Brieven uit Frankrijk.
BUITENLAND
BINNENLAND
LIEFDE OVERWINT.
Tweede Blad
25 Juni 1923
Een gezamenlijke stap der Geallieerden bij Ismet pasja. Het beslag-
nemen der drankvoorraden onder Engelsch regeeringszegel door Ame
rikaansche beambten. Een rede van Harding over het Int. Hof van
Justitie. Een deviezenverordening in Duitscliland. Mc. Neill over
het Roervraagstuk. De Koninsj van België gekwetst. De berichten
over de uitbarsting van den Etna zijn schromelijk overdreven. Vlieg
ongelukken.
Onder de Telegrammen: De Britscbe gezant te Parijs heeft een be
langrijk onderhoud met Poincaré gehad. Groote brand te Chicago.
Nadere bizonderheden over de uitbarsting van den Etna. De hitte in
Amerika houdt aan.
HARDING EN HET HOF IN DEN HAAG.
8EÜ. BUITEML. BERlGMTEM.
=r
8S8BEKUMÖSGH HIEUWS.
FEUILLETON
a
DE ROYALISTISCHE BEWEGING IN
FRANKRIJK.
Weinig koninklijk zijn de gebaren, waar
mede de Royalistische partij en hare leiders
in Frankrijk sympathie willen wekken voor
een beweging, die feitelijk heel weinig heeft
te bcteekenen. Veel geschreeuw en weinig
wol. Maar toch, juist dat geschreeuw, die da
gelijks terugkeerende lastertaal in het partij
orgaan,, 1'Action Fra -9aise", d; lafhartige a n-
vallen vooral in de allerlaatste tijden op po
litieke tegenstanders, drukken een stempel
op de binnenlandsche politiek en de parle
mentaire zeden, dat zoowel in Frankrijk zelf
als daarbuiten, de reputatie en het prestige
van dat land ongunstig beinvloedt. Wat erger
is, de Royalistische partij splitst meer en meer
de eigen bevolking in twee kampen, stuurt
Aan op een burgeroorlog.
Geen middelen blijven ongebruikt om po-
.itieke vijanden verdacht te maken zelfs de
H. Stoel blijft niet gespaard voor aanvallen,
indien deze er toe kunnen bijdragen verwar
ring te stichten. Het is in de „voix nationale"
dat deze hoofdzakelijk tot uiting komen.
Ingewijden weten maar al te goed dat dit
orgaan ten nauwste verwant is aan de Roya
listische beweging in Frankrijk, waarvan
Leon Daudet en Charles Maurras de invloed
rijke leiders zijn. Het meest perfide is wel,
dal, terwijl „l'action fran?aise" steeds tracht
het katholicisme tegen de aanranders te ver
dedigen, zich op de bres stelt om de rampen
'door de befaamde scheidingswetten aange
richt, ongedaan te maken en bij de kerkelijke
overheden in een runstig daglicht te komen,
,,la voix nationale" juist haar kracht zoekt in
de geestelijkheid aan te vallen en verdeeldheid
te zaaien op godsdienstig terrein. Dit toont wel
duidelijk aan, hoe de leiders alles in het werk
Btellen om wanorde te scheppen, daardoor de
Onhoudbaarheid van het Republikeinsche
regiem aan te toonen en zoodoende partij
gangers voor hun koningsgezinde politiek te
winnen. Zij kennen de waarheid van het ge
zegde, dat het in troebel water goed visschen
's en trachten dit tot geestelijke en lichamelijke
schade van de eigen burgers in praktijk te
brengen. Onze sympathie voor de tegenwoor
dige regeering is niet bijster groot, waar wij
haar buitenlandsche politiek een beletsel
ichten voor het herstel van Europa en slechts
m een geheel katholieke Regeering voor
Frankrijk het middel zien in het rechte spoor
ce worden teruggebracht, maar een omkeer
in den Regeeringsvorm van dit land te willen
bewerkstelligen op dit oogenblik en op de
tvijze gelijk de „action franfaise" het wenscht,
kan niet anders dan uitloopcn op betreurens
waardige broedertwisten onder het Fransche
volk. Afgezien van het feit zelf of het Itali-
aansche fascisme navolging verdient in andere
landen, vergeten de Royalistische leiders,die
fascistisch aangelegd, veel verder wenschen
te gaan, dat Paus Leo XIII, om de eenheid
in Frankrijk te bevorderen, den Republi-
keinschen staatsvorm juist heeft goedgekeurd.
Zij gaan door het zaaien van tweedracht, dooi
de keuze hunner oneerlijke middelen, en
door hun daden van geweld regelrecht in
tegen het verlangen van dien kerkvorst.
Bovendien is de leider, Leon Daudet wiens
begaafdheden niet vallen te ontkennen, aller
minst aangewezen zich als katholieken voor
man op te werpen, gelijk hij het soms maar al
te graag wenscht te doen.
Zijn letterkundige arbeid, zijn vele romans,
over enkele waarvan de kardinaal-Bisschop
van Parijs, Mgr. Dubois, in de „Semaine
religieuse" onlangs openlijk zijn afkeuring
heeft uitgesproken, ademen voor het meeren-
deel een vcrderfelijken en zedeloozen geest.
