Brieven uit
itschland.
GEMENGD
NIEUWS.
Vierde Blad.
2 Juni 1923
6 MANDEN VARKENS VERDRONKEN.
VLOEKVERBOD.
REDMTSZAKEN.
KERK ER SCHOOL
ORDE EN ARBEID.
KUNST EN KENNIS.
BINRENUNDSCH NIEUWS.
LANDBOUW EN VISSfiHERIJ.
INfiEZONDEN.
Berlijn, 26 Mei 1923.
„*t Is geen man, die niet rooken kan",
Aldus in roode en zwarte letters op het ko-
fleren schild van mijn pijpenrek, waarin 6
ange Gouwenaars bewondering en vurige
verlangens wekken bij mijn Duitsche vrien
den. Ik trek me evenwel van de spreuk op
het koperen schild niets meer aan. Duitsche
abak Wie dit kruid rooken kan, is wel een
drommels taaie man.
Probeer het met een enkel pijpje en het zal
u gaan als den kleinen bengel, die met een
verdacht eindje sigaar en een doosje lucifers
zich ergens opsluit voor zijn eerste oefening
in het zuigen van den giftigen damp.
Men is gedwongen, geleidelijk afstand te
doen van alles, wat niet direct noodig is „zur
Erhaltung der körperlichen Kr afte", zooals
het officieel heet. Alles is verschrikkelijk
duur en bijna alles van zeer geringe of slechte
qualiteit. De vooruitgang der chemische we
tenschap, waarop dit volk zoo geweldig
trotsch is, heeft het mogelijk gemaakt voor
alles een Ersatz te fabriceeren. Altijd een
lust voor de oogen, dikwijls een vergift voor
de maag. Het is bekend, dat de Duitscher een
liefhebber is van worst. Elke normale Duit
scher van 50 jaren, heeft bij eene gemiddelde
dagelij ksche consumptie van 20 centimeter
worst, in totaal 3 kilometer worst genoten.
Statistiek
Dat wordt voor hem en zijn vrouw een worst
Zoolang als de kronkelende weg tusschen
Alkmaar en Bergen.
Bij het zilveren huwelijksfeest kunnen va
der, moeder en de dankbare kinderen met
hun geestesoog terugblikken op een worst,
die reikt van Haarlem tot Alkmaar. En nu is
op eenmaal eene beroering temeer gekomen
in dit reeds zoo zwaar beproefde worstlieven-
de volk.
Het had eigenlijk al lang te denken moeten
geven, in dezen tijd van gebrek aan alles
waarvan toch wel al dat materiaal komt voor
de geweldige worstmassa's, die steeds bereid
liggen ondanks de enorme consumptie.Slechts
een tipje van den sluier is opgelicht. Zou het
te veel opschudding hebben veroorzaakt, als
het heele geheim der worstmakerij ware
ontdekt aan de menigte Men heeft zich be
perkt tot eene officieuse waarschuwing en
gewezen op den schoonen schijn, die door ge
vaarlijke middelen verkregen wordt. O.a.
op het giftige salpeter, dat het vleesch zulk
een aanlokkelijk zalmkleurtje geeft en dat
ernstige ziekten aan het hart veroorzaken kan.
Het thema „worst" leidt er wellicht toe
msar dit worstpraatje is geen schuchtere
poging, iets grappigs te zeggen, want terwijl
vleesch toch bijna uitsluitend in dezen vorm
voor het groote publiek nog maar verkrijgbaar
is, is het wel heel treurig, dat gewezen moet
worden op de gevaren door gebruik van een
voedingsmiddel, dat door de menschen tot de
versterkende levensmiddelen wordt gerekend,
Het is den man van de chemische wetenschap
nog niet gelukt, een kippeneitje te fabricee
ren. Wel biedt hij u een poedertje aan, dat
volgens zijne wetenschap in volkomen ge
lijke evenredigheid alles bevat wat een kip-
pen-ei u biedt, maar zoolang hij zijn prepa-
raatjes niet afleveren kan in den vorm van
het natuurlijke ei, zal hij niet het succes heb
ben van den worstfabrikant met zijn mooie
worsten.
De schijn pakt de menigte meer dan weten
schappelijke beweringen, hoe gegrond deze
misschien ook zijn. Gebruikt men een ei dan
komen dus geen gedachten op aan geheimzin
nige fabrieken, hoogstens aan de kip.
Het ware te wenschen voor menige kip,
dat evenmin aan haar gedacht werd. Duizen
den Duitsche kippen danken daaraan haar
droevig bestaan. Eieren zijn ontzettend duur
en toch zijn er vele gezinnen, die ze behoe
ven, zelfs kippen houden Een zestal kippen
wordt gekocht, soms ook nog een haan en
in den donkeren kelder moeten de arme die
ren den eindeloozen nacht doorbrengen. Dag
en nacht zijn één, n.l. nacht. Toch is de leg
bevredigend 1 Om de beestjes wat daglicht
en afwisseling te geven, worden zij wel hier
en daar voor een paar uren naar keuken of
huiskamer gehaald door bewoners van le,
3e of 5e étage, maar „deskundigen", ik weet
dat niet, zeggen, dat ze daardoor de kluts
en den leg kwijt raken. Mijn buurman, die
ook op deze wijze kippen houdt, zou zijn
beestjes wel graag in een kippenhok onder
brengen, in zijn aardig tuintje voor het huis
maar een eenvoudig hok kost thans ovenveel
als vroeger een villa Ja! inderdaad.
Daarbij komt nog, dat kippen in den tuin
een sterke nachtwacht behoeven, waarbij de
revolver niet overbodig is. Een ander uitste
kend voedingsmiddel, waarmee, evenmin als
met eieren kan geknoeid worden, is haring.
