-s
De opening van het nieuwe gedeelte
der Cacao- en Chocoladefabriek
„Union".
Ingezonden Mededeeflngen.
a 60 cents per regel.
TANDHEELKUNDIGE
POLIKLINIEK
GED. OUDE GRACHT 84
Begrafenis Mgr. Th. J. A. Bosman.
BURGERLIJKE STAND.
GEMEENTERAAD.
AMSTERDAMSCHE BEURS.
i-aaatiiL John. p. rockefeller.
LAATSTE NIEUWS.
UIT DEN OMTREK.
OVERVEENr
BLOEMENDAAL.
HEEMSTEDE.
VELSEN.
ZAANDAM.
NOORDWIJKERHOUT.
IJMUIDEN.
LEIDEN.
KROMMENIE,
Prijzen van 78;
254
t
De oponing vau het nieuwe gedeelte van
de Cacao- en Chocoladefabriek „Union" aan
de Paul Krugerkade te Schoten, heeft giste
ren met veel plechtigheid plaats gehad.
Voor deze gelegenheid waren door de Di
rectie de aandeelhouders uit alle deeöen des
lands met hun dames ultigenoodigd en in
groot aantal hadden deze aan de uitnoodi-
ging gevolg gegeven.
In 1901 vereenagd'e zich een combinatie
van banketbakkers tol den bouw van een
cacao- en chocoladefabriek, waarvan in
1902 de eerste steen werd getegd. In den
zoaner van 1906 werd een vleugel bijgebouwd
en tijdens den oorlog breidde de diëntele zich
zoo uit, dat een nieuwe uitbreiding noodig
werd. Deae is nu tot stand gekomen.
De basks van de chocoladefabriek was aan*
vankei ijk de coöperatie van banketbakkers,
aan wie de producten uitsluitend geleverd
werdien. Later is de levering vrij gegeven,
i zoodat sinds 1917 aan iedereen geleverd
wordt.
Rond elf uur verzamelden zich in een der
groote mien van bet nieuwe gedeelte de
bonderden gasten om daar in een bij
eenkomst oude relaties Ic 1 verrrieu/wen en
Dieuwe aan te knoopen. Er werden verver-
Schlogen rondgediend. Dames staken bloe
men op jaslapel en in ceintuur: de zaal was
met groen versierd. Er heerscbte in één
woord een Teciht feestelijke stemming. Er
waren ook sdhoone bloemen, o.a. van het
personeel van de afd. Den Haag en Haar
lem van dien Ned. Rankelbakkersbond, van
de Koek- en Beschuitfabriek, naasle buur-
van „Union" e.a.; telegrammen van
afdeeUngen en particulieren enz. enz., alles
.wat behoort bij een goede feestviering.
De president-commissaris, de heer A. H.
'van Wijngaarden, uit Utrecht, riep de aan
wezigen het welk om toe en sprak zijn vreug-
t de uit over de groote opkomst. Het ver
heugde hem dat er onder hen nog vetera
nen waren, die in 1901 'het initiatief Ivdbben
genomen tot oprichting der fabriek, In 1902
werd de eerste steen gelegd van het nieuwe
gebouw. Spr. gaf een historisch overzicht van
tie stichting en den groei der fabriek, een
overzicht dal wel interessant, maar voor een
verslag te veel in details afdaalde. Gememo
reerd zij, dat de heer Overweg ongeveer 20
jaar directeur der fabriek is; dat gedurende
.lie jaren op prettige wijze met het personeel
der fabriek is samengewerkt. Een drietal ar
beiders zijn van de oprichting der fabriek af
daar werkzaam. Aan de velen, die aan de
totstandkoming van het nieuwe gedeelte heb
ben medegewerkt, bracht spr. dank, in 't bij
zonder aan den heer Overweg, directeur, en
den heer Ovenveg Jr., die zich ontpopt
heeft als een technisch zeer ontwikkeld jong-
memsch. Met hartelijke wenschen verklaarde
de heer v. Wijngaarden de nieuwe fabriek
voor geopend.
i Daarna gaf de directeur, de heer Overweg,
uiting aan de gevoelens, die hem op dezen
dag bezielen. Aan va'en bracht hij dank
voor den ondervonden steun en belangstel
ling. Hij sloot zic.li aan bij de woorden van
waardeering van den heer v. Wijngaarden
ten opzichte van het personeel en hoopte dat
■hij blijvend op hun steun mocht rekenen.
De heer v. Breda, voorzitter van de Ne
der!. Banketbakkersveroeniging, voerde
daarna het woord en spoorde de aanwezigen
aan tot steun en medewerking.
Verder werd nog het woord gevoerd door
de heeren C. M. de Rooy, namens het per
soneel en bracht hulde aan de bekwame lei
ding van de directie. Hij zei, dat als bet per
soneel medewerking blijft verleenen, de om
zet zeer zeker zal toenemen. Namens het
personeel wenschte de heer de Rooij directie
en commissarissen met de uitbreiding geluk.
De president-commissaris antwoordde dat
met de medewerking van liet personeel bloei
der fabriek niet zal uitblijven.
Klaterend applaus, na elk der redevoerin-
gen, benrees hoezeer de sprekers de gevoe
lens der aanwezigen vertolkten.
Dan werd een rondgang gemaakt door de
'fabriek. Zoowel het oude ais het nieuwe, zeer
ruime gedeelte werden bezichtigd. Met be
langstelling werd de fabricage van de cho
colade en bonbons gevolgd en terecht. In een
der zalen was een tentoonstelling ingericht
van den rijken, zoeten en smakelijker, sin aak-
*oïten voorraad der fabriek, een voorraad,
die terecht bewondering afdwong en deed
*ien dat onze bonbons en chocolade-fabrie
ken,, zetker „Union", niet meer behoeven on
der te doen voor de zoo hooggeroemde
Fransche chocoladefabrieken.
Ziehier in het kort de historie der fabriek.
Bij den rondgang werd allereerst een kijkje
genomen in de branderij der fabriek. Daar
geschiedt het uitlezen der cacaoboonen, d.i.
het laten gaan van de boonen door de zeef-
ten waar het stof doorheen valt, waarna de
boonen komen op een band zonder einde.
