Indische Brieven. BU ITENLAND Tweede Blad 21 Juni 1923 LIEFDE OVERWINT. Baldwin over de Roerkwestie. Verloving van den koning van Bul- ai tje met een Roemeensche prinses? De uitbarsting der Italiaanschc .vulcanen. De slavenhandel in Abyssinië. Onder de Telegrammen: Door de uitbarsting van de Etna is de geheele streek van Catania verwoest. Het aantal uitzettingen uit het bezette gebied bedraagt reeds 50.000. Het telefoonverkeer tusschen Danzig en Polen is gestaakt. De daling van de mark. FEUILLETON SEES. BUITENL. BERICHTEN. ilHIEHLÊHiSSH NIEUWS, XX Wel leven we hier in veel- en fel-bewogen tijden. Want niet slechts bTengt hier als elders de strijd der geesten het maatschappelijk le ven in krampachtige beweging, ook in de wereld der luchten stormt het, en zelfs de moeder-aarde, waarop alles steunt, is in be weging. We hebben in de laatste weken te door staan gekregen: de groote spoorwegstaking, de „deining" in de radio-kringen, en een slak of wat aardbevingen. Uit deze gebeurtenissen valt voor een brief schrijver heel wal stof te putten. Eene bespreking van de spoorwegstaking bewaar ik voor later. Momenteel zitten weer nog midden in, en uit den stroom van berich ten, waarmede we van uit alle streken van Java worden overstelpt, valt het nog moei lijk een goed overzicht te vormen. Ik bepaal me dus dit keer tot de minder gecompliceerde voorvallen. Die trouwens nog genoeg te denken geven. De lezer in Nederland zal bereids het een en ander gelezen hebben van de „Malabar"- historie. Van wat daar in tegenwoordigheid van de hoogste autoriteiten in den Indischen lande gebeurd, of juister gezegd, niet ge beurd is. Nog niet lang geleden was de radio-tele grafische inrichting op den Malabar een on zer glories. Als ontvang-stafion vernuftig opgesteld te gen de hellingen in een der valleien van dezen berg ten zuiden van Bandoeng's hoogvlakte, was ze als sein-station eerder in orde dan de Nederlandscho inrichting te Kootwijk. Men herinnert zich wellicht de proef weike geno men werd toen het oorlogsschip „De Ru ij- ter" zijn terugreis van uit Indië naar Ne derland maakte. Bij die gelegenheid werd ge tracht de radio-telegrafische verbinding inet het sclüp te blijven handhaven gedurende de geheele reis. Dit is toen vrijwel gelukt. Kootwijk was toen bij lange na nog niet gereed. Zoo hadden dus de Indische ingenieurs •hunne Nederlandsche collega's een lesje ge geven in zelfstandig werken. Want het be wonderenswaardige was vooral, dat de Ma- labar-inrichting in oorlogstijd werd opgezet: Heel toevallig weet ik, dat een groot deel der benoodigdheden op listige wijze door de nauwsluitende controle-barrière der Engel- séhen werd heen gesmokkeld. Met recht werd de handigheid en kundig heid der Indische radio-ingenieurs hoog ge roemd. Gedurende deze laatste maanden werd echter de publieke waardeering voor den Gouvemements radio-dienst goeddeels ver speeld. Na eene periode van uitvoerige bericht- verspreiding volgden reeds vele maanden van ongeregeld werken. Er is toen al heel wat gemopperd. Daarnevens wekte het strenge optreden le gen bezitters van particuliere onlvang-toestel- len, wier liefhebberij rot „spielerei" werd verklaard, groote ontstemming, en ©en actie tegien het zoogenaamde luister-verbod was daarvan het gevolg. Deze strengheid tegen de particuliere „spielerei" kreeg een bespottelijk tintje, toen een der bedrijvers aanbood te de- monstreeren, dat hij berichten ontving, welke door Malabar niet werden geregistreerd. Met de vertooning op 5 Mei kreeg deze historic een waardig slot. Ik volsta verder met een kort resumé uit de pers-berichten, 2 Mei. „Uit Bandoeng wordt ons geseind, dat gis teravond de bliksem is geslagen in een deel van de antenne voor den zender op Malabar. Al het mogelijke wordt gedaan om de ge volgen hiervan weg te nemen, en men hoopt, dat dit geen invloed zal hebben op de resul taten op den dag van openstelling van de verbinding met Holland. De plechtigheid gaat in ieder geval door." 5 Mei. „Hedenochtend had de officieel© openstel ling plaats van het radio-station te Malabar. Een honderdtal personen had zich daartoe naar het Malabar-station begeven. De gou verneur-generaal arriveerde te tien uur in den ochtend. Het woord werd gevoerd door den Direc teur van Gouvernements-ibedrijven en den Chef van en Post-, Telegraaf- en Telefoon dienst, die de werkzaamheden voor de tot stand-koming van liet station en hare inrich ting schetsten. Daarna krwam' d© landvoogd aan het woord, d'ie zijne bewondering uitsprak voor de tech nici, die aan het werk hadden deelgenomen, en bracht dezen hulde. Zijne" Excellentie noemde do in-exploitatie-neming van het Ma labar-station „een historisch mo-ment van het grootste gewicht, waardoor de band tus schen Indië en Nederland hechter is gewor den. Hij prijsde zich gelukkig „de opening van Malabar te kunnen bewerkstelligen" en wenschtc namens