Brieven uit Dnitschland.
BUITENLAND
Tweede Blad
3 Juli 1923
LIEFDE OVERWINT.
Een artikel in de „Observer", melding makend van een scherper eisch,
door den Britschen gezant te Parijs gesteld, om antwoord op de Engel-
sche vragenlijst, wordt officieel tegengesproken. Verdaging der con
ferentie van Lausanne? De Kroonprins van Zweden verloofd met prin
ses Mountbatten.
Onder de Telegrammen: Een afzonderlijk optreden van Engeland tegen
over Duitschland in geval, dat tusschen Engeland en Frankrijk geen over
eenstemming wordt verkregen, wordt volstrekt voorbarig genoemd.
De Paus over den jongsten bomaanslag bij Duisburg. Baldwin noemt
een internationale Conferentie tot beperking der luchtbewapening ontijdig.
De vice-voorzitter der Italiaansche Kamer overleden. De paleisbran-
den in China.
®ii. 5UITENL, BERICHTEN.
ÜIT DE PE$S.
FEUILLETON
0E OORLQGS-INVALIDEN.
Berlijn, 26 Juni 1923.
i lin fur Kriegsschwerbeschd aigte und Kriegs-
i hinterbliebene."
't Is het eenige waarop bij deze instelling
wat aan te merken valt. Maar ach, wat doet
Nog vóór 2 jaren zag men in de drukste ten slotte haar naam ter zake, wanneer ha-
straten van Berlijn honderden slachtoffers re werken zoo schoon zijn en zoo velen ten
van den oorlog, blinden en kreupelen, men- heil. Door hare goede zorgen konden reeds
schen wier gelaat afgrijselijk verminkt was, meer dan 90 pCt. dezer ernstig-verminkten
ongelukkigen zonder armen of beenen. Men in passende betrekkingen worden onder-
Zag er velen op den grond liggen in voortdu- gebracht, de meesten tegen het volle tarief
rende heftige zenuwschokken. Allen bede- loon.
lend in de versleten uniform „der grossen Het aantal dezer invaliden bedraagt voor
Armee". Berlijn alleen 30.000 Er is hier dus wel iets
De voorbijgangers toonden zich hartelijk tot stand gebracht, dat allen lof verdient,
medelijdend en de aalmoezen stroomden hun Vele invaliden, die reeds vóór den oorlog
rijkelijk toe. Verzuimde de Regeering voor onbruikbare elementen waren, zijn hier cp
deze ongelukkigen iets te doen Volstrekt het juiste pad gebracht, dat hen tot eerlij-
niet Zij wilde ze allen helpen en hielp ook ken arbeid en een behoorlijk bestaan voer-
allen, die tot haar kwamen. de. Er zijn nu ook werkplaatsen ingericht
Op bewonderenswaardige wijze werden waar de invaliden niet alleen onderwezen
verminkten onderricht en geoefend in arbeid worden in beroepen, die voor hen geschikt
die Jhen een behoorlijk bestaan kan verschaf- zijn, zij kunnen hier ook blijven arbeiden
fen. Verloren ledematen werden door ver- totdat ze bij industrie of handel kunnen wor
nuftige apparaten dermate vervangen, dat den ondergebracht.
deze invaliden door prachtig geleide oefe-Eene andere instelling zorgt voor het af-
ning ten slotte in staat waren, arbeid te ver- richten der honden, die de blinden moeten
richten, die maar weinig, soms in het geheel leiden. Het is treffend hoe deze schrandere
niet onderdoet voor werk van een gewoon dieren zich van hun taak kwijten. Ik zie dik-
mensch met gezonde ledematen. wijls een blinde, die zich dagelijks naar zijn
De invaliden hebben dikwijls zelfs nog iets kantoor begeeft, geleid door zijn hond. Om
voor. Zij werken met groote ambitie het i- het perron van den stad-spoor te bereiken
hen steeds weer een nieuwe vreugde, ar- moet men eerst een trap afdalen en dan weer
beid te verrichten, die niet ophoudt bewont een beklimmen. Zie nu, hoe de hond zich te-
deriag te wekken en waartoe zij zelf bij hen gen zijn meester aandrukt, om hem te waar'
begin hunner oefeningen zich nauwelijks een- schuwen, als ze de trap genaderd zijn.
maal in staat konden achten. Zij hebben ar- i Zou de blinde toch te ver gaan, dan trekt
len meer bereikt, dan ze ooit hadden dur- de hond hem met kracht terug. Altijd bij de
ven hopen. leuning voert hij zijn meester langzaam de
Intusschen, vele invaliden bedelden liever, trap af en de andere weer op. Het gaat vlot
Het is gemakkelijker en brengt veel meer door het loket rechts het perron op. De trein
op. Het is verleden jaar vastgesteld, dat der- die de andere richting gaat, interesseert hem
gelijke bedelaars per week toen ophaalden niet. Hij kent zijn treintje en wacht hem
in papieren mark een bedrag van meer dan met een wijsgeerig gezicht kalm af. Als deze
honderd gulden, volgens den koers van die tot stilstand gekomen is, drukt hij energiek
dagen. j den kop tusschen de passagiers, die altijd
De Hoofdcommissaris wees hier destijds 's morgens de treinen bestormen en trekt
op en verzocht het publiek dringend zijne zijn meester langzaam maar zeker den trein
liefdadigheid elders uit te oefenen, waar ze in.
noodig was. j Het zij hier terloops opgemerkt, dat de
Velen dezer bedelaars, die overdag uren- j treeplanken der wagens van den stad-spoor
lang hun beroep uitoefenen in aanhoudende minder gevaarlijk zijn en stellig veel gemak-
heftige krampbewegingen van hoofd, armen keiijker dan die van andere treinen ze loo-
en beenen, gaan 's avonds in hun wijk met pen door en reiken door flinke breedte nog
vrouw en kind of met hunne „aanstaande" i iets over het perron. De hond voert zijn
stram-recht en gezond van lijf en leden naarmeester behouden in de coupé. Het wordt
de kino en drinken na afloop een biertje of j hem niet moeilijk gemaakt, een ieder is
een Schnapps, om van andere amusementen steeds bereid plaats te maken voor den blin-
maar te zwijgen. I de. Zijn hond kent men aan het roode kruis.
