sTooamitTumu. j
1
De Gouddelvers.
BUITENLAND
Tweede Blad
30 Mei 1923
Aan alle katholieke vrouwen in Nederland.
Nieuwe credietaanvraag voor de Roeractie. Duitsche persstemmen
over het aanbod der industrieelen. De reis van Millerand naar den
Elzas. Dalend geboortecijfer in Engeland.
Onder de Telegrammen: Tusschen de Duitsche regeering en politieke
partijen is thans overeenstemming bereikt inzake het aanbod. Een debat
in de Fransche Kamer. De Belgische Minister van Oorlog heeft een
voorstel ingediend om den dienstplicht te verlengen met het oog op de
Roerbezetting.
VAN DE CONFERENTIE TE
LAUSANNE.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
GEB!. 3USTENL. BERICHTEN.
FEUILLETON.
Zooals men in „De Kath. Vrouw" d.d. 27
April mocht lezen heeft het Bestuur van den
Aartsdiocesanen R.K. Vrouwenbond een
schrijven gericht aan het Bestuur der Fede
ratie van R.K. Vrouwenbonden in Nederland
met het dringend verzoek „zoo spoedig mo
gelijk stappen te doen tot het ontplooien van
een groote gebeds-actie, om door een alge
meen en krachtig smeekgebed van alle R. K.
Vrouwen, van God te verkrijgen, dat de har
ten der menschen vervuld worden met ge
voelens van liefde en vergevensgezindheid,
welke mogen leiden tol een algemeene ver-
ïoening der volkeren."
De wensch werd geuit dat die Gebedsactie
mocht bestaan uit: le Een novene, te begin
nen 9 dagen voor het feest van Allerheiligen
en eindigende op dien feestdag met een al
gemeene H. Communie. Het bestuur voor
noemd verzocht het bestuur der Federatie
de mogelijkheid te overwegen, deze Gebeds
actie te laten houden in alle landen op het
zelfde tijdstip opdat het moge worden „een
groote internationale novene."
Aan deze Internationale Novene en ter
voorbereiding daarvan zou voorafgaan een
Nationale Gebedsactie, bestaande uit: een
Novene te beginnen op den H. Sacraments
dag 31 Mei en eindigend op het feest van het
H. Hart 8 Juni. Wat nu deze Nationale No
vene betreft, zij zal aldus worden gehouden:
Alle katholieke vrouwen wonen gedurende 9
achtereenvolgende dagen zooveel mogelijk in
haar parochiekerk de H. Mis bij en naderen
op den len en 9en dag tot de H. Tafel ter
eere van Maria, de Koningin des Vredes. Ka
tholieke vrouwen die door omstandigheden
verhinderd mochten zijn iedcren dag de H.
Mis bij te wonen, zullen thuis een Rozen-
Hoedic tot dezelfde intentie bidden en op
een der dagen van de Novene tot de H. Tafel
naderen.
Op de bestuursvergadering der Federatie
van R.K. Vrouwenbonden in Nederland, ge
houden te Utrecht op 18 April j.l. werd met
algemeene stemmen besloten, den wensch,
vervat in het eerste gedeelte der motie aan
het Bestuur van ,,1'Union internationale des
Ligues catholiques fémipines," namens de Ne-
derlandsche Katholieke vrouwen over te
brengen met het verzoek, alle maatregelen
te treffen om de groote internationale No
vene te doen slagen.
lntusschen is het tweede voorstel aan de
diocesane Besturen overgebracht en inge
willigd, zoodat er te beginnen op den 31
Mei (II. Sacramentsdag) en eindigend op het
feest van het H. Hart (8 Juni) een Nationale
Novene zal plaats hebben.
Zou het nog noodig zijn, de katholieke
vrouwen van Nederland aan te sporen om
aan deze Gebedsactie deel te nemen? Zou
het niet een vernedering beteekenen voor
de geloofskracht der vrouw en haar inner
lijk teer-vrouwelijk gevoel, indien wij zou
den twijfelen aan haar bereidwilligheid om
mee te doen - alle vrouwen zonder uitzon
dering aan deze Gebedsactie, en door een
gezamenlijke smeeking tot God, te trachten
den vrede over de verscheurde volkeren af
te roepen?.
Neen, wij twijfelen niet, maar integendeel
hebben wij het volste vertrouwen in de Ne-
derlandsche katholieke vrouw die toch ge
durende de lange, moeilijke oorlogsjaren,
meer dan door woorden in daden heeft be
wezen wat haar offervaardigheid en huise
lijke leiding voor onze volkskracht en wat
haar biddende edelmoedigheid voor de mo-
reele ontwikkeling onzer natie beteekent. Wij
houden ons overtuigd dat geen enkele wel
denkende, katholieke vrouw zal achterblij
ven, nu haar een hartelijk gebed wordt ge
vraagd op de eerste plaats voor haar arme,
noodlijdende zusters der ilaburige landen,
(welke met haar gezinnen nog steeds de ont
zettende gevolgen blijven nasieepen van den
wereldoorlog) en in het algemeen voor het
terugkeeren der rust onder alle natiën, voort
woekert. Want deze haat sticht meer kwaad
den kanker en pestbacil vermogen, die wel
doodend zijn voor het lichaam, maar de ziel
niet raken, terwijl de haat, zooals deze de
volkeren ondmhn'5 tegen elkander opzet, de
zielen doodt en alle menschelijke. goede ver
houdingen ten eenenmale ontreddert. De haat
heeft den mensch geslagen met een geestelij
ke verblindheid, zoodat de ziel de hoogste
belangen der menschheid niet meer weet te
onderscheiden en den juisten weg uit den
doolhof der verwarde internationale betrek
kingen niet meer weet te vinden.