alle aanwezigen het eerste telegram aan H. M. de Koningin te zenden. Dit telegram luidde als volgt: „Uwe Majesteit veroorlove mij hij dp open stelling voor het verkeer van het draadloos station op den Malabar, dit eerste leiegram lot Haar te richten en Haar ook namens de hier aanwezige leden van den Raad van Indië, vertegenwoordigers van den Volksraad, amb telijke militaire en maritieme autoriteiten en vertegenwoordigers van Handel, Nijverheid en Scheepvaart zijne eerbiedige hulde te brengen en daarbij den wensch uitte spreken, dat >d'it zoolang en miet zoo groot verlangen verbeide feit, waardoor Nederland en Indië rechtstreeks en vrij van vreemde inmenging ia telegrafisch verkeer tredeh en beide lan den nader tot elkaar gebracht worden, er krachtig toe moge bijdragen, dat Nederland en Indië in nauwe samenwerking onder de zegenrijke Regeering Uwer Majesteit een nieuw tijdperk van bloei en voorspoed tege moet moge gaan." Een tweede telegram weird gericht aan den Minister van Koloniën. De Aneta-vertegenwoordiger verzond ver volgens het eerste radio-persbericht naar Nederland. De eere-wijn ging rond, waarop de aan wezigen een rondgang maakten. 8 Mei. Telegram uit Nederland. „Van de berichten door Malabar verzon den werd niets ontvangen." Waar de oorzaak ligt der mislukking is een kwestie, waarmede ik als miet-deskundige me niet bezig wil houden. Vele der Indische dagbladen hebben op scherpe wijze hunne afkeuring over deze ver- looning geuit. Een deed de vraag of soms die bliksemslag moest dienen als .bliksem afleider". Doch dit zal ieer toe moeten geven: men maakt geen „historische momenten" als de ze, indien niet van te voren hyt welslagen vast staat. De vertooning Ss nu belachelijk geworden. En dit te meer, doorat men den landvoogd oen hoofdrol daarin heeft doen vervullen. J. A. M. d. F STANLEY BALDWIN OVER DE ROER KWESTIE. De eerste-minister van Engeland heeft een deputatie van mijnwerkers ontvangen, die den toestand in de steenkool-industrie' met hem wenschte te bespreken. Een offi- cieele mededeeling omtrent het behandelde is niet verstrekt, maar volgens de Daily Ex press bevatte de rede van Baldwin een toe speling op de Roer-aangelegenheid. Bal dwin heet te hebben gezegd, „dat het aller belangrijkste ding op liet oogenblik in Europa de regeling van het Roer-probleem is.' „In zoover één man daar iets aan kan noen, doe 'ik mijn uiterste best om die op lossing te verwezenlijken. De toestand aan de Roer heeft een nadeeiigen invloed ook op den toestand van de nijverheid in Enge land en hoe spoediger de regeling komt, hoe beter." UIT HET BEZETTE GEBIED. De zeven gevangen genomen leiders der Radensche Aniline-fabrdek zijn thans in staat van beschuldiging gesteld 'omdat zij bij het transport der in beslag genomen kleur stoffen niet hebben medegewerkt, zoodat de Franschen die met de fabrieksinrichting niet bekend waren, moeilijkheden hebben ondervonden. De gisteren gemelde verordening van generaal Degoutte bedreigt Duitsche fa- brieksleiders in dergelijke gevallen met zware straffen. Op denzelfden grond is ook de directeur der afdeeling Siegburg van de Deutsche werke A. G. in staat van beschuldiging ge steld, Hierbij valt op te merken dat de franschen de Deutsche Werke nog altijd als een staatsonderneming beschouwen en de directeur derhalve als staatsambtenaar, die krachtens het Rijnland-verdrag de bevelen van de Rijnland-commissie heeft op te vol gen. Uit Aken wordt gemeld: krijgsraad van het bezettingsleger heelt Breuer, den commercieelen directeur van de mijn Nordistem, te Herzogenrath, veroordeeld iot twee maanden gevangenis e.i 11 milliard mark boete; Rosenbaum, den technischen directeur van het bedrijf, heeft de krijgsraad veroordeeld tot een maand en 5 miilioen boete. Zij hebben kolen ver kocht, die voor de vergoeding bestemd waren en toegelaten, dat er giet-cokes werd weg gevoerd. De véroordeelden zullen, wanneer zij hun straf hebben uitgezeten, ingevolge beslissing van de hooge commissie, uitgezet worden. Te Recklinghausen is in den nacht van .■laandag op Dinsdag een Fransche soldaat doodgeschoten. Men vermoedt dat een schildwacht uit onvoorzichtigheid het schot heeft gelost. In den tijd van 10 Januari tot 2 Juni zijn 5764 spoorwegmannen met hun gezinnen, in het geheel 17.337 personen uit hun dienst- wonirgen gezet, 4548 spoorwegmannen met hun gezinnen 11,151 personen uit het B. G. gezet. Gevangen genomen zijn 564 spoor wegmannen, door krijgsraden 105 veroor deeld. DE VOLKENBONDSRAAD. Men verneemt uit Genève, dat Maandag a.s. de Raad van den Volkenbond zich zal bezig hpuden met de behandeling van het bestuur van het Saar-gebied zoomede met de twee voorstellen tot ontwapening, door lord Robert Cecil en door den Franschen kolonel Requin opgesteld. Vermoedelijk zullen deze onderwerpen levendige debatten veroorzaken, daar En geland voornemens is opnieuw aan te