BUITENLAND
bimmerurdsgn nieuws.
Tweede Blad
15 Jsrni 1923
PARLEMENTAIRE KRONIEK.
fi£NI. BU9TEML. BERICHTEN.
LIEFDE OVERWINT.
Engelsche persstemmen over den 2den Britschen Kabinetsraad; de En
gelsche regeering zou het ondoenlijk achten aan de Duitsche te vragen het
lijdelijk verzet op te geven. De staatsgreep in Bulgarije is, volgens den
Bulgaarschen gezant in Praag, het werk van Koning Ferdinand. De
staatsgreep in China een feit. De autonomie van Oost-Karelië.
Onder de Telegrammen: Naar aanleiding van de verwerping van het
voorstel-De Broqueville (vervlaamsching van de Gentsche hoogeschool)
door den Senaat, is de Belgische regeering afgetreden. Het antwoord
van Poincaré.
UIT HET ENGELSCHE LAGERHUIS.
FEUILLETON
VERKEER EN POSTERIJEN.
Interpellatie-Marchant ever den noodkreet
uit Suriname.
Het belangrijk punt in de vergadering der
Tweede Kamer van Dinsdag was niet de ver
hooging der collegegelden aan de Universi
teiten, maar de interpellatie van den heer
Marchant over de verhouding der Regeering
tot den Gouverneur van Suriname in ver
band met de toekomst van dit land.
Onze lezers weten al, dat het niet erg
botert tusschen Minister de Graaf en baron
van Heemstra. Laatstgenoemde deed in zijn
Memorie van Toelichting op de ontwerp-
begrooting van Suriname voor 1924, een
openlijken aanval op den Minister, dien
hij beschuldigde, dat Z.Exc. den Gouverneur
slechts zoji behandelen als stroopop, die
niets heeft te vertellen, doch alleen heeft te
dansen naar het pijpen op het Plein.
De heer Marchant interpelleerde over de
verhouding van de Regeering tot den Gou
verneur in verband met de toekomst van de
kolonie, die z.i. een veel moer zelfstandig
bestuur moet hebben Om tot grootcr bloei te
kunnen komen.
Interpellant stelde de volgende vragen:
1. Is de zakelijke inhoud juist van de zes
„voorbeelden uit eigen ervaring", door den
Gouverneur van Suriname medegedeeld in
zijn Memorie van Toelichting op de Kolo
niale Huishoudelijke begrooting voor 1924?
2. Zoo ja, hoe verklaart de Minister
dezen loop van zaken?
3. Kan de Minister instemmen met, de
vijf „desiderata", door den Gouvereur in
dezelfde Memorie van Toelichting gesteid
om tot verbetering van de verhoudingen ie
komen, en is de Minister bereid, deze „desi
derata" in vervulling te doen gaan?
De heer Marchant die het beleid van Mi
nister De Graaf weinig minder dan verfoei
lijk vindt, koos de zijde van den Gouver
neur en gaf den Minister de schuld van alles.
Maar deze heeft in een uitvoerig betoog
uiteengezet aan de hand van de 6 voorbeel
den van den Gouverneur, dat er geen sprake
is van eenig stelsel bij het Hoofdbestuur van
het Koloniale gouvernement in zijn bewe
gingsvrijheid te belemmeren. Ook de vijf de
siderata, door baron van Heemstra ter ver
betering van de gestoorde verhouding aan
gegeven, wees de bewindsman in hoofd
zaak af.
De houding der Regeering, aldus de Mi-
";ster, wordt alleen bepaald, door het wet
telijk voorschrift dat de koloniale begroo
tingen moeten worden vastgesteld door het
moederland en door de financieele verhou
ding tusschen het moederland en de noodlij
dende kolonie. Voor zoover ze nog deside
rata zijn werden de vijf desiderata dan ook
afgewezen. Als adviseur der Regeering
wordt de Gouverneur steeds beschouwd en
reeds verleden jaar werd den Gouverneur
mededeeling gedaan van de bezwaren der
Regeering tegen de onlwcrp-begrooting van
Suriname. Van mededeeling der adviezen
van den Gouverneur aan de Staten-Gene-
raal en de bepaling van het subsidie aan de
kolonie op een vast bedrag kan evenwel
niets komen.
In de vergadering van Woensdag bleek,
per saldo, dat de kwestie van Heemstra con
tra Delgraaf in hoofdzaak zich kristaliseerde
tot een kwestie Links-Rechts.
De Minister zag de rechtsche koloniale
specialiteiten aan zijn kant. De heeren Co-
lijn en Feber wezen erop, dat de Gouver
neur geen juist inzicht heeft in de juiste
verhoudingen. Suriname heeft geen feitelijke
autonomie, slechts „een kern van autono
mie," zooals de heer Feber het noemde. En
dit is het noodwendig gevolg van de finan
cieele afhankelijkheid der kolonie van het
moederland. De heer Feber noemde Suri
name „armlastig"; de heer Colijn sprak van
„een curator." Het moederland draagt jaar
lijks 4 millioen bij, in dc Surinaamsche kolo
niale huishouding, oftewel 40 gulden per in
woner. En waar de toestand zóó is, is het
noodzakelijk en gerechtvaardigd, dat Ne
derland ingrijpt, ook in details, in de kolo
niale begrooting; al is het dan ook gewenscht
dat daarbij de gevoeligheid der kolonie
wordt ontzien en dat het moederland zich
niet met al te kleine kleinigheden bemoeit.
Doch zelfs al zou dit niet zijn in acht geno
men, dan nog zou, meende de heer Feber,
de houding van Gouverneur van Heemstra
niet te verdedigen zijn. Het gaat niet aan,
dat de vertegenwoordiger van het opperge
zag zijn meeningsverschillen met de Kroon
lucht in het vertegenwoordigend lichaam in
de kolonie zelf. Hij had zich, zooals de heer
Colijn terecht opmerkte, beter kunnen wen
den tot den Raad van Ministers.