En daar wij individueele menschen, allen
onmachtig zijn en zonder Gods genade uit
ons zelve niets vermogen, behoo-en wij ons
gezamenlijk lot God om licht en uitkomst te
wenden. Verheffen wij dan onze harten in
een machtige Gebedsactie tot God, opdat
Hij de van nationale ei-'p-,---t ver.ulde lei
ders der verschillende Staten en volkeren
moge richten en hun voeten het ware spoor
mogen hervinden.
De liefde is sterker dan de haat, welnu,
laten wij dan toonen wat onze christelijke
liefde vermag, laten wij met vertrouwen
opgaan naar den tempel en het tabernakel,
waar de God der liefde troont, die gezegd
heeft: „wat gij den Vader in Mijnen Naam
zult vragen, zal Hij u geven."
Zoo toegerust met de groote belofte, ons
door Christus gedaan, en door de liefde, die
bergen kan verzetten, mogen wij het vaste
vertrouwen koesteren, dat een zoo algemeene
en met geestdrift ondernomen Gebedsactie
en Vredeskruistocht bij den Vader van liefde
en vrede verhooring zullen vindenl
KREDIETEN VOOR DE ROER.
De Fransche regeering heeft bij de com
missie uit de Kamer voor financieele aange-.
legenheden nog. twee voorstellen aanhangig
gemaakt tot het verkenen van aanvuliings-
kredieten ter bestrijding van de kosten der
Roer-bezetting gedurende de maand Juni,
tot een bedrag van 47 V2 millioen frank. In
het geheel bedragen de kredieten voor de
Roerbezetting over het eerste halve jaar
van 1923 267 millioen frank.
DE BRUSSELSCHE NOTA AAN POIN-
CARÉ.
Een verzoek to': geheim
houding.
Het was duidelijk, dat het bericht in de
Parijsche pers, waaruit bleek, dat de Bel
gische regeering aan de Fransche een nota
had doen toekomen in zake de wijze, waarop
van Duitschland het herstel der schade zou
kunnen worden geëischt, in de Brusselsche
regeeriogskringen eenige onthutsing had
teweeg gebracht. Slechts schoorvoetend werd
hier erkend, aldus seint de Brusselsche corr.
van het „HbL," dat inderdaad door den Bel
gischen ambassadeur een nota aan Poincaré
werd overhandigd en slechts ook uit de Pa
rijsche kranten kon Brussel vernemen, welke
de technische voorstellen waren, die aan de
Fransche regeering ter overweging werden
aangeboden. Thans verneemt men hier (te
Brussel) van bevoegde zijde, dat bij de tech
nische nota een schrijven was gevoegd,
waarbij op geheimhouding van het document
werd aangedrongen, daar anders Duitsch
land er profijt uit zou kunnen trekken. In
de Brusselsche regeerings kringen betreurt
men deze indiscretie tcr\ zeerste. Misschien
mag er op gewezen, dat het eerste bericht
over de te overhandigen nota in de „Temps"
is verschenen van de hand van haar Brus-
selschen correspondent, die naar algemeen
bekend is, zijn licht vooral opsteekt bij de
Fransche ambassade. Daar Poincaré den pre
sident der republiek op zijn reis naar Elzas-
Lotharingen vergezelt, zal de samenkomst
van Poincaré met Theunis en Jaspar, wiens
toestand zeer is verbeterd, eerst de volgende
week plaats hebben.
DE REIS VAN MILLERAND IN DEN
ELZAS.
President Millerand is gisterenmiddag
in den Elzas aangekomen. In alle steden, die
hij door kwam, Altkirch, Thann, enz. werd
hij door een ontzaglijke menigte toegejuicht.
In Mulhouse trok een stoet van duizenden
geestdriftige Elzassers door de versierde stad
en bracht den president een langdurige ovatie.
Millerand, die het woord voerde, spoorde
de Elzassers aan om den strijd (om de scha
devergoeding), waartoe de deloyale houding
der Duitschers Frankrijk dwingt tot het ein
de vol te houden door den schuldeischer toe
te staan den te kort schietenden schuldenaar
bij de kraag te vatten. Het verdrag van Ver
sailles aldus Millerand, heeft slechts de tra-
ditioneele beginselen van het Volkenrecht
bevestigd. Frankrijk maakt gebruik van zijn
rechten geen enkele bijgedachte verschuilt
zich achter zijn daden. Frankrijk wil het be
drag dat men hem verschuldigd is het zal
het krijgen, want het zal zijn panden niet
prijsgeven anders dan tegen betaling, en niet
eerder. Het is belachelijk van een zoo een
voudige en gerechtvaardigde daad als het land
heeft verricht, te zeggen dat zij met militai-
ristische en veroveringsdoeleinden geschiedt.
Vreest niets, besloot Millerand, het recht
en de rechtvaardigheid zullen heden zege
vieren, zooals zij dit altijd hebben gedaan.
Venizelos gelukgewenscht.
Het hoofd der revolutionairen en de mi
nister-president te Athene hebben Venizelos
hun gelukwenschen gezonden voor de door
hem bewezen diensten teneinde het land een
eervollen vrede te verzekeren.
T urksch-Amerikaansche
besprekingen.
De Turken en Amerikanen zijn officieuse
besprekingen begonnen om te geraken tot het
sluiten van een conventie, welke de commer-
cieele betrekkingen der beide landen regelt.
Turksche protesten.
Volgens berichten uit Konstantinopel pro
testeert de Turksche pers tegen de over
eenkomst van Lausanne, daar zij de over
eenkomst wel als een moreele overwinning
beschouwt, doch niet voldoende acht als
compensatie voor de verwoesting van 20 ste
den en 16000 dorpen. Zij spreekt de ver
wachting uit, dat de geallieerden concessies
zullen doen met betrekking tot de capitu
laties en de betaling van de Turksche schuld.
DE A.S. DUITSCHE NOTA.
De regeering en de voor
stellen der industrie.
