'm
Woensdag 13 Juni 1923
46ste Jaargang No, 14459
Een leger van officieren.
DIT NUKR BESTAAT UIT 6 BLADZIJDEN, EERSTE BLAD
Jubileum.
DE WERELDKLOK.
R.-K. Esperantisten.
STADSNIEUWS.
AGENDA
14 JUNI
„Koninginnedag."
Treinenloop van en naar Haarlem en
Zandvoort.
Provinciale Staten van Noord-
Holland.
"langs~den weg.
M. E. T.
IJsei Stoomtramweg Mij
DE NIEUWE HUURWETTEN.
Zakelijke belasting op het bedrijf.
Personalia.
Giften.
Programma
VAN HET KANTONGERECHT.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Het Jaarverslag van de Kamer
van Koophandel
J. J. WEBER ZOON
Opticiens
Koningstraat
10
Fabrikanten
Haarlem
Ve abonnementsprijs bedraagt voo»
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
Per Kwartaal 3.25
Franco per post p. kwartaal bv
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49
Haarlem.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiën 35 cents per regel.
Advertentiën tusschen den tekst
als ingezonden mededeeling, op de
le Pagina 75 ct., op andere redac
tiepagina's 60 ct. per regel. Vraag-
en aanbod-advertentiën 14 regels
fcO cent per plaatsing: elke regel
meer 15 cent. bij vooruitbetaling
Er is sinds langen tijd een sterk verlangen
naar wijziging van de organisatie onzer
Katholieke Staatspartij merkbaar. Wie ziin
ooren te luisteren legt in kringen, waar men
zich voor ,,de politiek" interesseert, zal
waarnemen met hoeveel spanning op het
apport-Barge gewacht wordt.
Onze Haarlemsche afgevaardigde, mr.
Bomans, is blijkbaar het wachten reeds beu
geworden en in de Maasbode heeft hij zelf
een „schets eener georganiseerde R.-K.
Staatspartij" gegeven.
Gelijk wij dit van mr. Bomans gewoon
rijn, is de vondst vernuftig en is zijn uiteen
zetting de moeite van het bekijken alleszins
waard. De schrijver wenscht in plaats van
den Algemeenen Bond een „Vergadering van
vijfhonderd", met een bestuur van 50 man en
een moderamen of dagelijksch bestuur van
15 personen. De samenstelling denkt hij zich
ils volgt:
Voorzitter van het geheel en elk deel,
•oorzitter dus der R.-K. Staatspartij, zij
mbtshalve de president der R.-K. Tweede
Kamerfractie. Ondervoorzitter zij de voor
zitter van den kieskring Amsterdam, aan
wien de eerstgenoemde de leiding der
Congres- en zelfs Vijfhonderd-vergadering
kan overlaten. Verder hebben zitting in dat
bestuur de presidenten der zeventien
overige Rijkskieskringen, de voorzitters der
Kamers, indien natuurlijk R.-K., de R.-K.
Ministers en oud-ministers, de R.-K. leden
van den Raad van State en Hoogen Raad
der Nederlanden, de Gouverneurs der Pro
vincie, verder minstens één afgevaardigde
Ier Pers, der Propaganda, der R.-K. Univer-
;iteit, van den Bond van Gemeenteraads
leden, van de leden der Provinciale Staten,
van den Hoogen Raad van Arbeid, van de
\.lg, Rekenkamer, de R.-K. Burgemeesters
an gemeenten boven de 50.000 inwoners.
De aanvulling van het ontbrekende getal
loor afwezigheid van sommige groepen of
,loor bedanken van niet te vervangen perso-
len, zou moeten geschieden uit de fracties
Ier Eerste en Tweede Kamer, Pers- en Pro-
aganda-vertegenwoordiging, Staten- en
lemeenteraadsleden, wethouders van groote
zmeenten, enz.
Wat de 450 niet-bestuursleden der Verga-
sring van Vijfhonderd betreft, als zoodanig
Raadhuis, Schoten Gemeenteraad
2 uur.
Raadhuis Bloemendaal Gemeenteraad
2 uur.
Bisschoppelijk Museum Dagelijks, uitge
nomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen, toe
gankelijk.
R.K. Leeszaal en uitleenbibliotheek Jans
straat 49 Eiken dag geopend van 25
en van 79 uur, behalve des Maandags
ochtends en op Zon- en Feestdagen. Uit
leen van boeken van half 39 uur.
R. K. Arbeidsbeurs voor mannen Jaco-
bijnestraat 15 Alle werkdagen, voorm.
van 9—12 uur, n.m. van 25 uur. Zater
dags alleen van 912 uur.
R.K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
Houtweg 13 Alle werkdagen, voorm.
van half 11 tot half 12. des nam. van 3
tot 4 en van half 8 tot half 9. Telefoon
2981
Marthavereeniging Bloemhofstraat 1
Betrekkingbureau voor vrouwen Alle
werkdagen van 1012, van 24 en van
8—9 uur. Tel. 1671.
Luxor-Theater Groote Houtstraat 139
Bioscoop- en Variété-voorstelling.
Op den 20sten Juni hoopt onze voormalige
stadgenoot, de heer H. Hoogers, den dag te
herdenken, dat hij voor 25 jaar als schilder
in dienst trad bij de Centrale Werkplaats.