En ook dc heer Boetzelaer van Dubbel
dam kon de houding van Baron Van Heem
stra niet goedkeuren.
De heer Colijn gaf nog een goeden raad.
Hij wenschte, dat uitvoering zou worden ge
gund aan het denkbeeld, ontwikkeld indertijd
in het rapport der Commissie-Bos, om de
autonomie der kolonie binnen enge grenzen
te beperken, maar binnen die grenzen dan
ook de autonomie volledig te doen zijn. De
liberale heer van Gijn, die het trouwens ook
niet eens was met de desiderata van Baron
van Heemstra was van hetzelfde gevoelen.
Dc bedoeling dezer interpellatie kon nu
juist geen succes genoemd worden voor den
heer Marchant.
DE GEALLIEERDEN EN HET
DUITSCHE AANBOD.
Dc 2de Britschc kabinets
raad.
Volgens de Engelsche pers was de zitting
van het kabinet, die Woensdag is gehouden,
in hoofdzaak gewijd aan de behandeling van
verschillende binnenlandsche kwesties. Het
vraagstuk der schadevergoeding blijft voor-
loopig nog onderwerp van diplomatieke ge-
dachtenwisseling en de Engelsche regeering
heeft gisteren haar onderzoekingen voortge
zet naar de mogelijkheden, die de tegenwoor
dige toestand biedt.
De Times en de Morning Post doen het
denkbeeld aan de hand van een bespreking
tusschen Baldwin en Poincaré persoonlijk, die
wenschelijk zou zijn te achten om verschil
lende moeilijkheden ui» den weg te ruimen,
die de politieke rijde van het vraagstuk nog
ingewikkelder maken. Een belangrijk en
tevens hoopgevend verschijnsel in den toe
stand is de hier aan den dag gelegde neiging
om een kans op een goede oplossing niet in de
waagschaal te stellen door het nemen van een
overhaaste beslissing. In verband hiermede
gelooven de bladen dan ook, dat er in den
loop van deze week nog geen sprake zal zijn
van eenige verklaring der regeering in het
parlement omtrent de houding, door haar aan
te nemen.
In zakenkringen wordt de verdere ontwik
keling van den zeer' kieschen toestand in
Europa met groote aandacht gevolgd.
De financieele redacteur van de Morning
Post merkt op, dat de toestand in handels
kringen het zeer duidelijk maakt, dat een
regeüng van het vraagstuk der schadevergoe
ding een essentieele voorwaarde is voor de
gezonde herleving van den handel, op een
behoorlijke basis.
De redacteur dierzelfde rubriek van de
Times bespreekt de flauwe stemming der
meeste vastelandsche beurzen en vertolkt
de gevoelens van zakenkringen in dezer voege,
dat het Roeravontuur voor alle betrokken par
tijen een verlies is geweest, terwijl er ongeluk
kigerwijze geen enkel voordeel tegenover
staat. Hoe langer de bezetting duurt, hoe dui
delijker de ongewenschte gevolgen zullen
blijken. Daarom verlangt de zakenwereld
naar een politiek, die als eenig doel moet
hebben het herstel der welvaart in Europa.
Eiken dag, dat het langer duurt voor er een
einde komt aan de staatkunde, die haar uit
drukking vindt in de bezetting van het Roer-
geb'iea, vergroot de toch reeds enorme moei
lijkheden van de reconstructie vanhetoeco-
nomische leven van Europa.
De Manchester Guardian bespreekt het
vraagstuk op ongeveer gelijken toon en her
innert aan de onlangs gehouden redevoering
van Sir Eric Geddes, als voorzitter van den
Bond van Engelsche industrieën, waarin hij
zeide, dat „wij allen weten, dat de toestand
aan de Roer ten slotte een schadelijken in
vloed zal hebben op de koopkracht der drie
landen, die er in de eerste plaats bij zijn be
trokken, n.l. Duitschland, Frankrijk en Bel
gië, hetgeen op den duur voor geruimen tijd
ook invloed zal hebben op de koopkracht
van andere landen, zoodat 't uiteindelijk resul
taat ervan zal zijn, dat alle markten ter wereld
er onder zuilen lijden." Hieraan moet alleen
nog worden toegevoegd, zegt de Guardian,
dat deze schadelijke invloed hoe langer hoe
grooter wordt en, dat hij zich meer en meer
zal uitstrekken, naarmate de toestand langer
wordt bestendigd en de gevolgen dus gaande
weg steeds ernstiger worden.
Dit blijkt ook uit het feit, dat heden bij
de opening der wisselmarkt het pond ster
ling 465.000 mark bedong.
De stemming in Frank
rijk.
Men meent in Parijs, dat er overeenstem
ming bereikt zal worden over de te volgen
gedragslijn, die het Engelsche kabinet
Woensdag vastgesteld zou hebben, n.l. voort
zetting van de beraadslaging tusschen de
kanselarijen. Frankrijk schijnt geen bezwa
ren tegen deze gedragslijn te moeten inbren
gen, onder voorbehoud, dat de gedachten-
wisseling langs den gewonen diplomatieken
weg gevoerd wordt en niet woordelijk in den
loop van een conferentie van deskundigen
en op voorwaarde, dat Duitschland van
onderhandelingen zal uitgesloten zijn zoo
lang het verzet aan de Roer niet ophoudt.
Critiek op Lloyd George.
In de Times zet „Observer" in een inge
zonden stuk uiteen, dat Lloyd George, de
eigenlijke oorzaak is, dat men in de schade
vergoedingskwestie zoozeer vast is geloopen.
Observer merkt op, dat de opneming van
oorlogspensioenen of eenig deel van dc oor
logskosten in de schadevergoeding een groote
schending was van de overeenkomst, die
vóór den wapenstilstand met Duitschland
getroffen was.
