Brisveis uit Rome.
Maandag 25 Juni 1923
46ste Jaargang No. 14489
EHT NU»B BESTAAT UIT 8 BLADZIJDEN. EERSTE BLAD
r
STADSNIEUWS.
AGENDA
26 JUNI
Provinciale Staten van Noord-
Holland.
Het wegenbeheer in de Prov-
Noord-Hollande
„Door Eendracht Saamgebracht".
LANGS DEN WEG.
Wat wel noodig is.
.T. J. WEBER ZOON
Opticieus - Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem
Telegraphisch Weerbericht.
De Int. Phytopathologische f
Conferentie.
DE PLANNEN TOT KANALISATIE
VAN WEST=FRIESLAND.
De abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
Per Kwartaal 3.25
Franco per post p. kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49
Haarlem.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
NIEUWE
Bij contract belangrijke korting,
Adverientiën 35 cents per regeL
Advertentiën tusschen den tekst
als ingezonden mededeeling, op da
le Pagina 75 ct., op andere redac-
tiepagina's 60 ct. per regel. Vraag-
en aanbod-advertentiën 14 regels
60 cent per 'plaatsing; elke regei
meer 15 cent, bij voo.uitbetaling,
Met de eerste zomerwarmte gelukkig
Nederland waar het nog koud en guur is
zijn reeds aan de verschillende Romein-
sche Hoogescholen en Colleges of interna
tionale instellingen der kloosterorden de
examens aangevangen. Men rekent gewoon
lijk dat de zomervaeantie hier begint even
na het feest der H.H. Apostelen Petrus en
Paulus en eindigt begin November, ja, er
zijn zelfs Hoogescholen die niet voor half
November de colleges hervatten. De andere
maanden van het jaar studeert men des te
ijveriger en zijn er maar slechts zeer wei
nige vrije dagen.
Onder de studenten, bijzonder die van
vreemde landen te Rome studeerende, be
gint reeds met de zenuwachtigheid voor de
examens ook de reiskoorts. Op de half
vrije middagen en in de wandelinguren
worden de reisbureaux bestormd om inlich
tingen in te winnen over vertrekkende
treinen en scheepsgelegenheden en heb
ben de verschillende consuls het druk met
het afgeven van passen en visa voor ver
schillende landen. Onder vreemdelingen te
|Rome en niet 't minst onder de Neder
landers wordt behalve de nachtmerrie
van het examen die dikwijls de overhand
behaalt over niet veel anders gesproken
dan over de reis naar het vaderland, den
te volgen weg en de vele oorden die gedu
rende de reis zullen aangedaan worden.
Diegenen die na voltooide studiën hun laat
ste examen hebben af te leggen en dus een
'einde zien komen aan hun verblijf te Rome,
hebben nog vele andere zorgen in 't hoofd.
De meeste heiligdommen moeten nog eens
bezocht worden, de boeken moeten inge
pakt en alles op tijd naar den verzender ge
stuurd worden daar in den tegenwoordigen
gelukkigen tijd er een maand benoodigd is
.voor dat men zijn zaken in het vaderland
ziet aankomen. Gewoonlijk wordt dan nog
maals een audiëntie bij den H. Vader aan
gevraagd om Zijn zegen te bekomen voor
de reis en voor het groote leven dat als
dan gaat beginnen.
Dit alles en bizonder de voorbereidende
gesprekken en bereidselen laten niet na in
druk te maken op de anderen die willens
of niet willens veroordeeld zijn de zomer
maanden in de Eeuwige Stad door te bren
gen, de overhitte te doorstaan en zich van
s morgens acht uur op te sluiten om niet
te voorschijn te komen dan tegen zes of
zeven uur 's avonds om een beetje frissche
lucht te scheppen na een brandend-heeten
dag .frissche lucht die in Juli en Augustus
ook nog dikwijls wanneer sciricco-wind
waait, achterwege blijft. Die in dezen onge
lukkig n toestand verkeeren hopen maar
dat de examperiode spoedig voorbij gaat,
om niet geheel en al door de reiskoorts dïr
jongeren aangestoken te worden.
Op 't oogenblik halen we midden op den
dag nauwelijks 80 graden Fahrenheit, maar
binnen eenige weken klimmen we wel tot
honderd en dan verdwijnt met elk koel
windje ook alle wilskracht en werklust,
j De groote Basiliek van Sint Pieter is in
den zomer wel 't minst druk bezocht van
hei geheele jaar. Niet dat het in Sint Pieter
warm is, integendeel, daar heerscht het ge
heele jaar door dezelfde temperatuur, zoo
dat het in den winter warm en in den zo
mer koel, ja zelfs koud is. Maar om in Sint
Pieter te komen moet men het groote Sint
Fielc>splein over waar des morgens om ze
ven uur reeds de volle zon aan 't branden
is. Die tegen tien uur 's morgens uit de Ba
siliek komt wordt bevangen door de heete
luchc die hem tegemoet, komt en men ziet
dan reokwoikjes opstijgen van de onder de
zon wit geblakerde straatoteenen. Wee die
het groote Sint Pietersplein oversteekt zon-
ler z nnescherm! De straatstccnen zijn zoo
heet da. de warmte door de schoenzolen
doordringt. Van de Basiliek loopi men zoo
spo.edig mogelijk naar de kolonnaden Jic
zich .Ir. twee v/ijdgeopende armer uit de
verte naar d? Basiliek uitsteken.
