer en van an
dere invloedrijke financiers op hun hand te
krijgen, hebben tot dusverre nog geen suc
ces. De bewering, dat de Turken hopen, dat
Amerikaansche financiers een leening van
§40.000.000 aan Turkije zullen toestaan nu
de Chester-concessies zijn goedgekeurd,
wordt hier met schouderophalen begroet,
omdat men maar al te goed weet hoe weinig
de Amerikanen de Turken vertrouwen. Bo
vendien is het zeer onwaarschijnlijk, dat
Washington geneigd zal zijn zich in een
wespennest te steken door de aanspraken van
Chester tegenover die van andere rechtheb
benden te ondersteunen en Wallstreet weet
veel te weinig van de dessous van Chester's
overeenkomst met de Turken af om zich te
laten verlokken tot het deelnemen aan eenige
emissie of directe leening.
DE VER. STATEN EN DE SOWJET-
REGEERING.
In verband met de s'uiting van het Ame
rikaansche consulaat te Wladiwostock blijkt,
dat de sowjet-regeering voornemens was
het aanstellingsbesluit van den consul in te
trekken. Mocht de sowjet-regeering d en
voorgenomen stap herzien, dan zóu den
Amerikaanschen consul wellicht worden
toegestaan, te blijven.
MINISTER MELLON.
De Parijsche editie der New York Herald
meldt, dat de Amerikaansche minister van
financiën Mellon voor gezondheidsredenen
binnenkort naar Europa gaat.
DE AMERIKAANSCHE VLOOT.
De Amerikaansche minister van marine,
Derby, heeft meegedeeld, dat het crediet,
door het congres toegestaan voor een ver
beterde opstelling der kanonnen aan boord
van de Amerikaansche oorlogsschepen, niet
zal worden gebruikt. Voorts deelde Derby
mede, dat hij voornemens is, aan het Con
gres een nieuw vlootprogram voor te leggen,
dat reeds door Harding is goedgekeurd.
De minister van marine erkent, dat de
mededeeling, door het dept. van marine aan
het Congres gedaan over het verschil in
draagkracht tusschen het geschut der Brit-
sche en dat der Amerikaansche groote oor-
'ogsschepen (waarbij de Amerikanen in het
nadeel zijn) overdreven was geweest. Hij
houdt echter vol dat zoo'n verschil bestaat.
DE VLOOTOVEREENKOMST VAN
WASHINGTON.
In antwoord op een vraag in het Engelsche
Parlement heeft de eerste lord der admirali
teit de volgende bijzonderheden mede
gedeeld omtrent de schepen, die op grond
van de overeenkomst van Washington van
de vlootsterkte zijn afgevoerd.
De Vereenigde Staten zijn bezig twee linie
schepen te sloopen, terwijl er vijf worden
onttakeld om te worden verkocht.
Japan heeft de hoofdbewapening van vijf
schepen verwijderd en acht schepen opgelegd,
terwijl noch Italië, noch Frankrijk eemg
schip hebben afgevoerd.
Engeland daarentegen heeft m het geheel
zeventien groote schepen buiten dienst
gesteld.
DE KLEINE ENTENTE EN HONGA
RIJE.
Volgens een telegram uit Belgrado is ook
de Zuid-Slavische regeering voornemens de
grens voor Hongarije te sluiten, en soortgelijke
maatregelen tegen Hongarije af te kondigen
als de Praagsche regeering heeft gedaan.
HET HUWELIJK VAN DEN PRINS
VAN YORK.
Welk een buitengewone gebeurtenis het
huwelijk van den hertog van York is met een
meisje dat niet van vorstelijken bloede is,
(maar gisteren aan het trouwmaal van den
koning den titel van Koninklijke Hoogheid
heeft gekregen) kan men besluiten uit het
feit dat men bijna 700 jaar in de Engelsche
geschiedenis terug moet bladeren, om er een
wedergade van de vinden. De laatste maal
dat een koningszoon in Engeland een vrouw
van niet vorstelijken bloede nam, was in 1269,
toen Edmond Crouchback (Kromrug) zijn
eerste vrouw Aveline trouwde en het huis
van Lancaster stichtte, het huis van de Roode
Roos. Deze Edmond Crouchback, de tweede
zoon van Hendrik III, had niet den bijnaam
van Kromrug wegens misrnaaktheid, maar
omdat bij. ingevolge een kruisvaardersgelotte,
onder zijn kleeren een kruis op den rug droeg.
