BUIT EN LAND
Tweede Blad
22 Juni 1923
PARLEMENTAIRE KRONIEK.
LÜFDE OVERWINT
Nadere bijzonderheden over de uitbarsting van de Etna. De toe
stand op de Conferentie van Lausanne zeer ernstig. De steun van de
mark. De laatste nota van Rusland aan Engeland ter beëindiging van
het conflict. Polen en Dantzig. Conflict tusschen de soc. rad. partij
en de radicale ministers in Frankrijk. Chamberlain terug naar het
ministerie? Bedreiging met een pistool in den Spaanschen Senaat.
Onder de Telegrammen: De strenge verordeningen in het Saargebied
opgeheven. Tusschentijdsche verkiezing in het Lagerhuis. De Ame-
rikaansche regeering gaat ook de drankvoorraden onder buitenlandsch
zegel in beslag nemen. De Engelsche regeering overweegt den par
lementairen zitingstijd te verlengen.
Ï>E UITBARSTING VAN DE ETNA.
Vreeselijke tooneelen.
FEUILLETON.
GEM. BOITENL. GERICHTER.
DE LANGSTE DAG EN DE ZOMER.
De motie-Marchant. Inter-
pellatie-Duys. De Koninklijke
Luchtvaart Mij. Vereenig-
baarheid van Kamerlidmaat
schap met andere staatsambten.
De motie van Mr. Marchant. waarbij de
regeering verzocht werd de wijziging van
het Bezoldigingsbesluit van 25 Mei j.l. t. a.
v. de leeraren bij het M. O. en voorberei
dend H. 0. in nadere overweging te nemen,
lS, gelijk te verwachten was, Dinsdag ver
worpen. De 34 voorstemmers waren de ge-
heele Linkerzijde, benevens van de Katho
lieken mevr. Bronsveld en de heer Mi-
chiclsen, tegenover wie 49 tegenstemmers,
allen leden van de regeeringspartijen,
stonden.
De Christelijk-Historischen hadden ook
nogal bezwaren tegen de nieuwe salaris
regeling, doch hun leider, or. Schokking,
meende met zijn volgelingen desondanks
tegen de motie te moeten stemmen, op
grond, dat deze motie een politiek karakter
zou dragen»
Toen kwam de'interpellatie van den
heer Duys, de interpellant bij uitnemend
heid.
De heer Duys vond het opnieuw noodig,
den minister van Arbeid aan den tand te
voelen over diens sociale verzekerings
plannen in verband met de invoering der
Ziekteverzekering. Eerst op 2 Mei jl. heeft
hierover in de andere Kamer van de
Volksvertegenwoordiging een uitvoerig
debat plaats gehad, waarbij minister Aal-
berse zijn standpunt in den breede heeft
uiteengezet. Eenigszins korzelig verweet
Z.Exc. den interpellant dan ook en vol
komen terecht! dat hij naar den be
kenden weg vroeg. De heer Duys had
slechts twee vragen gesteld en wel deze:
1. fs de minister bereid aan de Kamer
mede te deelen op welk tijdstip ongeveer
de wetsontwerpen tot herziening der ge-
heele sociale verzekering de Kamer zullen
hebben bereikt?
2. Is de minister niet van meening, dat
het in het belang van een spoedige invoe
ring eener Ziekteverzekering gewenscht is,
deze los te maken van bovenstaande alge-
heele herziening?
's Ministers antwoord kwam hierop neer:
lees de pagina's 760 en 761 van de Hande
lingen der Eerste Kamer (vergadering van
2 Mei 1923), daar vindt u alles wat u weten
wilt.
Maar daarmee werd natuurlijk niet vol
staan. Behalve een motie van den heer
Duys kwamen er in repliek nog de noodige
verklaringen van verschillende kanten bij.
De oorzaak van het uitblijven eener re
geling van de Ziekteverzekering? Gebrek
aan eensgezindheid! Op zeer openhartige
wijze heeft minister Aalberse, eerst in de
Eerste Kamer, Dinsdag in de Tweede
Kamer, verteld, dat hij geen meerderheid
ziet voor wat hij wil. Hij ziet slechts twee
minderheden, die te zamen de meerder
heid vormen.
Gaf de minister reeds in de Eerste Ka
mer te kennen, dat het niet aanging in deze
tijden de industrie een last van 30 millioen
op te leggen. Dinsdag legde hij uit, hoe hij
dit in overeenstemming kon brengen met
de toezegging om de Ziekteverzekering
toch afzonderlijk te zullen indienen, indien
zijn plan tot algeheele herziening der so
ciale verzekering niet tijdig mocht slagen,
dat n.m. invoering van een Ziektever
zekering iets anders is dan aanneming.
Gemakkelijk zal dat echter toch niet ge
lukken, gezien het krampachtig vasthouden
van de Christelijk-Historischen en de Anti-
Revolutionairen aan de Talma-wetten.
De minister heeft ten slotte verklaard in
de richting te zullen gaan door den Katholie
ken woordvoerder, den heer Kuiper aange
geven: 12 Juli komt het advies van den Hoo-
gen Raad van Arbeid bij den minister in.
Daarna vaststelling door den minister van
de grondslagen voor het geheele verzeke
ringsgebouw en dan alvast de Ziektever
zekering op die grondslagen optrekken. En
zoo was voor de motie van den interpellant
de Ziekteverzekering losmaken van de al
geheele herziening en spoedige invoering
„eener" Ziekteverzekering alle kans op
aanneming verkeken.
Den volgend dag kreeg de motie slechts
de stemmen van sociaal- en vrijzinnig-demo
craten en die van den heer Ter Hall; de
communisten hebben het niet de moeite
waard geacht de debatten over de sociale
verzekering noch de stemming over de mo-
tie-Duys bij te wonen.
Niet zonder belang was de verklaring, door
den heer H. Colijn namens de anti-revolu-
tionnaire fractie vóór de stemming afgelegd.