En toch! Waarom moet nu juist in Duitsch-
land de haring zulk een armzalig beest zijn
Toch weer geknoei van „Schiebers", die
den corpulenten haring naar het beter beta
lende buitenland „schieben"
Zie dat Hollandsche zeebanket, waarvan
ik een tonnetje-vol mocht ontvangen van een
Vlaardingsch vriend Dat is haring. Und die
Deutschen haben gestauntToch wel treurig
het land, waar men verbaasd en bewonderend
naar een fatsoenlijke haring kijkt, omdat men
gewoon is, slechts het overschot der haringen
te zien.
De dagelij ksche kost van zeer velen en
heusch niet de geringsten, is „aardappelen
met haring."
Men komt dus tot de conclusie de genot
middelen worden ongenietbaar, levensmidde
len, die gefabriceerd worden, zijn verdacht
en wat zich niet laat vervalschen is alleen in
de geringste qualiteit te bekomen.
En bovendien is alles haast onbetaalbaar
Den betrekkelijk goed gesitueerden treft
dit alles niet zoo zeer.
Maar de overgroote meerderheid is er het
slachtoffer van en lijdt er onder. En nog steeds
is de nood stijgend, zoodat men zich wel met
groote zorg mag afvragen, wanneer en hoe dit
alles eindigen zal.
H. L.
ERNSTIG ONGELUK.
Aan het Bat. Nieuwsblad werd dato 3 Mei
uit Semarang gemeld, dat een ernstig onge-
lulk gebeurd was met een lorrie, die leerlin
gen van de H. R. S. naar Toen lang bracht.
In T. O. S.-bussen begaven zich dien och
tend vroeg de pl.m. 100 leerlingen der vier
pa rallelaf dedingen van de 3de klasse onder
geleide van een vijftal leeraren in de vroo-
ïijkste stemming naar Toentang. Vandaar
moest men afdalen in de vallei der Toen-
tang-rivieT. Op het kruispunt van de N. I. S.-
lijn en de lorriehaan van de Anicm vond men
een lorrie bij de rails slaan. Onmiddellijk
maakten een vijftiental kinderen zich van de
lorrie meester om daarmede op gemakkelij
ker en aangenamer wijze den tocht naar om
laag te kunnen maken. De leeraren, hierbij
tegenwoordig, hebben blijkbaar 'het gevaar
niet beseft, waaraan de jeugdige lorrie-pas
sagiers zoodoende werden bloot gesteld. Het
voertuig werd op de lorrie-baan gezet en
bemand. Bedienend personeel was niet aan
wezig en zoo ging het voertuig naar be
neden, met het noodlottig gevolg, dat het
veel te zwaar belaste wagentje, toen het een
maal vaart had gekregen, niet meer vol
doende naar de rein luisterde en een 500
meter werden hij een sterken bocht uit de
baan liep, allen die zich cr op bevonden, er
af slingerend.
Een enkele jongen, die aohlorop de lorrie
zat had, toen remmen niet bleek te baten,
het gevaar zien aankomen en was, zijn mak
kers waarschuwende, zoo mogelijk hetzelfde
1e doen, van de lorrie afgesprongen en veilig
op den beganen grond gekomen. Een hon
derd meter beneden dat punt zag hij het
voertuig uit de baan vliegen. Het bleek, dat
enkele kinderen met armen of beenen onder
de lorrie bekneld waren geraakt, maar het
mocht enkelen der grootere jongers gelukken
hen uit de benarde positie te bevrijden. Een
Javaansche leerling, padvinder, beijverde zioh
aanstonds de noodige verbanden aan te leg
gen bij de gewonden, terwijl anderen naar
alle kanten togen om hu!p te halen.
Naar verschillende kanten werd getelefo
neerd en inmiddels werden draagbaren ge
construeerd om de gewonde kinderen le ver
voeren. Met gebruikmaking van een inmid
dels aangekomen lorrie konden de gewonden
naar boven worden gebracht en verder naar
het stationsemplacement van Toentang. In
middels was een Indische arts uit Ambarawa
daar aangekomen, die de eersie medische
hu'p kon brengen. Gelukkig biceik het mee-
rendeel deT wonden niet ernstig te zijn. Be
sloten werd de gewonde leerlingen voorloo-
pig naar het militair hospitaal le Ambarawa
over te brengen.
DE BALLONVAART VAN DE NEER-
LANDIA OVER DE ZUIDERZEE OP
25 MEI.
Een voorbarig bericht van den Kamper
correspondent van de M'aasbode over den
afloop van deze ballonvaart, die eindigde
met een sleepvaart over de Zuiderzee, stelt
het voor, alsof hier sprake was van buiten
gewone omstandigheden, die tot ernstige in
cidenten aanleiding hadden kunnen geven.
De Commissie voor Opstijgingen van de
Kon. Ned. Vereeniging voor Luchtvaart stelt
er prijs op hier uiteen te zetten, dat deze
ballonvaart een zeer normaal verloop had
en leidde tot een prachtig geslaagd experi
ment. Juist het feit, dat de ballon bemand
was met passagiers, die voor de eerste maal
varend, hun voornemen te kennen gegeven
hadden na kennismaking van de ballonsport,
lot balloncommandant te worden opgeleid,
was aanleiding, dat lo. de startcommissaris,
die den ballon liet vullen en opgaan, wist,
9at er kans bestond, dat de Zuiderzee voor
een deel zou moeten worden overgestoken
en 2e, dat de balloncommandant na een uur
varens en kennismaking met de atmosferi
sche omstandigheden den ballon niet bij
Bunschoten landde, doch rustig de Zuiderzee
opging, volkomen bewust van wat hiervan
het gevolg kon zijn.
