ELCK WAT WILS.
Derde Blad
21 Juli 1923
IEMEMGD NIEUWS.
TREKJES CCCIII.
5. n
STAATSPENSIOEN?
De strijd op het terrein van de sociale ver
zekering wordt, sinds Commissie XI van den
Hoogen Raad haar praeadvies over dat on
derwerp heeft uitgebracht, met den dag he
viger.
En geen wonder heel wat zaken die niet
alleen voor de arbeiders maar feitelijk voor
het geheele Nederlandsche volk van groote
beteekenis zijn, worden aan de orde gesteld.
Dat vóór en tegenstanders zich dus ijverig
weren ligt voor de hand.
Aan de eene zijde vinden we personen en
groepen, die de onmiddellijke invoering van
de ziektewet Talma wenschen en zeggen
voer de Ziektewet in en wilt ge dan reorga-
ganisatie, ga uw gang maar laat de arbeiders
niet langer wachten op een goede ziektewet.
Waar tegenover vele andere personen en groe
pen staan, die er niets voor gevoelen om de
ziektewet ongewijzigd in te voeren omdat
daarmede vrijwel een algeheele reorganisatie
van onze sociale verzekeringen wordt onmo
gelijk gemaakt en de ambtelijke uitvoering
van deze wetten als 't ware in ons geheele
verzekeringssysteem zou worden ingeleid.
Is uitvoering van de sociale verzekerings
wetten door het particulier initiatief mogelijk,
dat wil dus zeggen door de organisatie's, dan
is er van Katholiek standpunt bezien alles
voor te zeggen dat ook aan de georganiseerde
groepen de gelegenheid wordt gelaten om
naast het Overheidsorgaan aan de uitvoering
mede te werken. Ook de overige Christelijke
groepen hebben zich altijd voor het beginsel
uitgesproken dat de Overheid slechts datgene
tot zich trekt wat niet of minder goed door
particulieren kan worden verricht.
Over dat beginsel zou dus geen verschil van
opvatting tusschen Katholieken en de overige
Christelijke groepen ontstaan, maar, voor
zoover zulks voor beoordeeling vatbaar js,
loopen de inzichten omtrent de zaak zélf
dwars door de verschillende groepeeringen
van het volk heen, zoodat we het eigenaardige
verschijnsel zien, dat de katholieke arbeiders
over 't algemeen aan de eene zijde staan met
het N.V.V. de Christelijke arbeiders en po
litici aan de zijde van de politieke sociaal-de
mocraten.
Op het Congres te Utrecht in 1921 gaf dat
verschijnsel het verrassende resultaat dat de
Christelijke politici en arbeiders meewerkten
aan een „daverend applaus" toen Duys op
vinnige wijze zijn Klassenstrijd-gedachte ont
wikkelde en zijn volslagen wantrouwen tegen
de werkgevers had gedemonstreerd omge
keerd applaudisseerde de Katholieken nadat
Kupers van het N.V.V. zijn standpunt had
belicht waarbij hij het arbeidersbelang ge
diend achtte, door mèt de werkgevers te za-
raen de verzekering uit te voeren.
Het laatste woord is hierover nog lang niet
gesproken vooral niet nu door de a.s. behan
deling van het praeadvies door Commissie
XI de geheele sociale verzekering onder het
mes genomen zal worden en waarbij ook de
huidige Invaliditeits- en Ouderdomsverze-
kering zal zijn begrepen.
Het R.K. Vakbureau heeft onlangs de ver
schillende Hoofdbesturen opgeroepen en
heeft zich zooals bekend is andermaal
voor de reorganisatie, zooals het praeadvies
van Commissie XI van den Hoogen Raad in
grove lijnen aangeeft, uitgesproken.
Het is buitengesloten om in deze rubriek
het geheele vraagstuk in eenmaal te bespre
ken toch is de zaak van te groot belang, om
er niet zoo nu en dan een onderdeel van te
bezien en na te gaan wat vóór en tegenstan
ders daarvan zeggen.
In dit artikel meen ik mij in hoofdzaak te
moeten bepalen, tot bespreking van de z.g.
eenheidsrente.
Van de gedachte uitgaande, dat vooral de
directbelanghebbenden kennis zullen hebben
genomen van het communiqué door het R.K.
