GEMENGD NIEUWS.
fweed* Kamer.
4IT DE PERS.
IETS NIETS IN ORDE!
BIMMENLANDSCH NIEUWS.
r :geeringsjubileum der konin
GIN.
VERKEER EN POSTERIJEN.
DE TWEEDE KAMER MET VACANTIE
VERKEER EN POSTERIJEN.
HET DROEVIG GEVOLG VAN EEN FEL-
LEN BRAND.
Met instemming nemen we het volgende,
brandend-actueele artikelen over uit „De
Tijd":
„Er is met onze vaderlandsche pers iets
niet in den haak. Tot dusver had zij over
het geheel ondanks 't divergeerend streven
harer verschillende organen, een reputatie
ran onbevangenheid en onafhankelijkheid, die
haar buitenlandsche zusters konden be
schamen. Onze journalistiek vertoonde het
beeld van ons volk, met zijn goede en kwade
eigenschappen en wij hadden dus de pers,
die wij verdienden. Er was geen sprake
van, dat het intellect, hetwelk haar verzor
gen moet, onder directen invloed stond van
den ondernemer, noch dat deze vóór alles
zijn geldmacht kon of wilde doen gevoelen
op degenen, die zijn werk uitvoerden. In
den journalist werd de intellectueel behoor
lijk geëerbiedigd.
Nu, in het 40e jaar van het bestaan van
den „Ned. Journalistenkring", heeft onze
nationale pers een nieuwere ervaring op
gedaan. Zij heeft gezien, dat het dagblad
kan worden verhandeld als een hotel, als
een winkelzaak, waarvan het huurhuis van
onder de handen der bedrijfsvoerders kan
worden weggekocht, zonder dat deze ook
maar iets van hun jarenlang opgetasten in-
tellectueele arbeid overhouen. De gasten,
die 's avonds in de Zonnebloem ter ruste
gingen, werden des ochtends in de Paarden-
bloem onder een nieuwen gérant wakker.
En wie sappige citroenen besteld had, kreeg
's morgens lompe knollen.
Zoo staat ons het spel voor oogen, dat
zich de laatste weken heeft afgespeeld.
Daar werd ongeveer 53 jaar geleden een
dagblad opgericht, dat als goedkoop or
gaan zijn weg vond onder een belangrijk deel
des volks. Het pretendeerde politiek neutraal
te zijn en al kon het dit niet altijd wezen,
het streefde er toch naar en was in elk ge
val een stuk verstandsarbeid, een litterair
werk. De Katholieke pers heeft dikwijls
moeten bestrijden, maér heeft toch moeten
erkennen, dat het paste bij een vrij aanzien
lijk deel van ons lezend publiek, hoofdzake
lijk bij de modern-geloovige of geloovig-
moderne groepen, die in het „Nieuws van
den Dag" hun lijforgaan hadden, omdat zij
het liberalisme voor hun doen te opzien
barend. hot radicalisme te onfatsoenlijk en
de cynische neutraliteit te smakeloos en te
bruut vonden. Ook tal van lieden van onder
scheiden christelijken huize hadden behoefte
aan dit beknopt Amsterdamsche ochtend
blad. En nu hebben die groepen Zaterdag
eensklaps hun orgaan verloren. Het is van
onder hun handen weggekocht, aan de
samenstellers ontfutseld. Het huis word ge
sloten en waar men Zaterdag nog de oude,
gerenommeerde artikelen verkocht, waren
des avonds de luiken voor de glazen. Toen
ze Zondagochtend werden weggenomen,
kreeg het publiek, ongevraagd ongeweigerd,
in plaats van oude koopwaar, waarmee het
sedert een maand een nieuw kwartaal was
ingegaan, een ander artikel, dat er alleen op
geliikt voor zoover het ook een stuk be
drukt papier is. De kooper van het huis
waagt het erop, dat de klanten wel aan zijn
artikelen zullen gewennen, dat zij het wel
zullen slikken!
Het is eigenlijk een plompe geldzaak, zoo
als wij in onze journalistiek tot heden niet
gekend hebben.
De eigenaars van het „Nieuws van den
Dag", die de oorspronkelijke aandeelen
wegens de gebruikelijke hooge dividenden
duur hebben betaald, of tegen hooge taxa
tie hebben geërfd, zagen de laatste jaren
hun winsten sterk verminderd en besloten
voor eenige weken eieren- voor hun geld te
kiezen en hun eigendom over te dragen
aan de combinatie van drukkers, die het blad
verzorgden: maar deze schijnen slechts als
tusschenpersoon te hebben gediend en de
redacteuren zagen zich eensklaps geplaatst
voor den directeur van „De Telegraaf" hun
nieuwen baas! De hoofdredacteur blies al
dadelijk den aftocht en Zaterdag konden de
redacteuren als het laatste nieuws hun eigen
doodvonnis berichten.
Maar in dat treurspel leeft toch ook nog
iets komisch. Want staande de goochelpartij
tusschen „Nieuws van den Dag" en „Tele
graaf" werd de laatste plotseling door zijn
leider, die er de beteekenis aan gaf, in den
steek gelaten. Hij werd uitgfeluid met eenige
Fransche strofen uit de opera „Faust,"
waarin hem zijn dansen om het gouden kalf
werd voor de voeten gegooid. Hij, die altijd
in dienst was geweest van het gouden kalf,
kreeg, omdat hij een royaler meester had
gekozen, op dezelfde plek waar hij iedereen
had gehoond en gesmaad, en ezelschop van
zijn ouden patroon!
En nu staat cr een niuewe kampioen ge
reed, die trachten wil „De Telegriaf" met
het daarbij ingesmolten „Nieuws van den
Dag," die hij hutje met mudje tevergeefs ge
tracht heeft in eigendom te verkrijgen, van
de markt te verdringen en te doen vervan
gen door een nieuw orgaan, waarvoor hij
de uitgezochtste werkkrachten tegen grof
geld ziet los te koopen, wat hem reeds
gelukt is met den man, die zich leider noem
de van „De Telegraaf".