En naast dezen pornographischen schrijver
Daudet, treedt als medeieider op de atheïsti
sche Charles Maurras. Wel trotsch mag de ko
ninklijke partij van het katholieke Frankrijk
zijn op dergelijke baanbrekers en het is
niet te verwonderen dat in breeden kring de
verontwaardiging ever hun aanmatigende
houding ten top is gestegen. Helaas houdt een
groot deel der rechterzijde deze mannen de
hand boven het hoofd, daarin voorgegaan
door minister Poincaré, die niet gaarne deze
steunpilaren van zijn Roerpolit'.ek tegen zich
in het harnas jaagt en is het de linkerzijde die
dicht aaneengesloten ter bescherming van
de Republiek en de werkelijke vrijheid in het
krijt is getreden. Maar toch klinken er geluk
kig ook in het werkelijk katholieke kamp
stemmen, om een einde te maken aan de ty-
rannie van een weliswaar kleine, maar al te
handtastelijke groep van medeburgers. Abbé
Trochu heeft in de „OnestEclair" den strijd
aangebonden en reeds aanstonds bij een be
zoek aan Parijs ondervonden, hoe de „Came-
lots du Roi" het op hem en zijn vrijheid heb
ben gemunt. Van andere katholieke zijde is
een vrij beknopt maar uitnemend tijdschrift
in liet leven geroepen, om in het licht te stel
len, welke schadelijke gevolgen voor Kerk en
Staat, deze huidige Royalistische beweging
kan hebben. Een drietal nummers van „le
Mouvement" zijn thans verschenen en de
hoofdredacteur Guy de Ferron, verzekerde
mij van vele zijden, niet het minst uit kef-
kelijke kringen, talrijke sympathiebetuigin
gen te ontvangen. Wij willen z:ide hij mij
de ware democratie dienen, de evolutie be
vorderen om de revolutie te keeren. Het
komt als geroepen op een oogenblik dat
zich sterker dan ooit, bij de Royalisten
fascistische neigingen openbaren en gelijk
minister Mannoury jheeft verklaard, de
Regeering van een door hen tegen den
Staatgericht complot op de hoogte is ge
bracht. Intusschen gaat Daudet voort in zijn
Orgaan met lasteren en schimpen, zich
sterk voelend door zijnpolitieken invloed
op den minister-president en het zwakke ver
zet der autoriteiten, maar toch de gebeurte
nissen^ der laatste weken hebben velen de
oogen geopend en hem krzchtige troeven uit
de hand geslagen.
De re'geering zal, zonder zelf in te boeten
aan prestige, niet langer de Royalistische
partij in bescherming kunnen nemen. Zij zal
moeten optreden tegen de daden van geweld
ter uiterste rechterzijde, evengoed als tegen
die van de communistische partij ter linker
zijde. Möcht de regeering dat vergeten, er
zijn mannen genoeg om dit telkens weer door
interpellaties in herinnering te brengen.
Werkelijk, het zijn niet alleen de nieuwe
Duitsche voorstellen, de geprikkeldheid over
Engeiand's houding, de buitenlandsche poli
tiek in het algemeen die op dit oogenblik de
gemoederen verhit en steeds scherper de
twee kampen tegenover elkaar doen staan
het is ook de binnenlandsche politiek, waar
over Vrijdag in de Kamer wordt gesproken,
die de verdeeldheid sterker onderstreept.
Wil Poincaré zijn haan inderdaad nog eeni-
gen tijd laten koning kraaien, dan moet hij
de koningsgezinde partij een tot hiertoe en
niet verder toeroepen.
Voor zijn Roer-politiek beschikt hij nog
over een meerderheid in de kamer, al geeft
deze een onjuist beeld van wat er leeft onder
het vclk, voor zijn al te gunstige gezindheid
jegens de aanranders der Republiek, zou hij
geen meerderheid in de Kamer vinden, die
dan bij uitzondering volkomen de meening
zou weergeven van het overgroote deel van
het Fransche volk. Mr. P. v. S.
Parijs, 13 Juni, 1923.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
Ismet pasja heeft achter eenvolgens bij de
gedelegeerden der groote mogendheden een
;tap gedaan om de aandacht van elk hun
ner tc vestigen op het feit, dat twee of drie
belangrijke problemen, welker oplossing be
slissend is voor de onderteekening van den
vrede, sedert 3 weken hangende gebleven
zijn, de kwestie van de coupons, het lot van
de buitenlandsche concessionarissen, de ont
ruiming van Konstantinopel. Hij voegde er
aan toe, dat hij in die omstandigheden niet
de noodzakelijkheid inzag van het bijeen
roepen der groote commissies om detail
kwesties af te handelen. De stap van Ismet
heeft den indruk gewekt, dat Turkije niet
met ten gunstig oog de mogelijkheid van de
overhandiging van een collectieve nota der
geallieerden ziet.
De Engelsche gedelegeerde heeft zijn
Franschcn en Italiaanschen collega tot een
bijeenkomst opgeroeoen met de deskundi
gen. Het schijnt, dat men meer en meer na
dert tot het denkbeeld van de opstelling van
een collectieve nota, waarin alle geschilpun
ten, die het sluiten van den vrede vertra
gen, zullen worden opgesomd en waarin op
elk dier punten een antwoord van Turkije
gevraagd wordt. Deze nota zou niet het ka
rakter van een ultimatum aannemen en ook
geen termijn stellen voor het antwoord.
Het persbureau Belga, meldt verder, dat
de geallieerden de Turken Zaterdagmiddag
te vier uur opgeroepen hebben voor een
belangrijke bijeenkomst ter bespreking van
de hangende kwesties. Het doel van de bij
eenkomst is de Turken er toe te brengen
hun standpunt te doen kennen ten opzichte
van de huidige moeilijkheden. Van hun hou
ding zal de houding der geallieerden af
hangen, met name de kwestie van het over
handigen van een nota.
DE ENGELSCHE SCHEPEN EN DE AME-
RIKAANSCHE DRANKWET.
De Amerikaansche douaneambtenaren heb
ben den verzegelden drankvoorraad van den
Baltic in beslag genomen. Het lossen van den
drank is echter gestaakt op de ontvangst
van orders, die vermoedelijk uit Washing
ton afkomstig waren.
De douane heeft ook de zegels van de
drankvoorraad van de Berengaria verbro
ken en formeel beslag gelegd op den heelen
voorraad, met uitzondering van de behoef
ten voor medisch gebruik.