!Aan weerszijden van dezen band zonder ein
de zitten menschen, die de. slechte boonen,
eventueele touwtjes enz, verwijderen. Tus-
schen de zeef en den band zonder eind is
een sterke magneet, waarover de boonen
yallen. Eventueele in de balen aanwezige
metalen deelen als spijkers, blijven aan de
ze magneet hangen. In dezelfde afdeeling
iwerd het „branden" van de boonen be
schouwd volgens verschillend systeem, het
ééne systeem is een draaiende cilinder,
waarin de boonen worden gestort en waar
onder een zacht vuurtje brandt; het andere
systeem is een heete-lucht-verwarming.
Het „kraken" van de boonen geschiedt
als volgt: de gebrande boonen worden stuk
gemaakt tusschen draaiende rollen, waarop
scherpe punten.
Deze gebroken boonen vallen in een ci
lindrische zeef, waartegenaan door ventila
toren lucht geblazen wordt, die de lichte
stofdeeltjes en schillen verwijdert, terwijl de
cacaokern in bakken valt.
De molen liet zien het „malen"' van dc
gebroken cacaokernen: Tusschen verhitte
molenzenen worden de cacaokernen fijn
gemalen waardoor de in de cacaoboonen
aanwezige cacaoboter naar buiten treedt.
Daar deze boter door de verhitting gesmol
ten is, verkrijgt men een dun vloeibare bit
tere massa. Hier heeft ook plaats het
„mengen" van deze bittere massa met sui
ker, wat natuurlijk noodzakelijk is om voor
menschelijken sinaak voldoende produc
ten te verkrijgen. Dit mengen geschiedt in
mengmachines. Groote kuipen worden door
stoom verwarmd, (om de boter vloeibaar
en dc massa dus ock vloeibaar te houden).
Groote stalen armen kneden en mengen de
massa.
Het „walsen" van dit mengsel is nood
zakelijk, omdat noch de gemalen cacao
boonen, noch de suiker voldoende fijn zijn,
noch voldoende innig samengekneed. Deze
iwals bestaat uit cilindrische rollen, die zeer
dicht bij elkaar gesteld zijn. en waartusschen
de chocolade want dat is het langzamer
hand geworden hac! fijn gzdruki wordt.
Het „vormen" van de chocolade geschiedt
5n de vormerij. De hierboven verkregen
chocolade is een stijve massa, (door de toe
gevoegde suiker), die voor de meeste verde
re bewerkingen slapper moet zijn. Daardoor
wodt de cacaoboter het bijproduct van de
cacaopoederfabricage er mee vermengd,
zoodat men een vloeibare chocolade krijgt.
Deze vloeibare chocolade wordt ic een ma
chine gedaan, tegelijk met de chocoladevor-
pnen. De moderne techniek zorgt er voor, dat
zoowaar de vormen precies tot aan het
randje toe gevuld zijn, daarna gedribbeld
(van de luchtbelletjes bevrijd) en behoorlijk
afgekoeld aan de andere zijde de machine
yerlaten. De tabletten, reepen en letters kun-
SPREEKUREN 's morgens van 9-11.
Maahdag- en Donderdag 's-avondsvan
7—9. Uiterst laag gestelde Ziekenfonds-
tarieven voor Kunsttanden. Tand- of
kies trekken kosteloos.
nen dan gemakkelijk uit de vormen verwij
derd worden.
Ook werd de bonbon-fabricage bezich
tigd. In het office werden hoofdzakelijk kleur
en crêmebonbons in oogenschouw genomen.
De creme wordt in kookaparaten en roer
machines gemaakt en hierna gegoten in
kleine holten, die door gipsvormpjes in meel
gedrukt zijn.
Van deze gipsvormpjes, of crêmemodel-
len was een groote hoeveelheid verschillende
vormen aanwezig.
Is de crème hard geworden, dan verwij
dert men het meel door borstels en ventila
toren, zoodat men de stukjes crème over
houdt.
De likeurbonbons „interieurs" worden ver
kregen door op speciale wijze gekookte en
samengestelde vloeistof in holten zooals voor
crème bonbons te gieten. Als deze vloeistof
koud is, vormt zich aan de buitenzijde der
lichaampjes een korstje suikerkristal, zoodat
ze hard genoeg worden om verder bewerkt
te kunnen worden.
Deze crème en likeur-interieurs worden
meestal van een chocol.-.de-omhulsel voor
zien, welk geheel men dan bonbon noemt.
Ook hier is de moderne techniek te hulp ge
komen en heeft een machine gemaakt, waarin
men aan de eene zijde de interieurs en de
chocolade doet, terwijl aan de andere zijde
de bonbon, d.i, het in chocolade gestoken
stukje fondant of likeurlichaampje, er af ge
nomen kan worden. Indien gewenscht kan
dan in den loop van dit proces nog een fi
guurtje op de bonbons door de werklieden
aangebracht worden.
De chocolade artikelen worden, hetzij per
stuk, hetzij per gewicht, hetzij per doos ver
kocht. De moderne techniek heeft hier wat
betreft verpakking, behalve natuurlijk pa
piersnijders enz. eenige zeer ingenieuse appa
raten geproduceerd en wel: een reepinpak-
machine, waarvan in de eene zijde de choco
ladereep, het staniol en het ctiquet gaan en
aan de andere zijde reepen keurig verpakt
de machine verlaten en
d« bonbon-stanioleer-machine, waar de
zoo breekbare bonbons heel fijn en heel
precies in diverse soorten staniol verpakt
worden.
De Union-fabriek maakt o.a.:-Tabletten,
croquetten, reepen, bonbons, marsepeinfi
guren, St. Nic. figuren als poppen, clowns
enz, Paascheieren, vruchtenkoekjes, hopjes,
flikken, oastilles, oublies enz.
Alles buitengewoon fijne kwaliteiten,
smaakvolle, keurige verpakking enz. enz.
Alles tip top.
In het nieuwe (éénverdiepingl gebouw zul
len worden ondergebracht de malerij, de
vormerij, de meisjesafdeeling en expeditie.
In de oude fabriek blijven de andere af-
deelingen, terwijl een groot gedeelte woedt in
geruimd voor magazijnen.