Vakbureau hieromtrent verstrekt, kan men
dus weten dat Commissie XI zich in meer
derheid uitsprak om de individueele verzeke
ring ^overeenkomstig de I. W. waarbij ieder
loonarbeider verzekerd moet zijn te laten
vervallen en daarvoor in de plaats te stellen
de z.g. Collectieve verzekering. Volgens de
tegenwoordige verzekering moeten voor eiken
arbeider en ten name van eiken arbeider ze
gels geplakt worden bij de Collectieve ver
zekering zou volstaan kunnen worden met de
gewone loonlijst die tegenwoordig vrijwel el-
1*2 werkgever moet indienen voor de onge
vallenverzekering.
Vervalt de individueele verzekering dan
zit daar logisch aan vast dat een eenheidsrente
moet worden ingevoerd. Wie dus invalide
wordt of een zekeren leeftijd heeft bereikt,
heeft aannemelijk te maken,
dat hij gedurende een daaraan voorafgegaan
tijdperk gedurende een bepaald aantal weken
in loondienst heeft gewerkt.
De tegenstanders zeggen maar wat is dat
nu? We hebben destijds gestreden tegen
staatspensioen en wat ge nu voorstaat is in
wezen niets anders nog één stap en we zijn
er.
Men kan tegen de „Collectieve" verzeke-
vrijen de voorstanders daarvan zullen daar
op het antwoord niet behoeven schuldig te
blijven maar het argument dat we daarmede
naar Staatspensioen zouden gaan lijkt mij ab
soluut onhoudbaar.
Wij hebben destijds staatspensioen bestre
den omdat het principieel fout moet worden
geacht datfde Staat een deel van het loon
voor zijn rekening neemt. Immers het loon
wil het rechtvaardig zijn moet zoodanig
zijn dat een ijverig spaarzaam arbeider ook bij
ziekte, ouderdom e.d. daarvan kan leven.
Aan de zorgen van de afzonderlijke per
sonen overgelatenfkomt daarvan niet voldoen
de terecht en vandaar dat de wetgever een re
geling heeft getroffen waarbij de werkgever
door het plakken van een zegel een stuk van
het loon reserveerde en waardoor een fonds
tot stand komtuit dat fonds ontvangt de
oude of invalide arbeider een uitkeering. Hier
blijft dus de gewone loonsverhouding tus
schen werkgever en werknemer intact en
draagt het bedrijf zooals het behoort
de lasten.
Principieel wijkt deze regeling dus. geheel
af van de gedachte dat de Staat te zorgen heeft
voor zijn burgers in de verschillende omstan
digheden des levens.
Maar ook economisch is aan de fondsvor
ming groot voordeel verbonden. Bij staats
pensioen vindt er noodwendig kapitaalver
nietiging plaats terwijl bij fondsvorming juist
kapitaalvorming plaats vindt, zoodat
staatspensioen èn principieel èn economisch
afwijkt van het tot heden gevolgde systeem,
maar ook van het systeem hetwelk door Com
missie XI wordt voorgestaan.
En daarom begrijp ik niet hoe men er toe
komen kan om in de reorganisatie van onze
verzekeringswetten een stap naar het staats
pensioen te zien, terwijl juist het tegenover
gestelde geschiedt.
Welk principieel verschil is er gelegen of
de werkgever zegels plakt of dat men het hem
wat gemakkelijker maakt en zijn loonlijst als
maatstaf aanneemt De voorstanders van het
laatste willen vereenvoudiging maar overigens
betaalt evenals nu de werkgever premie, vindt
er fondsvorming plaats waaruit de rechtheb
bende zijn uitkeering ontvangt.
Accoord zeggen de tegenstanders maar
nu ontvangt ieder in verhouding tot het be
drag, wat in totaal geplakt is, en bij collec
tieve verzekering krijgt ieder evenveel, wat
dus veel meer op pensioen gelijkt.
Deze voorstelling is niet geheel onjuist,
doch wel sterk overdreven. Op de eerste plaats
al, omdat nog gedurende tientallen jaren nie
mand of bijna niemand méér zal ontvangen
dan 3 per week en gesteld dat dan in al die
jaren geen wetswijziging plaats vond, dan zou
inderdaad vooral bij de uitersten eenig be-
teekenend verschil optreden. In het uiterste
geval wanneer vrij regelmatig de hoogste pre
mie is betaald kan men tot ongeveer 6 per
week komen. Maar versta goed dan hebben
we nog heel wat jaren den tijd en slechts in
zeer enkele gevallen.