Het is voor den Schupo, die zijn luidjes i Bij het uitstijgen weer de langzame maar
kent, geen dankbare taak, deze komedianten j zekere beweging voorwaarts. Waar iets in
te verdrijven, wanneer ze door hun volmaaktden weg staat, trekt de hond reeds een paar
spel de voorbijgangers zoo diep ontroeren. I meter daarvóór zijn meester terzijde. Door
Als dan de man in zijn vervuild en versleten het loket rechts, weer bij de leuning de trap
uniform wegstrompelt op zijn krukken, j af, na waarschuwing voor de eerste trede,
schuddend en bevend en met een blik uit deLangs het trottoir gaat het vlug naar Pots-
droeve oogen, die zelfs een olifant tot tranen damer Platz, waar het altijd geweldig druk
toe roeren moet, dan gaat er onder de mede- j is. Hier zijn voorbijgangers soms behulp-
ijdende omstaanders een gemor van veront- J zaam, terwijl bestuurders van voertuigen
waardiging op tegen den onmenschelijken door den hond met het roode kruis weten
politieman, die zijn rampzalig slachtofferdat een blinde passeert. Het gaat verder
Zelfs nog voortdrijft, als deze uitgeput neer- langs de trottoirs tot de Wilhelmstrasse, die
Zijgt en daar ligt als het ongelukkigste hoopje moet worden overgestoken. De hond laat
me'nsch, dat men zich denken kan. j zijn meester stilstaan en kijkt dan naar links
Een dezer invaliden, die rijke aalmoezen en naar rechts. Het gerij is hier meestal zeer
inzamelde door zijn allerrampzaligst figuurdruk en eerst als er absoluut geen gevaar
en smartelijke stuiptrekkingen trad ergens is, d.w.z. als de hond noch links noch rechts
in Berlijn des avonds op als jongleur enop gevaarlijken afstand een voertuig ziet
equilibrist, die op het slappe koord op zijn naderen, trekt hij zijn meester vlug de straat
hoofd kon staan en dan nog op eiken voet over. Als het gunstige oogenblik te lang op
een brandende lamp liet draaien op een wan- zich laat wachten, begint hij te blaffen, als
delstok. Hij deed dit meer uit ambitie en een verzoek om hulp, dat altijd het gewen-
om „er in" te blijven dan om de gage. Alsschte gevolg heeft.
Kriegsschwerbesch adigter verdiende hij Steeds voert de trouwe hond zijn blinden
meer dan genoeg, om er ganz gemüttlichu nd
sjeun van te kunnen leven.
Al die droevige vertooningen op straat
werden een publiek schandaal. Dat wil zeg-
meester veilig door het soms levensgevaar-
lij ke verkeer.
De vereeniging die deze honden africht
stelt ze den blinden belangeloos beschikbaar
bloed. Wel laat rnen uitkomen, dat Eet blad,
sinds Lloyd George's aftreden, niet meer de
officieele meening weergeeft, maar in het
algemeen beseft men dat er een ingrijpend
meeningsverschil tusschen beide landen be
staat. De Matin dringt erop aan, dat de En-
gelsche regeering zich dienaangaande uit-
spreke. Nu de standpunten nog zoo ver uit
een liggen, oordeelt men het beter te begin
nen met een mondeling antwoord, te meer
daar dit niet het eenige geschil is.
Ook te Lausanne, evenals omtrent de Saar
en Tandzjer, staan Frankrijk en Engeland
tegenover elkaar. In de conferentie over
het Oosten zijn de rollen juist omgekeerd,
daar is Frankrijk voor een schriftelijke, En
geland voor een mondelinge gedachtewisse
ling.
Omtrent de besprekingen die er op Robert
Cecil's aanstichten in den Raad van den Vol
kenbond over de Fransche verordening van
7 Maart omtrent de stakingen in het Saar-
gebied moetbn beginnen, is het Fransche
standpunt bekend. Die verordening is sinds
dien door een bescheidenere vervangen.
Duitschland zelf dorst niet protesteeren.
De stakingen droegen een politiek karakter
en de volkenbond heeft geen recht een on
derzoek naar het optreden van_jic bestuur-
DENEMARKEN EN RUSLAND.
Het ministerie van buitenlandsche zaken
heeft van de Sowjet-rcgeering de telegra
fische mededeeling ontvangen dat na de ra
tificatie van het voorloopige Deensch-Rus-
sische handelsverdrag de Russische haven
autoriteiten opdracht hebben gekregen Deen-
sche schepen alle faciliteiten te verleenen
die in het verdrag zijn gestipuleerd.
RUSLAND EN ZWEDEN.