Bijzondere vermelding verdient de firma
Gontnerman. die met buitengewoone welwil
lendheid en hulpvaardigheid geholpen heeft
de vormerij in wenking le krijgen op den dag
van opening en die tevens zorgt voor de drijf-
wienkinsgallaHle. ij
Evenzoo de firma Keiler en Madenald, wat
eiectrische aanleg betreft.
Met groote bela ng stelling werd alles be
zichtigd. Na den rondgang in de f abriek
een welvoorzien koud buffet, dot na de ver
moeienissen alle eer werd aangedaan.
De geheele dag bleef hiet zeer druk en was
er overgroote belangstelling. Een strijkje ver
hoogde de gezelligheid.
Vermelden wij nog dat drie werklieden van
de oprichting der fabriek af daaraan verbon
den zijn geweest. Het zijn de heeren v. d.
Hoff, Eype en Jacobs.
Ondertrouwd: 30 Mei. W. H. S'ltriter en M.
C. de Vos. J. F. Vrenegoor en M, do Wit.
J. Moerwijk en J. L. C. Vlugt. A. Botte
lier en W. F. van der Wol!. H. A. C. M.
Vrins en R. Bueher.
Getrouwd: 30 Mei. K. Mebus en J. van
Wort. H. Postma en IJ. Waitzema. W.
J. Wiggers en J. C. ten Bosch. J. G. II.
van Looij en H. A. Wijlkamp.
Geboren: 27 Mei. 2 d. van J. Karrenbeld
Langschmidt. d. van P. E. de Leeuwvan
Os. d. van A. C. van OpijnenBloemzaad.
Hedenmiddag vergaderde de gemeenteraad
onder presidium van den heer Heerk'ems
"rtiijssen, loco-burgemeester. Afwezig waren
de heeren Gerritsz, Hagemeijer, Kuenen,
Klein, Reinolda en Roest.
Voorlezing werd gedaan van de ingekomen
stukken, waaromtrent eenige vragen werden
gesteld en inlichtingen werden gevraagd, wel
ke wij in onis volgend raadsverslag zullen mc-
moreeren.
Wordt vervolgd.
432e NED. STAATSLOTERIJ,
Trekking van Woensdag 30 Met.
5e Klasse 11e Lijst.
Hooge prijzen:
2387 3050 elk f 1000.
1605 14490 15012 16199 21158 22858 elk
400.
2490 6228 13307 16279 16645 elk f 200.
1241 6841 7638 16770 18535 18824 19348
19807 20290 20292 «Ak f 100.
Dc Beurs opende heden: prijshoudend.
Staatsfondsen. 5 pet. Nederland 97, C
pet. Indië 99 15/16.
Culturen. Koloniale Barak 170, Indische
Bank 120, Vorstenlanden 179, H. V. A. 470.
Industrieclo waarden. Juirgenis 70.
Oliewaarden. Koninklijke 372 X, Con
sols 124, Orion 32.
Tabakken. Deli Mij. 270, Besoeki 22,
Deli Batavia 313, Senembdh 281
Rubbers. Amsterdam Rubber 160, Deli Ba
tavia 80, Nederl. Rubber 79, Rolt. Tapa-
noeli 32 Yj
Scheepvaautwnarden. Holll. Am. Lijn 110,
Hofl. Boot 24%, Kon. Holl. Lloyd 7Paiket-
vnart 112, Scheepvaart Unie 1101), Marine
9
Ametrilkaanische waarden. Hide and Lea
ther 50, Steel 101, Smelting 63, Anaconda 93,
Cigar 88, Atchison Topeka 104}), Voting
Rails 37Southern Pacific 93%, Union
Pacific 142.
Heb het nitsto-Uendite aan te bieden dat
iemand wenschen kan, hoe zal de wereld
het weten, indien fii| niet adverteert,
De Metten,
Nadat het stoffelijk overschot van den
hoogeerw. heer Mgr. Th. J A, Bosman gis
termiddag van de kerk van het Bagijnhof
was overgebracht naar de Catharina-kerk.
vonden daar gisterenavond de metten plaats,
waarbij fungeerden als agens de hoogeerw.
heer Mgr. A J. Holierhoek, als diaken, de
zeereerw. heer B. v. Leeuwen, pastoor te
Hillegom en oud-kapelaan van wijlen Mgr.
Bosman, en als sub-diaken de weleerw. heer
J. Mol, kapelaan van den Bagijnhof.
Ccremoniarus was de weleerw, heer G. P,
A, v. Zuylen, kapelaan der Catharia-kerk,
terwijl cantores waren de weleerw. heeren C.
A. A. Kroft, kapelaan der St, Vincenliuskerk
en P. L. C. v. d. Meer, kapelaan van de Post
hoorn.
In het priesterkoor hadden tal van eerw.
heeren geestelijken, reguliere zoowel als
seculiere plaats genomen waaronder we op
merkten de kanunniken, de hoogeerw. hee
ren Mgr H. J. M. Taskin, praeses van het
groot-seminarie te Warmond en Mgr. P. A.
F. Thier, deken te Rotterdam, alsmede den
eere-kanunnik den zeereerw. heer J. D. J.
Aengenent prof. aan het groot-seminarie te
Warmond.
Een groot aantal geloovigen vulde voorts
het kerkgebouw. Na afloop der metten bad
de weleerw. heer W. A. G. v. kape
laan der Catharinakerk een rozenhoedje met
de geloovigen voor de zielerust van den
overledene.
De uitvaart.
Hedenmorgen hadden in de Sint Cathari
nakerk te Amsterdam de plechtige zieledien-
sten plaats voor den overleden deken der
hoofdstad en proost van het kapittel, Mgr.
Th. Bosman. Het hoofdaltaar en de zij-alta
ren waren in zwaren rouw gehuld.
In de kerk was groote belangstelling. In het
middenschip hadden vertegenwoordigers van
talrijke organisaties der hoofdstad, K. S. S.,
R.K. Vrouwenbond, Katholieke Onderwijzers-
vereenigingen, van het mirakelgilde, van den
bizonderen Raad der St. Vincentiusvereeni-
ging, kerkmeesters van het Bagijnhof enz.
plaats genomen. Ook merkten wij onder de
aanwezigen op den heer Van Dijk, lid der
Tweede Kamer; Wethouder Wierdels en ver
schillende R.-K. gemeenteraadsleden van
Amsterdam.