Wij zullen dus weldra twee krachtmen-
schen tegen elkaar in het krijt zien treden,
hun talenten met elkaar zien meten en het
publiek zal genood worden in het journa
listieke Stadion, zooals het genood werd
op de bokspartij tusschen Carpentier en
Battling Siki.
Wij spraken hier even van den „Neder-
landschen Journalisten Kring", die straks
40 .jaar heeft geijverd om onze vaderland
sche pers op hooger peil te brengen. Immers
voor haar is het ongetwijfeld een teleur
stelling, dat er, na een inderdaad wat het
peil onzer journalistiek betreft in menig op
zicht verkregen succes, nu nog zulke mise
rabele kwakzalverijen kunnen plaats hebben
en dat men op de huidige dagbladmarkt een
publiek aanwezig acht, waarbij'men de be
reidheid aanneemt om in ons land een jour
nalistieke blague te honoreeren, geënt op het
genre-Northcliffe.
Ofschoon de geheele zaak ons katholieke
volk weinig raakt, daar dit zijn eigen orga
nen heeft, steekt in hetgeen gebeurd is en
nog verder gebeuren kan, toch een reden
van bekommering, daar het opnieuw de aan
dacht vestigt op een ernstig gebrek in ons
volksleven.
Het valt niet te verbloemen, dat feen groot
deel van ons lezend publiek is verslaafd
geraakt aan sensatie-lectuur en aan een be-
ginsellooze en stelsellooze reclame-journa
listiek. Zoowel op het politieke als op het
godsdienstig leven oefenen deze een ver-
derfelijken invloed uit. Het teloorgaan van
een blad als het „Nieuws van den Dag",
dat als neutraal orgaan niet zonder gebre
ken was, maar toch vooral in de laatste
jaren op weinig ergernisgevende manier werd
geredigeerd, en misschien juist daarom wat
achteruit boerde, is voor zijn lezers een ern
stig verlies, als zij zich door „De Telegraaf"
of „De Courant", ook al zijn dezen nu van
hun cynikus ontdaan, laten inpalmen. Maar
vooral het feit, dat misschien een groot
stuk journalistiek intellect rechtstreeks on
der invloed komt van een paar geldmachten,
die aan elkaar zijn gewaagd, is een bedrei
ging voor de nog resteerende goede men
taliteit onder ons volk. Want al kan geen
persorgaan leven zonder dat er geld in ge
stoken wordt, dit laatste behoort toch niet
de volle macht te hebben over het intellect,
dat in zijn onderlinge verschillen een benade
ring kan leveren van de waarheid. Ligt het
echter aan vaste geldboeien, dan strandt die
waariieid en lijdt schipbreuk.
Het zal tot de taak behooren van de
katholieke, van de christelijke en ook van
de nog vrije linksche pers, om het kwaad
zooveel mogelijk te Bekampen en te vermin
deren.
Een exploitatie, als nu wordt beraamd,
verdient ons volk niet en daarom schre
ven wij, dat er iets niet in orde is!"
ONZE VLIEGTUIGINDUSTRIE.
Een verweer.
In antwoord op vragen van eenige Tweede
Kamerleden zeide de Minister van Koloniën,
dat de Indische Luchtvaartafdeeling blijk
baar meer vertrouwen heeft in de onder I
vermelde typen van vliegtuigen dan in de
bestaande van Nederlandsch fabrikaat. Ver
schillende deskundigen, w.o. Nederlandsche
officieren-vliegers, hebben trouwens reeds
hun instemming betuigd met de keuze der
Indische Luchtvaartafdeeling. Vrij algen,pen
wordt aan het Avro-vliegtuig de voorkeur
gegeven boven de hier te lande in gebruik
zijnde Spijker- en Fokker-leertoestellen.
Het is ondergeteekende voorts bekend, dat
het oordeel over de in 1922 naar Indië uit
gezonden Fokker-jagers niet geheel gunstig
luidt, zoodat verdere bestellingen van dit
type niet zijn te verwachten, terwijl de fa
brieken, die de Spijker- en Van Berkel-toe-
stellen leverden, de vliegtuigfabricage heb
ben gestaakt."
In een open brief aan den Minister van
Koloniën noemt de N.V. Nederlandsche
Vliegtuigenfabriek dit oordeel ongemoti
veerd:
lo omdat geenerlei klachten haar van het
Departement van Koloniën bereikten;
2e De heer Vreeburg, chef van den
Technischen Dienst der Indische Lucht
vaart, persoonlijk schrijft in één der Indi
sche Hoofdbladen van 26 Maart f,1. o.a.:
„De Luchtvaartafdeeling heeft eenige
moeilijkheden gehad met de in bedrijfstelling
der Fokkers, gedeeltelijk liggend in een oor
spronkelijke foute montage van de benzine
luchtpomp, buiten verantwoordelijkheid der
Fokkerfabriek, de bovengenoemde radia-
teurs en enkele min of meer belangrijke de
tails. Na het onsporen van een en ander, en
liet uitvoeren der noodige wijzigingen vlogen
de- Fokkers goed, en gaven geen reden tot
klachten, dc toestellen kwamen tengevolge
van deze wijzigingen echter eerst zeer kort
geleden gereed."
3o. Ware inderdaad het oordeel aangaan
de de door haar geleverde jachtvliegtuigen
minder gunstig, zoo acht zij dit te wijten aan
het feit, dat dit t'—e op wensch van het De
partement van Koloniën van andere moto
ren, dan zij gewoonlijk hiervoor placht te ge
bruiken, werd voorzien.
Acht duizend van dit type tijdens den
wereldoorlog gebouwde en afgeleverde
vliegtuigen hebben schitterend voldaan, en
voldoen nog in binnen- en buitenland.
Wij achten het oordeel onjuist omdat een
vergelijking van Avro-leervliegéuigcn met
Fokker-schooltoestellen niet gemaakt kan
worden, omdat er geen Fokker leervliegtui-
gen bij het Nederlandsche Leger of de Ma
rine in gebruik zijn.
