l)e Pastoor van RHarnas.
BUITENLAND
Tweede Blad
8 Juni 1923
BRIEF UIT BEIEREN.
8EM. BUITENL. BERICHTE*.
BIMNENLANDSCH NIEUWS.
n.
De Industrieele groep van het Engelsche Lagerhuis zou een schadever
goedingsplan hebben opgesteld. Een interview met Krassin; de voor
uitzichten van den Russischen handel en industrie. Prof. Lorentz te
Londerl.
Onder de Telegrammen: Het nieuwe Duitsche aanbod is gepubliceerd;
over de Roer wordt niet gesprokende belastingen worden aanmerkelijk
verhoogd; er wordt een moratorium gevraagd tot 1 Juli 1927' een uiteen
zetting van minister Rosenberg; de indruk in Parijs is: „onvoldoende en
onaannemelijk"; Londen zwijgt nog. Het ontwapeningsvoorstel van
Lord Robert Cecil wordt door de betreffende Volkenbondscommissie af
gekeurd.
PROF. LORENTZ TE LONDEN.
FEUILLETON.
NATIONAAL SOCIALISME EN KATHOLICISME.
De sociaal-democratie ondervindt thans
tot haar schade, wat het zeggen wil de chris
telijke arbeiders op de haar eigen wijze be
streden en geterroriseerd te hebben. Met het
oog op den bcnarden, tegenwoordigen toe
stand, waardoor de eenheid en saamhoorig-
heid in ons volk, meer dan ooit dringend
geboden is, zou het niet verstandig zijn, te
gen onze politieke tegenstanders, de natio-
naal-democraten, in 't veld te treden.
Veel reeds is geschreven en gesproken
over het standpunt ckr Katholieken tegen
over het Joden-vraagffuk. Toen van Katho
lieke zijde vóór den wereldoorlog, zich
stemmen verhieven tegen de Jodenpers, is
ons uit die kringen, welke zich thans door
een fel anti-semitisme onderscheiden, geen
steun geworden. Het christenvolk moet goed
uit zijn oogen zien en daarna overwegen,
wat volgens de christelijke leer, in den strijd
tegen de Joden geoorloofd is. Maar het stre
ven der fanatieke anti-semieten kan niet tot
het beoogde doe. vnercr en zal verschillen
de lagen van hel vol) tegen elkaar in 't
harnas jagen. Ei staan verwondcring-wek-
kende punten en beloften op het volkshuis
houdkundig programma der Nationaal-Soci-
alisten, maar ze zijn onduidelijk. Zij doen
hun uitej-ste best het overmachtige kapitaal
te overwinnen, maar aan hun besludeering
van d.e dienstbaarheid van de rente zou de
geheele wereld mee moeten werken,
Politiek gesproken, willen de Nationaal-
Democraten zoo'n idealen Duitschen staat,
dat de Grondwet van Weimar, daarbij in
het niet zinkt.
Of dit ten goede zou komen aan het wel
zijn en het streven naar zelfstandigheid van
Beieren en de Zuid-Duitsche landen, is eei»
andere vraag.
In het programma der Nationaal-Socialis-
ten staat te lezen, dat hun partij op den bo
dem van het positieve Christendom staat.
Dit noemen wij een ruim begrip, dat zich
®aar alle kanten laat uitrekken, veel te
ruim voor ons Katholieken. Meerdere natio-
naal-socialisten, zelfs onder hun leiders, ma
ken onderscheid tusschen Godsdienst en
Kerk. Dit is een van Katholiek standpunt
geheel verschillend begrip van het „positie
ve Christendom". Van soortgelijke overwe
gingen uitgaande, werd indertijd de Los-van-
Rome-'beweging aan den gang gebracht. De
ze beweging in Oostenrijk, heeft voortge-
werkt en uit haar is de z.g. beschavende
geest der nationaal-socialistische beweging
voortgesproten. In de bekende brochure van
Jung staat veel over den beschavenden in
vloed van het Nationaal-Socialisme maar het
zal moeilijk vallen, om zich een duidelijk
beeld van het geheel te vormen, voor zoo
ver de Nationaal-Socialisten zich dit in hun
„positief christendom" voorstellen. Een feit
is het, deft zij het Oude Testament verwer
pen. Voor ons Katholieken is echter het
Oude Testament geen profane geschiedenis
Van het Joodsche volk, maar een der Heili
ge Boeken, geschreven onder ingeving van
den H. Geest. De in het Oude Verbond
voorspelde Verlosser Jezus Christus en de
Apostelen hebben zich op het Oude Testa
ment beroepen. En Christus is niet in de
wereld gekomen, om de Wet of de Profeten
op te heffen, maar om ze te vervullen
(Math. 517). Hef geschrift van Jung klaagt
het Pausdom aan als zijnde onvereenigbaar
met het wezen van Duitschland en de Duit-
sche denkwijze, het wijst op vermoedelijke
geheime bevelen aan de Katholieke geeste
lijkheid uit Rome, alsof onze gehechtheid
aan den Paus, van Duitsch standpunt ver
werpelijk zou zijn! De Paus verlangt geen
geheimdoenerij in zaken van Geloof en Ze-
deleer: Hij spreekt duidelijk cn verstaanbaar
tot de geheele wereld. Wij moesten den
Paus dankbaar zijn voor zijn zegenrijke be
moeiingen gedurende den wereldoorlog en
daarna!
Verder wordt den Katholieken het samen
gaan met de Rooden en de hoogere stan
den, één in hun haat tegen v. Bismarck en
zijn werk, voorgeworpen.
