dlisrlsiscbi
SrMereeiipi
Kerkberichten.
BINNENLAND
m Kssms.
wSW, ÏJ
Verzekerd kapitaal adattien millioen
Ingezonden Eilededeellngen.
E|öl "Bd?* Levensvcrsskeriag Maatschappij
3 Jt%3 Sk.3 Spoorstraat 14 :j Nijmegen
de eeslg Katholieken
maatschappij aangewezen voor
Gunstige voorwaarden Billijke tarieven
Ongevallen Verzekering Maatschij P^nïTfl A 9 9
Spoorstraat 14 Nijmegen f<gU
Catechismusberich
Week van 8 Juli tot 14 Juli
le leerjaar
KI. Katech. voor Comm.
t aan Ouders en Onderwijzers 1
Leerstofj Op te zeggen bij den
Priester
4de les- 3de lea.
2e en 3e leerjaar
Kleine Katechismus
4e, 5e, 6e en 7e leerjaar
Groote Katechismus
Vraag 72 77. Vraag 66 71.
Vraag 111-118. Vraag 103_I)0
LITURGISCHE WEEKKALENDER.
hS'8lofm,Lï„tedS;sreg"i'en om
PAROCHIE VAN DEN H. ANTONIUS.
VELSEN (DRIEHUIS).
HAMDEL EN NIJVERHEID.
LANDBOUW EN VISSSHERIJ.
MERKEN VAN NAAR ENGELAND
TERUGGEZONDEN BOTER.
a 60 cents per regel.
IIIT TARWE VERVAARDIGD
BINNEMLANDSCH NIEUWS.
STADSNIEUWS.
Abonnements-Concerten Augustin.
Haarlemsche Huishoud- en Indu
strieschool.
Personalia.
De Lathyruskeuring van
„Tuinbouw en Plantkunde".
Aanbesteding.
UIT OEN OMTREK»
ZAANDAM.
SCHOTEN.
DüRüE'Sm
Persoonlijke Ongevallen-Verzekering op GUNSTIGE voorwaarden,
LX/.
foegewijd aan desvereering van Jezus'kost
baar bloed.
N. B. Tenzij iets anders aangegeven wordt,
heeft deze week iedere H. Mis Gloria, geen
I Credo, gewone Prefatie.
8. ZONDAG. Zevende Zondag na Pink
steren. Ev. Mr. 7 15 21. Waarschuwing
tegen de valsche profeten.
Mis Ommes gentes. 2e vebed (v. Kerk
wijding,) 3e v. d. H. Elizabeth, Prefatie v.
TrIndien heden de plechtige viering van
de Wijding der eigen kerk plaats heeft, mag
een gezongen en een gelezen H. Mis zijn
van Kerkwijding „Terribilis," en 2e geb. en
laatste ev. v. d. Zondag.
9. MAANDAG. H. H. Martelaren v. Gor-
cum. Gemarteld te Brielle 1572.
Mis Exaudi. 2e gebed v. H.H. Mart. v.
£°-rc' K"kwijding), Credo, Praef. v.
Drievuldigh. In de geconsacreerde kerken
echter heden Octaafdag van de „Gedachtenis
der Wijding van de eigen kerk".
DINSDAG.
Mis Laudaje. 2e gebed A cuctis 3e naar
keuze van den priester.
0 WOENSDAG.
Mis Statuit v.h. Gemeensch. der Mart. 2e
fer trnctis 3e naar keuze van den pries-
DONDERDAG.
Os justi, van het Gemeensch. der Anbten
2e gebed van de H.H. Nabor en Felix
VRIJDAG.
Mis: Sacerdotes Dei, van het Gemeensch
der Martelaren. 2e gebed A cuctis. 3e naar
Statuitf11 priester' le Ev' u»'t de Mis
I ZATERDAG,
i-j 5 van het gemeensch. der Be
lijders, met-Bisschop. 2e gebed van den
CredoHaVe ra' ®ehed voor den Paus.
ST. BAVO.
Kathedraal.
1 ZONDAG. De H.H. Missen om 6 uu',
kwart voor 8I eni 9 uur, om half 11 de Hoog
mis. Onder dc H.H. Missen Liefdadigheidl-
predikatie door den WelEerw. Heer A. Leu-
sen een collecte voor de door Z.E. op te rich-
mus Om f Hl5en- °m 1 uur Catechis-
MAANDAG. Om half 11 Plechtige H. Mis
Hoogwaardig Kapittel. Om half 8 uur
Zielenlof met Rozenhoedje voor de Gel. Zie-
's-avonds om 8 uur plechtig-
d der Professie voor de Derde Orde.
Zij die geprofest moeten worden dienen
WOENSDArinne kfk aan?e»8 ts zijn.
WOENSDAG. Om kwart vóór elf Veni
7fS^ukdegom en Bruid,
hoedjj ha,f 8 Lof met B°2en-
PAROCHIE ST. JOZEF.
te Wf*n^)G ue H H' ^issenïte 7' half 9 en
te half 11 de Hoogmis, 1 uur leering, en te
met Rozenhoedje.
Na de Hoogmis zullen door het Kerkbe-
verkocht"156 openstaande P'aatsen worden
h i''a" H. Mis voor de be
keering der zondaren in de vroegere Consrre-
fn IVi J* den m'ddag van 4 uur tot half
10 gelegenncid om te biechten, te half 8 Lof.