Tusschen Harderwijk en Elburg moest de
beslissing genomen worden, die luidde ,,op
sleeptouw gaan.' Er was nog ruim ballast
aanwezig, de daling geschiedde volkomen
regelmatig. Met drie zak ballast kwam de
ballon op sleeptouw, de mand bleef eenige
meters boven het water; de sleepkabel
werkte als drijfanker. De passagiers gingen
aan de sleepzijde op den rand van de mand
zitten. Wanneer de ballon i >r een wind
stoot even neergedrukt werd, gleed de bo
dem van de mand een oogenblik als een glij-
boot over het water. Bij nadering van de
kust kwam even de zon door en moest een
wederopstijgen van den ballon door ventiel
halen krachtig worden tegengegaan. Een
maal lichtte de ballon het zware sleeptouw
bijna geheel uit het water op. Bij de lan
ding was de voorgeschreven hoeveelheid
reserveballast nog aanwezig. Ware de bal
lon niet juist het haventje binnengedreven,
doch eenige meters links of rechts van het
sluisje op den wal gekomen, dan waren de
passagiers er droogvoets afgekomen, terwijl
nu de tocht met natte schoenen en kousen
beëindigd werd.
Van de 108 ballonvaarten, die met de bal
lons der Kon. Ned. Ver. v. Luchtvaart zijn
gedaan, leidden verscheidene over de Zui
derzee.
Op 25 September 1909 landde de ballon
te Rotterdam na een vaart van 110 K.M.
in 6 uur 19 minuten van uit Utrecht met
drie passagiers nabij Heerenveen, waarbij
de Zuiderzee in zijn grootsten afstand werd
overgestoken, een andermaal 8 Maart 1910
ging de vaart van Utrecht naar Hoogkarspcl
tusschen Hoorn en Enkhuizen, 24 April j.l.
werd van Muiderberg naar Uitdam over de
Zuiderzee gevaren.
Het spreekt van zelf, dat moeilijke vaar
ten niet worden ondernomen dan na overleg
met de passagiers en dat elke balloncom
mandant een ontijdig beëindigen van de
vaart zal verkiezen boven het bloot stellen
van onervaren passagiers aan de onaange
naamheden, die een moeilijke landing met
zich brengen kan.
DE VERKEERDE EIGENAAR.
Een vrouw was bezig haar jongen on
barmhartig af te ranselen op straat, hetwelk
een medelijdend oud heertje naar de oor
zaak deed vragen en welke de moeder
trachtte te bewegen de aframmeling te doen
eindigen.
„Wat," schreeuwde de moeder buiten zich
zelf, „ik zal hem leeren, Die aap heeft het
kippenhok open gezet en al de kippen zijn er
vandoor."
„Wel, wel, dat hindert toch niet," troost
te het oude heertje, „U weet toch, dat de
kippen steeds tegen donker bij hun rechtma-
tigen eigenaar terugkeeren."
„Dat weet ik", antwoordde de Vrouw, „dat
is juist het ergste."
EIGENAARDIGE VERGISSING.
Dinsdagnamiddag had in den winkel der
Gebrs. T. op de Parade te Venlo een zonder
ling ongeluk plaats, dat gelukkig goed afliep.
Een reiziger, die n.l. deze firma bezocht had,
zag een deeggehaalde uitstalkast blijkbaar
aan voor de deur en liep pardoes door de
groote spiegelruit. Wonder boven wonder
kwam hij er zonder verwondingen af, slechts
een klein scheurtje in zijn jas, kon hij als
souvenir aan zijn verstrooidheid bewaren.
(L. K.J
WAT DE TUBERKELBACIL VERTELT.
Ik ben zoo snoeperig klein, dat de men
schen mij enkel met hun sterkste vergroot
glazen kunnen zien. Vijfhonderd van die
smalle staafjes zooals ik ben, moeten naast
elkaar worden gezet en dan hebben ze sa
men een lengte van een milimeter.
Dank zij.die kleine afmeting sluip ik over
al binnen; in alle organen van het mensche-
lijk lichaam kan ik gedijen; in darmen en Ion
gen, in hersens en beenderen, en de mensch
bespeurt mijn aanwezigheid eerst dan, als ik
allang heerscher over zijn lichaam ben ge-
V/orden. Ik ben zoo licht, dat ik op elk wa
terblaasje, op ieder stofje, door de lucht kan
vliegen. Ook ben ik taai heel taai. Een half
jaar en langer nog kan ik vasten, en na dien
«tijd vind ik menschenbloed nog veel lekker
der.
De menschen kunnen met hunne wapenen
soms wel een heelen troep van mijn kin
deren dood maken. Maar wat zou dat?
Mijn nakomelingschap is veelvuldig als het
zand der zee.
Mijn ergste vijand is de zon ik ben er bijna
pet zoo bang van als voor kokend water,
want daarin smelt mijn waspantser, dat mij
anders zoo uitstekend beschermt. Maar de
menschen sluiten de zon buiten hunne wo
ningen; zoo komt het, dat ik bij hen in stof
en vuil een goed onderkomen vind en aller
behaaglijkst kan gedijen.
Mijn macht strekt zich uit over de heele
aarde. Eiken dag worden drieduizend men
schen op mijn altaar geofferd. Een zevende
deel der menschheid behoort mij. Oorlogen
zijn kinderspel, vergeleken met de verwoes
tingen, die ik gewoon ben aan te richten.
Maar oorlog, honger en armoede zijn mij
welkome bondgenooten, want de menschen
trachten zich op alle mogelijke manieren te
gen die drie vijanden te verdedigen, terwijl
ze mij ongestoord laten voortwoekeren. Het
meest ben ik gesteld op lieden in de kracht
van hun jonge leven. Van de vier menschen
die tusschen 15 en 60 jaar sterven, heb ik
zeker één in het graf geholpen. Hij gaat
dood, ik leef en woeker lekker verder. De
bacillen van pest en cholera en het pokken-
gif zijn door de menschen bedwongen. Mij
echter heeft alle geleerdheid nog niet kun
nen temmen; daarom ben ik ook de meest
gevreesde van allen Laat ze maar op hun
hoede zijn. (Hbld.),
DE DAME, DE KINDEREN EN DE
TASCH.