Een mededeeling van het W. B. verzekert,
dat de regeering thans in volkomen onaf
hankelijkheid zal onderzoeken, in hoever zij
gebruik zal kunnen maken van de voorstel
len van de industrie. Even onafhankelijk zal
zij de wettelijke maatregelen voorberei
den, welke noodig worden geacht voor de
opvoering van het productievermogen van
Duitschland.
Duitsche persstemmen.
Naar aanleiding van deze officieuse ver
klaring schrijft hedenochtend de „Vor-
warts" „Wanneer de waarborgen der in
dustrie tenslotte niet langs wettelijken weg
andere vormen krijgen dan in het memoran
dum wordt aangegeven, zal de regeering op
den beslisten tegenstand der sociaal-demo
craten moeten rekenen."
De D. Allg. Ztg." wijst er op, dat een blik
in de verklaringen der industrie doet zien,
dat het een demagogisch gepraat is van voor
waarden te willen spreken, die de industrie
de Duitsche „Wirtschaft" in het belang van
het particulier voordeel wil opleggen.
Deze voorwaarden toch bewegen zich vol
komen in het kader van de nota, die het
kabinet-Wirth op 14 Nov. 1922 aan de Com
missie van Herstel heeft gericht en waarin
deze voorwaarden noodzakelijk werden ge
noemd.
De verklaring van de Duitsche industrie
brengt ons uit het tweeslachtige van onze
dagen, dat een mengsel van socialisme en par
ticularisme is, en stelt de regeéring voor de
beslissende vraag, het eene of het andere.
Naar de meening der „D. Allg. Ztg." heeft
de verklaring bijzondere waarde door de on-
derteekeningen, die zij draagt. Niets zou zoo
onjuist«zijn als de bewering, dat het hier uit
sluitend gaat om een actie der „Schwerin-
dustrie". Het tegendeel is waar. Hier staan
de namen van industrieele leiders uit de voor
naamste politieke bondsstaten en uit de meest
verschillende takken van industrie.
Het „Berl. Tagebl." wil zich voorloopig
van kritiek onthouden, daar het van meening
is, dat het memorandum voorloopig slechts
een grondslag is voor besprekingen tusschen
de regeering, de partijen en de groote in
dustrieele organisaties, een grondslag, die
ook naar de meening van het „B. T." nog zeer
veel veranderingen zal moeten ondergaan.
Het blad verneemt, dat ook de vakvereeni-
gingen het schrijven als een basis voor be
sprekingen beschouwen. Bijzondere waarde
schijnen de vakverenigingen te hechten aan
den eisch der industrieelen omtrent grootere
vrijheid bij het vaststellen der contractprij
zen en het intensiever maken der productie,
met behoud van den achturigen arbeidsdag.
In de kringen der vakvereenigingen was men
bereid, de gewenschte opheffing der demo
bilisatievoorschriften goed te keuren, wan
neer in de plaats daarvan een wettelijke re
geling komt, die zich bij de bedrijfsomstan
digheden aanpast.
De overige burgerlijke bladen juichen over
het algemeen het memorandum der Duitsche
industrie ten zeerste toe, en noemen het een
overtuigend bewijs van de offervaardigheid
der industrie.
De „Deutsche Tagesztg." kondigt aan,
dat de meening der andere groote takken van
het economisch leven, in het bijzonder van
den landbouw, geheel overeenstemt met die
van de industrie.
In een uitvoerige polemiek met de „Voss.
Ztg." en de „Vorwarts" wijst het agrarische
blad er op, dat de waarborgen der Duitsche
„Wirtschaft" op een niet alleen normalen,
maar in elk geval reeds zeer zwaren belasting
druk zullen uitloopen en dus inderdaad een
zeer zwaar offer zullen beteekenen.
Onnoodig te zeggen, dat de „Rote Fahne"
op de voorstellen der industrieelen afgeeft.
Drie vakvereenigingsbesturen hebben aan
het gemeentebestuur van Essen verklaard dat
de handhaving der orde in handen moet zijn
van een corps, dat buiten de politieke par
tijen staat, daar anders het gevaar dreigt,* dat
een tegen den bestaanden staatsvorm gericht
streven steun vindt bij bedoeld corps.
Bochum zit op het oogenblik zonder gas
't geen zeer hinderlijk is voor de ziekenhui
zen, waarin tal van gewonden liggen, die ge
opereerd moeten worden.
HET EERSTE OPTREDEN VAN PRE
MIER BALDWIN.
De diplomatieke medewerker van de „Dai
ly Telegraph" schrijft naar aanleiding van de
verklaringen, die Baldwin Maandag heeft
afgelegd inzake de buitenlandsche politiek
dat daarin een aanwijzing ligt, dat de politiek
van Bonar Law in beginsel zal worden voort
gezet. De nadruk, die Baldwin legde op de
dringende noodzakelijkheid van een spoe
dige regeling op een gemeenschappelijken
grondslag doet vermoeden, dat hij waarschijn
lijk actief zal deelnemen aan het zoeken naar
een oplossing op gemeenschappelijken grond
slag. Cecil's benoeming brengt mede, dat van
den Volkenbond gebruik zal worden ge
maakt tot reorganisatie van Europa en ver
moedelijk zal diens pact voor wederzijdsche
waarborgen in verband met de ontwapenings-
politiek aan den Volkenbond worden voorge
legd en den grondslag voor een nieuw plan
tot beveiliging van West-Europa vormen.
Het verdient de aandacht, dat de Belgische,
Fransche en Duitsche deskundigen thans
ertoe overhellen, het denkbeeld van een
groote wereldleening te laten varen en zich
te bepalen bij een systeem van geleidelijk
opklimmende annuïteiten, welke zouden
berusten op de Duitsche staatsmonopolies
voor spoorwegen, alcohol, petroleum enz.,
waarvan de opbrengst, zoodra een stabilisatie
van het Duitsche geldwezen is verkregen,
gestort zou kunnen worden in de kas van de
Commissie van Herstel, die deze monopolies
ook verder zou kunnen exploiteeren door ze
voor groote bedragen of annuïteiten in goud
over te dragen aan internationale syndicaten.
