UIT EN LAND
De Gouddelvers.
Tweede Blad
25 M
c
BRIEVEN UIT FRANKRIJK.
1*23
De vorming van hei nieuwe Engelsche kabinet; de meeste oud-mi bis
ters zuilen gehandhaafd blijven; Lord Robert Cemil zou minister zonder
portefeuille worden. Het antwoord van Moskou aan Engeland; Engcl-
sche persstemmen.
Onder de Telegrammen: Poncaré heeft zijn ontslag ingediend, omdat
de Senaat zich als Hooggerechtshof in de zaak van den coramunistischen
afgevaardigde Cachin incompetent heeft verklaard. Millerand heeft het
ontslag niet aanvaard en zet zijn voorgenomen reis naar den Efzas door;
te Parijs beschouwt men het geval als een zuiver juridische kwestie.
Minister Hermes heeft een nieuw betalingsplan voor Duitschland opge
steld op de bass vdn betaling van 50 milliard goudmark in 35 jaar.
Toenemende communistische agitatie in DuitschJand. De staking in
België neemt weer dreigender karakter aan; minister Neujean weigert
het syndicaat van spoorwegarbeiders te ontvangen.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
Qm. 6USTEHL. BERICHTEN.
UIT DE PERS.
7
FEUILLETON.
r
HET TABAKSMONOPOLIE VAN DEN
STAAT.
Bijna zijn wij de gelukkige jaren vergeten
dat men voor drie koperen centen in Hol
land een uitstekende sigaar kon koopen en
het jongere geslacht, dat pas begint de
vreugde van het nicotiaansche kruid te leeren
kennen, vindt het zélfs erg gewoon min
stens een dubbeltje voor een rookrolletje te
moeten neertellen. Ik heb al eens in een mij
ner brieven den lof gezongen van onze Hol-
landsche sigaren, die door geurigheid en fa-
bricaat verre de Fransche overtreffen en
zelfs na jaren van verblijf in den vreemde
je naar de Hollandsche rookertjes doen ver
langen, je in de groote verleiding brengen
bij een bezoek aan het vaderland een zekere
hoeveelheid mee over de grens te smokkelen.
Laat ik ditmaal eens iets vertellen van het
tabaksmonopolie van den Franschen Staat,
de oorzaak van dit hemelsbreede verschil.
Er zal uit blijken dat niet alleen het product
zelf voor het onze moet onder doen. maar
dat ook het doel financieel de schatkist
te bevoordeelen door eigen exploitatie,
niet beter wordt bereikt dan door een een
voudige tabaksbelasting Was dit wel het
geval, men zou genoegen kunnen nemen
met een instelling, die weliswaar de afnemers
slechts matig bevredigt, maar in ieder geval
aan de belastingbetalers ten goede komt.
Zeker, het tabaksmonopplie, dat een der
oudste in Frankrijk is, en dateert van 1674,
is een van de weinige, dat op zichzelf belang
rijke baten oplevert, maar niet in verhouding
tot de moeiten en dc onaangenaamheden,
er door veroorzaakt. Het meest karakteristie
ke van deze staatsonderneming is wel dit,
dat de ondernemer zoo weinig mogelijk blijk
geeft van practischen zin en gelijk onlangs
door een bevoegd persoon in de Kamer
werd verklaard, zelfs den werkelijken in
koopsprijs van de tabak, door hem verkocht,
niet kent. De prijzen worden periodiek vast
gesteld, meestal eens in de 3 jaren en in de
fabrieken berekend na aftrek van de nood
zakelijk gemaakte uitgaven. Is het dan won
der dat de opbrengst blijft beneden het mo
gelijke? en toont de Staat zich hier niet
opnieuw een slecht boekhoudend koop
man
Een tweede verschijnsel van beteekenis
is, dat de tabaksproductie zelf door belem
merende maatregelen niet aan de vereischten
en behoeften voldoet.
De tabakscultuur n.l. is niet vrij men
mag geen tabak planten zonder een officieele
machtiging men mag geen voet grond meer
bebouwen dan in die machtiging is vermeld
en zelfs geen andere soorten zaaien dan
die door de Rijksadministratie worden toe
gestaan en waarvoor de zaden worden ver
strekt
Een onbegrijpelijke maatregel, waarFrank-
rijk jaarlijks in het buitenland groote inkoo-
pen van tabak doet tegen zeer hooge prijzen.
In plaats van de tabakscultuur in het
eigen land te bevorderen, wordt deze belem
merd, terwijl zij gemakkelijk in staat zou
zijn tot hoogere productie te worden op
gevoerd. Uit verschillende gegevens mij ver
strekt, blijkt dat Oostenrijk-Hongarije voor
den oorlog driemaal zooveel tabak verbouwde
als Frankrijk en dat nog wel in een zeer klein
gedeelte van dat land. De Staat Kentucky
alléén produceerde 9 maal zooveel als geheel
Frankrijk Virginië het dubbele en meerdere
Staten van kleineren omvang naar verhou
ding. Hef zou vervolgens interessant zijn
te zien aan de hand van officieele cijfers, hoe
gering de financieele opbrengst van de Fran
sche Regie is in verhouding tot die in andere
landen. Bepalen wij er ons .toe, om niet te
uitvoerig te worden, mede te deelen dat de
kosten in Engeland 15 maal minder zijn dan
in Frankrijk, terwijl de opbrengst er driemaal
zoo groot is. Eerlijkheidshalve dient hierbij
opgemerkt dat in Engeland de baten zijn te
danken aan vrijheid van handel en fabricatie
en dus uit de belasting worden verkregen.
Het volmaakte van een monopolie wordt
er duidelijk door aangetoond. België ont
vangt 120 millioen uit de vrije tabaksindus
trie en al weet ik niet waf in Holland thans
de veel bestreden belasting opbrengt, dit is
zeker, dat minstens een 25000 werklieden
een bestaan vinden in de tabaksindustrie,
wat bij een monopolie niet het geval zou zijn.