drin gen op een onderzoek naar het beheer van het Saarland, ofschoon Frankrijk duidelijk heeft te kennen gegeven, daarvan niet te willen hooren. Ook schijnt het dat Engeland de voorkeur blijft geven aan het ontwape ningsvoorstel van Cecil, hoewel verschillen de andere landen reeds verklaarden daar mede niet accoord te gaan. Het Engelsche standpunt schijnt te zijn, dat het voorstel Requin feitelijk meer bewapening, dan ont wapening in de hand zou werken, als het werd aangenomen. Wellicht zal ook bet vraagstuk van de uitvoering van het verdrag van Neuilly ter sprake komen, vooral ten aanzien van de ontwapening van Bulgarije en de door dat land te betalen schadevergoeding, doch dit staat nog niet vast. Sir Eric Drummond is van zijn Poolsche reis te Genève teruggekeerd. DE MINISTERIEELE CRISIS IN BELGIË. Tkcunis heeft gisteren ochtend de katho lieke Senatoren Rijckmans en Braun en Poullet, den vroegeren Vlaamseh-katholie- ken minister ontvangen, 's Middags zou hij met De Broqueville en met de liberalen Magnette en Janson en den katholiek Hou- tard spreken. In politieke kringen verwacht men, dat Theunis zich heden, Donderdagavond zal kunnen uitlaten over de mogelijkheid, die er voor hem bestaat om een kabinet te vor. men. DE VER. STATEN EN ENGELAND. De Britsch-Amerikaansche schuldover eenkomst, welke over een tijdvak van 62 jaar zal loopen, is thans formeel bekrachtigd door het Britsche gezantschap te Washing ton en het departement van financiën. FRANKRIJK, TURKIJE EN SYRIË. Uit Konstantinopel wordt gemeld: Gene raal Weygand had laten weten, dat er nieuwe Turksche troepenbewegingen plaats hadden in de buurt van de Syrische grens. Cuzely, de waarnemende Fransche hooge commissaris, heeft dienaangaande met klem bij Adnan bei geprotesteerd, en verzocht, de troepenbeweging te doen ophouden en de reeds gevormde concentraties terug te trek ken. ZWITSERLAND EN SOWJET-RUSLAND. De nationale raad heeft de houding der regeering in de gedachtenwisseling met de sowjet-regeering over den moord op Worofski goedgekeurd. VERLOVING VAN DEN KONING VAN BULGARIJE? Volgens een bericht uit Boedapest zou ko ning Boris van Bulgarije zich verloofd heb ben met prinses Ilena, een dochter van den koning van Roemenië. Kalof, de nieuwe minister van buitenland- sche zaken, heeft verklaard, dat de Bulgaar sche regeering bijzondere zorg zou wijden aan de betrekkingen met Roemenië en ter stond zal overgaan tot behandeling van alle kwesties, die er tusschen beide landen nog bestaan. DE UITBARSTING DER ITALlAANSCHE VULKANEN. Bij de vele mededeelingen omtrent afschu welijke tooneelen, waarvan de bladen uit de omgeving van Napels melding maken, komt thans het bericht, dat zich op het plateau tusschen twee uitloopers van den Vesuvius, de Monte Rosso en de Monte Rosello een soort „waterval" van lava heeft gevormd, die over een hoogte van tweehonderd meter loodrecht in het dal valt. De lavastroom heeft het station Cerro be reikt, dat er geheel door bedekt is. De weg van Castiglione naar Linguagossa is versperd. De Corriere d'Italia verneemt uit Cata nia: De gloeiende lavastroom heeft Acqua- sorgente, Piansfelice en Contradacsanoca overstroomd en daalt thans af naar Giarre, dat ter verwoesting opgeschreven schijnt. DE SLAVENHANDEL IN ABYSSINIË. Een medewerker van de „Times" heeft in Addis Ababa een onderhoud gehad met Ras Tafara, den regent van Abyssinië, die hem een en ander heeft medegedeeld over het standpunt der Abyssinische regeering ten opzichte van het thans onder de auspiciën van den Volkenbond opgestelde onderzoek naar de toeneming van de slavernij in Af rika. In verband met het geopperde plan, dat de Volkenbond een bijzondere commissie zou zenden om ter plaatse een onderzoek te doen, zeide de regent dat de Bond feitelijk zulk een commissie niet naar Abyssinië kan zenden indien deze of een dergelijke com missie niet tevens Fransch Somaliland en het Britschen gebied, dat aan de Zuid- en Zuid- westgrens van Abyssinië grenst bezoekt. Volgens hem is het meerendeel der slaven uit het z.g. Niemandsland afkomstig, hetwelk aan beide zijden der Britsch-Abyssinische grens is gelegen. De slavenhandelaren in de ze streek zijn evenzeer Arabieren en Ba- loetsji's (Britsche onderdanen) als Abyssi- niërs. Het is echter bekend dat een Abyssi- niër zich niet wagen kan in het laagland, dat tusschen het Abyssinische plateau en de zee is gelegen. Daarom kan veilig wor den aangenomen dat degenen, die de slaven naar de dhows (de Arabische vaartuigen) die voor de kust wachten, overbrengen, geen Abyssiniërs, maar Arabieren of Danakils zijn. De dhows behooren aan en worden be mand door Arabieren, en deze Arabieren zijn over het algemeen Britsche of Fransche onderdanen. De regent ontkende niet dat de slaven handel bestaat en zelfs toeneemt, en trachtte evenmin de verantwoordelijkheid der Abys sinische regeering te verminderen, maar