Van de N.V. Drukkerij de Spaamestad,
waarvan de overledene president-commissa
ris was, waren namens commissarissen en di
rectie de heeren J. W. A. Beynes en F. H.
M. van de Griendt tegenwoordig. Verder wa
ren een groot aantal eerw. heeren geestelij
ken uit Amsterdam en uit het overige bis
dom opgekomen, om den overledene de laat
ste eer te bewijzen.
Te negen uur vingen de Lauden aan, ge
zongen door een groote schaar priesters op
het altaar, waarna de plechtige uitvaartdienst
werd opgedragen. De geheele plechtigheid
van het begin der Lauden af, werd door
Z. D. II. den Bisschop zelf verricht, geassis
teerd door Mgr. M. Möllmann, vicaris van
het Bisdom, als presbyter assistens; de
Hoogeerw. heeren Mgr. H. Taskin, president
van het Groot-seminarie te Warmond en Th.
F. Ebbinkhuijzen, president van het Klein
Seminarie als troondiakens en de ZeerEerw.
heeren plebaan Th. Westerwoudt en pastoor
van Noort als diakens bij de H. Mis; de
WelEerw. heeren J. M. v. d. Tuyn, secre
taris van Z. D. H. Mgr. Callier als ceremonia-
rius, J. Mol, kapelaan van het Bagijnhof, ad
mitram, Pa,ter J. C. K. Wouters O. S. A.,
Pastoor der St. Augustinuskerk te Amster
dam, ad gremiale; G. P. A. van Zuylen en
W. van Rhyn, kapelaan der St. Catharina-
kerek, resp. ad candelam en ad librum, H.
M. Braandehof, kapelaan van de Kerk van
de H.H. Petrus en Paulus als thurifarius,
Pater W. v. Dijk O-S.A. ad ampullas, de Wel
Eerw. heeren kapelaans C. Kroft en P. v
d. Meer fungeerden als cantores.
Behalve de reeds genoemde kanunniken,
die bij de H. Mis assisteerden waren ook nog
Mgr. G. Stoffels, deken van Haarlem en an
dere leden van het kathedraal kapittel, als
mede de eere-kanunnik prof. J. D. J. Aen
genent op het altaar tegenwoordig.
Teerzijde had Mgr. Eygeraam plaats geno
men. Ook vertegenwoordigers van de Broe
ders van St. Jan de Deo werden opgemerkt.
Nadat Mgr. Callier de plechtige H. Mis
had opgedragen, sprak de ZeerEerw, Heer
L. Stolk, pastoor der Sint Catharinakerk de
lijkrede uit.
De lijkrede.
Dat de dood, aldus de Eerw. spreker,
mecdoogenloos en wreed soms te werk kan
gaan, dat hij onze wenschen en verwach
tingen te niet kan doen, hebben wij meer
malen in ons leven ondervonden. En dezer
dagen nog deden wij dat opnieuw. Voor eenige
weken gingen wij. priesters der hoofdstad,
naar de woning van den hooggeachten De
ken, om volgens gebruik en voorschrift de
geestelijke belangen van het dekenaat te be
spreken. Wij dachten niet anders of wij zou
den den scherpzinnigen leider onzer pas
toorsvergaderingen in den besten welstand
ontmoeten. En wij troffen hem lijdend aan.
Toch vermoedde niemand, dat de val zulke
noodlottige gevolgen zou hebben. Veertien
dagen later was hij dood.
Wat was het eenige weken geleden een
blijde tijding voor ons vaderland, voor ons
Bisdom, voor Amsterdam, dat het 27ste In
tern. Encharistisch Congres hier in dc
hoofdstad van Nederland zou gehouden wor
den. Wij verheugden ons reeds op het ko
mende succes, omdat wij in den voorzitter
een man bezaten, die reeds practisch besla
gen was geworden tijdens het Congres van
het vorig jaar. Maar zie, hij, die de H.
Eucharistie wilde eeren in. het openbaar,
moest Christus in zich opnemen als het
Viaticum, de teerspijze naar de eeuwigheid.
Ja, wij zijn wel teleurgesteld in onze wen
schen: Amsterdam, heel het Bisdom met on
zen Bisschop, wenschtcn Mgr. Bosman nog
lang te behouden. Maar helaas, nu ligt hij
op de lijkbaar voor ons; hij is dood. Maar
hoe ook teleurgesteld, wij morren niet, bui
gen ons hoofd en zeggen: de Heer heeft ge
geven, de Heer heeft genomen, zóó is liet
goed. En deze woorden zeggen wij te ge
makkelijker. omdat wij in Mgr. Bosman een
priester hebben verloren vol ijver, vroom
heid en godsdienstzin.
Mgr. Theodorus Bosman, Geheim Kamer
heer, Proost van het Kapittel, Deken van
Amsterdam, hij was een priester vol een
voud, een nederig man. Menigmaal hebben
wij van de bewoonsters van het Bagijnhof
gehoord: wat is Mgr. Bosman toch een een
voudig priester. En dat was hij; hij ging
eenvoudig zijn gang. Terwijl zoo menigeen
langs zijwegen zijn doel weet te bereiken,
ging hij eenvoudig zijn gang. Voor anderer
meening had hij ontzag en volgde die gaarne.
Maar wanneer de geestelijke belangen daar
mee in strijd kwamen, dan stond hij pal, al
moest hij pok daardoor iemand afstoot'en.
Mgr. Bosman was eenvoudig, als Kamer
heer cn Proost, zooals hij eenvoudig geweest
was als Plebaan, rector en pastoor. Zóó was
hij als theologant, hoeveel talenten hij ook
had. In zijn eenvoud begreep hij niet, hoe
groot een werkkracht er in hem school. En
toch heeft hij grooten arbeid verricht, veel
en moeilijk, niet altijd even aangenaam. Op
zijn kamer aan het Bagijnhof zat hij tot het
laatste oogenblik voorover gebogen voor
stapels papier. Wat hij gewerkt heeft, blijkt
wel uit de lange lijst van vereenigingen,
waarvan hij voorzitter was. Hij heeft ge
werkt voor Gods eer, voor het heil der zie
len.