N'.' voer niets lieten de iVjsi.n onder de
kolonnaden liet opschrift pia.itssn: Schuil
plaats voor de hitte, het oaw-der en den
regen! komt men vanaf het groote plein in
de Bas.nek dan gaat er eei huivering over
het lichaam, en de spoedige overgang van
het brandende plein in de koele Basiliek is
al menigeen noodlottig geweest. Die icnigz
jaren te Rome vertoetd hebben weten dat
ze ;en;ge m.nuten mo.wan verwijlen onder
het groote portiek vój- de kerk, waar h.-t
minder warm is dan ,on straat en minder
koel can in de kerk. V'ijt de groot.- deu
ren der Basiliek die in den zomer alle ge
heel openstaan om de kceÜe in de kerk
wat te matigen, ontstaat door het verschil
van temperatuur van binnen en builen een
onuitstaanbare tocht. In de kerk zelve moet
men in den warmen zomertijd de menschcn
zoeken. De Romeinen gaan dan naar het
groote aantal kleinere kerkjes en kapellen
waar de temperatuur zooveel niet verschilt
van die van buiten. In de Basiliek vindt
men de kanunnikken en de geestelijken
die er van dienst zijn en c^e Sampietrini, de
werklieden die in het groote gebouw altijd
iets te maken of te breken hebben. i
Een laatste opfleuring heeft de Basiliek
van Sint Pieter op het feest der H.H. Apos
telen. In het portiek hangt dan het vis-
schersnet van Sint Petrus gevlochten van
groen en bloemen. Het groote bronzen
beeld van Sint Pieter met den door het
kussen der geloovigen afgesleten voet is
gekleed met de Pauselijke gewaden, het
heeft de tiaar op het hoofd, de groote Paus-
kap om de schouders, het kruis op de borst,
en twee met edelgesteenten versierde sleu
tels in de hand.
De Co-'-.-üq en het graf van den Apos-
telvorst is versierd met bloemen en guir
landes, terwijl talrijke heerlijke bouquetten
prijken in zilveren vazen. Het Pauselijk al
taar heeft z'n besten tooi met de pracht-
kandclaars van Cellini, terwijl het aantal
lampen en kaarsen vertienvoudigd is.
De Rrwv-'--- en de vreemdelingen die
niet geschrokken zijn van de eerste zomer
hitte begeven zich allen naar de Sint Pie
ter, waar het feest begint met de eerste
Vespers van den dag en de Kerkelijke
plechtigheden op haar schoonst zijn. Van
's-morgens vroeg tot des avonds wordt ge
heel den dag door de kerk bezocht en geen
geloovirf Romein zal dien dag een bezoek
aan Sint Pieter nalaten. Wie met Sint Pie
ter niet in de Basiliek is geweest zeggen de
Romeinen, krijgt een tik met de sleutels
van den H. Petrus.
Dicnzelfden avond echter kan men een
buitengewone drukte waarnemen aan het
station tegen het uur dat de treinen' naar
het noorden vertrekken. Deze drukte
houdt gedurende eenige dagen aan en alles
wat gevoegelijk weg kan heeft Rome ver
laten om koeler streken op te zoeken.
Rome is dan een oven geworden de be-
wormers beginnen hun zomerslaap.
CIVIS ROMANUS.
Gebouw „Sint Bavo". Rechtskundig Bu
reau van helf 9 tot half 10. Pluimvee-
vereeniging, 8 uur. S. d S„ 8 uur.
Werkplaatspersoneel, 8 uur. Gecombi
neerde besturen Bloemisten, 8 uur.
Groote Kerk, Groote Markt Orgelbe
speling door den heer George Robert
des namiddags van 23uur.
Café Brinkman, Houtplein, 8/4 uur Haar-
lemsche Reddingsbrigade.
Voormalig Sociëteitsgebouw, Gr, Hout
straat, hoek Gr, Markt Tentoonstelling
en demonstratie der wereldklok Da
gelijks klokslag 11 cn 12 uur 2, 3 en 4 uur,
's avonds 7, 8 en 9 uur.
Hanzegcbouw. 8K uur, Collectanten-col
lege „St. Jozef". 814 uur, Reddingsbri
gade. 8 uur, zangvereeniging „Kunst na
Arbeid.
jBisschoppelijk Museum Dagelijks, uitge
nomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen, toe
gankelijk.
R.K. Leeszaal en uitleenbibliotheek Jans-
I straat 49 Eiken dag geopend van 25
en van 79 uur, behalve des Maandags-
ochtends en op Zon- en Feestdagen. Uit
leen van boeken van half 3—9 uur.
[R. K. Arbeidsbeurs voor mannen Jaco-
bijncstraat 15 Alle werkdagen, voorm.
van 9—12 uur, n.m. van 2—5 uur. Zater
dags alleen van 912 uur.
R.K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
Houtweg 13 Alle werkdagen, voorm,
van half 11 tot half 12, des nam. van 3
tot 4 en van half 8 tot half 9. Telefoon
2981.