De individueele verzekering heeft iets sym
pathieks en heeft ook iets hatelijks, beide
zouden verdwijnen bij de collectieve verze
kering waarbij men niet uit het oog mag ver
liezen dat de huidige malaise in het bedrijfs
leven de naleving van de I.W. vrijwel onmo
gelijk maakt.
Schrijver dezes weet tal van plaatsen waar
de landarbeiders van hun werkgever geen ze
gel durven vragen omdat buitenlanders geen
zegel behoeven en omdat er ook vele landar
beiders zijn die geen zegelboekje hebben en
dus niet voor hen geplakt kan worden.
Wanneer dan door de opheffing van het
zegelstelsel een belangrijke besparing kan
verkregen worden zooals algemeen door de
voorstanders wordt aangenomen is er m.i.
geen enkele reden voor om aan dat systeem
vast te houden en in elk geval mist men elke
aanleiding om van staatspensioen te spreken.
De fondsvorming blijft zooals die was en het
bedrijf draagt de kosten daarvan. Dat ieder
een evenveel ontvangt moge men minder
sympathiek vinden maar tast de verzekerings
gedachte niet aan.
Als we daarbij in aanmerking nemen, dat
de voorstanders van de reorganisatie bij de
uitvoering van de sociale verzekeringswetten
ook een plaats toekennen aan het georgani
seerde bedrijf dan moet het toch wel duidelijk
zijn dat bij alles wat men aan kan voeren de
opwerping dat we van onze principes afwijken
wel de meest onmogelijke bemerking moet
worden geacht.
A. J. L.
jONKUNDE
Sedert 6 weken wordt er door de land
arbeiders op Over-Flakkee gestaakt omdat
de organisaties van de werkgevers 20% loons
verlaging eischen en verleden jaar reeds een
belangrijke loonsverlaging heeft plaats ge
vonden.
Het is altijd moeilijk om een overzicht
van een staking te geven buitenstaanders
moeten veelal te veel afgaan op hetgeen aan
den buitenkant is waar te nemen, terwijl
teekenis kan zijnen zij die volledig op de
hoogte zijn worden niet steeds als objectief
beschouwd.
Het is daarom dat ik, hoewel vrijwel op
Je hoogte van alles wat zich rondom dezen
strijd afspeelt, daarover in deze rubriek geen
enkele beschouwing gaf. En ik zou van die
(gedragslijn niet zijn afgeweken ware het
niet, dat een bericht daaromtrent voorkomen-
\(Je in het Alg. Ned. Landbouwblad, bijna
ot bespreking dwingt
De landarbeidersstaking op Overflakkee
is opgeheven en de arbeiders hebben het
zooals te voorzien was verloren.
Tegen economische factoren te strijden
met 't neerleggen ran den arbeid, 't is ook
thans weer gebleken, is geen deugdelijke
methode. Natuurlijk is het pijnlijk voor de
arbeiders, dat zij ten slotte merken niet te
gen de overmacht de algemeene malaise
te zijn opgewassen, maar waarom lich
ten hun voormannen de arbeiders dan niet
beter in
Het economisch leven laat zich niet diri-
geeren door den wil der arbeiders. Loons-
regelingen laten zich niet afdwingen.
Het landbouwbedrijf is een bedrijf vol
risico, terwijl de landbouwer op de prijs
zetting absoluut geen invloed heeft. Dat is
zoo'n oude waarheid.
De huidige toestand, die meer onzeker
is dan ooit te voren, is ontstaan buiten den
wil der werkgevers. En toch worden zij
uitgekreten als „uitzuigers" van den arbei
der.
De heeren voormannen hebben de macht
en den invloed van hun organisaties over
schat. Trouwens op elk terrein wordt 't
duidelijk, dat de vakvereenigingen niet
loonregelend kunnen optreden, en nu dat
den arbeider ook duidelijk wordt, ver
laten zij met bosjes hun organisaties.
In dit bericht staan méér „onjuistheden"
dan het zinnen bevat waar nog bij komt
dat er een tendenz in ligt, die tot een anti
sociale gevolgtrekking leiden moet.
Eerst iets over de oorzaak van den strijd.