Enkele met dubbelstuur uitgeruste Fok
ker-verkenners type C I, absolute oorlogs
vliegtuigen kunnen niet als schoolvliegtuigen
worden aangemerkt en worden ook niet
hiervoor gebruikt.
EEN MONSTERVERBOND.
Een waarlijk nieuwe politieke combinatie
heeft zich voor de gemeenteraadsverkiezin
gen in Sittard gevormd.
Daar is n.l. een lijst van christelijk-histori-
schen verbonden met de lijst van vrijzinnig
democraten en van den vrijheidsbond.
Centr.
DAT WAS MANNENWERK!
Voor enkele maanden trok een samen
komst van de Tweede Kamer, die tot diep in
den nacht werd voortgezet, de algemeene
aandacht.
Dat was iets van den nieuwen tijd!
Dat zou men vroeger, toen zooveel dcfiti-
ger omgangswijze en plechtstatiger manieren
betracht werden, niet gevonden hebben!
Ziet nu echter, wat de historie-boeken
melden zegt de Rott.
In 1850, onder het eerste Ministerie-Thor-
becke, vingen de begrootingsdiscussies op
9 December aan.
De debatten dijden zoo uit, dat krasse
maatregelen moesten worden genomen.
Op Zaterdag 21 December besloot de Ka
mer niet naar huis te gaan voordat althans
het hoofdstuk Binnenlandsche Zaken zou
zijn afgehandeld.
Alzoo geschiedde. Zondagochtend 3 uur
had de stemming plaats, werd de begrooting
met 57 tegen 2 stemmen aangenomen.
Dat was nog eens mannenwerk!
Vergadering houden tot Zondags 3 uur,
bovendien in die vergadering nog tegenwoor
dig zijn en stemmen ookl
In verband met de mededeelfng, dat de Ko
ningin alleen teAmsterdam gehuldigd wenscht
te worden deelt het Prov. Huldigingscomité
in Zeeland mede, dat er ernstige pogingen zul
len worden aangewend, H. M. alsnog te ver
zoeken Zeeland's hoofdstad met een bezoek
te vereeren. De Hgging van sommige eilanden
waar juist ft enthousiasme om deel te nemen
aan de provinciale huldebetooging bijzonder
groot is, maakt het onmogelijk gebruik te ma
ken van extra treinen, waarom dan ook ge
noemd comité het buitengewoon op prijs zou
stellen zoo H. M. aan het krachtig verlangen
van duizenden Zeeuwen wilde voldoen, per
soonlijk de betooging van trouw en aanhanke
lijkheid van het Zeeuwsche volk te Middel
burg in oogenschouw te nemen.
HET A. S. BEZOEK VAN DEN KO
NING VAN NOORWEGEN.
Hoewel het programma van het bezoek
van den koning van Noorwegen in het
begin van Juni nog niet is vastgesteld, is het
naar de Tel. verneemt, zoo goed als zeker, dat
koning Haakon hier zal komen met het pant-
sersemp „Tordenskjold," dat verleden jaar
onze haven bezocht heeft. Dit oorlogsschip
biedt meer, dan de andere vaartuigen der
Noorsche marine gelegenheid voor de reis
van den vorst naar ons land. Reeds tijdens 't
vorige bezoek hebb'en de officieren zich uitge
laten dat de koning aan boord van de „Tor-
denskjold" zijn contrabezoek aan de konin
gin zou brengen. Dit schip lag ook te Christia-
nia met de „Zeeland" tijdens het bezoek van
de Koningin aan Noorwegen.
Vermoedelijk zullen nóch de koningin,
nóch prins Olaf den koning vergezellen.
NEDERLANDERS IN HET BEZETTE
DUITSCHE GEBIED.
De Nederlandsche consul te Keulen, de
heer Nieuwkamp, heeft aan het centraal
comité voor steun aan Nederlanders in het
buitenland, te 's-Gravenhage geschreven, dat
vele in het bezette gedeelte van Duitschland
wonende Nederlanders door de maatregelen
van de strijdende partijen in nood zijn ge
raakt en voor ondersteuning dienen in aan
merking te komen.
HET AMERIKAANSCHE DRANKVER
BOD EN ONZE SCHEEPVAART.
De heer Bomans, lid van de Tweede Ka
mer, heeft den minister van buitenlandsche
zaken de volgende vragen gesteld
- Ducht Uw Excellentie geen bijzondere
moeilijkheden voor onze scheepvaart, nu het
Amerikaansche Opperste Gerechtshof be
slist heeft, dat het drankverbod der Unie van
kracht is op schepen onder vreemde vlag,
die de Amerikaansche territoriale wateren
zouden willen binnenvaren?
Bestaat de mogelijkheid bedoelde moeilijk
heden door afzonderlijke overeenkomst op
het voetspcor van een initiatief van vertegen
woordigers van handel en scheepvaart in
Denemarken in haar schadelijke uitwer
king te verkleinen?
Ligt het in het voornemen van Uw Excel
lentie mede gelet op de persberichten uit
Denemarken, die op aansluiting duiden
samenwerking te zoeken met andere belang
hebbende Staten, om althans die uitzonde
ringsbepalingen te verkrijgen, die immer als
ongeschreven wet gegolden hebben in het
internationaal verkeer?
Zouden met name de bepalingen
van het Amerikaansche drankverbod geen
uitzondering moeten lijden voor Neder
landsche schepen, die voor het gebruik van
bemanning en passagiers alcoholische dran
ken aan boord hebben, die door de Neder
landsche wet zijn toegelaten, en die niet voor
gebruik binnen de territoriale wateren der
Vereenigde Staten bestemd zijn?
ONTSLAG VAN OP WACHTGELD
GESTELD SPOORWEGPERSONEEL.