Na overgeplaatst te zijn naar Amersfoort,
werd hij daar als ploegbaas aangesteld.
Het is nu reeds 18 jaar geleden, dat de
heer August Noll, uurwerkmaker en mecha
nicus te Villingen (bad Schwarzwald), zijn
beroemde wereldklok in het Brongebouw
tentoonstelde. Vele Haarlemmers zullen
hem zich waarschijnlijk nog wel herinneren.
3 hans is de heer Noll, die in den oorlog
zware beproevingen doorstaan heeft weer in
Haarlem en heeft zijn klok tentoongesteld in
de voormalige sociëteit „Trou moet büjc-
ken waar zij tot op heden reeds veel kij
kers getrokken heeft. De demonstraties met
de klok worden gegeven om 11 en 12 uur
des morgens, 2, 3 en 4 uur des midfiags en
7, 8 cn 9 uur des avonds.
De keurige uitlegging van den heer A. W.
Andriessen Jr. uit K.'dam, omtrent de wer
king der klok, verhoogt zeer de waarde der
demonstratie.
De klok zelf, een gevaarte van 4'A M.
hoogte, 4 M. breedte en 134 M. diepte, is
een waar wonderwerk. De heer Noll heeft
er 7 jaar aan gearbeid en de volgende
maand viert zij een zilveren jubilé, want in
Juli 1898 was zij voltooid.
Deze wereldklok verwekt een en al be
wondering om haar schoone, sierlijke, zin
ijke en kunstige
en kunstige uitvoering. Zij is een
trotsch bouwwerk in renaissancestijl en geeft
ouden voor een nogal groot deel de voor- den voorgevel en het portaal van een fraaie
ïtters van bestaande organisaties optreden, kerk te zien en is uitgepolitoerd en mat
notenhout vervaardigd. Over wat zij zoo
al aangeeft, staat men perplex. Seconden,
minuten, kwartieren, uren, dagen, weken,
maanden en jaren, terwijl zij rekening houdt
met de veranderlijke Christelijke feestdagen
(Paschen en Pinksteren) en met het schrik
keljaar. De jaargetijden worden aangegeven
en verwisselen mechanisch op den gepasten
tijd, d. w. z. op 21 Maart, 21 Juni, 23 Sep
tember en 21 December.
In een nis ziet men den dood, de zeis in
de hand. Bij het eerste kwartier passeert
hem een kind (de onschuld), bij het half uur
een jongeling (bloei des levens) bij het derde
kwartier een man(volwassene), en bij 't heele
uur een grijsaard (de ouderdom); de 4 tijd
perken des levens dus. Bij den grijsaard
zwaait de dood driemaal zijn zeis, ais wil hij
op het brooze en vergankelijke des levens
wijzen. Andere beelden zijn om. nog de 4
Evangelisten, een nachtwacht, die in de
nachtelijke uren van 10 uur 's avonds tot 2
uur 's nachts den tijd aankondigt, de trom
petter van Sakkingen, die elk nieuw jaar in
luidt. Een koekoek laat op zijn tijd zich hoo-
ren, evenals de aangebrachte haan. 's Mor
gens en 's avonds te 9 uur openen zich de
kerkdeuren en een menigte menschen in
Schwarzwalder kleedij gaat rond, terwijl een
feestelijk koraal speelt. 4 schilderstukken
voor Kerstmis, Goeden Vrijdag, Paschen en
Pinksteren verwisselen op hun tijd, terwijl
dan de klok toepasselijke muziek doet hoo-
ren; o.a. op Kerstmis 't heerlijke lied „Stille
Nacht, heilige Nacht."
Op een troon onder een baldakijn naast de
kerkdeuren een Christusfiguur. Elk heel uur
gaan de deuren naast deze figuur open en
de twaalf Apostelen treden door de eene
deur naar buiten, buigen voor den Christus,
worden door Hem gezegend en verdwijnen
door de andere deur. Alleen de laatste
Apostel, Judas Iscarioth, buigt niet en wordt
ook niet gezegend.
Ziedaar heel in 't kort een en ander van
dit wereldwonder aangestipt. Het is een
schitterend stuk werk en dan te weten, dat
filles mechanisch geregeld is! Op de minuut
af wordt alles aangegeven. Door inschake
ling is het mogelijk, de werkingen der klok
op ieder ookenblik van den dag te vertoo-
nen. Een tellurium, uit voorstellingen van
zon, maan en aarde bestaande, aan den voet
van het kunstwerk geett dezelfde verschijn
selen weer als aan den hemel waar te ne
men zijn.
De secondeslinger is 1 M. lang en weegt 6
K.G. De geheele klok weegt in hare ver
pakking 2700 K. G. Het uit elkaar nemen en
inpakken vordert 3 dagen, het in elkaar zet
ten 4. Het kalenderwerk is op 100 jaar bere
kend en duurt tot het jaar 2000. Dan moet
dus het kalenderwerk vernieuwd worden.
Het mechanisme der beelden blijft natuur
lijk onveranderd. De waarde van het kunst
werk wordt thans op 100,000 geschat. 1 ot
begin Juli blijven de demonstraties met dit
wonderwerk voortduren Laat ieder Haar
lemmer. groot en klein, deze gelegen
heid dit prachtwerk te kunnen bezichtigen,
weten te benutten.