De arbeiders vonden 20% loonsverlaging
te bar en wezen die af. V
Tot nadere concessies waren de werk
gevers niet bereid. Door de arbeiders is toen
aangedrongen op arbitrage. Zij meenden en
mi. volkomen terecht, dat als dan een zóó
geweldige loonsverlaging moest worden aan
vaard, toch minstens vast moest staan, dat
die verlaging noodzakelijk was, temeer waar
het loon al zoo verschrikkelijk laag is. Van
daar dat zij telkenmale hun aandrang tot
arbitrage hebben herhaald.
Ik laat het aan ieder over te oordeelen
zooals hij dat zélf wil als het gaat over de
concrete vraag of 20 loonsverlaging al
dan niet gewettigd is, maar de zaak staat
anders nu de arbeiders door arbitrage de zaak
wilden beslissen. Het is en blijft practisch
en principieel absoluut onjuist om arbitrage
te verwerpen.
Daarmede valt dan ook de bewering van
het „Landbouwblad" eigenlijk al geheel
onderst boven maar we zullen nog even ver
der zien.
Te Den Bommel is na 4 dagen staking
deze opgeheven omdat de werkgevers toe
zegden, jdat zij den volgenden dagjeen nadere
bespreking zouden toestaan, waarop toen
de verlaging tot 15% is teruggebracht.
Op deze plaats heeft alleen de Chr. Bond
leden zoodat deze zelfstandig kon beslissen.
Een beoordeeling van een en ander kan
achterwege blijven, maar een feit is, dat in
dagen tijds 5% verlaging werd voorkomen
wat dus wat anders is dan verliezen.
Te Achthuizen zijn zoowel de werkgevers
als de werknemers uitsluitend in de R.K. Or
ganisatie en na twee weken kwam de L.T.B.
tot het besluit dat de arbeiders toch feitelijk
in het recht stonden door arbitrage te eischen
en hebben zij daarin toegestemd.
Alleen te Ooltgensplaat waar de mannen
in de Christelijke en Moderne organisatie
zijn georganiseerd hebben deze na vier we
ken zich noodgedwongen voor den eisch van
de werkgevers moeten bukken.
Te Oude Tonge, waar de mannen in de Mo
derne en R.K. Organisatie zijn ondergebracht
ging de strijd tot heden toe onverzwakt door
en zal men hebben af te wachten wat daarvan
de uitslag is.
Er is dus geen sprake van verliezen, zooals
het Alg. Ned. Landbouwblad ons wil doen
gelooven. Maar al zou het volmaakt juist zijn,
wat zegt dat dan nog
Staking is een krachtsuiting, en kan in som
mige gevallen noodzakelijk zijn, maar het
blijft een middel dat omtrent het recht abso
luut niets zegt en niets beslist.
De meest onrechtvaardige staking kan ge
wonnen, de meest gemotiveerde verloren wor
den.
En als het blad dan ook stelt, dat het te
voorzien was dan zou gesteld dat zulks de
waarheid was daaruit slechts blijken dat
op dit moment de werkgevers een sterkere
positie innemen.
Tot zoover de feiten, die in volmaakte te
genspraak zijn met het gewraakte bericht.
Maar veel erger is m.i. al datgene wat daar
omheen wordt geweven.
Is het geen dwaasheid om te beweren dat
de arbeiders tegen economische factoren strij
den Hebben met name de landarbeiders,
waar het hier over gaat, niet over de gansche
linie loonsverlaging aanvaard Slechts daar
waar de werkgevers zich op het machtsstand
punt plaatsten reëel overleg weigerden, arbi
trage verwierpen, slechts daar, maar dan ook
slechts dèitr kwam het tot verzet.
Het schijnt wel haast als een verdienstelijk
werk te worden beschouwd, om de arbeiders-
organisatie's onhebbelijkheden en domheden
aan te wrijven maar daarom is dat nog geen
waarheid.
De strijd te Overlakkee ging niet tegen eco
nomische feiten. De mogelijkheid blijft al
tijd open, dat het nu eenmaal niet anders kon,
maar daarom hebben de arbeiders ook aange
drongen op arbitrage waarmede zij hebben
uitgesproken dat zij bereid waren het offer
te brengen indien door onpartijdigen zon wor
den verklaard dat zulks noodzakelijk was.
Het Alg. Ned. Landbouwblad deed dus
wellicht iets verstandiger als het zich tot de
liberale boeren waarbij jammer genoeg de
R.K. boeren zich hebben aangesloten richt
te met het verwijt dat het toch onrechtvaar
dig moet worden geacht om de arbeiders tot
strijd te dwingen als ze bereid zijn zich bij
bij een eerlijke uitspraak dus bij de
economische feiten neer te leggen.