Hij was een braaf priesler; in zijn hart
brandde een heilig vuur. Voor buitenstaan
ders mocht dat soms smeulend lijken; maar
opgerakeld sloegen er vlammen uit.
Mgr. Bosman was een vroom man. Drie
minuten voor zijn dood sprak hij: wat is het
heerlijk voor een priester om met zijn
volle verstand te sterven.
Zijn vroomheid zien wij in de oprichting
van het H. Hart-beeld op het Bagijnhof, in
het hart van Amsterdam.
Een daad van vroomheid zien wij in de
instelling van de Sacramentsprocessie over
het Bagijnhof; een processie die morgen voor
het eerst zonder hem zal plaats hebben,
maar waarop hij uit den hemel zal neer
zien. Hij zocht er naar om de menschen
tot dagelijksche aanbidding van het H. Sacrt-
ment te brengen.
Wat eenmaal Marius Klönne deden
voor de eer van het H. Sacrament, wat zij
deden door geschriften, dat deed Mgr. Bos
man door zijn daden.
Ik moet mij, aldus spr., beperken, hoe gaar
ne ik ook zou spreken over zijn zorgen voor
de Bagijnen en dergelijke.
Maar ik vrees reeds Mgr. Bosman te veel
te hebben geprezen naar zijn eigen geest.
Maar ik heb hem geprezen tot troost van
zijn bloedverwanten en ook om hem als voor
beeld voör anderen te stellen en vooral om
te komen tot het eigenlijk doel dezer rede:
het vragen van een gebed voor de ziel
van den overledene. Mgr. Bosman was een
eenvoudig man, maar daardoor nog niet vol
maakt. Hij heeft veel gewerkt, maar kan
daardoor juist onvolkomenheden hebben
begaan. Zelfs de rechtvaardige valt in fouten
en zonden. Daarom een hartelijk gebed voor
zijn zielerust! Moge hij voortleven in onze
dankbare herinnering. Moge hij vooral voort
leven in onze gebeden.
Heer, geef hem de eeuwige rust, dat hij
ruste in vrede!
Hierna werd door Mgr. Callier de absoute
verricht, waarna het stoffelijk overschot van
Mgr. Bosman per auto naar het Kerkhof te
Schoten werd overgebracht.
De begrafenis.
Dezen middag had onder zeer groote be
langstelling op het R.K. kerkhof „St. Barba
ra" te Schoten de teraardebestelling plaats
van Mgr. Th. J. A. Bosman.
Te half een arriveerde het stoffelijk over
schot per auto vanuit Amsterdam op het
kerkhof, waar in de kerkhofkapel de Hoog-
Eerw heer Plebaan L. A. A. M. Westerwoudt
de absoute verrichtte met assistentie van
den Zeereerw. heer pastoor B. van Leeuwen
te Hillegom, oud-kapelaan van den overle
dene aan het Bagijnhof en den Weleerw.
heer J. Mol, kapelaan aan het Bagijnhof.
Er waren zeer vele E.E.H.H. geestelijken,
onder wie verscheidene leden van het Hoog
waardig Kapittel, de Z.Ecrw. Z.Gel. heer
prof. J. D. J. Aengenent, van 't seminarie War
mond, de Hoogeerw. heer P. Stroomer, deken
van Gouda, de Zeereerw. heer L. Stolk,
waarnemend deken van Amsterdam en pas-
toQr der St, Catharina-kerk, aldaar.
Onder de vele aanwezigen bevonden zich
o.a. Commissarissen en Directie van de N.V.
Drukkerij de Spaamestad, waarvan de over
ledene president-commissaris was, n.l. de
heeren Mr. J. N. J. E. Heerkens Thijssen, J.
W. A. Beijnes, en de dir., de heer F. H. M.
van de Griendt, het Eerste Kamerlid, de heer
Th. Gilissen, de Tweede Kamerleden de hee
ren J. B. van Dijk uit Amsterdam en Mr. J.
B. Bomans; de heer J. Steins Bisschop, als
vertegenwoordiger van het R.K. Jongens
weeshuis, de heeren J. A. C. Lauwerens en
D. Duncker, vert, van 't Liefdewerk „Oud Pa
pier" te Amsterd,, vertegenwoordigers van 't
locaal bestuur van het Internationale Eucha
ristische Congres, het bestuur van het plaat
selijk Comité der K. S. A. te Amsterdam,
en van de afd. Amsterdam van „de Hanze",
een deputatie van het Genootschap van
Barmhartigheid, waarvan de overledene
voorzitter was, de heeren C. Elsenburg en
L. v. d. Btoeke als vertegenwoordigers van
het Genootschap van den Stillen Omgang,
Mr, Dr. C. P. Witteman als vertegenwoordi-
der van het Liefdewerk der gesloten re
traites, de heeren mr. P. C. Romme, J. Erfte-
rneijer en mej. Crielaers, gemeenteraads
leden van Amsterdam, een deputatie van de
Algemeene Propagandaclub te Amsterdam,
de besturen van de afd. Amsterdam van den
R.-K. Bond van Groote Gezinnen en van de
R.-K. Middenstandsvereeniging uit Amster
dam, de Algemeene Propagandaclub uit Am
sterdam en de heer Aug. Lindner, president
der St. Vincentius-vereeniging te Amsterdam.
Na de beac.rdingsplechtigheden werden nog
5 Onze Vaders en eenige gebeden voor de
zielerust van den overledene gestort.
De politie van Schoten had voor een uit
stekende orderegeling zorg dragen.
ENGELSCHE OORLOGSSCHEPEN IN DE
RUSSISCHE WATEREN,
MOSKOU, 30 Mei. Gemeld wordt: 2 Engel-
sche kruisers, een kanonneerboot en twee ge
wapend e tra wiens vertoonden zich in de Rus
sische leriritoria'le wateren. De 2 Er.gclschc
'kruisers en de 2 gewapende trawlers zijn lot
op 1 mijl van de kust genaderd. In het rayon
Kharlof bewaakt de Engelsche kanonneerboot
onophoudelijk de vischtirawiers op eenafstand
van 9 mijl uit de kust. Tot ^p heden namen
dc militaire troepen geen vmudige houding
aan, maar men gelooft het :Ws mogelijk, dat
er mijnen gestrooid zuilen worden, evenals in
de golf van Kola.