Marthavereeniging Bloemhofstraat 1
Betrekkingbureau voor vrouwen Alle
werkdagen van 1012, van 24 en van
89 uur. Tel. 1671.
Bloemendaal Hotel Duin en Daal Ten
toonstelling van kunstwerken.
Ged. Staten van Noord-Holland stellen voor
Ier goedkeuring oen ontwc.ip-beiuit tot hei
aanikoopen en om niet in eigendom aanvaar
den en overdragen van nabij het A mal el
Drechlikanaal gelegen gronden, benevens het
verknopen van een strookje Amstelwater. Een
perceel grond onder Mijdrecht zal dienen voor
den bouw van een dienstwoning; een perceel
onder Uithoorn zal dienen ter verbetering
van den noordelijken toegangsweg naar de
brug over den Amstel te Vrouwenaikiker; een
perceel Amstelwater te Ouder-Amslel zal wor
den verkocht aan de wed. A-.SlamHogen-
hout te Ouder-Amslel.
Verder stellen Ged. Stalen voer aan te koo-
pen verschillende perceelen grond ten behoeve
van hel clectriciteJiskiedrijf cn waterleiding-
bedrijf en hen te machtigen tot het voeren van.
rechtsgedingen.
Tet goedkeuring wordt aangeboden de eer
ste su pipletoire begrjotiug der inkomsten
en uitgaven van het Provinciaal Elcc-
tricileitsbedrijf tot een bedrag van
f 131000. Zij stollen voor len behoeve van
het herstel van den weg vanSpaarndam naar
Santpoort langs den Slaperdijk van Rijnland
en tot het treffen eener regeling ten behoeve
van den tolgaarder op dien weg eenbedrag
van T 10000 ter beschikking van Ged. Slaton
le stellen.
Zij stellen voor goed to keuren de rekening
van het Prov. Ziekenhuis nabij Santpoort,
dienstjaar 1922, tot een bedrag van
f 2,521,729,51/4..
Dc Zaanlanrlsche Communicatieweg.
Gedeputeerde Stalen van Noord-Holland
doen den Stalen het voorstel den Zaanlamd-
schen Communicatie weg, loopende van den
Rijksweg HaarlemAlkmaar, even ton noor
den van Beverwijk, over Assendelft naar
Westzaan en Zaandijk, bij de Provincie in be
heer en onderhoud te brengen, met zijn beide
zijtakken van het Assumertolhek naar Assum
en door de kom van Westzaan. Gedep. Staten
stelten verder voor het reglement van bestuur
van het Hoogheemraadschap Noord-HoMandis
Noorder-kwarlier aan te vullen met een artikel
5 bis, waarin het Hoogheemraadschap wordt
opgelegd een jaarlijksclie bijdrage aan de pro
vincie Noord-Holland te verkenen in de kos
ten van beheer en onderhoud van de' wegen
en daartoe fcehoorende kunstwerken, welke
daartoe door de Staten dier provincie worden
aangewezen door vermelding op een bij diit
reglement behoorenden slaat C. Het aandeel
dat voor den Zaanlar.dschen commumicatieweg
moet worden betaald wordt door Ged. Staten
vastgesteld op 179 voor de Wijkerbroek, op
f 134 voor de Noorder Buitendijken, f 10G4
voor den Uitgeeter en HeemSkerkerbrook;
130 voor de Zien; f 1570 voor den polder
Assendelft; f 124 voor den Drooggemaakten
Veenpo'lder te Asendelf't; f 1092 voor den
po'der Weslzaan.
lo. de ongebouwde eigendommen gelegen in
liet gedeelte van de gemeente Uitgeest dat ten
westen, ten zuiden en ten oosten begrensd
wordt door de polder de Zien en de Uilgee,ster-
en Heemskerkerbroeik en ten' noorden door
het Uitgeestermeer en de scheiding tusschen
de kadastrale sectiën A en B van genoemde
gemeente.
2o. de ongebouwde eigendommen gelegen in
de gedeelten der gemeenten Heemskerk, Wijk
aan Zee en Duin en Beverwijk, ten. oosten' en
ten noorden begrensd door de polders de
Wijkerbroek en de Uilgeestor- en Heem.sker-
kerbroeik, ten westen door de oostzijde van den
Rijksweg Haarlem-Allkmaar, de oostzijde van
dien ouden Alkmaarschen weg tot aan de
grens tusschen de gemeenten Beverwijk en
Wijk aan Zee en- Duin en verder door de
genoemde grensscheiding tot aan de spoorbaan
Velsen-Uitgeest en ten zuiden door de noord
zijde van die spoorbaan tot aan den polder
te Wijkerbroek 1 der geheele belastbare
opbrengst.
De gebouwde eigendommen gelegen binnen
de suil a genoemde schu'Miplichtige polders en
de sub b omschreven gebieden.
Met afwijking in zooverre van het hierboven
bepaalde bedraagt het percentage, van de
gebouwde eigendommen i<n de gemeente
Westzaan, voor zoover het gebied van
het Waterschap behoonende, in evenredigheid
der halve belastbare opbrengst volgens de
uitkomsten van het kadaster, te heffen 9,2
meer dan dat, hetwelk van de overige a,m
het waterschap schuldplichtige gebouwde
eigendommen wordt geheven.