Niet de leiders van de arbeiders maar de
leiders van de liberale werkgevers waar
onder ook het genoemde blad hadden de
leden beter moeten inlichten, dan had deze
met zeldzame verbittering gevoerde strijd
achterwege kunnen blijven.
En zoo ziet men ook in dezen strijd alweer,
dat de naleving van de Christelijke beginse
len, de beste waarborg voor den vrede is.
Hadden ook de werkgevers eenzelfde stand
punt ingenomen als de arbeiders en Recht
boven Macht geplaatst, deze strijd was er niet
gekomen.
Maar lós van het feit of de een dan wel de
andere bij een strijd het onderspit delft staat
het als een paal boven water dat het lanceeren
van dergelijke berichten zeer veel kwaad doet.
Het bericht is er op berekend om de werk
gevers op te zetten tegen de arbeidersorgani
saties en daaraan bestaat op 't moment niet
de minste behoefte.
Toenadering, overleg, en waar noodig
scheidsrechterlijke beslissing dat is het wat
ook het landbouwbedrijf helpen kan, waar
door het ondanks alle „economische feiten'
zich door de moeilijkheden kan heen slaan,
maar nooit door verwijdering en overhcer-
sching van welke groep ook.
Dat zou bij eenig nadenken toch ook het
bedoelde blad kunnen weten en daarom valt
het zoo moeilijk aan onkunde te denken.
A. J. L.
DE REGEERING EN DE EENDEN.
Minister Ruijs is volgens Mr. v. Spaen
donk in Volendam geweest om zich te over
tuigen van de ziekte onder de eenden.
Of en in hoeverre die ziekte van beteeke
nis is, weet ik niet, kan me in dit verband
ook niet zooveel schelen. Ik wilde er alleen
de aandacht op vestigen dat Mr. v. Spaen
donk van dat ministerieel bezoek een heel
relaas geeft in de „R. K. Wergkever."
Een geheel verhaal, vol bijtend sarcasme
en sluitend met deze tirade
„De regeering hoort niet het hulpge
roep van het geheele Brabantsche Volk
„het gesnater der zieke eenden van Vo-
„lendam overstemt alles."
Niet alles wat de Regeering doet is wèl-
gedaan maar zulke voorstellingen moeten
toch verkeerd werken. Verlangt men hulp
voor de industrie dan vraagt men die en bij
weigering kan men van oordeel zijn dat de
Regeering verkeerd doet en daartegen op
komen.
Maar welke logica zit er nu in om maat
regelen van protectionistischen aard gelijk
te stellen, althans in één adem te noemen
met maatregelen ter bevordering van gezond
pluimvee.
Ik vind die Volendamsche geschiedenis
al héél gewoon en omdat de Ministers niet
gewend zijn eerst verlof aan mij te vragen om
hier of daar op aan te koersen, heb ik mij ook
over het Ministrieel bezoek aan Volendam
niet zoo vreeselijk geërgerd. Zóó zal het an
deren wel precies hetzelfde zijn gegaan.
Doch het is nog maar zeer de vraag of een
reisje naar Tilburg met protectionistische be
doelingen niet heel wat meer leven in de po
litieke brouwerij zou hebben gebracht dan
al die zieke eenden van Volendam in koor
teweeg kunnen brengen.
Er is voor bescherming van de industrie
alles te zeggen, maar over invoerverboden
zooals Mr. v. Spaendonk wil, zijn de meenin
gen niet onverdeeld. Oók niet in Brabant.
In landbouwkringen staat men er al heel
sceptisch tegenover doch aangenomen dat
de voordeelen veel grooter zijn dan de na-
deelen, dan nog gaan we den verkeerden kant
uit als we te pas en te onpas alle daden van
de Regeering daarmede in verband brengen
tenzij het de vooropgezette bedoeling is om
de Regeering bij alles in het meest ongunstige
licht te plaatsen.
Als elke tak van industrie een goed wer
kenden Bedrijfsraad bevatte zou men wellicht
heel wat meer tot stand kunnen brengen
dan zouden althans werkgevers en werkne
mers kunnen trachten gezamenlijk den noo-
digen steun voor het bedrijf te verkrijgen en
als dan bovendien ook de Centrale Raad van
bedrijven nog bestond kon gelijktijdig het
consumentenbelang bezien worden.