Zij zouden tegen de motie-Duys stemmen,
wijl deze zich niet uitspreekt over hun ge
telde wet-Talma en omdat de minister aan
de motie een politieke strekking had gege
ven. Maar dit nam niet weg, dat de minister
van Arbeid nog eens officieel te hooren
kreeg, dat de anti-revolutionnairen op hun
volle pond staan. Zij blijven eischen „invoe
ring der Ziektewet" d.i. de wet-Talma
en zij behouden zich mitsdien volle vrijheid
voor met betrekking tot voorstellen der re
geering, die ten gevolge zouden' hebben, dat
van invoering gedurende deze parlementaire
periode zou moeten worden afgezien.
De Koninklijke Luchtvaart-Maatschappij
is voorloopig gered. Met slechts 9 stemmen
tegen heeft de Kamer -het wetsontwerp aan
genomen, dat haar aan rentelooze voorschot
ten voor de jaren 19231926 helpt, tot een
maximum van 14 ton in die vier jaar.
Mr. van Gijn was de eenige bestrijder en
ook ditmaal liet hij blijken, dat hij ailes wil
opofferen aan den eenen eisch: verkleining
van het tekort op de Staatsbegrooting. Dat
hij zóó ver ging het subsidie voor te stellen
als niets dan stijving van een zekeren na-
tionalen trots en in het behoud van de K.
L. M. geen wezenlijk belang kon zien. tee-
kende weer eens den bezuiniger door dik en
dun!
Woensdagnamiddag is de Kamer blijven
steken in het wetsontwerp, dat uitvoering
wil geven aan het voorschrift van art. 97 der
Grondwet, waaraan tot dusver om de daar
aan verbonden moeilijkheden nimmer uitvoe
ring was gegeven.
Genoemd artikel verbiedt de combinatie
van het Kamerlidmaatschap met eenige be
langrijke Staatsambten (lid van den Raad
van State, of lid van het O. M. bij den Hoo-
gen Raad, lid van de Rekenkamer en. Com
missaris der Koningin in een provincie). Ver
der bepaalt art. 97, dat krijgslieden in werke-
lijken dienst. Kamerlid wordende, van rechts
wege non-actief worden, om weer tot den
werkelijken dienst terug te keeren bij beëin
diging van het Kamerlidmaatschap. En ten
slotte wordt gezegd, dat de Wet, voor zoo
veel noodig, de gevolgen regelt van de ver-
eeniging van het lidmaatschap van een der
beide Kamers met andere, dan de hiervoor
genoemde, uit 's Lands kas bezoldigde amb
ten. Tot dusver is slechts een regeling ge
troffen voor hoogleeraren en Departements
ambtenaren. Overigens behielp men zich in
voorkomende gevallen met een concrete
voorziening, in den regel op non-activiteit
stelling met behoud van de helft der bezoldi
ging gericht.
De regeering wil nu aan dezen onregelma»
tigen toestand (die intuschen reeds 36 jaar
heeft geduurd) een einde maken en de vrij
belangrijke verhooging van de schadeloosstel
ling der Kamerleden is hiertoe een gereede
aanleiding. Voor de Eerste Kamerleden wil
de regeering de bestaande regeling behou
den, voor de leden der Tweede Kamer het
non-activiteitstraktement slechts behouden
voor zoover de ambtelijke jaarwedde de
schadeloosstelling voor de Tweede Kamerle
den 5000 overtreft.
De vraag, waarom het debat draaide, was:
hoe moet worden uitgemaakt, of een ambte
naar, Kamerlid wordende, op non-activiteit
moet worden gesteld. Artikel I van het wets
ontwerp wil dit laten uitmaken door „het
bevoegd gezag." En dat besluit moet het
bevoegde gezag nemen uiterlijk 3 maanden,
nfidat de betrokkene heeft zitting genomen;
na die 3 maanden kan de betrokkene slechts
op verzoek op non-activiteit worden gesteld.
Maar die eerste 3 maanden staat het Kamer-
lid-ambtenaar onder curateele van den mi
nister.
Hiertegen nu rezen ernstige bezwaren.
Wellicht ware intusschen reeds Woensdag
de beslissing gevallen, indien niet mr. Troel
stra, die de bezwaren het eerst uiteenzette
bezwaren, welke mrs. Dresselhuys en
Nolens deelden den ongewonen weg had
gevolgd, van terstond na zijn rede in eer
sten termijn een motie in te dienen tot
schorsing der beraadslagingen (op grond,
dat nadere overweging van het ontwerp,
mede in verband met het ontwerp tot rege
ling van den rechtstoestand van ambtenaren
gewenscht is), waardoor aan andere leden
de gelegenheid werd benomen, om op de
zaak zelf in te gaan. Na allerlei strubbeling
en nadat de minister van Financiën had
aangeboden in de wet de bepaling op te
nemen, dat een bestuursmaatregel zal bei-
palen, welke betrekkingen wèl en welke
niet vereenigbaar zijn met het Kamerlid
maatschap, wijzigde mr. Troelstra zijn motie
in dien zin, dat de Kamer vierkant uit
spreekt, dat zij zich niet kan vereenigen met
het stelsel, in art. 1 neergelegd en op dien
grond nadere overweging aan de regeering
verzdekt. Een motie, die zeker reëeler was
dan de eerste, doch die het slot, niet het
begin der beraadslagingen over het artikel
had behooren te zijn. Intusschen was, al
kunnen we deze methode evenmin bewon
deren. de baan voor discussie over de zaak
zelf vrij geworden.
Naar „Belga" uit Rome meldt, is de streek
van Casazza en van Catana thans geheel
bedolven onder den hoofdstroom van lava,
die in den loop van den nacht nog toegeno
men is in omvang en snelheid.
Uit andere berichten blijkt, dat het lot
van de ontruimde stad Linguaglossa nog on
zeker is. De stad is geheel door de gloeiende
lavastroomen omringd. De hoofdstroom heeft
jiu een breedte van 7001000 M. en een
dikte van 8 a 10 M. Af en toe schijnt de
stroom tot stilstand te komen en de korst
te stollen. Maar plotseling breekt de gloei
ende massa dan weer door en de vernieling
gaat voort. Geheele bosschen zijn verdwe
nen. Een zwarte aschlaag van enkele cen
timeters bedekt het geheele omliggende land
met een rouwkleed.