De Prins van Wales heeft gisteren Lon
den verlaten op weg naar Brussel waar hij
heden het gedenkteeken zal onthullen, dat de
Engelsche regeering heeft gesticht ter her
innering aan de diensten, door Belgen bewe
zen aan Engelsche krijgsgevangenen tijdens
en na den oorlog. De prins gaat aan boord
van een kruiser, begeleid door twee torpedo
jagers over het Kanaal. Hij wordt vergezeld
door Lord Haig en zal te Zeebrugge worden
begroet door den Hertog van Brabant en den
Graaf van Vlaanderen. Na zijn vertrek uit
Brussel zal de prins vermoedelijk een bezoek
brengen aan den sector van Yperen en aan de
Somme, om tegen Dinsdag a.s. weder te Lon
den terug te keeren.
Bij de indiening der begrooting van
zijn departement heeft Sir Montague Bar
low, de Engelsche Minister van arbeid, gis
teren in het Lagerhuis verklaard, dat het ge-
heele door hem aangevraagde bedrag niet
veel meer was dan de helft van het
bedrag van drie jaar geleden. Hij zeide, dat net
verzoeningswerk van zijn departement, n.l.
het bijleggen van industrieele geschillen wordt
voortgezet, al geschiedt dit zonder dat er veel
ophef van wordt gemaakt. Ten bewijze
hiervan deelde hij verschillende staaltjes me
de van met succes bekroond optreden in den
laatsten tijd.
De meeste belangstelling vonden zijn me-
dedeelingen in verband met het werkloos
heidsvraagstuk. Bij het begin van het jaar
bedroeg het getal der werkloozen meer dan
1,485,000, maar sedert was een vermindering
ingetreden met circa 20.000 per week tot einde
Maart, zoodat het totaal nu een kwart mil-
lioen lager was dan op 1 Januari. Hij bracht
hulde aan zijn ambtsvoorganger dr. Macna-
mara, die, naar hij zeide, den grondslag had
gelegd voor een hecht gebouw van werkloos
heidsverzekering.
Het vraagstuk van belasting op wedden
schappen zak in Engeland worden onderzocht
door een parlementaire commissie uit alle
partijen samengesteld. Het lid Cautley, die
een der meest gezaghebbende personen is
op gevied van alle zaken met weddenschappen
samenhangend, zal als voorzitter der commis
sie optreden.
In verband met aen tegenzin der Fran
schen tegen alles wat gelijkt op een scheids
gerecht inzake de schadevergoeding, zegt de
diplomatieke medewerker van de Daily
Telegraph, dat wellicht de aangewezen weg
zou zijn, dat Duitschland een vast voorstel
deed, zonder van een internationale schat
tingscommissie te reppen. Een vast aanbod
van 40 milliard zou een beteren indruk maken
dan een aanbieding, waarin de vaststelling
van het bedrag aan een commissie werd
overgelaten. Berlijn legt trouwens meer den
nadruk op de wijze van betaling dan op het
bedrag, wat oeconomisch juist moge zijn in
gezien, maar uit politiek en psychologisch
oogpunt gevaarlijk kan zijn.
De aanspraken van Engeland zoo zegt
de medewerker verder op een belangrijken
invloed bij de vaststelling der schadevergoe
ding worden nog steeds niet voldoende er
kend. De rede van Goodenough behoorde
de bondgenooten van Engeland te overtuigen,
dat het onmogelijk is, het deel der schade
vergoeding, dat men in specie wenscht, te
krijgen zonder de medewerking van Engeland.
Tevens is uitgesloten, dat men Amerika mede
krijgt, als Engeland zich afzijdig zou houden.