Duitschland stemde toe in een militaire
overgave, onder uitdrukkelijk beding, dat
de vredesvoorwaarden in overeenstemming
zouden zijn met de 14 punten.
Lloyd George zelf was aansprakelijk voor
het ontwerpen van een wijziging van deze
voorwaarden, om er de schade voor de Engel
sche koopvaardij bij te kunnen voegen.
Het plan was echter, dat alle andere oor
logskosten erbuiten zouden blijven. Hij was
het, dié er in toestemde „van onze recht
matige eischen af te zien". Toen hij dit deed,
handelde hij verstandig, want in ruil daarvoor
verkreeg hij de overgave van Duitschland.
Binnen een maand na de onderteekenir.g van
deze overeenkomst, wierp hij haar volkomen
omver en verklaarde in het openbaar, dat
men van Duitschland zou verlangen, dat het
de oorlogskosten tot zijn uiterste vermogen
betaalde. „Ik ken", zegt Observer, „geen
wedergave van zulk een verbreking van
een plechtige verbintenis en de heer Lloyd
George heeft nog nooit eenige opheldering
of rechtvaardiging ervan gegeven."
Er is een andere kwestie. Door in het open
baar te verklaren, dat Duitschland billijker
wijs belast kon. worden met al de oorlogs
kosten, is hij het geweest, die de Franschen
in hun onmogelijke eischen aanmoedigde.
Hij was het, die aan het Fransche ministerie
van financiën het excuus verschafte om in
zijn begrooting op de credit-zijde groote
sommen op te nemen, te verkrijgen van
Duitschland, en die de positie van degenen
in Frankrijk ondermijnde, die bereid zouden
gev/eest zijn een financieele regeling te aan
vaarden, welke aan Frankrijk volledige ver
goeding zou gegeven hebben voor de ver
woesting van zijn gebied, maar niets meer.
Ten slotte moet, zegt Observer, in her
innering gebracht worden dat de Engelsche
eisch tot opneming van de oorlogspensioenen
in de schadevergoeding welke volkomen on-
vereenigbaar was met de voorwaarden van
November gesteld werd, niet ten koste van
Duitschland, maar van Frankrijk. Daar de
totale som die van Duitschland volgens het
tractaat verlangd werd, duidelijk zijn ver
mogen te boven ging, was het gevolg van de
opneming van de oorlogspensioenen dat
Frankrijk beroofd werd van datgene waarop
het volstrekt recht had volledige vergoe
ding voor de verwoesting in Noord-Frankrijk,
welke Duitschland, met Engeland's instem
ming, aan Frankrijk beloofd had. Er is slecht
één middel om dit geschil eerlijk te regelen
en d. i. terug te keeren tot de overeenkomst
van 1918, erop te staan dat Duitschland ten
volle betaalt datgene waarin het] toen heeft
ingestemd, en alle latere aangroeisels te kap
pen, waaraan de heele moeilijkheid te wijten
is.
Parijs en Londen.
De Engelsche bladen melden, dat Woens
dag een memorandum aan den Franschen
gezant te Londen is gezonden, waarin duide
lijker inlichtingen worden gevraagd over
sommige punten in de jongste Fransche nota.
De Times zegt, dat men als vaststaand kan
aannemen, dat de Engelsche regeering het
niet mogelijk of wenschelijk acht, aan de
Duitsche regeering de noodzakelijkheid te
kennen te geven, dat het lijdelijk verzet aan
de Roer ophoudt.
De voornaamste zorg is het verzekeren
van het succes, van latere onderhandelingen
over het oeconomische probleem en de om
vang van de politieke actie zal hoofdzakelijk
bepaald worden door de dringende noodza
kelijkheid om dat doel te bevorderen.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
In verband met het doodvonnis, door de
Franschen geveld tegen den leeraar in eko-
nomie van de Badensche Anilinefabriek Geor
ges, schrijft de Badensche Landesztg.: Geor
ges werd gevangen genomen toen hij de
Rijnbrug overging. Hij werd acht uur lang
verhoord en met trappen en slagen met rij-
zweepen zoo zwaar mishandeld, dat hem ten
slotte deze folteringen tot erkenning van deel
neming aan daden van sabotage dwongen.
Daarop werd hij naar de militaire gevange
nis te Mainz overgebracht, waar hij onder
nieuwe kwellingen herhaaldelijk pogingen
tot zelfmoord heeft gedaan.
Het doodvonnis berust derhalve op een af
gedwongen bekentenis.
Bij de bespreking van den Fransch-Belgi-
schen eisch tot staking van het lijdelijk ver
zet in het Roergebied wijzen sommige bui-
tenlandsche bladen op het verschil, tusschen
lijdelijk verzet en sabotage en verlangen dat
de Duitsche regeering daden van sabotage
zal veroordeelen.
Hieromtrent wordt aan de Duitsche zijde
opgemerkt, dat de Duitsche regeering her
haaldelijk tegen daden van sabotage heeft ge
waarschuwd en de bevolking op het hart
heeft gedrukt zich tot lijdelijk verzet te be
palen.
Naar het oordeel van alle ekonornische
kringen van Duitschland zal de jongste ver
hooging van den kolenprijs een nieuwe duur-
tegolf veroorzaken en over de geheele hnie
aanleiding geven tot nieuwe looneischen.
In het Lagerhuis is Woensdag de behan
deling der begrooting en der voorgestelde
belastingen der regeering voortgezet-SfEen
amendement tot verdere verlaging der in
komstenbelasting ter aanmoediging van han
del en bedrijf werd zonder stemming ver
worpen. Austen Chamberlain die tijdens de
coalitie-regeering minister van financiën was,
zeide, dat Engeland zijn positie als groot fi
nancieel centrum en als clearing-house
van de wereld had heroverd. Dit was hier
aan te danken, dat de wereld had gezien, dat
Engeland vastbesloten was het verhes
in te halen. Met verbazing en ontzag had de
wereld gezien welke belasting het parlement
had gewaagd het land op te leggen "at
het volk die zware belasting met geduld en
wijsheid had gedragen om dc nationale fi
nanciën te herstellen.