Door den heer Van Braambeek zijn aan
den Minister van Waterstaat de volgende
vragen gericht
Is het den Minister bekend, dat de directie
der Nederlandsche spoorwegen per-oneel,
dat reeds op wachtgeld was gesteld, als^olgt,
„helpt" om de nadeelen van hun ontslag te
overwinnen
bij onderlinge overeenkomst laat men den
wachtgelder, die zulks vraagt, zijn ontslag
brief, waarbij zijn aanspraak op wachtgeld
staat aangegeven, weer inleveren en hem een
verzoek om ontslag indienen, waardoor zijn
wachtgeld vervalt, terwijl hem dan een samen
overeengekomen bedrag in eens wordt uit
gekeerd, dat veel lager is dan het maximum,
dat aan wachtgeld genoten zou kunnen
worden
Acht de Minister dezejwijze van hulp ver-
leenen aan betrokkenen, geheel buiten de
bepalingen van het Reglement Dienstvoor-
waarden, dat o. aook de voorwaarden be
vat,waarop de dienstbetrekking van 't spoor
wegpersoneel een einde neemt, om, wel ge-
wenscht.ook al wordt er door de betrokkenen
zelf om gevraagd
Acht de Minister er niet een gevaar in ge
legen,dat de betrokkenen, aangelokt door het
bedrag, dat zij in handen krijgen, veel spoe
diger dan bij toepassing van het R. D. V.
zonder inkomsten zullen kunnen zitten erf
armlastig worden
Is de Minister daarom bereid er toe mede
te werken, dat de geldelijke gevolgen van
deze ontslagen slechts zullen bestaan in het
reglementair vastgestelde wachtgeld?
CENTRALISATIE POSTCHEQUE- EN
GIRODIENST.
Van de voorgenomen centralisatie van den
postcheque- en girodienst, welk anvankelijl
zou ingaan op 1 Januari 1.1., kan den eersten
tijd nog niets komen. Allerlei tegenslag var
technischen aard maakten oei kens uitstel
noodzakelijk en zelfs thans is het nog niet
bij benadering te zeggen, wanneer de cen
tralisatie tot stand kan komen. (Msb.)
POSTZENDINGÉN NAAR DUITSCH
LAND.
De directeur-generaal der Posterijen er
Telegrafie maakt bekend dat de Duitschc
postadministratie geen aansprakelijkheid aan
vaardt voor uit het buitenland afkomstige
postzendingen (met inbegrip van aangetee-
kende stukken, brieven en doosjes met aan
gegeven waarde en postpakettenj, welke
tengevolge van maatregelen genomen door
vreemde troepen in Duitsch gebied verlorei
gaan, beroofd of beschadigd worden.
PROF. STRUYCKEN.
Naar de Tel. verneemt, is prof. mr.
Struycken te 's Hage, lid van den Raad van
State, vrij r 1 ts li ig ziek geworden. Zijn on
gesteldheid heeft een reis naar Heidelberg
noodig gemaakt, waar de patient een operatie
zal moeten ondergaan.
DE WEDEROPBOUW VAN OOSTEN-
RIJK.
Het wetsontwerp inzake het toetreden van
Nederland tot de protocollen betreffende den
wederopbouw van Oostenrijk wordt in de
Tweede Kamer aangehouden.
De Tweede Kamer is tot Woensdagi23
Mei met vacantie gegaan. k
WIJZIGING HUURCOMMISSIE- EN
HUUROPZEGGINGSWET.
Verschenen is de memorie van antwoord
aan de Eerste Kamer betreffende het wets
ontwerp tot wijziging van de Huurcommis-
siewet en de Huuropzeggingswet.
De regeering is van oordeel, dat geleide-
ij k naar opheffing -van de Huurwetten moet
worden gestreefd het wetsontwerp doet
een stap in deze richting.
De vrees voor een bedenkelijke uitwerku g
van de voorgestelde wijziging deelt de re
geering geenszins.
DE FRANSCHE SENATOR WEILLER
OVER NEDERLAND.
In de „Information" te Parijs heeft Se
nator Lazare Weilier zijn indrukken gegeven
over een vacantiereis in Nederland. Het ar
tikel is in zeer waardeerende woorden voor
ons land gesteld. Volgens den schrijver is de
stemming in Nederland gunstig voor Frank
rijk. In het bijzonder wordt de werkzaamheid
van den Franschen gezant te 's-Gravenhage,
den heer Charles Benoist, geroemd.
DE SPOORWEGSTAKING IN BELGIë.
Uit Roozendaal (N.B.) wordt bericht, dat
de voor België bestemde goederen zich al
daar opstapelen.
Zaterdagmorgen is een autodienst tus
schen Roozendaal en Antwerpan^jgeopend
om vrachtgoed te vervoeren.
DE BRIEVENBUSSEN.
De heer Marchant heeft den Minister van
Waterstaat de volgende vragen gesteld
le. Is het bericht juist, dat het hoofdbe
stuur van P., T. en T. de brievenbussen gaat
vervangen door nieuwe?
2e. Zoo ja, is de Minister bereid, mede te
deelen, wat van dezen maatregel de kosten
zullen zijn en welke besparing er van is te
verwachten
Vergadering van Woensdag 9 MeL
HOOFDSTUK VIH (OORLOG).
Aan dc orde is het wetsontwerp tot wijzi
ging en aanvulling van het VlIIe Hoofdstuk
der Staatsbegrooting voor 1922.
De heer TER HALL V. B„ vraagt eenige
inlichtingen over de bestemming der leden
van de afgedankte muziekcorpsen. Hij meent
dat met die corpsen zonderling is omgespron
gen.
De Minister van Oorlog, de heer JfAN
DIJK, zeg! daï voor den overgang naar den
nieuwen toestand eenige maatregelen zijn
noodig geweest, die misschien niet volko
men begrijpelijk zijn voor den buitenstaan
der.
De heer DUIJMAER VAN TWIST, A. R.
bespreekt de nieuwe aanvrage van geld voor
toelagen aan ofiicieren-leeraren.