Maar ik meen te weten dat Mr. v. Spaen
donk niet bepaald tot de vereerders van mede
zeggingschap der arbeiders behoort en ook
niet vriendelijk staat tegenover onze Be-
drijfsraden toch zou langs dien weg meer
telbereiken zijn dan met vergelijkingen die wel
dé in tijden van malaise zeer verklaarbare
ofschoon niet altijd redelijke ontstemming
tegenover de Overheid kunnen vergrooten,
doch daarom nog niet logisch zijn en dus al
bij voorbaat elk succes moeten missen.
't Is gelukkig dat er kritiek mogelijk is,
maar men is toch ook bij gebruik van dat wa
pen aan regelen gebonden dunkt mij zoo
vn zij die het bedrijfsbelang slechts zien als
een belang dat alleen de werkgevers betreft
en daarom anderen zooveel mogelijk zouden
willen weren, doen verstandig zich niet al te
veel te vertoornen wanneer de Overheid van
hun eenzijdig geluid niet zoo bijster veel
notitie neemt.
Is het werkelijk zoo dom van de Regee
ring dat zij zich niet voor iets leent waarom
trent op zoo buitengewoon hartstochtelijke
wijze de verschillende meeningen tot uiting
komen
A. J. L.
R.K. AMBTENAREN.
In een speciaal propaganda-nummer van
het orgaan van de A.R.K.A., de Organisatie
van de R.K. Ambtenaren wordt een woord
gericht tot de ongeorganiseerden.
Men beweert wel eens, dat de arbeiders
wat ongezouten uit den hoek komen als ze aan
't propageeren zijn, maar 't blijkt dat ook de
Ambtenaren niet bepaald bloohartig zijn bij
zoo'n gelegenheid
Men oordeele uit het volgende citaat
„Terwijl het roemruchte trio Simon Maas,
Romme en Kortenhorst als uitgelaten carna
val-harlekijns zijn lakonieke stellingen om
trent de positie van het Overheidspersoneel
ten aanhoore van gansch het publiek met de
noodige bombarie rondschettertterwijl
een gedienstige liberale grootpers schier ko
lommen tekort komt om iederen dag, dien
God geeft, kruiwagens vol reactionair harksel
ten faveure van allerhand goocheme duiten
dieven te verwerken, terwijl rond de teere
kwestie van de 48-urige werkweek in de
hoofdstad, de deftige Groene als in de toover-
spelonk der huichelares van Endor den geest
van arbeidsschuwheid zich uit de geheim
zinnige kolven en retorten laat materialisee-
ren terwijl van alle zijden de takkenbos-
schen naar den mutsaard gesjouwd worden,
waarop straks wellicht de verassching moet
plaats vinden van de politiek-en-economisch
voorwaarts strevende gedachte heeft
het congres der Alg. R. K. Ambtenaars-
vereeniging het noodig geacht een speciale
maand te bestemmen voor de propaganda.
Een soort organisatorisch Reveil is bedoeld
om hen die de gekruiste-armen-tactiek toe
passen en werkeloos toezien langs den heir-
weg naar den socialen vrede, te bewegen uit
den dommel te ontwaken en mede op te
trekken naar de lichtende verten.
In tijden als deze, waar de omroepers in
dienst der anno '18 achteruitgedrongen kapi
talistische kringen met klinkende bekkens
het land afreizen om alarm te slaan tegen de
democratische idee waar met koortsach
tige n haast gezwoegd wordt aan een Hin
denburg-linie van verzet tegen het meeren-
deels nog weifelend voorwaarts dringen van
de surrogaat-en-margarine-afnemers dezer
samenleving daar is het, God beter t,
blijkbaar nog noodig de Turkschet rom voor
den dag te halen als om klantjes in de tent
van een spullebaas te lokken. Het pleit stellig
niet voor het maatschappelijk inzicht van
sommige overheidsdienaren, dat onder deze
omstandigheden nog met een biljet van toe
treding langs hun huizen moet worden ge
leurd....
Het is, alsof men zwemvesten propagee
ren moet onder de opvarenden van een
schip, tot welks torpedeering het projectiel
al onder water is gedoken.