.landsche zaken en generaal Alexander Osins-
ki als minister van militaire zaken.
De DarodniListy juicht't toe, dat 'n zuiver
Poolsche meerderheid gevonden is krachtig
genoeg om een kabinet te vormen, dat een
einde kan maken aan de binnenlandsche ver
warring in Polen, dat de staatsfinanciën zal
kunnen beredderen en een vaste buitenland
sche politiek zal kunnen voeren, waardoor
vooral aan de spanning tusschen Praag en
Warschau een einde wordt gemaakt, een span
ning, die, volgens het blad, enkel veroor
zaakt is door de ongegronde zenuwachtig
heid der vorige Poolsche regeeringen.
De Venkov hoopt, dat Wites een actieve
politiek zal volgen, zonder frasen en zonder
experimenten, en dat hij welbewust een
nationale en financieele politiek zal volgen,
daarbij tevens onverwijld een begin makend
met hervormingen op agrarisch gebied.
DE NIEUWE NOORSCHE
MINISTER.
EERSTE-
De Koning van Noorwegen heeft in de
plaats van wijlen Halvorsen tot eerste-minis-
ter Abraham Berge, minister van financiën
benoemd. Deze heeft de benoeming aan
vaard.
Berge is 72 jaar hij heeft deel uitgemaakt
van deze kabinetten.
HET BANDIETENWEZEN IN CHINA.
De jongste aanvallen op buitenlanders in
China hebben geleid tot krachtige protesten
van in dat land gevestigde buitenlanders.
Het diplomatieke korps te Peking heeft zich
met een nota gewend tot het Chineesche dept.
van buitenlandsche zaken, waarin mede
deeling wordt gedaan dat het korps een com
missie heeft benoemd die naar Tsao-tsjoeang
Zal vertrekken om rapport uit te brengen
over den militairen toestand. Die commissie
bestaat uit den Britschen militairen attaché
te Peking, kolonel Orpen Palmer, den Ame-
rikaanschen generaal Connor, en verder
Fransche, Japansche en Italiaansche ver
tegenwoordigers.
Die vertegenwoordigers zijn kolonel Sau-
tel (Frankrijk), kolonel Oejeno (Japan) en
kapitein Jachimo (Italië). Aan de Chineesche
regeering is verzocht ook een lid in de com'
misSie te benoemen.
In verband met de zaak-Coltman is over
eenstemming bereikt. Coltman was een Ame-
rikaansch koopman, die op 11 Dec. van het
vorige jaar te Kalgan was overvallen en ver
moord. De Chineesche regeering heeft nu
een schadevergoeding betaald van 25.000
en bovendien drie plaatselijke ambtenaren
ontslagen.
Te Hankou de groote handelsmetropool
in het hartje van China hebben de buiten
landers een groote vergadering gehouden om
te beraadslagen over de maatregelen, die noo
dig zouden zijn met het oog op de recente
aanslagen op buitenlanders in China. De
vergadering wil dat er permanent groote
buitenlandsche oorlogsschepen zullen lig
gen voor Hankou en Kioe-Kiang, om de
inwoners dier plaatsen te beschermen.
Ook wilde de vergadering dat de diplo
matieke vertegenwoordigers te Peking hunne
regeeringen ervan zouden doordringen, dat
het mogelijk, misschien zelfs noodzakelijk
zal wezen, dat het in China komt tot gewa
pende buitenlandsche militaire conventie op
groote schaal.
DE DRANKBESTRIJDING IN DE V.S.
De Times verneemt uit Washington, dat
de deskundigen van het dept. van financiën,
door een grondig onderzoek van de interpre
tatie op drankbestrijdingsgebied, gegeven
door het Opperste Gerechtshof te Washington
tot de overtuiging zijn gekomen dat er weinig
of geen kans bestaat tegemoet te komen aan
de wenschen van de buitenlandsche belang
hebbenden.
Minister van financiën Mellon heeft aan
den Franschen gezant, de Jusserand, doen we
ten, dat de beslissing van 't Hof hem, minis
ter, maar weinig speling laat.
FORD CANDIDAAT VOOR HET PRE
SIDENTSSCHAP.
Berlijn overweegt thans de invoering van
zulke monopolies behalve voor de spoorwe
gen en spreekt ook van internationale obli
gaties, die liever dan aandeelen als waar
borgen aan de geallieerden zullen worden
gegeven. Berlijn is daarom niet zoo ver meer
als vroeger van Parijs en Brussel verwijderd.
De openbare meening in Engeland zou liever
uitvoerrechten als bropnen van regelmatige
inkomsten zien.
HET POOLSCHE KABINET.
Het kabinet Witos is officieel tot stand
gekomen, onder voorzitterschap van Witos,
met Margan Seydan als minister van buiten-
Indien Ford de rijke automobiel-fabri
kant streeft naar een verkiezing tot presi
dent van de Unie in 1924, zal hij den steun
hebben van den dagblad-exploitant Hearst
en diens talrijke bladen. Volgens Hearst zou
Ford worden gekozen indien inderdaad door
een volksstemming de beslissing werd gege
ven.
Voorts wijst Hearst erop, dat, indien Ford
candidaat mocht worden gesteld, deze enkel
zou willen optreden als onafhankelijk candi
daat. En daar nu Hearst veel voelt voor onaf
hankelijkheid bij de candidaten, zal hij in
dien het er toe komt Ford steunen.
Ook heeft Hearst in een intervieuw, door
hem te New-Orleans aan een dagblad-corres
pondent verleend, nog gezegd
„De politieke machine van de beide na
tionale partijen, de Democratische en de
Republikeinsche, is in de macht van de ouder-
wetsche reactionairen, die de gedelegeerden
en de partij onder den duim hebben, en die
indien zij soms niet in staat zijn den man te
candideeren dien zij wenschen tóch de
candidaatstelling kunnen beletten van den
man, dien zij niet wenschen. En die man is,
naar ik vernam, Henry Ford.