Deae bepaling vervalt met ingang van het
jaar volgende op dat waarin de gemeente
Weslzaan den zijtak door de kom van West
zaan naar den Westzanerzeedijik in beheer en
onderhoud heeft overgenomen, waartna van
de gebouwde eigendommen, in de gemeente
Westzaan hetzelfde percentage zal worden ge
heven als van de overige aan het waterschap
schuldplichtige gebouwde eigendommen, 1
der halve belastbare opbrengst.
Een Provinciale Wcgenwet.
Wegenbelasting.
Gedep. Staten van Noord-Holland geven in
een nota de lichting aan, waarin de Pro
vincie zich naar hun opvatting met betrek
king tot het wegenbeheer in den eerstvol-
genden tijd zal hebben te bewegen.
Na uiteengezet te hebben, dat het beheer
en onderhoud der landwegen de laatste ja
ren steeds meer de aandacht en de zorg der
openbare besturen vraagt en er op gewezen
te hebben, dat, in tegenstelling met vroeger,
de wegen meer en meen^beteeikenis krijgen
voor het intcrlocale verkeer, zeggen Gedep.
Staten dat ook zij, gelijk elders, de opvat
ting huldigen, dat de provinciale besturen
zich diienien te bemoeien met de oplossing
van „het wegenvraagstuk". De Provincie is
daartoe als aangewezen door haar kennis
dier gewestelijke belangen, haar goede outil
lage, enz. Gedep. Staten hebben een over
zicht doen' samenstellen van de bestaande
wegen en daaraan oen glohaal plan toege
voegd van een net dat naar het inzicht van
den Hoofdingenieur Directeur van dien Prov.
Waterstaat in de toekomst voor het door-
ga'and verkeer beschikbaar zat moeten zijn.
Dit „pion" kan als grondslag dienen voor
verdere bespreking, terwijl de zoogenaamde
secundaire en tertiaire wogen bij de tegen
woordige beheerders in beheer en onderhoud
zouden moeten blijven, zou de Provincie
jaarlijks een zekere som beschikbaar moeten
stellen om hét primaire net tot stand te
brengen, hetzij door bestaande wegen, die
daartoe zullen beboeren, na overneming van
de tegenwoordige onderhoudsplichtigen, daar
voor geschikt te maken en te verbeteren,
hetzij door, waar noodiig, nieuwe wegen aan
te leggen. Op bijdragen uit de betangheeb-
bende streek, die door de wegenverbetering
of aanleg wordt gebaat, wordt gerekend
daarbij. Ook het onderhoud van het aldus
verkregen primaire wegennet, zal voor re
kening der Provincie zijn. Zoodra een pro
vinciaal wegennet van eenige. beteokenis ver
kregen is, zal ook de invoering van een we
genbelasting in overweging kunnen genomen
werden. Voorshands beslaat daartoe, bij de
beperkte lengte der bij de Provincie in be
heer zijnde wegen, nog geen aanleiding.
Dat alles, zeggen Gedep. Staten, zal belang
rijke financieele offerS vragen, doch deze
zijn om liet beoogde .doei wel gerechtvaar
digd.. Dé lasten der tegenwoordige wegbe
Reenters zullen door 'de beoogde maatrege
len weder nicer in evenredigheid worden ge
bracht met de male, waarin hunne belangen
bij de verschillende wegen betrokken zijn,
zoodat te hunnen opzichte de billijkheid in
het oog zal zijn gehouden. De voorstellen
om den Zaanlandsohen communicatieweg
over te nemen, vormen een eerste toepassing
van de aangegeven algemeene beginselen.
Deze weg zal een primaire weg worden in
het Provinciaal wegennet. Dientengevolge
behoort hij in beheer en onderhoud te ko
men bij de Provincie, die te zijner tijd zal
kunnen overwegen, in hoevérre de verikeers-
belangen tot het aanbrengen van wijzigingen
in aanleg of breedte aanleiding geven. De
bijdragen der naasttoelanghebbenden in de
onderhoudskosten, op hel vrijwillig vcirlee-
nen waarvan in verband met de voorge
schiedenis van dezen weg niet mag worden
gerekend, worden in dit geval in het ont
werpbesluit, gemerkt B, geregeld, welk be
sluit aldus is ingericht, dat het op eenvou
dige wijze, zoo noodiig, ook voor andere in
het gedeelte onzer Provincie ten noorden van
het Noordzeekanaat gelegen weigen van toe
passing kan worden verklaard.
Nu deze voorstellen door ons aldus na
yijpe overwegingin aansluiting aan de alge
meene beginselen, welke o.i. voor de wegen-
politiek der Provincie moeten worden aan
genomen, zijn ontworpen, vinden wij noch in
het daartegen ingediende bezwaarschrift van
■de gezamenlijke gemeente- en waterschapsbe
sturen uit de belangrijke streek, met uit
zondering van het gemeentebestuur van Wijk
aan Zee en Duin noch in dat van het Hoog
heemraadschap Noordhollands Noorder
kwartier Aanleiding, onze voorstellen te wij
zigen of terug te nemen.