Later mengde ook Baldwin zich in het de
bat en zeide ter verdediging zijner voorstel
len, aangaande de inrichting van een amor
tisatie-fonds, dat het nationaal crediet met
kon worden gehandhaafd, tenzij er twee din
gen geschiedden. Ten eerste dat de jaarbe-
grooting in evenwicht was en ten tweede, dat
er maatregelen werden genomen tot aflossing
van schuld.
In zijn begrooting had hij een bedrag op
genomen dat naar zijn meening het wad
kon en moest opbrengen, een bedrag vol
doende om heel de wereld te toonen, dat h.n-
geland vast besloten was de principes van ge
zonde en voorzichtige financieele politiek'
hoog te houden.
HET POOLSCHE KABINET.
Generaal Szeptycki is benoemd tot minis
ter van oorlog.
DE STAATSGREEP IN BULGARIJE.
Daskalof, de gezant van Bulgarije, heeft
aan journalisten verklaard, dat de Staatsgreep
te Sofia het werk is van koning Ferdinand en
de Macedonische reserve-officieren, ten ein
de de heerschappij van Ferdinand in Bulga
rije weer te bevestigen. De wettelijke regee
ring van Stamboeliiski zal de hoofdstad
blokkeeren om haar uit te hongeren. Alle
diplomatieke vertegenwoordigers, behalve
die te Weenen, zijn solidair met de regeering-
Stamboeliiski en verklaren zich bereid, zich
te gedragen volgens de instructies van Das
kalof, die in indirecte verbinding met. Stam
boeliiski staat. Deze zou met den generalen
staf stellingen hebben ingenomen in den Bal
kan-sector tusschen Sofia en Philippcpoli,
en daar wachten op versterking van de be
volking uit dc buurt. De huidige regeering
heeft, niet artillerie, de bergruggen bezet, die
de wegen van Phillippopoli en den Donati
beheerschen. Hij eindigde voor het Bul-
gaarsche volk is de dynastie-Coburg afgeloo-
pen. Deze kan niet meer op den troon blijven.
DE STAATSGREEP IN CHINA.
De uit Peking gevluchte president der
Chineesche Republiek, Li-Joeang-Hoeng,
is te Tientsin aangekomen. Hij wordt er door
den Chineeschen gouverneur gevangen ge
houden in een trein, die door troepen wordt
bewaakt. Het heet, dat dit geschiedt omdat
de President het presidents-zegel niet kon
overhandigen.
Te Peking is het rustig in de stad niet
tegenstaande het feit, dat er geen President
en eigenlijk ook geen Kabinet is.
Eenige oud-ministers behandelen de staats
zaken.
Li-Joean-Hoeng is vrij gelaten daar de
zegels aan de ministers in Peking zijn over
handigd.
DE ANTI-DRANKBESTRIJDING IN DE
VER. STATEN.
In verband met de moeilijkheden, gerezen
over de toepassing van het Amerikaansche
drankverbod, ook aan boord van de buiten-
landsche schepen in de Amerikaansche wa
teren, wordt nader uit Washington a'an de
New-Yorksche bladen gemeld, dat de Ame
rikaansche regeering overweegt over de
quastie met de zeemogendheden verdragen
te sluiten op een wederkeerigheidsbasis.
Indien de buitenlandsche mogendheden
een uitbreiding toestaan van den visitatie-
dienst tot aan de twaalf mijlsgrens ten behoe
ve van de Ver. Staten, zou aan buitenland
sche schepen kunnen worden toegestaan hun
sterken drank als verzegelde voorraden in
de Amerikaansche havens te brengen.
Tevens wordt er op gezinspeeld, dat het
mogelijk kan blijken, zendingen verzegelde
drankvoorraden over Amerikaansch grond
gebied te vervoeren.
OOST-KARELIë.
De Izwestia publiceert de briefwisseling,
die gevoerd is tusschen het Internationaal
Hof van Justitie te 's-Gravenhage en Tsjits-
jerin, naar aanleiding van een uitnoodigihg
van den Volkenbond aan het Hof van Ju
stitie om te onderzoeken of de bepalingen
van het Russisch-Finsche verdrag betreffende
de autonomie van Oost-Karelië verbintenis
sen van internationalen aard vormen, waar
door Rusland zich tegenover Finland ver
bindt de in het verdrag opgenomen bepa
lingen uit te voeren. Het Hof heeft Tsjitsjerin
daarvan mededeeling gedaan. In zijn ant
woord aan het Hof verklaart Tsjitsjerin, dat
de sowjet-regeering onmogelijk deel kan
nemen aan de procedure, waaraan het Hof
het Karelische vraagstuk wil onderwerpen,
die 'alle wettelijke waarborgen mist. Tsjits
jerin wijst er op dat de autonomie van Ka-
relië bevestigd is door een besluit van den
Al-Russischen centralen uitvoerenden raad,
voordat het verdrag tot stand kwam. Het
verdrag noemt dan ook het autonome Ka-
relië als een bestaanden staat. Deze kwestie
schept geen enkele verplichting voor Rus
land en de Russische delegatie heeft ver
klaard, dat dit een aangelegenheid van bin
nenlandsche politiek van de Russische fe
deratie is. Ten slotte heeft de Russische
regeering in een nota van December 1921
aan de regeering van Finland er krachtig ver
zet tegen aangeteekend, dat deze kwestie
voor den Volkenbond zou worden gebracht
en verklaard, dat zij er dan ook een inmen
ging in de binnenlandsche Russische aange
legenheden en een vijandige daad in zou
zien. Tsjitsjerin geeft kennis dat de Rus
sische regeering absoluut alle deelneming
aan een onderzoek door den Volkenbond
of het Hof weigert.