deze laatste moet niet alleen verantwoordelijk worden gesteld. Reeds heeft zij strenge straffen op den handel in slaven gesteld, en zelfs fs er een besluit Jn den smaak, waarbij de doodstraf wordt ingevoerd. POLEN EN DANZIG. In geheel Polen zullen in de steden open bare vergaderingen voor de inlijving van Dan zig bij Polen worden gehouden. De in de vergaderingen aangenomen resoluties zullen aan de gezantenconferenties worden gezon- den. De correspondent van de „Frankf. Ztg." te Warschau meldt, dat Polen sinds eenigen tijd een visum voorschrijft voor Poolsche burgers, die zich naar Danzigscn territorium willen begeven; in hoofdzaak worden alleen nog zakenlieden toegelaten. Daar de bad plaatsen van Danzig getroffen moeten wor den, worden plezierreizigers en vacantiegan- gers zonder meer afgewezen, welke maatre gel onder het Poolsche publiek veel ontevre denheid wekt. De regeering te Warschau wordt tevens het plan toegeschreven om, in dien Danzig zich blijft verzetten tegen de Poolsche plannen, alle Danzigers Polen uit te zetten. AMERIKAANSCHE HANDELSSCHEPEN VASTGEHOUDEN. Naar v/ordt gemeld worden drie Ameri- kaansche handelsschepen en hun bemannin gen in een Siberische haven vastgehouden, beschuldigd van schending der Sovjet-Rus sische handelswetten. DE SPAANSCHE POLITIEK IN MAROKKO. Naar uit Tanger aan de „Times" wordt ge meld heeft Raisoeli, klaarblijkelijk beïnvloed door de aanvallen, die in de Spaansche Cortes en in de pers op hem zijn gedaan, den Spaanschen hoogen commissaris er van in. kennis gesteld, dat hij de Spaansche politiek in Marokko niet langer kan steunen. Hij is voornemens de politiek geheel te verlaten en zich in het particuliere leven terug te trekken. De hooge commissaris heeft zich onver wijld van Melilla naar Tetoean begeven om zich met Raisoeli in verbinding te stellen, in de hoop hein van zijn besluit af te brengen. Doch Raisoeli bleek absoluut besloten zijn actieven steun aan Spanje prijs te geven. Deze houding van Raisoeli zal, naar men verwacht, zeer ernstige gevolgen hebben in den kritieken toestand, waarin thans het westelijk deel van de Spaansche zone ver keert. SNEEUW Het sneeuwt in de Vogezen, de hoogste toppen liggen onder een dik sneeuwdek. Ook in Bugey, het Ain-departement, sneeuwt het. In Auvergne heeft vorst groote schade aangericht. Naar aanleiding van de twee nieuwe, gisteren door ons vermelde maatregelen, die de bondgenooten in de Roer genomen hebben, de eene betreffende de vrije cir culatie van de cokes in het bezette gebied, de andere betreffende de bezetting van het spoorwegnet, merkt de Echo de Paris op, dat de Duitsche weerstand aanmerke lijk verzwakt. De Duitsche vakvereenigin- gen, zegt het blad, eischen, dat voortaan de salarissen in goud-mark betaald worden. Een dergelijke eisch bewijst, dat zij de jongste verklaringeA van Havenstein voor de commissie uit den Rijksdag „de mark ligt op het uiterste", enz. goed begrepen hebben. Maar rekenen in goud-marken be- teekent volledige likwidatie, instelling van een nieuwen economischen en financieelen toestand, die met de politiek van verzet onvereenigbaar is. Parijs verbruikt per dag ongeveer een miilioen kubieke meter water. Daar van dienen 400,000 kubieke meter voor particulier gebruik: 350,000 kubieke meter bronwater en 50,000 gefiltreerd water. De overige 600,000 kubieke nieter worden door takken van openbaren dienst en de in dustrie verbruikt. Het is rivier- en arte sisch putwater. Deze geweldige hoeveelheid water is, in het bijzonder in den zomer, nog geenszins voldoende voor de groote stad. Donderdag is er een tusschentijdsche verkiezing voor het Lagerhuis te Morpeth, waar de arbeiderscandidaat Robert Smillie, de bekende extremist, staat tegenover den liberaal Thomborough. Bij de vorige verkie zing hebben de arbeiders den zetel gekre gen met een meerderheid van 6000 stem men, maar toen kwamen er ook 6000 stem men op een conservatief. De conserva tieven schijnen nu bereid op den liberaal te stemmen. De verkiezingsstrijd neemt in elk geval het karakter aan van een strijd tusschen de socialisten en niet-socialisten. De kie zers bestormen de socialistische sprekers met vragen, om van hun teer een definitie te geven. Uit Nottingham heeft nu de liberale candidaat, volgens de Westminster Gazette, de volgende luimige mededeeling gekregen. „Wie is socialist? Hij die snakt naar ge lijke verdeeling van wat een ander ver dient. Wat is een socialist? Hij die graag een stuiver wil neerleggen, om een shilling op te strijken." De Reichspost vermeldt dc voor- loopige gegevens van de laatste volkstel ling, waaruit blijkt, dat geheel Oostenrijk 6,535,385 inwoners heeft, waarvan 6,158,146 onderdanen, hetgeen in vergelijking met 1920, behalve het ondertusschen er bij ge komen Burgenland, een vermeerdering van ruim 250,000 zielen beteekent. Kienboeck, de Oostenrijksche minister van