Uitvoerig bestrijden Gedep. Staten dan de
ingebrachte bezwaren en verwerpen met na
me het denkbeeld van het Hoogheemraad
schap N.-H. Noorderkwartier, om dat Hoog
heemraadschap met het .beheer der wegen,
althans voor zoover ten Noorden van liet
Noordzeekanaal gelegen, te belasten. Uitvoe
rig bestrijden Gedep. Staten de door het
Hoogheemraadschap naar vonen gebrachte
argumenten om ten slotte vast te houden aan
het voorstel van Gedep. Staten.
DE SLAPERDIJK.
Gedep. Staten van Noord-Holland schrij
ven het volgende
De weg van Spaarndam naar Santpoort
langs den Slaperdijk van Rijnland verkeert
sinds geruimen tijd in een verwaarloosden
toestand. Een en ander is Uwe Vergadering
bekend door het antwoord van ons College
d.d. 20 October 1920 op vragen, gesteld door
het lid der Staten A. B. Michielsen en door
de inlichtingen vanwege ons College ver
strekt bij de behandeling van de Provinciale
begrooting voor het jaar 1923. De verwaar-
Ioozing van het onderhoud is het gevolg van
de omstandigheid, dat het college van com
missarissen van dezen weg, voor welks be-
harding bij Koninklijk besluit van 6 Februari
1825, concessie is verleend, uit gebrek aan
voldoende geldmiddelen, zijn functie heeft
neergelegd en den weg heeft geabandonneerd.
Aangezien ons geen middel ten dienste stond
om, commissarissen tegen hun wil tot het
blijven waarnemen hunner betrekking te
noodzaken en geen andere personen bereid
bevonden werden, die functie op zich te
nemen, hebben wij in dat abandonnement
moeten berusten en vervolgens uitgezien naar
middelen, om in de toekomst in het beheer
te voorzien en den weg weer in behoorlijken
toestand te brengen.
Hoewel ons College zich reeds in het voor
jaar van 1921 bereid verklaard had, te bevor
deren, dat voor het herstel van den weg een
subsidie van 10.000.- uit de provinciale kas
zou worden verleend, heeft een en ander, in
verband met de afwijzende houding der ge
meentebesturen, die naar ons oordeel voor
het onderhoud in de eerste plaats in aanmer
king kwamen, tot dusverre niet tot een resul
taat geleid.
Thans hebben echter eenige personen zich
bereid verklaard, de functie van commissa
rissen op zich te nemen, terwijl het zich laat
aanzien, dat waarborgen gegeven zullen kun
nen worden, dat voortaan in het onderhoud
van den weg weer op behoorlijke wijze zal
worden voorzien.
Daarbij is uitgegaan van de veronderstel
ling, dat voor het weder in orde brengen van
den weg nog op het destijds in uitzicht gestel
de subsidie der Provincie mocht worden ge
rekend.
Hoewel het belangivan het doorgaand^ ver
keer bij dezen weg niet in die mate betrokken
is, dat er aanleiding zou bestaan hem bij de
Provincie in beheer en onderhoud te brengen,
aan den aandrang waartoe wij dan ook steeds
weerstand hebben geboden, is hij o.i. van
voldoende provinciaal belang om voor zijne
herstelling eene bijdrage uit de provinciale
fondsen beschikbaar te stellen, indien ook
het onderhoud duurzaam verzekerd wordt.
Wij meenen dan ook, dat er termen be
staan aan de thans in het werk gestelde po
gingen de nóodige medewerking te verleenen
en stellen U voor, daartoe het bovengenoem
de crediet te onzer beschikking te stellen.
Indien Uwe Vergadering zich daarmede zal
kunnen vereënigen, zijn wij voornemens aan
het uitbetalen van het subsidie in elk geval de
voorwaarden te verbinden, dat het herstel
van den weg naar genoegen van ons College
Zal geschieden en dat voorts het behoorlijk
onderhoud met opheffing van den tol te
onzer beoordeeling afdoende zal geregeld
zijn.
Aangezien de raming der herstellingskosten
die tot het genoemde bedrag van 10.000.
heeft geleid, reeds van eenige jaren geleden
dagteekent, is het vermoeden gewettigd, dat
de werkelijke kosten beneden dat bedrag zul
len blijven. Het overschietende gedeelte zou
den wij dan voor zooveel noodig wenschen
te besteden om ten behóeve van de bejaarde
tolgaarster, diê na de opheffing van dén tol
in behoeftige omstandigheden zal achter
blijven, eene regeling te treffen, tengevolge
waarvan zij niet aan de armverzorging zal
behoeven te vervallen.
HISTORISCHE TENTOONSTELLING
VAN DE STAD HAARLEM.
De Commissie uit de Verceaiging Konin
ginnedag voor de historische Tentoonstel
ling van de stad Haarlem bericht dat deze
zal worden ingericht in het Frans Halsmu
seum, bij gelegenheid van het Regeerings-
jubileum van H. M. de Koningin.
Deze tentoonstelling zal omvatten voor
werpen, handschriften, documenten, boe
ken, schilderijen, gravures, prenten, por
tretten, kortom alles wat een geschiedkundig
beeld kan geven van de stad, haar regeering,
de bedrijven, de kunsten en wetenschappen,
de godsdiensten, het maatschappelijk en hui
selijk leven, door de eeuwen heen.