Ossinski, de nieuwe leider van de Rus
sische handelsdelegatie in Zweden, wiens
vroegere naam prins Obolenski is, is dezer
dagen uit Rusland te Stockholm aangekomen
en heeft aan vertegenwoordigers van de pers
verschillende mededeelingen gedaan. Daarin
zeide hij o.a. dat de vooruitzichten van den
oogst over het algemeen op een iets minder
dan gemiddelde opbrengst wijzen. De hon
gersnood schijnt voor het grootste gedeelte
bedwongen te zijn. De toestand op de spoor
wegen verbetert en de haven te St. Peters
burg bevindt zich eveneens in een beteren
toestand clan vroeger. Lenin kan weer loopen
en dagbladen lezen, doch moet zich nog eeni-
ömmïssië in dat" gTbïcd,"waar Frankrijk den ^erï 'ijd Poli"ek, ««houden. Hij bevindt
nnrsl.s in t. «tpll». "chno2 steeds buxten m de buurt van
gen, buitenlanders en Duitschers die niet op en zorgt, waar noodig, ook voor hunne voe-
r\e> A.4-„ 4.j; _1
de hoogte waren uitten hunne verontwaardi
ging over een land, dat zoo tekort schoot
in zijn plichten jegens arme zonen die toch
in de verdediging van hun vaderland zoo
deerlijk verminkt werden en dan in bitteren
nood geraakten. Ze zijn nu bijna allen van
de straat genomen en voor zoover werkelijk
Dorlogs-invaliden en van goeden wille, onder
de hoede en de verstandige leiding gesteld
ran de „Hauptfürsororgestelle der stadt Ber-
ding.
Zonder zorg voor zijn invaliden is Duitsch
land niet, integendeel 1
Het hier medegedeelde moge dit bewijzen.
De bedelende invaliden in de versleten,
vervuilde uniform der grossen Armee zullen
allen nog wel lang niet van de straat ver
dwijnen, daarvoor is hun succes te lucratief.
Maar als een verwijt aan den Staat mag het
toch niet meer gelden. H. L.
wederopbouw van Europa. En van Duitsche
zijde ontbreekt het ook niet aan aanwijzin
gen dat Cuno en zijn vrienden de werkelijk
heid onder het oog beginnen te zien."
De Observer had ook gemeld, dat de
Britsche gezant te Parijs op hoogen toon
een schriftelijk antwoord' op het Engelsche
vragenlijstje zou hebben verlangd.
Naar Havas meldt spreekt echter de
„Temps" formeel het bericht van de „Ob
server" tegen, volgens hetwelk de Britsche
gezant te Parijs tijdens zijn jongste onder
houd met Poincaré „de gewone diploma
tieke hoffelijkheid" zou hebben prijsgegeven
en met eenige levendigheid een antwoord op
de Britsche vragenlijst zou hebben geëischt.
In verband met een en ander seint nu de
Parijsche correspondent van de N. R. Ct.
het volgende:
De Entente beleeft een benauwd oogen
blik. De diplomaten ontwaken uit den slaap
der laatste weken. Het verlangen van de
Observer naar een schriftelijk antwoord op
de Britsche vragen over de Roer zet kwaad
DE GEALLIEERDEN EN DE SCHADE
VERGOEDINGSKWESTIE.
De Engelsche Zondagsbladen zijn vol ver
trouwen dat de nieuwe week een belang
rijke wending in de kwestie van de schade
vergoeding zal brengen.
De Observer merkt op, dat, nu de Belgi
sche crisis voorbij is, hoffelijkheid en gezond
rstand een schriftelijk antwoord eischen
de Britsche vragenlijst. Indien het Fran-
s he of het Belgische antwoord eenige gele
genheid biefea voor een voordeelige voort
zetting van -Se onderhandelingen met het
pog op een ctCtferentie en een regeling, zal
ren daar natuurlijk gebruik van maken.
De Sunday Times schrijft in denzelfden
geest. Zij zegt: „Het lijdt geen twijfel dat on-
lanks de chauvinistische uitlatingen van
Poincaré hij en zijn ministers beginnen te be
seffen dat het probleem dringend een rege
ling vereischt en dat de Fran
schen niet voor onbepaalden tijd een geïso
leerde plaats kunnen innemen bij den
doorslag geeft, in te stellen.
In zake Tandzjer is de erkenning van het
toezicht van den Sultan van Marokko voor
de Franschen van de meeste beteekenis. De
malaise wegens dit alles wordt verergerd
door de onzekerheid van de houding van
België in verband met de afgeloopen crisis.
De Eclair tracht Engeland nog eens te
overtuigen van de noodzakelijkheid, dat het
Fransche en Britsche belang tegenover
Duitschland solidair zijn.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
Aangezien Turkije inzake de betaling van
de coupons hardnekkig op zijn standpunt
blijft staan, rekent men op de mogelijkheid
van een verdaging der conferentie, ^teneinde
de bezitters van obligatiën van de Turksche
schuld en houders van concessies gelegen
heid te geven tot overleg om tot een verge
lijk met de Turksche regeering te geraken.
Wellicht gelukt het echter nog een bevre
digende oplossing te vinden, indien de Tur
ken zich tegemoetkomend betoonen.
DE VOLKENBONDSRAAD.
Hoewel de eerste drastische verordening
var, de regeeringscommissie is ingetrokken,
zullen volgens de dagbladen lord Cecil en
Branting het bestuur over het Saargebied in
den Volkenbondsraad toch ter sprake bren
gen. Naar verluidt zal Cecil voorstellen, een
onderzoek in te stellen naar het bestuur der
commissie, om na te gaan of al haar be
slissingen genomen zijn in overeenstemming
met de letter en den geest van het verdrag
van Versailles.
VERLOVING VAN DEN ZWEEDSCHEN
KROONPRINS.
De Zweedsche kroonprins heeft zich ver
loofd met lady Louise Mountbatten, de
tweede dochter van den markies van Mil-
fordhaven, vroeger bekend als prins Louis
Mountbatten. Zij is dus een achternicht van
koning George.
De kroonprins van Zweden is weduwnaar
sedert 1920. In Mei van dat jaar is zijn echt-
genoote, prinses Margaret van Connaught,
waarmee hij in 1905 was gehuwd, gestorven.
Vandaag wordt het Zweedsche eskader,
dat op weg is naar Engeland, te Sheerness
verwacht. Morgenmiddag zal de Zweedsche
kroonprins met zijn twee zoons en zijn ver
loofde, een bezoek aan de schepen brengen.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
Een Rijnlandsche republiek?