Ik geloof dat de Republikeinsche partij het
bij de komende presidentsverkiezingen zal
afleggen en een der beslissendste nederlagen
zal lijden in haar geschiedenis. En de z.g. bui
tenlandsche politiek van de Republikeinsche
partij zal daarvoor aansprakelijk zijn."
DALEND GEBOORTECIJFER IN
ENGELAND.
Volgens de opgaaf van den Registrar Ge
neral is het geboortecijfer in Engeland en
Wales in 1921 lager geweest dan ooit het geval
is geweest sedert de invoering van de regi
stratie in 1837. Het geboortecijfer was 22.4
per 1000 personen. Vroegere cijfers waren
1841—50 32.6 1871—80 35.4, 1901—10
27.2.
Bij de 848,814 geboorten in 1921 was de
verhouding 1051 jongens tegenover 1000
meisjes. Er waren 38,618 geboorten onwettig
of 45 van elke 1000. Dit is minder dan in de
voorafgegane vijf jaren, maar hooger dan in
eenig jaar sedert 1839.
Het aantal huwelijken was in 1921 320,852
of 59,130 minder dan in 1920 een record
jaar. De leeftijd voor het aangaan van een
huwelijk was voor mannen het vaakst 24,
voor vrouwen 21. Zestig mannen en twaalf
vrouwen trouwden nadat zij al 80 jaar waren
geworden.
Het geboorte-overschot dat overbleef na
aftrek van het aantal sterfgevallen, was
390,185 of 10.3 op de 1000.
In het geheel werden 3522 huwelijken ont
bonden, een getal dat nooit overtroffen is.
In 1920 was dit aantal 3090.
Het onderhoud dat Krassin en Curzon
Maandag hadden, duurde bijna 2 uur. Men
verwacht dat het Engelsche antwoord aan
Rusland, dat in dit onderhoud vermoedelijk
reeds aan Krassin is meegedeeld, vandaag
of morgen zal verschijnen. Wat den inhoud
daarvan betreft neemt men aan, dat het den
weg tot verdere onderhandelingen niet zal
afsnijden en dat het zal laten uitkomen dat
de kwestie der territoriale wateren een zaak
is die niet alleen Engeland en Rusland be
treft, maar dat dit een internationale kwestie
is, zoodat een conferentie daarover tusschen
Rusland en Engeland onnoodig is. Evenzoo
voelt Engeland niets voor een conferentie
over de propaganda in Azië. Engeland heeft
zijn klachten voldoende geformuleerd, en
wenscht dat Rusland de noodige maatrege
len treft om daarin tegemoet te konjen.
De Lord Mayor van Londen, die ver
leden week voor het Mansion House door een
autobus omver is gereden gaat, volgens de
laatste berichten, goed vooruit.
In een rede te Plymouth Maandagavond,
heeft Barlow, de Engelsche minister van ar
beid, gezegd, dat het aantal werkloozen in
de laatste week met 40.000 verminderd was.
De cijfers waren nog treurig, maar spr. had
hoop in de toekomst. De nijverheid moest
met rust worden gelaten. De buitenlandsche
mededinging zou het land dwingen zijn eigen
nijverheidsorganisatie te verbeteren.
Gisteren is Lord Chaplin, 83 jaar oud,
overleden. Hij is herhaaldelijk in verschil
lende kabinetten minister geweest, o. a
minister van landbouw (1886-92) en minister
van plaatselijk bestuur (1895-1900). In land
bouwzaken ging hij voor een man van gezag
door.
De eerste proeven met draadlooze
telegrafische verbinding tusschen Zweden
en Amerika zullen einde Juni plaats hebben.
Het Svenskamerikansk Nyhetsbyran heeft
n.I. toestemming van de directie der Zweed-
sche posterijen en telegrafie verkregen om
zijn nieuws direct uit Amerika te "krijgen door
middel van een draadloos ontvangstation te
Kungsbacka op de Westkust van Zweden.
De berichten zullen worden uitgezonden
door het radiostation van de Amerikaansche
marine te Annapolis, daartoe welwillend door
de Amerikaansche autoriteiten ter beschik
king gesteld. Gedurende de zoogen. Zweedsch
Amerikaansche week te Gotenburg van 29
Juni tot 4 Juli zal het genoemde bureau ten
dienste der Amerikanen, die zich dan voor de
tentoonstelling aldaar bevinden een bulletin
uitgeven, bevattende het aldus ontvangen
nieuws uit Amerika.
- Men weet, dat de regeering van den
staat New York een wet heeft aangenomen,
waarbij aan het geheime genootschap de
Ku-Klux-Klan de verplichting wordt op
gelegd, zijn reglementen, ledenlijsten en
vergaderingsverslagen over te leggen. Ook
de tekst der door de leden af te leggen eeden
en beloften moeten worden meegedeeld. Een
en ander diende binnen korten termijn ge
schied te zijn maar.de Ku-Klux-Klan
in den staat van New York toont zich recal
citrant. Tenminste, de Daily Mail-correspon
dent te New York (stad) weet te melden, dat
in den nacht van Zaterdag op Zondag in de
buurt van tal van New Yorksche steden de
plaatselijke K.-K.-K. organisaties zijn bij
eengekomen om tegen de nieuwe wet te
protesteeren én plechtige eeden te zweren,
dat zij in haar verzet ertegen zullen volharden.
„Geheimzinnigheid" zoo verklaarde de
plaatselijke leider van de Ku-Klux-Klan-
afdeeling in New York (stad) op zoo'n nach
telijke bijeenkomst „is het grondbeginsel
van de Klan, en zal ten koste van alles wor
den in acht genomen."