De heer K. TER LAAN, S.D.A.P., verde
digt zijn motie voor een wettelijke regeling
ten gunste van de mobilisatie-slachtoffers.
Spr. herinnert aan vroegere discussies over
dit punt en aan de toezegging van den Mi
nister dat hij een regeling zou treffen.
Spr.'s motie is een noodkreet, een roep
om hulp voor arme slachtoffers van de mo
bilisatie, hun weduwen en weezen.
De heer DUIJMAER VAN TWIST, A.-R.,
herinnert ook aan de vroegere discussies.
Hij is er van overtuigd dat de minister
bereid is voor de slachtoffers die jaarlijks
een steun noodig hebben, een wettelijke
steunregeling te maken. Wat in de motie
staat, kan niet worden uitgewerkt, want daar
onder zouden ook vallen personen die niet
in dienst waren toen zij invalide werden
maar die aanspraak zullen maken omdat het
in de mobilisatiejaren was, dat dit gebeurde.
De heer TILANUS C.-H., gelooft dat een
wettelijke regeling zeer moeilijk zal zijn en
dat alleen een individueele voorziening mo
gelijk blijft. Hij blijft daarom op dit laatste
aandringen.
De heer DECKERS, R.-K., vindt de mo
tie sympathiek en gelooft dat de heer Ter
Laan niet overdreef. Hij vreest echter, dat
hij met die motie het doel voorbij schiet.
Aan de prudentie van den minister dient
ieder geval ter beoordeeling te worden over-
^D^heer VAN ZADELHOFF S. D„ verde
digt nader de motie.
De MINISTER zegt dat de Commissie-
Scheurer geregeld de gevallen heeft onder
zocht en dat het departement eveneens zeer
vlug de zaken heeft afgedaan. Aangezien er
geen geld meer was, kon de rest niet wor
den afgewikkeld. Vandaar deze aanvrage,
van één ton. De Regeering heeft zich in den
aanvang op het standpunt gesteld dat slechts
uitkeeringen in eens tot ten hoogste van
f 1500 zouden worden verstrekt In zeer en
kele gevallen zou daarvan worUen afgewe
ken en het ligt in de bedoeling daarom tot
periodieke uitkeering over te gaan. Echter
zullen de betrokken personen zich jaarlijks
moeten aanmelden voor een vluchtig onder
zoek. De Staat deed wat redelijkerwijze
moet worden verricht en de motie kan de
Minister dus niet aanvaarden.
De motie woidt verw >rpcn met 5tegen
20 stemmen. Vóór: sociaal-democraten, vrij
zinnig-democraten, communisten, en de hee-
ren TER HALL V. B BOON V. B., en VAN
RIJSWIJCK R.-K., KUIPER R.K., en BUL-
TEN R.-K
De BOON V.B., klaagt over het af
wijzend antwoord van den Minister op zijn
schriftelijke vragen over bezuinigingen die
gedaan kunnen worden ooor overplaatsingen
na te laten.
De MINISTER zegt dat het allerminst de
bedoeling was de vragen onwelwillend te be
antwoorden. Spr. heeft de overplaatsing ge
motiveerd met het dienstbelang en het is
niet mogelijk dat nader uitéén te zeden, in
het publiek. Die overplaatsing is geschied na
overleg en op advies van den commandant
van het veldleger.
Het wetsontwerp werd goedgekeurd
met 55 tegen 15 stemmen.
Leening aan Oostenrijk.
Aan de orde is het wetsontwerp Goedkeu
ring van de toetreding tot de protocollen be
treffende den economischen en financieelen
wederopbouw van Oostenrijk alsmede voor
zieningen ten aanzien van die toetreding.
De heer DRESSELHUYS V. B„ spreekt
zijn sympathie uit over de gedachte, die aan
dit ontwerp ten grondslag ligt. Het wetsont
werp, waarop hij zijn stem wil geven, onder-
vindt wel eenige bezwaren, omdat de regee-
ring ons brengt in internationale verhou.iin-
rfen die spr. liever wilde mijden. De Proto
collen zijn politieke stukken, die moeilijke
clausules hebben, o.a. ten aanzien van de
eerbiediging der onafhankelijkheid van Oos
tenrijk en ten aanzien van de verplichting
dat Nederland zich zal neerleggen bij de be
slissingen van den Raad van den Volken
bond. Ons worden allerlei beloften afgeno
men bij een steunverleening van ruim drie
millioen gulden.
Waartoe is dat alles noodig? Wij krijgen
één stem op de honderd en hebben dus niets
te vertellen. Spr. vraagt den minister arti
kel I te schrappen, zoodat de toetreding tot
de protocollen achterwege blijft. Voor zitting
nemen van ons land in dat comité voelt spr.
niets.
De heer COLIJN A.-R., is het in veel met
den heer Dresselhuys eens. Hij wil gaarne
meewerken aan deze hulpverleening, al weet
hij wel, dat we deze millioenen nooit zullen
weerzien. Spr. erkent, dat stabilisatie van de
positie van Oostenrijk noodig is, maar wij
moeten ons daardoor niet in omstandigheden
brengen, die moeilijk kunnen worden.. Hij
geeft de voorkeur aan het Zwitsersche be
sluit, dat niet-toetreding tot de protocollen
inhoudt.
De heer TROELSTRA S.D.A.P., zegt, dat
zijn fractie gaarne medewerkt aan deze hulp
verleening, maar hij wenscht enkele woor
den te zeggen over den commissaris-generaal
Zimmerman. Diens optreden is niet in over
eenstemming met het beginsel van de hand
having der integriteit van Oostenrijk. Mr.
Zimmerman wil alle onderdeelen van het
bestuur onder vreerad toezicht stellen.
Wat het politieke deel van dit ontwerp
betreft, sluit hij zich bij den heer Dresselhuys
aan.
De beer VAN RAVESTEIJN C.P., acht
de overhaaste behandeling van dit ontwerp
afkeurenswaardig. Hij steunt gaarne den op
bouw van het vervallen Europa, maar dit
geld is voor kapitalistischen roofbouw. Als
het nu eens voor den opbouw van Sovjet-
Rusland was. (Gelach.)