Volgens de Lok. Anz. heelt de hermetische
afsluiting van het B. G. een bijzondere reden
Het blad meent van zeer goedingelichte zijd
tc weten dat de Franschen alle voorberei
dende maatregelen voor de afkondiging van
de Rijnlandsche republiek hebben getroffen
Ongeldig verklaard.
De vertegenwoordiger van de Rijnland
commissie in de Palts heeft de verordening
der Bciersche regeering, die na de bezetting
van het Roergebied uitgevaardigd werd, dat
ieder Duitscher die de handelingen der be
zettende mogendheden steunt of hun diens
ten bewijst, strafbaar is, voor de Palts ongel
dig verklaard daar deze verordening niet
overeenkomstig de voorschriften te voren
aan de Rijnlandcommissie is voorgelegd.
De ontploffing bij Duisburg.
Naar Wolf van welingelichte zijde uit het
Roergebied hoort kan van Duitsche sabotage
bij de ontploffing in den trein bij Duisburg
geen sprake zijn, daar de spoorbrug waarbij
de aanslag is gepleegd, onder militaire bewa
king staat,
Bij de trein-ontploffing op de Roscnfelder-
brug zijn 15 menschen gedood en 30 gewond.
De Düsseldorfer Nachrichteu in welker
drukkerij de Franschen sedert eenige weken
een in het Duitsch gesteld blad drukken, is
voor vier weken verboden.
BELGIË EN DE ROER.
De Belgische minister van oorlog zal heden
in de Kamer een verklaring afleggen in ver
band met den aanslag op de Rijnbrug te
Duisburg en tevens mededeelen welke maat
regelen de regeering zal nemen.
HET BEZOEK VAN BENESJ AAN PARIJS.
Minister Benesj gaat deze week naar Pa
rijs, waar hij echter maar 1 week zal ver
toeven. Zijn bezoek staat niet in verband
met het vraagstuk der schadevergoeding,
doch betreft uitsluitend Tsjecho-Slowaksche
aangelegenheden.
TSJECHO-SLOWAKIJE EN BULGARIJE.
Michaltsjef, de gezant van de nieuwe Bul-
ga arsche regeering te Praag, heeft minister
Benesj zijn geloofsbrieven mogen overhandi
gen. Daarmede is dus de nieuwe Bulgaarsche
regeering door Tsjecho-Slowakije officieel
erkend.
Moskou.
Wat zijn missie in Zweden betreft, sprak
Ossinski de hoop uit dat het hem zou mo
gen gelukken de in gang zijnde onderhande
lingen te voleindigen. Rusland wil echter
hel beginsel van herstel van het geconfis-
ccerde particuliere eigendom niet erkennen.
Wat Rusland reeds voorgesteld en toege
geven heeft, is voldoende. A.an den ande
ren kant heeft Rusland belang bij het toe
kennen van concessies. Het Zweedsche mi
nisterie van buitenlandsche zaken wijst er
op, dat tot dusver niets overeengekomen
is voor een spoedige hervatting van de Rus-
sisch-Zweedsche onderhandelingen.
Ossinski heeft zijn intrek genomen bij
den bekenden bankier Aschberg, die te
kennen gaf, dat zoo geen definitieve over
eenkomst tot stand kan komen, Soxvjet-
Rusland tevreden zou zijn met een voor
loopige overeenkomst, om de bestaande be
trekkingen tusschen beide landen te onder
houden.
DE DUITSCHE INDUSTRIE EN DE
DALING VAN DE MARK.
De persdienst van het I. V. V. meldt::
Sedert begin Juni heeft de Duitsche ar
beidsmarkt zich aanmerkelijk in gunstigen
zin gewijzigd. De reeds meermalen ge
maakte opmerking, dat de daling van de
mark op liet bedrijfsleven een gunstigen in
vloed uitoefent, blijkt thans opnieuw. Het
aantal arbeiders dat korter dan den nor
malen werkdag werkt, is aanmerkelijk terug-
geloopen. Dit aantal bedroeg bij den Duit-
schen melaalbewerkersbond eind April
24,74 pet., begin Juni nog maar 15,3 pet.,
terwijl het aantal werkloozen hetzelfde
bleef. Vooral bij de export-industrieën valt
een aanmerkelijke verbetering waar te ne
men. In de textielindustrie is het aantal
arbeiders, dat korter dan den normalen
werkdag werkt, gedurende dezelfde periode
van 51.11 pet. tot 38.5! pet. teruggeloopen,
bij de fabrieksarbeiders van 25,48 pet. tot
14.62 pet. De werkloosheid onder de leden
van deze organisatie is teruggeloopen van
7.39 pet. tot 5.06 pet.
RUSSISCHE DIAMANTEN NAAR
NEDERLAND?
Naar tnen van Russische zijde aan de
N. R, Ct. uit Duitschland meldt, is onlangs
door bemiddeling van Krestinski, den Sow-
jet-Russischen gezant te Berlijn, een partij
„genationaliseerde" briljanten en andere
edelsteenen verkocht a.an een groep Neder
landers, welke er 28 millioen gulden voor
betaald zou hebben. De betaling zou ge
schied zijn door bemiddeling van den ban
kier Aschberg.
Het opperbestuur van de Russische
Nieuwe Kerk heeft aartsbisschop Antonin,
den opvolger en den voornaamstcn tegen
stander van patriarch 'l'ichon, ontslagen.
Op last van den krijgsraad te Barce
lona ziin er achttien syndicalisten in hech
tenis genomen wegens anti-militaristir.che
propaganda. Bij huiszoekingen zijn er vele
wapens en bommen gevonden.
Ten gevolge van de algemeene ver-
keersstaking is het aantal werkloozen tc
Barcelona tot over de 100,000 gestegen.