Wegens herstellingen in de Mariakapel zal
deze voorloopig gesloten zijn.
Gedurende dezen tijd is het genadebeeld
ter vereenng uitgesteld in de vroegere Con-
gregatiekapel. Toegang tot de kerk, welke
n geheelen dag geopend is, door de Klop
perspoort.
DONDERDAG om half 8 Lof.
ALLERHEILIGSTE HART.
ZONDAG te 7 uur en 9 uur de stille H.H.
Missen, te half 11 de Hoogniis, te 12 uur Ca-
tec™Tsmus, te 4 uur Lof met Rozenhoedje.
DIi iSDAG te half 8 gez. H. Mis ter cere
van den H. Antonius. Het H. Sacrament blijft
ter aanbidding uitgesteld tot half 10 gedu
rende de uitstelling te verdienen volle aflaat,
s Avonds te half 8 Lof met oefeningen ter
w?n fen If" Antonius en van half 8 tot
half 10 gelegenheid om Katholieke lectuur te
Dekomen.
VRIJDAG. Te half 8 gezongen H. Mis ter
eere van het H. Hart. 's Avonds ®m half 8
Lof.
mZAiTERP"\G 's tnlddags van 5 uur tot half
10 gelegenheid om te biechten.
O.L. VROUW v. d. H. ROZENKRANS.
ZONDAG. De H.H. Missen zijn te 6, 7,
9 en om half 11 de Hoogmis. Te 12 uur Cate
chismus voor de meisjes, te 1 uur voor de jon
gens, half 3 Jongens-congregatie. Des avonds
om 7 uur Lof en Rozenhoedje.
MAANDAG-avond te half 8 Lof 8 uur
uur Vergadering van de H. Familie.
WOENSDAG-avond half 8 Lof ter eere
van den H. Joseph.
DONDERDAG om 8 uur gezongen H.
Mis voor de leden der Broederschap van de
Gedurige Aanbidding.
VRIJDAG 8 uur gezongen Requiem voor
de overledenen, die op St. Barbara en Bavo
Zijn begraven.
10^ATEEDAG-namiddag van 4 uur tot half
1® gelegenheid om te biechten.
JOANNES DE DOOPER.
ZONDAG de H.H. Missen te 7 uur en
half 9 en te half 11 de Hoogmis, om 3 uur de
Vespers.
MAANDAG 8 uur vergadering van de H.
Familie.
DINSDAG 7 uur Lof ter eere van den H.
Antonius.
VRIJDAG cm 9 uur de H, Mis opgedra
gen door Z.D.Hoogw. den Bisschop, waarna
toediening van hét H. Vormsel.
ZATERDAG van 48 uur biechthooren.
VELSEROORD.
ZONDAG feestdag van de H. Elisabeth,
Koningin voile aflaat voor de leden der 3e
Orde. De eerste H. Mis te 7 uur, Kindermis
om half 9, de Hoogmis voor de weldoeners
van het klooster om 10 uur. Na den middag
half 5 patronaat voor de "meisjes 5 uur
patronaat voor de jongens v. d. le afd., om
half 7 Lof, daarna patronaat voor de jongens
van de 2e afd.
Door de v/eek zijn de H.H. Missen om
kwart over 6 voor de weldoeners van het
klooster, om 7 uur en kwart vóór 8 uur.
DINSDAG-avond om half 8 Lof ter eere
van den H. Antonius van Padua.
VRIJDAG-avond om half 8 Rozenhoedje-
en Kruisweg.
MAANDAG, WOENSDAG EN ZA
TERDAG volle aflaat voor alle geloovigen
en Zondag voor de leden der 3e Orde.
De gebeden worden verzocht voor Herma
nns Raspoort en den ZeerEerw. P. Paschalis
en Hippol ytus tc Babberich.
DONDERDA.G 's avonds om 7 uur Lof
ter ®eL« van h« Allerh. Sacrament.
ZATERDAG van 4 uur tot half 10 gele
genheid om te biechten.
ZONDAG de H.H. Missen om half 6,
kwart voor 7, 8 uur Kindermis, 9 uur en half
11 de Hoogmis. In alle H.H. Missen predi
katie door den Weleerw. Hr. Caarls en col
lecte voor den bouw zijner kerk om 12 u.
Catechimus, otn half vier de Vespers»
MAANDAG N. B. Deze week begint de
schoonmaak van de bovenkerk. De laatste
Mis is om 9 uur behalve Dinsdag.
a iPIÜSDAG om 7 uur uitstelling van het
Allerh. Sacrament» Om 8 uur gezongen H.
Mis Om 10 uur gezongen H.Mis voor bruid
en bruidegom, 's avonds half 8 Lof ter cere
van St Antonius en gebeden van het Broeder
schap.
VRIJDAG om 8 uur gezongen H. Mis
s avonds half 8 Lof en oefening van den H.
Kruisweg.
ZAtËRDAG van 5half 10 gelegenheid
om te biechten. Aanst. Zondag Eucharis
tische dag. Aanbidding voor de leden van den
Eucharistischen Bond. 's Middags half 4 Lo
en predikatie over het H. Sacrament.
H.H. ELISABETH EN BARBARA.
ZONDAG. De H.H. Missen te half 6, kw.
over 7, 9 uur en te half 11 de Hoogmis. Om
12 uur, kwart vóór 1 uur, half 2 en kwart
over 2 uur Catechismus.