DE INTERNATIONALE REGELING VAN
BOMBARDEMENTEN UIT DE LUCHT.
Het ontwerp-internationaal recht, opge
steld door de rechtskundige commissie, ter
voorkoming van bombardementen van staten
uit de lucht in tijd van oorlog, is verzonden
aan de mogendheden, die aan de conferentie
van Washington hebben deelgenomen.
Luchtbombardementen zullen alleen geoor
loofd zijn als zij gericht zijn op troepen, mi
litaire opslagplaatsen, wapen- bf munitiefa
brieken of spoorwegen in gebruik voor mi
litair vervoer.
In zijn redevoering over het Hof van In
ternationaal Recht te St. Louis, heeft Har
ding npg verklaard: „Uit liefde voor de vrij
heid en gehoorzamend aan een onweerstaan-
baren drang heeft het Amerikaansche volk
steeds met vreugde elke overwinning be
groet van dc democratie op de autocratie
en elke vervanging van een monarchistische
heerschappij door een volksregeering. Van
daar onze levendige wensch, dat er een
rechtvaardige regeling, waarvoor wij niet de
voorwaarden wenschen vast te stellen, in
Europa getroffen zal worden, welke voldoen
zal aan de wettige rechten van het heldhaf
tige en democratische Frankrijk op dusdani
ge wijze, dat Duitschland zijn beloften van
herstel kan nakomen en dat de Duitsche de
mocratie de nationale eer kan vestigen, welA
ke de Duitsche monarchie niet heeft gekend.
In dat geval zal Duitschland plaats kunnen
nemen in de rij van de staten, welke aange
sloten zijn bij het Permanente Hof van In
ternationale Justitie." t
DE DEVIEZEN-VERORDENING IN
DUITSCHLAND.
Zaterdag is een verordening van den rijks
president verschenen, waardoor voor den
deviezenhandèl beperkende bepalingen wor
den vastgesteld. Dientengevolge mogen geen
tuscheniijdscbe noteeringen worden open
baar gemaakt, doch uitsluitend de officieele
koersen. Ook voor den aan- en verkoop van
deviezen worden verschillende beperkende
bepalingen in deze verordening gegeven.
De rijkskanselier heeft de landsregeeringen
telegrafisch gewezen op de betcekenis van
de nieuwe wisselverordening en hun ver
zocht den onwettigen handel zooveel moge
lijk tegen te gaan.
MCNEILL OVER HET ROERVRAAGSTUK.
McNeill, de Engelsche onderstaatssecre
taris van buitenlandsche zaken, heeft in een
toespraak te Canterbury met betrekking tot
het Roervraagstuk gezegd, dat er ernstige
vrees voor bestaat, dat Duitschland in so
ciaal en oeconomisch opzicht ineen zou stor
ten als de huidige toestand bleef voortduren,
Hij voor zich zag niet in hoe het mogelijk
kon zijn van Duitschland een behoorlijke
vergoeding in geld te krijgen, louter door de
bezetting van een deel van het nijverheids-
gebied. Doch al mogen Engeland en Frank
rijk van mcening verschillen over de wijze
van optreden, er bestaat geen verschil van
mcening, en dat kan ook niet bestaan, over
de hoofdzaak, het behoud van de entente.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
De crisis in de nijverheid in het bezette
gebied neemt toe. Er zijn verschillende Ver
nielingen gepleegd of pogingen daartoe ge
schied aan de spoorwegen. Als sanctie
daarvoor heeft men een huiszoeking gehou
den op het inlichtingenkantoor voor spoor
wegpersoneel te Wiesbaden, waar 22 miljoen
mark in beslag is genomen en 7 lieden in
hechtenis genomen zijn.
Fransche soldaten hebben de fabriekster
reinen van de Phoenix te Hoerde bezet.
Waarom is tot dusver nog niet bekend.
Naar tot dusver uit het onderzoek van
Duitsche zijde gebleken is, heeft de moord
op de Belgische schildwachten bij Buer niets
met de politiek uit te staan. De beide Duit-
schers zijn ongetwijfeld zonder visa in het
bezette gebied teruggekeerd, wellicht om
te smokkelen. Zij werden door een Belgische
patroelje aangehouden, die hun, naar de
verklaring van een ooggetuige, die het voor
val voor zijn venster heeft gadegeslagen,
wilde visiteeren. Toen hebben de mannen,
die niet slechts wegens het ongeoorloofd be
treden van 't bezet gebied, doch ook wegens
dragen van wapenen zwaar gestraftt zouden
zijn geworden, op de Belgen geschoten. Men
vermoedt, dat de man, die aangeschoten is
terwijl hij het kanaal trachtte over te zwem
men, verdronken is, doch heeft nog geen
spoor van hem gevonden. Op last van de
regeering te Munster heeft het hoofd van de
staatspolitie te Buer het onderzoek op zich
genomen. In overleg met den Belgischen
commandant zijn twee Duitschers en een
Belgisch rechercheur belast met het verder
onderzoek in het onbezette gebied. De
strenge sancties die te Buer getroffen zijn,
hoewel de daad op Marl's gebied is gepleegd,
blijven echter van kracht. Het raadslid
Schossier is door de Belgen in hechtenis
genomen toen hij den Belgischen comman
dant het leedwezen van het gemeentebestuur
met het gebeurde kwam betuigen, doch
tevens tegen de zware bestraffing van Buer
opkwam.
Te Marl, dat wegens het gebeurde geheel
is afgezet, zouden vannacht nieuwe hotsin
gen zijn voorgevallen, waarbij een Belgisch
luitenant ernstig gewond moet zijn.
Op het station Frintrop heeft een Bel
gisch schildwacht een Duitschen werkman
neergeschoten.
DUITSCHE AANKOOPEN IN RUSLAND?