Omtrent de Zondag gehouden Kringvergade
ring meldt men ons nog de volgende bijzon
derheden:
De Kringvergadering werd uitgeschreven
door den R.-K. Esperanlistenbond ,„N. K.",
gevestigd te Alkmaar. Haarlem werd uitgeko
zen als plaats der bijeenkomst. Zondag 10
Juni arriveerden omstreeks 12 uur de Espe
rantisten uit Heemskerk, Wórmer en VVor-
mervcer per rijwiel, wat den dames veel
moeiite kostte wegens den sterken wind. Haar
lemmermeer was reeds aangekomen per trein
en Alkmaar had zich verontschuldigd wegens
heit Aanbid'diingsfeest in baar parochie.
Nadat de voorzitter der Haarlemsche club
een welkomstwoord tot de gasten had ge
sproken, kreeg de beer Heilker, uit Hoofd
dorp, het woord. In een schoone rede zette
hij uiteen, het nut en de ^noodzakelijkheid
van het Esperanto. Hoe dwaas is de wereld
aet name: de voorzitters van de Prov. Kies-
ring-organisaties 71; even zoovele voorzit-
ers van erkende R.-K. Pol. Propaganda-
•lubs, aan te wijzen door het Prov. kies-
l'.ringbestuur 71; de voorzitters der locale
kiesvereenigingen van de achttien grootste
iemeenten in ons land 18; mede achttien
voorzitters van locale kiesvereenigingen
uit eiken Prov. kieskring cén, aan te wijzen
'oor het Prov. kieskring-bestuur), dijk-
Vaven, hoogheemraden, gedeputeerden, wet-
ouders van gemeenten boven de 50.000
ielen, leden van hooge Staatscollege's,
irecteurcn of redacteuren van de dagblad-
er s en periodieken, enz.
Ziedaar in hoofdtrekken de bedoeling van
en schrijver weergegeven. Niemand zal ont-
nnnen, dat de opzet origineel is. Wij heb-
>cn echter een groot bezwaar en wanneer
le Commissie-Barge een analoog plan zou
anbieden, zou ons dat ten zeerste spijten,
vant dan zouden wij het werk mislukt
chten.
Welke waren hoofdzakelijk de grieven
egen de bestaande organisatie? Zij betrof-
cn niet zoozeer de samenstelling van het
bestuur van den Bond en de wijze van af
vaardiging naar de Algemeene Vergadering,
rnaar de organisatie van de kiezers zelf.
Wij hebben al meermalen geschreven, dat
die organisatie, zeker na de invoering van
het vrouwenkiesrecht, absoluut onvoldoende
is, speciaal in de grootere gemeenten. Uit
die onvoldoende organisatie kwamen de
voornaamste klachten over te weinig in
vloed van de kiezers op de samenstelling
Ier groslijsten, over opdringen van een poli-
ick advies enz. voort. Zoodat aan dien on-
ierbouw de eerste en voornaamste zorg moet
/orden gewijd
Er bestaat thans reeds een scheeve -rer-
iouding tusschen de georganiseerde kiezers,
celke bij het lijstenslelsel voor vier jaren
>ver de afvaardiging naar de publiekrech
telijke lichamen beslissen cn de niet geor-
ganiseerden, die zich bij de stembus aan de
beslissingen, buiten hen om genomen, onder
werpen. En nu moge men zeggen: dan moe
ten zij zich maar organiseeren! Wij kunnen
bij de bestaande inrichting beter zeg
gen: dank den hemel, dat zij het niet doen;
gij zoudt met al die duizenden geen raad
weten.
Daarom, eerst aandacht wijden aan het
eger zelf, aan de organisatie onzer honderd-
iuizenden kiezers. De vorming en indee
ling van het kader is van later zorg.
Sociëteit „St. Bavo" Kerkzangers 8
uur Esperanto 8 uur Bestuur
Spoor en Tram 8 uur Zuivelbereideis
8 uur.
Groote Kerk Orgelbespeling door den
heer George Robert van half 8half 9.
Café Brinkmann Groote Markt Nederl.
Mij. voor Nijverheid en Handel half 5.
nt Elisabeth's Vereeniging Jansstr. 49
Van 12 uur aanvragen om verster
kende middelen voor arme zieken der
S. E. V.
anzegebouw" R.-K. Jonge Vrouwen
bond half 8 Zangvereen. „Proza"'
8 uur Loodgieters en Electricienspa
troons 8 uur St. Christoffel 8 uur.
lrongcbouw Ledenconcert H. O. V.
8 uur.
spraaik in het Esperanto en. na hem volgden
een spreker optreedt voor 1000 menschen en
misschien door 50 of 60 verstaan word't. An
ders was het met heit Esperanlq-congres in.
Praag, waar een spreker optrad voor 36 na-
lianatetej'ien en door allen webdj begnepem.
Dat is internationaal. En dat E'peranlo nog
genoeg beoefend wordt in Nederland, bewees
het laatste examen dist jaar. Er waren 86
candidaten, waarvan bijna 70 geslaagd zijn.
Na nog vele andere merkwaardigheden ovter
die zaaik opgesomd te hebben in het Neder-
Irmdseh, hield hij nog een toespraak in mooi
en zakelijk Esperanto, d'at door zelfs onbe
kwame Esperantisten zeer goed werd verstaan.