Dit zou n.b. geschied zijn in opdracht van
Rome! „Duitschland mag niet overwinnen!"
dat zou het wachtwoord der Katholiek ge
organiseerde partijen geweest zijn! Aan de
kerkelijke verdeeldheid sedert de Reforma
tie, aan al het bedreven kwaad zouden de
Katholieken schuld zijn; verder zou Christus
geen Kerk gesticht en geen priesterstand
ingesteld hebben. Derhalve zou het noodza
kelijk wezen, het Katholicisme met het Pro
testantisme ineen te smelten. Het is beneden
de waardigheid van ons Katholieken om ons
tegen deze en dergelijke onzinnige beschul
digingen te verdedigen.
Vaderlandsliefde, Nauwgezetheid van ge
weten, Plichtsbesef lichten zoowel voor als
na den wereldoorlog met heller glans voor,
dan hartstochtelijke partijpolitiek en dema
gogie.
vooral zou betreuren om de politieke gevol
gen er van. Sovjet-Rusland weet wat oorlog
wil zeggen en haat en verfoeit alles wat
oorlog is. Het is, aldus Krassin, onze vrede
lievendheid, die er ons toe heeft gebracht
tegemoet te komen aan alle eischen van het
Engelsch ultimatum.
Alle staten, die aan Rusland grenzen, zijn
ons heftig vijandelijk gezind. Ons, d.w.z.
Rusland in het algemeen, maar de sovjet-
regeering in het bijzonder. Wij zijn overtuigd
dat zij het opzeggen van de handelsovereen
komst zouden beschouwen als een afbreken
der diplomatieke relaties tusschen de beide
landen en dat zij het en dit is zeer be
langrijk ook zouden beschouwen als een
sein om een vijandelijke actie tegen Rusland
te beginnen. In het hedendaagsch Europa,
dat wordt verscheurd door allerlei tegenstrij
dige begeerten en politieke wenschen, die
met elkander in tegenspraak zijn, dat is
vergiftigd door het geyaarlijkste en eng-
hartigste nationalisme, is het ondenkbaar,
dat een oorlog, als het daartoe kwam, zou
kunnen worden gelocaliseerd en worden be
perkt, tot de oorspronkelijke deelnemers
Daarin ligt een groot gevaar. Wij zijn over
tuigd, dat aldus het opzeggen van het han-
delstractaat het teeken zou zijn tot het los
barsten van een nieuwen Europeeschen oor
log. Daarom, in ons eigen belang en ter wille
van de principes, die wij vertegenwoordigen,
hebben wij er de voorkeur aan gegeven onze
nationaale trots en zelfs iets meer dan die
opzij te zetten om den vrede niet in gevaar
te brengen."
De heer Krassin gaf toe, dat de omvang
van de zaken, die rechtstreeks als 'n gevolg
van de handelsovereenkomst kunnen worden
beschouwd, niet zeer groot is, ofschoon vele
zaken, die schijnbaar zonder verband met
het tractaat zelf tot stand gekomen zijn, fei
telijk het tot stand komen er van danken
aan de betere atmosfeer, die door de over
eenkomst van Londen is geschapen.
DE SCHADEVERGOEDINGS
KWESTIE.
Het Journal verneemt uit Londen De
industrieele groep uit het Engelsche Lager-
huis heeft aan den eere-minister een memorie
overhandigd welke aanbevelingen bevat tot
regeling van het vraagstuk der schadever
goeding. Met name stalt zij voor £100milli-
oen, dus ongeveer 7 milliard papieren francs,
onverwijld aan Duitschland te overhandigen
en te laten verdeelen tusschen Frankrijk,
België en Jtalië als eerste afbetaling. Verder
dient 'n minimum en een maximum voor de
totale schuld van Duitschland vastgesteld
te worden, een minimum van ongeveer 2y>
milliard pond en een maximum van 3 milji-
jrd pond, met aftrek van de betaalde sommen.
In een hoofdartikel schreef de Times gis
teren Men zegt dat het beginsel, dat aan de
Duftsche nota ten grondslag ligt, is, de En-
tente-mogendheden aan de conferentie-tafel
te brengen. Wij gelooven dat Engeland er
voor zou opkomen, Duitschland's standpunt
te hooren op een conferentie, indien men zich
algemeen voornam, dat de conferentie een
definitieve regeling zou beteekenen. Daarop is
echter geen hoop, zoolang het tegenwoor
dige verwoestende conflict in het Roerbek
ken woedt. Dit zou ongetwijfeld voortduren,
indien de Duitsche regeering kans zag zich
uit eigen beweging los te maken van het
plaatselijk verzet in het Roer-bekken. Een
bezwerend gebaar zou echter op dit hachelijke
oogenblik op bewonderenswaardige wijze
den goeden indruk steunen, dien haar me
morandum in dit land vermoedelijk zal ma
ten.
ENGELAND EN RUSLAND.
McNeill, de onder-minister voor buiten
landsche Zaken, heeft op een vraag inliet
Lagerhuis meegedeeld, dat bij de huidige
onderhandelingen met Rusland slechts aan
spraken op schadevergoeding voor personen
betrokken waren. Aanspraken op schade
vergoeding voor eigendommen zouden met
met succes binnen het kader der onderhan-
delingen kunnen worden getrokken en zij
blijven daarom voorbehouden voor afzonder
lijke onderhandelingen.
Een intervieuw met Krassin.
De Londensche correspondent van het
„Hollandsch Nieuwsbureau" had een on
derhoud met Krassin, den Russischen han
delsgedelegeerde te Londen, over verschil
lende onderwerpen, verband houdend met
de verhouding tusschen Rusland en Groot-
Britannië.
Omtrent de handelsovereenkomst tus-
ichen de beide landen zeide Krassin, dat
Rusland de opzegging dier overeenkomst
Toch Zijn de zaken tusschen de beide lan
den verviervoudigd sedert de overeenkomst
in werking is, en volgens onze meening, al
dus de sovjetvertegenwoordiger en die van
vele bevoegde beoordeelaars, zullen de ko
mende jaren jaar op jaar een vooruitgang van
100 pCt. op elk daaraan voorafgaand jaar aan-
toonen. Vooral van belang is in dit opzicht
de graanvoorziening van Europa. Momen
teel is Amerika 't land, dat in hoofdzaak aan
Europa het graan levert, doch er zijn verschil
lende factoren werkzaam, die er toe leiden
dat het surplus, dat Amerika voor uitvoer
beschikbaar heeft, gestadig zal afnemen en
dat de prijzen, waartegen men dit surplus zal
kunnen koopen, zullen stijgen. Rusland is
het aangewezen land ter voorziening in de be
hoefte van Europa als nieuw of liever ge
zegd, als hernieuwd leverancier.