De heer SCHOKKING C.-H., betreurt dc
al te snelle afhandeling van dit ontwerp. Hij
had gaarne wat meer inlichtingen gehad.
De minister van Buitenlandsche Zaken, de
heer VAN KARNEBEEK, zegt. dat het debat
draaide om één kwestie, n.l. de aanvaarding
van het protocol, dat men met eenig wan
trouwen beziet, vooral met het oog op even
tualiteiten. Gevreesd wordt, dat er politieke
bijbedoelingen bestaan, om Oostenrijk nog
meer in zijn vrijheid te knotten. Spr, heeft
een deel van de ontwikkeling van deze aan
gelegenheid, de steunverleening aan Oosten
rijk, meegemaakt. Europa heeft zich voor dat
land geïnteresseerd, omdat men inziet, waar
toe de ineenstorting van Oostenrijk zou kun
nen leiden. Het was wenschelijk, dat er een
toestand van eenig vertrouwen ten opzichte
van de toekomst van Oostenrijk zou ont
staan, wilde men steun, kunnen verleenen.
Het plan is door Oostenrijk zeer dankbaar
aanvaard. De vrees, dat wij in moeilijkheden
zouden kunnen geraken, acht spr. ongegrond.
Het is sPr- niet gebleken, dat wij zouden
treden op een gebied, waar wij niet behoo
ren te komen. De bezorgdheid is overdreven,
want er zit niet meer gevaar in dan in het
lidmaatschap van den Volkenbond zelf
schuilt. Het is hier een plan van den Vol
kenbond en wanneer anderen wel geld wil
len geven zonder het protocol, dan desavou-
eeren zij den Volkenbond en dan laten zij
Oostenrijk in handen, waarin zij het liever
niet zien. Het is juist gewenscht, dat dit plan
een stuk van den Volkenbond blijft. Zwitser
land geeft zelf geld zonder het protocol te
aanvaarden, waarvoor een redelijke verkla
ring is te geven. Zij, die liever dit standpunt
willen zien ingenomen, zien het belang van
Oostenrijk over het hoofd, omdat dit er be
lang bij heeft, dat de controle wordt uitge
oefend door landen, bij den Volkenbond aan
gesloten .Zonder de protocollen vervalt de
garantie. De reconstructie moet gebracht
worden in het kader van den Volkenbond en
juist daarom treeft de regeering niet geaar
zeld de protocollen te aanvaarden/ Zij schept
daardoor een vertrouwenspositie voor Oos
tenrijk.
Wij verliezen geen enkele vrijheid bij de
aanvaarding der protocollen en afwijzing zou
het Volkenbond-werk storen.
Over het optreden van mr. Zimmerman
meent spr. niet te moeten spreken. Het ligt
niet op den weg onzer regeering om critiek
te oefenen.
De heer DRESSELHUYS V. B„ is nog niet
overtuigd door de mededeelingen van den
minister, dat aanvaarding der protocollen
zonder gevaar is. Spr. zag liever een ander
systeem van steunverleening, gevolgd b. v.
door middel van de N. U. M.
De heer COLIJN A.-R., is ook niet tevre
den. Liever stelde hij het geld ter beschik
king, dan dat hij de protocollen aanvaardt.
De heer SCHOKKING C.-H., is het met
de vorige sprekers eens.
De heer TROELSTRA S.D.A.P., vraagt de
regeering inschikkenjK te zijn tegenover fle
geopperde bezwaren.
De heer NOLENS R.-K., zegt, dat hij
zich niet geheel op de hoogte heeft kunnen
stellen van de gewisselde stukken. De minis
ter is er niet in geslaagd de tegenstanders te
overtuigen. Spr. waardeert diens argumen
teering, méar hij acht de geopperde bezwa
ren zeer ernstig en de aangegeven andere
methodes zeer de moeite waard van nadere
beschouwing. Spr, geeft in overweging, dat
de regeering de kwesties nog eens nader zal
bezien.
De minister van Buitenlandsche Zaken, de
heer VAN KARNEBEEK, zegt, dat schrap
ping van art. I niet in haar gevolgen is te
overzien. Spr. wil gaarne de kwestie nog eens
nader bezien en hij vraagt aanhouding der
behandeling.
De behandeling wordt geschorst.
De vergadering wordt verdaagd tol
Woensdag 23 Mei.
Even voor <fe gemeente BK: bij Roermond,
vertelt de L. K„ lag de boerderij en 't café
der wed. Moorsen en tóndteren. De heele
week had er gezelligheid geheersefht om het
feest der schutterij St. Antonius welke Zon
dag 6 Mei baar 150-jarig béstaan herdacht.
Vooral de vlijtige 27-jarige dochter beijverde
zich voor de costumeering van dem optocht.
Het ongeluk wilde echter dat zij, Maria
Moors, er geen genoegen van zou beleven.
Zaterdagavond 5 Mei, omstreeks négen uur,
als de huisgenoolen aan tafel waren gezeten,
kwam een eigenaardige lucht naar binnen.
Opspringend Sloegen de vlammen van de zij:
dé der schuur en etai'iing reedis langs alle
kanten uit. Aan de achterzijde, op den deel
't hevigst woedend, trachtte de moeder met
hare acht kinderen te meddten wat nog moge
lijk waa. Onderwijl stroomden van Hunse!
en Eli de buren te samen om het blussohings
werk te beginnen. Een ander brandbTusch-
middel als het water uit een 200 meter van
de woning gelegen poel was er niet. Bij de
geiroffen familie was de consternatie onbe
schrijfelijk. Onder leiding van den veldwaah-
ter en enkele andere peTsonen ging men de
vlammen met emmers water te lijf, doch d,e
Zuid-Ooslen wind gaf geen krimp aan de
knetterende massa.