financiën, heeft in een groote volks vergadering de noodzakelijkheid van de af schaffing van den index en de onmogelijk heid van het toekennen van groote loons- verh.oogingen aan de ambtenaren gemoti veerd door er op te wijzen, dat er op het oogenblik ruim 1 miilioen personen als staatsambtenaren met hun families door den staat worden onderhouden. De Figaro, die den laatsten tijd in velerlei richting naar vernieuwing en ver- frissching streeft, heeft in haar nummer van Dinsdag een nieuwe rubriek geopend, die wekelijks als extra-pagina in het blad zal verschijnen. De rubriek heet: het ge meentelijke leven en is geheel aan de ge meentebelangen gewijd. Sinds geruimen tijd wordt de Beiersche nationaal-socialistische leider Dietrich Eek- hart door de politie gezocht. Alle pogingen om hem te vinden waren, aldus de officieele berichten te vergeefs. Thans staat in de anti semitische Völkische Beobachter een adver tentie te lezen waarin voor Eckhart een vil la te huur of te koop wordt gevraagd. Dc socialistische pers trekt hieruit de slotsom dat E. zich volkomen veilig moet voelen. De Fransche Kamer heeft een krediet van 200.000 frank goedgekeurd voor de op richting van een gedenkteeken voor de man nen van de oorlogs- en de koopvaardij-vloot, die tijdens den oorlog zijn omgekomen. Het monument zal aan de Bretonsche kust wor den opgericht. Bij de gisteren gevoerde onderhandelin gen tusschen de Duitsche rijksregeering en de vertegenwoordigers der ambtenaren en beambten is besloten de duurtebijslagen van 16 Juni af met 6000 pet. te verhoogen. Hier door wordt de bestaande loonregeling onge veer verdubbeld. De gehuwde beambten krij gen bovendien een extra-bijslag van 64.000 mark. De nieuwe gouverneur van Porto Rico heeft in een boodschap tot de wetgevende lichamen er voor gepleit, dat Porto Rico mettertijd als gewone staat in de Unie zal worden opgenomen. De Lamport and Holt-lijn, die een dienst onderhoudt tuschen Buenos Ayres en New York, zal op al haar reizen Bermuda aan doen, waar elk schip zijn drankvoorraden zal achterlaten, wanneer het doorgaat naar New York, terwijl het komende van New-York, die voorraden weer aan boord zal nemen. Op dezelfde manier zullen schepen uit het Verre Oosten die een Amcrikaansche haven aan de Westkust aandoen, eerst de Britsche haven Victoria (Britsch Columbië) bezoeken, om er hun drankvoorraden achter te laten of weer aan boord te nemen, al naar gelang zij naar de Ver. Staten gaan of van de Ver, Staten komen. Naar thans nog eens is meegedeeld, door Antoine Bordes, den vertegenwoordiger van de Fransche lijn in de Ver. Staten, heeft de Fransche gezant te Washington, Jusserand, bevestigd, dat Fransche schepen drank aan boord mogen hebben onder het hoofd „me dicamenten," welke drank echter gedurende het verblijf van het schip in de driemijls- strook vergezeld moet blijven. De Lafayette, die onder de nieuwe bepalingen te New York is aangekomen, had, op radiotelegra- fisch ontvangen bevel, bij het naderen van de driemijlstrook de drankvoorraden verge zeld. Reizigers en schepelingen, die meen den, dat zij eiken dag hun wijntje zouden mogen genieten, mo^nerden erg. Maar de ka pitein en de andere scheepsofficieren zorg den er voor, dat de Amerifcaansche regeling stipt werd toegepast. In de kas van de Waynesborg Trust Cy. te Harrisonburg, in den staat Pennsylvanië, is een tekort ontdekt van 170.000 dollar. Er is een bevel tot inhechtenisneming uitgevaar digd tegen den kassier Ch. H. Hoover. De Anjerikaansche neger Marcus Gar- ney, die zich door zijn volgelingen als „president van Afrika" liet vieren, en die gelden inzamelde voor een Zwarte Ster- lijn", welke de negers uit de Unie naar Afrika, terug zOu brengen heeft een deel van die gelden verduisterd. Hij zal daarvoor worden gevonnist. Boueilh' wérd nu ïn het bijzijn van alle andere bedienden nogmaals op onmeedoo- gende wijze aan een verhoor onderworpen; en tenslotte viel hij door den mand. Het bleek ook nu dat na den diefstal zijn vrouw al gauw had begrepen, hoe de vork in den steel zat en zij haar man tot een bekentenis aan haar had gedwongen. Hij had haar de achtergehouden paarlen willen cadeau ge ven; maar zij wilde daar niet van weten. Toen wilde Boueilh maar bekennen; maar daartegen verzette zich zijn vrouw. Zij dreigde zelfs zich dan met haar vier kinde ren te zullen „verdoen." Toen echter een onschuldige dienstmeid met inhechtenisneming werd bedreigd, werd het den chauffeur toch te machtig. Men vermoedt dat de nog vermiste vier paarlen nu ook nog wel zullen terechtko men. 8 Ziet, hier is het koppeltje Hij licht t korfje in de hoogte, waarin Vinus 'n na- vorschend en studeerend oog werpt, dat Jef, de gele wortel knagende, met stouten blik bekijkt, en waarover Barthel zich niet eens bekommert. MooiMooimooipatroon Daar zit vuur in, vuur en slimheid. Welk 'n paar schoone tijgerkens. Men zou