Als de vooruitzichten niet bedriegen zal
Rusland dit jaar in staat zijn 20 a 25 mil-
lioenpond waarde aan granen uit te voeren,
tegen een prijs, die op grond van allerlei oor
zaken belangrijk lager zal zijn dan de Ame-
rikaansche. De geheele handel van Rusland
staat wat het buitenland betreft, onder staats
controle en derhalve zou het afbreken der
handelsovereenkomst Engeland de moge
lijkheid ontne. en zijn deel te krijgen van het
graan dat Rusland voor export beschikbaar
heeft. Öf liever dit is wat te sterk uitgedrukt
dat deel direct uit Rusland te krijgen. Indi
rect door bemiddeling van kooplieden in an
dere landen, zou Engeland er natuurlijk een
deel van kunnen krijgen, doch die bemidde
ling zal natuurlijk den prijs verhoogen."
Krassin erkende dat 't ongetwijfeld mogelijk
was, dat er ook zonder handelsovereenkomst
zaken tusschen beide landen werden gedaan,
doch zulk een handelsverkeer zal binnen enge
grenzen beperkt blijven. Als men tusschen
Engeland en Rusland een handelsverkeer
wenscht van eenigen omvang moet de Rus
sische regeering, die tenslotte de controle over
den buitenlandschen handel in de hand heeft,
vertrouwen kunnen koesteren in de veilig
heid en onaantastbaarheid van Russische wa
ren en van Russische depóts in Engeland.
Dit zou door het afbreken der diplomatieke
relaties tot een hersenschim worden gemaakt.
Bovendien zou een breuk nog een ander na-
deelig gevolg hebben, n.l. dat er een einde
kwam aan de mogelijkheid van bezoeken van
Engelsche zakenlieden aan Rusland en van
Russische handelsvertegenwoordigers aan En
geland, omdat na het vertrek der wederzijd-
sche diplomatieke vertegenwoordigers geen
pasvisa meer zouden kunnen worden gege
ven.
Wij gevoelen ons aangetrokken, aldus de
heer Krassin verder nog, door de iinancieele
en politieke stabiliteit van Engeland, maar
hoewel wij gaarne onze handelsbetrekkingen
met dat land zouden willen laten voortbe
staan, zijn wij niet verloren, als wij Enge
land als afzetgebied zouden moeten verlie
zen. Ons voordeel zou geringer zijn, dit staat
vast, doch voor graan, hout, petroleum, hui
den en dergelijke is altijd een markt te vin
den. Zelfs zouden onze artikelen op den duur
toch hun weg naar Engeland wel vinden, n.l.
langs een omweg en dus duurder, omdat er
een tusschenpersoon noodig zou Zijn. Als
het handelsverdrag met Engeland wordt ge
annuleerd, blijft het toch bestaan, dat wij
handelscontracten hebben J°°Pe.n 716* an"
dere landen. Duitschland, Nederland, Noor
wegen, Zweden en Italië bijv., die natuurlijk
wel als tusschenpersoon zullen wi£len dienen
om daaraan iets te verdienen. K°rL0™' terT
wijl Rusland als graanschuur v0°* £ng®la"J?
onontbeerlijk is, kan de Engelsche mark
voor Rusland volstrekt met als een levens-
VrOvergdfquaestie der propaganda 2eide
Krassin, dat propaganda, die vijand g is aan
andere regeeringen, metterdaad d f
jetregeering niet wordt gevoerd. Wel Zouden
wij natuurlijk gaarne zien, dat onze denk
beelden overal veld wonnen, maar het is
niets anders dan een verzinsel, dat w,j de
apostelen zijn van een gewelddadige omwen
teling in andere landen en dat wh hen onder
steunen, die deze revolutie Pr®dlB|
Krassin sprak tegen, dat het So'vjetleger
agressieve bedoelingen had. „Wien Zouden
wij moeten aanvallen," zeide hij.
land genoeg en te over voor onz® ^hoeften
en er is derhalve geen reden, waarom wij
een uitzetting onzer grenzen noodig zouden
In dit verband merkte hij °P'
met Frankrijk achter zich, militarisme en
veroveringszucht belichaamt en deze richten
Zich volgens hem vooral tegen Rusland.
Het was, naar het oordeel van Krassin»
nutteloos, te ontkennen, dat Rusland kapi
taal noodig had om op modernen voet zaken
te kunnen doen, doch er ligt een groot ver
schil tusschen Rusland en andere landen
hierin, dat in de Sovjetrepubliek het kapi
taal aan den staat behoort of althans onder
diens controle werkzaam is. De regeering
heeft definitief de wenschelijkheid erkend
van het tot zich trekken van buitenlandsch
kapitaal. Een aantal contracten zijn in ver
band daarmede gesloten met firma s m
Engeland, Amerika, Duitschland, Neder
land, Noorwegen en Zweden, die daartegen
over concessies, zoowel op industrieel als
handelsgebied en voor in- of uitvoer hebben
verkregen. Buitenlandsche beleggers behoe
ven voor hun kapitaal in Rusland geenerlei
bijzondere waarborgen. Hun rechten en de
veiligheid van hun bezit zijn volkomen ge
waarborgd door de burgerlijke strafwetten
des lands en ook door den inhoud der afzon
derlijke overeenkomsten, die, wat belang
rijke concessies betreft, direct tusschen de
gegadigden en de regeering zijn gesloten.