EEN AANVAL OP EEN BANK.
Té Mettmann drongen Woensdag drie
gemaskerde roovers het filiaal van de Rijks
bank binnen en overweldigden den direc
teur, dien zij met den dood dreigden. Om
hun bedreigingen kracht bij te zetten sloe
gen zij zijn vrouw neer en losten ook een
schot uit een revolver, dat echter miste.
Bukkend voor het geweld, opende de direc
teur de brandkast, waarin zich 42 miljoen
mark bevond. De roovers maakten zich her
van meester en verdwenen.
Dc dief, die in den D-trein Nieuwe-
schans'Bremen van een kastelein uit
Weenen een portefeuille met ongeveer
3.000,000 mark in buitenlandsch geld had ge
rold, is aangehouden in den D-trein Nord-
.deich-Berlij.il, waarin hij grove verteringen
maakte. 70.000 mark waren reeds uitgegeven,
het overige geld was nog in zijn bezit. De
aangehoudene was in den oorlog reserve-of
ficier en in de revolutiedagen bevelhebber
van de vliegtuighal op Norderney.
Van dc nalatenschap van James Gordon
Bennett, den voormaligen eigenaar van de
New York-Herald te New York en te Parijs,
zal in den staat New York successierech
moeten worden betaald over 'n bedrag van ten
minste 2,000,000 doll. Dc belasting-betalings-
kwestie is echter nog niet ten volle afgewik
keld, daar er tusschen de belastingautoritei
ten en de James Gordon Bennett Memorial
Home for Journalists, geschil bestaat over
de quaestie of die stichting vail het haar toe
gedachte geld de belasting zal moeten beta
len.
De voornaamste erfgename is mevr. Maud
G. Bennett, die omstreeks 770.C00 doll, erft,
dan volgt Isaac Bell met c.a. 424.000.
De geheele nalatenschap van Bordon Ben
nett, dus niet enkel het deel, waarbij de
New Yorksche fiscus belang heeft, was reeds
vroeger op 4,250,000 doll, geschat.
Mevr. Herbert Taylor, die aan het hoofd
stond van een groote modezaak, welke haar
winkels had in Parijs, Londen en New York
is over boord gevallen van het s.s. Adriatic,
aan boord van welk schip zij den overtocht
maakte van New York naar Liverpool. Er
schijnt geen aanleiding tc wezen, dat hier
zelfmoord in het spel is. Niemand heeft het
ongeluk zien gebeuren. Mevr. Taylor was op
een zakenreiszij leed aan flauwten en
scheen overwerkt.
De zaak van mevr. Ethel Taylor te New
York was het bekende Maison Lewis in
Fifth Avenue. Zij was een dochter van Wil
liam Lewis Thompson,, den stichter van het
huis.
De voortdurende ontevredenheid over
de tegenwoordige regeling te Jeruzalem is
tot uiting gekomen in het aftreden van alle
Mbhammedaansche en Christelijke leden
van den nieuw benoemden adviseerenden
raad.
Het Italiaansche parlement, aldus de
correspondent van de Times te Milaan, heeft
Dinsdag een wet aangenomen tot bescher
ming van de vogels. Dit scheen wel noodig,
gezien de jacht, die er vooral op de kleine
zangvogels wordt gemaakt met slagnetten,
lokkooien en wat dies meer zij. Den man van
de Times gaat de wet nog niet ver genoeg,
maar, zegt hij, er is een begin cn dat is al veel.
Pardon meneer, zei heel beleefd een
keurige gentleman tegen een oud heertje,
dat met een kleine tasch in de hand uit een
bank kwam pardon meneer, dat ik u zoo
maar aanspreek, maar u moet uw overjas eens
schoonmaken, want kwajongens hebben krijt
op uw rug gesmeerd. Waarop de gentleman
verdween.
Dankbaar voor de vriendelijke waarschu
wing zette het oude heertje zijn tasch neer,
trok zijn jas uit, die inderdaad vuil was, klopte
hem af, trok hem weer aan, nam zijn tasch op.
„Maar dat is mijn tasch niet", riep het oude
heertje verschrikt uit, toen bij getroffen werd
docr de lichtheid van de tasch. Inderdaad was
het zijn tasch niet. Toen het oude heertje zijn
'jas afklopte,had 'n handlanger van den keuri-
gen gentleman zijn tasch met een andere ver
wisseld. In deze andere zat niets als een paar
stukken krantepapier. In de eerste tasch zat
voor 805,000 frank aan kostbaarheden paar-
len en juweelen, die het oude heertje uit een
bank had gehaald.
Deze geschiedenis heeft zich te Chatou af
gespeeld, naar wij lezen, in Parijsche bladen,
die tevens weten te vertellen, dat de bestolen
oude man 75 jaar oud is. Is het verstandig
zoo'n oudje alleen met een tasch met zulk een
kostbaren inhoud uit tc laten gaan
Op uit.noodiging van de Noorsche
regeering hebben Zweden, Denemarken,
Finland en Duitschland afgevaardigden naar
Kristiania gezonden om met Noorsche gevol
machtigden gezamenlijke maatregelen tegen
dranksmokkelarij te beramen.
De conferentie is gisterenochtend door den
Noorschen eersten minister Berge geopend.
Het indexcijfer voor de kosten van het
levensonderhoud in Zweden is in Mei met.
twee punten gedaald en bedraagt thans 166
tegen 168 in April en 100 in 1914.