Tijdens de ramp zijn, volgens de Duit
sche bladen de inwoners van Linguaglóssa
en Castiglioni slaags geraakt. De bewoners
van Linguaglossa hadden den herdersstaf van
hun (schutspatroon onder psalmgezang den
lavastroom tegemoet gedragen, in het geloof
den stroom daardoor te kunnen tegenhouden.
De bewoners van Castiglioni vreesden ech
ter, dat de lava door het aangeroepen won
der naar hun gebied zou worden afgeleid
en trokken daarom naar Linguaglossa om den
herdersstaf van den schutsheilige van deze
stad te verwijderen. Hierbij geraakten de
bewoners in hevig gevecht.
De afloop van dezen Iuguberen strijd
wordt niet gemeld.
Uit Rome wordt nog gemeld: Berichten
uit Sicilië wijzen op een ongunstigen afloop
der gebeurtenissen. De stad Castiglione is
geheel onder den lavastroom bedolven. De
lavastroom begint ook reeds in Linguaglossa
binnen te dringen, welks lot bezegeld schijnt
te zijn!
Ook uit den hoofdkrater van de Etna is
een toenemende rookontwikkeling te be
merken. De aschregen vliegt tot Taormina.
De bevolking trekt in lange karavanen met
de heiligenbeelden door de zandstreek.
Een speciale correspondent van de „Daily
Telegraph", die met een auto het terrein
van de ramp heeft bezocht, vertelt o.m. de
volgende bijzonderheden: Oo enkele mijlen
van Castiglione ontmoetten wij enkele boe
ren, die op hun bundels bagage uitrustten.
Zij hadden twee verschrikkelijke nachten
achter den rug. „Toen drij weggingen", zeide
een van hen, „stortten onze huizen in ten
''evolge van herhaalde aardschokken. Wij za
gen den ontzaglijken brandenden lavastroom
naderbij komen, die als het ware vlammen
uitzond, welke onze velden en boomgaarden
vernielden. Alles wat wij bezaten, ging in
die vlammen op."
Eenige vrouwen, die er bij zaten, snikten
zachtjes. „Maar waarom zouden wij hui
len?" zei een'van haar. „Honderden anderen
hebben alles verloren. Wij hebben ten minste
nog ons leven gered.'*
Door onzen kijker konden wij zien, hoe de
lavastroom zijn vernielingswerk verrichtte.
Groepjes boomen en zelfs heelc bosschen
vlogen plotseling in brand en men kon het
kraken en knetteren bijna een halve mijl in
den omtrek hooren. Een vreemd gevoel be
kruipt je, wanneer je de langzame, maar
zekere verwoesting aanschouwt. Iemand, die
te Linguaglossa was geweest, vertelde ons
het volgende:
Ik zag den lavastroom steeds dichter bij
komen. Hij ging over het land van mijn
buurman. .Zijn boomgaarden en wijnbergen
werden vernield. Daarna kwam de lava op
mijn land. Een gevoel van groote smart
kwam bij mij op. Daar gingen mijn wijn
gaard, mijn aanplantingen, het resultaat van
hard werken gedurende de helft van mijn
leven. Toen naderden de vlammen mijn
huisje en langzaam vatte het vuur. „Dit is
alles wat wij gered hebben", voegde hij er
aan toe, toen fiuj op een bundeltje naast zijn
vrouw ging zitten, die luid snikte.
De correspondent begaf zich vervolgens
naar Fiumefreddo en verhaalt: Hier zagen
wij lange stoeten vluchtelingen langs den
weg, allen met dezelfde verwilderde uitdruk
king van schrik en ellende op het gelaat.
Gedurende twee nachten hadden de bewo
ners van Fiumefreddo het niet gewaagd in
hun huizen te slapen. Allen kampeerden in
de straten.
Vlak boven Fiumefreddo ligt het schoone
Taormina met zijn hotels, die nu alle geslo
ten zijn. De gasten waren reeds weken ge
leden vertrokken. Talrijke boomen waren
omgevallen, alsof er een zware storm had
gewoed. De wegen zijn overal versperd door
auto's, wagens, karren, kortom voertuigen
van allerlei soort. Op sommige ervan liggen
matrassen en beddegoed, waarop de ramp
zalige vluchtelingen enkele uurtjes slapen.
Verderop hoort men het zieden van de lava,
die uit de spleten te voorschijn komt, afge
wisseld door periode van stilte. Dan voert
de wind plotseling een wolk van stof en asch
mee, die je keel verschroeit.
Het tooneel der verwoesting strekt zich
uit over een gebied van 20 K.M. lengte.
Zoodra het gevaar dreigend werd, had men
al het rollend materiaal van de spoorlijn, die
om den Etna loopt, weggevoerd en bij Cas
tiglione en Linguaglossa schroefden arbeiders
zelfs de rails los en brachten alles weg, wat
gered kon worden. Het verkeer op Je lijn
zal gedurende eenigen tijd gestaakt moeten
worden.
De wolken waren zoo dicht, dat het on
mogelijk was den top te zien, maar telkens
werden zij doorboord door een lichtstraal,
Welke bewees dat de vulkaan nog steeds
werkte.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE,
De Morning Post verneemt, dat goed in
gelichte persoonlijkheden te Londen den
toestand op de conferentie van Lausanne als
zeer ernstig beschouwen. Het laatste woord
der bondgenooten is nu gesproken en zij
zullen eischen, dat de gemaakte afspraken
worden nageleefd. Het besluit van Angora
om beslag te leggen op verschillende in
komsten, die feitelijk toebehooren aan den
dienst der Turksche buitenlandsche schuld,
terwijl er op de begrooting geenerlei gelden
voor dien dienst worden uitgetrokken voor
wat het bedoelde bedrag betreft, kan niet
worden geduld. Alleen door een ultimatum
der bondgenooten schijnt het mogelijk uit
dit slop te geraken, tenzij men Turkije
regelrecht in gebreke stelt.