Duitschland telde voor den oorlog 136000
arbeiders, terwijl in Frankrijk slechts een
20000 arbeiders voor de sigaren en tabaks
industrie worden benut. In Amerika even
eens brengt de tabaksbelasting bevredigende
resultaten op, ongeveer een 300 millioen
dollars per jaar.
Het is dan ook niet misplaatst, indien wij
de resultaten in Frankrijk en elders beschou
wen, te verklaren, dat een tabaksmonopolie
heeft bewezen een weinig practisch staats
bedrijf te zijn, omdat de afnemers klagen
over het product, de handel wordt belem
merd en de staat zelf er niet dé noodige
vruchten, hier althans, van weet te plukken.
Een financieel monopolie heeft slechts
reden van bestaan indien het veel geld op
brengt en geen grootere belangen schaadt.
Waar dit niet het geval is, vraagt men zich
af, waarom Frankrijk van geen afschaffen
wil weten, om desnoods tot een belasting
der afgewerkte producten over te gaan.
De reden is niet ver te zoeken. Vooreerst
een geboren verlangen bij den Franschman
de traditie getrouw te blijven Vervolgens
de vrees het corps ambtenaren te moeten
ontslaan, bij de regie betrokken.
Men vergeet daarbij dat deze allen gemak
kelijk in de vrije industrie een werkkring
zullen vinden. En wat zekér niet het minste
gewicht in de schaal legt, is, dat de regeering
ongaarne afstand doet van haar beschik'ing
over de tabaksbureaux, de sigarenwinkels,
die bij wijze van gunst of belooning aan be
paalde personen ter exploitatie worden ge
geven. Het houden van een dergelijk debiet
is een zeer winstgevend baantje voor den
gelukkigen bezitter en 't geven van een
politiek fortuintje voor de regeering die zich
hierdoor vele vrienden weet te maken. Het
recht als verkooper op te treden, verplicht
niet, zelf als winkelier werkzaam te zijn.
Zij .die deze regeeringsgunst ontvangen,
zoeken veelal een zetbaas, meest een café
houder, die hun belangen dient. Een degelijk
argument is hierin zeker niet gelegen. Alleen
de overtuiging dat de staat, zelfstandig als
industrieel optredend, beter resultaat voor
de staat weet te bereiken, zou in dezen mo
gen gelden. Waar dit niet het geval kan zijn,
dient het tabaksmonopolie van den Staat
zoo spoedig mogelijk voor de vrije industrie
plaats te maken. En bovendien, afgezien van
de oeconomische zijden van het vraagstuk,
ook de kwaliteit in de verzorging der Fran
sche sigaren doet naar het particulier initia
tief en de vrije concurrentie verlangen. Ze
ker, men gewent aan de Fransche sigaren,
zelfs de zuiverheid der Fransche tabak wil ik
niet bestrijden, maar welk een verschil tus-
schen de eene sigaar en de andere, beide van
eehzelfde merk Hoe moet men er niet op let
ten in welken winkel men zijn sigaren koopt,
al zijn prijzen en merken overal gelijk hoe is
vaak de duurdere sigaar minder van kwali
teit dan de goedkoope. Waarom
Het eenige antwoord is dit. De staat is
een slechte koopman, omdat hij geen mede
dingers heeft te vreezen, weet dat allen bij
hem terecht moeten komen.
De staat trouwens kan niet die liefde c n
belangstelling hebben voor zijn product, ge
lijk de geboren handelsman en de vakkun
dige industrieel die bezitten.
Wij weten nog maar al te goed uit de dis-
tributiejaren, wat het zeggen wil, de staat als
leverancier.
Niemand die er naar terug verlangt. Zelfs
zij di van staatsexploitatie een soort geloofs
belijdenis hebben gemaakt, krabbelen lang
zamerhand terug.
Men moge dus in Nederland al klagen over
een tabakswet, over een belasting, die in dub
belen sin het sigarénverbruik aan „bandjes"
heeft gelegd, men vergete niet, dat dit alles
heilig is bij een tabaksmonopolie van staats
wege.
Wie hieromtrent nog illusies mocht koes
teren, kan niet beter doen dan deze, om ;n
den stijl van mijn onderwerp te blijven, jn
rook te doen opgaan.
Parijs, 16 Mei 1923. Mr. P. v S.
HET NIEUWE ENGELSCHE KABINET-
Uit de bezoeken die Stanley Baldwin
Woensdag ontvangen heeft, maakt men op,
dat de voornaamste portefeuilles onveran
derd blijven. Het heet dat Robert Cecil deel
van. het kabinet zal uitmaken als kanselier
van het hertogdom Lancaster Politieke krin
gen schrijven verder aan Baldwin het voor
nemen toe om aan Austen Chamberlain, .die
uit Frankrijk op weg is naar Londen, den
post van Lord Privy Seal met het onderlei
derschap van het Lagerhuis aan t; bieden.
De Westminster Gazette vraagt zich af of
de weigering van Sir Robert Horne om in
het ministerie zitting te nemen, alleen is toe
te schrijven aan commercieele motieven. (Hij
heeft eenige zwaar bezoldigde commissaria
ten In elk geval worden door de weige
ring van Horne de moeilijkheden der samen
stelling van het kabinet nog grooter, aange
zien er onder de voormannen der regeerings-
partij niemand is te vinden d'e van he' hout
'S waar men kanseliers der schatkist van
snijdt. Alleen a's Chamberlain kon worden
overreed een streep te halen door 't gebeur
de zou het probleem zijn opgelost.