De Echo de Paris verneemt uit Berlijn,
dat de Duitsche regeering een overeenkomst
met die van de Oekraïne heeft aangegaan
ter levering van 35Ö.000 ton koren voor 40
millioen goudmark. Deze som zal worden
verstrekt door de Rijksbank, de industrie en
de banken. Bovendien heeft Stinnes in Rus
land 150.000 ton ijzererts en mangaan ge
kocht. Hij is met de regeering te Moskou
in bespreking over een algemecne conces
sie voor de ijzermijnen in Zuid-Rusland,
welke behooren aan Franschen en Belgen,
die door de sowjels uit hun eigendom zijn
ontzet.
PARIJSCHE COMMUNISTEN.
Bij een betooging, die op de Boulevards
te Parijs gehouden is door de communisten
tegen het fascisme, heeft een botsing met de
politie plaats gehad. Aan beide zijden moe
ten gewonden zijn.
DE KONING VAN BELGIË GEKWETST.
Op een wandelrit in de buurt van het
kasteel Laeken is het paard van den Belgi
schen koning met den poot in een door slag
regens veroorzaakte scheur geraakt en ge
vallen, zijn berijder meeslepend. Bij den val
heeft de koning een, der beentjes van het
handgewricht gebroken. Dr. Lepage is ont
boden om de fractuur te behandelen.
Naar het agentschap Belga uit Brussel
meldt, heeft het ongeluk, dat den koning van
België overkomen is, in het geheel geen
ernstig karakter. Dr. Depage heeft een kleine
operatie verricht er. het gebroken gewricht
in. een gipsverband gelegd. Men verwacht,
ctaf dc koning spoedig hersteld zal zijn.
DE MINISTERIEELE CRISIS IN BELGIË.
Theunis heeft Zaterdagmiddag weder een
lang onderhoud gehad met zijn oud-collcga's
Ruzetti, Franck en Nolf.
Toen hij 's avonds tegen acht uur zijn bu
reau verliet, vrocgeri journalisten hem, hoe
het met de zaken stond.
„Maar enfin!", antwoordde hij, „Gij wilt
toch niet, dat ik in acht dagen vind, wat het
parlement in vier jaar niet heeft kunnen vin-
DE UITBARSTING VAN DE ETNA.
Jean Carrère, de correspondent van de
Temps te Rome, bevestigt de eergisteren
ook door het agentschap Stefani gedane
mededecling, dat de huidige uitbarsting van
de Etna niet van ernstigen aard gerekend
moet worden, al heeft de lava wel wat ver
nieling aangericht en al leenen de gebeur
tenissen zich tot boeiende en dramatische
beschijving, zooals in verschillende bladen
zijn voorgekomen. In alle richtingen is de
kracht van den lava-stroom zeer vermin
derd. Het gevaar dat Linguaglossa bedreig
de, néémt steeds meer af.
UIT ALBANIË.
Uil Skoetari wordt gemeld, dat de toe
stand in Albanië niet zoo erg is, als be
weerd is. De huidige regcering schijnt den
wensch to hebben een buitenlandschen
christelijken prins tot vorst van Albanië
aan te stellen. Men spreekt niet meer van
den prins von Wied, maar van een anderen
prins,
ENGELSCH-AMERIKAANSCH
ARBITRAGEVERDRAG,
Geddcs en Hughes hebben een overeen
komst geteekend, waarbij het Engelsch-
Amcrikaansche arbitrageverdrag van 1908
voor vijf jaar wordt verlengd.
GEEN GELD VOOR DE AMERIKAAN
SCHE MAIL.
Men deelt officieel mede, dat wegens
het gebrek aan fondsen, totdat 1 Juli de
nieuwe begrootingscredietcn beschikbaar
komen, er deze heele week geen pakket-
post naar Europa zal worden verzonden.
Het is nog de vraag of de voorname mail
stukken tusschen 28 Juni en 1 Juli v/el ver
zonden zullen worden, doch dit zal vermoe
delijk wel het geval zijn als daarvoor ten
schip wordt aangewezen.
DE NIEUWE LOONREGELING IN
DUITSCHLAND.
Dc besprekingen tusschen de patroons
organisaties en de vakvereenigingen over
de aanstaande index-loonen zijn begonnen.
De algemeene economische toestand werd
eerst te 'berde gebracht. Vervolgens werden
de voorstellen van het Duitsche Verbond
van Vakvereenigingen nagegaan. Men be
sloot een commissie te benoemen, die een
definitief voorstel zal moeten ontwerpen.
VLIEGONGELUKKEN.
Marcanti, Italiaansch miinster van lucht
vaart, die per vliegtuig vertrokken was naar
Parijs met de bedoeling zich vandaar naar
Londen te begeven om een congres bij te
wonen, is wegsen een motordefect moeten
landen in de buurt van het meer van Bour-
get. Hij heeft verscheidene ribben gekneusd
en een arm gebroken. Zijn leven is niet in
gevaar.
De vlieger Casali heeft een doodelijken
val gedaan in de omstreken van Damcrau-
court. De mecanicien is licht gewond.
Bij den 400 mijlwedstrijd voor vliegtuigen
is de eendekker van majoor Foote in brand
gevlogen en nabij Chertsey te pletter ge
vallen. Foote is verbrand.
HET LATIJN IN HET FRANSCHE
ONDERWIJS.
PARIJS, 23 Juni. Leon Bérard, de mi
nister van onderwijs, heeft in de Kamer
zijn wetsontwerp tot hervorming van het
middelbaar onderwijs, waarbij de studie
van het Latijn wordt uitgebreid, verdedigd.
Minister Bérard herinnerde eraan, dat het
Latijn de waakhond voor het Franse!) is
en legde nadruk op de noodzakelijkheid
om het gevaar af te wenden, dat rijkdom
zonder cultuur op de geesten een leclijken
druk zou uitoefenen.