Reuter verneemt, dat tot de voorstel
len ter bescherming van de Engelsche
onderdanen in China ook behoort een her
vorming van de Chinecsche spoorwegpolitie
onder leiding van buitenlandsche officieren.
Dc Welt am Montag verneemt uit
Lausanne, «Jat dr. Arnold Ruge, dc bekende
Deutsch völkische leider, in den loop der
maanden Mei en Juni een groot aantal in
het Fransch gestelde bedelbrieven heeft ge
richt aan professoren uit Fransch Zwitser
land.
Ruge, gewezen privaat-docent nan de
universiteit van Heidelberg, vertelt daarin,
dat hij voor de wetenschap en voor den
trijd tegen het materialisme alles heeft
uitgegeven wat hij bezat. Wat hij gedaan
heeft deed hij uit liefde voor de weten
schap. Zijn positie is echter buitengewoon
moeilijk. De toestanden zijn bijna onmoge
lijk geworden voor een Duitsch intellec
tueel, die voor een ideaal strijdt. De dage-
lijksche zorgen maken het Ruge onmogelijk
zich aan intellectueclen arbeid te wijden,
hoewel de heele wereld daar voordeel bij
zou hebben. De brief eindigt met de woor
den: ik waag het u om steun te verzoeken;
ik zou gelukkig zijn indien u mij een bedrag
in bankbiljetten van uw land wilde doen
toekomen.
Dc persdienst van het internationaal
verbond van vakvereenigingen meldt, dat de
toestand van de vakbeweging in Zuid-Slavië
y reet- gecompliceerd is
Voor den oorlog waren de staten, welke
thans deel uitmaken van Zuid-Slavië, n.l.
Servië, Bosnië, Kroatië, Slovenië en Woj-
wodina, geheel zelfstandig en bestond in elk
dier gebieden een op zich zelf staande vak
beweging.
Sinds deze gebieden zijn samengevoegd,
wordt' er door het bij het I. V. V. aangesloten
Vakverbond in Zuid-Slavië naar gestreefd,
tot één grooten centralen Vakbond te ko
men. Deze pogingen worden door verschil
lende omstandigheden sterk belemmerd, zoo
als: beknotting van het vereenigingsrecht
door de regeering, strijd tusschen commu
nisten en modernen, groote verschillen in
den stand der ontwikkeling van de vakbewe
ging in de onderscheidene deelen van hel
land als gevolg van het verschil in industri-
ecle ontwikkeling.
Het bij het I. V. V. aangesloten Vakver
bond, met zetel te Belgrado, heeft een zeer
zware taak te vervullen om, te midden van
al deze moeilijkheden, van de vele op zich
zelf staande organisaties in één beroep, goe
de gecentraliseerde vakbonden te mak-n.
Het Wolfbureau ontvangt van bevoegde
zijde (m.a.w. officieus) de volgende beschou
wing over de door Poincaré in de Franschen
Senaat gehouden rede: Poincaré heelt den
Franschen, die de doeltreffendheid van de
Roer-actie betwijfelen en een verstandige re
geling van de schadevergoeding voorstaan,
den mond willen snoeren. Hij weigert in te
zien, dat zijn gewelddadig optreden aan de
Roer vruchteloos moet blijven, omdat de be
volking, ondanks de 65.000 uitzettingen, uit
haar rechtsbewustzijn en haar wil tot' zelf
behoud, steeds nieuwe krachten put om vol
te houden. De doodvonnissen der Fransche
militaire justitie en de weigering van elk
Duitsch voorstel bewijzen dat Poincaré den
toestand van geweld wil handhaven om
Duitschland tot capitulatie te dwingen. Het
eenige antwoord daarop is: volhouden in den
strijd.
scbe positie van het land, dat vas de be»
volking een maximale bijdrage in de kostep
van de regeering en de staatsorganisatie*
wordt verkregen.
Onlangs zijn de z.g. „arbeiders-clubs"
van de Russische staatsbegrooting afge
voerd geworden. Deze maatregel is, naar ge
meld wordt, van grooten invloed geweest op
het aantal dezer clubs, dat sindsdien met 40
a 50 procent verminderd is. De nog bestaan
de clubs hebben met groot geldgebrek te
worstelen en hebben, om hun voortbestaan
mogelijk te maken, hun toevlucht moeten ne
men tot' diverse maatregelen, welke buiten
de bestemming dezer clubs liggen, zooals:
het geven van bioscoop-voorstellingen, het
organiseeren van hazardspelen enz. Den iaat-
sten tijd begint de toestand ietwat te verbe
teren; er worden weer lezingen gehouden en
ook op ander gebied weer het een en ander
gedaan. Het groote geldgebrek cn het ont
breken van voldoende ervaren leiders blijft
echter een ernstige belemmering vormen
voor de ontwikkeling der clubs.
Te Zaritsin en Stawropol hebben zicb
gevallen van builenpest voorgedaan.
Edward Clifford, de Amerikaansche
onder-staatssecretaris van financiën, heeft
ontslag genomen, omdat hij in het particulie
re zakenleven terugkeert. Hij heeft daartoe
besloten, omdat zijn salaris onvoldoende was
om te Washington van te leven. Men zal van
zijn heengaan gebruik maken om in de in
deeling van het departement bezuiniging aan
te brengen.
Evans, de opperste leider van de Ku
Klux Klan, heeft verklaard, dat de Klan
sterk gekant is tegen Harding's plan tot toe
treding tot het Hof van internationaal recht
in den Haag, zoowel als tegen eiken an
deren vorm van bondgenootschappen met
vreemde landen.
Het begrootingsjaar 19221923 is Zater
dag in de Ver. Staten gesloten met een
overschot op de rekening van ten naastebij
310.000.000 dollar.
Rechercheurs hebben te Hawthorne bij
Chicago 12 lieden aangehouden wegens het
sluiten van weddenschappen bij de daar ge
houden rennen, welke door een menigte van
25,000 lieden werden bijgewoond.