DUITSCHLAND EN DE GEALLIEERDEN.
Het antwoord der Fransche regeering op
het vragenlijstje betreffende de Duitsche
schadeloosstelling en de kwesties van Rijn
en Roer is nog steeds niet in handen der
Engelsche regeering gekomen.
DE STEUN VAN DE MARK.
Dr. Becker, de rijksminister van economi
sche zaken, heeft eenige financiers en P°'i-
tici ontvangen ten einde met hen de door de
bankiers in hun onderhoud met den rijks
kanselier ontwikkelde voorstellen te bespre
ken. Besluiten konden nog niet worden ge
nomen. De aanstaande maatregelen der
rijksregeering ten gunste van de mark zul
len, zoo wordt verzekerd, van zeer krach-
tigen aard zijn. Meer en meer verlangt men
een verbod van den vrijen handel in buiten
landsche betaalmiddelen met zware straffen
voor alle overtreders. Het plan om tot een
uitgifte van nieuwe dollarschatkistbons over
te gaan heeft men, zooals gemeld, weer
Uw duivendrift maakt u razend Ze
Steekt u in schulden 1
Bemoei u met uw zaken 1
Zeker En ik zal de uwe buiten de mij-
te weten te houden 1 Moordenaar 1
Oh 1 als ik me niet inhield, ik
En driftig begon de loop langs de haag.
Aan de deur van den kleermaker stonden
weldra de knechten en Leentje aan die van
den bakker al de dienstmeiden en Geeraert.
Beide verliefden bemerkten elkaar over de
haag heen, slaan tegelijk de handen droevig
ineen, met een nog droeviger o wee en, als
't ware of zij elkaar's gedachten begrepen,
liep Geeraert naar Bloem en Leentje naar
Willekens. De dochter weerhield den arm
van den kleermaker, de zoon dien van den
bakker.'.Dat was slechts een mislukte poging.
Weer tierden beiden dreigend langs de
kornoeljenhaag, aan wier loof zoo menig tee-
der en hef woord werd gewisseld, en Leentje
en Geeraert volgden hen op de hielen, hen
met hun kleed vasthoudende en deor zachte
foorden tevergeefs trachtende te bedaren.
Wat was er dan gebeurd?
Toen Bols de kat van den bakker gulzig
op de haag naar de duiven van Willekens J>«d
zien springen, was zijn plan gemaakthij
Zou de twee huurlieden scheiden door haat.
Jef, die niet beter verlangde dan 'n deug
nieterij begaan, was op: e vonden van vreug
de, toen Vinus hem meedeelde wat hij te doen
had, en toen hij daarenboven van den
meesterknecht een zilverstuk ontving, smeet
hij zijn pet krachtig op den grond en sprong
van blijdschap 'n paar voeten hoog.
De zaak was doodeenvoudig
Sedert enkele dagen werd, op geregeld uur
na den middag, in den tuin van den kleer
maker 'n stukje vleesch gelegd 'n lekkernij
welke Janneken al ras in den neus kreeg. Met
zijn poezenverstand begreep het, dat die lek
kernij voor hem be te nd was, en, zijn gulzig
heid meedoende, li:t hem, wanneer 't drie
ure, 't koffieuur bij Willekens, was, en 't lek
ker brokje neg niet op de plaats lag, 'n kla
gend miauw hooren.
Heden lag het lekkerbekje er reeds vóór
den tijd, maar Jef stond er neven. Jan
neken mistrouwde ongelukkig den smaak
niet, kroop als gewoonte de haag door, en.,
de kleermakersjongen greep 't in zijn rrmen,
waarin hij 't alras paaide met de dagelij ksche
brok. Hij droeg zorgvuldig de lievelingspoes
van den bakker tot op het duivenhok. Daar
wachtte hem Vinus, die de kat in 't hok sloot
en Jef nu hooger op nog meenam tot onder 't
dak, waar hij hem aan een der balken naar
boven tilde. Daar schoof Jef zachtjes 'n paar
pannen weg en kroop door de opening heen,
t dak op.
Wü geiden vroeger, dat Willekens' dak
laten vallen. Ook hef sociaal-democratische
voorstel dat een goudbasis voor het verlee-
nen van crecjieten door de rijksbank ver
langt schijnt reeds geheel buiten beschou
wing te staan. De nieuwe maatregelen der
regeering zullen vermoedelijk reeds in het
begin der volgende week in Werking treden.
In het Berl. Tagebl. bespreekt de indu
strieel Brückmann de mogelijkheid om zich
tegen de nadeelen der in beslagneming van
bankpapier in het bezette gebied door de
Franschën te vrijwaren.
„Men zou kunnen overgaan tot de uitgifte
van- noodgeld door steden en groote onder
nemingen. Doch dit ware een zuiver plaat
selijk geldig betaalmiddel, dat elders slechts
met een duchtig disagio uit te geven zou
zijn, zoodat de koers van het noodgeld nog
beneden die van de mark zou dalen.Dat zulks
de koopkracht der bevolking zou benadeelen
spreekt vanzelf en dat het de deur wagen
wijd zou openzetten voor het Fransche plan,
om de frank als betaalmiddel in het B. G.
in te voeren, eveneens.
„Toch moet men verhinderen dat het door
de Franschën geroofde geld in het buiten
land als betaalmiddel kan worden gebruikt
en vermoedelijk ook wordt gebruikt om de
markkoers kunstmatig te drukken. Men
moet dus een geldvorm zoeken, die de Rijn
en Roerbevolking niet benadeelt,en toch de
Fransche plannen dwarsboomt. Dat kan door
het papiergeld, voor Rijn en Roer bestemd,
van den overdruk „Rein-und Ruhrgeld" te
voorzien. Dit geld wordt overal door de
rijksbankfilialen in het onbezette gebied in
gewisseld, mits de eigenaars zich als Duit-
schers kunnen legitimeeren. Er zullen zich
natuurlijk ook gevallen voordoen dat buiten
landers, die uit het B. G. komen, zulk over
gedrukt papier ter inwisseling aanbieden.