In verband met het verwijt van de „Temps"
dat Engelsche financiers de Duitsche aan-
koopen van steenkool in Engeland mogelijk
maken, stelt de Franschgezinde „Morning
Post" in het licht, dat zoo lang Londen een
vrije goudmarkt is en Duitschland met goud
komt of voldoende deposito's heeft, niemand
kan beletten, dat Duitschland daar steen
kool of andere producten koopt en verscheept
tenzij men de tijdens den oorlog bestaande
wetgeving tegen handel met „vreemdelin
gen" weder in werking zou willen stellen,
wat feitelijk een herstel zou zijn van den oor
logstoestand. Duitschland heeft het geld noo-
dig voor zijn aankoopen van steenkool, ge
deeltelijk gekregen, doordien het zijn aan
koopen van andere artikelen zeer belangrijk
heeft ingekrompen en zelfs al zou de Duit
sche Rijksbank te Londen crediet hebben
gekregen ter vergemakkelijking van deze aan
koopen, dan nog zijn die op zuiver commer-
cieele basis, nl. in goud tegen goud, verstrekt.
Te Lincoln is naar wij gisteren onder
de „Telegrammen" meldden, juffrouw Jane
Lister, Engeland's oudste bewoonster, in den
ouderdom van 107 jaar overleden.
Bij gelegenheid van haren laatsten ver
jaardag in Fevbruari had zij nog een heel ge
zelschap op de thee gehad en een groot aan
tal gelukwenschen, o.a. van den koning en de
koningin, gekregen.
Verleden jaar bood de eigenaar van een
café-chantant te Glasgow haar 100 in de
week om tien weken achtereen op Zijn plan
ken te verschijnen. Vermoedelijk bedacht
zij toen dat geld voor haar, nog meer dan
voor jongere stervelingen, slechts een zeer be
trekkelijke waarde had. Zij bedankte ten
minste met de bijvoeging dat zij hare levens
dagen in rust wilde besluiten. Tot het laatst
toe heeft juffrouw Lister al hare vermogens
behouden.
Als men haar vroeg, wat het geheim van
haar lange leven was, placht zij te zeggen
vroeg naar bed en vroeg op. Haar leven lang,
zoo verzekerde zij, was zij om negen uur naar
bed gegaan en om zes uur opgestaan. Voorts
verklaarde zij op haren laatsten verjaardag
„Als je zoo oud wilt worden als ik, moet je
eten waar je van houdt en je geen zorg ma
ken. Ik heb ontbeten met thee en geroosterd
brood, spek en eieren en pap 's middags ge
geten gekookt lamsvleesch, groenten en op
gerolde geleipudding."
Zij was op 3 Februari 1816 te Minting bij
Horncastle, in Lincolnshire, geboren.
GEBRUIKTE POSTZEGEL.
De Rot'erdamsche recht'bamlk veroordeelde
een juffrouw, die uit een eenmaal gebruikten
postzegel van 734 cenit het stempel bad trach
ten weg te wüsschen en dien postzegel nog een
maal bad gebruilkt op een biriiefkaar', tot een
gevangenis straf van een maand voorwaarde-
iiük met een proeftijd van drie jaren. Op bevel
deT recht barak werd de postzegel teruggegeven
aan de posterijen.
DE GOUVERNEUR VAN SURINAME.
Men meldt aan bet Deventer Dagblad
Nu de „wanhoopskreet" van den gouver
neur van Suriname, baron van Heemstra,
hier te lande zooveel sensatie heeft verwekt
en zelfs aanleiding heeft gegeven tot een in
terpellatie-aanvraag in de Tweede Kamer,
behoeft niet langer verzwegen te worden,
dat reeds direct na het optreden van den
nieuwen gouverneur de wr jving met het
„Plein" was begonnen, hetgeen teen al aan
leiding gaf tot een onaangename tclegra ïsche
gedachtenwisseling. De nieuwe gouverneur
toch bleek niet van zins zich als zetbaas te
laten behandelen. Thans dreigt het conuict
tot een catastrophe te leiden.
De Minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw heeft voor zooveel noodig, de
aandacht van de burgemeesters gevestigd op
de groote wenschelijkheid om door publica
ties de bevolking tot waakzaamheid met
betrekking tot voorkomen en blusschen van
boschbranden aan te sporen, en heeft den
burgemeesters verzocht bij het plaats heb
ben van 'n boschbrand daarvan zoo spoedig
mogelijk kennis te geven aan den Inspecteur
van het Staatsboschbedrijf te Utrecht, met
opgave van de oorzaak of vermoedelijke oor
zaak van den brand, den aard en den ouder
dom van het bosch, de verbrande oppervlak
te en een schatting van de schade.