's Avonds om half 8 Lof met Rozenhoedje.
DINSDAG om half 8 Lof ter eere van den
H. Antonius.
DONDERDAG om half 8 Lof ter eere van
het Allerh. Sacrament.
ZATERDAG gelegenheid om te biechten
van half 8 tot half 10 voor kinderen en oude
ren, van 45 uur voor de kinderen, van 5
uur tot half 10 voor ouderen.
De H.H. Missen tot intentie dergenen, die
in de bus voor de geloovige zielen geofferd
hebben Dinsdag 7 uur, kwart ever 8 uur en
9 uur.
AARTSBROEDERSCHAP v. O.L. VR. v.
ALTIJDDURENDEN BIJSTAND.
DONDERDAG 9 uur H. Mis voor de le
den.
AARTSBROEDERSCHAP DER
H. FAMILIE.
*s MAANDAG's ten 8 uur Congregatie.
Vóór en na deze vergadering gelegenheid
zich als aspirant-lid op te geveb bij den Di
recteur of bij een der prefecten.
St. Liduina.
ZONDAG 7de Zondag na Pinksteren,
feest van Kerkwijding, half 8 Vroegmis, 9
uur de 2de H. Mis, half 11 de Hoogmis,
half 1 catechismus, 7 uur Marialof met
rozenhoedje.
Voor het pachten van plaatsen in de kerk
wende men zich Schotcrboschstraat 6 of aan
de pastorie.
In de week de H. H. Missen otn half 8
en kwart over 8 uur.
Catechismus naar gewoonte.
MAANDAG-avond om half 8 Lof ter
eere van de H. Luduina met vereering van
de relikwie.
VRIJDAG-avond half 8 Lof ter eere
van Jesus' H. Hart voor de bekeering der
zondaars.
ZATERDAG 1 uur biechten voor de
4 eerste leeringen, 's Avonds van 5 tot en met
9 uur biechthooren.
ATTENTIE. Deze week ontving ik een
gift van twee verloofden, om een gelukkig
huwelijk later te hebben een aardig ge
dichtje er bij wat ik tot mijn spijt wegens
geringe plaatsruimte moet achter houden,
echt leuk hoor Hartelijke dank en ik zal u
zeer zeker gedenken in 't Heilig misoffer.
Spoort u gerust anderen aan om voor een
of ander doel iets voor m'n kerk af te staan:
dat helpt altijd. Ik ben nu al weer nieuws
gierig voor welk doel ik deze week v/eer wat
ontvangen zal".
Niet allemaal gelijk hoor 11
Uw zeer dankbare pastoor
C. BROUWERS.
Giro 85419.
SCHOTEN.
(St. Bavo.)
ZONDAG De HH.. Missen om 7 en 9 uur
j en om half 11 de Hoogmis. Om 1 uur Cate-
chismus half 5 vergadering v.h. St. Aloysi-
uspatronaat. Om 3 uur Vespers met Rozen
hoedje.
DINSDAG om half 8 uur gezongen St.
Antoniusmis.
WOENSDAG-avond om half 8 vergade
ring voor de leden der Maria-Congregatie.
DONDERDAG om half 11 uur „Veni
Creator" en gez. H. Mis met huwelijksin
zegening
VRIJDAG-avond om 7 J/2 uur Lof ter
eere van Jezus' Goddelijk Hart.
ZATERDAG-middag van 4 tot 9 uur
gelegenheid om te biechten.
ZONDAG Eucharistische dag. Om half 3
Lof, Aanbidding en sluiting van den Eucha
ristischen dag. Daarna voorbereiding voor 't
Vormen.
MAANDAG om half 7 uur, voorbereiding
voor het H. Vormsel.
DINSDAG half 7 uur voorbereiding voor
het H. Vormsel.
DONDERDAG om half 11 gezongen Hu
welijksmis. Van 78 uur gelegenheid om te
biechten.
PORNOGRAFISCHE SPOORWEGLECTUUR
In een correspondentie uit Brussel ver
schenen in de liberale „N. R. Crt." troffen
we het volgende aan:
In de Vlaamsche pers gingen herhaaldelijk
reeds klachten op over den verkoop van aller
lei pornografische Fransche boeken en tijd
schriften in de dagbladkiosken en stations
bibliotheken, terwijl sommige Vlaamsche po
litieke weekbladen systematisch uit deze ki
osken werden geweerd. Het kwaad woekert
natuurlijk vooral in de groote steden: Brus
sel, Antwerpen, Luik enz. Thans heeft de
Antwerpsche burgemeester mr. Fr, van C.-.u-
welaert, ingaande op deze klachten, aan den
hoofdcommissaris van politie aldaar opdracht
gegeven alle boeken, zonder onderscheid van
aard of strekking, uit de stedelijke kranten
weekbladen te doen verdwijnen. Alleen dag
en weekbladen, alsook tijdschriften mogen er
voortaan nog worden verkocht.
Zou ook de directie van den spoorweg-
boekhandel in ons land niet willen overgaan
tot dezen maatregel, welke door de publieke
welvoegelijkheid geboden wordt? Want bet
wordt steeds erger voor het reizend fatsoen
lijk publiek, dat met dames en kinderen
wordt gedwongen langs spoonvegkiosken te
trekken, waar de schunnigste dingen te koop
en te kijk hangen.