De Daily News verneemt, dat aan Lord
Robert Cecil een zetel in he' kabinet maar
zonder portefeuille zou worden aangeboden
zoodat hij zich uitsluitend zou kunnen wij
den aan vraagstukken betrekking hebbend
op of samenhangend met den Volkenbond
waarin hij dan tevens Engeland zou kunnen
vertegenwoordigen.
HET ANTWOORD VAN MOSKOU AAN
ENGELAND
Gisteren is in een telegram reeds de voor
naamste inhoud medegedeeld van het Sow-
jet-Russische antwoord op de laatste Engel-
sche nota Hier volgt een uitvoeriger uittrek
sel eruit
Sowjet-Rusland verklaart zich bereid om
in afwachting dat een regeling van het vis-
scherij-vraagstuk zoo spoedig mogelijk op
een internationale conferentie tot stand zal
komen, met de Engelsche regeering een con
ventie te sluiten, waarbij aan Engelsche on
derdanen het recht van visschen buiten de
3-mijls-zone wordt toegestaan en schade
vergoeding voor de opgesomde gevallen te
betalen. Ten tweede verklaart de Sowjet-
Russische regeering zich bereid, schide te
vergoeden voor de terechtstelling van Davi
son en voor de arrestatie van de journaliste
mevrouw Harding, waarbij zij echter het
voorbehoud maakt, dat deze bereidwilligheid
in geen geval beteekent, dat de Russische
regeering erkent, dat er eenige onrechtma
tigheid was in de maatregelen, welke het te
gen deze spionnen heeft genomen, omdat
hun misdrijf vaststaat en door een wettig ge
voerd proces is aangetoond, en de maatrege
len tegen hen genomen zijn voordat de En-
geisch-Russische handelsovereenkomst ge
sloten is, tengevolge waarvan deze aanspra
ken in geen geval beschouwd worden als een
voorwaarde voor het handhaven der han
delsovereenkomst.
Ten derde verklaarde de Russische re
geering zich bereid, de twee brieven, onder
teekend-door Weinstein, terug te nemen. Ten
vierde wist de Russische regeering de be
schuldiging van Engeland, als zou zij de
voorwaarden van de Engelsch-Russische
handelsovereenkomst met betrekking tot de
propaganda in het Oosten niet zijn nageko
men af daarbij opmerkende, dat deze kwes
tie geregeld kan worden door besprekingen
tot in bijzonderheden door bijzondere ge
delegeerden van beide regeeringen. De Rus
sische regeering is bereid, nogmaals haar ver
plichtingen, ia de overeenkomst vastgesteld,
te erkennen en te bevestigen door een bij
zondere verklaring, mits Engeland een ge
lijke verklaring aflegt. Voorts verklaart de
Russische regeering zich bereid alle klachten
nauwkeurig te onderzoeken cn de noodige
maatregelen te treffen, natuurllijk echter op
den basis van wederkeerigheid. Indien de
Engelsche regeering bereid is de geschil
punten gemeenschappelijk te overwegen,
dan zal Rusland terstond den volkscommis
saris voor buitenlandsche zaken Tjitsjerin
afvaardigen om de afgevaardigden der En
gelsche regeering te ontmoeten.
De Daily Chronicle zegt dat de toon en de
inhoud van de nota de reden weg neemt om
een afbreken van de betrekkingen te ver
wachten.
De Westminster Gazette acht de nota een
teeken van een duidelijke verandering in de
Engelsch-Russische betrekkingen.
De Daily News zegt dat de nota voorgoed
het gevaar van een breuk tusschen Engeland
en Rusland terzijdestelt. Europa en de wereld
zullen herademen.
De Times echter noemt de nota verdacht
De Morningpost noemt het Russische
antwoord een diplomatieke onbeschoftheid,
aangezien de voorstellen er op zijn berekend
om het ministerie van buitenlandsche zaken
te verstrikken in onderhandelingen, die de
erkenning der Sowjet-regeering als wettige
regeering zouden meebrengen en waardoor
zij de eenige kans zou krijgen om haar be
staan nog te rekken. Britsche onderdanen
bezaten reeds het recht, dat Krassin thans met
breed gebaar als welwillendheid aanbiedt, n.l
om buiten de drie-mijlsgrens te visschen. Bo
vendien beperkt hij dit recht tot den duur
der onderhandelingen.
De Sowjet-regeering is evenwel niet bij
machte iuist aan te wijzen waar haar zeegebied
ophoudt. Her blad meent verder, dat het on
aannemelijk is, dat aan het aanbod tot schade
loosstelling der visschers eenige voorwaarde
wordt verbonden De onbeschaamde ver
ontschuldigingen voor het vermoorden 'en
gevangenzetten van Engelsche onderdanen
kunnen evenmin worden aanvaard.
De Daily Herald zegt daarentegen, dat de
Russische nota reeds dadelijk Baldwin de
gelegenheid biedt zijn staatsmansbeleid te
toonen en te laten zien of hij werkelijk vrij
is van kleingeestige vooroordeelen en of hij
een voldoend breeden blik heeft om het vraag
stuk van zakelijk standpunt te bekijken. Hij
heeft te beslissen of een weloverwogen, af
breken der betrekkingen wenscheüjk is en
of het aangaat tegenover een regeering, die
al haar best doet om dé vriendschap téflaten
voortbestaan, opzettelijk een beleedf'gcnde
houding aan te nemen. Het zelfbedwang en
het gezond verstand der Russische nota is
een nieuwe klank in de diolomatieke cor
respondentie. Als socialisten laten de Sowjet-
regeerders de uitdaging van Curzon voor wat
zij is, en als men de nota goed beschouwt,
blijkt er uit, dat Rusland den Europeeschen
vrede belangrijker acht dan de waardigheid
van eigen land.