Die zullen echter gemakkelijk te regelen
zijn. De hoofdzaak is Frankrijk te verhin
deren met reusachtige bedragen aan marken
buitenlandsche beurzen te overstroomen en
zoodoende den markkoers kunstmatig te
drukken."
UIT HET BEZETTE GEBIED.
Voor het militair gerechtshof van het
Fransche bezettingsleger is gisteren in
hooger beroep behandeld de zaak van den
ter dood veroordeelden Duitschen ingenieur
Paul Gorges van de Badensche Anilinefa-
briek te Ludwigshafen.
De' advocaat van den veroordeelde lichtte
het hooger beroep toe met het betoog dat
de verordening van de Rijnlandcommissie,
waarop de veroordeeling berust rechtsgel
digheid mist. Bovendien had de zaak niet
voor den krijgsraad te Mainz, doch voor
dien te Landau moeten komen.
Vereder verklaarde pl. dat hij, evenals
de meerderheid van het Duitsche volk, da
den van sabotage afkeurt. Niettemin kan hij
heel goed begrijpen dat een man als Gor
ges, bewogen door de ellende waarin het
Duitsche volk verkeert, uit vaderlandsliefde
tot een dergelijke daad (een aanslag op een
spoorwegbrug) komt.
Nadat de vertegenwoordiger van het O.M.
de rechtsgeldigheid van de gewraakte ver
ordening der Rijnlandcommissie staande had
gehouden en uiteengezet dat de daad van
Gorges honderden Fransche soldaten het le
ven had kunnen kosten, heeft het gerechts
hof het hooger beroep verworpen, zoodat
de ter dood veroordeeling van Gorges ge
handhaafd blijft.
In dezelfde zitting heeft het gerechtshof
ook het beroep behandeld van Müller, den
bedrijfsraad van Krupp, die in eerste instan
tie tot 6, in tweede instantie tot 7 maanden
gevangenis is veroordeeld. Naar men weet
is M. op Zaterdag voor Paschen als woord
voerder der arbeiders in het onderhoud met
de Fransche afdeeling, die later op de ar
beiders schoot, opgetreden.
Zijn beroep is eveneens verworpen.
Van hef centraal-station te Dortmund la
ten dc Franschën in dc richting van Keulen
dagelijks 3 personentreinen loopen, waarvan
Duitschers echter geen gebruik maken. Het
spoorwegverkeer in het Roergebied beperkt
zich op het oogenblik tot een buurtverkeer
op enkele lokaalsporen, bijv. tusschen Gel-
senkirchen. Bismarck, Barop, Witten en
Stoppenberg bij Essen, en van Stoppenberg
naar Wanne. Het station Vorhalle, dat on
langs ontruimd was is thans opnieuw bezet.
De Franschën hebben het vak Essen
Dortmund in bedrijf genomen. Bij de ver
plaatsing van Fransche troepen van Kas-
tropp naar Dortmund zijn ook de te Kas-
tropp gevangen gehouden Duitschers naar
Dortmund overgebracht. Te Wetter zijn alle
spoorwegmannen in hechtenis genomen.
ENGELAND EN SOWJET-RUSLAND,
De Manchester Guardian meldt dat het
laatste antwoord van Tsjitsjerin aan Curzon
direct aan het adres van Curzon gezonden
en ditmaal niet in code geseind is. Dit ge
schiedde blijkbaar om duidelijk te laten uit
komen, dat het conflict is geëindigd en de
betrekkingen weder gewoon zijn.
Het Russisch persbureau te Londen vat den
inhoud der nota aldus samen, dat Tsjitsjerin
zich verheugd verklaart, dat Engeland met
de Russische toezeggingen genoegen neemt,
zoomede met dc door de Sowjet-regeering
verstrekte ophelderingen. Verder wijst hij op
de noodzakelijkheid om de wederzijdsche
verplichtingen ten aanzien van non-interven
tie nauwkeurig te omschrijven, zoodat ook
de mogelijkheid van Engelsche ondersteu
ning van eenige aan Rusland vijandige^ actie,
wordt uitgesloten, om het even of die uit
gaat van Russische vluchtelingen, dan wel
van anderen. Ten, opzichte van het diploma
tieke personeel dat Rusland in andere landen
vertegenwoordigers erkent noch verlangt de
Sowjet-regeering eenzijdige verplichtingen.
Zij is bereid, haar vertegenwoordigers in
structies te geven op de basis der met En
geland getroffen overeenkomst, in het bij
zonder aan Sjoeraiatsky op voorwaarde, dat
Engeland aan zijn eigen diplomatieke verte
genwoordigers instructies van gelijke strek
king geeft. De Sowjet-regeering neemt ver
der met bevrediging nota van het feit, dat
Engeland geen compensaties verlangt, be-
hahte op de basis van wederkeerigheid en
is het dan verder met Engeland eens, dat de
gedachten wisseling gesloten kan worden ver-
L'l n af/1
POLEN EN DANTZIG.
Volgens te Berlijn ontvangen berichten
zou de chet van 'den Poolsch'en 'generalen
staf, generaal Halier, een geheime samen
komst met verschillende andere hooge offi
cieren gehad hebben, zonder dat bekend is,
welke gebeurtenis daartoe aanleiding kan
hebben gegeven. Men vreest echter, dat deze
bijeenkomst betrekking heeft op Dantzig,
daar het telefoonverkeer met die stad behal
ve voor officiëele personen geheel verbroken
UIT CHINA.
In verband met het toenemend aantal aan
slagen op leven en bezit van buitenlanders
in China en de bezorgdheid en klachten der
buitenlandsche kolonies in dat land, hebben
de diplomatieke vertegenwoordigers der
groote mogendheden, volgens de Daily Te
legraph, besloten een gezamenlijkc»nota aan
de regeering te Peking op te stellen, waarin
zij bun eischen om betere bescherming van
buitenlandsche onderdanen met kracht doen
hooren.