Plotseling rees de algemeene vraag: „Waar
is Marie?" Niemand kon antwoorden. Twee
zoons, Gerard1 en Mwthieu, welke hun Zon»
dagsrhe kleeren, het geld en de waardepapie
ren droegen, vielen, wijl zij de trap afkwa
men, half bedwelmd van de rook naar onder.
Zij konden, wondei- boven wonder door ach
terlating der aanwezige contanten het drei
gend gevaar ontglippen. Hun zuster echter?
't Was omstreeks half twaalf, dat men,
haar zoekende, het dorp rond trok, ieder het
engste vreezende. Enkele bewoners op weg
ondervragend, antwoordden, uiterst-dom:
„wij hebben haar juist gesproken", zoodat
de hoop niet verloren was. Maar.tegen
1 uur in den nacht als 'hood, haver, rogge,
aradappelen, dorschmadhine, achtergebouwen
herberg (hier werden de tafels en stoelen be
houden) een tilbuiry, daken en bindsels door
brand waren, stortte in het voorhuis het pla
fond naar beneden. Vreesol ijk oogenblik. Hef
meisje, bcenen en armen verkoold, enkel het
middenlichaam nog behouden, lag tusschen
de fel-schitlerende vlammen. Met inspanning
trokken eenige personen het lijk uit den
puinhoop. 'I Was een hartroerend oogenblik.
Ook de menigte was als geslagen hij dit treu
rige feil, hetwelk een zeldzaamheid is in den
levensgang van. het rustige dorpje. Niet ver
zadigd met liet woonhuis en schuur, de stal
ling, tusschen. deze gelegen, gescheiden door
een brandmuur, moest er teven» aan. Het
vee kon gelukkig na veel inspanning heel
huids bonton komen, een en/kele koe liep wat
sohroeiing op. Het naast gelegen gebouw,
waar een flinke voorraad van den plaatse-
lijken landibouwbond aanweszig was, kreeg
ten overvloed van ramp gelijkertijd contact
met het vuor. Hier was de toestand gevaar
lijker. Niettegenstaande de vele moeite van
Tedding en bhtssching knapperde het vuur er
lustig op los. alles onder zijn gloeiende kracht
verkoelend. Het vo'k moest men met veel in
spanning terughouden, want het gekets van
10.000 patronen der burgerwacht, die allen
binnen een uur ontploften, leverde gevaoT op
voor de omgeving. Rond 2 trur bedaarde de
gloed die niettegenstaande de prijzenswaardige
medewerking der bevolking voor pl.m. 35.000
gulden verslond
's Zondags trok deze totaal uitgebrande
boerderij veel bekijk». Het schuttersfeest vond
doorgang, doch het pleizier voor een op
tocht of prettige feestviering was er niet,
EEN TROUWE KOE.
Dezer dagen leverde de brievenbesteller
A. Boland te Dinxperlo (Geld.) zijn koe aan
den koopman S. Levy te Terborg af, die deze
in zijn weide aldaar bracht. Toen de koop
man 's morgens eens naar zijn koe ging kij
ken, was ze uit de weide verdwenen. Terwijl
men aan het zoeken was, kwam er bericht
uit Dinxperlo dat de koe weer voor het huis
van haar vroegeren eigenaar was aangeland.
Ze had op eigen houtje den terugtocht, zijnde
een afstand van 2% uur, ondernomen.
DE BEDRIEGER BEDROGEN.
Een onbekende, die voorgaf dr. de J. uit
Ameiden te zijn. bestelde bij de firma K.
en de K., Boerensteiger, te Rotterdam, voor
een bedrag van f 30 aan apothekersbenoo-
digdheden. Bovendien vroeg hij f 30 te leen,
welk bedrag hem verstrekt werd. De firma
kreeg evenwel achterdocht en daarom werd
besloten, na overleg met de politie, een leege
kist naar Ameiden te zenden. De kist werd
niet afgehaald. Dr. de J. bleek van de geheele
zaak niets te weten. Men heeft dus met een
oplichter te doen gehad.
BRANDSTICHTING.
Te Assen is gevankelijk binnengebracht
een verpleegde te Veenhuizen, verdacht van
brandstichting in een der gestichten aldaar,
en een oud-verpleegde, verdacht van brand
stichting in de kerk te Veenhuizen en graf
schennis, door aldaar eenige vernielingen
aan te richten.
DAT MOEST MEER GEBEUREN.
Tn Rotterdamt vergaderde dezer dagen dc
R.K. Kiesvereeniging en besprak de aan
staande gemeenteraadsverkiezingen.
Dc penningmeester moest een noodkreet
doen hooren over de financiën, maar hier
riep zijn stem niet (zooals bij dergelijke gele
genheden maar al te diklijs gebeurt) in de
woestijn. Er fladderden dadelijk twee brief
jes van duizend gulden op tafel.
DUITSCHE INDUSTRIE NAAR NEDERL.
Wij vernemen, dat binnen niet al te lan
gen tijd de fabricatie der alom bekende pre
paraten Sanatogcn en Formanint, die tot nu
toe in Duitschland gefabriceerd werden, hier
te lande zal plaats vinden en wel, zooals ons
verder ter oore is gekomen, in de fabriek
„De Fortuin" gelegen te Zwolle. Tot dit doel
hebben de Duitsche fabrikanten al bunne
rechten, zoowel wat de fabricage als ook
wat de patenten aangaat, overgedragen op
de N.V. A. Wuifing Co's Chemische Pro
ducten, Ruvschstraat 30, Amsterdam.
Vooral in dez entijd van algemeene ma-
laise kan het overbrengen van deze nieuwe
industrie naar hier slechts tot vreugde «tem»'
men. Daar ook de export, die over alle we-
relddeelen plaats vindt, eveneens van hier
geschieden zal, moet deze nieuwe tak van
industrie ongetwijfeld aan talrijke arbeids-
arbeidskrachten een geregelde en loonende
bron van inkomsten verschaffen. Buitendien
getuigt het zeer zeker voor de uitstekende
kwaliteit der benoodigde grondstoffen hier
te lande, vooral wat betreft onze Holland-
sche melk.