Een daverend applaus was het antwoord op
deze zeer schoone rede.
Toen kreeg de heer Assama, van Worrier-
veer, het woord. Deze hield een korte toe
spraak in het Esperanto en na hem w
Heemskerk en Wormer, di« in het Noder-
landsc'h den groet overbrachten van hunne
achtergebleven samideanoj.
Voort* werd een weinig voor den inwen
digen menisch gezorgd, om daarna gezamenlijk
per tram naar Heemstede te vertrekken en
te genieten van het heerlijke Groen endaaj
Dit gelukte naar wensch. Aangenaam en gé
lukkig gevoelden zich de Esperantisten, toen
zij onder het genot van een heerlijk glaasje
bier keuvelden in Esperanto zoowel ais in
het Nederlandsch.
Nadat de heer W. de Boar, lid van den ge
meenteraad van. Heemstede en eena-lf.d en
oud-voorzitter van de Haarlemsche: Esperan-
ilistenelub, zich bij het gezelschap gevoegd
had, werd door een der leden een foto ge
nomen van h<et gezelschap.
Daarna ging het weder per tram naar Haar
lem terug, waar men nog een uurtje gezellig
bijeen bleef.
DE GEWIJZIGDE HUURWETTEN.
De wijzigingen in de Huurcommissiewet
en Huuropzeggingswet, welke thans in het
Staatsblad zijn verschenen, komen in hoofd
zaak op het volgende neer
De huurprijs eener woning ma^ zonder
toestemming van de huurcommissie verhoogd
worden met 50 pet. boven den huurprijs van
1 Januari 1916.
Een huurcommissie wordt ingesteld in
iedere gemeente, waar B. en W. of Gedepu
teerde Staten zulks noodig achten, behoudens
deze bepaling is nieuw de toestemming
van den Minister van Arbeid, Handel en
Nijverheid.
Een huurverhooging wordt, krachtens art.
5 alleen toegestaan
le. Indien de huurprijs, dien de verhuurder
zonder tusschenkomst der huurcommissie
mag bedingen, blijft beneden de normale
huurwaarde op 1 Januari 1916, vermeerderd
met 50 pet.
2e. Indien hpogere uitgaven of ingrijpende
verbeteringen en veranderingen de huurver
hooging wettigen.
Voor verwaarloosde woningen mag de huur
verhooging niet toegestaan worden.,
Voor bepaalde gemeenten met grooten wo
ningnood 'zullen de vrije percentages^ op
onderscheidenlijk 40 en 30 pet. bepaald wor-
den.
De opheffing der huurcommissies wordt
voorzien bij een nieuwe bepaling, toegevoegd
aan art. 13 welke behelst, dat bij algemeenen
maatregel van bestuur regelen kunnen wor
den gesteld ten aanzien van de opheffing eener
huurcommissie door B. en W.
Art. 15 bepalende, dat de huurcommissie
wet vervalt zes maanden na den dag waarop
de regeering den Raad van State gehoord,
„zal hebben verklaard, dat de tegenwoordige
buitengewone omstandigheden hebben opge
houden te bestaan" is veranderd in dien zin,
dat de regeering kan verklaren, hetzij ten
aanzien van alle gemeenten, hetzij ten aanzien
van bepaaldelijk aan te wijzen gemeenten,
„dat de omstandigheden het voortbestaan der
wet langer dan zes maanden na de dagtee ke
ning van Ons besluit niet noodig maken".
Voor die gemeenten houdt de wet na afloop
van genoemde termijn op te gelden en vervalt
de huurcommissie. De Dij haar ingevolge de
Huuropzeggingswet op dat oogenblik nog aan
hangige zaken doet zij echter onverwijld af.
In de Huuropzeggingswet is een nieuwe
bepaling opgenomen krachtens welke in ge
meenten zonder huurcommissie, de kanton
rechter des noodig in de plaats van de huur
commissie treedt. Van zijn beslissingen is geen
beroep toegelaten behoudens voorziening in
cassatie in het belang der wet.
WERKVERSCHAFFING.
Het W. A. C. heeft een adres aan den Raad
gezonden, waarin wordt gezegd
dat zij met belangstelling vernomen hebben,
dat dcor het bestuur van den Algemeen Ne-
derlandschen Metaalarbeidersbond afdeeling
Haarlem, in overleg met den Haarlemschen
Bestuurdersbond en de S.D.A.P. raads-fractie
er bij den Raad op aangedrongen zal worden
tot het instellen van een productieve werkver
schaffing, n.l. het dempen van de Zomervaart
en het ophoogen der omliggende terreinen
dat zij een dergelijk gedaan verzoek vol
komen kunnen ondersteunen, maar niet
kunnen medegaan met hst gedaan verzoek be
treffende de daarvoor gevraagde loonen van
45 cent per uur en in aangenomen werk met
20 pet. daarboven.
dat zij daarom aandringen het voor grond
werk geldende loon te betalen, wat voor Haar
lem op 80 cent per uur gegarandeerd is
de adressanten volkomen begrijpen, dat
dc bij een dergelijk in het leven geroepen
werkverschaffing niet alle te werkgestelde
grondv/erkers zijn
Redenen waarom zij den Raad beleefd
maar dringend verzoeken bij het instellen t
vaneen productieve werkverschaffing wan- 1 „óedMtje "staat er "bij. Met een zorgelijk
neer dat grondwerk betreft te bepalen gc2,icht kijkt ze naar den verhuisman, die de
le dat de 45-urige wei kweek blijft gehand- tomven er om keen sjort; om de wrakke
haafd; 2_e. dat:het ton voor grondwerkers i stoeUjeSi om het ta{e]tje met het uitges]e.