DE SLUITING DER NOORDWIJK-
SCHE DUINEN.
Men meldt ons uit Noordwijk
Uit de geschiedenis van de interpellatie
Van Ravesteijn in zake de sluiting der
Noordwijksche duinen, valt weer eens te
leeren, hoe treurig het met de mentaliteit
van sommige politieke leiders gesteld is en
hoe eigenaardig met de waarheid wordt
omgesprongen als men de zaak waarom het
gaat niet dient, doch politieke tegenstan
ders treffen wil.
Van een kamerlid mag minstens verwacht
worden, dat hij in 's lands vergaderzaal
niet het woord voert over zaken, waarvan
hij niets weet en dat hij een interpellatie
houdt over dingen, die hij niet heeft onder
zocht.
Blijkens verslagen in verschillende couran
ten heeft de heer van Ravesteijn bij de toe-
:hting zijner interpellatie-aanvrage te ken-
i gegeven, dat de tot standkoming van de
'eeltelijke sluiting der duinen te wijten was
i actie van den Kath. pastoor en den Kath.
.ammissaris van Politie. Alleen in dit kleine
onderdeel van de rede van den heer van R.
staan 2 besliste onwaarheden. Op de eerste
plaats is de Commissaris van Politie al hier
niet Katholiek of Katholiek geweest, en op
de tweede plaats heeft de Zeer. Eerw. heer
Pastoor zijn eerste kennis van de voorge
nomen sluiting opgedaan uit het verslag van
de vergadering van den raad dezer gemeente
van 17 Februari j.l., waarin de heer Krau
Communistisch lid van den raad aan den
voorzitter een vraag daaromtrent stelde, ter
wijl de zaak zelf reeds in voorbereiding is
vanaf Mei 1922.
Een dergelijke wijze van behandeling van
zaken verhoogt heusch niet het prestige
der Kamer.
DE RADIOVERBINDING INDIË—
NEDERLAND.
Gouverneur-generaal Fock zal 5 Mei de
radioverbinding IndiëNederland met het
verzenden van een telegram aan de Koningin
UIT DE STEENEN-INDUSTRIE.
Naar de „Msb." verneemt, is door de Re
geering besloten, om niet in te gaan om het
voorstel om van regeeringswege op den uit
voer van steenen naar Frankrijk een toeslag
te verleenen ter ondersteuning der steenin
dustrie.
Er is verder ernstig sprake den minister
van Arbeid, Handel en Nijverheid te verzoe
ken bemiddelend op te treden in het conflict
in de steenindustrie.
DE STAKING AAN DE SCHEEPS-
BOUW-MAATSCHAPPIJ.
1200 man worden niet aan het werk gesteld.
Zooals werd medegedeeld, heeft de directie
van de Ned. Scheepsbouw Mij. te Amster
dam, op Vrijdag 20 April de werven weer
geopend, daar er aanwijzingen waren om te
onderstellen, dat een voldoend aantal klinkers
bereid zou zijn, het werk te hervatten. Deze
openstelling geschiedde ook ten gevolge van
den aandrang van de zijde der werklieden,
die van deze staking het slachtoffer zijn, en
die meenden, dat wel degelijk een aantal
klinkers bereid zou zijn geweest het werk te
hervatten, indien de directie wat minder vlug
tot sluiting der werven was overgegaan. De
directie daarentegen wees op haar ervaring
blijkend welke als regel zulke klinkerstakin
gen altijd een groote belemmering der werk
zaamheden tengevolge hebben met een einde
loos gepraat en geconfereerd onder de werk
lieden, waardoor een toestand ontstaat, veel
gelijkend op een algemeene staking en die in
een geregeld bedrijf niet toelaatbaar is. Niet
temin heeft zij de werven geopend, ten einde
aan dien aandrang tegemoet te komen, dus
om ondanks haar ervaring nog een proef te
nemen waaruit blijkt, dat het hier niet is een
uitsluiting der directie maar een noodzake
lijk gevolg van het staken der klinkers, die
met behulp van de Federatie door sabotage
en terrorisme der arbeid beletten.