De Manchester Guardian geiooft niet, dat
er een antwoord op de nota zal v/orden ge
geven, alvorens het kabinet geheel is samen
gesteld, maar het zwaartepunt in de Engelsche
regeering is verschoven, zoodat het aanblij
ven van 011de ministers niet noodzakelijk
een bestendiging der oude politieke opvat
tingen behoeft te beteekenen. De nota toont
opnieuw aan, dat de Sowjet-regeering zich
wel bewust is van de gevaren, die uit een
breuk zouden voortvloeien en tevens, dat zij
bereid is zich zeer tegemoetkomende te too-
nan om die gevaren te vermijden. De eenige
punten van belang, die r.og overblijven, zijn
de kwestie der propaganda en die van de ter
ritoriale grenzen, welk laatste vraagstuk nu
eenmaal zeer ingewikkeld is, gelijk iedereen
zal toegeven. Zonder toegang te hebben tot
de geheime archieven der beide regeeringen
is het ondoenlijk afdoend bewijsmateriaal
ten aanzien der propaganda te verkrijgen, of
een werkelijk oordeel te vellen over de waarde
der wederzijdsche getuigenissen. Alle landen
voeren propaganda en als een beperking
daarin noodig wordt geacht, moet Engeland
zijn meening dienaangaande in een conferen
tie uiteen zetten. Ook de geuigenissen met
betrekking tot de vage beweringen van het
leveren van wapens en voorschotten aan stam
men van de Indische grenzen worden het best
door een bespreking op de juiste waarde ge
bracht. Rusland heeft negentiende afgelegd
van den weg, die leidt naar een regeling en
dus zou Engeland het overblijvende tiende
kunnen gaan.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
Te Dortmund blijft de toestand ernstig.
Woensdagavond viel een communistisch
honderdscjhap onder gebruik van vuurwa
pens de wacht van de mijn Scharnhorst aan.
Deze schoot terug en verwondde twee aan
vallers.
Bij de botsingen in den nacht van Dinsdag
op Woensdag zijn 5060 menschen zwaar
gewond.
De stakingsbeweging is thans eek naar
het district Bochum overgeslagen. Daar
wordt in de mijnen President I en II, Hoch-
strasse' en Heinrich Gustaf gestaakt.
Terwijl men in burgerlijke kringen den
toestand donker inziet, zijn de vakbonden
van oordeel dat de communistische onlusten
wel te bedwingen zijn. Daartoe is echter
noodig de arbeiders met hoogere loonen
tegemoet te komen en hen zoo van deelne
ming aan de beweging af te houden.
Ook in de fabrieken van den Bochumer
Verein wordt vandaag gestaakt.
De Franschen hebben vandaag de stations
Essen-West in Mülheim-West bezet. Het
personeel, dat in staking is gegaan, heeft aan
zegging gekregen, dat het zal worden uitge
zet, tenzij het binnen 24 uur het werk her
vat.
De hoofdbesturen der mijnwer kersbon
den hebben een manifest tot hun leden ge
richt om hen te waarschuwen tegen deel
neming aan de communistische onlusten.
De hoofdbesturen zeggen dat de strijd voor
baan op twee fronten moet worden uitge
vochten tegen het Duitsche mijnkapitaal
en tegen de onverantwoordelijke communis
tische warhoofden die de vakbonden willen
vernielen
Blijkens de gisteren uit het Roergebied
ontvangen berichten heeft de oproerige com
munistische beweging zich in den loop van
den nacht en dén ochtend uitgebreid. Be
halve de metaalbewerkers zijn ook de ar
beiders in tal van andere bedrijven in staking
gegaan. De mijnwerkers hebben' echter be
sloten aan de opwekking tot algemcene sta
king geen gevolg te geven.
DE BRITSCHE EMPIRE-DAY.
Gisteren is op de gebruikelijke wijze door
het geheele Britsche rijk Empire-Day ge
vierd. De Bond van Veteranen, en de ver
tegenwoordigers der Dominions en kroon
kolonies behoorden tot de velen, die heden
morgen kransen neerlegden aan den voet van
de Cenotaaf en op het graf van den Onbe
kenden soldaat. Woorden van den Koning
en de Koningin zijn op gramofoonplaten op
genomen, vooral voor gebruik in de scholen,
zoodat de stemmen van H. H. M. M. te
Londen alleen reeds in 700 scholen weer
klonken ter gelegenheid van de viering. De
woorden van den Koning luiden Op dezen
dag vereenigen zich al mijn volken in alle dee
len der aarde om hun eenheid te vieren en de
banden te versterken, die hen samenbinden.
Ieder dier vele volken heeft zijn eigen leven te
leven en zijn eigen werk te doen, doch niet
temin zijn zij allen leden van een groot gezin,
die elkanders vreugden en smarten deelen.
Men heeft u geleerd hoe het rijk is opgebouwd
door dappere en verstandige mannen en
vrouwen van het verleden.
Slechts door moed, wijsheid cn onbaat
zuchtigheid kan het rijk voortbestaan. Het is
een groote erfenis, die uwe vaderen en voor
vaderen hebben nagelaten, terwijl de toe
komstige welvaart en de goede naam van het
rijk onder Gods bestier in uwe handen zijn
gelegd.
Denkt niet aan het Rijk als iets dat.ver van
u afstaat.
Iedereen telt mee en wat gij nu leert en
doet zal erover beslissen in hoeverre gij iu
staat zult zijn uw rol waardig «te vervullen als
gij groot geworden zijt.
Verwerft kennis, gedraagt u eerlijk en vnen
delijk, denkt aan anderen voor aan u zeh 'e
d-nk<>n, en voor a'les weest rechtvaar
dig. Zoodoende zult gij u zelf geschikt maken
om op uw beurt deze gemeenschap van vrije
volken weder aan uwe kinderen na te laten
als een werktuig voor rechtvaardigheid, vrede
en goeden wil, geëerbiedigd en geacht door de
menschheid.