Alle quaesties, die op grond daarvan
zouden kunnen ontstaan, kunnen of door
de gerechtshoven, die nu geheel normaal
functioneeren, of door arbitrage worden
beslist. De quaestie van waarborgen biedt
dus, volgens Krassin, geenerlei moeilijk
heden en kapitalisten, die met de Sovjet-
regeering in contact treden zullen het met
moeilijk vinden met haar op te schieten-
Over de thans hangende onderhandelingen
met Engeland wilde Krassin zich natuurlijk
niet uitlaten. Hij was vol hoop, doch geens
zins optimistisch aangaande den atloop
daarvan.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
Da Krupp-fabrieken als onderpan{L
De Krupp-fabrieken te Neuwied, Engers
en Mulhafen, die militair zijn bezet, zuilen
als pand worden vastgehouden totdat de vol
ledige betaling van 20 milliard mark, het
bedrag der kolenbelasting, welke de Krupp-
fabrieken te Essen nog niet hebben voldaan,
zal zijn geschied.
Het doodgeschoten knaapje.
Havas komt in een telegram uit Dussel-
dorf nogmaals op tegen de voorstelling» die
men van Duitsche zijde over het doodschie
ten van het zevenjarig knaapje heeft gegeven.
Het agentschap noemt de Duitsche lezing
leugenachtig, met de bedoeling de Fransche
soldaten in een kwaad daglicht te stellen.
(Men weet dat de Duitschers hebben ver
klaard dat de Fransche soldaat in quaestie
het jongetje, dat brood was komen vragen,
aanstonds zou hebben doodgeschoten» ter
wijl de Franschen beweren dat het ongeval
is geschied toen de soldaat zijn geweer
schoonmaakte en dit per ongeluk afging.)
Havas meent dan ook dat het feit, dat de
Duitsche kinderen de gewoonte hebben om
voedsel aan de Fransche soldaten te vragen,
er op wijst dat zij dezen niet als gevaarlijke
wezens beschouwen.
IERLAND.
Vöor het eerst in de geschiedenis van het
leger van den Ierschen Vrijstaat heeft Woens
dag een regiment een vaandel ontvangen. De
plechtigheid had plaats in de Griffith-kazerne
waar generaal Mulcahy een vaandel uitreikte
aan de afdeeling voor herstel en onderhoud
van spoorwegen. Het corps was vertegen
woordigd door 500 officieren en manschap
pen. Bij het overhandigen hield Mulcahy een
redevoering, waarin hij zeide, dat na zeven
of acht maanden de spoorwegen van het land,
dank zij de inspanning van het corps goed
hun werk deden en dat de economische en
sociale aanslag op de natie was verijdeld.
Het corps mocht God danken, dat de strijd
met de wapenen tegen hun eigen landgenoo-
ten ten einde liep.
Een aantal vooraanstaande geleerden was
Woensdagavond aanwezig aan een te Lon
den gehouden feestmaal van de Anglo-
Batavian Society/onder voorzitterschap van
den oud-gezant Townley. Onder de aanwezi
gen was ook lord Haldane, professor Forsyth
en gezantschapsraad Roosmale Nepveu.
De voorzitter stelde een dronk in op den
voornaamsten gast, prof. Lorentz. Hij zeide
dat alles moest aangemoedigd worden wat
kon leiden tot samenwerking der naties.
Lorentz is een-eminent geleerde, die een in
spiratie was geweest voor de jongelingschap
van verscheiden landen. Prof. Lorentz ant
woordende, zeide dat er altijd vriendschap
pelijke samenwerking geweest is tusschen
Engeland en Nederland op het gebied van
physica, mathematica en astronomie. .Thans
hebben de beide landen elkaar veel aan te
bieden, in het domein der wetenschap.
Lord Haldane zeide hierop, dat Lorentz
een der grootste wiskundigen van de wereld
is. Zijn zin voor het vasthouden aan de feiten,
zijn afkeer voor speculatie maakten hem tot
een der grootste mannen der wetenschap van
dezen tijd. Spreker legde den nadruk op het
internationale karakter van de wetenschap.
Hij zag den tijd tegemoet waarin de uitwer
kingen van den oorlog zouden zijn verzachten
waarin de wetenschap bevrijd zou zijn van
het provincialisme, hetwelk ze telkens ont
moet.
OPTIMISME IN AMERIKAANSCHE
HANDELSKRINGEN.
De National Association of Manufactu
rers zegt, dat de vooruitzichten voor den han
del in den herfst gunstig zijn. De heer Ro-
berts, vice-president van de National City
Bank, verwacht een lange periode van voor
spoed.
AMERIKA EN HET INT. GERECHTS
HOF.
Senator Watson van Indiana heeft na een
conferentie met president Wilson voorspeld,
dat de meeningsverschillen onder de re-
publikeinsche senatoren over het voorstel
4er regeering inzake een wereldgerechtshof
zullen worden uit den weg geruimd door
reserves.
UIT BOLIVIë.
De regeering van Bolivië heeft een ver
klaring gepubliceerd voor haar afkondiging
van den staat van beleg in een aantal distric
ten. Zij zegt dat zij daartoe is overgegaan om
een opstand van de socialistische arbeiders
vakbonden te voorkomen en om de orde en
de veiligheid voor kapitaal en arbeid te
waarborgen. De regeering was daartoe ver
plicht geweest.
VLIEGTUIGRAMP IN DE V. S.
Barbots' miniatuurvliegtuig, waarmede hij
de vlucht over het Kanaal volbracht is ver
nield, toen het dalende te Clarksboro in
New Jersey tegen een boom botste. Barbots
is onverlet.