De Amerikaansche staat Minnesota heeft
een bijzondere delegatie benoemd, die zich
in opdracht der staatsregeering ter gelegen
heid van het Drie-eeuwsch-feest naar Go.ten-
burg zal begeven om de Zweedsche regeering
met deze herdenking en met de tentoonstel
ling geluk te wenschen. Dit besluit is daarom
te opmerkelijker omdat" nog nooit een afzon
derlijke staat van de Unie met zulk een doel
een dergelijke missie heeft uitgezonden.
Naar de Times meldt, vertoeven er op
het oogenblik te Berlijn twee afgezanten van
Trotsky, die 4 miljoen pond sterling tot hun
beschikking hebben en een overeenkomst
zouden hebben gesloten met een Nederlaud-
sche firma, weike onderhandelt, of weldra
onderhandelen zal met de Engelsche Dispo
sals Board, het lichaam voor de likwidatie
van de oorlogsvoorraaen, over den aankoop
van munitie en wapens geweren uitge
zonderd voor het'roode leger.
AMBTENAREN SPOORWEGEN.
De Stand zegt uit betrouwbare bron te
vernemen, dat ook dit jaar, vermoedelijk in
begin Juli, aan de hooge ambtenaren bij de
Nedeclandsche Spoorwegen een gratificatie
van 7 pCt. over het salaris van 1922 zal wor
den toegekend.
HET VRAAGSTUK DER
EMIGRATIE.
Studie-Commissie der K.S.A.
Door het Centraal Bureau voor de K. S. A.
is een commissie iu het leven geroepen, aan
welkë wordt opgedragen het zoo eminent
actueele vraagstuk der emigratie in studie
te nemen.. Deze commissie is mede als een
1 uitvloeisel te beschouwen van het R. K. Be-
Ik had dat geld toen bij de hand. Gerar-
dien weet er niets van. Vrouwlui moeten niet
alles weten. Zie dat eksterketje drijft. Dat
zet ik als signaalduif van den eersten prijs
het zal in 't hok vallen als een pijl. Mijn oude
vale" zet ik als signaalsuif van den laatsten
prijs. Zij is gemakkelijk te herkennen uit
degene die op reis zijn.
Nauwelijks had hij dit gezegd, of een jonge
knaap, met aschkleurig kort gesneden haar,
grijze rondflikkerende oogen en spotachtigen
lacht stond vóór hem, de verfrommelde muts
in de hand.
Ben ik niet bijtijds, meester t
Ah Jef Zijt gij dat, jongen Tuist
bij tijds. Daar, draag mijn twee signaaldui-
ven gauw naar de sociëteit. De ekster voor
den eersten, de vale voor den laatsten prijs,
niet vergissen, hoor?
Ekster eerste, vale laatste, mompelden
en herhaalden, om zijn geheugen te helpen,
de beweeglijke lippen van Jef, den veertien-
jarigen kleermakersleerllng.
Neen, meester, nooit vergis ik mij, dat
weet ge wel. Nog bezag hij talmend de
korven, die hij in de hoogte hield, alsof hij
er een ernstige studie op maakte.
Daar, Jef, daar is vijf cent voor 'n glaas
je bier in de sociteit. Dadelijk terug hier.
Dank, meester en Jef, die slechts dit
woord scheen afgewacht te hebben, was in
één sprong de trapp:n af.
De bengel kan ferm loopen, zei Willekens
terwijl hij hem achterna keek, hij is mans om
een ander in te halen, die hem ver vóór is,,
't Is wel 'n slecht werker, maar snel draven
dat is toch ook iets.
Vergenoegd daalde Willekens de trap
af, en begaf zich weer in zijn tuim, naar t
prieeltje. Daar hield Vinus reeds de wacht in
gezélschap van een ander knecht, Barthel,
die op de bank rustte, de knie in zijn saam-
gevouwen handen.
Ah Vinus, jongen, goed nieuws 1 Mijn
twee eieren van Linsenne zijn allebei ge
barsten zij geven twee jpngen.
Meester, gij zijt met den helm geboren.
Lisenne verkoopt zijne jongen, twee hinderd
frank 't paar gij hebtihonderd frank winst. Die
zullen prijzen maken, meester
't Wordt tijd ook, voegde Barthel met
slepende stem er bij. Zij brengen niet veel
thuis.
Watwas 't verontwaardigd antwoord
van Bols, watmij dunkt dat de meester niet
te klagen heeft. Hij is nog maar liefhebber
sedert vier jaar, en ieder spreekt reeds met
bewondering van zijn goeie duiven. Anderen
hebben tien jaar noodig, om 'n schoon dui
venhok te hebben.
Wat geef ik om een schoone broek, als
't stof nog zelfs geen steek houdt
Jammer maar dat gij zoo goed de naald
niet hanteert ah de tong, bromde Willekens.
Ik 3eg het gelijk ik 't denk, en, zijn mijn
steken met de naald geen vliegers, zij houden
vast. Is 't niet zonde, hier zoo dikwijls uren
te moeten wachten, om voor niets of wel voor
'n onnoozel prijsje naar de Sociëteit te loopen.
Zwijg Barthel. Gij steekt uw steek mis,
jongen. Tot nu toe waren de prijzen niet tal
rijk, omdat de duiven nog alle jong waren.
Maar' nu gaan ze met de prijzen vliegen, zoo
waar ik Vinus Bols heet.
Ik verwed er nog geen klos garen op.
De meester heeft de mooiste en ster kste
duiven van de stad ja, van den omtrek., dus
is zijn succes zeker.
Dat succes hangt aan 'n zijden draaaje.
Laat hem maar praten, Vinus. Hij spee.t
Jan maikontent omdat hij een uurtje hier
zitten moet.
Een uurtje Dat uurtje is bijna altoos
van de lange elde zon begint al ferm te
steken, 'n Mensch krijgt er dorst van.
Ik hoor het al. Ik zal de flesch maar ha
len.