Ook de eerste-ministers der Dominions
hebben soortgelijke uitlatingen gepubliceerd
EEN ENGELSCHE DREADNOUGHT
TE KRISTÏANIA
De Engelsche dreadnougt Thunderer is de
haven van Kristiar.ia binnengeloopen.
DE DRANKBESTRIJDING IN AMERI-
KAANSCHE TERRITORIALE WATE
REN.
De ambtenaren, belast met het opstellen
der drankverbodsbepalingen overeenkom
stig de beslissing van het Opperste Gerechts
hof, hebben aan minister Mellon de moele
lijkheden uitgelegd, die zij daarbij onder
vinden na eerst vergeefsche pogingen te
hebben gedaan om de beslissingen van het
Hof in overeenstemming te brengen met de
wetgeving van andere landen.
Het blijkt dat deze ambtenaren de hoop
hebben moeten opgeven om de bewuste be
palingen zoodanig te redigeeren, dat een
conflict met de buitenlandsche bepalingen
ten aanzien van de drankrantsoenen voor de
bemanningen der buitenlandsche schepen
kan worden vermeden
van de treinbandisten bij Lintsjeng, de MeXi-
caansche senora Verea, is thans in vrijheid
gesteld.
Ter beslechting van het Grieksch-Turk-
sche geschil is een vergelijk ontworpen, dat
neerkomt op afstand van Karagatsj aan Tur
kije. Naar verluidt is deze oplossing voor
gelegd aan de Grieksche en Turksche
delegatie die er hun regeeringen over zul
len raadplegen. Er is een lichte ontspanning
in den toestand merkbaar.
MUSSOLINI EN HET FASCISME.
De correspondent van de Times te Rome
meldt eenige bijzonderheden over de moei
lijkheden, waarmee Mussolini te kampen
heeft in'de rangen van het fascisme zelf.
Van revolutionair te werk gaand partij-
aanvoerder is hij minister-president van een
constitutioneel geregeerden staat geworden.
In de rangen van het fascisme zijn echter
nog tal van personen, die zich uitsluitend
fascist en in het geheel niet constitutioneel
gevoelen en op de oude wijze te werk willen
blijven gaan. Zoo heeft Padovani, de chef der
fascisten te Napels, geweigerd gevolg te ge
ven aan het bevel van den door Mussolini
voorgezeten grooten fascisten-raad, waarjpij
gelast werd, dat de fascistische militaire or
ganisaties zich moeten oplossen in de natio
nale militie. Padovani is nu wel officieel uit
de partij gezet, maar te Napels blijft hij zeer
veel aanhangers behouden. Moeilijkheden
van denzelfden aard doen zich in tal van
plaatsen voor.
Mussolini zou dus nog wel eens last kun
nen krijgen van fascisten, die al te zeer aan
de oude methoden van Mussolini willen vast
houden.
VERKIEZINGSICNOEIERIJEN
IN HONGARIJE.
Volgens een bericht uit Boedapest aan de
Frankfurter Zeitung hebben de oppositie
partijen merkwaardige practijken aan het
licht gebracht, die toegepast worden met het
oog op de komende verkiezingen in het alge
meen. Ongeveer I30.C00 a 140.000 personen,
die op de kiezerslijst stonden bij de vorige
verkiezingen, zijn er onder allerlei onbetee-
kenende en wettelijk niet in aanmerking
komende gronden van af gevoerd. De oppo
sitie heeft nu een klacht wegens documen-
ten-vervalsching ingediend.
De Daily Express gaat iets nieuws be
ginnen op journalistiek gebied. Van van
avond af zal zij boven op een gebouw aan
Trafalgar Square bulletins openbaar maken
in den vorm van lichtseinen en zoodoende
alle belangrijk nieuws, naar mate het in
komt verspreiden. Trafalgar Square is met
een eigen telefoonlijn met haar bureau ver
bonden, waarlangs het nieuws dadelijk wordt
overgebracht. Tot de installatie behooren
1500 electrische lampen, en elke regel van
een licht-bulletin zal een lichtkracht van
25.000 kaarsen hebben. De letters van het
bulletin zijn vijf voet hoog en elke regel is
45 voet lang. Elk uur zullen er zes bulletins
verschijnen, tot de laatste schouwburgbe
zoeker naar huis is.
Gisteren is meegedeeld, dat de Senaat
het wetsontwerp tot invoering van den zo
mertijd heeft aangenomen. Zaterdag zal nu
de nieuwe tijd ingaan.
Een poos geleden is er te Parijs een
schatrijke vrouw overleden. Markiezin Ar-
conati-Visconti, die kunsten en wetenschap
pen steunde en om haar liefdadigheid ge
roemd werd. Na den dood van mevrouw
Arconati werd al spoedig bekend, dat zij ook
aan de universiteit te Parijs, de noodlijdende
universiteit, een groot legaat had vermaakt en
de Figaro weet thans te melden, dat het le
gaat niet minder dan twaalf millioen frank
bedraagt.
De eigenares van een boerderij te Val-
puiseaUx, dicht bij Etampes, had een boeren
arbeider ontslagen, die overbodig werd nu
de zoon van de boerin binnenkort zijn mili
tairen diensttijd voltooid zou hebben. De
arbeider heeft hiervoor wraak genomen door
zijn meesteres met geweerschoten dood te
schieten. Daarna heeft hij het wapen op zich
zelf gericht, maar daar het schot hem niet
doodelijk trof heeft de man zich nog naar
een plas gesleept en zich daarin geworpen.
Buren, door de schoten gewekt, hebben den
man uit het water gehaald. Hij overleed na
korten tijd in het ziekenhuis.
- Wegens den dood van den minister
president Otto B. Halvorses. die na een
ziekte van enkele weken op 62-jarigen leef
tijd is overleden, hebben alle leden van het
Noorsche kabinet hun ontslag ingediend.