Een militair luchschip, het grootste van de
V. S.» is Woensdagavond verbrand gedurende
een onweer, terwijl het vastlag aan een stalen
mast in het aërodrome te Dayton, waar
het na de proefvlucht was geland. Men ge
looft dat de wind het achterstuk van het
schip aandreef tegen een anderen stalen
mast zoodat een electrisch contact werd ver
oorzaakt, die het gas ontstak. Twee leden
van de bemanning zijn gewond andere ont
snapten onverlet.
De zeelieden en stokers aan boord
van de buitenlandsche stoomschepen te
New-York hebben vergaderd en geestdriftige
resoluties aangenomen tot ondersteuning
van de bedreiging, gedaan door de Fransche
schepelingen in Havre, dat zij willen staken,
indien de F -nsche 'schepen, die na 9 Juni
naar havens n de Vereenigde Staten ver
trekken, niet de 2 liter wijn per kop en per dag
aan boord hebben, waarop die schepelingen
onder dejbepalingen van de Fransche scheeps-
wet aanspraak hebben
Ook spraken de schepelingen te New-York
de vur ge hoop uit, dat de gedelegeerden van
den Bond van stokers en matrozen, die giste
ren te Parijs zouden bijeenkomen, evenzeer
met klem zullen aandringen op het behoud
van het volle rantsoen gewone roode wijn
voor de bemanningen.
Na 10 Juni mogen naar men weet
m de Amerikaansche havens geen schepen
met sterken drank aanlboordjbinncnkomen
noch mogen schepen met alcoholica (behalve
dan voor medische of sacramenteele doel
einden) de Amerikaansche havens verlaten.
Men houdt het er echter in de Vereenigde
Staten voor, dat de medische ambtenaar van
den Openbaren Hygiënischen Dienst, die
over die medische voorraden aan boord van
de schepen de controle zal hebben, door wat
erg coulant te zijn, den toestand voorloopig
nog wel zoo zal kunnen redderen, dat de
matrozen en stokers uit de zuidelijke landen
aan boord hun paar liter wijn per dag zullen
kunnen krijgen.
De Italiaansche ministerraad heelt
met algemeene stemmen het ontwerp kies
rechthervorming goedgekeurd.
Volgens een Grieksch bericht zouden
Turksche gendarmen bij Trebizonde een
groep Grieken aangevallen hebben. Zes
Grieken zouden gedood zijn.
De Franschen hebben de drukkerij
van het Düsseldorfer Tageblatt in beslag
genomen, op grond dat de zetters en druk
kers geweigerd hadden het door de Fransche
bezettingsoverheid uit te geven, in het
Duitsch gestelde, blad te zetten en te dru ki
llet blad zal tegen het einde van deze week
in een oplaag van 200.000 exemplaren ver
schijnen.
Uit de rijksdrukkerij zijn, naar men uit
Berlijn meldt, voor 500 millioen mark bank
biljetten van 50.000 mark gestolen.
Op het terugbezorgen van de biljetten of
aanbrenging van den dader is een belooning
gesteld van een millioen mark. De biljetten
Zijn ten deele nog ongenummerd,' doch num
mers zijn gemakkelijk aan te brengen.
Generaal von Hom, de gewezen Beier-
sche minister van oorlog, generaal adjudant
van den prins, regent Luitpold en koning
Lodewijk III, is te Munchen in den ouder
dom van 77 jaar gestorven. Generaal von Hom
was een bekende figuur uit het Beiersche
leger.
—Te Frankfort a/Main is met ingang van
7 Juni een bijzondere belasting ingevoerd
voor bezoekers van cafe's. Een ieder die er
om 9 uur 's avonds vertoeft moet 200 mark
betalen en van 9 uur tot sluiting 400 mark.
De caféhouders mogen niemand zonder
belastingcoupon toelaten.
Woensdag zijn in Duitschland de alu
minium geldstukken van 500 mark in omloop
gebracht.-
Te Leipzig is het Woensdag naar
reeds in het kort werd vermeld tot een
botsing tusschen de politie en betoogers ge
komen. De socialistische vakvereemgingen
hadden protestvergaderingen tegen de duurte
en het Roer-avontuur gehouden en trokken
daarna met roode vlaggen voorop door de
stad naar de Augustus-platz, waar de leiders
den stoet ontbonden. Op het plein was een
groote menigte samengestroomd, waaruit,
toen de betoogers wilden uiteengaan, plotse
ling schoten vielen. In een oogenblik was
de paniek algemeen de politie, die met stee-
nen werd bestookt en op wie vermoedelijk
ook de schoten waren gemund, chargeerde
en maakte gebruik van haar vuurwapens.
Het gevolg van de vechtpartij was 5 dooden
en 37 zwaar gewonden, o.w. 15 politieagenten.
Bovendien zijn nog 60 menschen licht ge-
kwetst.
Bij het onderzoek is gebleken dat de eerste
schoten waarschijnlijk gelost zijn door brood
dronken jongelui, die belust waren op een
handgemeen.
De politie was des avonds den toestand
geheel meester. De binnenstad was toen af
gezet. De commissaris van politie heeft alle
samenscholingen en betoogingen verboden.
In het oeconomisch leven van Rusland ne
men de ijzermijnen van Kriworozjsk (Oekrai-
ne) een voorname plaats in, daar het herstel en
de ontwikkeling der metaalindustrie voor een
groot gedeelte afhangt van de productiviteit
dier mijnen. Aanvankelijk heeft men onder 't
bolsjewieksch bewind zoo goed als uitslui
tend aandacht geschonken aan herstel van de
industrie in het Donbekken. Thans is men
evenwel sinds eenigen tijd er op uit om ook de
Kriworozjskimijncn op zoo groot mogelijke
productiviteit te brengen. Het voornaamste
punt, waaraan de sowjet-autoriteiten hun aan
dacht hebben te schenken, schrijft de Ekono-
mitsjeskaja Gazeta, is dan ook niet de arbeid
in de mijnen zelf, maar de technische benoo-
digdheden. Geconstateerd werd, dat gedu
rende 5 6 jaren geen onderhoud heeft plaats
gehad en de mijnen in technisch opzicht hard
achgeruit gegaan zijn. Sedert de mijnen van
Kriworozjsk onder de zuidelijke ijzertrust
gekomen zijn, is er verbetering in den alge-
meenen toestand der mijnen gekomen. De
ijzertrust heeft namelijk voorbereidenden ar
beid gedaan voor het herstel der mijnen.