Sommige kiosk-juffrouwen, aldus de Tijd,
laten haar eigen schaamtegevoel wel eens
werken en houden de meest vieze titelbladen
binnen. Anderen stellen ze bijvoorkeur
op in het oog loopende wijze ten toon.
Zoo is er groot verschil in de reclame voor
het vuil in de kiosken op het eerste of twee
de perron te Amsterdam ,het station Bussum
of Hilversum enz. Zou het publiek, zoo de
autoriteiten niet willen medewerken, niet
zelf zooveel mogelijk het initiatief willen ne
men, en bij het koopen van kranten, spoor
boekjes e.d. de kiosk-juffrouwen attent ma
ken op de onwelvoeglijkheid en daar afkeu
ring over uitdrukken?
De vacantietijd breekt weer aan. Wij zijn
toch niét gedwongen ons eigen reisgenot te
bederven of onze kinderen aan al de risicp's
eener pornografische omgeving over te le
veren alleen ter wille van het vuige winsbe-
jag, door speculanten van de immoraliteit te
behalen?
H.M. DE KONINGIN.
De Koningin zal op 7 Sept. dc vlootrevue
van de Kon. Ned. Zeil- en Roeiver. te Am
sterdam bijwonen en den volgenden dag op
het clubgebouw van „De Hoop" de water
feesten op den Amstel aanschouwen.
DE HANZEBANK TE 'S-BOSCH.
s-BOSCH, 6 Juli. Heden werden de
schuldeischers van de Credietvereeniging de
Hanze-Bapk te Den Bosch, in de gelegenheid
gesteld, in de Raadskamer van de Recht
bank aldaar, welke in de groote zaal van de
Sociëteit Cosmo gehouden werd, hun oor
deel uit te spreken over het door de Hanze-
van betaling. De Rechtbank was als volgt
samengesteld: Jhr. Mr. van Nisfen tot
Sevenaar, pres,; Jhr. E. van Meeuwen en
Mr. R. v. Sassen rechters; Jhr. Mr. B. de
Rooy van Zuydewijn, griffier.
EEN NIEUW SOORT SCHOENEN,
Men schrijft ons:
Door dé N. V. IJ. A. Hulshof's Verecnigde
Fabrieken Lichtenvoorde wordt onder den
naam van „Long Life" een geheel nieuw
soort schoenen in den handel gebracht. Hét
is een schoen, waarvan het bovenleer en
de binnenzool geheel uit leder bestaat, doch
waarvan de loopzooi en de hak uit rubber
is vervaardigd. Omdat rubber door de
groote elasticiteit en buitengewone duur
zaamheid een ideale loopzooi vormt, heeft
men reeds jaren getracht in deze richting
iets te bereiken. De tot nu toe gebruikte
gummie-halve zolen en hakken hebben
echter vele bezwaren, die door dc zolen
der genoemde firma geheel zijnen ondervan
gen M enloopt mer dezen nieuw schoeit ge-
ruischloos en de schoen is absoluut water
dicht, zoodat natte voeten niet meer voor
komen. Toch wordt een ruime ventilatie
van den voet verkregen, want door een
vernuftige perforatie van den binnenzool,
die behalve uit een leeren zool, uit een kur
ken en een cartonlaag bestaat, wordt een
regelmatige luchtcirculatie rondom den voet
verkregen. Hierdoor is de schoen in den
zomer frisch en niet brandend en in den
winter warm.
Naast het hygiënische voordeel biedt het
dragen van deze schoenen ook groot, finan
cieel voordeel en dit zal ieder huisgezin in
deze tijden van bezuiniging te pas komen,
De zolen duren nl. 3 maal zoo lang als een
leeren zool en de leverancier is daarvan zoo
overtuigd, dat hij bij bet doorloopcn der
zolen binen 3 maanden gratis een paar
nieuwe halve zolen verstrekt. Laten we
ten slotte nog vermelden, dat elke schoen
maker de schoenen netjes en billijk kan
repareeren en halve zolen en bakken voor
rr#aratie bijgeleverd kunnen worden.
De minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw, gezien de ministerieelc be
schikking van 22 Dec. 1909, houdende vast
stelling van een merk, bestemd om te wor
den aangebracht op de verpakking van ten
invoer aangeboden boteri welke op grond
van het ingestelde onderzoek is verdacht of
vervalscht verklaard of uit anderen hoofde'
niet ten invoer wordt toegelaten en dooi
den aangever wordt teruggezonden, heeft
bepaald dat in geval van terugzending der
boter naar Engeland onder de merken,
vastgesteld bij bovenvermelde beschikking,
zullen worden geplaatst de volgende woor
den in rooden inkt, te weten:
1. Onder bet merk, waarop o.m, voor
komt „Verdacht verklaard':
Sent back.
Refused to be imported into the Nether
lands on account of being suspected.
2. Onder het merk, waarop o.m. voor
komt „Vervalscht verklaard":
Sent back.
Refused to be imported into the Nether
lands on account of being adulterated.
3. Onder het merk, waarop o.m. voor
komt „Niet ten invoer toegelaten":
Sent back from the Netherlands.
No .import allowed.