De werklieden kwamen op dien Vrijdag
inderdaad in groote meerderheid weder te
werk, met een aantal klinkersploegen, zoodat
het den schijn had alsof men den toestand
juist had ingezien en het mogelijk zou zijn
het werk eenigermate gaande te houden.
Evenwel langzamerhand zijn ook die klinkers
weder weggebleven, omdat zij aan mishan
deling waren blootgesteld of daarvoor vrees
den.
Deze proef heeft nu de gehcele afgeloopen
week geduurd en hieruit zal ook den werklie
den wel duidelijk zijn gebleken, dat het nog
niet mogelijk is, een geregeld bedrijf aan den
gang te houden. Onder deze omstandigheden
heeft de directie besloten alle werklieden, die
tengevolge van 't ontbreken van de klinker-
ploegen niet goed hun werkzaamheden kun
nen verrichten naar huis te zenden. Het werk
dat verricht kan worden zal zij zooveel mo
gelijk laten afmaken. Er blijven nog een 50
a 100 man te werk, de rest, ongeveer 1200
man, kan vooreerst tengevolge van de staking
niet te werk worden gesteld en zal moeten
wachten tot een voldoend aantal klinkerploe-
gen beschikbaar is.
DE INBRAAK IN HET POSTKANTOOR
TE STEENVVIJK.
Op ernstig vermoeden van medeplichtig
heid aan den inbraak met diefstal van f 40.000
in het postkantoor te Steenwijk zijn te Ter
Apel reeds 3 personen in arrest genomen, na
melijk zekere B. die als opperman bij den
bouw van het postkantoor werkte en 2 beken
den van dezen, dea rbeider G. en de schoen
maker Z. van Ter Apel. Bij laatstgenoemde
is een nauwkeurige huiszoeking gedaan. To»
nu toe echter zonder resultaat.
AAN DEN GROND GELOOPEN.
Door den lagen stand van het buitenwater
is Woensdagmiddag de Marker-motorboot
op de Gouwzee aan den grond geloopen.
De bemanning en passagiers (vijftien in
getal, onder wie twee kinderen) hebben
den geheelen nacht op zee moeten vertoeven.
Donderdagmorgen om half zes gelukte het
der bemanning, dank zij de stijging van het
water, de motorboot vlot te krijgen.
MOORD TE TERAPEL.
Donderdagmorgen waren 4 stadsarbeiders
te Ter-Apelkanaal bezig met het verbeteren
van den weg, toen een haas uit de naburige
sloot sprong en den weg daar kruiste.
De werklieden, die dit zagen, vervolgden
de haas, tot ze in een kreupelboschje kwa
men, waar ze tot hun groote verbazing het
met bloed bevlekte lijk van een als heer ge
kleed persoon vonden, waarvan het hoofd
welhaast van het lichaam was gescheiden.
Onmiddellijk werd de politie met de vondst
in kennis gesteld, die zich dadelijk naar de
plaats begaf, waar het lijk aangetroffen was.
Bij fouilleering bleek, dat zich op hem geen
papieren, portefeuille of portemonnaie be
vonden. Alleen het horloge bleek nog in
zijn bezit te zijn, en liep ook nog, waaruit
men de gevolgtrekking maakt, dat de man
nog niet langer dan 24 uur daar kan heb
ben gelegen.
Naar de Tel. verneemt, zijn door de poli
tie een vijftal personen te Ter-Apelkanaal
aangehouden, verdacht van met dezen moord
in verbinding te staan.
EEN AANRANDING.
Woensdag kwam in de woning van den
landbouwer R. te Averlo, (O), gem. Diepen
veen, een koopman, die, toen hij zag dat de
vrouw alleen thuis was, haar aangreep, op
den grond wierp en dreigde den hals af te snij
den, als hij niet met haar een niet te noemen
handeling mocht plegen. De vrouw verzette
zich hevig, zoodat haar kleederen erg werden
gehavend. Daarna trachtte hij haar met een
touw te binden, waarbij het de vrouw echter,
na een hevige worsteling, gelukken mocht te
ontsnappen en de deur uit te vluchten. Toen
zij daarop om hulp riep, koos de aanrander
het hazenpad.