SCHUIT OMGESLAGEN.
Woensdag is een voor de Oliefabriek te
Delft liggende zolderschuit omgeslagen en
gezonken. Een I5-jarig knechtje geraakte
te water en werd bewusteloos op het droge
gebracht. De schipper J. K. wist zich aan
de schuit vast te klemmen doch kreeg den
inhoud van een flesch zwavelzuur over klee
ding en lichaam en liep ernstige brandwon
den op.
De jongen kon met toepassing van kunst
matige ademhaling weer bij kennis worden
gebracht. De schipper werd op de Oliefa
briek verbonden.
DROEVIG ONGEVAL/
Vlak voor de ouderlijke woning werd het
driejarig zoontje van den rijwielhandelaar
Drent te Zeist overreden door een veewagen.
De wagen had eenigen tijd stilgestaan' en
toen de koetsier zijn paard aanzette bemerkte
hij niet, dat de kleine zich aan de andere zijde
tusschen de wielen bevond. Eenige uren na
het ongeval overleed het kind.
VERBOD VAN GODSLASTERLIJKE
VERGADERINGEN.
Men meldt uit ZwijndrechtIn de open
bare zitting van den gemeenteraad is o.m.
besloten aan de verordening betreffende het
strafbaar stellen van het hoonen en lasteren
van God toe te voegen 'n bepaling, houdend
ve, bod van vergaderingen en lezingen, waarin
God gehoond of gelasterd wordt.
DE NOODLOTTIGE BRAND TE
HELMOND.
De begrafenis der omgekomen kindereiu
Woensdagmorgen zijn te Helmond om
kwart over acht onder groote belangstelling
de drie kindertjes begraven, die op zoo nood
lottige wijze door verstikking bij een brand
om het leven zijn gekomen. In den lijkwagen
lagen de twee kleinsten naast elkaar. Het
andere kindje lag daar achter. Vooraan in
den stoet liep een meisje, dat een anker droeg
als aandenken aan het gestikte meisje. Twee
jongens droegen een krans als een laatste
hulde aan de twee even noodlottig om het
leven gekomen jongetjes. Tijdens den kerk
dienst moesten de moeder en een der familie
leden worden weggedragen. Zij konden
niet langer hun zenuwen bedwingen. Alle
aanwezigen in de kerk waren zeer ontdaan.
De kinderen werden onder groote belang
stelling naar hun laatste rustplaats gebracht.
Ook op het kerkhof was de belangstelling
groot. Het anker en de twee kransen waren
op inittatief van den lijkbezorger gekocht van
de gelden,|die in 't offerbusje in net gasthuis
door belangstellenden waren bijeengebracht.
DE SPAANSCHE SCHATGRAVER
HEEFT SUCCES.
Het aantal keeren, dat in de dagbladen
werd gewaarschuwd tegen de Spaansche
schatgravers is legio. En dat er desniettemin
twee personen in ons land, zijn ingevlogen
kan niet anders dan hooge verwondering
baren. Dat de brieven bij honderdtallen
worden rondgestuurd spreekt vanzelf. Een
dezer brieven bereikte volgens de Tel.
een handelaar in bouwmaterialen te Buiner-
veen. Hier werd de gewone voorstelling van
zaken gegeven een vermogende Span
jaard was in gijzeling gesteld wegens een
faillissement. Zijn koffers, waarin zich waar
devolle papieren o.a. drie cheques voor
een bedrag van 450.000 bevonden ston
den in de gevangenis. Wanneer de betrokken
aannemer er eenig geld voor over had, zou
het beslag op de koffers opgeheven worden,
voor welke assistentie de arrestant 150.000
over had.
De aannemer wist een vriend over te halen
met hem mee te gaan naar Madrid. In Brus«
sel gingen zij een vriend opzoeken en invi
teerden hem mede te gaan naar Spanje ten
einde daar als tolk op te treden. Met z'n
drieën zetten zij de reis voort, In Madrid
wachtten ze eenige dagen en toen verscheen
de cipier van de gevangenis. Na eenig praten
betaalden de aannemer en zijn Hollandsche
vriend hem 12000 peseta's, waarna de cipier,
zeide de zegels der koffers te zullen verbre
ken. Na eenigen tijd kwam de bewaarder te
rug en overhandigde hun drie cheques. Zeer
verheugd keerden de Hollanders terug en
waanden zich reeds rijk. In Amsterdam aan
gekomen begaven ze zich naar een bank op
'de Heerengracht en vroegen welke waarde
een der cheques had. De bediende dacht met
een poging tot oplichting te doen te hebben
en belde het bureau Singel op. Spoedig ver
scheen een inspecteur, die het tweetal mee
nam en verhoorde. De heeren keken zeer
verwonderd op toen ze hoorden, dat ze
slachtoffers geworden waren van den beken
den Spaanschen schatgraver. Ongeveer acht
duizend gulden lichter keerden de beide
domooren naar het Noorden terug.
EEN INCIDENT. J
Het bezoek van de musici der Garde répu-
blicaine uit Parijs aan Arnhem op Zaterdag
is niet geheel zonder incident gebleven. Er
trekt n.l. ook een Duitsch muziekkorps door
de stad om op hoeken van straten en op de
pleinen te spelen.
Zaterdagavond maakten de Duitschers op
de Jansplaats muziek, toen eenige leden van
het Fransche muziekkorps op weg naar Mu
sis Sacrum passeerden. Een hunner ging
tusschen de lustig blazende Duitschers
staan, haalde zijn muziekinstrument te voor
schijn en begon demonstratief mede te bla
zen. Een zijner collega's nam hem zijn in
strument uit den mono, maar de gardemuzi
kant had te veel pleizier in het blazen, dat
hij yan uitscheiden niet wilde weten. Ten
tweede male werd hem het instrument ont
nomen, toen is de Franschman maar opge
houden, zeer tot genoegen van de Duit
schers, die zich op kalme wiize hadden geër
gerd