Bij New York (stad) werden in de bijeen
komst" 700 nieuwe leden aangenomen.
Naar uit Boekarest gemeld wordt, is
bij de Roemeensche spoorwegen een brand-
stoffencrisis ontstaan. De oorzaak hiervan
is te zoeken in de houding der leveranciers
en producenten van brandstoffen, die ver
bitterd zijn over de maatregelen der regeering
ten aanzien van in- en uitvoer, die naar hun
oordeel de productie practisch onmogelijk
maken. Met name het feit, dat de regeering
voor ingevoerde petroleum belangrijk hoo
ger prijzen betaalt dan voor binnenlandsche
wekte verbittering. De producenten hebben
de regeering thans den eisch gesteld, dat zij
de maximumprijzen laat vervallen, of wel de
hoeveelheid, waarover zij tegen dien prijs
kan beschikken, verlaagt. De reegering wei_
gerde echter hierop in te gaan, en de produ
centen verklaarden op hun beurt hun leve
ranties aan de spoorwegen geheel te staken e-
tot lijdelijk verzet tegen den staat over te
gaan. De regeering dreigde met een algeheel
uitvoerverbod, doch de producenten bleven
op hun stuk staan.
Waar het spoorwegverkeer gevaar begon
te loopen, heeft de spoorwegdirectie, ten
einde een beperking in den treinenloop te
vermijden, thans met Polen een verdrag ge
sloten dat over twee maanden loopt en waar
bij de aanvoer van 60.000 ton steenkool is
voorzien, te leveren in 100 wagons per dag.
Onlangs is melding gemaakt van het
optreden van een giftige vlieg, de Colum-
bacca, in Roemenië, die onder den vees tape
ware verwoestingen aanrichtte. De Roemeen!
sche ministerraad heeft thans besloten,
vijftien millioen lei ter beschikking van de
geteisterde districten te stellen. Ook de ban
ken verleenen aan deze streken een ruim
crediet. De door de Columbacca veroor
zaakte schade wordt op 30 millioen lei ge
schat.
Volgens bericht uit Belgrado hebben
de wagonfabrieken in Brod aan de Save hun
bedrijf thans ingericht op den bouw van
vliegtuigen. Het departement van oorlog
en marine, heeft hierbij zijn medewerking
verleend, en belangrijke orders gegeven.
Keert de winter terug? Uit Toulousej
werd Zondag aan de Petit Parisien gemeld,'
dat het in de Pyreneeën zwaar gesneeuwd
heeft. Alle hooge dalen in de departementen
van Garonne en Ariège hebben hun winter-
kleed weer aangetrokken en de herders zijn
overhaast terug moeten keeren van de hooge
plateaux, waar de kudden reeds hun zomer/
verblijf betrokken hadden.
AAGTEKERK, H. Austr. lijn, 28 Mei v. Ham«|
burg te Rotterdam.
ACHILLES, K.N.S.M., 26 Mei v. Messina itj
Palermo. t
ALUSRA, H.O.Afr. lijn, 26 Med v. Zanzibar
naar Tanga.
AMAZONE. K.N.S.M., 27 Mei y. Gibraltar ta
Melilla.
AMOR, W.I.M., 24 Mei v. Puerto Barrios a.
Kingston.
ARIADNE, K.N.S.M., 26 Mei v. Algiers n.
Amsterdam.
AURORA, W.I.M., Amsterdam-W. Indië pass,
26 Mei Dungeness. j
BONDOWOSO, Java-Pacific, Java'—San Fran
cisco, 23 Mei te Ceibu.
BREDA, W. I. M„ 24 Mei v. MoMendo na.5
Arica. j
CERES, K.N.S.M., 27 Med v. Sulina n. Galatl
DEUCALION, Oceaan, 26 Mei v. R'dan naar
Hamburg.
DIDO. K.N.S.M., 26 Mei v. Oporto n. A'dajn.
DINTELDIJK, H.A.L., 27 Mei van Rotterdam
te Antwerpen.
DJiEMBER, R. Lloyd, uitreis, pass. 26 Met
n.m. 30 Sunlk vuurschip.
DRECI-iTERLAND,, H. Lloyd, uitreis, pass.
27 Mei Dover. j
EEMLAND, H, Lloyd, uitreis, 26 Mei v. Rio
Janeiro.
EDAM, H.A.L., Rldam-New Orleans, 26 Met
van Havana. i
EUTERPE, K.N.S.M., A'dam-Lissabon, pass,!
26 Mei Dungeness.
GANYMEDES, K.N.S.M., 27 Mei v. A'dam t«
Malaga
HEEMSKERK, H.O.Afr. lijn, thuisreis, 26 Mei
van Marseille n. Londen.
INSULINDE, R. Lloyd, uitreis, pasa. 26 Mei
Gibraltar.
IRENE, K.N.S.M., 27 Mei van Beyrouth n,
Smyrna.
JACATRA, R. Lloyd, uitreis, 27 Mei v. Sa'
bang. j
JAN PIETERSZ. COEN, Neder!., thuisreis, 26
Med v. Aden.
JAN VAN NASSAU, JV.I.M., 25 Mei van
Valparaiso n. Corral.
KANGEAN. Nederl., uitreis, 26 Med v. Suez.
JOHAN DE WIT. Nederl., uitreis, 27 Mei
te Southampton.
JUNO, K.N.S.M., Amslerdam-Spanje, pass, 25
Mei Dungieness.
KOUDEKERK, Br. Indië Lijn, thuisreis, pass.
26 Med Gibraltar.
LAERTES, Java-New Yortk lijn, 26 Mei van
New York n. Padang.
LOGH KATRINE, H.A.L., Victoria B. C—
R'dam, 26 Mej v. Vancouwer.
MAASDAM, H.A.L., 26 Mei v. Netw Orleans
naar Rottendam.
MALANG, R. Lloyd, thuisreis, 27 Mei vj
Port Said.