De bouwstoffen voor zulk een tentoonstel
ling hoopt zij uit Musea, Bibliotheken en
Archieven bijeen te brengen maar onge
twijfeld berusten nog bij verschillende fa
milies, corporaties en vereenigingen voorwer
pen, vallende onder een van bovenstaande
rubrieken, die voor een zooveel mogelijk
volledige uitbeelding van Haarlems verleden
van veel belang kunnen zijn.
Daarom verzoekt de commissie opgave te
willen doen van voorwerpen, die ter beschik
king staan en ter opluistering van deze ten
toonstelling kunnen strekken, om die voor
den duur er van te willen afstaan. Alles zal
terstond in het Frans Halsmuseum geplaatst
worden, en met de uiterste zorg worden be
handeld. Assurantie kan de .Commissie niet
op zich nemen, omdat elke eigenaar onder
eenige onkosten op zijn polis kan laten aan-
teekenen,' dat de ingezonden voorwerpen
tijdelijk in het Frans Halsmuseum zijn onder
gebracht.
De Commissie behoudt zich voor, te be-
oordeelen of zij de inzendingen geschikt
acht. De Commissie verwacht schriftelijk
antwoord bij den heer H. E. Knappert,
Gemeentearchivaris, Gemeentearchief
Raadhuis te Haarlem, vóór den 1 Julj a.s.
H. O. V.
Het concert te Heemstede in Groenendaal
onderscheidde zich ditmaal van de ten vo
rige jare gegevene, door een uitvoering in de
tent van de Haarlemsche Concertvereeniging,
waarvoor een geschikte plaats was gevonden
tegenover villa „Bosbeek", nabij het Verver-
schingshuis, waar de muziek tot de, in groo-
ten getale opgekomen bezoekers, ze°r goed
tot haar recht kwam, dank zij de ma t igehn
welke door de autoriteten van Heemstede
waren genomen en onder stilte te handhaven.
Een woord van lof aan het bestuur van
Heemstede voor hun goed inzicht, en een di
to voor de beambten, die zich op zulk een
uitnemende wijze hebben gekweten, van de
hen opgegeven taak, is hier zeker op zijn
plaats.
Begrijpelijkerwijze heeft zulks ruimschoots
bijgedragen tot welslagen van dit in G-roe-
nendaal's heerlijke natuurschoon, gegeven
concert.
De firma Schellekens had zorg gedragen
voor de gratis verspreiding van een keurig
gedrukt programma, waarmede de toehoor
ders ten zeerste waren gebaat.
In het vergaderlokaal Heorenisingel 97, had
de vergadering plaats van bovengenoeim.de
Coöperatieve Bonwvereeirigingr onder leiding!
van haar voorzitter, den heer Kliingers.
Namens de commissie voor het nazien der
boeken werd verslag uitgebracht door den
lieer Voor den Dag, waarin aan dien penning
meester een woord van dainlk werd gebracht
voor zijn accuraat beheer. Benoemd werden in
de liqiüdLsl'ie-commis'S;© de hoeren Dievenbach,
Vallk en Voerman.
Na nog eenige besprekingen van huishoii-
delijken aard werd deze laatste zeer druk
liezochte vergadering otn 10 uur geleien.
Op het perron.
In het late middaguur beweegt zich een
tamelijk groot aantal menschen over het per
ron. Min of meer schuifelend drentelen zij op
en neer, wachtend op hun trein. Enkelen sta
ren zenuwachtig in de richting, vanwaaruit
de trein komen moet, om te weten, of nog
geen rookwolkje de komst verraadt, weer
anderen loopen ongeduldig-wachtend op
„dien trein, die er nogal niet is". Dat zijn
over het algemeen zij, die niet veel reizen.
De meesten echter zijn kalm en loopen rond
met een gezicht van „kom ik er vandaag niet,
dan kom ik er wel morgen...."
Daar dondert de trein het station binnen
en terwijl de remblokken knarsend en piepend
tegen de wielen klemmen, blijft het monster
hijgend en puffend staan.
De gewone drukte van uit- en instappende
reizigers ontstaat, doch na enkele minuten is
alles weer rustig. De trein staat op het punt
te vertrekken, als nog twee reizigers de trap
opkomen naar het perron een oude man,
reiskoffertje in de hand en zijn vrouw, even
eens met een valiesje. Het zijn eenvoudige
liên, hetgeen uit hun geheele persoonlijkheid
blijkt. Kalm komen zij aanstappen. Haastige
spoed is immers zelden goed? De portieren
van den trein zijn reeds gesloten, de stations
chef'staat op het punt, het vertreksein te ge
ven, als de mannelijke reiziger heel bedaard
de hand aan de kruk van 'n portier slaat, om
het te openen.„Niet meer openen, mag niet
meer instappen," waarschuwt plotseling een
conducteur en de man, even beduusd door die
onverwachte vermaning, kijkt den conducteur
aan, den mond wijd-open van verbazing. En
op hetzelfde oogenblik zet de trein zich in be
weging en is weldra 't station uitgestoomd.