Een vrije dag voor allen?
De vereeniging „Koninginnedag" te Haar
lem heeft zich met onderstaande circulaire
tot ongeveer 125 werkgevers en werkgevers
organisaties gewend:
Zooals U bekend zal zijn organiseert de
Vereeniging Koninginnedag alhier tusschen
Vtijdag 31 Augustus en Donderdag 6 Sep
tember a.s. feesten ter herdenking van het
25-jarig regeeringsjubileum van H.M. de Ko
ningin.
Bij de samenstelling van het programma is
het 'Bestuur van Koninginnedag uitgegaan van
de overtuiging, dat de feestviering op de
werkdagen zich zouden moeten bepalen tot
de avonduren behoudens wellicht enkele
middagconcerten en een kinderfeest.
Evenwel meende het bestuur dat dit jaar
de Verjaardag van Hare Majesteit (31 Augus
tus) niet als werkdag zal gelden evenmin als
de Kroningsdag (6 September) op welke laat
ste ook de algemeene huldiging te Amster
dam zal plaats hebben.
Het bestuur verneemt gaarne van U, hoe
U ten aanzien van Uw bedrijf denkt te han
delen en zou het op prijs stellen indien in
derdaad deze beide dagen als vrije dagen
(met behoud van loon) voor het personeel
zouden worden aangemerkt.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Hparlem en Omstreken heeft een adres
gericht aan de directie der Ned. Spoorwegen,
waarin zij opmerkt, dat de sedert 1 Juni
1923 in werking getreden dienstregeling der
Nederlandscihe Spoorwegen, voor tal van in
woners van Zandvoort, groote moeilijkheden
en ongerief met zich brengt.
Waar bet vóór bovengenoemden datum
mogelijk was, aldus het adres, om met de
treinen 2010 (vertrek Zandvoort 8102), 2014
(vertrek Zandvoort 8,49) en 2020 (vertrek
Zandvoort 10.30) uit Zandvoort naar Haar
lem en Amsterdam te vertrekken en een goe
de aansluiting te vinden in de richting den
Haag, is de toestand thans van dien aard j
worden, dat trein 2010 (vertrek 8.00 Zand
voort) eerst loopt op werkdagen, vanaf 10
September e.k. en trein 2010 (vertrek 8.05
Zandvoort) wel te Oyerveen, doch niet'te
Haarlem stopt en daarbij geen vervoergele-
genheid biedt voor maandkaarthouders.
Laatstgenoemden zijn thans verplicht of met
trein 2006 (vertrek 7.18 Zandvoort) of met
trein 2014 Ivertrek 8.55 Zandvoort) te reizen.
Deze tussehenruimte komt de Kamer vn. te
groot voor. waarbij zij er speciaal de aan
dacht op meent ie-moeten vestigen, dat kin
deren, die te Haarlem op school gaan en ge
bruik maken van een maandkaart, reeds om
7.24 in Haarlem aankomen.
De Kamer hoopt, dat Uwe Directie in het
bovenstaande aanleiding moge vinden, om
trein 2010 (vertrek 8.05 Zandvoort) te Haar
lem te laten stoppen en toegankelijk te stel
len voor maandkaarthouders.
Daar voorts de tusschenruimh; tusschen
trein 2020 vertrek 10.51 Zandvoort) en '2024
214 (vy-rtrek 1.23Zandvoort). te, groot is,
zou bét de Kamer aangenaam zijn, indien
Uwe Directie wilde overwegen om trein 2320
(vertrok 12.51 Haarlem) le laten vervallen,
of samen te voegen met trein 212 (vertrek
1.01 Haarlem) en op dezen trein "n verbinding
te maken, waardoor passagiers uit Zand
voort, Amsterdam kunnen bereiken.
Vacantietoeslag voor Provinciaal Personeel.
Gedeputeerde Staten van Noordholland
deelen mede dat aan J. v. d. Bergh te Hoorn
is opgedragen het onderhoud der kapel over
het grafmonument van Reinout van Ëredero-
de te Veenhuizen voor de som van 100 per
jaar.
Zij stellen voor ook voor dit jaar wederom
aan de ambtenaren in dienst der provincie
met een loon van ten hoogste 2400 per jaar
een vacantietoelage te verleenen tot een be
drag van 20.
Aan de afdeeling Alkmaar van den Bond
van Smedenpatroons voor een cursus in hoef
beslag een subsidie te geven van hoogstens
90 per jaar in de jaren 1922 en 1923.
Aan het Amsterdamsch Genootschap tot
bevordering der koepokinenting bij minver
mogenden te Amsterdam voor elk der jaren
1923, 1924 en 1925 een bijdrage van 500 te
verleenen.
Aan den Volksbond tegen Drankmisbruik
jaarlijks een subsidie ten bedrage van 25 pet.
van het totaal bedrag van de door het hoofd
bestuur van dien Bond aan de afdeelingen in
deze provincie telken jare toegekende bijdra
gen tot ten hoogste 400 per jaar.