zeggen, 'n heel vreemd ras. Er zijn zooveel mooie broeken die geen steek houden, bromt Barthel. Wat geen steek houdenDaar zit kracht in die diertjes. Zij komen van Lin- enne, den eersten liefhebber van heel 't >and 1 en Willekens, om 't te bewijzen, deed haastig 't korfje open en haalde voorzichtig «en der jonge duifjes voor den dag. Er komen slechte stoffen uit de beste i abrieken, er is garen van 't schoonste merk, noo rot als hooi Ja Ja Maar zie eens wat 'n bekje zoo rijn en krom dan 'n Uil heeft ook een krommen bek. En gij 'n kwade tong, Barthel, deed Vi nus droogjes, terwijl zijn oog valsch naar 't minnend paartje keek, Kom Kom spoel uw mond eens, BarthelJef, daar ligt de flesch, schenk eens vol. Jef, met een sprong, wierp zijn pet vreug devol op den grond, en vatte de flesch. Bar thel liet hem een glaasje vullen, en nog vul len, 't telkens ais onverschillig ledigende. Jef dronk op zijn beurt, met 'n komieken grijnslach, die Barthel de schouders deed ophalen, Ondertusschen ging meester Willekens met geestdrift voort kijkt eens wat 'n borst zoo breed. De vleugelen wegen als 'n kilo op de hand. Zie hoe die kopjes draaien op de korte halsjes, en die oogjes hoe groot en hoe helder, en dien mooien zwarten rand daar rond. Ik heb nooit zoo'n koppel in mijn hok gehad, nooit zoo mooi een gezien. Daar klop ik heel de stad, heel 't land mee Dan zal ik loopen riep Jef met 'n sprong, en 'n fraaien worp van zijn pet op den grond. Ja, en prijzen winnen van duizenden frank. Meester, dan laten we het vak varen Weg met de naald, en Jef wipte al weer en sloeg met zijn hoofddeksel op den grond dat het stof er langs opsteeg. 't Is te flauw, ik zal 't machien maar moeten doen voortronken gelijk altoos. Ik heb met duivenspel nooit anders dan plaats in de zak zien winnen, bromde Barthel weer rustend, den knie in de hand. Zwijg toch. Gij hadt nog nooit 'n duif van Linsenne in de handdit is de bloem Bij het eerste concert dat Paderewski Dinsdag te Londen gegeven heeft, waren er uitgebreide maatregelen voor zijn veilig heid genomen. Ter weerszijden van de. zij deur waardoor hij het concertgebouw (Queen's Hall) binnenging, waren agenten geschaard en onder het publiek bevonden zich ook talrijke agenten in politiek. Naar verluidt, had men reden om te vreezen, dat Russische extremisten iets zouden onder nemen tegen den pianist, die president van Polen is geweest. Er gebeurde echter niets bijzonders. Paderewski verscheen, in de puirijes gekleed, in een fraaie auto, nam voor het juichende publiek een onberispelijk glimmenden hoed af, boog naar rechts en naar links en ging het gebouw binnen. Het mysterie van de op een Franscb kasteel gestolen paarlen van de Amerikaan sche mevr. Corey is opgelost, of tenminste zoo goed als geheel opgehelderd. Er ontbre ken thans nog slechts 4 paarlen van de 130, en ook die hoopt men terug te krijgen van den dief, die bekend heeft. Het is Auguste Boneilh, de chauffeur van de familie Corey, dezelfde die onder een kussen van de auto reeds een groot gedeelte van het snoer had „ontdekt" en teruggebracht. Het volgende schijnt te zijn gebeurd. Toen mevr. Corey door den chauffeur in de auto naar het Gare du Nord was gebracht- op haar reis naar Londen, liet zij gedurende eenige oogenb'ikken haar juweelkistje in bewaring aan Boneilh. Deze keek er uit nieuwsgierigheid in, zag het snoer, stak het in den zak en gaf even later het kistje terug aan mevr. Corey, die er mee naar Engeland vertrok. De Parijsche commissaris van politie Gabrielli, die met het onderzoek belast was, nam aan alle bedienden op het kasteel een scherp verhoor af. J.I. Zondag verklaarde hij, ten aanhoore van alle bedienden, dat hij een meisje dat hij verdacht, zou laten arresteeren, indien niet binnen twee dagen de nog ontbrekende paarlen terecht waren. Dit verwekte groote consternatie onder het personeel. Kort daar op deelde de Italiaansche kamenier van mevr. Corey mee, dat indien de parels terecht kwamen „mevrouw het er bij zou laten." Reeds na een uur „vond" de chauf feur buiten ineens acht van de gemiste parels, zoodat er nu nog maar twee man keerden. van zijn hok. Ik zou er 'n fortuin op dur ven zetten. Vinus was slechts bezorgd met hetgeen hij zag aan de kornoeljen haag. Meester Bloem was driftig naar beneden gekomen, om Geeraert last te geven, van naar den winkel te gaan. Zijn misnoegdheid teekende dreigende rimpels in zijn anders zoo glad voorhoofd, en zijn opeengeperste tanden maakten kuilen in zijn bolle wangen. Over de haag zag hij Willekens te midden vanzijn knechten, en 't kwam hem voor dat met die duiven welke hij hun toonde, ook 't geluk van zijn zoon eens zou weg vliegen. De duivenliefhebberij van zijn buurman had hem altoos toegeschenen als 'n gemakke lijk te vergeven zwakheid, nu spookte zij voor zijn geest als 'n euveldaad." Hij zocht 't woord dat hij Geeraert ging toespreken, toen zijn