Men schrijft de ontploffing op den ver
kenningskruiser Richmond te Philadelphia,
waarbij 9 opvarenden gewond werden, toe
aan het lekken van hydrogeen in de wasch-
kamer.
Galvanauskas heeft een nieuw Litausch
kabinet gevormd, waarin hij zelf minister
president en minister van buitenlandsche
zaken is,
Volgens een bericht uit Hongkong is
het leger van Soen Jit Sen op het front aan
de Noord opgerukt en heeft het Jingtak be
zet. Op het Oostelijk front wordt zwaar ge
vochten bij Wilsjou, terwijl men ook spoe
dig nieuwe gevechten op het Westelijk front
verwacht.
De Vorwarts meldt dat de twee mannen
uit Beieren, die Vrijdag in de Engelsche zóne
gevangen zijn genomen twee centenaars
dynamiet bij zich hadden. Zij verklaarden
die naar Benrath bij Dusseldorf te moeten
brengen. Het gevaarlijke goedje was blijk
baar voor sabotage-daden bestemd.
Het personeel en de arbeiders van de
Donau-scheepvaartondernemingen hebben
besloten tot lijdelijk verzet over te gaan,
totdat hun looncischen ingewilligd zullen
zijn.
Met ingang van 12 Juni heeft de Rus
sische kerk het voorbeeld van de wereld
lijke orde gevolgd en de Juliaansche tijdre
kening door de Gregoriaansche vervangen.
Hel zoo juist geëindigde congres van
sowjet-bclaslingambtenaren, zoo lezen wij in
de Izwcstia, heeft een aantal moties aange
nomen op het gebied van de belastingpoli-
fiek. Men stelde vast, dat de afzetcrisis, die
de laatste maanden heerschtc, een gevolg is
van de gebrekkige organisatie van den
groothandel en de hooge productie-kosten.
Het spreekt van zelf dat deze crisis een
grooten invloed uitoefende op de opbrengst
der belastingen, zoowel de directe als indi
recte. Vee! aandacht heeft men geschonken
aan het vraagstuk van de inkomsten- en ver
mogensbelasting. Gewezen werd op de nood
zakelijkheid van strenge controle op de han
delingen van de leden der commissies, die
belast zijn met het vaststellen van het be
lastbaar inkomen, en van het doen van
nauwkeurig onderzoek naar de door de be
lastingbetalers op hun aangiftebiljet gedane
mededeelingen.
Na uitvoerige debatten over verschillende
punten verband houdende met de inkom
sten uit anderen hoofde dan belasting ver
kregen, sprak het congres zich uit voor een
voortdurenden strijd tegen de misbruiken die
op dit gebied bestaan cn de malversaties
welke voortdurend gepleegd worden. Ten
aanzien van de bcgrootingen voor 1923 en
1924 achtte de vergadering het noodzakelijk
de begrootingen te fundceren op het prin
cipe van differentiatie met verdceling over
dc plaatselijke budgetten. Gewezen werd op
de onmogelijkheid van verdere uitbreiding
der uitgaven. Integendeel eischt de economi-
FOKKEMAST EN BOEGSTENG.
Onder dezen titel dricstart de „Standaard"
het volgende
De Roomsche bladen van Donderdagavond
brachten iets bijzonders.
Uitvoerige mededeelingen n.l. over de be
noemingen aan de tweede Vrije Universiteit
in Nederland.
Wij begrijpen den loftoon, die aangeheven
werd en we leggen gaarne getuigenis af van
ons, uiteraard met bescheidenheid neerge
schreven, inzicht, dat deze benoemingen den
ernstigen wil toonen om, ais het ware mei
één slag, op het niveau te komen waar men
zijn moet.
Natuurlijk heeft Rome in dezen veel voor
op de Vrije Universiteit te Amsterdam. We
tellen onder de nieuw-benoemde Hoog
leeraren niet minder dan 7 buitenlanders
5 Duitschers, 1 Oostenrijker en 1 Fransch'
man waaronder er zijn van wereldver
maarde reputatie.
In dat opzicht staat Amsterdam bij Nij
megen verre ten achter. Amsterdam moet
zijn leerkrachten vinden onder een kleinen
kring van Gereformeerden iq Nederland
en daar alleen. Zelfs is die kring nog kleinej
dan het geval behoefde te zijn vermits niet
allen die de Gereformeerde richting zijn toe
gedaan, zich om de Vrije Universiteit scha
ren.
Dat wij dit verschijnsel betreuren, behoe
ven we niet te herhalen. Maar wel willen we
er nog eens op wijzen, dat de wassende in
vloed van Rome alleen gekeerd kan worden,
indien tegenover het Roomsche beginsel een
krachtig Protestantsch leven uit het begin
sel wordt gesteld.
Al dat klagen en ach en wee roepen ove(
Rome's stijgenden invloed, maakt op ons wei<
nig indruk. Omdat men nalaat het eeniga
middel te baat te nemen, dat tegen dien in
vloed met vrucht kan worden aangewend.
Velen van die klagers willen den strijd dool
anderen laten opnemen. Liefst hem op staat
kundig terrein overbrengen. Van de Staats
macht gebruik maken om Rome hier wat te
knijpen, ginds iets terug te dringen, elden
weer een duwtje te geven. Om dan verdei
in de geestelijke worsteling zelf passief te blij
ven.
Daarin nu valt op onzen steun nimmer t«
rekenen.
Wij stellen ons op zuiver geestelijk terrein
tegenover Rome maar we willen den srtijd
uitsluitend met geestelijke wapenen voeren.