Dat weigert 'n eerlijk mensch met,
meester»
En Barthel, altoos de kn'e rustend in de toe
gevouwen handen, bief f bedaard in z'n zorgc-
looze houding, terwijl Willekens zich huis
waarts spoedde. f
Vinus rustte tegen een der palen van t
prieeltje, en keek droomend in de wolken. De
meester-kleermaker was weldra terug, met n
flesch en een glaasje in de hand.
'n Glaasje, Vinus."
Ik lust 't nu niet, dat weet ge wel, mees
ter.
En gij dan, 3arthel
Zeker, meester. Dat is pek op den
draad, en Barthel verlaat een oogen
blik zijn oostersche pose," wischt zijn mond
af met de linkermouw, vat 't glaasje tusschen
duim en wijsvinger en ledigt 't in een wipje.
Nog zoo een Barthel
't Komt p een paar vingerhoedjes niet
aan meester. Rap was 'n tweede 'teerste,
achterna.
Daar is Jef al terug. Die komt juist bij
tijds Nogmaals vulde Willekens 'n glaasje
voor den jongen gast, die in eenige sprongen
den hof door, bij hun drieën stil stond.
Drink eens jongen, dat zal je goed doen.
Met.... pleizier.... ik heb er....
geen minuut op gezetLange Nol....
van Jan Cremerwilde tegen mij oploo-
pen.maar, JawelMet de linkerhand
't druppeltje houdend, beschreef hij met den
vinger der rechter, onder zijn neus door, 'n
horizontale lijn. Dan wierp hij de jenever 't
keelgat in, waarna hij met den mond wijd
open eens leelijk grijnsde, om te beduiden
dat 't lekker was.
Was Jan Cremer daar? vroeg Wille
kens.
Jan Cremer? Ja.
Wat zei hij
Dat de duiven vóór f uur niet terug
konden zijn.
Niet O diehij weet er
immers niets van.... opgepa:t maar Vinus
opgepast Barthel.... de duiven zijn
op 't komen. Ik ben er zeker van.
j Weer nam de kleermaker-duivenmelker
de geduldig wachtende houding van in den
vroegen morgen. Nevens hem plaatste zich.
de ooo-en naar de wolken, Vinus Bols. Jef
sloeg met de muts naar de bijen en vlinders.
Bartheis schommelde op de bank, den rech
terknie in de samengevouwen handen.
Willekens zat er echter zoo rustig niet
meer. Dan gingen zijn vingers in 'n korte
j wrijving hevig over zijn kuiten, dan weer over
zijn dijen, dan weer zette hij zijn nagelen
nijpend in lenden en rug.
Al was het duivenhok zoo zindelijk, dat
de meester-kleermaker er wel zijn middag-
1 maal wilde nemen, toch vertoefde men
er niet lang heel en al straffeloos. Nu bracht
de warme zon het hare er bij, om hem aan
die zindelijkheid te doen twijfelen.
—Ik heb verleden week nog voor 'nen
halven frank wierook op 't hok verbrand,
pruttelde hij, en 't baat nog niet. Dat vuil
ongedierte 'is niet te weren.
OchUwe reizigers halen best,
meester. De andere liefhebbers verzorgen
hunne hekken riet gelijk gij, vleide yinus.
i —Bah 'n Duif is als pek alle vuiligheid
pakt er op, wijsgeerde Barthel.
Altoos hooger steeg de zon, hare;stralen
in den hof van Willekens gietend, en z n rug
verzengende. De kleermaker t voe.de haar
steken minder d'tt dit der lil'.ine gasten van
zijn hok. Bcms 'lichts, als hij in de verte 'n
zwart tw v nd punt ontwaard', dm bracht
hij de handen boven dc oogen, volgde dat
jpunt en rirp uitdaar, dat is er eene....,
volkingscongres, gehouden te. Breda, op 13
April j.l., op welk congres ook op de emigra
tie is gewezen als middel om overbevolking
tegen te gaan.
De commissie zal nu Maandag, 18 Juni
a.s., door den voorzitter der K.S.A., Prof.
L. van Aken, Ord. Praem., te Utrecht, wor
den geïnstalleerd.
De volgende'heeren hebben zich bereid
verklaard deel uit te maken van de Studie
commissie J. P. Asselbergs, Bergen-op-
Zoom A. C. de Bruyn, Utrecht Mr. H.
van Maastert, Hillegom Mr. L. Korten-
horst, Heemstede A. Loerakker, Haarlem j
Rector Möller, Den Haag J. A. Schutte,
Den Haag, en Prof. Mr. J. Veraart, Den Haag.
DE DROOGMAKING VAN DE ZUI
DERZEE.
Blijkens het voorloopig Verslag der Twee
de Kamer omtrent het Wetsontwerp tot
wijziging van de wel tot afsluiting en droog
making van de Zuiderzee, betreuren vele
leden dat de militaire wetsontwerpen, welke
verband houden met de werken voor de
droogmaking van gedeelten van de af te
sluiten Zuiderzee nog niet zijn ingediend.
Tegen verlenging van den termijn van 5 jaar
hebben ze geen bezwaar. In het wetsontwerp
wordt echter tevens voorgesteld om in plaats
van tot 1 Mei 1924, tot 1 Mei 1929 de be
voegdheid uit te sluiten om met eenige in
poldering en met werken ter voorziening in
de belangen van waterkeering, afwatering
en scheepvaart, voor zooveel deze door de
afsluiting en droogmaking geschaad worden,
te beginnen indien die werken eenige voor
ziening in de belangen van de landsverdedi
ging noodig maken en de in art. 2 van de wet
van 14 Juni 1918 bedoelde wetten niet voor
dien datum zijn tot stand gekomen. Hier
mede kunnen ze zich niet vereenigen en zs
hebben er ernstig bezwaar tegen, dat nu op
nieuw 5 jaren dc toegang tot de in te polderen
gronden- als het ware zal worden afgesloten,
doordat in dezen de macht gelegd wordt in
handen van het Departement van Oorlog.