.Deze ontslagaanvraag is slechts een formule
Men verwacht, dat minister Mellon de j kwestie_ want het staat we! vast dat alie
- In het Oostelijke gedeelte van net graai*
schap Kent heerscht een vreeselijke rupsen-
plaag, waarvan de boomgaarden binnen een
omtrek van 20 K.M. van Deal gevoelig te
lijden hebben. In vijf of zes dorpen is het
grootste gedeelte van de boomgaarden kaal
gevreten. Men telt de rupsen bij millioenen
en de boeren en vruchtenkweekers gelooven
dat de dieren op de een of andere nog onver
klaarde manier dezen winter over het Kanaal
heen in Engeland zijn ingevoerd. De vrucht-
boomen die vooral worden aangetast, zijn
pruime- en appelboomen.
Waarschijnlijk zal dc staking der met
selaars te Stockholm, die uitbrak juist toen
er in het bouwvak ongekende levendigheid
heerschte, spoedig eindigen, daar de ver
tegenwoordigers van beide partijen zich be
reid hebben verklaard hun lastgevers te advi-
seeren tot het aannemen van de voorstellen
der scheidslieden.
Sir Lawrence Weaver en Clough Willi
ams-Ellis, die beiden lid zijn van de commis
sie tot voorbereiding van de groote Britsche
Rijkstentoonstelling, die het volgend jaar
te Wembley zal plaats hebben, bevinden zich
thans te Gotenburg om aldaar studies/ te
maken in verband met de organisatie de*
tentoonstelling.
De Berlijnsche politie heeft een troep
van ongeveer honderd opgeschoten jongens
en meisjes uit het park van het kasteel
Rheinsberg verdreven, welke daar, onder
het voorgeven van politieke verdachten te
zoeken, de wandelaars hun papieren afnamen
en van voorwerpen van waarde beroofden,
In een officieel rapport van de Tsjecho-
Slowaksche regeering wordt medegedeeld,
dat het aantal katholieken in Tsjecho-Slo-
wakije zeer sterk aan het toenemen is.
4
De trans-Europa Union, welke maat
schappij vliegdiensten voor geheel Zuid
Europa organiseert, is gisteren met een dienst
op alle lijnen van Munchen uit begonnen.
Met 1 Juni, na de invoering van de nieu*
we spoorwegtarieven, zal 't reizen in Duitsch
land per K.M. in de 4e klasse 33 in plaats
van 16, in de 3e klasse 50 in plaats van 24, in
de 2e klasse 100 in plaats van 48 en in de eer
ste klasse 200 in plaats van 48 en in de eerst®
klasse 200 in plaats van 96 mark kosten.
kwestie na overweging aan president Har
ding zal voor leggen. Men meent, dat aan
Mellon de raad is gegeven, de in werking
stelling der bepalingen uit te stellen.
Driehonderd dollar de som zou vol
doende zijn, om hem en zijn dochter van
Californië weg te helpen en hoe lang zou hij
niet moeten werken voordat hij zooveel
goud met houweel en schop of breektang
bijeenbracht."
„Twee uur per avond herhaalde de
Spanjaard aarzelend.
„Twee uur slechts en zij mag ze zelf naar
haar convenientie bepalen.
En het geheel op één kaart, Senor., met
één omslag kunt u de driehonderd dollar in
den zak hebben en ik moet een tweede even
hooge som tegen dezelfde vooreaarde zet-
'en."
„Nu. het zij zoo," fluisterde eindelijk de
Spanjaard
„Voortreffelijk welke kaart daar
'igt de tien een mooie kaart
„Ik hou ze
De kaarten vielen, niemand anders speel
de, en alles keek in spanning op de omge
worpen kaarten.
„De tien 1" riepen zes, acht stemmen tege
lijk.
v „Voor mij," zeide met'n soort van spijtig
heid in zijn toon de speler.
De Spanjaard antwoordde niethij had de
hand onder zijn jas krampachtig gebald en
zijn vlcesch tot bloedens geknepen. Toen
voelde hij een lichte hand op zijn schouder en
zag het kalme bleeke gelaat van Hetson.
„Don Alfonso, uw dochter Wacht u. Zij
maakte zich om u al zeer bezorgd."
De Spanjaard aarzelde en stond een oogen
blik als wezenloos.Maar werktuigelijk wendde
hij zich van de tafel af om de uitnoodiging te
gehoorzamen.
„Hallo, Hetson." riep Siftly, jii bent zoo'n
zeldzame gast. Kom hier, beproef eens je ge
luk."
Hetson wierp hem voor antwoord een
bestraffenden blik toe en wenkte Don Alfonso
hem te volgen.
„Maar dat staat je niet mooi," riep Siftly
hem toe, „mij mijn besten klant weg te nemen,
Senor, niet nog één kaart? Acht weken of
niets Wil je niet, mij óók goed.Als je maar
denkt op morgenavond niet vergeten
„Wat bedoelde die man met die acht we
ken vroeg Hetson toen hij met Don Alonso
buiten gekomen was.
„Hij heeft valsch gespeeld."
„En heb ik u niet voor die spelers gewaar
schuwd Hebt ge mij, hebt ge uw dochter
niet beloofd, ze te zullen mijden?" zeide de
Amerikaan.
„Ik weet het, ik weet het," steunde de oude
man, „maar ik kon niet anders. Het noodlot
wilde het moest zoo."
DE TREINBANDIETEN BIJ LINT
SJENG.
Blijkens berichten uit de sterkte van de
trein-bandieten bij Lintsjeng zijn de bedrei
gingen met den dood niet uitgevoerd. De
buitenlandsche gevangenen in de handen der
treinbandieten verkeeren in goeden welstand,
uitgezonderd de Italiaansche advocaat, die
ziek is geweest.
Het blijkt, dat de Chineesche regeering
besloten heeft, wapengeweld te gebruiken
tegen de treinroovers bij Lintsjeng.