oog viel op 't lieve gelaat van Leen- tje, waarop 't levendige van het gesprek een helder karmozijn had gelegd. Hij zag heur zoete oogen en 't was of hij den blik van ver wijt reeds voelde om hetgeen hij zeggen zou. Van de dochter ging zijn blik echter naar den vader, en weder trad hij 'n paar schreden naar voren. Janneken was met 'n droevig miauw op haar fluweelen sokjes den bakker trap op, trap af, achterna geslopen. Zonder dat hij 't bemerkte, zat zij nu met de voorpooten spelend aan 't onderste zijner broek, toen hij zoo kwaad voor zich uit keek. Nu hij hevig vooruit trad, wipt zij in één sprong tot op de kussens zijner heupen. Van daar MIDDENSTANDSCREDIET. Verschenen is het Eindverslag der 2de Ka mer over het wetsontwerp tot steunverlee. ning aan de Hanze-banken. Vele leden hebben tegen dit wetsontwerp ernstig bezwaar. Zij zagen daarin een zeer gevaarlijk presedent. Des te meer bezwaar hadden zij tegen deze steunverleening omdat zij geschiedt aan banken waarvan de leiding, naar men meende te weten allesbehalve on berispelijk is geweest. Dat deze banken echte middenstandsbanken zouden zijn is bovendien niet juist. De bank te 's-Hertogen- bosch b.v. voerde een soort bankpolitiek; zij heeft emissies gedaan, leeningen geplaatst aan kerken, kloosters en krankzinnigenge stichten en zich in Markenspeculaties bege ven. Voor dadelijk opvorderbare deposito's werd 5 pet. rente gegeven. Op verschillende plaatsen werden bijkan toren gesticht op veel te grooten voet met directeuren, niet uit deskundige kringen. Zelfs de directie der centrale banken was niet in vakkundige handen. Voorts merkten deze leden op dat deze banken uitsluitend ten behoeve van 'n deel van den middenstand werkten. Slechts aan Roomsch-Katholieken werd crediet gegeven. Aan den anderen kant werden de R.-K. Middenstanders naar deze banken gedreven. Een deel dezer leden achten dit optreden niet sympathiek, daar het de verdeeldheid onder de bevolking be vorderde; een ander deel had tegen dit se paratisme geen bezwaar mits dan ook de ge volgen daarvan door de deelnemers zelf werd gedragen. Eenige leden hadden bovendien tegen hef stelsel van middenstandsbank op zich zelf bezwaar. Erkenden dat de voorgestelde steun niet rechtstreeks aan de banken zelf wordt verleend, maar aan de debiteuren, merkten op dat die steun toch ook direct aan de banken ten goede komt, omdat daardoor van haar debtposten meer terecht komt daa anders het geval was. Enkele leden hadden principieele beden kingen tegen iederen steun aan banken dool de regcering. Andere leden waren van oor deel, dat het wetsontwerp aanbeveling ver dient. Zij merkten op, dat de Algemeene Centrale Bankvereeniging voor den Midden stand zelf tweemaal door de regeering is geholpen. Ook de tuinders zijn met crediet gesteund. Wel is waar bestond ook bij deze leden' niet veel geneigdheid om aan de onderha vige banken steun te verleenen, maar do ramp, die de financieele moeilijkheden dier banken zullen teweegbrengen, zal zoo groot zijn en zich zoover uitstrekken, dat het alge meen belang daardoor ernstig zal worden ge schaad. Dit motiveert voldoende het optre den der regeering. Sommige leden meenden,, dat deze aange legenheid opnieuw aantoont, hoe noodzake lijk het is, dat het geheele 'bankbedrijf onder regeeringstoezicht komt. Van verschillende zijden werd bezwaar ge maakt, tegen de overhaaste wijze, waarop deze aangelegenheid op verzoek der regee ring moet worden behandeld. Dit bezwaar werd des te sterker gevoeld, omdat de re geering een blanco crediet vraagt. Kan niet een bepaald bedrag in het wetsontwerp wor den genoemd, althans een maximum, later, zoo noodig, bij de wet te verhoogen? Ook dienden de verstrekte inlichtingen te worden aangevuld. In dit verband werden een aantal vragen gesteld. Eenige leden vroegen of de regeering eeni gen tijd wist dat de toestand van deze ban ken niet in orde was. Zoo ja, had dan het publiek niet eerder moeten zijn ingelicht? Enkele leden wezen er in dit verband op, dat het zeer de aandacht had getrokken dat op een vergadering van middenstands-cre- dietinstellingen einde Maart van dit jaar gehouden, aandrang werd uitgeoefend, of do regeering om het saldo van den post-chèque- en girodienst te harer beschikking te stellen. Waren de Hanze-banken reeds toen op de hoogte van haren toestand, dan achtte men dezen aandrang zeer afkeurenswaardig. Verscheidene leden zouden gaarne verne men, of thans weer door de regeering da methode zal worden toegepast van 1919, toen de Staat zich onder bepaalde voorwaar den tegenover de Nederlandsche Bank borg heeft gesteld voor de helft van haar even tueel te lijden verliezen op hare vorderingen ten laste van de Algemeene Centrale Bank vereeniging voor den Middenstand. Uit het verder in de M. v. T. medegedeel de meenden zij echter te moeten opmaken dat dat thans niet het geval zal zijn. Voorts werd