Alsof men isoleertoestellen moet aanprij
zen bij arbeiders, die gedurende hun werk
zaamheden geregeld de hoogspanningsdra
den des doods boven hun veege lijf hebben
alsof de in roovershanden gevallen reizi
ger op het traject Jeruzalem-Jericho zelf
de deur van de veilige herberg versperren
wil voor den barmhartigen Samaritaan
alsof op den harden klinkerweg dezes
stoffelijken levens onttakelde kruissleepers
moeten overreed worden Veronica-diensten
aan te nemen
De tijden, die vóór u liggen, ge kent ze
niet. Ge weet niet, waar uw pad zich soms
onvoorzien zal ombuigen. De toekomst is
wellicht een Pandora-doos, waarin allicht
slecht verduwbare surprises voor het over
heidspersoneel verborgen liggen. Het gaat u
als den beklimmers van rotsige steilten
waar de rotsen door aardschudding vaneen
wijken, ge vermoedt het niet, waar de ver
raderlijke spleten die geen bodem bieden,
uw wankele schreden wachten, ge ziet het
evenmin. Maar dan ook man voor man ver
bonden door sterke touwen, de één snoere
zich in de lijn, die óók gewikkeld is om den
ander, en zoo veilig voorwaarts met als
gids het oud-beproefde Roomsche beginsel
en laat de tocht dan maar moeilijk en ge
vaarlijk wezen, ge slaat er u wel door heen,
dat verzeker ik u, mits ge maar blijft ver
bonden met de overigen. Wat is een één
ling in deze wereld
1
En na er op te hebben gewezen, dat overa
ook in de redelooze natuur, blijkt, dat in
vereeniging de kracht ligt, vervolgt het
blad
De eenling is het slaghoedje op den mo
dernen kop-van-Jut, dat zich te pletter
vliegt onder de formidabele slagen van de
mannetjesputters der reactie. Brandhout
om het reactionnaire vuurtje eens lekker te
doen vlammen. Op de boerenkermis der
uitgelaten economie-hansworsten de pe
perkoek, die in mootjes gehakt wordt. Het
Guineesche biggetje voor de messendokters
in het maatschappelijk rottingsproces. De
man, die de klappen krijgt. De ballenjongen
in het sociale tennisspel. De Jood uit den
Nathan, die altijd verbrand moet worden,
Barbertje van Multatuli, die altijd hangen
moet wanneer puntje bij paaltje komt. Het
beste straatje om den hoed van Gessier in
te planten. Bij wien, over wien, maar zon
der wien de besprekingen plaats vinden.
De lange Witte in de oud-Hollandsche pop
penkast. 'n Keeper, die altijd achter het
net vischt. Sijmen-betaal uit de boeren-
schroom.
TERREUR.
Wij, Roomschen, hebben nog al eens aan
den lijve moeten ondervinden, dat de Z.g.
„vrijen" of „syndicalistisch georganiseerden***
geen enkel middel onbenut laten om, des.
noods met geweld, de Roomsch georgani
seerden te beletten hun brood te verdienen.
Ik zal hier enkele frappante staaltjes van
syndicalistisch optreden onzen leden mede-
deelen, in de hoop dat in de toekomst de
roomsche arbeiders gaan inzien, dat door
krachtig optreden tegen dat soort individuen
het mogelijk zal zijn op behoorlijke wijza
in zijn onderhoud te voorzien.
De firma's De Vilder en De Waal, han«
delaren in bouwmaterialen, zijn twee on-
georganidseerde werkgeefsters, d.w.z. zij
zijn niet aangesloten bij de Amsterdamsche
Vereeniging van Handelaren in Bouwmateri
alen.
Deze werkgeefsters laten hun laad-en los
werk uitvoeren door losse arbeiders, georga
niseerd in de Christelijke en onze organisatie,
omdat zij met de Federatie van Vervoerders
van Bouwmaterialen niets te maken willen
hebben.
Tot volle tevredenheid van beide werk
geefsters, verrichten onze menschen de hun
opgedragen werkzaamheden voor hetzelfde
loon als de Federatie is overeengekomen met
de Patroonsvereeniging.
De Federatie echter kan niet dulden dat
door roomsche arbeiders deze werkzaamheden
worden verricht, tenzij onze leden lid
worden van die Federatie, en het lidmaatschap,
van onzen Bond opzeggen.
Maanden lang is er door hen een poging
in die richting gedaan, steeds zonder succes
Den 21en Juni 1.1. kwam het tot een bot-
sing.
Onze leden waren bezig met het lossen van
een schip kalk, toen de z.g. „knokploeg" van
de federatie onze jongens wilde beletten hun
arbeid voort te zetten.