In het Lagerhuis zeide McNeill, dat in ver
band met den ernstigen stand van zaken in
deeletj van China buifen de tractaat-havens
de Engelsche gezant te Peking werd gemach
tigd er bij de regeering op aan te dringen,
dat er in China een spoorwegpolitie wordt
opgericht onder bevel van buitenlandsche of
ficieren.
UIT DE FRANSCHE POLITIEK.
Het bestuur van de Fransche socialistisch
radicale partij heeft, naar aanleiding van de
houding, die de regeering bij het jongste po
litieke debat in de Kamer tegenover de
rechtsche partijen heeft aangenomen, een
motie aangenomen, waarin de drie radicale
ministers: Strauss, Serraut en Laffont uitge-
noodigd worden niet langer met de regeering
samen te werken.
EEN PORTEFEUILLE VOOR
CHAMBERLAIN?
De Engelsche bladen melden dat de regee
ring er aan denkt den hertog van Devonshire
uit te noodigen, Lord Reading als onderko
ning van Britsch-Indië op te volgen en dan
aan Austen Chamberlain de portefeuille van
koloniën aan te bieden.
DE DURE VOLKENBOND.
In den Franschën Senaat is geklaagd over
het peperdure huishouden van den Volken
bond waarin een bescheiden tikjuffrouw
een inkomen van beteekenis verdient, de
hoogere ambtenaren meer dan vorstelijk be
zoldigd worden. De cijfers hebben Vautel van
het Journal een overpeinzing in de pen ge
geven, waaraan het volgende is ontleend:
Ik geloof niet, schrijft hij, dat erken ik, in
den Volkenbond, die eenmaal als een strootje
door een orkaan zal worden weggevaagd,
maar ik ben niet ontoegankelijk voor ern
stige argumenten. Ik ben best te verande
ren in een vurig voorstander van den Vol
kenbond. Niets eenvoudiger dan dat, dat
men mij tot secretaris-generaal benoeme.
De secretaris-generaal van deze babbel
club geniet een jaarlijksch tractement van
180,000 goud-franc, d.w.z. 486,000 Fransche
franken. Tegen dat tarief kan men zich be-
keeren, wat zegt u....
....Maar mocht mijne bekeering tot het
elegante, dansen „de, zijde-ruischende paci
fisme. dat zich in een „palace" te Genève
gevestigd heeft, wat kostbaar lijken, dan
ben ik bereid water in mijn wijn te doen: dat
men mij eenvoudig benoeme tot adjunct-
secrelaris-generaal van den Volkenbond. Ik
zal er dan wel komen met mijn 96,000 goud-
franken per jaar. Zelfs ben ik bereid onder
secretaris-generaal te worden voor 84,000
goud-franken, d.w.z. 226,000 Fransche fran
ken. Voor den wereldvrede moet men wat
over hebben.
Het rapport dat Margaine uit naam van
de Kamercommissie voor buitenlandsche
aangelegenheden heeft uitgebracht Js door
spekt met dergelijke cijfers. Het zijn daar,
niet ver van het standbeeld van Jean-
Jacques een bende vredewinstmakers, vee-
weeërs, die evenveel verdienen als film
sterren of bokskampioenen.
En al die meneeren en al die juffrouwen ge-
looven natuurlijk rotsvast in den Volken
bond. Van den secretaris-generaal af tot
den geringsten bureau-bediende (18000 fr.
per jaar) zijn ze het er samen roerend over
eens: Als de. Volkenbond niet bestond, moest
hij uitgevonden worden! De diplomaten van
elke kleur, die in die kaas wemelen zijn van
dezelfde meening.
En ik herhaal, bekent Vautel om mij in te
schepen aan boord van dat zeldzame schip
digd. Voor twee- of driehonderdduizend
frank per jaar kan men waarlijk wel doen
alsof men naar de klaagliederen van de Grie
ken en het geschreeuw van de Turken luis
tert.
SEDDON t-
De dood van den jongen Engelschen mar
conist Walter Seddon roept de herinnering
weder wakker aan de ramp van het s.s.
Volturno, het landverhuizersschip, dat met
700 personen aan boord midden op den At-
lantischen Oceaan in brand raakte. Ten ge
volge van het voortwoekeren van het vuur
moesten de marconisten door seinen op een
noodtoestel, maar zij bleven op hun post tot
door een ontploffing de antennes naar bene
den kwamen en niets meer kon worden ge
daan. Tien groote schepen hadden inmiddels
het noodsignaal opgevangen en snelden te
hulp, maar konden niets doen tot de storm
bedaarde, waarna vijfhonderd menschen-
levens konden worden gered. Seddon kwam
de gevolgen van de geleden ontbering nooit
te hoven en was gedurende de tien jaar voor
hij nu op 31-jarigen leeftijd overleed, steeds
invalide geweest.
EEN NIEUW VLIEG-RECORD.
Barnard de voornaamste vlieger van de
Instone luchtlijn, heeft gisteren een nieuw
record gevestigd door op een dag heen en
weer van Londen naar Keulen te vliegen. Hij
vertrok uit Croydon met vijf passagiers en
bereikte drie uur later Keulen. In den na
middag ging hij met zeven passagiers terug
om via Brussel Croydon te bereiken.
Morgen is het de langste dag schreef d«
Evening Standard Woensdagavond en
toch huiveren wij nog altijd bij het zien van
roomijs en doen wij extra bonken steenkool
op den haard thuis die al lang geleden voor
den zomer buiten gebruik gesteld had moe
ten zijn.
De wêerkundigen en al de andere geleer
den zijn hulpeloos. „Ik tast evenzeer in het
duister als gij. De heele zaak is een raadsel",
zeide een hunner vandaag.
De voorspelling van de weerkundige aldee-
ling van het luchtministerie was na drie uur
's middags een beetje vroolijker dan gewoon
lijk in den laatsten tijd.Maar het verdere
vooruitzicht is onbestendig.