Mevrouw C. V„ te Rotterdam, was met
haar twee jeugdige kinderen bij familie te
's-Hage geweest. Toen zij weer naar Rotter
dam terug zouden gaan, vertoefden zij een
wijle in de wachtkamer van het station. Me
vrouw bestelde een kop thee en vroeg den
kellner, wien zij een goed fooitje gaf, even
een oog in 't zeil te willen houden, want ze
moest even naar het toilet. Terugkomende,
ging zij met haar spruiten naar den intusschen
gereedstaanden trein, zocht een lekker plaats
je en hoopte nu maar, dat de dienstbode
tijd aan het station zou zijn.
Terwijl zij zoo werktuigelijk op haar arm
bandhorloge kijkt, of de trein nog niet moet
vertrekken, bemerkt zij op eens, dat zij haar
tasch vermoedelijk in de toiletten heeft laten
liggen, deelt dit verschrikt aan een mede
reiziger mede, en verzoekt ook dezen even
een oogje in 't zeil te willen houden.
Natuurlijk, natuurlijk, mevrouw, ga ge
rust uw gang maar.
De dame wipt den wagon uit en loopt ge
zwind naar de toiletten terug.
Mijn tasch, mijn tasch, stamelt zij buiten
adem, mijn tasch heb ikyergeten
Hier is geen tasch, zegt de juffrouw en na
u is er nog niemand anders hier geweest, dus
u kunt haar hier niet verloren hebben.
De dame kan van opgewondenheid niet
praten en holt de toiletgelegenheid uit naar
de wachtkamer, waar zij een kop thee ge
dronken heeft. En jawel, daar ligt de tasch
nog op een stoel onder de tafel geschoven.
In een oogwenk is zij weer met haar tasch
de wachtkamer uit. De reizigers weten
niet wat ze van zoo'n heen en weer vliegende
dame moeten denken, maar ze houden zich
overtuigd, dat het toch wel zijn bedoeling zal
hebben. Doch nauwelijks is zi) buiten de
wachtkamer, of de trein, waarin haar kinde
ren zitten, vertrekt. Ze kan niet meer van
schrik, zij gilt Ho, ho maar natuurlijk te
vergeefs. Énkele toeschouwers geleiden haar
naar de wachtkamer en met een glas water
en met vele geruststellende woorden wordt
zij ten slotte tot bedaren gebracht.
De reiziger in den trein, die op zich geno
men had een oogje in 't zeil te houden, paste
intusschen voorbeeldig op de kinderen en zat
dezen koeien met gouden horens te beloven,
om den stroom van waterlanders te bedwin
gen.
De moeder kwam met den volgenden
trein, een half uur later, zenuwachtig in
Rotterdam aan en met tranen in de oogen liep
zij op haar kroost toe, dat al dien tijd tus
schen zijn liefdevollen oppasser en de dienst
bode op het perron haar komst had verbeid.
(R. N. bl.)
AANWINSTEN VOOR DE ROTTER-
DAMSCHE DIERGAARDE.
Het stoomschip Besoeki van den Rotter-
damschen Lloyd dat Zaterdag jl. de haven
van Rotterdam binnenliep, bracht een kost
bare zending voor de Diergaarde mede.
Niet minder dan twintig hokken werden in
den namiddag op twee groote vrachtauto's
naar den tuin getransporteerd. Dank zij de
goede zorgen van de officieren en de beman
ning van het schip, die zich bijzonder voor
de levende have interesseerden, zijn alle die
ren, op een enkele uitzondering na, behouden
overgekomen.
De apencollectie is er ditmaal wel het best
bij gevaren, want onder de nieuw aangeko-
menen bevinden zich niet minder dan vier
fraaie orang oetangs, alle kerngezonde die
ren, die na een kort verblijf in den winter-
stal hun plaats in het apenhuis reeds hebben
ingenomen. Er zijn dus thans in het apen-
huis zeven orang oetangs aanwezig inder
daad is het aantal dezer apen dan ook nog
nooit zoo groot geweest en het loont wel de
moeite eens even het gebouw binnen te loo-
pen en het buitengewone schouwspel een
oogenblik gade te slaan.
De grootste, Jacob genaamd, heeft zijn
intrek genomen in een kooi naast die van de
welbekende Tarzan veiligheidshalve heeft
de eerste kennismaking nog slechts plaats
door een ijzeren hekje, dat in de opening
van den scheidingsmuur is geplaatst. Gaat
dit goed, dan bestaat het plan de dieren later
in een kooi bij elkander te plaatsen.
Behalve de hier vermelde groote apen kwa
men er met hetzelfde transport nog een groot
aantal zoogdieren, vogels en reptielen mede,
waaronder twee tijgerkatten, een dwerg-
civetkatje, een kantjil, een Sumatraasch
baardzwijn, een Indische Maraboe, een Ja
vaansche vischuil, twee Maleische dwerg
ooruilen, twee Baya-wevers, een zwart-
vleugel minospreeuw, vier snipkwartels, zes
tien rijstvogels, twaalf witkelige witkopnon
nen, drie getijgerde amandaVa's, acht parel
tortels, twee kaneelduiven, vijf groene papa
gaaiduiven, een cobraslang, drie Indische
doosschildpadden en twee lederschildpadden.
De dieren zijn alle door in onze koloniën
vertoevende diergaardevrienden, waaronder
verscheidene Rotterdammers, ten geschenke
aangeboden.
KINDERACHTIG.
Men meldt uit Ouddorp (Z.-H.) aan de
„Stand.":
Een candidaat voor den Gemeenteraad
van de liberale lijst kreeg maar ruim 30 stem
men. Hij maakte zich daar kwaad om en
joeg zijn petroleumleverancier van het erf,
een weduwvrouw, die handel in eieren drijft,
werd ook het erf afgejaagd. Twee perso
nen hadden sedert eenige dagen een kalf bij
hem in de weide loopen, moesten er op
staanden voet uit en 25 betalen. Een kleer
maker mocht nooit meer iets voor hem
maken enz., enz.