Af te wijzen het verzoek om subsidie van
het bestuur der vereeniging „De Protestant-
sche Bewaarschool" te Weesp;
Aan de vereeniging voor Christelijk Mid
delbaar Onderwijs te Amsterdam ten behoeve
van haar hoogere handelsschool jaarlijks een
subsidie te verleenen van 2150.
Verhuizing,
Het sjofele huisraad is geladen op den
langen, platten wagen. Geheel in stijl met
den inventaris, dien het beest moet vervoe
ren, is het paard zelf. Met z'n hangenden
kop en spichtigen staart, z'n dunne, kromme
pootcn en zijn geribden romp, is het een
toonbeeld van een onterfde onder zijn ras-
genooten.
De schamele vracht zal niet te zwaar zijn,
zelfs niet voor een paard als dit. Het oude
wordt gegarandeerd op 80 cent per uur en het
loon voor hen die geen grondwerker zijn wordt
bepaald overeenkomstig het minimumloon
van de ongeschoolde gemeentewerklieden.
In de op 11 dezer gehouden algem?ene
vergadering van Aandeelhouders der Maat
schappij tot Exploitatie van Tramwegen,
werd verslag uitgebracht over het jaar 1922.
De balans en winsi- en verliesrekening wer
den goedgekeurd en de aan de beurt van af
treding zijnde Commissaris, de heer Mr. H,
van Manen werd herkozen.
In de op 11 dezer gehouden algemeene
vergadering van Aandeelhouders der IJscl
Stoomtramweg Maatschappij in likwidatie,
werd de door likwidateuren aangeboden
likwidatierekening goedgekeurd. In verband
hiermede is het bedrag der terugbetaling
aan aandeelhouders op 5.46 per aandeel
van 4.50 vastgesteld, betaalbaar ten kan
tore der Mij. tot Exp. van Tramwegen,
Jansweg 2 te Haarlem,
ten, witte vlak aan de voorzijde. Daar heeft
ze al die jaren door de boterhammen klaar
gemaakt, aanvankelijk voor haar en haar
man, (die inmiddels is gestorven), later ook
voor de kinderen, die gingen trouwen, tot
ze eindelijk in eenzaamheid haar brood
moest breken.
Bovenop ligt de beddeboel en de achter
zijde wordt afgesloten door een kastje van
witboomen-hout, als „eiken" geverfd. En
daartusschen allerlei kleinigheden, een
rekje, een Keulsche pot, een voetenbankje,
't Schijnt u waardeloos?
Zeg dat niet. Voor het moedertje kleeft
aan al dat schijnbaar waardelooze een her
innering. Die hooge stoel daar recht was
van „haar Jan", die er altijd zoo prettig 'n
heeft gezeten en er 's avonds zijn pijp in
rookte. En aan dien kant van de tafel zat
haar dochter Bet, (ze heeft nu al vier kin
deren). De Keulsche pot was voor de inmaak
van de snijboontjes, jaren gebruikt. En het
voetenbankje, daarop heeft haar zoon, die
nu in dienst is, zoo dikwijls gezeten, 's win
ters bij 't kleine kacheltje (het nikkel is
nóg mooi.)
Voor haar spreken al die waardelooze
dingen van het verleden van haar eigen
leven. Daarin teekent zich voor haar af hare
levenscurve, met zwakke heffingen en die
pere dalingen, de vreugde en de droefheid
van het voorbije. Als even zoovele kost
baarheden zal zij alles overbrengen naar de
nieuwe woning en er met zorg een plaatsje
voor uitkiezen, ten einde de herinnering
aan het verleden zoo ongeschonden moge
lijk te bewaren.
Nog een laatste gang door het leeggedra-
gen huisje. Dan legt de voerman zijn uitge
rafelde zweep over het magere paard en
op den krakenden en schokkende wagen
wordt het vrachtje weggesleept.
Gisteren zijn in het Staatsblad versche
nen de wijzigingen in zake de Huurcommis
siewet eri Huuropzeggingswet, waaromtrent
wij elders in dit blad eenige mededeelingen
doen.
Wij vestigen er echter de aandacht op,
dat' deze wijzigingswet pas op een nader te
bepalen tijdstip in werking treedt, zoodat op
dit oogenblik nog geen verhoogde huren
mogen worden geïnd.
We hebben ons tot het secretariaat der
Huurcommissie gewend, hetwelk zoo wel
willend was, de voornaamste bepalingen der
wijzigingen te resumeeren.
Wanneer de wijzigingswet eenmaal in wer
king getreden is, mogen zonder toestemming
van de Huurcommissie de volgende verhoo
gingen der huren toegepast worden: 50
verhooging der huren, welke op 1 Januari
1916 golden voor die woningen, welke op
dien datum een huurwaarde hadden van
ten hoogste 9 per week of 468 per jaar.
Voor de grootere woningen, welker huren
op 1 Januari 1916 meer dan 9 per week
of 468 per jaar bedroegen, is ingevolge de
nieuwe wetten zonder toestemming der
Huurcommissie een verhooging toegestaan
van 3714 boven de huur, welke 1 Janu
ari 1918 gold. De Huurcommissie is evenwel
bevoegd, een lager huurprijs vast te stellen,
indien de staat van de woning een verhoo
ging, als bij de nieuwe wetten toegestaan,
niet toelaat.