BOND VAN GEMEENTE-AMBTENA
REN.
De heer Th. C. P. Kolfschoten, burge
meester van Edam, is bij enkele candidaat-
stelling gekozen tot voorzitter der afdeeling
Noord-Holland van den Ned. Bond van ge
meenteambtenaren.
GOEDKOOPE TREINEN NAAR LIMBURG.
De heer Hermans heeft de aandacht van
den Minister van Waterstaat gevestigd op
het feit dat de goedkoopc treinen behoudens
een, van Breda naar Valkenburg waarvan
echter nog niet vaststaat of hij loopen zal
geen verbinding brengen tusschen Limburg
cn de overige streken des lands.
Na de aanzienlijke verhooging der tarie
ven, die vooral nadeelig is voor de ver van
het middenpunt des lands gelegen plaatsen,
is dit een onbillijkheid ten opzichte van
Limburg, speciaal van het Zuidelijk gedeelte
dezer provincie, dat in normalen tijd, om
zijn natuurschoon, steeds zoo vele bezoekers
trok, terwijl dc Limburgers ook gaarne ver
binding zoeken met dc hoofdstreken des
lands. j
Een zoodanige houding van onze Spoorwe
gen schaadt ook nationale belangen, voorat
nu de Belgische spoorwegen aan de bevoU
king van Limburg zoo buitengewoon goed-i
koope reisgelegenheid bicden.
Is dc Minister bereid, te bevorderen, dat,
alsnog in Juli cn Aug. goedkoope treinen
heen en terug loopende over twee of
meer achtereenvolgende dagen worden in
gelegd van de hoofdstedeii des lands naaï
het Zuiden van Limburg en omgekeerd?
GEEN TRAMVERBINDING MET DE
HEILIG-LANDSTICHTING.
De Raad van Nijmegen heeft met 28 tegen
2 (R.K.) stemmen aangenomen het voorstel
van B. en W., om vooralsnog niet over te
gaan tot het leggen van een tramverbinding
over den Groesbeekschen weg tusschen
Nijmegen en de Heilig-Landstichting.
WIJZIGING H. O.-WET.
De Tweede Kamer heeft Donderdag het
wetsontwerp tot wijziging van de Hooger
Onderwijswet (verhooging college- en exa-
meng: 1 Jen) aangenomen met 42 tegen 32
stemmen.
Tegen de geheele linkerzijde, behalve de
heer Van Gijn, vóór de geheele rechterzijde
behalve prof. Visscher, Mevr. Bronsveld-
Vitringa en de heer Bulten.
WERKVERSCHAFFING EN HU
WELIJK.
Naar men aan dé „Asser Crt." mededeel-'
de, is door de Centrale Commissie voor
Steunverleening in de gemeente Emmen,
v/elke commissie ook is belast met'het plaat
sen van werklooze arbeiders bij de werkver
schaffing, besloten dat voor mannen, die
een huwelijk aangaan, de volgende regeling
is getroffen dat hij, die een huwelijk aan
gaat en den ouderdom van 22 jaren nog niet
heeft bereikt, eerst 3 maanden moet wachten
alvorens hij bij werkverschaffing kan worden
geplaatst. Voor wie beneden den leeftijd van
24 jaren een huwelijk aangaat, geldt een ter
mijn van 2 maanden en van 2426 jaar is
een termijn gesteld van 1 maand, natuurlijk
met deze restrictie, dat elk geval op zichzelf
zal worden beoordeeld.
1
PASSEN - EN DOUANE-CONTROLE
OLDENZAAL.
Naar het „Hbld." verneemt, zal de passen-
en douane-contróle voor de D-treinen uit
Duitschland voorloopig niet van Oldenzaal
naar Bentheim worden overgebracht. Be
doelde D-treinen zullen dus niet, zooals in
de officieele dienstregeling der Ned. spoor
wegen is aangegeven, te Oldenzaal óf door
rijden öf slechts een paar minuten stoppen,
maar aldaar voorloopig het gewone opont-
houd, noodig voor de visitatie, hebben.
juist mijn donkere duivin.ze gaat vallen-
Maar die donkere duivin was niets anders
dan een zwaluw, die, in de hooge lucht op
heur vlerken wiegende, zich baadde in de
stralen der warme zomerzon. Soms zelfs,
enkel 'n mugje, dat voor 't oog van den
kleermaker zweefde. Ja, door de verbijste
ring van zijn blik, kreeg ook 'n mugje voor
zijn geest den vorm cn de beweging eener
duif.
Ondertusschen was de Hoogmis uit.Juf
frouw Willekens had haar Zondagspak af
gelegd, en stond met Leentje in dc keuken.
Hevig pruttelden weldra de jonge erwtjes en
worteltjes in den ketel. Het gebraden kalfs-
vleesch in den oven kreeg aanlokkend bruin»
kleuren. De malsche bladeren van de pos
telein zwommen groen op de soep, rond 'e
krachtig stuk vleesch. Leentje zorgde vooi
de tafel. Klokslag één stond ze netjes ge
dekt. De groote leunstoel hield voor heeroom
sijn armen wijd open. Zilveren vork en zil-
ve: en lepel glommen langs het bord van den
oud-pastoor. i
't Keukenwerk was ten einde 't middag
maal gaf zijn lekkerste geuren, en Gerardicn
wachtte naar 'tjjoogenblik, om 't zegevierend
op tafel te brengen. Leentje werd eerst naar
Oom Wijckmans ontboden. Zijn trage stap
kwam weldra van de trap. Dan riep Leen
tje in den tuin „Vader het etzn is klaar."
Vader antwoordde niet, maar de blonde
Geeraert, op pos' aan den anderen kant der
haag, lachtte gul 'c lieve meisje toe. D e liefde
is noch blind, noch doof, Al zegt men het