De Engelsche minister voor luchtwezen,
sir Samuel Hoare, wordt in Augustus te
Gotenburg verwacht ter gelegenheid van
de luchtvaarttentoonstelling, die dan in ver
band met de Herinneringstentoonstelling
aldaar zal worden gehouden.
Thans staat vast, dat men ten spoedigste
zal overgaan tot de electrificatie van de spoor
lijn van Stockholm naar Gotenburg. Vermoe
delijk zal het geheele werk gereed zijn voor
1 October 1925.
—Ter gelegenheid der plechtige ingebruik
neming van het nieuwe raadhuis te Stockholm
op 23 dezer zal een optocht van 4500 burgers
worden gehouden, als wier leider en woord
voerder de oud-minister Branting zal optre
den.
De Engelsche Koning heeft £100
bijgedragen voor den nieuwen veldtocht
tegen kanker in het Britsche rijk.
DURE HANNES.
De „Nieuwe Venl. Courant" vertelt van
een Hannes in een dorpje aan de Maas, die
wegens dronkenschap was veroordeeld tot
1 dag hechtenis of eenige guldens boete.
Wat deze veroordeeling het land kostte,
blijve hier even buiten rekening. Maar ook
daarna had Hannes' vonnis nog een duur
verloop.
X.
DE NACHTSPOOKSELS EN DE
KOORTS.
Een uur later rustte de sluikhandelaar op
een leger van mosch en bladeren.in de schuil
plaats die hij zelf aangewezen had.
Dat toevluchtsoord was geen ander dan
een grocte spelonk, die hare opening ter zijde
van de Duivelskrocht had en diep in 't ge
bergte scheen in te loopen.
De toegang was door zwaar struikgewas
voor de nieuwsgierige blikken verborgen.
De geestelijke, door den knaap voorgegaan,
had Tarik daar heen geleid hij had hem
zooveel mogelijk erzorgd en opnieuw zijne
wonden verbonden,door innige deernis gedre
ven had hij hem zelfs zijnen mantel ter bedek
king tegen de koude nachtlucht gelaten. Ook
had hij den sluikhandelaar beloofd, dat hij
den volgenden dag zou terugkeeren en was
daarop naar de pastorie teruggekeerd.
Tarik had hem laten begaan, als ware hij
eene hulpeloos kind, en had er niet eens aan
gedacht den geestelijke een woord van dank
te zeggen. Hii was door eene heete koorts aan-
Toen hij zich alleen bevond, greep hij half
werktuigelijk de flesch, die de heer Gabriel
bij hem had laten staan, en zwdgde met een
teug het brandend vocht in. Weldra stegen
de dampen van den brandewijn hem naar
het hoofd en deden hem in eene zware verdoo-
ving vervallen, waarin hij nauwelijks instaat
was te denken.
In de spelonk heerschte een vale duisternis,
welke slechts nu en dan eenigzins werd afge
broken, wanneer het maanlicht flauw tus
schen het struikgewas daarin viel. Het zon
derlinge van zijnen toestand en de bedwel
ming waarin hij door den drank geraakte,
maakte des sluikhandelaars geest meer dan
ooit vatbaar voor die indrukken van schrik,
welke de nacht, vooral in zulke woeste berg
streken, voortbrengt. Het scheen rondom hem
of er in de pelonk spooksels kw men rond
dwalen, en of zich sommige van die schrikge
stalten, bij het maanlicht, op de takken van
't struikgewas zich zetten en er op ronddans
ten hij meende daaronder zijne metgezellen,
de Saracenen van Marnas, te herkennen.
Hij wilde zich aan die verbijstering ont
trekken en sloot de oogen. De spooksels
waren verdwenen, doch ook nu weme»den ge
daanten voor ijnen geesthij zag met een
liefderijken maar helderlichtenden blik, het
bleeke gelaat van pastoor Gabriel op hem ge-
vestigd. Die verschijning scheen hem nog
vreselijker dan de eerste, want eene kille
huivering doortrilde al zijne leden.
Sliep hij waakte hij
Hii had er zelf bet bewustzijn met van, en
om die vraag te beantwoorden, trachtte hij
te gaan zitten.
't Was hem echter onmogelijk, hij was als
'tware vastgeklemd aan den grond hij wilde
zich vermannen en opende althans de
weder 't was duister rondom hem, doen mj
zag als een gloeiende stip en die vergrootte
zich, en weder staarde hij op 't gelaat van oen
geestelijke, dat over hem was heengebogen.
Hoe ruwer en straffer hij dit poogde aan te
zien, hoe zachter en goediger plooi het wezen
van den geestelijke aannam.
't Scheen hem te zeggen s „Wees toch
lijdzaam, kom tot mij, ik heb het toch goed
met u voor
Onwederstaanbaar werd de sluikhandelaar
tot die deernisvolle blikken heengetrokken,
't was hem of hij 't geluid van die zachte stem
hoorde.... dat verkwikte hem.
Toch worstelde hij nog, en als vreesde hij
zich overwonnen te geven, wendde hij ae
oogen af.
Maar altijd zag hij dien flonkerenden blfk,
die hem volgen bleef, en die als 't ware
tot hem sprak
„Waarom keert gij u van mij Ik heb u
immers geen kwaad gedaan Ik ben toch
uw vriend!"
Eensklaps brak er iets in zijn borsthij
bedekte zich de oogen met beide handen hij
weende
Het visioen was verdwenen. Alleen de
maan verlichtte met haar bleeke schijnsel de
grot,
XI.