Van deze brutale aanranding werd kennis
gegeven aan den Rijksveldwachter, die den
vermoedelijken dader, zekeren G. de L., te
Raalte heeft aangehouden. H' is ter beschik
king van den officier van Justitie te Zutphen
gesteld.
EEN ONTROUWE AMBTENAAR.
Te Bussum is proces-verbaal opgemaakt
wegens verduistering in dienstbetrekking
tegen den cokescontroleur der gadsfabriek
en wegens heling tegen twee brandstoffen-
handelaren. De man leverde een grooter
hoeveelheid cokes dan waarop de han
delaren volgens hun bon recht hadden,
waarna hij het te veel geleverde tegen 20 cent
onder den geldenden prijs liet betalen. Bij
huiszoeking is een bedrag van bijna f 1300
gevonden, dat de ontrouwe ambtenaar als op
brengst van de verduistering in een apart
potje had bewaard. De controleur en de
handelaars hebben een volledige bekentenis
afgelegd.
(Hbld.j
EEN NIEUWE ILLUMINATIE VOOR
TORENS.
Het spreekwoord „Komende gebeurtenis
sen werpen hun schaduw vooruit", zal met
het oog op het a.s. Regeerings-jubileum van
de Koningin eenigszins gewijzigd moeten
worden. Dank zij Philips Gloeilampenfa
brieken, die een nieuwe wijze van illuminatie
verlichting hebben ontdekt. Uitvinden is
een minder juist woord, omdat de nieuwe
verlichting te veel aan het ei van Columbus
en de ontdekking van Amerika doet denken.
Maar wat Columbus in de haast om te la-den
vergeten heeft, daar heeft de N. V. Philips
onmiddellijk aan gedacht, n.l. patent nemen
op de gedachte.
Wat de verlichting betreft moeten we eerst
met onze gedachten teruggaan tot de oud
heid, toen de Batavieren en Kaninefateo
nog vetpotjes gebruikten bij hun officieele
feesten. Toen kwamen de Romeinen met hun
gas-verlichting en daarna de 20ste eeuwers
met hun electrische illuminatie. Die laststc
verichting was het non plus ultra, maar had
één gebrek, „ze bibberde niet, wanneer de
wind voorbij u voert," zooals Guido Gezelle
eens dichtte. Zoo'n oude poort, zoo'n ranke
stadstoren, getooid met brandende vetpotjes
is een gedicht in levend goud, maar de strakke
electrische lijnen vóór de ontdekking van
Philips anno 1923 sneden te koud door het
blauw heelal.
Philips heeft dus om de gewone illuminatie
lampjes voor prik-kabels een bandje gelegd,
met een gebogen staafje, waaraan een viertal
heel dunne gegolfde reepjes alluminium, die
zoodoende vóór het lampje hangen. Gaat de
verlichting aan, dan trillen in het electrische
schijnsel de alluminium plaatjes en krijgt
men inderdaad den indruk van levend licht.
Juist kerktorens en hooge gebouwen,
kunnen op deze wijze prachtig geïllumineerd
worden
Vrij bewerkt naar den prachtigen roman van
ten bekenden Engelschen auteur GARVICE
llircn ."I/O hladz druks, in handig formaat.
Prijs f 1.50. franco per post i.60.
Verkrijgbaar bij den boekhandel en bij de
N.V. DRUKKERIJ ..DE SPAARNESTAD."
Vnssaulaan 49 Haarlem
„Het doet me leed, Senor," zei de speler
"■chouderschuddend, „maar hier is alles it
contant; wij verlangen óók geen crediet. Maar
u hebt daar een diamanten ring aan uw vin-
ë'CT, zet dien in en bepaal den prijs."
„Mijn ring? neen" riep de man, terwijl
!|ij van schrik een pas achteruit ging. Andere
■pelers, die al lang gewacht hadden om dich-
'cr bij het tafeltje Ie komen, drongen min of
'«eer onzacht den ouden Spanjaard op zijde.
►Vas zijn geld op, wat had hij nog hun plaats
h te nemen.