Bij de verschijning van de Engelsche kanon
neerboot „Covesia" in de Russische wateren,
schijnen en- mijnen gestrooid.
EX-KENZErtlN ZITA.
WEENEN, 30 Me4. Ex-keizerin Zita heeft
het aanbod van een Amerika an sche uitgevers
firma om haar mémoires uit te geven, van
de hand gewezen, ondanks de financiieele
moeilijkheden, waarin zij verkeert. Zij ver
klaarde met beslistheid geen mémoires te zul
len schrijven.
i DEFICIT BIJ DE HONGAARSCHE SPOOR
WEGEN.
BOEDAPEST, 30 Mei. Volgens een gepubli
ceerde verklaring van den directeur der Honi-
gaansche staatsspoorwegen bedraagt het defi
cit b'j c>e spoorwegen ongeveer 20,3 milliard.
TEGENSPRAAK. I I 1
DOETINCHEM, 30 Mei. Het bericht inzake
een poging van Bolsjewisten om naar ons
land te komen, blijkt op een misverstand te
berusten. Wel is dit bericht bij den com
mandant der polilielroepen le 's Heeren'berg
ontvangen cn zijn onmiddellijk uitgebreide
politiemaatregelen genomen, doch deze ble
ken overbodig. Vaist staaf, dat een vrij talrij
ke volksmenigte zich langs onze grenzen
heeft bewogen. In plaats van Bolsjewisten
zijn dit vermoedelijk een gezelsohap wande
lende geestelijken geweest.
'Aanbesteding van de verbouwing Van het
Bioeraeiïdaalsche Solioolvereenigingssgebouw.
TV. Kromhonf, Vogelenzang, f 5084; Ge»..
Verduyn, Bloeimenldaai, 6750; G. Eysker,
Heemstede, f 5000; Boerrigter en Hout
kamp, Haarlem, f 6075; Sanders en v. Kaan,
Velseroord, 5279; A, N. Mulaer, Haarlem,
8077; Th. den Adel, Beverwijk, f 5383;
J. Sival, Haarlem, 6560; A. J. Schellink-
hout, Santpoort, f 5269; M. Edam. Haar
lem, 4967; A. Versteeg, Schoten, f 5945;
L. Til. G. Henkes, Haarlem, f 8535; G. Pol
dermans Jr., Haarlem, f 5670; A. Baas,
Haarlem, 5777.50; J. Beitsma, Bloemen-
daal, 5589.
Aanbesteding. Gisteren werd door B. en
W. aanbesitead de verbouwing ren het ge
bouw der Bloemendaaische Sdloo 1 vereeniging.
Ingeschreven werd als volgt:
W. Ki'ornhdut, Vogelenzang f 5684; Gebr.
Verduin, Blocmendaal f 7550; G. E vak er,
Heemstede f 5000; Botrrigler en Houtkamp
Haarlem f 6075; Sanders van Laan, Vel
seroord f 5279; B. N. Mu'laire, Haarlem
f 8077; T. J. den Adel, Beverwijk 5383;
J. Sival, Haarlem f 6560; A. .T. Schellinlkhoul,
Santpoort f 5269; M. Edam, Haarlem f 4967;
B. Versteen, Scholten 5945; L. F. G. H<*r-
kes, Haarlem f 8535; G. Polder mans Jr., Haar
lem f 5670; A. Baas, Haarlem f 5777.50; J.
Teilsma, Blocmendaal f 5589.
Gevonden voorwerpen. Terug te beko
men bij; C. Kleefstra, Eikenlaan 88. een cor
set; Franken, Heerenweg, een sierspeld; R.
Zomerdijk, Vredenhofstraat 19, een gummi
taschje met inhoud; Leeuwenberg, Oranje plein
een ceintuur; W. J. Schoenmaker, Heem-
steedsche Dreef 257, een zilveren kinderarm-
bandje; J. v. d. Linden, Camplaam 31, een
kiisit sinaasappelen; Proper, Castenlijnslraat 2,
Haarlem, een regenjas; J. P. Kuijper Jr., Bin
nenweg 20, een portefeuille met inhoud; T.
Prins, Bleekersvaartweg 33, spaarzegels en een
gummischoen; J. W. Mulder, Havenstraat 11,
een schop; Bureau van Politie, Raadhuiis: een
Engelsche sleutel, een olielklep, een huissleu
tel, een ring met Sleutels en een huisleutel;
Bureau van PoJiide, Boekenrode straat 9, een
zeemlederen heerenhandischoen en een bruine
glacé daivneshandschoen.
jV. V. Boerderij „Bronstee". In de jaarlijk-
sche algemeene vergadering van aandeelhou
ders dt. 28 Mei j.L werd de winst- en ver
liesrekening over 1922 goedgekeurd en beslo
ten het winstcijfer over te brengen op nieu
we rekening.
Tot commissaris wend herbenoemd Dr. L.
C. Kersbergen te Haarlem, terwijl het aan
tal commissarissen werd aangevuld door ver
kiezing van den heeT W. Badon Ghijiben.
De raadsverkiezingen. In de gisteren ge
houden zitting van het Centraal Stembureau,
is de uitslag van de stemming voor den ge
meenteraad vaistgeslelld. Gekozen verklaard
werden de 21 candidate!», door ons genoemd.
Daar de lijsten van de S. D. A. P. niet ver
bonden waren, moest worden geloot, voor
welke districten de zes gekozen leden van
die partij zitting zuilen nemen. De uitslag
was, dat de heeren P. F. C. Roelse en W. F.
Visser zitting zulten nemen voor district T,
de heeren W. Landeweert en J. A. Dalmeyer
voor district II en de heeren P. Schaar en
D. F. G. Schilling voor district III.
Kiezerslijst. De op 15 Mei van kracht ge
worden kiezerslijst dezer gemeente bevat de
namen van 13425 kiezers voor de Tweede
Kamer. 13145 voor de Prov. Staten en 12588
voor den gemeenteraad.
Aanrijdingen. Op de stoompont werd een
wielri.jdster aangereden door een motorrijder.
Ook op het Stuisplein le IJmuiden kwam een
wielrijder in botsing met een motorrijder. In
beide gevallen werd het rijwiel beschadigd.