Dat betcekent óók Universiteit tegenove»
Universiteit
Niet in dien zin, dat de twee Universitei
ten als instituut tegenover elkaar moeten
staan, maar wèl zoo, dat ook op het terrein
van het Hooger Onderwijs de beginselen van
het Protestantisme in den vorm, zooals dat
zich in Nederland heeft geopenbaard, d.i.
het Gereformeerde Protestantisme moeten
worden uitgewerkt en gepropageerd.
Daarom kan onzerzijds ook nooit volstaat»
worden met het instituut der bijzondere
leerstoelen. Op zijn minst moet toch elke fa
culteit in haar uitgangspunt homogeen zijn.
Zoolang de Universiteit óók opleidingsschool
is, valt aan dien eisch niet te ontkomen.
Kuyper's ideaal om één enkele Universi
teit in Nederland te hebben, die dan in elke
faculteit parallelfaculteiten van verschillende
richting bezitten zou, zal in ons land wel nief
verwezenlijkt worden. Ook onze eigen groep
schijnt voor die gedachte, blijkens de erva
ring met de Leeuwarder rede opgedaan nog
niej rijp.
Daarom zijn we voorloopig op eigen kracht
aangewezen.
Dat wij die kracht grooter zouden wen-
niet het minst met het oog op de Roomsche
krachtsontplooiing, is duidelijk.
Maar wat dan niet in 't groot kan, moet
maar in 't klein.
Wij laten het geusje aan den boegsteng
wapperen, tegenover de groote tfJav van Ro
me aan den fokkemast.
DE DRIE.
Naar aanleiding van de aanneming (loot
de Tweede Kamer van het z.g. Hanzewetje,
schrijft het „Centrum" onder bovenstaand
opschrift:
„Dc wet tot steun aan wat bij kalmte niet
behoeft te vallen, is dan door de Tweede
Kamer met zoo goed als algemeene stem
men aangenomen. Men begreep ten slotte,
dat deze verzekering tegen zenuwachtigheid
toch wel een kleine premie waard moest
wezen.
We zouden dan ook de drie stemmen
tegen volmaakt kunnen negccren, wanneer
ze niet van algemeene beteekenis waren,
doordat ze op merkwaardige wijze drie
typen van ernstige fouten in het politieke
leven vertegenwoordigen, fouten, welke niet
het monopolie zijn helaas van enkele par
tijen of personen.
De arme vrouw wist niet, waarom haar
*ttan naast haar zoo verstrooid was, waarom
h') zoo dikwijls naar buiten liep. Haar eenige
troost sedert lang was haar gebed, en dien
J?';! schonk zij zich nu in ruime mate.
.Wl"skens, in 't tuintje, kijkt strak naar de
val daar zit een zijner signaalduiven. He-
z}'13 Zijn bronze waar blijft hij
033* dobbert nog een zijner reizigers met
Zwalkende vleugelen naar beneden. .»,'t is
de tweede signaalduif. Beide terug. Te
gelijk.
De reizigers zijn dus te Tours niet opge
laten.;; t -'-ou voerfmórgen zijn.
s Anderendaags zat Jjjj aan 't werk. 't
Lukte niet. Zijn ggeSt was er niet bij. Om
tien uur, toen Leentje weer buiten arbeidde,
en zijn Gerardien in de hitte der zonnestra
len wat herleving zocht, sloop hij weer met
zijn signaalduiven aaar de sociëteit. Dit
maal was 't telegram reeds daar. Met helder
weer om 5 ure had men te Tours aan de dui
ven de vrijheid gegeven, 'n Liefhebber meen
de dat de eerste duif wel om elf uur vallen
Zou.
Gejaagd'kwam hij thuis. Toe» hij weer op
Zijn werktafel zat, beefde hem de naald in
de hand. Och Heere had hij toch die acht
frank terug die zijn roode doffer imtr.ers
waard was
Acht frank verliezen In zijn nood In
die geldnood, waarin zijn vrouw, die dcor
hem ziek was, zijn Leentj'e, dat door hem
leed. verkeerden! Was hij zinneloos?
Maarindien de bronze eens
eerst was.... Om elf ure....zeide 'n lief
hebber. Wie weet 't Is reeds bij elven
en hij sloop, omzichtig alsof hij een dief
stal ging begaan, naar zijn duivenhok
Nog niets Noch bronze, noch signal 1-
duif.
Langzaam keerde hij terug tot het werk
neen, niet tot 't werk, tot 't werkeloos
afmattend wachten. Eindelijk slaat het
middaguur.
Leentje heeft voor den karigen maaltijd
gezorgd, al is 't zuinig, de azijn-saus vervult
toch de kamer met 'n eetlustwekkenden
geur.
Willekens doet er weinig eer aan. Onder
voorwendsel van werk, dat speed eischt,
begeeft hij zich, niet naar de werkkamer,
maar, bij zijn duivenhok. Daar kijkt hij door
'n reet der deur naar de val.
Hij hoort 'n gefladder, er schemert iets
voor het licht. Hij doet de oogen dicht en
hoort 'n slag op de plank. God
Helaas 't is de eerste signaalduif. Zijn
bronze is niet eerstHet weder
is zoo helder....de duiven zullen opeen
vallen..waarschijnlijk is hij zelfs heel
buiten prijs....
Ah weer 'n duif op de val, God De
roode doffer, aan Cremer verkocht 1
üen woord is een woord. Nauwelijks is de
duif door de tralies, of hij vat ze, sluipt zacht
jes de trappen af en loopt naar dc sociëteit.
In een oogwenk is hij terug bij het hok.
Nog geen bronzeDe seconden
rekken zich tot minuten, de minuten tot uren.