He| jgoncert-seizoen der
f vangt met 1 October a.s. weer aan 1
t!og slechts 'n honderdtal leden
an jworden aangenomen. Gééf;
U dus onmiddellijk op als lid der
ld. OfV. bij den penningmeester
Emmastraat 11, Haarlem
wc-
voor PUDDING.'
VLA'S
H EERLIJ 1
VOEDZAAM
VOORDEELIG
Men schrijft ons:
De door het Concertbureau Hans Augus-
ün in den Schouwburg Jansweg te Haar-
.em in het a.s. seizoen, het 8e sedert hun
bestaan, te organiseeren 4 Abonnements-
Concerten zijn vastgesteld als volgt. Het
eerste concert op Donderdag 8 November
zal worden gegeven door het hier te lande
zoo beminde voortreffelijke Budapester
strijkkwartet. Het tweede concert op
Woensdag 19 December zal ons brengen
den groölen Finschen bariton Helge Lind-
berg. Het Handelsblad roemt zijn pheno-
menale zangkunst, zijn subliem pianissimo
en verbluffende ademtechniek en het
Nieuws van den Dag noemt hem een der
grootsten onder de grooten. Op dit concert
zal nog een tweede groote Fin medewer
ken, de geniale pianist Kosti Vehanen. Op
veelvuldig verzoek om meer Kamermuziek
te brengen zal op Donderdag 10 Januari
het Wendling-Quartett uit Stutgart, be
roemd door zijn geniale interpretatie der
klassieke meesters, een Beethoven-avond
geven. Last not least zal op het vierde
concert op Donderdag 17 April verschijnen
Anjerika's grootste violist Albert Spalding,
met medewerking van den voortreffelijken
Franschen pianist André Benoist.
Z,eker een veelbelovende serie, die wel
aan de hoogste eischen op muziekgebied
zal voldoen.
Aan de Haarlemsche Huishoud- en Indus
trieschool zijn met ingang van 1 Sept. a.s.
benoemd tot leerares in costuumraaaien meg.
M. H. de Boer, thans verkzaaim als zooda
nig aan de Industrie- en Huishoudschool te
Utnecbt; ,nwj. J. G. Th. Struick du Moulin,
thans werkzaam aan idle Industrie- en Hids-
houdscboot te Dordrecht en mej'. C. Kam
uit Leiden, tot leerares in die kinderverzor
ging, huishoudkunde en waschbeihandelirg.
EINDEXAMEN 2de H. B. S. 5 J. C.
Geslaagd: Alle candidaten, n.l.: A. Bak
ker, S. Bon, C. J. Jansen, J. H. W. Buck-
mann, A. C, Imming, C. I. Jansen, C. de
Klerk, Mej. C. A. M. Kolkman, J. Kolk
man, A. C. Kroonenberg, W. van Meurs,
Mej. M. Mulder, J. R. Nicolai, H. E. Prin
sen Geerlings.^Mej. T. A. H, Slis, J.(L. van
Verre, H. L. Zeelenberg.
Te 's-Gravenhage zijn geslaagd voor het
M. U. L. O.-examen C. Andrëa, C. W. Blau-
kiêinste», A. C. Uititenbogaard, E C. Smit-
en C. A. Spierenburg, allen te Haarlem, S.
J. Paats, Schoten en J. M. Dijkstra, Over-
veen.
(Vervolg.)
De tentoonstelling werd onder veel belang
stelling geopend door dén -waarnemend
bungeldeeste-r Mr. J. N. J. E. Heerkens Thijs-
sen. De lieer Jolh. de Breuk Meld de vol
gende nedte:
f Da mes en heerenAls vco. ter van den
fdeeling Haarlem en Omstreken van de Ko
ninklijke Nederlandsche Maatschappij voor
Tuinbouw en Plantkunde veroorloof ik mij
nog éenige oogenblikken uwe aandacht te
vragen.
Reeds een paar jaar geleden waren er plan
nen gerezen om eene speciale Lathyrus-keu
ring te houden en men was daartoe gekomen,
omdat deze bloemen èn door hare prachtige
kieurschakeeringen en door hare vormen zoo
veel aantrekkelijks vertoonden, dat de teelt
daarvan door bloemisten en particulieren
hoe langer hoe meer werd uitgeoefend.
Men wcnschte niet alleen de Lathyrus
kweekers in de gelegenheid te stellen de re
sultaten van hunne cultuur te vergelijken en
door de Vaste Keuringscommissie te doen be-
oo deelen, maar ook de aandacht van het
bloeirienliefhebbend publiek meer te ves
tigen QP deze zoo fraaie bloemen, die voor
allerlei doeleinden zulk een uitstekend mate
riaal leveren.
In Juli van het vorig jaar werd dan ook eene
speciale Lathyrus-keuring te Amsterdam ge
houden de zeer ongunstige weersgesteldheid
was oorzaak, dat deze wat de Lathyrus-in-
zendirigen betreft, niet geheel aan de ver
wachtingen voldeed. Dit voorjaar werd be-
sloten'opnieuw eene speciale keuring uit te
schrijven.