Boven, op het orkest, waar de musici in
amoerige marschen en walsen hun instru
menten mishandelden en eigenlijk slechts in
'o maat bleven door de regelmatige slagen
■'an pauken en groote trom, leunde in een
wartzijden manlel gehuld, een slanke, teedere
■rouwcfiguur over de balustrade en volgde
met starren blik het onzalige gewemel en ru
moer daar beneden. De dicht bij haar gezeten
violist, een jonge Franschman, poogde nu en
dan met haar een gesprek aan te knoopen;
maar zij sloeg er geen acht op. Veeleer wend
de rij het hoofd van hem af, ten einde haar
tranen te verbergen. De muziek zweeg' en de
kapelmeester, een kort, dik mannetje, blijk
baar een Duilscher, wien het zweet van het
voorhoofd liep om dit orkest in toom te
houden, trad op het meisje toe en zeide zacht
en bijna eerbiedig:
„Senorila!"
Zij antwoordde niet; roerloos voor alles, liet
zij alleen geen oog van iemand daar beneden
in de speelzaal: haar vader.
„Senorila", zeide de kleine man weêr, nu
iets luider. „De muziek heeft opgehouden,
't Is nw beurt om te spelen, zou ik u mogen
verzoeken?"
„Ja, j», mijnheer," fluisterde het meisje, al
haar moed samenvattende. Haar mantel wierp
zij handig genoeg af, dat zij ongemerkt den
traan uit haar oog kon wlsschen. Haar gelaat
was eveneens weder tot kalmte gekomen, en
nu met lichten tred zich voor haar lessenaar
plaatsend, nam zij haar instrument, stemde
het en begon haar zielvol spel. Maar bezielde
hel die menschen benoden? In den namiddag
zou men er naar geluisterd hebben, dan waren
de spelers voor het meerendeel Mexicanén of
Californiërs, die steeds zin voor muziek heb
ben. Maar nu waren er voor minslens twee
derden Amerikanen, die dronken en dobbel
den, niet één die ooren had voor het eenig
edele spel dat daar klonk.
„Zeg, waarom heeft de muziek opgehou
den?" vroeg een der mannen, een tengere vent
met bleeke wangen, met de ruïne van een
stroohoed op de verwarde, misschien in weken
niet gekamde haren.
„Eén speelt er nog," antwoordde zijn buur
man, zonder echter een blik van zijn spel af
te laten.
„Eén," herhaalde de ander. „En hel heclc
orkest zit Ie luiwaminczen? Waartoe hebben
wij dan die viedelers daar?"
Zijn vriend vond het niet de moeite waurd,
hem te antwoorden, hij had wel wat beters
te doen.
En voortdurend was het een gaan en
komen van spelers, terwijl de zaal propvol
bleef en met hel algemeen gegons wel een bij
enkorf geleek. En inderdaad geleek ze dat in
dubbel opzicht: alleen onder anderen vorm.
Gelijk de bijen daarbuiten op de b'oemen haar
honing garen en achterlaten in den korf, zoo
zamelden deze lieden op de bergen hun goud,
om het hier te brengen en., kwijt te raken.
Want wie het een oogenbiik, met winst mis
schien, in zijn kast kon opbergen, mocht het
er straks wéér uilhalen, om het nooit weer
terug te zien; zoo gewonnen, zoo ge
ronnen.
De eigenlijke speelwoede in Parker House
duurde gewoonlijk tol één uur in den nacht.
Dan kwamen er tenminste geen nieuwe spe
lers bij. Geleidelijk ging deze en gene naar
huis, zoodat tegen twee uur hier en daar 'eege
plekjes merkbaar werden. En dan zag men
een baioorige of een onverschillige over een
sloel hangen, of plat op den blooten vloer
liggen om zijn drink, en speelü'oe* uit te sla
pen.
Teg.n een der pilaren stond, verlaten, het
hoofd op de borst, de oude Spanjaard, wiens
speil en lot wij zooeven hebl>en gadegeslagen.
Men zou bijna geloofd hebben, dat hij sl.ep,
zoo stil en bewegingloos leunde hij daar; doch
uit den schaduw van zijn breedgeranden hoed
schoot het vuur van zijn fonkelend oog, dat
tegelijk peinsde en peilde.