Woensdagavond kwamen twee Tielsche
varkenshandelaren met paard en wagen,
waarop 6 manden met varkens, van de markt
te Os. Om in Tiel te komen, moet men
zich in Wamel met de pont laten overzetten.
Ofschoon de pont nog aan den kant van Tiel
was, reed men de helling af. 't Ging steeds
vlugger en de beide mannen, het gevaar
ziende van in 't water te komen, sprongen
er af, waarbij de een zich ernstig bezeerde.
Paard en wagen kwam natuurlijk in de Waal
terecht. Het arme dier verdronk. Eveneens
al de krulstaarten. Voor de kooplieden, die
naar men zegt, dronken waren, een groote
schadepost.
Naar aanleiding van het verzoek tot in
voering van het Vloekverbod besloot de
raad van Wonseradeel (Friesl.) met op twee
na algemeene stemmen, tot het volgende:
a. aan allen, over wie de plaatselijke
overheid direct of indirect zeggingschap
heeft, het openbaar vloeken te verbieden. Bij
herhaalde overtreding stelt de raad voor
ieder geval de toe te passen disciplinaire
straffen vast;
b. allen ingezetenen, vereenigingen en
corporaties van tijd tot tijd bij publicatie
in een of meer der in deze gemeente meest
verspreide nieuwsbladen, door B. en W. te
bepalen, dringend te verzoeken, zooveel in
hun vermogen is, het openbaar vloeken
tegen te gaan;
c. in de Politieverordening in te lasschen
een artikel, luidende:
Het is verboden een godslasterlijk geschrift,
een godslasterlijke publicatie of afbeelding
openlijk ten toon te stellen of aan te slaan.
DE RAMP VAN DE „EZARDIAN."
De Vlissingsche zeeloods vrijgesproken.
Het Gerechtshof te 's-Gravenhage heeft
Woensdag vrijgesproken den zeeloods J. de
B. uit Vlissingen, die door. de rechtbank te
Middelburg was veroordeeld tot zes maanden
gevangenisstraf, omdat het aan zijn schuld
te wijten zou zijn geweest, dat de „Zuider
dijk", waarop hij loods was, in aanvaring
kwam met het Engelsche stoomschip „Ezar-
dian", met het gevolg, dat dit laatste schip
zonk en enkele leden der bemanning ver
dronken.
Het arrest, waarbij het Gerechtshof den
zeeloods heeft vrijgesproken, berust op de
volgende gronden
Het Hof heeft niet uit wettige bewijsstuk
ken de overtuiging geput, dat het bij de in
leidende dagvaarding aan beklaagde ten laste
gelegde door hem is gepleegd.
Ook al mocht in deze zijn gebleken, dat
beklaagde al in den morgen van 2 September
1922 over de navigatie van de „Zuiderdijk",
varende in het Oostgat en de Galgeput, het
feitelijk commando heeft gehad, het gehou
den onderzoek heeft niet voldoende aan het
licht kunnen brengen, hoe dit stoomschip
en het aangevaren stoomschip „Ezardian"
hebben gevaren, hoe zij ten opzichte van
elkaar hebben gelegen, hoe zij ten slotte heb
ben gemanoeuvreerd en welke geluidsseinen
Zijn gegeven.
Wel is waar zijn van de opvarenden der
„Zuiderdijk" vele personen als getuigen
gehoord, doch van de zijde der „Ezardian
slechts enkele, terwijl bij de volkomen af
wijkende voorstellingen, welke van weers
zijden van het gebeurde zijn gegeven, een
betrouwbaar beeld van het voorgevallene niet
is te verkrijgen, zonder een uitgebreid ver-
hoor van de opvarenden van het laatstgenoem
de stoomschip.
Evenwel is gebleken, dat zulk een verhoor
in deze zaak niet mogelijk zal zijn. Bij deze on
volledigheid van de het Hof ten dienste staan
de gegevens kan de vraag naar de schuld van
de „Zuiderdijk" en eventueel de vraag naar
de schuld van den beklaagde niet worden
beantwoord. Derhalve meende het Hof, dat
beklaagde van het hem ten laste gelegde moet
worden vrijgesproken met vernietiging van
hét tegen hem veroordeelende vonnis.
Het Hof bepaalde in zijn vonnis voorts,
dat de door den beklaagde gemaakte onkos
ten wegens het dagvaarden van deskundigen,
getuigen enz. door den Staat aan hem moeten
worden vergoed tot een bedrag van 550,60.
PRACTIZIJN-PRACTIJKEN, MITSGA
DERS HUURDERSBOND.
Donderdag had zich voor de rechtbank
te Rotterdam te verantwoorden de gewezen
secretaris van den Huurdersbond, de prac-
tizijn C. P. L. J. de Swart, 37 jaar, alhier ge
detineerd.
Hem was ten laste gelegd, dat hij in Febr.
en Maart j.l. opzettelijk bedragen in geld,
groot 1000 en 300, toebehoorende aan
mej. Th. Joh. Pasch, welke hij van haar had
ontvangen teneinde de 1000 te deponeeren
op het kantoor van Mr. Penterman, opdat
deze dat bedrag aan haar man zou uitkeeren,
indien deze in een echtscheiding bewilligde
of zijn medewerking daartoe verleende en,
voor het geval die echtgenoot dat niet wilde,
dat geld aan haar terug te geven en de 300
eveneens af te dragen aan bedoelden advocaat
voor de proces-kosten, zoodat De Sw. dat
geld anders dan door misdrijf onder zich had,
zich wederrechtelijk heeft toegeëigend.