Erts gewone bloemenkeuring, zooals die
nuaHsëlijks wordt gehouden achtte men thans
niet voldoende, een speciale, voor het publiek
toegankelijke Lathyruskeuring, een reclame-
terftöapstelling voor deze bloemen had men
op HÜ oog. Onze af deeling bood zich aan, in
samenwerking met de Vaste Keuringscom-
misS daartoe hare medewerking te ver-
êfl ontleende daartoe den moed aan de
in Segtember j.l. alhier gehouden, zoo goed'
gesf@e Dahlia-keuring, waarbij ook weer
gebfcTRri was, dat een bloemententoonstelling
altijd op een belangstellend publiek kon re-
!;|Mj«paar vooral omdat het hier gold een
iJPf^ys-tentoonstelling, die men in onze
omgeving nog niet gehouden had. En dat zij
in den smaak zou vallen daarvan waren wij
oWSSt- d, al was het alleen op gron'd van de
talrijke bezoekers, die eenige weken geleden
de bloeiende Lathyrusplanten in de kweeke-
rij van den heer Carlee, lid onzer afdeeling,
kwamen bewonderen.
't Is nu wel een bloem van de mode, maar
die belooft een standvastige bloem voor onze
tuinen en versieringen te zullen blijven.
De Lathyrus of Pronkerwert is reeeds meer
dan twee eeuwen in ons land bekend. Volgens
het boekje over de Pronkerwten van den heer
A. J. van Laren, den tegenwoordigen Am-
stere'a nschen hirtulanus, werden in 1699
door Franciscus Cupani, die de flora van Sici
lië bestudeerde, zaden van Lathyrus Odoratus
gezonden naar dr. Uredale, destijds school
meester in Enfield bij Londen en evènzoo aan
Casper Commelin te Amsterdam, die ie uit
zaaide in den Hortus Medicus aldaar. Van de
daaruit gekweekte planten gaf deze laatste
al spoedig eene duidelijke afbeelding in zijn
v.s. Hortusboek van 16971071 en het ver
dient vermelding, dat de Gardeners Chronicle
in het speciaal nummer over de Pronkerwt
van 18 Januari 1913 eene reproductie van deze
afbeelding gaf. In de beschrijving en afbeel
ding, die Commelin van de plant gaf, vindt
men geheel het karakter van de tegenwoordige
Lathyrus terug.
Ook schijnt de Lathyrus tot de inheemsche
planten van Ceylon belftord te hebben, zij
komt althans voor in het Herbarium van Har-
tog, die op dat eiland planten verzamelde
Voor den Leidschen Hortus.
In de eerste helft van de 18e eeuw was de
Lathyrus in Engeland zeer gezocht, later
verflauwde de liefhebberij, om in het laatst
dier eeuw, toen een aantal nieuwe verschei
denheden gewonnen werd, weer op te leven.
Sedert hebben de Engelsche kweekers zich
speciaal op de cultuur en de verbetering der
Lathyrus toegelegd. Er ontstonden fraaiere
vormen en prachtige kieurschakeeringen,
die echter alle in de schaduw werden gesteld
door een ras, dat door den tuinbaas van graaf
Spencer te Northampton gewonnen, voor het
eerst in 1901 werd tentoongesteld. De bloem
blaadjes van dit ras waren sierlijk gegolfd en
de kleuren zeer uiteenloopend en daaruit
zijn ontstaan de meeste der tegenwoordig
gekweekte schitterende verscheidenheden,
zooals u die hier te aanschouwen worden ge
geven.
Op de gewone maandelijksche keuringen
der Mij. zijn gedurende de laatste 25 jaren
tal van nieuwe verscheidenheden en verzame
lingen van. Lathyrus ingezonden en met
onderscheiding bekroond en dat ook thans
onze Nederlandsche kweekers en particulie
ren in de cultuur niet ten achter blijven, wordt
u béwezen door hetgeen op deze tentoonstel
ling is ingezonden.
Geen bloem is in den laatsten tijd zoo
stormenderhand in den smaak van de lief
hebbers gevallen als de Lathyrus. Zij is tot
allerlei doeleinden te gebruiken., de win
keliers rekenen haar tot de meest vooraan
staande bloemen.
Wat kan men zich haast schooner den
ken, dan een vaas met Lathyrusbloemen in
de thans zoo schitterende kleuren van rose,
lila tot scharlaken en oranje of donkerblauw
met zalmkleur?
En hoe fraai leent zich de Lathyrus door
hare kieurschakeeringen voor het kwee ken
in kuipen of bakken ter versiering van vent-
sers, balcons of balustrades 1
En thans D. en H. ziet u wat door onderlin
ge samenwerking op deze speciale keuring is
bijeengebracht en hoe de Lathyrus voor
allerlei doeleinden geschikt is.
Zeer stellen wij het op prijs, dat ook ver
schillende andere planten en bloemen zijn
ingezonden, die de belangrijkheid van
de tentoonstelling verhoogen, ter nauwer-
nood was de beschikbare ruimte voldoende.
Namens de afdeeling een woord van
dank aan de inzenders voor al het schoons,
dat zij ons te aanschouwen geven en aan
de leden van de Vaste Keuringscommissie,
die aan de beoordeeling van het ingezondene
hebben deelgenomen, en die niet altijd eene
gemakkelijke taak hadden.
De bewijzen van sympathie, die wij moch
ten ontvangen door het schenken van medail
les, stellen wij zeer op prijs, inzonderheid van
het gemeentebestuur van Haarlem, dat al
thans wanneer het den tuinbouw betreft, al
tijd van zijne belangstelling doet blijken.