EEN MISVERSTAND TUSSCHEN GE
LIEFDEN.
Den volgenden morgen, bij het aanbreken
van den dag, toen Tarik ontwaakte, stond
onmiddellijk eene vrouw op die naast hem ge
zeten was zij bracht hem een kop met frisch
water.
„Jeanne 1" riep de sluikhandelaar ten uiter
ste verbaasd.
En hij liet de kop uit de hand vallen.
„Jeanne," hernam hij, gij hier
„Men heeft mij gelast dat ik hier moest ko
men, en ik ben gekomen.
„Achriep Tarik spijtig, „men moest u
dat gelasten."
Jeanne antwoordde niet, maar ging weër
op den steen zitten die haar tot zetel strekte.
„Had men mij maar als een hond
daar omlaag in die Duivels-krocht laten
sterven 1
„Ik wist dat gij u slecht gedroegt," hernam
Jeanne koel, „maar ik dacht met dat gij
onrechtvaardig en ondankbaar waart
De sluikhandelaar voelde zijn toorn op-
komen, maar hij bedwong dien spoedig.
„'t Is waar," fluisterde hij, „een man heeft
aan mij gedacht, één enkele 1"
„En misschien had hij-alleen juist het
recht, u te vergeten."
De gekwetste boog het hoofd neder.
Men ontwaart dat het gesprek tusschen
Tarik en het jonge landmeisje telkens afge
broken werd. Dit was daaraan te wijten, dat
«r tusschen beide een gevoel van verlegenheid
bestond, dat noch hij noch zij recht beseften.
„Wat die anderen, de lieden van Marnas
betreft,"hervatte Jeanne, ,,'t schijnt dat zij
zich weinig om hunnen vriend bekommeren."
„Die hebben mij vergeten sprak de sluik
handelaar op doffen toon. t
Nogmaals zweeg hij. Zeker* maakte hij in
stilte vergelijkingen Hij peinsde.
„Hoe gaat het met zijne wond?" vroeg
hij eindelijk.
„Zijne; wond Van wien meent gij
„Van.... van dien pastoor," zei Tarik
weifelend.
„O gij weet dat hij gekwetst is
„Ja
„Hij 1
heeft van nacht koorts gehad."
„Dezen nachtGij bedriegt u, Jeanne,
want dezen nacht is hij in de Duivels
krocht afgedaald."
„Hij wordt ook niet door de koorts weêr-
houden."
Daar 't hem pijnlijk scheen te vallen die
hooge gestalte van mijnheer Gabriel zoo ge
durig voor zijne oogen te zien opkomen,
trachtte de sluikhandelaar zijne gedachten
naar iets anders af te leiden.
„Zoo zoudt ge niet uit eigen beweging Zijn
gekomen vroeg hij.
„Neen," antwoordde Jeanne op koelen
toon.
„En waarom gehoorzaamt ge dien man?
„Omdat die „man", zooals gij hem noemt,
mij nooit iets bevolen heeft dan wat goed en
rechtvaardig was, en omdat ik het mijn
plicht beschouw." j
Aangezien hij geen boete betaalde, kwa
men hem 2 marechaussees uit^ zijn dorpja
halen. Met z'n drieën werd naar 's-Hertogen-
bosch gereisd per tram en spoor. Hannes
kreeg te "s-Hertogenbosch een gratis bad, het
eerste van zijn leven doen een prettigen
Daarna had hij voor zijn doen een prettigen
dag met gezellige lotgenooten en vrijen kost.
Na te zijn uitgerust, kreeg hij voldoende mee,
om per tram en per spoor terug te gaan naar
zijn Maasdorp, waar hij bij aankomst nog een
dubbeltje over had gehouden van het hem
verstrekte reisgeld. Hannes was wèl voldaan
over het beleefde avontuur.
Maar wat heeft zoo'n dronken man nu
aan het Rijk gekost?
Is het niet een zaak van een Bezuini
gingscommissie, om eens te overwegen ol
men die dronken Hannesjes niet op wat
goedkooper manier #an corrigeeren?
NEDERLANDSCHE VEREENIGING VOOR
ARMENZORG EN WELDADIGHEID.
In het Sociëteitsgebouw van de Rotterdam-
sche Diergaarde werd gisteren de zestiende
algemeene vergadering gehouden van de Ne-
derl. Vereen, voor armenzorg en weldadig
heid welke bij ontstentenis van den voorzit
ter, jhr. mr, D. R. de Marees van Swinderen,
geopend en gepresideerd werd door het lid
van het bestuur mr. J. A. Baronesse van
Verschuer uit Bcesd.
Door den secretaris, jhr. mr. C. G. C.
Quarles van Ufford uit Zwolle werd het jaar
verslag over 1922 voorgelezen.
Gaf het verslag, over het jaar 1921 blijk
van een stemming van dankbaarheid en op
gewektheid naar aanleiding van hetgeen de
Vereeniging in dat jaar wedervoer, ook het
jaar 1922 heeft in meer dan één opzicht
reden tot erkentelijkheid gegeven.
In de eerste plaats de alleszins geslaagde
algemeene vergadering in Leeuwarden, op 14
en 15 September in de Harmonie gehouden.
De geldmiddelen der Vereeniging geven
ditmaal geen aanleiding tot bijzondere op
merkingen In het kapitaalbezit kwamen
geen belangrijke wijzigingen. Dit wil dus zeg
gen, dat, zal de Vereeniging haar taak naar
behooren kunnen vervullen, ernstig moet
worden gestreefd naar versterking harer
financieele positie. Dat op dit punt groote
krachtsinspanning geboden is, klemt te meer,
nu geconstateerd moet worden, dat het
ledental zich nog steeds in dalende lijn be-
weegt.
Het orgaan der Vereeniging, het Tijdschrift
voor Armwezen, Maatschappelijke Hulp en
Kinderbescherming verheugt zich in een
goede gezondheid.