Voorts was bekl. ten laste gelegd, dat hij
in November en December 1922 opzettelijk
een aantal bedragen in geld, groot 18.55,
elk tot een totaal bedrag van 111.30, toe
behoorende aan A. Hesselink, welke bedragen
hem waren toevertrouwd, om ze te bewaren
en af te geven aan H. Muller, den huisbaas
van H. öf ze terug te geven aan Hesselink of
diens zoon, zich eveneens wederrechtelijk
had toegeëigend.
Beklaagde erkende het geld van mej.
Pasch ontvangen te hebben. Hij beweerde,
dat hij de 1000 voor haar bewaren zou.
Van de 300 zou hij het honorarium van den
advocaat betalen en dat voor zich zelf be
nouden. Hij erkende èn de 1000 en de 300
behouden te hebben. Ten aanzien van de
tweede ten laste legging legde hij een volle
dige bekentenis af.
Getuige Pasch zeide, dat bekl. uitdrukke
lijk verklaard had de 1000 aan mr. Penter
man te zullen afdragen. Een andere getuige
bevestigde dit.
Getuige Hesselink verklaarde met zijn
huisbaas ongenoegen te hebben gekregen.
Hij had zich toen tot het practizijns-kantoor
van bekl. gewend. Deze adviseerde, dat get.
hem de huur zou betalen. Behouden mocht
hij dit geld natuurlijk in geen geval.
Het O. M„ waargenomen door Mr. J. A.
de Visser, zeide in zijn requisitoir, dat het
thans klachten tegen bekl. regende. Op het
oogenblik liggen reeds zeven zaken tegen
hem op het parket. Deze betreffen alle ma
chinaties door bekl. gepleegd in zijn hoeda
nigheid van secretaris van den Rotterdam-
schen Huurdersbond. Het rechtskundig bu
reau van bekl. noemt spr.een maatschappelijk
gevaar.
Toen bekl. gearresteerd zou worden, liet
hij zeggen, dat hij op sterven lag. Uit een
geneeskundig onderzoek bleek, dat alles
gesimuleerd was. Bekl. is toen terstond in
het Huis van Bewaring opgesloten. Uit het
rapport van den gevangenis-geneesheer blij kt,
dat beklaagde, naarmate hij langer opgesloten
is, in gezondheid aanmerkelijk vooruitgaat.
Wegens verduistering, tweemaal gepleegd,
eischtc het O. M. 1 jaar en 6 maanden ge
vangenisstraf.
Mr. L. Roest, als verdediger optredend,
pleitte voor een voorwaardelijke veroordee
ling.
HET DRAMA TE VALKENSWAARD.
Naar de Bossche Crt. verneemt, zal de
zaak tegen Mevrouw Desmet op 19 Juni op
nieuw voor de Rechtbank te 's-Bosch behan
deld worden.
GOUDEN JUBILEUM.
Op 20 Juni vieren de Dochters van Jesus
H. Hart, die in Nederland een vertakking
hebben op de H. Landstichting bij Nijmegen,
het gouden jubileum van de stichting harer
Congregatie.
MGR. A. HENSEN.
Naar de Msb. uit Rome verneemt, zai Mgr.
A. Hensen, directeur van het Nederlandsch
Historisch Instituut te Rome, in 1924 voor
goed de Eeuwige Stad verlaten.
BEDEVAARTEN NAAR KEVELAER.
Naar de Msb. verneemt, worden er pogin
gen in het werk gesteld om de bedevaarten
naar Kevelaer dit jaar weer geregeld te doen
plaats hebben. Men rekent in het genade
oord op een aantal van 170 bedevaarten.
DRANKBESTRIJDERSBEDEVAART.
Verschenen is het programma van de
zesde Noordhollandsche Bedevaart van
Kruisverbonden en Maria-Vereenigingen
naar O. L. Vrouw ter Nood te Heiloo, op
Woensdag 6 Juni. De plechtige Hoogmis zal
te half 11 worden opgedragen door Pastoor
Saulenn van Egmond aan den Hoef, waar
onder predikatie door Pater Deodatus Ver
geer. De pelgrims uit het Noorden vereeni
gen zich om 10 uur in de Parochiekerk te
Heiloo en trekken vandaar naar het Ge
nade-Oord, Om 2 uur Lof met Sacraments
processie en predikatie door Pastoor Van
Leeuwen van Hillegom.
Programma's kunnen aangevraagd wor
den bij den secretaris an het regelings-co-
mité den heer C. Venneker, Baansingel
15b. te Alkmaar.
PATER P. VAN HOOFF S.J. t-
Te 's Gravenhage is, voorzien van de
aatste U.H. Sacramenten, in den ouderdom
van 78 V r, overleden de Zeereerw. pater P.
van Hooff S.J., kapelaan der parochie van
de H. Teresia.
HET GESCHIL IN DE
STEENINDUSTRIE.
De uitspraak.
De uitspraak van den arbiter, den direc
teur-generaal van den Arbeid, in het in het
voorjaar 1923 gerezen loongeschil tusschen
le, een aantal steenfabrikanten, vereenigd
in de afdeelingen Boven IJsel, Lobith, Nij
megenMillingen en ArnhemWijk-bij-
Duurstede als partij eenerzijds en
2e. de drie samenwerkende organisaties
van steenfabrieksarbeiders, nl. de Ned. Bond
van Christelijke Fabrieks- en Transportar
beiders, de Ned. R. K. Steenfabrieksarbei
dersbond „St. Stephanus" en de Neder-
landsche Vereeniging van Fabrieksarbeiders
als partij anderzijds, luidt als volgtUit
spraak.
De loonen der teenmakers en andere
losse arbeiders worden ten hoogste 10 pet.
lager gesteld dan in 1922
de loonen der ovenwerkers en andere
vaste arbeiders worden ten hoogste 15 pet.
lager gesteld dan in 1922.
Een en ander met inachtneming van het
in de acte van compromis bepaalde.