De commissie voor den aanleg en rangschik
king van het tentoongestelde en allen, die op
verschillende wijzen, ook door het beschik
baar stellen van planten of vazen ter versie
ring, medegewerkt hebben om deze keuring
te doen slagen, brengen wij tevens ohze er
kentelijkheid.
En thans D. en H., heb ik het voorrecht
u mede te deelen, dat de waarnemende bur
gemeester van Haarlem, de heer mr. Heer
kens Thijssen, zich bereid verklaard heeft
deze tentoonstelling te openen en veroor-
ioof ik mij, u, mr. Heerkens Thijssen, te ver
zoeken, daarfoe wel te willen overgaan.
Daarna werd nog het woord gevoerd door
den algemeenen voorzitter, waarn de heer
Heerkens Thijssen het woord nam.
Spr. merkte o.a. op, dat hij het betreurde
te moeten spreken in de plaats van den Bur
gemeester, welke zich op het oogenlblik ver
re van hier bevindt bij zijn ziekeedhtgenoo-
tc. Het was hem echter een genoegen aan
het verzoek van dé commissie te kunnen
vod-doen, om d'eze bloemententoonstelling te
openen. Spr. wees er op, dat Haarlem de
bloemenstad bij uitnemendheid was en dat
de herinnering aan deze ten toonstelling de
mensohen nog lang zou bijblijven. Ook ver
heugde het spreker ten -zeerste, dat -het H. M.
de Koningin, n-a 50-jarige prestatie dézer
Vereiemigiing, behaagd heeft, haar het Konink
lijk Predlicaat te verleemen. Spr. hoopte, da;
zij nog langen ijtd werkzaam mag rijn ten
hate van het Nedrlandsche volk.
Verder wijde spreker nog even opmerken,
dat de misschien nog niet zoo direct opge
merkte oud-Burgemeester van Haarlem Jhr.
Bareel van Hogelandën hier tegenwoordig
was, en memoreerde n-o-g eens datgene wat
deze voor het belang en den groei van de
Bloemenstad heeft gedaan. (Applaus).
Hierna heette spr. allen welkom, en open
de op gebruikelijke wijze de ten loon sidling,
waarna de rondgang een aanvang nam. Ie
dereen was in verrukking over de -verschil
lende werkelijk mooie inzendingen.
DE HOOGE HUISHUREN.
De heer Kingma heeft aan B. en W. ver
zocht de volgende vragen aan B. en W.
te mogen stellen:,
lo. Is het B. en W. bekend, dat er be
woners zijn van Woningbouwvereenigingen,
die een derde of een vierde deel van hun
inkomen moeten verwonen?
2o. Zoo ja, hebben B. en W. reeds maat
regelen getroffen hierin verbetering te bren
gen?
3o. Zoo niet, zijn B. en W. genegen maat
regelen tot verbetering van dezen toestand
te nemen?
Gistermiddag werd op last van bet mi
nisterie van Waterstaat aanbesteed: het uit
voeren van baggerwerk in de Ooster
buitenhaven te Medemblik gedurende 1923.
Raming 1350. Laagste inschrijfster was
N. V. de Groot's Baggermaatschappij, Zeisf
1160.
INSECTEN, DIE GEGETEN WORDEN.
In een nummer van „Welenscn. BI." vin
den wii een uitvoerig aan „Kosmos" ont
leend artikel over de insecten, die in ver-
.schillende wereld-deelen met smaak gegeten
worden. Het aantal van deze insecten is groo
te r, dan rr.eu ooit zou verwachten.
Reeds in de oud-heid kwamen er berichten
voor omtrent het eten van insecten, waarvan
wel het meest bekend is het Bijbelsche ver
haal, dat Johannes de Dooper zich voedde
met honing en sprinkhanen.
Het eten van sprinkhanen is tot in onzen
lijd gebruikelijk. De geschiedenis vertelt van
volkeren, die al-leen van sprinkhanen leefden
en ze zelfs inzoutten om in den tijd van
weinig sprinkhanen een voorraad te hebben.
In de 17e eeuw schrijft eeil kroniekschrij
ver omtrent de inwoners van de provincie
Eumana (Venezuela): „Behalve de dieren die
zij vinden, eten de bewoners allerlei onge
dierte en zélfs spinnen."
Ook de Australiërs gingen voor menschen
door, die op een zeer lagen trap van be
schaving stonden, daar ze slangen, hagedis
sen en insecten aten.
Slangen worden overal als lekkernij ge
bruikt, ook in Venezuela en Brazilië. Hage
dissen worden evenals leguanen, van oudsher
in West-Indie graag gegeten, zelfs door de
blanken.
De paimworm, de larve van den palmhoor-
der, wordt door de Indianen, de negers en
ook door de blanken in de drie Guyana's op
hooge waarde geschat.Waar de oude inheem
sche scherm-bladpalm (Mauritius- of Itar
peiiim) de streek en de bevolking beheerscht,
d-aar vinden we de palmrups veelvuldig. Deze
palm levert alles en nog wat en .al-s de
mensch al het mogelijke profijt van deze
plant heeft getrokken, vestigen zich in den
gevelden of diooden stam de pa-lmboorders.
Na zes weken oogst men reeds dikke wor
men, die een duim lang zijn en 'geen pooten
hebben.