Griep, verkoudheden en bronchitis heer.
schen veel meer in dezen onzomerschen
zomer dan het geval moest zijn, maar op ge
zag van den gezondheidsdienst van den Lon-
denschen graafschapsraad kan medegedeeld
worden dat er geen eigenlijke griep-epidemie
HET PISTOOL IN DEN SPAANSCHEN
SENAAT,
Toen mark. Villa Viciosa Woensdag in dep
Senaat bij de bespreking van het antwoord
op de troonrede bezig was een gematigde
redevoering uit te spreken, haalde hij plotse
ling, naar Belga seint, uit een pakket, dat op
zijn lessenaar lag, een reusachtig gevechts
pistool voor den dag. Met zijn wapenf
zwaaiend en zich richtend tot den voorzitter
van den ministerraad, riep Senator Viciosca
uit: „Zult u ja, of neen, artikel 11 van de
Grondwet wijzigen? Niet? Welnu, dan kar
dit pistool mij nog slechts dienen om aan de
pistoleros te toonen, dat zij zich om den
ministerpresident niet hebben te bekomme
ren, want dan zal ik met hem afrekenen."
De kalmte keerde eerst in de vergadering
terug toen Viciosa zijn pistool aan de bodea
had afgestaan.
Ook de Evening Standard gelooft, da?
Sir Herbert Samuel, de gouverneur-generaal
van Palestina, na zijn aankomst in Engeland
niet meer op zijn post terug zal keeren. De
politiek, die hij zich verbonden heeft uit t'e
voeren, zal, meent het blad, gewijzigd wor
den „op dezelfde wijze als Engeland's poli
tiek eenige maanden geleden in Mesopata-
mië gewijzigd is." De Jewish World heeft de
onderstelling geopperd, dat Samuel zich als
gewoon burger in Palestina zou gaan vesti
gen. Daar gelooft de Evening Standard niet
aan. Samuel is een buitengewoon bekwaam
man en zal misschien een politieke wederge
boorte ondergaan, gelijk Me Kenna,
Naar de „Vossische Ztg." uit Essen ver
neemt, heeft de Duitsche regeering de groot
handelaars in levensmiddelen opdracht ge
geven de door de Franschën in de bezette
stations in beslag genomen levensmiddelen
tegen betaling van de vracht in ontvangst te
nemen. De Franschën hebben nu de oor
spronkelijk geëischte heffing van 10 pet.
rechten laten vallen.
De Rijksdag heeft besloten de gedwon
gen leening tot het zesvoudige bedrag te
verhoogen. Voor deze verhooging stemden
alle partijen met uitzondering der communis
ten. Aan deze stemming wordt dientgevolge
een groote politieke beteekenis gehecht.
Voorts krijgt de regeering thans de midde
len om een millioen ton graan voor de
broodvoorziening te koopen. De officieele
brooddistributie zal echter 15 September op
houden. De rijksregeering heeft gisteren bij
monde van dr. Luther, den rijksminister van
voedselvoorziening, in den Rijksdag doen
mededeelen dat zij met deze regeling ac-
coord gaat. De minister maakte van de ge
legenheid gebruik om op het onnatuurlijke
karakter van de jongste markdaling te wij
zen. Hij voegde er aan toe, dat de buiten
landsche politieke toestand sinds het ver
zenden van het jongste Duitsche memoran
dum geen aanleiding tot een dergelijke mark?
catastrophe kan 'hebben gegeven.
Tegen de veroordeeling van dr. Wink-
haus, den directeur-generaal van de Köln-
Essener Bergwerkverein (die geweigerd had
kolen aan Frankrijk te leveren) heeft het
personeel en de bedrijfsraad protest aange-
teekend bij generaal Degoutte. Zij zeggen
daarin dat dr. W. slechts de bevelen van de
Duitsche regeering heeft opgevolgd en bo
vendien niet bij machte zou zijn geweest aan
Frankrijk kolen te leveren daar het personeel
.elke opdracht in dien geest toch niet zou
hebben uitgevoerd. Om het protest kracht
bij te zetten is voor de Bergwerkverein eer
staking van 24 uur afgekondigd.
De vacantiereis van president Har
ding het zou allicht beter zijn om van
een spreekbeurtentoumee te spreken
is begonnen. Het reisgezelschap is opmer
kelijk talrijk en bestaat met inbegrip van
den President en mevrouw Harding uit 65
personen. Daarbij komen dan nog twaalf
man, van de geheime politie. Het gezel
schap reist per extra trein van 10 wagens
naar Tacoma, waar het scheepsgelegenheid
vindt naar Alaska. Onderweg wordt een
kijkje genomen in het Yellowstone Park.
Minister Hoover en zijn vrouw zijn ook van
dc partij; bovendien gaan er drie secre
tarissen van Harding, 22 journalisten, vijf
fotografen en een aantal film-opnemers mer
De Majestic van de White Star-lijn
is Dinsdag gearriveerd. Het schip was bij
aankomst volslagen „droog", behoudens
een voorraad van 36 gallons brandewijn,
die door den scheepsdokter als tot de me
dicamenten behoorend wes verzegeld. De
hofmeester had bij" zijn berekening van den
voor den overtocht benoodijgden sterken
drankvoorraad dezen lichtelijk onderschat,
zoodat er aan de buffetten al niets meer.
te krijgen was lang vóór het schip de drie-
mijls-grens naderde. Echter hadden talrijks
passagiers zelf nog een fleschie voor den
dorst bij zich en zoo wfst men zich te be?
helpen.
ook langs den kant van Bloem voorzien was
van een traliewerk 'in ijzerdraad. Vinus wil
de alle verdenking voorkomen en doen ge-
looven dat de kat langs daar op 't dak en bin
nen 't duivenhok van zijn patroon was ge
raakt daarom moest Jef met de hand een
opening door het ijzeren netje maken, groot
genoeg om er 'n kat te laten doorkruiprn.
Dit was gauw klaar. Jef was weer naar be
neden, naar de werkkamer, en zat reeds met
zijn gekruiste beenen heel Jkf lm aan knoops
gaten te boorden, zijn speciaal werk.