In een politieke redevoering te Ox
ford heeft Lloyd George nog eens ver
klaard voor hereeniging van de liberalen
te zijn, mits dat kon gaan zonder d at een
van beide groepen er zijn zelfrespect bij
zou inschieten. „Ik ben voor de liberale
eenheid, omdat ik die onmisbaar acht om
het land te redden van de uitersten van
reactie en ik wil niet zeggen revolutie,
maar plotselinge schokken. Ik geloof, dat
de liberale partij daartoe in staat is. Ik heb
geloofd in de nationale eenheid zoolang het
land in gevaar was. Men heeft nu besloten,
dat het oude partijstelsel hersteld zal wor
den. Indien dat geschiedt, dan is c* maar
cén partij, waarvan ik ooit lid ben ge
weest en daar hoor ik nog toe.
Vrijdag is een gedenkplaat voor veld
maarschalk sir Henry Wilson onthuld naast 1
het gedenkteeken voor het personeel van
de Great Eastern, dat sir Henry verleden j
jaar onthuld heeft, enkele uren ^voordat dc
Iersche nationalisten hem om het leven
brachten,
De Engelsche mariniers die geruimen
tijd verdeeld zijn geweest in een artillerie
ën een infanteriekorps, zijn thans, uit re
denen van bezuiniging, hereenigd tot een
enkel korps.
Woensdagavond belde een jongedame
aan op Je „flat" van den heer H. G. Wells,
de bekende romanschrijver op Whitehall
Court te Westminster, tegenover dc ach
terzijde van het departement van oorlog
gelegen. Wells opende de deur en vond het
meisje in opgewonden toestand, hij bood
haar hulp en toen bleek, dat zij vrijwel
bezwijmd was en bloedde uit wonden, met
ccn scheermes toegebracht, in dc keelstreek.
Het meisje, dat naar een ziekenhuis is over
gebracht, schijnt pas onlangs uit Wccr.cn
naar Londen tc zijn gekomen, waar zij aan
tijdschriften meewerkt. Haar toestand is
niet van ernstigen aard. Wells, de politic
en de ziekenhuisbeheerders weigeren in
lichtingen over het geval te verschaffen.
Lloyd George en het liberale parle
mentslid Pringle hebben Donderdagavond te
Oxford met elkaar gedebatteerd over liet
tractaat van Versailles. Pringle hield slaan
de, dat het tractaat een stuk was, waarin
wijsheid en rechtvaardigheid ver te zoeken
waren, hetwelk in een ingediende motie uit
gesproken word. Pringle voegde hieraan toe,
dat het tractaat weliswaar dé Pruisische he
gemonie vernietigd, maar er een Fransche
voor in de plaats gesteld had.
Lloyd George antwoordde, dat het trac
taat in het Lagerhuis nooit was bestreden
en dat hij zich niet schaamde voor wc-lk
aandeel ook, dat hij eraan gehad had.
De motie tot afkeuring van het tractaat als
onverstandig en onrechtvaardig werd ten
slotte door de vergadering van de Oxford
Union met 556 tegen 450 stemmen verwor
pen.
Herbert Smith, de voorzitter van den En-
gelschen mijnwerkersbond, heeft na de ver
werping van het wetsvoorstel van de arbei
derspartij nopens een minimumloon vóór ko-
lendelvers door het Lagerhuis, verklaard, dat
tenzij het parlement alsnog leniging van hun
nood verschafte, dc overeenkomst met de
mijnen zou opgezegd worden. Daarna zou
den onderhandelingen moeten beginnen óver
een nieuwe gewijzigde overeenkomst, die den
mijnwerkers een loon zou verzekeren, dat
in overeenstemming was met de kosten van
het leven.
Het jaarrapport van de Engelsche ar
beiderspartij geeft op, dat het aantal leden
3.310.236 bedraagt, tegen verleden jaar
4.010.361.
Het bestuur heelt beslist, dat epn nieuwe
aanvraag van de communistische partij voor
aansluiting niet overwogë'n kon worden.
Ambtenaren van de Londcnsche politie
hebben een inva.l gedaan in dc bureau s van
dc Daily Herald, het orgaan van de arbei
derspartij, om het origineel en dc reproduc
ties in handen te krijgen van een foto van
de nieuwe reusachtige Britsche duikboot, die
iq het blad opgenomen was. Het origineel
werd den ambtenaren ter hand gesteld en de
onverkochte exemplaren van de krant met
de gereproducéerde foto in beslag genomen.
In een tunnel van den spoorweg van
Manchester naar Leeds heeft een stier een
aantal treinen opgehouden, die op de lijn
queue moesten maken.
Ten slotte slaagde een locomotief, met alle
lichten op en zooveel lawaai makende als
maar mogelijk was, erin, het dier voetje voor
voetje uit de tunnel te loodsen.
Te Augsburg is de Duitsche koopman
Messerschmidt in hechtenis genomen. Hij
maakte verslagen van vergaderingen van po
litieke partijen en van bijeenkomsten van
uit het Roergebied uitgewezen Duitschers en
verkocht deze verslagen aan Fransche agen
ten.
Te Munchen is Donderdagavond Kom-
merzienrat Fraenkel de voorzitter van dc
Kamer van Koophandel, door nationaal-so-
cialisten op straat aangevallen en bewuste
loos geslagen. De zoon van den heer Fraen
kel werd eveneens mishandeld. Een der da
dels is bekend. Gearresteerd is hij echter nog
niet.
De prijs van een tramrit, die op het
oogenblik 600 mark bedraagt, zal vermoede
lijk. Maandag tot 1Ó00 cn 2 Juli tot 1500 mark
worden verhoogd. Ook voor de tunnclspoor,
de stadsspoor cn de omnibussen worden ver
hoogingen aangekondigd.