Men telde in een stuk van een palm stam,
dat 1 M. lang was, wel 50 larven. Met een
stuk boter en wat zout worden ze in de pan
gestoofd. Evenals bij den Sagopalm kan men
van den Mauritiuspalm ook het merg gebrui
ken. De Indianen uit Venezuela maakten een
koek van het meTg en deden het vet van den
palmwoiun daarin. Het vet van deze wormen
heeft steeds de meeste waarde; zelfs in den
kever neemt men dat nog waar! Hij wordt
tot olie in d-e verzameling evenals de dikke
nachtvlinder en nog jaren daarna toont hij
neiging tot schimmelvorming, terwijl al zijn
tropische metgezellen, die ook opgeprikt zijn,
niet de minste neiging daartoe vertoonen.
Ook de larven van den reuzenkever behoo-
ren tot de spijzen, die soms door de inwoners
van Columbia worden gegeten. Van den sui
kerkever beweert men zelfs, dat hij ook als
kever gegeten wordt.
Onze meikevers zijn reeds vaak het voor
werp geweest van proefnemingen. De oude
Taschenberg gaf reeds het recept van een
versterkende meikeversoep.
De gestorven amthropoloog Joest heeft vast
gesteld dat luizen in alle deelen der wereld
met smaak worden gegeten. Bij het eten van
luizen kan echter eerder van een wederver
gelding gesproken worden dan bij de sprink
hanen. Er wordfen bijna alleen overal hoofd
luizen gegeten (geen kileederluizen) van Sibe
rië tol aan de Zuidzee, van de zigeuners in
Europa tot de Creolen in Zui-d-Amerika. De
IcÜBinen pit Centraal-iBrazilië aten graag zand
vlooien, die vo-lgens hen als erwten smaakten.
Duizendpooten worden in N.-Afrika dóór
kinderen gegeten. (In dézen tijd geen kwaad
idee voor een HollandSch huishonden met 10
kinderen: ieder kind is met zijn honderd
poofj.s een héélen tijd kluivende zoet.)
Wij zien dus dat er in bijna alle insecten-
klassen soorten zijn, die ergens door men
schen gegeten worden, behalve natuurlijk die
insecten, die onaangenaam ruiken, als b.v. de
wandluizen. Eenige verwante soorten van de
wandluis worden echter niet als voedsel ver
afschuwd.
De gewone rug-zwemmer, die iedere natuur
vriend in onze wateren kent, komt in vele
streken in zulke massa's voor, dat hij ge
droogd in den handel is en ais vogelvoeder
gebruikt wordt.
Zoo wordt b.v. in Mexico van deze dieren
partij getrokken, maar van hun eieren
wordt d'oor de inboorlingen een soort van
koek gebakken en gegeten; deze koeken moe
ten naar visch smaken. Dp dieren, die hef
meest de wandluis nabij komen en hoog aan
geschreven staan, de krekels, werden in lar-
vcvorrn door de Ouden gegeten. Arisloteles
vertelt ons, dat de krekelïarven, korten tijd
voor ze uit het ei kruipen, hst lekkerste
ion aken.
•»i
Een weekbeurt. Te Zaandam is de eer-
ste wedkbeurs van de Zaandamsche Krudde-
niersvereenigiaig in tegenwoordigheid van
vele belangstellenden door burgemeester Ter
Laan geopend.
Deze tentoonstelling, die in -het „Wapen
van Amsterdam" wordt gehouden, twee da
gen voor den handel en daarna twee dagen
voor het publiek geopend is, maakt een zeer
goeden indruk. j
De beschikbaar gestelde medailles voor de
mooiste inzendingen zullen worden toegewe
zen door de led-en der vereeniging en hun
dames door middel van stembiljetten.
Personalia. Te Amsterdam zijn geslaagd
voor het examen M.U.L.O. J. C. Gorter, H.
S-iebeiang. H. C. Hendriks, A. LamUregts, M.
Lauwers, A. C. C. Meijer, W. de Nere e»
H. de Rooy, allen alhier.
Gevonden Voorwerpen» Terug te be-
komen bij: L. Donzen, Emostr. 17, een
boender; R. v. d. Haak, Gen. de la Reijstr.
17, een duif; J. Hut, Slachthuisstr. 15, een
instrumentje in cartonnen étui; H. de Jong,
Kennemerstr. 6 b, een koperen gewicht; S.
de Moei, Reitzstraat 22, een gouden me
daillon met portret;; M. Vonk, Colenstr. 27;
een gouden vingerringetje; P. Hogebout,
Bankastraat 35, een ring met twee sleu
tels; J. v. d. Gevel, Hoogewoerdstraat 20,
een wit konnijn; F. Janzen, Jan Gijzenvaart
130, een doublé zilveren dames-armband-
horloge:: H. v. Gilz, Pres. Steijnstr. 38, een
pet. Aan het Politiebureau: een bos sleu
tels, een zijden muts, een ceintuur en een
kinderportemonnaie met inhoud^
EEN ONGELUKKIGE VAL.
De aannemer K. te Nieuwer-Amstel had
het ongeluk in zijn werkplaats te struikelen
en terecht te komen op een nog niet stil
staande cirkelzaag, waardoor hem drie vin
gers afgesneden werden, benevens een stuk
uit de hand.
Heb bet uHstskendste aan te bieden dat
iemand wenscben kan, boe zal de wereld
het weten, indien gij niet adverteert.
JOHN, P, ROCKEFELLEP