gevraagd hoe de regeering de credietwaardigheid der verschillende debi teuren zal beoordeelen. Men achtte dit zeer moeilijk. Zou het niet gewenscht zijn een commissie van bij uitstek deskundige per sonen te benoemen die met het onderzoek zouden kunnen worden belast? Voorts werd opgemerkt dat indien een centraal instituut voor het Hanzecrediet tot stand komt al leen één garantie aan de Nederlandschci Bank noodig is. Verleent dc Algemeene Cen trale Bankvereeniging haar bemiddeling, dan is er een staatsgarantie voor die bank en een voor de Nederlandsche Bank noodig. Ten aanzien van eerstgenoemde bank wordt ge sproken van een premier risque verzeke ring, is dit ook ten aanzien van de Neder landsche Bank de bedoeling? Hoe zal da kroop zij zachtjes langs zijn zijde op naar Zijn schouders, waar zij met gekromden rug en met haar driekleurigen pels, den hals en de wangen van den bakker streelde. Dat was als balsem op zijn gemoed. Op hetzelfde oogenblik zag hem Leentje, en dadelijk met 't zoetste der lachjes stak zij haar handje naar hem uit. Ook Geeraert keerde om, met 'n vriendelijk en vroolijk „vader", hem langs den arm heen naar zijn hand tastend. 't V/as of Bloem, onder de verkwikking dezer driedubbele streeling, heel zijn ver bolgenheid met zijn krachtig besluit in zijn hart voelde wegsmelten. Sprakeloos stond hij daar, Janneken op zijn schouder, een hand in die van zijn zoon, de andere op de kor noeljen haag in die van Leentje. En Leentje, alsof zij 't instinktmatig wist, dat zij een slecht gevoel uit het hart van den aanstaanden schoonvader te wisschen had, boog lief en bevallig haar hoofd naar Bloem's zware hand, en legde er streelend heur donzig wangetje op. Dat was de genadeslag, zoo men 'n streeling 'n slag kan heeten, voor Bloem's gramschap. Met ontroering toch in de stem zei hij „Geeraert, ik meende u in den winkel te roepen om er mij te vervangen, maar alles wel ingezien, blijf maar hier, ik zal nog wel. Neen vader Bloem, dan moet Geeraert ook maar dadelijk.... Ta ta Als ik straks een glas bier ga drinken, zal ik hem daarmee gelasten. Mijn Janneken zal mij nog wel wat gezelschap houden, Maar ik wil niet, vader Bloem, dat. En ik wil wel. Ik ben nog meester in mijn huis, Leentje, of ik 't nog lang zal blijven, weet ik niet, geloof ik niet, maar ik wil nu nog mijn meesterschap uitoefenen. En wie zou u dat afnemen Wie Dat hoef 'k u niet te zeggen. Kom maar, Janneken. Maar Janneken loerde dit maal, met gulzige oogen, naar 't duivenkorfje en de jongen van Linsenne's duivenras, waar mee Willekens juist terug naar het hok ging, ze in de hoogte houdende, terwijl hij ze vol bewondering bekeek, zonder noch Leentje, noch Geeraert, noch Bloem te bemerken. De poes, als door 'n veer bewogen, lag in één sprong op de kornoeljen-haag, de pooten vooruit, haar zwart baardje begeerig naar den korf. De kleermaker sprong op zij, de dubbe le hoop van zijn duivenhok met zijn lichaam beschermende. Wees niet bang voor Janneken, buurman maar katten lusten ook duiven, en Willekens week voorzichtig van de haag weg. De gedachte aan de schulden van Wille kens kwam weer bij den bakker op indien katten duiven lusten, duiven lusten geld, was Zijn antwoord, dat den aftrekkenden kleer maker 't hoofd vooruit deed brengen, als iemand die voor zijn ooren vreest. Hij voelde 't verwijt. Hij begreep misschien wel dat hij 't verdiende. De eigenliefde echter streed in hem tegen dat beter gevoel, won t proces, en deed hem grammoedig brommen; o die kattengek Bloem had Janneke reeds van de haag genomen, en, toen Leentje hem nog eens ,heel lief lachend de hand gedrukt had, ver dween hij in huis, de twee geliefden aan den praat latende. Vinus, met oogen nog meer katachtig loe rende dan die van Janneken, was heel dit tooneel blijven nagluren. Opeens slaat hij, dit gebaar zelf onbewust, de hand zegevie rend in de hoogte, terwijl hij tusschen de tan den murmelt„Ik heb 't gevonden 1" Jef, die hem juist bekijkt, maakt dadelijk de beweging na, doet 'n sprong en wil zelfs reeds zijne pet in het stof smijten om zijn vreugde te malen. Barthel, die ook den blik naar dien kant werpt beziet den meester-kleer- maker met verwonderden blik van het hoofd tot de voeten, en stelt zich de vraag „Worctó die nu ook gek?" Maar Bols is zijn blijdschap reeds meester, en leunt weer tegen 't prieëltje. Met 'n valsche vreugde kijkt hij naar 't gelukkig paar, 10 zijn brein 't plan ontwikkelende dat hem te binnen is geschoten. Zoo zeker als helsch plan gewis, want zijn valsch gelaat glinstert. Ik heb 't, broeit 't in z'n binnenste, ik heb 't gevonden. Willekens en Bloem Ah ah ah Ik zie 't spel van hier. En dan de rest nog. Ah Leentje, schoon Leentje, gij wordt de mijne. Willekens zal u aan Vinus Bols niet meer kunnen weigeren,.., ofwel 1 en zijn oog flikkerde kwaad.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1923 | | pagina 3