Ten slotte boude de nieuwe wetten nog
in, dat de huurverhoogingen van 50 en 37K
gewijzigd kunnen worden in resp. 40 en
30 Deze verlaging kan bijv. toegepast
worden in gemeenten, waar nog steeds
groote woningnood heerscht.
Door den minister kunnen de gemeenten,
waar die lagere huurverhoogingen toege
past zullen worden, worden aangewezen,
terwijl ook B. en W. zelf het recht hebben,
voor hun gemeente die mindere verhooging
vast te stellen.
Of dit voor Haarlem het geval zal zijn,
is nog niet bekend.
Men meldt ons:
Dinsdag, vergaderde het plaatselijke co
mité van actie tegen de zakelijke belasiing
op het bedrijf, onder voorzitterschap van den
heer M. A. Jacobson. Mededeeling werd
gedaan van de krachtige actie door het
kortelings gevormde landelijke comité ge
voerd, waardoor in verscheidene steden,
waar nog geen comiié's Jbestonden,deze wer
den opgericht. In vele plaatsen, ook te
Haarlem, zal een adres aan B. en W, worden-
gezonden, inhoudende het verzoek deze be
lasting voor het volgend jaar niet meer op
de gemeentebegrooting te brengen.
Na gehouden examens vanwege de
Vereeniging van Leeraren in het Boekhou
den slaagden o.m. onze stadgenooien, de
heeren Th. Hetem en A. v. Lennep, beiden
leerlingen van den heer C. C. G. J. Heze-
mans, leeraar alhier.
Bij Kon. besluit is, met ingang van 1
Juli a.s., benoemd tot adjunct-inspecteur der
directe belastingen, invoerrechten en accijn
zen ter inspectie Amsterdam, directe belas
tingen, C. van Willigen, thans tijdelijk ad
junct-inspecteur der directe belastingen, in
voerrechten en accijnzen ter inspectie
Haarlem, 2de afdeeling.
Bij Kon. besluit is, met ingang van 1
November 1923, aan den verificateur W.
Doedens, te Haarlem, op zijn verzoek, eer
vol ontslag verleend uit 's Rijks dienst.
Onze stadgenoot, de heer P. Vollaerts,
leerling van het pensionaat „St. Louis" te
Amersfoort, is geslaagd voor het examen
Boekhouden, afgenomen vanwege de Ver
eeniging van Leeraren.
De heer J. Holster, alhier, is geslaagd
voor het examen van 2en stuurman, groote
vaart.
Voor de Duitsche en Oostenrijksche
Priesters, van M. H5.
Ingekomen van J. V7. K.: voor de Duitsche
Priesters 5; voor de Oostenrijksche Pries
ters 5; voor de Russische Priesters f 5.
voor de Orgelbespeling in de Groote of St.
Bavokerk te Haarlem, op Donderdag 14 Ju
ni 1923, des avonds van half 8 tot half 9,
door den heer George Robert:
1. Adagio en Allegro uit het Concert F.
gr. t. (Koekoek en Nachtegaal) G. F. Handel.
2. Adagio uit de Sonate d. ld, t„ J. S. Bach.
3. In Mcmoriam, Jos. Jongen; Requim; Pie
Jesu; Quid sum mizer; Rccordare Jesu Pie.
4. Pastorale, Enrico Bossi. 5. Marche sur un
thème de Haendel, Alex. Guilmant.
Klein goed.
In een korte zitting behandelde de kanton
rechter dezen morgen een aantal onbeduiden
de zaken, waaronder een paar eenvoudige
overtredingen van de Arbeidsv/et.
Ook stond nog een man terecht, wegens
het oplaten van een vlieger. Maar dezen vlie
ger ging niet op, want weet men dat wel?
- de politieverordening verbiedt deze schen
ding van het luchtruim, „M are 1 i b e r u m",
de zee is vrij!" Maar de lucht niet! De vlie
german, die met zijn zoontje dit onschuldig
vermaak in de Beresteijnstraat had uitge
haald, vond het kwajongenswerk, dat dit ook
al niet eens meer mag. Ja, ja, de wet is hard!
De kantonrechter gaf den raan één gulden
boete.
Conclusie; je kan d'r met zoo'n vlieger ook
al leelijk invliegen
Medegedeeld door het Kon NeA Meteorol
Instituut te De Bildt.
Verricht naar waarnemingen in den mor
gen van 13 Juni.
Hoogste barometerstand 771.3 m, M.
te St. Mathieu.
Laagste barometerstand 748.5 m. M. te
Skudesnaes.
Verwachting van den avond van 13 tot den
avond van 14 Juni;
Een erfltlTe maal was ons reeds een bemera
king tér oore" gekomen ovtr h«?L jongste, te-
ven's allereerste, jaarverslag van de gereorga
niseerde Kamer van Koophandel te Haarlem.
Vooral in sommige gemeenten buiten Haar
lem, die vroeger een eigen Kamer van Koop
handel hadden, schijnt men zeer gesteld te
zijn op een uitvoerige behandeling van het
economisch wel en wee dier gemeente en:
werd door de oude Kamer van. Koophandel
daar blijkbaar rekening mede gehouden.