De beide achtergebleven oudjes kijken hem
na, tot hij uit het gezicht verdwenen is, staren
elkaar dan een oogenblik aan en dan valt de
man, niet-begrijpend het gevaar van het in
stappen in een in beweging zijnden trein,
tegen zijn vrouw heftig uit tegen „die con-
necteurs, die alles denke te magge doen en
zegge." De gemoedsrust keert echter spoedig
weer en beiden sjokken naar een bank, om
te wachten op den volgenden trein....
fcp
Gedeputeerde Staten van Noordholland
doen mededeeling van hun voornemen het
„wegen-vraagstuk" in Noordholland eens
goed onder handen te nemen.
Zij zijn van plan een wegennet te doen
aanleggen met primaire, secundaire en terti
aire wegen. Dat beteekent niet dat zij vóór
historisch zullen worden, uit het primaire,
secundaire of tertiaire tijdperk, maar die
drie vreemde woorden (waar even goede
Hollandsche voor bestaan) duiden de be
langrijkheid van de aan te leggen wegen aan.
De primaire wegen zijn de hoofdwegen,
de wegen, die een hoofdverbinding in de
provincie Noordholland zullen vormen. De
provincie zal die wegen doen aanleggen en
onderhouden. Er zullen nieuwe wegen aan
gelegd moeten worden; ook zullen bestaande
wegen, zooals de Zaanlandsche communi-
catieweg, tot primaire (hoofd)wcgen gespro-
moveerd worden. Secundare en tertiaire
wegen zijn wegen van minder groot belang
en zullen niet ten laste der Provincie ge
bracht v/orden.
Wanneer wij een mooi wegennet hebben,
zullen Gedep. Staten ook met plannen voor
een wegbqjasting komen. Nu durven zij nog
niet volgens hun eigen ootmoedige be
kentenis, omdat het huidige Provinciale
wegennet van te weinig belang is.
Inderdaad is het zoo. Niet alleen dat het
provinciale wegennet van weinig belang is,
maar de wegen in Noordholland zijn over
't algemeen slecht en beantwoorden aller-
mist aan ook maar hoogst bescheiden ei-
schen, die het moderne verkeer aan een
weg stellen mag.
Het is daarom toe te juichen dat Gedep.
Staten van Noordholland zullen gaan trach
ten dezen achterstand van Noordholland bij
vele andere provincies van ons land, in te
doen halen. Vooral onze plattelandsbevol
king, maar ook de stedelingen zullen daar
van het gerief en de baten ondervinden.
En wij hopen ook dat Gedep. Staten een
eventueele regeling van bijdragen in de kos
ten zoo eenvoudig mogelijk zullen opzetten.
Als we bemerken dat nu al reeds wordt
vooropgezet dat belanghebbenden bij een
of anderen weg zullen moeten bijdragen en
dat reeds al met procenten wordt gerekend
om ieders aandeel maar goed vast te stellen,
dan vreezen wij dat Gedep. Staten een zeer
omslachtig raderwerk opzetten cn bovendien
peuterig.
Wij hopen dat het „wegen-vraagstuk"
royaal en goed door Gedep. Staten onder
de oogen zal worden gezien en dat er
in Noordholland een oplossing aan worde
gegeven die getuigt van durf en frisschen,
breeden en als het moet origineelen opzet.
Barometerstand: 7GG. Vooruit,
OPGAYE VAN»
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteorol,
Instituut te De Bildt.
Naar waarnemingen in den morgen vat
25 Juni.
Hoogste barometerstand 770,8 m.M, té
Valentia.
Laagste barometerstand 739,4 m.M. te
Haparanda.
Verwachting van den avond van 25 tot den
avond van 26 Juni:
Zwakke tot matigen noordelijke tot noord
westelijken wind, betrokken tot zwaarbe
wolkt, waarschijnlijk een weinig regen, later
iets warmer.
De helft der deelnemers aan de Int. Phyto
pathologische Conferentie, welke deze week
te Wageningen gehoudten zal worden, brengt
op Donderdag 28 Juni a.s. een bezoek aan
Haarlem en de Bloembollen streek, zoo lezen
wij in het „Weelkblad voor Bloembollencul
tuur". Gedurende de morgenuren zal het ge
zelschap, waaronder zich planten ziekte nik uind i-
gen van schier adlie landen Ik:vinden, van
Haarlem nirt een autotocht maken naar Lisse,
waar eenige cultures zulten worden bezocht en
een bezoek, worden gebracht aan bet Proefsta
tion aldaaT. Bij deze gelegenheid zal dr. E.
van Slögteren, phytopatholoog voor de bloem
bollenstreek, een inleiding houden over de
moderne bestrijdfegs-methoden dier bloembol-
lcnzlrlkten. Na afloop hiervan begeeft bet ge
zelschap zich weder naar Haarlem en biedt
het Hoofdbestuur der Atg. Vereeniging voor
Bloembollencultuur een lunch aan in "t Park-
betel aan de Parlklaan.
Slot.
Waar uit het Rapport blijkt, dat slechts
geldelijke bezwaren bestaan tegen de voor
een zeer groot deel van West-FrieSland, maar
vooral voor Hoorn en Purmerend zoo ge-
wenschte verbinding van Hoorn met het Gr.