Geschillen over vermindering van het aan
tal arbeiders in verschillende ploegen worden
evenals de z.g. uitwassen door de betreffende
fabrikanten geregeld in overleg met een re-
gularisatie-commissie van werkgevers en
werknemers.
Loonaftrek voor zakelijke bedrijfsbelas
ting mag niet plaats hebben.
Deze regeling geldt tot 1 Maart 1924
behoudens het in de acte van compromis
bepaalde, ten aanzien der loontarievenwij-
ziging na 31 October 1923.
DE 48-URIGE WERKWEEK BIJ DE
GEMEENTE AMSTERDAM.
Verworpen door den R. K. Bond. De
Christ, organisatie aanvaardt het voorstel.
De R. K. Bond van gemeentepersoneel
„Sint Paulus" te Amsterdam heeft in zijn
Dinsdagavond gehouden vergadering de voor
stellen van de commissie voor georganiseerd
overleg tot invoering van de 48-urige werk
week verworpen.
In de Dinsdagavond gehouden leden
vergadering van den Christ. Bond van Over
heidspersoneel, werd met een groote meer
derheid van stemmen besloten de voorstellen
tot invoering van de 48-urige werkweek voor
de gemeente-werklieden, zooals deze in de
centrale commissie zijn overeengekomen, te
aanvaarden.
DE FABRIKANTEN TEGEN ARBITRAGE.
De fabrikantenvereeniging te Almelo heeft
besloten in zake het conflict in de katoen
industrie geen verzoek tot minister Aalbersc
te richten om arbitrage,
STAKING VAN LANDARBEIDERS.
OOLTGENSPLAAT, 31 Mei. Gisterenmorgen
zijn alle landarbeiders te Ooltgensplaat en
Oude-Tonge in staking gegaan, wegens ver
werping van hun looneischen. De staking
wordt geleid door de besturen van de moder
ne, de Christelijke en de R. K. Landarbei
dersbonden.
NOG EEN MIDDEL TEGEN SUIKER
ZIEKTEN.
In de ziekenhuizen te Kopenhagen is men
sedert eenigen tijd bezig met proefnemingen
met een nieuw middel „diasulin" ter behan
deling van suikerziekten. Een der geneeshee-
ren van het stedelijk ziekenhuis verklaart,
dat de resultaten vermoedelijk gunstig zul
len blijken te zijn. Diasulin is een bereiding
uit de alvleeschklier van varkens en is ont
dekt door den Deenschen scheikundige An
dersen. Het middel is reeds in Denemarken
in tabletvorm verkrijgbaar tegen een lagen
prijs.
HINDERLIJKE BRUGGEN.
Het Kamerlid de heer Van Boetoelaer van
Dubbeldam richjte tot dem minister van Wa
terstaat de volgende vragen:
lo. Is het den Minister bcikend, dat enkele
aan de Vecht gelegen plaatsen, inzonderheid
Maarssen en Breukelen, veel hinder onder
vinden van het feit, dat het Merwedekanaal
tusschen deze plaatsen en. hun stations door
loopt, zoodat reizigers, om zich naar het sta
tion te begeven, steeds over het kanaal moe
ien, terwijl er bij het opendraaien der brug
gen in de verbindingswegen alleen met het
scheepvaartverkeer en niet met het tandver-
keer naar liet Station rekening gehouden
wordt, ten gevolge waarvan het herhaaldelijk
voorkomt, dat reizigers, zelfs hij zeer tijdig
vertrek, tiet station niet op lijd bereiken
kunnen en hun Gein missen?
2o. Is de Minister niet van oordeel, dat
de scheepvaart minder hinder zou onder
vinden van een verplicht gesloten houden de
zer bruggen gedurende bijv. '5 minuten,
voorafgaande aan het vertrek der meest ge
bruikte treinen, dan nu de Teizigers onder
vinden, die, zioh naar deze stations willen
de begeven, soms geruimen tijd (oponthoud
van 10 h 15 minuten is geen uitzondering)
moeten wachten totdat een z.g. „sloep" deze
bruggen is doorgevaren.
3o. Is de Minister bereid zijn medewer
king te verlecnen tot het lot stand brengen
een er regeling omtrent verplichte sluitingstij-1
den dezer bruggen, in verband met de dienst'
regeling der treinen, of, zoo zioh daartegenl
onoverkomelijke bezwaren mochten verzet
ten, zou de Minister dan het denkbeeld in
overweging willen nemen, het bereiken van
genoemde stations mogelijk te maken door
het aanbrengen van vaste voetbruggen, zoo
als cr bij bet station Nieuwersluis een is
aangebracht?
REGENSCHADE AAN VELDGEWAS
SEN.
Door den aanhoudenden regen en hagel
buien zijn in Twente vele akkers rogge tegen
den grond geslagen. Men vreest, dat het
gewas niet weer overeind zal komen en ge
maaid zal moeten worden.
Uit de Noordelijke provincies meldt men
ons, dat ten gevolge van het natte gure weder
de uitgepote boonen in de tuinen bijna alle
vervuurd" zijn en dus opnieuw gezaaid moe
ten worden.
VOORKEURSTEMMEN.
M. de Redacteur,
Gelieve dit stukje te plaatsen. Voor "X
laatst.
Ons antwoord op het langdradige inge
zonden stuk van den heer Nuijens in uw
blad van j.l. Vrijdag kan kort zijn. Ten eerste
zijn lang niet alle R.K. Kiezers lid van de
R.K. Kiesvereeniging en hebben dus niet
aan het tot stand komen der groslijst mede
gewerkt. Zij voelen zich hoegenaamd niet
verplicht de "rangorde dier lijst in acht te
nemen.
Ten tweede wij merkten het reeds op
was het advies van de Propaganda-club der
R.K. Kiesvereeniging als gij niet op No. 1
wilt stemmen, stemt dan op den candidaat
uwer keuze van de R.K. lijst.