Wij ontvangen een correspondentie uit Hil-
legom over deze kwestie en wij vonden den
heer Jtir. MoMerus, secretaris van dc Kamer
van Koophandel, bereid, daarbij een onder-'
schrift te plaatsen. Wij vertrouwen, dat daar
mede de zaak heel wat opgeklaard zal zijn.
en dat er velen uit zal blijken hoe moeilijk
het is aan de noodiga gegevens te komen
voor de samenstelling van «sn goed jaarver
slag. Mogen belanghebbenden, in de aanspo
ring van densecretaris een aanleiding vinden
in den vervolge eenige: meerdere medewerking
te verkenen.
Onze HHJegomsöhë correspondent schrijft
ons: Bij het nalezen van het verslag der Ka
mer van Koophandel en Fabrieken, over het
jaar 1922, moesten we de verzuchting slaken,
dat men'er doorgaans niet beier aan toe is,
indien men opgenomen wordt in vrien
den-huis. Toen Hillegcm in dezen zelfstandig
was, was het jaarverslag van dien aard, dat
het een leerzaam stuk work was. Thans is
slechts hier en daar'n gresp gedaan en wordt,
geen gswag gemaakt van wal toch ook voor
andere gemeenten .meer dan vermelding waard
is. Het hoofdbedrijf, de bloembollenhandd,
komt er uiterst stiefmoederlijk af, al is dit niet
uitsluitend de schuld van den - samensteller:,
slechts één firma rspporteierd'e, de andere
veneenden geen medewerking. Dat is een fout
en een miskenning van zijn eigen belangen.
De industrie kwam er nog veel slechter af.
We vonden eenige gegevens van de Hilicgom-
sche Kunistzandsteenfabricik „do Arnoud", ge
tuigende van de malaise, al werd met wel
moeite en offers .ook het bedrijf in gang ge
houden. Dat is de eenige industrie in 't ver
slag genoemd. En toch is de timmerfabriek
der firma Joh. Kraay Co. meer dan de ver
melding waard. Ook de Belonfabriek van den
beer C. G. van de Poll, een industrie, die zich
steeds uitbreidt, niet reusachtig terrein, kan
toren en eigen, schitterende haven, 'n groot
industrie in den letterlijken zin des woords,
vjiaiim, we. niet ve.nijeid; evenmin de fabrie
ken tot Vervaardiging1 van Land- cn Tuin-
'bouwgereedschappen van de heeren Somscn
Co. on P. V. Versfcege, terwijl over den
winkcfetarad met geen enkel wóórd wordt ge-'
rept. Het is wel zeer sobertjes en onvolledig,
hetgeen door den grooten staal van posterijen,
telegrafie en telefonie in de gemeenten, d(z. tot
het district der Kamer belmoren en dat bij
het verslag is gevoegd, niet wordt goedge
maakt.
De. secretaris van de Kamer van Koophan
del schrijft ons, naar aanleiding van boven
staande correspondentie het volgende:
Met genoegen maak ik gebruik van dc mij
gebeden gelegenheid een enkele opmerking te
maken over het bovenstaand artikel.
Uw Hi'Jegomsche correspondent moge be
denken dat de gereorganiseerde Kamers van
Koophandel 'n geheel ander terrein bestrijken
dan de oude. Dat de vroegere Kamer te H.il-
legom in haar verslagen dieper in kon gaan
op dc zuivere plaatselijke toestanden is van
zelf sprekend. Waar thans een zestiental ge
meenten belmoren lot het district der nieuwe
Kamer, zal niemand kunnen verlangen, dat in
het jaarverslag dc belangen van ieder onder
deel van a tot opgenomen worden.
De opmerking van uwen berichtgever, in
zake het bollenibedrijf, is inzooverre juist, dat
inderdaad tal van particuliere, firma's geen
nadere mededeelingen gezonden hebben. Wel
verdient het aanbeveling te overwegen of
tenslotte niet volstaan zou kunnen worden
met één algemeen overzicht van een be
paalde tak van industrie of handel,
doch dit is een zaak van later zorg, die ik
slechts naar voren breng, om een tipje op te
lichten van den sluier, die de techniek van
het jaarverslagen-in-elkaar-zetten omhult.
De opmerking omtrent de industrie is vol
komen juist, zij kwam er slecht af, doch niet
door de schuld van de samenstellers van het
lijvige jaarverslag, maar louter en alleen doo^
de geringe, van lijd tot tijd geneel ontbreken
de, medewerking van belangstellenden.
Dat over den winkelstand niets gezegd is,
berust op een vergissing. Men gelieve daar
voor 'blz. 131 te raadplegen,
Inlusschen ben ik dankbaar voor den
wenk, welke ons gegeven is en hoop alleen
maar, dat in het komende jaar ieder, die oni
inlichtingen verzocht wordt, begrijpt, dat
hier geen plagerijtje of iets dergelijks be
doeld is, doch de behartiging van de belan
gen van industrie en handel. Hoogachtend,
Mollerus, Secr.' K. v. K.
Barometerstand: 762 Achteruit.
OPGAVE VANi
Matige lot krachtigen Westelijke tot Noord-
Westelijken wind, betrokken of zwaarbew.
met tijdelijke opklaring, regenbuien, later iets
koeler.