De aanvallen van bandieten op de treinen
in China heeft reeds geleid tot een drastische
beperking van den treinenloop. Het aantal
verbindingen wordt ingekrompen en de trei
nen zullen voortaan enkel bij daglicht loo-
pen. De duur van de treinreizen en de toe
neming der daaraan verbonden reiskosten
veroorzaken den buitenlanders grooten last
en veel nadeel.
Ook de laatste der vrouwelijke gevangenen
ministers herbenoemd worden, zoodra de
nieuwe eerste minister is gekozen. Dat zal
vermoedelijk Maandag, na de begrafenis van
Halvorses, geschieden.
Voor den politierechter in Bow-street
(Londen) hebben Woensdag Art O'Brien en
drie andere van de opnieuw in hechtenis ge
nomen gedeporteerde Ieren terechtgestaan
op de aanklacht van revolutionaire samen
spanning.
Bij een van de beklaagden, zekeren Mc.
Grath, bleek een stuk gevonden te zijn, dat
uitvoerige voorschriften bevatte voer de ver
vaardiging van loijten en ontplofbare stoffen.
Bij een anderen, zekeren Galvin, vond men
een briefje van Richard Dunn, een van de
terechtgestelde moordenaars van veldmaar
schalk Wilson. Voorts kwam bi; de behan
deling van de zaak ter sprake, dat O'Brien
bij zijn eerste inhechtenisneming op 11 Mei
een door de Valera geteekend stuk bij zich
had, waarbij hij in 1919 was benoemd tot
vertegenwoordiger te Londen van de Ier-
sche republiek. In een ander stuk, zoo deelde
het O. M. mede werd echter twijfel geop
perd aan de betrouwbaarheid (in republi-
keinsche oogen) van de Valera zelf, een me-
dedeeling die in de rechtzaal met gelach werd
ontvangen.
DE STRIJD TEGEN ONS.
Het Centrum schrijft:
Het feit, dat voortdurend in ons 'and
een soort van „Hetze" tegen de Katholieken
gaande is, houdt op zich-zelf reeds een
krachtige aansporing voor de onzen in, om
eensgezind te blijven en scheiding en scheu
ring te vermijden.
Men behoeft zich van die „Hetze" niet al
tc veel aan te trekken en nog minder moet
men er zich door laten verlokken tot een
luidruchtig of in louter felheden verloopend
verweer.
De beste houding is een kalme en waar
dige houding, welke de actie intusschen niet
uitsluit.
Maar men denke er vooral aan, onze posi
tie stevig te houden, en dus niet te laten
verzwakken door strijd of verwijdering in de
eigen gelederen.
Wat men ons het meest benijdt is de één
heid, en wij geven alleen dan vat op ons,
wanneer wij die eenheid niet als een kost
baar kleinood bewaren.
Zij is de waarborg van onze sterkte.
En door haar bij alle geoorloofde en
zelfs noodzakelijke critiek streng te hand
haven, zullen wij het meest afdoende ant
woord geven op de aanvallen, op de agitatie
waarvan onze partij, ons geloof en onze
kerk voortdurend doelwit zijn. Daarom,
eischt reeds de zelfverdediging gebiedend,
dat wij eensgezind blijven ter bescherming
van datgene, wat ons allen gemeen is.
Dr. Windthorst, de vermaarde leider der
Duitsche Centrumpartij, liet eens, toen de
partij een moeilijk oogenblik doorleefde, aan
den vooravond eener verkiezing, deze waar
schuwing hooren: „Als wij in dezen strijd ten
onder gaan, richt dan een gedenksteen op
voor den Centrumsburcht en schrijf daarop
de woorden: „door den vijand nooit over
wonnen maar door dc vrienden verlaten."
Het bleek, dat de „vrienden" er gelukkig
niet aan dachten, den burcht te verlaten."
En zoo bleef hij ongeschokt en onvermees-
terd staan, tot groote teleurstelling zijner
belagers en tot vreugde van allen, die op
zijne tinnen de katholieke zaak kloekmoedig
verdedigden.
PRIJSPOLITIEK.
Onder bovenstaand opschrift schrijft de
„Volkskrant":
In den laatsten tijd vertoefden wij meer
malen in België. Zooals ook vóór den oorlog,
konden wij in dit land ook thans constateer
ren, dat de kleinhandelprijzen er aanmerke
lijk lager zijn dan bij ons.
Waaraan is dit toe te schrijven?
Sommige oorzaken liggen voor de hands
de vrachten vooral, maar ook de loonen zijn
in België lager dan in Nederland.
Maar dit verklaart niet alles.
Belgische vrienden ook goed met Ne-
derlandscbe toestanden vertrouwd gaven
de volgende opheldering.
In Nederland, zeiden zij, streeft de win
kelier naar zoo hoog mogelijke prijzen bij
geringen omzet. In België is 't andersom.
Hier wordt genoegen genoemen met een zeer
kleine winst per eenheid, maar de omzet is
over het algemeen veel grooter.
Dit eischt van den winkelier meer inspan
ning, harder werk. Onze winkelier, verklaar
den de Belgen, is in den regel een geheel
ander type dan zijn Hollandsche collega.
Hij zit overdag maar zelden op een kantoor,
maar werkt met of zonder personeel in den
winkel, waar zijn streven is, om het publiek
zoo goedkoop mogelijk aan goede waar te
helpen en zoodoende eenmaal verworven
klanten ook te behouden.
„Em om wat hebt ge gespeeld
„Om mijn ziel 1" brulde de Spanjaard.,
sloeg zijn saraap om, zoodat zijn gelaat tot
tot de oogen bedekt was en schreed stil en
somber naast zijn geleider voort.
XIX.
HET WEDERZIEN.