De Zwitsersche bondsraad heeft kolo
nel Poust Heinrich, de bevelhebber van dé
infanterie, benoemd tot hoofd van den ge-
neralen staf.
De correspondent van het Berliner
Tageblatt te Rome meldt, dat 'zich op het
Vatikaan een buitengewoon groote diploma
tieke activiteit ontwikkelt. Verschillende
pauselijke gezanten in het buitenland o.a.
mgr. Micara, pauselijk gezant te Brussel en
mgr. Marmaggi uit Praag zijn door den
Paus en door den kardinaal-staatssecretaris
Gasparri ontvangen. Gemeld wordt, dat ccn
aantal nieuwe concordaten zullen worden
gesloten' o.a. een met Beieren dat door den
nuntius Mgr. Pacelli is ontworpen.
Zaterdagochtend hebben president
Ebert, de rijkskanselier en de rijksministers
von Rosenberg en Ocser een bezoek ge
bracht aan de villa van Walter Rathenau
in de Koeningsallee, alwaar zij door de moe
der, de zuster en den zwager van den over
leden minister werden ontvangen. Mevrouw
Rathenau deelde mee, dat zij dit huis, dat
als een deel van een Rathenaustichting dient
te worden beschouwd, aan het rijk wenscht
over te dragen. Indien, voegde zij eraan toe,
dc geest, van naastenliefde, waarvoor Walter
Rathenau heeft gestreden, over het vader
land en de heele wereld vaardig zal worden,
zal zijn levenstaak toch vervuld zijn.
President Ebert zeide in zijn antwoord
o.a., dat de geest van dit. huis nog eeuwen
lang zal getuigen van de ongeëvenaarde per
soonlijkheid van Rathenau en van zijn
streven voor zijn vaderland. Naastenliefde
zal steeds uit zijn persoonlijkheid stralen.
Naar de Lokal Anzeiger uit Brcmer-
vörde meldt, heeft een vilder, die door de
politie verrast werd bij een geheime slach
ting, een wachtmeester en een veldwachter
doodgeschoten. Dc man is voortvluchtig.
De strijd legen de wilde beurzen in
Polen wordt met kracht voortgezet. Gisteren
zijn invallen gedaan in verscheidene koffie
huizen, waarbij dc aangetroffen beursschar»
rclaars in hechtenis werden genomen. Huy
aantal beliep 64.
Naar Reuter uit Nome meldt, zoii
Amundsen, die thans te Wainwright ver
toeft, voornemens zijn alsnog te beproeven
over de Noordpool te vliegen, wanneer zijo
vliegtuig hersteld zal zijn,
NEDERLAND EN BELGÏë.
De katholieke senator Pastoor had enkele
weken geleden aan den Belgischen minister
van buitenlandsche zaken een vraag gesteld
omtrent de beteekenis, die- gehecht moest
worden aan de kwestie van het Algemeen
Ncdcrlandsch verbond, het congres van dat
Verbond te Dordrecht en de activisten.
Men herinnert zich, dat minister Jaspai
tc dezer zake reeds inlichtingen had doen in
winnen in den Haag, door den Belgischen
gezant, prins de Ligne. De minister heeft
thans naar de „N. R. Crt." weet te melden,
op de gestelde vraag het volgende geant
woord
„Op 24, 25 en 26 Mei heeft het Alg. Ned.
Verbond te Dordrecht zijn 25-jarig bestaan
gevierd in den vorm van een philologische
bijeenkomst en van een tentoonstelling ge
volgd door een congres en een feestmaaltijd.
In den namiddag van 25 Mei, tijdens een
zitting van het congres in de lokali
teiten van den Bond heeft mr. v. d.
Broeck gewezen algemeen secretaris van
den Rnad van Vlaanderen, die ter dood
veroordeeld is in België en sedert den
wapenstilstand een toevlucht in Nederland
gezocht heeft aan den voorzitter van het
A. N. V. een portret ter hand gesteld van
zekeren Hyppoliet Meert een der stichters
van het Verbond, die later bij verstek door
de Belgische justitie ter dood veroordeeld is.
Bij deze overhandiging heeft 'nr. van den
Broeck een rede gehouden over het
werk van Meert op taalkundig gebied. Hij
besloot zijn redevoering met een toespeling
op de politieke antecedenten van Meert in
verband met diens veroordeeling, en heeft
getracht Meerts houding gedurende de be
zetting te rechtvaardigen.
Meert die op het.oogenblik in Duitschland
vertoeft was niet aanwezig.
Het congres en de feestmaaltijd van 26
Mei zijn de eenige plechtigheden, waaraan
vijf Nederlandsche ministers deelgenomen
hebben.
Er is niet vastgesteld, dat terdood veroor
deelde Belgen er aan deelgenomen hebben.
Zij hebben er in ieder geval niet het woord
gevoerd. De eenige activist, over wien in
twee redevoeringen gesproken is gedurende
deze plechtigheden, is bovengenoemde Meert.
Zijn naam is aangehaald met dien van den
anderen stichter van het A.N.V. Zij zijn in
deze hoedanigheid gehuldigd."
MEVROUW KRUPP IN ONS LAND.
Mevrouw Krupp von Bohlen und Halbach
is de vorige week met haar zes kinderen
in ons land aangekomen. j
BETER LAAT DAN NOOIT.
Het departement van Buitenlandsche Za
ken deelt mede, dat tusschen de Belgische
en de Nederlandsche regeeringen overeen
stemming is verkregen over de wijze van
terugbetaling van de kosten gemaakt we/
gens interneering van Belgische militair»-
tijdens den oorlog.
WAARSCHUWING TEGEN LANDVER
HUIZING NAAR BRAZILIË.