Toen Janneken zoo opeens in 't duiven
hok werd neergezet, 't deurtje voelde toe
slaan en die heele vlucht duiven met 'n helsch
geraas hoorde op en neer vliegen, werd het
hem nauw aan het kattenhart, en zorgvuldig
kroop 't van onder in een ledig gevlucht hok-
j:. De vliegers geraakten de eene na den an
dere op den kijker, en sloegen in één zwerm
met groote kringen door de lucht, 't Werd
stil op het hok, en Janneken, gerust gesteld,
kroop uit zijn hoekje.
Niet ver van hem lag 'n koppel jonge dui
ven in een nest, maar zij zagen er zoó vreemd
uit, halfgepluimd als zij waren, en een der
twee hief zich met lawaai zoo óp de lange
pooten recht, en liet een zóó dreigend getek
hooren, terwijl ze hevig met de half naakte
vleugeltjes sloeg, dat de poes 't niet raad
zaam achtte, haar klauwtjes op 't koppeltje
te leggen.
Verder in 'n hoekje, in een soort korfjè met
latwerk gemaakt, zat, zorgvuldig opgesloten,
de hoop van Willekens duivenhok, de twee
jonge tijgertjes die hij gewonnen had uit de
dure eiren van 't duivenhok van den vermaar
den Vervierschen liefhebber, 't Kostelijk paar
zag er zoo lief uit onder zijn glinsterende
blauwe en zwarte vedertjes, dat zij de aan
dacht van Janneken trokken, die toch zoo'n
liefhebber was van schoone diertjes. Mis
schien herkende hij de beiden nog wel van
op de haag. Een kat heeft toch zoo'n bijzon
der geheugen. Vraag maar eens aan de muis-
jes.
De noes schoof naar het latwerk op haar
fluweel n sokjes en stak de klauwen er door-;
heen, zeker om te streelen immers 't tegen
overgestelde werd niet bewezen, want op dit
oogenblik deed Vinus 't deurtje open en stak
zijn valsche tronie naar binnen.
De meest katachtige figuur was ook zeker
die van Janneken niet.
Toen Bols bemerkte dat nog niets was ver
richt gl ed hij zoo zacht bij de kat dat hij de
hand op haar legde, zonder haar te verschrik
ken. Hij rukte een latje stuk, duwde een an
der op zijde» en stiet de poes 't afzonderlijke
hokje in.
De twee veelbelovende vliegers raasden
zoo geweldig over en weer, dat de driekleu
rige spinner van Bloem, toch eigenlijk een
vredelievende kat, zich in 'n hoek heel ang
stig hield. Dit verveelde Vinus. De tijd drong.
Hij besloot om kort te maken, zelf
't kattenwerk te verrichten Hij greep een
der jonge duiven, trok haar eenige veeren
uit, sneed met zijn mesje 'n snee door 't
vleesch van een vleugeltje, om aan 'n kauw-
slag te doen gelooven, en daarmee nog niet
tevreden ('t is wel een beetje ruw om te
zeggen, maar wij zijn onzen lezers de heele
toedracht der zaak schuldig,) zette hij 't
duivenkopje tusschen zijn tanden, beet den
zachten schedel in, en smeet 't spartelend
lichaampje op 't hok.
Daarna ving hij de tweede, en stiet ze naar
den muil van Janneke. Dit wilde van dat
brokje niet weten, maar kroop naar de stuip
trekkende, stervende duif, en likte 't bloed
van 't vermorzeld kopje.
Vinus had toen heel 't uitzicht van 'n moor
denaar. Er liepen bloedaderen door 't wit zij
ner oogen. Woest scheurde hij met de nagels
door vleugelen en lijf-van 't tweede duifje, en,
nogmaals de grinnikend-- bijters tot 'n soort
van getande nijptang openend, zette hij er
ook dót kopje tusschen. Weer kraakte die
tang door 't schedeltje en weer spartelde 'n
nieuw slachtoffer naast 't eerste.
Daarna sloot hij behoedzaam den ingang
van 't hok, en ging in 'n aangrenzend vertrek
waar, tegen de sperwers, de geladen karabijn
hing.
Pastoor Wijckmans, Willekens, Gerardien
en Leentje zaten aan tafel bij 't kopje koffie
met krentenbrood. Men sprak over de ker-
rtiis en maakte het menu op van 't middag
maal, waar meester Bloem en Geeraert op ge-
noodigd waren. Gerardien gewaagde zelfs
van het .diner voor de bruiloft.
Daar dreunt 'n schot door 't huis, dat da
vert.
God bescherme ons krijt de moeder.
Leentje stopt zich de ooren, die tuiten.
Dat is 'n schot op den zolder, sprak be
zorgd heeroom ik zeideu reeds, Willekens,
dat gij dat wapen niet geladen daar mocht la
ten hangen. De voorzichtigheid..
Ja, maar ik zou den tijd niet meer heb
ben om te laden, indien de sperwer.ik ga
zien.
De kleermaker stormde naar b:ven op
drie, vier trappen tegelijk. Boven gekomen,
kwam 'n reuk van ontvlamd buskruit hem
tegen, 't Sloeg hem als in de beenen, en hij
bleef 'n oogenblik beweegloos. Waren zijn
Verviersche jonge duiven soms niet geraakt
Dat een menschenleven in zijn huis gevaar
kon hebben geloopen, dacht hij niet.
Dan, zich vermannend, sloeg hij de deur
der zoldering vóór 't duivenhok open, en
daar zag hij Vinus Bols, t geweer in de hand
en kijkend naar het open deurtje van 't hok.
Willekens, verbaasd, staarde hem vragend
in de oogen, zonder één woord te vinden.,
en Vinus, insgelijks sprakeloos, wees hem
met den vinger in 't duivenhok naar 't afzon
derlijk afsluitsel, voor het vermaarde paar be
stemd.
Achter de tralies lag de kat van den gebuur,
den kop vermorzeld door de hagelkorrels,
die 't mooie Janneken akelig verminkt had
den.
Willekens verbleekte, zijn lippen beefden i
De kat van Bloem gedood 1.Vinus
Waarom vroeg hij ontzet.
De hand van Viaus wees hem naar de twe<