Een lichte nevel lag den volgenden morgen
over berg en dal, die echter, met het opgaan
der zon, als verkwikkende dauw nederviel
en aan de lucht een opwekkende frisch-
heid verleende. En toen de zon weldra ge
heel door het waas was heengebroken en met
haar stralen het geboomte had getint, ver
diende het landschap volkomen zijn naam
„Paradijs", met de verzuchting er bij dat in
die goddelijke natuur helaas zooveel men-
schelijke onnaturen tierden.
Hetson, de nieuwe Alcalde, had een druk
ken dag voor de borst. Reeds zeer vroeg wil
de hij naar den sherif gaan, cm te beraadsla
gen over den gespannen toestand. Hij moest
dus zijn plan om Manuela's vader eens goed
onderhanden te nemen, voor 't oogenblik la
ten vaten, trouwens de Spanjaard was nog
in diepen slaap en zijn vrouw verzocht hij
zelfs, hem niet bij het ontbijt te wachten.
Nu, zij begreep dat voor zijn zwaarmoedig
heid geen middel zoo heilzaam was als drukte
van werkzaamheden, onder het besef van zijn
functie en verantwoordelijkheid. Alleen Ma-
nuela was in droeve stemming, wijl de innig
gehate Siftly haar stille schuilplaats had ont
dekt en haar zwakken vader misschien wel
weder in verleiding zou brengen. Teneinde
haar op te beuren wekte mevrouw Hetson
haar op, zoo vlug mogelijk samen te ontbij
ten, net noodige gereed te zetten voor
de heeren „die nu toch in den steek lieten"
en met haar beidjes op stap te gaan.
„Een schooner morgén hebben wij nog
niet gehad zoolang we in de bergen zijn. Het
is buiten verrukkelijk en inderdaad zonde bij
zulk weer in de tent te blijven suffen."
„Maar die oproerige geest in de stad," zei
de Manuela bezorgd.
„Wees niet bevreesd onder de Amerika
nen zijn vrouwen steeds veilig ieder, zelfs
de ruwste zou ze nog beschermen. Ik heb er
al zoo lang naar verlangd, een van de heuvels
hier in de buurt te beklimmen om van daar
ons „Paradijs" te overzien."
Op een der heuveltoppen had een ruiter
halt gehouden. Afgestegen van zijn paard,
leunde hij met den rechterarm in het zadel
en verlustigde zich in den vriendelijken aan
blik van het landschap. Het was een jonge
man, die, naar zijn kleeding te oordeelen, niet
tot de Amerikanen behoorde. Een kwartier
ongeveer had hij daar gestaan, toen het paard
dat intusschen in het welige gras zijn hon
ger volkomen kon stillen, plotseling den kop
ophief en hinnikte, Niet ver van daar werd het
gehinnik beantwoord en de vreemdeling,
omziende, bemerkte een ouden man, ïnAme-
rikaansche kleederdracht, met een ouden in-
gedeukten bruinen vilthoed op, die met zijn
paard stapvoets het smalle bergpad opreed.
Toen deze den vreemdeling bemerkte, hield
hij eveneens halt, groette, steeg uit het zadel
en liet het paard zijn vrijen loop.
Twee genieten meer dan een. De oude
Amerikaan, wien de streek bekend was, ge
noot dubbel toen hij den vreemdeling het
landschap hoorde bewonderen, maakte hem
op verschillende bijzonderheden opmerk
zaam en bleek landbouwer te zijn.
Meer dan al het goud, hetwelk thans zoo
veel wilde avonturiers uit alle deelen der
wereld trok, zou, naar zijn stellige overtui
ging, de grond voor landbouw blijvende
welvaart stichten.
„Pit land," zeide hij, „gaat een groote
toekomst tegemoet en zal eens in onze banier
de schitterendste ster en van het geheele
land de grootste concurrent zijn. Zij die
daar zoeken naar goud, sloven zich af met
in den blinde te tasten enkelen slagen,
maar de meesten worden verslagen. Daaren
tegen zij, die nu nog voor 'n eenvoudig dag
loon, den grond zaakkundig bewerken, kun
nen zeker zijn van een goede, een duurzame
go.ede toekomst. Zie hoe de houthandelaren
reeds hun blokhuizen aan de oevers der ri
vieren opslaan, hoe daar reeds molens in
aanbouw zijn, eer een jaar is verioopen,
;s hier de landbouw in vollen bloei."
„Ik geloof niet dat ik daarvan getuige zal
zijn," zeide de jonge man met een glimlach.
„Ik ben hitr gekomen om dit merkwaardige
land zoo terloops te leeren kennen, onder
wijl zien of ik óók wat goud kan graven*
maar hier voor goed blijven, neen."
„U bent Engelschman
"Ja"
„U hebt iets weg van een zeeman.
„Daar kondt u wel gelijk mee hebben.
Ik ben meer gewoon met schepen om te
gaan dan met paarden, al zit ik tamelijk vast
in het zadel. Het arme dier heeft zich van
morgen aan een tak van een omgevallen boom
den voorpoot bezeerd, en dat komt mij nu
weinig gelegen, daar ik nog een tamelijk
verren rit heb te doen. Ik moet naar San
Francisco. Misschien zal ik spoedig wel
weer scheep gaan."
„Bevalt u dan Californië niet? Mij dunkt
voor een alleenstaand man is het een prach
tig land."
„Hebt u geen familie vroeg de Engelsch
man.
„Ik had familie," zeide de oude man met
een diepen zucht „twee jongens zoo ferm
als ze maar wezen kunnen. In den jongsten
Mexicaanschen oorlog zijn ze echter beiden
op één dag gesneuveld, en mijn oude haar
trof de dubbele slag te zwaar zij werd zie
kelijk tot ook zij stierf."
De Engelschman had den ouden man met
diep jneegevoel gadegeslagen.
„Het is mij alsof ik u meer heb ontmoet,"