Daar sloop een s'anke, geheel in 't zwart
g'kleode vrouw langs den e-'nen wand van de
zaal en met gesluierd gelaat zocht zij de man
nen te ontwijken. Maar niemand lette op haar,
want een geschil aan een van de tafels leidde
juist op dit oogenbiik alle aandaclit daar
heen.
Onbemerkt had zij dan ook den man, die bij
den pilaar stond bereikt, tikte hem zachtjes op
den schouder en fluisterde:
„Vadert"
„Ha, Manuela!" riep de Spanjaard, als uit
diep gepeins opgewekt, jij hier kind? Je
speelt vandaag toch niet meer, niet waar?"
„Neeen vader," hijgde het meisje, met een
schuwen blik om zich heen; „maar kom, laat
ons gaan. Ik wil uit dit ellendig lokaal weg,
enik heb honger."
De Spanjaard kroop bij die woorden ineen
en bijna werktuigelijk greep zijn hand in zijn
zak. Maar vergeefs had hij het laatste uur er
in gegrabbe'd om al was 'l maar één goud
stuk te vinden en dal wel niet voor zijn
kind want het zou aan de eerste de beste
speeltafel den weg zijn gegaan van de an
dere.
Het meisje zag die beweging; haar ge'aat
werd doodsbleek, maar mei merkwaardige
kracht bedwong zij zich en fluisterde:
„U hebt mijn gage voor vanavond toch nog
niet ontvangen? Ginds zit de eigenaar van hei
lokaal; hij belaals prompt."
De vader zweeg en streek met de vlakke
hand over het koude, klamme voorhoofd.
„Kom vader, kom. Het is tijd; de vloer
brandt mij hier onder de voeten. O, hadden
we dit vervloekte land maar nooit betreden!
Uaat ons hel geld halent"
De man verroerde zich nog maar niet. Het
onvaste oog waarde in de zaal rond, of daar
ook hu'p kon komen. Hulp van dien kant,
groote hemel! de enkele gedachte daaraan was
reeds iels waanzinnigs.
Hij scheen dit dan ook in te zien, want met
geweidig zelfbedwang greep hij de hand van
zijn dochter en fluisterde:
„Kom!"
„Maar het geld, vade,r!"
„De kastelein kent me," zeide de Spanjaard
met toon'ooze, bedekte stem, „hij zal ons le
eten geven."
„Hij weigerde gis'eren immers reeds," ant
woordde hel meisje in spanning, „hij wil nie
mand borgen."
„Dan borgt de keilncr mij," zeide de va
der en poogde zich van de hand zijner doch
ter los te maken.
„Vader," smeekte zij en er lag in die twee.
lettergrepen de smart van een heel menschen"
leven, „U weet dat het mijnentwil is. Haal het
geld."
„Ik heb het al gehaaid," hijgde de man,
het hoofd beschaamd afwendende, „ik heb
het al gehaald en wilde het geluk de middelen
afdwingen om je uit die onwaardige positie to
verlossen, maar het is mislukt. De verrader
lijke kaarten waren mij ongunstiger don ooit,
enik verspeelde alles."
Het meisje antwoordde geen woord; met
neerhangend hoofd en bevende over het ge-
heele lichaam stond zij naast hem; alleen haar
borst hijgde krampachtig.
„Wees niet bezorgd, kind," bad haar -ader,
wier haar aandoening trof, „de dag van mor
gen kan zal alles weer goed maken."
„U wilt dan weer spelen?" vroeg haastig het
meisje.
„Zou ik dan aan dat Amerikaansche boe
venpak je zuur verdiende geld zoo maarover-
iaten?" toornde de man.
„Maar u weet toch dat zij valsch spelen,"
klaagde Manuela, „iaat hun toch wat ze heb
ben, taal hun a'lcs, ook den triomf u bedro
gen te hebben; maar drijf niet langer op dat
vatsche ge'uk. Zie, vader, in eenige weken
lijds verdien ik weer wat we noodig hehbe.'
om uit dit ellendige land te komen, en dan.
(W .rdt vervolgd)