Noordholl. kanaal bij Purmerend, daar zou
het toch zijn te betreuren, "alt dit schoone
plan nog eens niet nader werd overwogen.
Door krachtige samenwerking van alle be
langhebbenden zijn wel grootere bezwaren
uit den weg geruimd, maar.... er moet met
overtuiging worden gestreden om het doel
te bereiken; want zonder strijd komt zelfs
het goede niet tot stand.
Dc kwijnende stad Medemblik kan, bij een
energiek optreden der burgerij, de markt
plaats worden voor een groot deel van den
Wicrmgermcerpolder, maar al lijdt de haven
niet door de inpoldering van het Wieringer-
meer, dan schijnt mij de plaats, ondanks de
spoorlijn, te geïsoleerd gelegen om een flin
ke ontwikkeling van den handel te kunnen
verwachten, als niet tevens voor een ka-
naalvcrbir.cling met de omliggende plaatsen
en in 't bijzonder met Hoorn wordt gezorgd.
Enkhuizen heeft door zijn gunstiger lig
ging minder dan andere plaatsen in West-
Friesland geleden onder de gevolgen van ge
brek aan binnenvaart, maar er zijn groote
veranderingen op til: de Zuiderzee wordt af
gesloten, Friesland werdt met Holland ver
bonden door den Dam van 't IJselmeer. Wat
zullen daarvan dc gevolgen zijn?
't Is te hopen, dat ook de Enkhuizers niet
futloos zullen gaan zitten wachten op hoop
van zegen, maar dat ze flink en tijdig zullen
inrichten naar de veranderingen, die staan te
wachten. Als een flinke sluis daar toegang
geeft tot het IJselmeer en van de omliggen
de plaatsen de stad te water goed is te be
reiken, dan zal'Enkhuizen met Hoorn en Me
demblik uitstekend kunnen concurreeren en
een bloeiende stapelplaats voor de omgeving
blijven, maar worden de handelswegen elders
verbeterd en bij Enkhuizen niet/ dan zal de
handel niet heel lang door de traditie blij
ven leven.
Resumeerende meen ik te moeten besluiten,
lo dat het Centraalkanaal voor West-
Friesland niet moet doorloopen langs de
grens, maar zooveel mogelijk door 't cen
trum.
2o dat het kanaal Kolhorn-Lutjewinkel-
Langendijk-Alkmaar (No. 3 der plannen van
de Commissie) het gedeelte van De Keins
tot Kolnorn wel gemist kan worden en daar
mee het motief, dat ertoe heeft geleid om 't
kanaal van Schagen naar 't Gr.-Noordholl.
Kanaal te laten loopen ver ten Noorden van
de kom der gemeente, als vervallen kan wor
den beschouwd.
3o dat eene verbinding van het Gr. Noord
holl. Kanaal nabij Stolpen, loopend langs
Schagerbrug naar de Menisbrug bij Schagen,
korter, goedkooper en met het ook op
eene verbinding met het Zuiden, meer is in 't
belang van Schagen en omgeving, dan de
verbinding, loopend van Stolpen over De
Keins naar Schagen, zooals dat door de Com
missie wordt voorgesteld.
4o dat het kanaal van Medemblik naar
Hoorn als begin eener korte verbinding van
't Oosten van West-Friesland met het Gr.
Noordholl.-kanaal en zoö met Amsterdam,
ook voor den Wieringermeerpolder van zeer
groot belang kan zijn.
5o dat het kanaalvak Alkmaar-Langendijk,
onderdeel van 't kanaal Alkmaar-Langen-
dijk-Luijewinkel-Kolhorn (Nr. 3 der kanaal
plannen) met een zijtak naar Dirkshom,
moet doorloopen tot Schagen en verder langs
Schagerbrug naar het Gr. Noordholl. Kanaal,
terwijl van dit verlengde deel de afmetingen
dezelfde moeten zijn als die van het kanaal
Alkmaar-Langendijk; ook moeten de sluizen
behooren tot het grootste der aangenomen
typen.
6o dat het kanaal Rustenburg-Obdam moet
worden verlengd tot Opmeer en later, bij
gebleken behoefte, tot het kanaal Medem
blikHoorn bij Oosfwoud.
7o dat Grootebroek en Andijk zeker aan
spraak hebben op verbinding met het Cen
traalkanaal.
8o dat een kanaalverbinding van Hoorn
over Edam met het Gr. Noordholl. kanaal
bij Ilpendam voor Hoorn en daarmee voor
een groot deel van West-Friesland en den
Wieringermeerpolder geheel onvoldoende is
en voor Purmerend een ramp beteekent.
9o dat in 't belang van een groot deel van
West-Friesland de Trekvaart Hoorn-Pur-
merend afdoende moet worden verbeterd
(dieper, breeder enz.) met een schutsluis in
den Oudendijk, in afmeting gelijk aan het
grootste der aangenomen typen.
Ten slotte schijnen mij de aanleg van het
W estkanaal (Stolp,en-Schagen-Langendijk-
Alkmaar) en die van het Oostkanaal (Me-
demhlik-Hoorn-Purmerend) het meest urgent.