Ongeval. Aan de Papierfabriek geraakte de
arbeider B. met zijn beenen tusschen twee
lorries bekneld, waardoor hij ernstige kneu
zingen aan de beenien bekwam. Hij werd naar
zijn woning te Velseroord vervoerd.
Begeeringsjubileum. De besturen van verschil
lende zangvereenigiingen in onze gemeente
kwamen dezer dagen bij elkaar, om te be
raadslagen over de deelneming van de zang-
hulde aan H. M. de Koningin, ter gelegen
heid van Haar regeeringisjufoileum, op 6 Sep
tember te Amsterdam.
Waarschijnlijk zuSten verschillende onzer
zangvereenigiingen aan deze aubade deelne
men.
Staling. Bij de werken ter verbetering van
het stationsemplacement is een staking uitge
broken, omvattende 10 man, allen losse
werkkrachten ten dienste van het sloopings-
werk. Aangenomen ziinde op een loon van
f 83 per week met 55 arbeidsuren, eiisohlen
zij een uurloon van 80 cent en een werkweek
van 48 uur. Het aanbod der werkgevers, een
werkweek van 50 uur, met behoud van hel
overeengekomen loon, is dóór de stakers af
gewezen.
Voortduring van het conflict. Het conflict
aan de timmerfabriek „Doelma" duurt voorl.
De Directie stond reeds toe: Uitbetaling van
de buitengewone Zondagen, alsook een re
geling voor uitbetaling bij ziek tg. Het lande
lijk arbeidscontract blijft echler gehandhaafd
en daar willen de timmerlui, meest Leidena-
reit, niet aan. De politie geleidt de werkwil
ligen van en naar de fabriek. Overal zijn
posten uitgezet door de uilgeslolenien.
Vice-consul. Ingevolge Kon. maohtiging
is de heer L. Dijksen erkend cn toegelaten als
vice-consul van Zweden te IJmuiden.
Kantongerecht. Albert van S. te Noord-
wijkerhout, had met een vierwielig motorrij
tuig iemand met een handwagen in die ge
meente aangereden verzuimende links uit te
wijken, toen de kar voor hem uitreed.
Beklaagde ontkende dat hij er schuld aan
had. De jongen had niet geluisterd naar het
signaal.
Nadat het ventje, zekere Heemskerk, en
getuige E. de Groot waren gehoord, uit welke
verklaringen ook bleek, dat de schuld niet
bij beklaagde lag, vroeg de Ambtenaar vrij
spraak.
Tegen Willem v. d. N. die in Noordwij-
kerhout een hit aan een lang touw, zittende
op een rijwiel had vervoerd, waardoor hij
het verkeer op de openbare straat belem
merde, werd na getuigenverhoor 5 subs.
5 dagen gevraagd.
Th. G. van W, te Noordwijk had prikkel
draad gespannen langs de openbare straat
ter bescherming van zijn land aan het kerk
hofpad zonder vergunning van B. en W.
Beklaagde zeide, dat de Burgemeester
hem had ontboden en daarop heeft hij het
aangevraagd en vergunning verkregen.
Eisch 2 of 2 dagen.
Heel weinig, meende de Kantonrechter,
hoewel het beklaagde nog te veel was.
ft.-K. Volksbond. Hedenavond viert de
R.-K. Volksbond zijn jaarlijksch „Rerum No-
varumfeest". Niemand minder dan Pater
/r'432e NED. STAATSLOTERIJ.
■"■rekking van Maandag 28 Me!.
5e Klasse 9e Lijst.
Hooge prijzen;
8083 1500. y
2319 2833 11073 12399 15095 15821 elk 1000.
2557 5460 8253 12476 15164 elk ƒ400.
3390 5165 5342 8032 9228 9712 15126 1530-41
15611 elk 200. I
761 3286 3877 6185 7064 7553 8139 9158 1330S-'
14163 14619 19957 elk 100.
54
55
62
110
162
271
570.
894
963
993
1188
1560
1600
lb 17;
1669
2322
1787
1921
1923
1945
1969
2306
2512
2570
2572
2618
2782
2910
2972-
3026
3062
3353
3440
36S0
3743
3881.
3902
3959
4006
4012
4156
4211
4574
4749
4882
4933
4987
5139
5325
55111
5529
5722
5737
6054
6120
6276
6430
6441
6488
6576
6659
6781
6784
7122
7160
7629
7721
7182
7289/ .7307.
7393
7502
7530
7956
8075
8137
8162
8268
8280
8309
8452
8492
8553
8561
8681
8876
8901
9073
9188
9382
9468
9544
9565
9579
9863
9902
9903
10014
10060
10152
10154
10517
11084
11217.
11518
11706
11830
11933
11995
12487;
12004
12149
12341
12409
12410
12414
12764
12807
12849
12907
12976
13017
13188
13195
13223
13252
13418
13156
13520
13608
13636
13704
13761
14189
14202
14226
14280
14873
15036
15138
15212
15239
15243
15303
15323
15574
15707
15912
159-15
16009
160.65
16103
16171
16175
16245
16173
16522
16671
16747
16808
16928
17052
17154
17192
17268
17300
17577
17646
17665
17740
17777
17S48
17890
17935
18126
18215
18427
18473
18493
18642
18658
18711
18735
18737
18818
18921
18992
19020
19167
19318
19505
19596
19614
19660
19731
19887
19906
20170
20190
20258
20345
20364
20507
20599
20674
20806
20934
20937
21294
21487
21524
21596
21614
2173|
21820
21866
21903
21933
21971
22483
22591
22646
22700
22745
22747
22854
NIETEN
•"7!