MEERKERK, Br. Indië lijn, 27 Mei v. Ham
burg n. R'dam. i
MINERVA, H.W.Afr. lijn, 25 Mei v. Port
Harcourt n. Calabar
NEPTUNUS, K.N.S.M., 28 Mei v. Triest n.
.Bari.
NEREUS, K.N.S.M., AnfMerdam-Kopenhagert,1
pass. 27 Mei Brunsbuttel.
ORION. K.N.S.M., 37 Mei v. Caddx n. Bar
celona.
PATRIA, R. Lloyd, thuisreis, 26 Mei van
Colombo.
PERSEUS, Ooeaan, Japan-R'dam, 23 Mei v.
Penang.
PLUTO, K.N.S.M., 26 Mei v. Gibraltar naar
Cadix.
POELDIJK, R.Z.A. lijn, thuisreis, 27 Mei la
Montevideo.
POLLUX, K.N.S.M., Malta-Amsterdam, pass,
27 Mei Ouessant.
SPAARNDAM, H.A.L., New-Oxleam-R'dam 27,
Mei van Corona.
SIANTAR, R.Llovd, thursireiis p. 28 Mel SuezJ
STRABO, K.N.S.M., A'dam-Bordeaux, paists. 26j
Mei Dungeness.
TELLUS, K.N.S.M. A'dam-Lissaban p. 26 Mei'
Duingeness. 1
THESEUS, K.N.S.M., 27 Mei v. Kopenhagen!
te Amsterdam. J
TOSARI, R.Lloyd, uitreis p. 28 Med v.m. 8..30"
u. Maas vuurschip.
TYDEUS, Oceaan, 27 Mei v. Liverpool n. Java/
VAN RENSSELAER, W.I.M., 27 Med v. Ham-
bung 1e Amsterdam. j
VOLENDAM, H.A.L., New York-Rotterdam 33
Med v.m. 12.45 u. bij N. Voorland. j
VONDEL, Ned., 26 Med v. Batavia n. Am/
sterdam. j
WATERLAND, H.Lloyd, tthuistr. pass. 26 Mel
Fern Noronha.
WILIS, R.Lloyd, thuisr. 28 Med v.m. 8 uur te
Marseille.
FLANDRIA, H.Lloyd, thuisreis 26 Mei van!
Montevideo, d
MONTFERLAND, H.Lloyd, 28 Mei v. R'dan*
to Hamburg. i
VOLENDAM, H.A.L., New Yodk-Rotterdam p<
28 Mei n.m. 1.10 u. Lizard (verbetering), j
34.
Dien morgen hadden ook de raadsheer en
4e assessor aan het werk willen gaan. Maar
de woelingen met de Mexicanen en de be
richten van gewapende Indianen waren niet
zonder invloed gebleven. Ze besloten maar
liever in het kamp te blijven de raadsheer
stopte een nieuwe pijp» gi*1? gemakkelijk in
een hoek zitten, met den rug tegen een jon
gen eik, en zeide „Je kondt wel een paar
stukken hout opleggen, assessor. Vandaag
soep met balletjes."
„Kostelijk idee," zeide de goedmoedige
assessor-werksloof, terwijl hij, met gevaar
zijn bril er bij in te schieten, een zwaar blok
hout op het vuur wierp, zonder dat de raads
heer een lid verroerde. „Perfect, vandaag het
er eens van nemen, om morgen des te flin
ker aan te pakken. We verliezen er toch geen
cent bij."
„Als je dat maar weet," antwoordde oe
raadsheer, rookte toen nog een poosje door
en viel in vasten slaap, terwijl de assessor als
de beste keukenmeid voor het eten zorgde.
Ook de andere Duitschers Lamberg,
Binderhof en Hufner waren vandaag maar
niet aan 't werk gegaan, óók al wegens den
oorlogstoestand. Doch althans beide cerst-
genoemden hadden zich nog aan de dingen
laten gelegen zijn. Niet aldus de raadsheer
en de assessor. Hen liet al die drukte koud.
De raadsheer bleef rustig doorslapen, meende
alleen te droomen van gongs en trommels en
Yankee-Doodles op piccolo's; en de wakkere
assessor was van meening dat hij zich wel met
het eten, maar niet met het vechten had te
bemoeien, dat dé ar de Regeering met haar
ambtenaren voor was. Ja, ware hij hier as
sessor geweest, hij had onmiddellijk het geval
laten onderzoeken en protocolleeren, en de
rustvferstocyders leelijk in de doos gestopt.
Maar vanmiddag had hij soep te koken met
een lekker stuk rundvleesch, dat de sherif
mr, Hale zelf gisteren geslacht had, en hij
zou zorgen dat de raadsheer over zijn kook
kunst tevreden was.
Wie zich ook al weinig om Amerikanen of
Mexicanen bekommerde, was de heer Hufner
Zijn hoofd was vol van zijn schoonmoeder.
Den postbeambte zelfs, die eens in de maand
brieven heen en weer San Francisco bracht,
had hij in 't geheim verzocht, om, indien een
dame mocht vragen hoe 't hem hier ging, te
antwoorden allerellendigst. Maar toch popel
den de dingen hem in het hoofd, zoodat hij 't
niet langer kon uithouden en eindelijk op
sprong om den raadsheer en den assessor te
vragen wat hem te doen stond indien mis
schien ineens zijn schoonmoeder voor hem
zou staan. Gelukkig was juist de assessor
over een stuk hout tegen den raadsheer aan-
gestruikeld, zoodat deze in zoover wakker
werd dat hij tenminste weer aan zijn pijp
lurkte en, terwijl hij onder 't weer-indruilen
iets hoorde van een schoonmoeder, prevelde
„Goed schoonmoeder kuil graven er
in zeef wasschen."
„Maar verbeeld u eens," zeide Hufner,
„indien ze eens werkelijk kwam."