Naar de directeur van het Informatiebu
reau van de Nederlandsche Verecniging
„Landverhuizing" uit goede bron verneemt,
heeft de regeering van den staat Pernam-
buco in Brazilië besloten om krachtige maat
regelen te nemen ter bevordering der land
verhuizing van Europeanen uit Noord- en
Midden-Europa naar dat gewest.
De directeur vestigt er de aandacht op,
dat de landstreek, waarheen men kolonisten
verlangt te brengen, een zeer warm klimaat
heeft, zoodat het voor Nederlanders niet
mogelijk is, daar landarbeid te verrichten.
Nadrukkelijk wordt gewaarschuwd tegen
landverhuizing naar Brazilië, voordat men in
lichtingen en raad heeft gevraagd aan ge
noemd Informatiebureau, Bezuidenhoutsche-
weg 97, waar ieder belangeloos en kosteloos
wordt geholpen.
DE ZOMERTIJD.
De Christ. Boeren- en Tuindersbond in
Nederland, het Kon, Ned. Landbouwcomité
en de Ncd. Boerenbond hebben in een adres
tol den ministerraad het verzoek gericht,
cene bespreking te doen plaats hebben van
vertegenwoordigers uit de verschillende
groepen der bevolking, ten einde met juist
heid te doen vaststellen, welke economische,
technische en andere bezwaren aan het be
houd van den z.g. zomertijd en het invoe
ren van den z.g. zomertijd voor de onder
scheidene volksgroepen eii voor de gemeen
schap verbonden zijn.
JOURNALISTIEK.
Zaterdag 30 Juni a.s. zal het 25 jaar ge
leden zijn! dat de heer H. Vesters werd ver
bonden aan het Noord-Brabantsch Dagblad
„Het Huisgezin."
DE BURGEMEESTERSBENOEMING VAN
ROTTERDAM.
Het Rotterdamsche raadslid Dr. W. van
Ravesteijn heeft tot den voorzitter van den
gemeenteraad van Rotterdam een schrijven
gericht, houdende verzoek in de eerstvol
gende vergadering de volgende vragen tot
B. en W. te mogen richten:
Is het juist, zooals door een dagblad is
medegedeeld, dat de regeering zich tot het
In den hoek, aan den kant der vensters,
fitten de filosofen der liefhebberij. In hun
tnidden hoort men Pie Caris, die gedurig met
de armen slaat, alsof hij er mee vliegen ging
„O tegen mijn dikbek kan geen duif aan
Ik verwed dat zij bij de drie eersten is 1
Wel, daar wed ik tegen, deed Jan Cre-
mcr, een lange, met kort grijs haar en geel
achtig gelaat, (terwijl hij uit zijn wit aarden
pijp een wolk rook zoog voor hoeveel Voor
vijf frank
Vijf frank, ja, dat zij vóór uw felle
rooie thuis zal zijn.
Ik houd de weddenschap tegen uwen
dikbek.
Tegen uw rooie, dadelijk. Ik heb mijn
dikbek vóór zijn vertrek een jong in 't nest
gelegd, dan vliegt hij om zich dood te vliegen
bnhij slaat met de armen 'n zwenk om
den balk als om dit te bewijzen.
Willekens kijkt de sprekers in de oogen,
maar, tegen zijn gewoonte, zwijgt hij.
De tafel verder is er 'n heele redetwist over
't vliegen der duiven naar het noorden, en of
de duiven beter terugkomen uit Holland dan
uit Frankrijk, of men het wagen zou, wijl
Frankrijk 't den liefhebbers soms zoo lastig
maakt, de reizen op Duitschland in te rich
ten.
Een, met bolronde oogen, waarboven zwar
te wenkbrauwen in 'n halven kring glinste
ren, alsof hij 'n helder gedachte, ijlings
in 't hoofd kreeg, riep eensklaps zegevierend
uit
De duiven komen zeker veel sneller uit
Frankrijk dan uit Holland ze vliegen dan
imtners bergaf
Iedereen beziet hem verwonderd over de
ze nieuwe opvatting der duivenvlucht, en
weldra volgt een algemeene schaterlach,
waaraan de ronde bolle oogen zich niet sto
ren. De man ledigt zijn glas in één teug en
kwaad voegt hij bij zijn wijsgeerige opmer
king België ligt immers veel lager dan
Frankrijk. De duiven vliegen van uit Hol
land naar hier berg op, en daarom ook ko
men ze lastiger terug. Dat is duidelijk
'n Nieuwe algemeene schaterlach verdooft
alle rumoer. Hans Kas, met zijn dikke oogen,
lacht zelf mee, slaat duchtig met den dikken
bodem van Zijn glas op tafel, en schreeuwt
om 't lachen te overheerschen „Bet, tap nog
eens vol 1"
Kas, schertst Caris, met 'n groot ge
baar, 1'; geloof dat uw duiven altoos berg op
vliegen.
Waarom dat vraagt Hans, terwijl zijn
bolle oogen naar buiten puilen.
Wel, omdat ze altoos te laat komen.
Ah 1 ah ah schettert Miel Vanderwe-
gen zoo snijdend, zoo scherp, en dan ook zoo
komiek, dat hij 'n nieuwen schaterlach teweeg
bracht in de zaql en Hans Kas, niet meer
wetende wat te zeggen, om bestwil ook nog
maar heel luid meelacht.
Miel Vanderwegen, met zijn kort
kieltje, zijn ringen in de ooren, zijn scherpen
neus, die 'n grijs kneveltje en 'n puntig bok-
kenbaardje overlommert, en zijn muts met
kleine glanzende klep, welke hij gedurig op
zijde van zijn peper- en zoutkleurige haren
stoot, terwijl zijn oogen in hun honderden
rimpeltjes altoos glimlachen, gaat schertsend
voort
't Is toch de schuld van Kas niet dat
zijn duiven te laat komen hij geeft hun eten
genoeg, en..nog meer dan eten.
Wat dan Miel is de algemeene vraag.