23
131
154
180
192
234
321
350
368
414
483
489
512
531
580
590
636
646
656
693
740
751
762
792
849
869
913
933
981
996
1023
1023
1035
1040
1066
1076
1109
1213
1215
1287
1331
1420
1477
1486
1511
1517
1539
1569
1642
1643
1679
1680
1726
1753
1934
1986
1993
2012
2093
2095
2102
2103
2145
2348
2407
2409
2438
2479
2486
2491
2-193
2497
2520
2543
2586
2676
2738
2749
2788
2SI3
2S91
2905
2950
3011
3095
3096
3134
3163
3191
3204
3206
3228
3,343
3362
3421
3443
3456
3469
3518
3572
3632
3643
3649
3662
3685
3729
3732
3767
3845
3857
3873
3927
3931
3986
3989
4004
4025
4038
4052
4103
4159
4189
4195
4223
4244
4394
4396
4436
4444
4446
4460
4474
4520
4589
4616
4637
4671
4675
4704
4705
4706
4710
4816
4939
4992
4994
4995
5004
5143
5148
5167
5187
5229
5316
5317
5328
5329
5332
5338
5399
5406
5461
5540
5546
5589
5652
5672
5728
5739
5755
5798
5836
5901
5906
5922
5943
5957
5965
5996
6066
6123
6175
6195
6263
6267
6283
6324
6396
*6401
6851
6442
6481
6585
6586
6656
6703
6872
6911
6918
6956
6990
7007
7027
7085
7109
7196
7210
7240
7253
7282
7337
7351
7364
7434
7436
7445
7473
7620
7718
7746
7807
7846
7855
7859
7957
7967
8011
8017
8066
8089
8166
8188
S209
8227
8269
8270
8288
8297
8301
8302
8331
8338
8392
8413
8430
8547
8557
8624
8625
8717
8751'
8781
8855
8858
8885
8909
8959
8967
8996
9032
9034
9122
9147
9148
9161
9172
9191
9196
9250
9287
9318
9350
9359
9400
9440
.9454
9457
9475
9491
9493
9502
9582
9633
9638
9659
97S5
9842
9868
9930
9931
10017
10051
11)082
10101
10128
10214
10215
10229
10230
10366
10379
10385
10403
10498
105U4:
10509
10533
10541
10564
10574
10645
10698
10710
10712
10738
10760
10777
10781
1US06
10817
10837
10865
10882
10895
10953
10973
11105
11120
11163
11232
11253
11258
112641
11279
11289
11295
11299
11305
11335
114511
11459
11475
11484
11526
11533
11583
11593
11639
11667
11704
11720
11722
11777
11798
11846
11859
11872
11913
11969
12098
12127
12176
12191
12234
12262
12273
12375
12449
12469
12479
12521
12538
12543
12625
12660,
12686
12763
12815
12823
128S1
12934
12938!
12997
12999
13023
13037
13065
13134
13204'
13214
13255
13288
13318
13347
13350
13356'
13358
13514
13518
13527
13535
13607
13613
13645
13647
13651
13656
13666
13676
13760
13773
13784
13787
13794
13795
13822
13886
13888
13902
13912
13922
13937
13963
13966!
13972
13973
14044
14075
14133
14196
142181
14237
14242
14263
14270
14316
14418
14426
14480
14493
14598
14620
14623
14681
14689
14717
14737
14762
14801
14S29
14830
14840
14871
14924
14965
14970
15003
15014
15017
15055
15066
15071
15104
15112
15137
15160
15173
15266
15282
15338
15362
15388
15391'
15392
15415
15450
15454
15474
15521
15596
15620
15623
15658
15704
15736
15794
15809
15896
15902
16004
16024
16031
16074
16134
16137
16156
16'86
16288
16334
16448
16461
16464
16476
16536
16546
16650
16672
16679
16690
16723
16739
16745
16828
16836
16852
16862
16872
16874
16943
16962
16987
16992
16994
17034
17095
17100
17118
17140
17170
17180
17190
17210
17238
17242
17276
17360
17388
17405
17406
17421
17422
17424
17466
174S3
17552
17610
17640
17724
17752
17765
17801
17803
17833
17835
17865
17877
17879
17887
17902
17913
17940
18075
18130
18154
18167
18286
18292
18305
18342
18344
18348
18396
18536
18548
18573
18585
18594
18609
18619
1S669
18691
18708
18774
1S783
18798
18806
18810
18835
18890
18917
18943
19032
19092
19100
19103
19129
19267
19323
19324
19338
19364
19367
19394
19431
19492
19498
19522
19545
19603
19633
19661
19696
19710
19730
19773
19774
19813
19861
19913
19915
19947
19953
19962
19975
19984
2001U
20067
19915
19947
19953
19962
19984
20010
20067
20075
20093
20148
20150
20155
20251
20263
20267
20343
20436
20458
20545
20546
20633
20649
20709
20731
20814
20829
20831
20883
20921
20947
20949
20999
21005
21039
21210
21234
21255
21256
21268
21272
21309
21326
21372
21404
21417
21531
21544
21628
216S0
21725
21742
21760
21762
21793
21852
21860
21929
21934
22022
22039
22056
22083
22094
22148
22189
22190
22216
22290
22329
22351
22409
22413
22450
22494
22537
22557
22573
225S8
2259.3
22595
22617
22625
22667
22696
22707
22726
22749
22767
22815
22828
22836
22921
22936
22937
22943
5e Klasse 9e Lijst
4042 m.z. 4072; 18648 m.z.l
18649.
Alexander van Velseroord zal als psroker op
treden, dus zullen zeker velen komen om den
gewijden redenaar te hooiren spraken over do
beroemde Encycliek van Z. II. Paus Leo XIII,
Aanvang 's avonds half acht.
Nieuwe brug. Kort geleden maakten wij
in een berichje mdding van do oude brug,
die toegang geeft lot ons dorp en welke zoo
noodig moest opgeknapt worden. Ten zeerste
verheugt het ons, da! men niet lang wnrht
met de zoo gcwemschle verbetering, doch reeds
begonnen is met het bouwen van een nieuwe
brug. Dat zal opknappen!
Tentoonstelling Kunst en Sport. Vrijdag
j.l. is de genoemde tentoonstelling officicd ge
opend door den burgemeester Klerlk. Boven
dien voerden de heeren P. Wallig en M. Schots,
resp. als eere-voorziltter en voorzitter van
Kunst en Sport, het woord. Naar wij verna
men, is de tentoonstelling door velen bezocht.
We moeten eerlijk bekennen, dat het er ook
hor) gezellig is -ingericht. Vooral de theetuin
met een strijkje, ziet er aanlokkelijk uit. 2
Juni wordt al het tentoongestelde verloot. Tot
dien datum is derhalve de tentopiijslelüog ge
opend.