Nu mag men wel aannemen dat de Propa
ganda-club der R.K. Kiesvereeniging niet van
de leer zal wezen, dat het doel de middelen
heiligt, zelfs niet subsidiair. Indien de heer N.
er deze leer absoluut bij wil halen, dan is zij
o.i. veeleer van toepassing op de handelwijze
dergenen, die kort vóór de samenstelling
der groslijst eventjes lid van de kiesvereeni
ging worden om aldus bij overrompeling
hunne candidaten verkozen te krijgen. Voor
het overige kunnen wij volstaan met te ver
wijzen naar het hoofdartikel over de voor
keurstemmen.
TWEE VOORKEURSTEMMERS.
M. de Redacteur,
Beleefd verzoekt ondergeteekendle 'n plaats
je in uw veelgelezen blad, om over het geven
van voorkeurstemmen eens een goede mee-
ning te mogen vernemen.
Wamt wat is nu wel het geval? Dat ik een
behoefte gevoel om van menischen, welke een
hoogere ladder in het politieke leven hebben
beklommen, de meening te mogen vernemen?
Nu dan wederom de verkiezingen in den
lande, in 1922 voor de Tweede Kamer en nu
in '23 voor de Provinciale Staten en Gemeen
teraden, tot het verleden behooren, en nu de
gehouden verkiezingen op de eene plaats met
grooten en elders weer met minder strijd, ten
einde zijin gebracht, en de verkiezingen voor
Gemeenteraden, niet het minst, met grooten
strijd in eigen kamp zijn gestreden, nu krijgen
wij als naspel nog een strijd, een strijd ten
gevolge van de voorkeurstem.
Wij hebben al reedis kennis gemaald met
Ingezonden Stuikten uit Vogelenzang en in
uw blad van 26 Mei is er oo(k een zékere N„
van Uilgeest, die zijn afkeuring uitspreekt dat
een met voorkeurstemmen gekozene zich als
eerlijk man zou moeten terugtrekken.
Hier te Lisse treedt het getheele bestuur en
bloc af, ter wille van een gekozene met voor
keurstemmen. En dit is nu nog maar het
begin, waar zal toch wel het einde zijn van
i>nzen R.-K. Poliiiéken wir-war?
En dit nu allés ter wille van de voorkeur
stem.
En nu, M. de R., ben ik maar .steeds zoe
kende, en ik kan hot niet vinden (wie helpt
mij, s. v. p.?) om het verbandl te ontleden
van hét Politiek Advies, ons voor de verkie
zing der Tweede Kamer in 1922 te Utrecht
gegeven,
Is daar toen, M. de Redacteur, niét gewerkt
met voorkeur?
Hebben toen niet duizenden kiezelrs een
offer moeten brengen ter wille van dè voor
keur?
Wij allen welen toch nog wel het verleden
iin den R.-K. Kieskring Leidien?
En is dit niet alles een gevolg geworden
van d'e voorkeur?
En als dan, M. de R., onze politieke advi
seurs volgens hun. eigen verklaringen bewe
ren, dat dit is geschied volgens plicht en ge
weten, dam, M. die R., dienen wij dit te
geloovcn.
Maar!.... Voorkeur geven werd ons, lec-
ken in de R.-K. politiek, te Utrecht toch
geleerd, al hebben wij, kiezers, de oorzaken
daarvan nooit mogen vernemen. Waarom?
Maar ook iin verkiezingen van Gemeentera
den kan het voorkomen, dat mien aan het
waarom voorkeurstemmen dan ter wille van
vérderen strijd, in ons openbaar leven het
zwijgen oplegt, al zou het soms zeer gemak
kelijk te motivceren zijn, waarom voorkeur
stemmen. werden uitgebracht.
Maar, M. de Redacteur, als het nu in Utrecht
een zaak was, om volgens plicht en geweten
het gegeven Politiek Advies samen te steldieni
met voorkeur, dan is het mij als leek in dé
politiek niét duidelijk, waarom dan voor de
Gemeenteraadsverkiezing de zonde, tegen de
polildék begaan, zoo groot moet zijn, dat er
dan direct reden aanwezig is tot aftreding van
besturen, met alle verdere onaangenaamhe
den, welke dan ook nog verder kunnen vol
gen, wanneer de voorkeurstemmen toch alleen
werden uitgebracht op candidaten van de R.-
K. lijst.
Wanneer u mij, M. die Redacteur, voor daze
regelen plaats wil schenken, dan breng ik
UEd. hiervoor mijn hartelijfcen danlk.
En in dé hoop, dflt een welwillend lezer
mij bet verband tusschen voorkeur en voor
keurstem eens duidelijk wil maken, hierboven;
bedoeld, teek en ik dn afwachting,
A. BON,
Lisse.
MILITIELICHTING 1323. 2e GEDEELTE.
Aan Oudérs, Voogden en belang
hebbenden,
Wefficht ten overvloede wordt u gewezen
op dé aanwezigheid van dé R.-K. Miiïtaiinen-
Vereenïging te Naarden. Daar werdt voor uw
behingen gezorgd. D« vervulling van uw plich
ten wordt u daar gemakkelijk gemaakt, door
de deelname aan de maandélijksche Heilige
Communie.
Dus, R.-K. jongelingen, geeft u bij aan-
homst te Naarden op 4 Juni a.s. direct op
ais lid van de. vereeniging.
Ouders en Voogden, draagt uw zoom of pu
pil op, om zich aan te sluiten bij genoemde
vereeniging.
Inlichtingen worden gaarne verstrekt door
den voorzitter, adres: J. J. Th. van der Wal,
Sergt.-MajAidmPromelrspleim!, te Naarden,
terwijl inlichtingen ook ie bekomen zijn aart
het VereeraigiiEgsgebouw „ConcOTdlIa I"urf-
poorts'lraait 30, te Naarden