Ah ah ah ah 1 gaat scherp de lach
van Miel voort, terwijl hij zijn lichaam ach
terover houdt en zijn hand met 'nen boog
naar. zijn voorhoofd 'n soldatengroet teekent
ah ah ah Hij geeft hun nog wel van den
stok 1
Van den stok roepen allen schertsend
kijkend naar Hans, wiens boloogen lonken.
Ja, van den stok Ah ah'! ah 1 Zondag
toen zijn vliegers weer te laat kwamen, stond
hij met den stok op zijn hok, en sloeg naar
zijn achterblijvers alsof ze heksen waren. Ah 1
ah 1 ah 1 ah 1 En Trien, zijn zuster, stond in
de deur te weenen die arme diertjes die
arme diertjes Ah ah 1 ah en Miel sloeg
zich van vreugde de twee handen op de
knieën, dat 't kletste, terwijl borst en hoofd
hevig op en neer gingen met 'n schetterend
en aanhoudend ah 1 ah 1 ah eh 1 eh 1
Het bureau staakte zijn werk en stond op,
vreugdevol naar de zaal kijkend.
Lach maar op, zei Hans, 'i aangebrachte
glas bier aan den mond, Zondag leer ik
hun nog wat anders als ze weer te lui zijn.
Zet uw hok in den kelder, spotte Caris,
dan vliegen uw duiven zeker bergaf.
Lach maar, Caris, mijn stokslagen kos
ten in alle geval minder dan al de pillen, die
gij aan de uwe geeft.
Op 't woord „pillen" keerden allen zich
naar den linkerhoek, waar apotheker Piels
Zat, met 'n ronden lach, die zijn gedunde
tandenrij tee kende.
Alsof 't woord van Hans Kas vele plich-
tigen had getroffen, bedaarde spoedig die
algemeene lach, en 't klonk aan het bureau
„Toe maar wie nog Nog 'n half uur cn
wij looden de korven! Hoeveel duiven
Waarop zet gij? Op alle poulen en de
stempelslagen sloegen dof op 't oliedoek.
Och Zei de apotheker tot zijn tafelbu
ren, 'n duif is nog al taai, ze kan nog aljwat
verdragen. Voor eenige dagen bracht er mij
de lange Kraan een, die in den nek 'nen slag
van den sperwer had gekregen. Ze liet de
vleugelen hangen. Ze was als dood. Ik maakte
met phenikol-zuur de wonde zuiver, naaide
ze goed toe, gaf haar een 'paar pillen van
quinquina, om ze te versterken 's anderen
daags was ze weer aan 't pikken en toekomen
de week laat Kraan ze weer meereizen.
En ze is heel genezen vroeg Hans
Kas, met veel bewondering in de ronde oo
gen.
Heel bevestigde de apotheker, de lip
pen veelbeteekenend vooruit geplooid. Gij
ziet 't Kas, en zijn mond opende zich weer
in 'n breeden lach, 'n pil kan toch meer dan
'n stokslag.
Het lachen had nu plaats gemaakt voor 'n
overtuigde bewondering. Mijmheer Piels, 'n
doosje uit zijn vestzak halende, duwde 't on
gemerkt zijn buurman, die hem iets in 't oor
had gefluisterd, in de vuist, er zacht bijvoe
gende „Geef haar dat maar elk twee pillen
vóór 't vertrek dat zijn globulen arseniaat
van strichnien, dat kalmt de zenuwen en
geeft spierkracht. Juist wat ze noodig heb
ben bij dis hitte.
Hoeveel is 't
Maar één frankske Ge zult er mij
weten van te vertellen Dank u.
De liefhebber trok met zijn korfje den
gang in, waar hij zijn drie reizigers den bek
opende en alle drie 'n paar pillen deed slikken.
Een ander kwam bij Mijnheer Piels, ik
héb drie jongen met het geel in de keel zitten.
Kom morgen thuis, Jannes. Ik kreeg
daar juist 'n recept tegen, van dokter Martens,
die uit Duitschland komt. 't Is een geheim
tusschen ons beiden. Na drie dagen is uw
duivenhok ontsmet.
Ja, maar zijn dan mijn zieke ook wel
heel genezen Ik heb van al beproefd. Ci
troen, azijn, peperbollen
Beteekent allemaal niets. Tot morgen.
Allo 1 wie komt bij klonk weer heider
in de zaal daarneven, de roepende stem. Wie
komt hii Wie zet nog Hoeveel duiven
Waarop zet gij
Jongens Jongens schatert Caris, ter
wijl zijn armen zwaaien, 't zal Zondag kwes
tie zijn van te loopen, 't is Zuidewind, de
duiven zullen opeens vallen.
Zondag halen 't de jongen door, ze»
Cremer. Willekens, hebt ge uw duiven al
ingezet?
Ja 1 deed kortaf de anders erg praatzieke
meester-kleermaker.
Hoeveel t
Vier. Ze zijn al ingekorfd.
En gij hebt op alle poulen gezet
—Ja
Dan is 't ook niet waar, wat ze verteld
hebben
Wat dan
Dat Bloem's kat op uw hok heeft ge
zeten.
Wel waar was 't'knorrig antwoord.
Maar, onnoozele, dan komt immer»
Zondag geen ééne duif uw hok in. En *1
steekt Zondag op één seconde.
Willekens bezag hem vragend en zwij
gend.
O la la Willekens, tergde Caris.
Gij gooit uw geld weg. 'n Liefhebber gelijk
gij 1 Waren de duiven, die ge nu inzet, toen
misschien niet op uw hok
Ja welmaar 't is nu al acht dagen ge
leden. En ze gaan weer goed in.
Ze moesten eerst nog 'n reisje op proef
hebben gedaan. Gij werpt uw geld weg.
't Kan zijn, antwoordde Willekens, en
stiet zijn hoed naarden nek. - i