Met groote voldoening kan de Vereenigmg
zien oo den arbeid der permanente commis
sie tot opleiding van armbezoekers. Ook dit
jaar heeft deze commissie blijk gegeven van
groote activiteit, aan den dag tredende in
de door haar andermaal georganiseerd»
sociale ontwikkelingsweek.
Aan het verslag van de secretaresse daar.
omtrent wordt het volgende ontleend:
De permanente commissie tot opleiding van
armbezoekers, besloot, gezien de goede resul
taten van de sociale ontwikkelingsweek in
Juni 1921 te Utrecht gehouden, wederom eeii
dergelijke week te organiseeren.
Deze werd gehouden te Amsterdam in de
maand Mei. Met groote belangstelling wer
den alle voordrachten door maatschappelijke
werkers op allerlei terrein gevolgd; de
warme, persoonlijke overtuiging door alle
sprekers naar- voren gebracht, gaf aanleiding
tot levendige en interessante debatten.
Over de verrichtingen van de Commissie
voor de Oudliedenzorg, kunnen wij in dit
verslag kort zijn. Immers de resultaten van
haar even omvangrijke als waardevolle werk
zaamheden liggen thans vóór ons en vormen
den hoofdschotel van de agenda van deze
vergadering. Waar er morgen ruimschoots ge
legenheid zal zijn om van de groote waar
deering voor haren noesten arbeid te gewa
gen en hulde te bieden aan haar stoere werk
kracht en met name dié van haar onvermoei-
den secretaris Dr. J. H. Adriani, mogen wij
hier volstaan met het verslag van laatstge
noemde betreffende haar voorbereidend
werk in 1922.
„Het jaar 1922 is voor de Commissie een
jaar geweest van gestadigen en veelomvat-
tenden arbeid. „Veel behoeft hiervan in dit
verslag niet te worden gezegd, omdat hot
„Voorbericht", voorafgaande aan het Rap
port der Commissie, reeds een overzicht
geeft van al datgene, wat de Commissie heeft
verricht om in 1923 tot een resultaat te
komen."
„In het eerste gedeelte van het laar werd
de Commissie bijgestaan door mej. W. Talrr.a,
te Utrecht, die de ingekomen rapporten voor
loopig bewerkte en het materiaal aanvulde
door het bezoeken van ongeveer 110 gestich
ten voor qudelieden in verschillende provin
ciën des lands. Toen mej. Talma door het
aanvaarden eener betrekking tot groot leed
wezen der Commissie haar taak moest nedcr-
leggen, nam de Secretaris der Commissie
dezen arbeid op zich, bezocht nog ongeveer
140 gestichten in bijna alle deelen des lands
en verrichtte verder wat noodig bleek tot
aanvulling en verbetering van het bijeenge
brachte materiaal'
Hierna was aan dc orde de verkiezing v—
7 leden van het bestuur, ter vervulling der
vacatures, op 31 December a.s. ontstaande
door het' aftreden van Jhr. Mr. D. R. de
Marees van Swinderen (herkiesbaar), mevr.
M. G. Muller—Lulop. mevr. F. Steenberghe
Engeringh, mr. J. N. J. E. Heerkens Thijs-i
sen, A. J. H, Graaf van Lynden en mr. C. F.
van Eeghen (niet herkiesbaar) en door het
bedanken van C. Gravin van Limburg Sti-
Op voordracht van het bestuur werden
gekozen (herkozen bij acclamatie) de volgen
de candidaten:
Jhr. mr. D. R. de Marees van Swinderen
te Groningen, mr. C. W. de Vries, secretarij
der Algcm. Armen-Commissie te 's-Graven<
hage, mevr. M. Beukers-Keiler te Hilversum,
mr. A. J. M. Leesberg, wethouder van Alk
maar, J. W. Jurrema,. directeur van het
Burgerlijk Armbestuur te Amsterdam, J. P.
van Fastenhout, secretaris van het Genoot
schap „Liefdadigheid naar Vermogen" en lid
van het Burgerlijk Armbestuur te Amster-
dam.
De aanwijzing van de plaats, waar in 1924
de jaarvergadering zal worden gehouden,
werd overgelaten, aan het algemeen bestuur.
„Wel 200 viel Tarik hier spottend in.
„Des te slimmer voor u, indien gij niet be
grijpt dat ik de zuivere waarheid zeg.
„Maar waarom is hij dan niet zelf gekomen:
„Omdat, op het oogenblik dat wij wilden
heengaan, mijnheer Rastignac in de pastori»
gekomen is en toen heeft mijnheer Gabriel
mij gezegd „ga maar vooruit, Jeanne, ik zal
wel n& komen,"
„Dus wacht ge hem nog
„Ja, zeker hij heeft het mij gezegd dal
hij komen zou."
En het duurde niet lang of pastoor Gabnei
verscheen werkelijk voor den ingang van de
grot, gevolgd door zijn trouwen page, ónzen
kleinen vriend Fransje. Zijn arm hing nog
in een band en zijn gelaat was bleeker dan
ooit. Hij trad nader bij den gewonde en vatte
ter zijne hand.
„Nog wat koorts," sprak hij. „Wij, dorps
pastoors, zijn ook zoo wat geneesheeren."
Tarik antwoordde niet. 1
Toen de geestelijke den sluikhandelaar in
het gelaat staarde, ontwaarde hij duidelijk de
sporen van de gemoedsaandoeningen, die
hem hadden geschokt.
„Ik wed," hernam hij op opgeruimden
toon, „dat ge u driftig hebt gemaakt, et
daardoor hebt ge weêr koorts gekregen.JMoel
ik de ziekenoppasseres beknorren
Jeanne wendde 't hoofd af.
„O, o sprak de geestelijke, zou 't ernsti<
gcr zijn geweest dan ik gedacht had
En zich daarna tot Jeanne en Fransje wen-,
dende, zei hijLaat ons even alleen."