Weer 'n valHemel't Is de tweede
signaalduif. Verloren....! Nogmaals ver
loren O ellendig beest
Zijn dikke wenkbrauwen fronsen boven
zijn ijselijk bleek gelaat. Zijn oogen kijken
verdwaald, alsof hij 'n manslag hadde be
gaan. In blinde vervoering balt hij 'n oogen
blik de vuist naar zijn duivenhok en wil de
deur toewerpen, maar hij verzint zich, legt
als gebroken zijn hand boven zijn oogen
aan zijn voorhoofd, en leunt tegen de houten
planken tranen, heete tranen druppelen
de een na den andere op den vloer. Hij weent
als 'n onzalige. Hij betreurt snikkend niet
alleen die laatste zinneloosheid, maar heel
die schuldige drift, welke hem sedert jaren
heeft overmeesterd, en die hij nog niet bij
heeifz'n ellende heeft kunnen overmeesteren.
Met kracht veegde hij zich eensklaps be
raden de vochtige wangen droog, begeeft
zich naar zijn werkkamer, vat de naald en
arbeidt met 'n driftigen ijver. Soms welt
weer 't vocht naar zijn wimpers en verduis
tert hem 't gezicht, soms ook rolt zoo'n be
rouwvolle traan over de saamgeplooide lip
pen, maar hij werkt stug voort.
Opeens werpt hij alles op zijde, springt
van de tafel en begeeft zich regelrecht, dit
maal zonder zijn voetstappen te verdooven,
naar 't duivenhok.
Daar zit zijn bronz" thans. Zijn
eerste beweging is hem te grijpen en|hem|den
nek om te wringen. Ma:.r neen hij is van zijn
ziekte voor goed genezen thans, en daarom
ook is hij bedaard. Hij is zeker eenige frank
voor dien reiziger te ontvangen en geld is
noodig voor de zijnen.
In een nest liggen 'n paar dikke, jonge
duiven, reeds op 't punt van op de val te
vliegen. Hij vat ze en brengt ze naar bene
den. In den tuin sukkelt zijn vrouw zijn
dochter leunt met 't hoofd op de hand. Zij
lijdt erg aan hoofdpijn, door gebrek en over
werking.
Willekens neemt de jonge duiven beurte
lings bij den kop, maakt 'n draaienden zwik
met de hand, en na elkander vallen ze op den
grond, spartelend en met bloedige romp.
Hij glimlacht van zelfvoldoening, raapt ze op,
en brengt ze naar Leentje, die hem, evenals
haar moeder, verwonderd aanschouwt.
Daar, kind, zegt hij, zie eens hoe malsch
en hoe vetdie zullen u en moeder goed
doen, misschien wel wat meer dan al die poe
ders.
Leentje vatte de twee duiven met genoe
gen.
Oh 1 Dank u, vader dank 1
Ik heb er nog zoo'n paar zoo vet als
deze. Hadde ik ze toch maar alle vroeger
dien draai geleerd.
'Gerardien begreep 't offer van haren man,
j en de traan, die thans over haar wang liep
was bijna 'n zoete traan.
Dienzelfden avond was Willekens in„ De
Valk" met den ^bronze en de twee
goede duivinnen, die hij had overgehouden.
Jan Cremer had slechts den laatsten
prijs met den roode gemaakt, en aldus nog
schade op den koop toe gehad. Ook toen Wil
lekens zijn duiven te koop aanbood, gelukte
hij er slechts in negen frank voor de drie te
ontvangen, 's Anderendaags 's morgens,
heel vroeg, was de val van zijn hok afgebro
ken. 't Laatste paar jongen was voor zijn
zieke vrouw en voor Leentje.
XIV.
Die weck kwam geen enkele bestelling.
Eenige dagen van rust dus voor Leentje
van rust slechts voor 't lichaam. Door de
opbrengst der duiven kon men in de nood
wendigheden dier week vcor zien. Maar
daarna? De angst was groot in 't arme huis
houden.
Arnold had van 'n gelegenheid gebruik
gemaakt, om hun, kosteloos, een brief te
zenden. Hij was al te gelukkig. Hij had den
E.H. president van het Seminarie openhar
tig zijn toestand bekend gemaakt. Dank
aan diens milddadigheid, zou hij deze drie
maanden geen cent aan zijn ouders kosten.
Zijn brief sprak hun van vertrouwen op
God, en liet hen niet zonder hoop. Hij bad
toch zoo vurig voor hen drieën Kon God
zijn gebed onverhoord laten
Willekens nam een kloek besluit. Het
werk kwam niet opdagen hij zou gaan naar
't werk. Hij zou zich aanbieden bij de ver
schillende meestcr-klccrmakers en op dag'
huur werken.
Dan was men toch zeker van brood. Dan
kon men goedkoop een huisje huren buiten
de stad, langs den steenweg, vol licht en vol
lucht. Dat zou de gezondheid zijn voor zijn
vrouw.
Gerardien verzette er zich tegen. Leentje
verklaarde liever zelve op werk uit te gaan.
Willekens bleef bij zijn besluit. Beraden
trok hij den volgenden morgen de deur ach
ter zich dicht, wijl de beide vrouwen ween
den in de gang.
Toen hij echter aan de deur was van een
dier kleermakers, voorheen zijn gelijke, zijn
mindere zelfs, dien hij nu bidden moest om
meester over hem te willen worden, beefden
zijn beenen onder zijn lichaam, zijn tanden
klapperdenHij belde, toch Helaas
hij ontving slechts beloften, geen werk. Hij
ging overal verder, hier kreeg hij een spot-
tenden glimlach. Overal, waar hij zich aan
bood, waren 't weigering of beloften voor
'n onbepaald later.
Eén kleermaker in de stad had hij nog
geen bezoek gebracht. Aan Vinus Bols
Vinus Bols, die thans op zijn erf woonde
die zich 'n kleermakerswinkel op zijn ver
vlogen geluk had opgezet; die hem had ver
leid, die voedsel gaf aan zijn drift, en die
eens zijn Leentje ten huwelijk durfde vra
gen. Vinus Bols, de valschaard de verrader