„*t Is zoo," stemde de assessor toe, terwijl
hij den raadsheer een duwtje gaf, „dat zou
toch verschrikkelijk zijn," en hij dacht
onwillekeurig aan mevrouw Siebert.
„Oude wijven," bromde de man der wet
onder een paar tabakswolken, „voor mij
geen kost. Balletjes goed
„Ja, zoo dadelijk," zeide de assessor-keu
kenpiet, die alleen last had van het beslaan
van zijn bril, terwijl hij uit den dampenden
ketel een balletje opvischte en proefde of het
gaar was.
„Mee eten?" vroeg de raadsheer die nu
eerst opklaarde.
„Ik dank u. Alle eetlust vergaat me als ik
aan mijn schoonmoeder denk."
„Nonsens," antwoordde de ander lako-
nisch, „schep op, assessor," nam het tinnen
bord, hetwelk zijn compagnon hem gaf, met
den vork op de knie en keek vol verwachting
naar den dampenden pot. De assessor wilde
dien met de bloote hand van het vuur nemen,
maar het dunne hengsel was te heet gewor
den, zoodat hij eerst in de tent moest om een
lap te halen.
„Daar zijn we al, ik hoop dat het zal sma
ken."
Hij boog over den pot heen, om hem goed
en zeker aan te pakken, toen 'dicht boven
hun hoofden een wonderlijk gedruisch hoor
baar werd. Alle drie keken onwillekeurig op,
maar er schoot geen tijd over om uit den weg
te gaan, daar klotste, door een hoekigen
steen geketst en in vaart gebracht, met een
fikschen boog een groot wiel vlak tegen den
pot kokende soep.
Panische schrik de assessor schreeuwt,
de raadsheer springt op en laat vork en bord
vallen, in het vuur sist de heete brei en spat
vonken en rookende asch hoog in de lucht.
Het rad, als 't ware blij dat het zoo goed aan
gekomen was, walste nog twee, drie keer in
't rond en bleef eindelijk met een diepe bui
ging rustig liggen aan den voeten van den
Alcalde, die juist hier langs gekomen was.
Hoewel volstrekt niet prettig gestemd,
schoot hij om het komische dat er een rad
zoo uit de lucht gevallen was, in een lach,
maar liep nu toch een paar schreden hooger
op om te zien of iemand letsel gekregen
had. Hier herkende hij zijn vroegere ka
juitspassagiers den raadsheer, Hufner en
den assessor, beide laatsten sprakeloos van
schrik naast de ruïnen van hun middagmaal,
en den raadsheer in de hoogste mate van op
gewondenheid, ziedende van toorn. Maar
daar niemand anders in den omtrek te zien
was, schreef Hetson het gebeurde meer toe
aan een noodlottig ongeval dan aan persoon
lijken moedwil, en deed zijn best dit den
raadsheer aan 't verstand te brengen. Maar
de man hoorde en zag niets hij stampvoette
van woede, slingerde met zijn handen heen
en weer, en uit zijn woorden viel niets anders
tejverstaan dan „strafzaak" „balletjes"
„schurken" „Californië" en „ophangen."
Hetson gaf het dan ook op, den man tot
kalmte te brengen, toen hij van het steile
bergpad twee mannen zag komen, die hun
lastdieren aan den toom geleidden. Hen hield
hij voor de vermoedelijke daders, maar om
in deze eerste furie een heftige scène tusschen
partijen tegen te gaan, ging hij hun tegemoet
en ontdekte in den een zijn ouden vriend
Dokter Rascher, allesbehalve een „raddraai
er."
„Beste dokter, u komt daar als uit den
•hemel tot mij ik zou niet weten wien ik op
Gods aardbodem nu liever ontmoeten zou
dan u."
„Mijn waarde Mr. Hetson," zeide de oude
heer even hartelijk „het doet mij goed, u
zoo gezond voor mij te zien. Wel nog wat
bleekjes, maar de berglucht zal dat wel her
stellen. En hoe gaat het Mevrouw ook
goed
fJPcrfcct»
„GoddankPermitteer me dat ik u voor
stel mijn vriend Baron Mr. Lanzot,
die nu wel niet in gunstigste figuur wordt
geïntroduceerd, want ik zie dat een wiel, het
welk hij aan 't rollen heeft gebracht, daar
beneden eenige verwarring heeft gesticht.
Ik hoop toch niet in uw tent
„Neen, lachte Mr. Hetson, „maar bij onze!
oude mede-passagiers hebt u het eten ver
stoord. Daar hebt u onder anderen dien ver
makelijken ouden heer met zijn eeuwige
lange pijp
„O, de raadsheer Nu, we zullen ons best
doen hem te kalmeeren. Lanzot, ik heb het
genoegen je hier Mr. Hetson voor te stellen
je herinnert je wel dat we over hem en zijn
lief vrouwtje spraken, toen ik haar aanraadde
dat jonge Spaansche meisje voor gezelschap
mee te nemen."
„Mr. Hetson," zeide de jonge man met
een beleefde buiging, terwijl een hoog rood
zijn wangen kleurde, „het is mij bijzonder
aangenaam met u kennis te maken en ik be
treur in hooge mate dat juist dit ongelukkige
rad
„Ut vertrouw dat u dit zaakje wel met uw
landsluidjes in 't reine zult brengen."
Zoo kwamen ze met hun drieën bij den
raadsheer. De man was echter nog zóó op
gewonden, dat hij van het voorstellen van
den ouden dokter en reisgenoot en van al
diens kalmeerende woordjes geen letter ver
stond en maar voortdurend raaskalde „Cri
mineel proces" „strafzaak" „doos in."
Het aanbod, de geleden schade te vergoeden,
maakte hem nog boozer en eerst toen hij in
het vuur van zijn verbittering een versche
pijp had aangestoken, was hij bedaard. Ja,
het diner was in asch gelegd, geen mogelijk
heid er iets van te redden, maar de eeuwige