Heel spoedig vielen er klappen de heeren
hadden echter buiten den waard gerekend,
want de onzen herinnerden zich ook nog een
paar vuisten te bezitten en maakten daar
stevig gebruik van, en rosten die „vrijheids-
voelende heeren" van het werk af.
Tal van „wilde stakingen" in diverse be
drijven door de heeren „syndicalisten" ge
proclameerd, zijn oorzaak, dat de werkloos
heid vermeerdert en tal van roomsche arbei
ders mede daarvan de dupe zijn (denk maar
eens aan de haven- en bouwvakbedrijven).
Aan dezen toestand moet 'n einde komen.
Onze roomsche mannen moeten gaan be
grijpen, dat wegloopen voor een grooten bek
beteekentarmoede in het huisgezin.
Te lang hebben wij ons laten terroriseeren
door die heeren.
Te lang hebben vele van onze leden met
vrouw en kinderen armoede geleden, door
den bangen geest waarmede onze mannen
waren bezield.
Daarom, weg met alle laksheid, weg met
vrees voor menschen zonder karakter 1
Doet uw plicht en zorgt dat ge in de toe
komst niet geslachtofferd, wordt door soort
gelijke menschen.
H. J.
R.K. Transportarbeider
'i OVERHEIDSPERSONEEL.
Op 20 Juli zal de Bond van Overheidsper
soneel zijn Bondsvergadering houden.
Prof. Aengenent zal op de avondvergade
ring het onderwerp „verplicht lidmaatschap
behandelen.
VREESELIJK ONGELUK.
Naar het O. L. Vrouwe-Gasthuis te Am
sterdam is getransporteerd een werkman
uit Weesp, die op de fabriek van de Ver-
eenigde Carton- en Papierfabrieken aldaar
met zijn beide armen onder een snijmachine
was geraakt en aan die lichaamsdeelen zoo
ernstig verwond, dat hij ze waarschijnlijk
beide zal moeten missen. j
DE VALSCHE BANKBILJETTEN.
Het Hbld. verneemt nog het volgende in
verband met het vermelde omtrent de aan
houding van eenige personen, die valsche
bankbiljetten hadden vervaardigd en uitge^
geven.
Ongeveer veertien dagen geleden kocht
een vrouw in een winkel te Rotterdam pot
ten en pannen. Zij wilde betalen met eeri
bankbiljet van 40. De winkelier maakte
haar er opmerkzaam op, dat bedoeld biljet
valsch was en waarschuwde een juist pas-
seerenden politie-agent. De juffrouw decdj
alsof zij van niets wist. Zij werd echter mee
genomen naar het politiebureau.
Een voortgezet onderzoek leidde de poli
tie op het spoor van een man, Nijhuis gehee-
ten, met wien de vrouw omgang had. Bij
een huiszoeking werd in de woning van de
zen man het papier gevonden, waarop de
biljetten geteekend waren. 1
Toen zij dezen man had, vond de reehert
che ook spoedig den teekenaar, zekeren!
Nol uit de Weste Wagenstraat. j
Bij het onderzoek is gebleken, dat de tee
kenaar eerst biljetten van 10 had vervaar-j
digd ongeveer 9 a 10. Toen zij met de uit«
gifte hiervan succes hadden, heeft het drie
tal het geprobeerd met een biljet van hoon
gere waarde. Zij zijn toen onmiddellijk tegen
de lamp geloopen.
De in beslag genomen geteekende biljet
ten zijn reeds bij beschouwing met het bloo-
te oog gemakkelijk te onderscheiden van
echte en bijv. veel gemakkelijker te onder,
kennen dan gedrukte. Het verdere onder
zoek berust thans bij de justitie.
Zomer 1923.
Zonne-weelde
Was vergeten
En begraven
In je hart,
't Zomer-noodlot
Werd door allen
Uit gewoonte.
Braaf getart.
Je bestelde
Zonder blozen
Nog 'n mudje
Anthraciet;
't Kolenbaasje
Lachte grijnzend
Om het stijgen
de debiet,
Winkeliertjes
Lachten stili'ties
't Goed werd vlug weer
Uitgepakt;
Soms wel werden
Nieuwe prijsjes
Over d' oude
Heengeplakt.
Dubbel heet is
Op het tijdstip
Dat ik deze
Regels zweet,
De natuur in
Al haar leden.
Potverdori,
Wat is 't hea>/
Op het eind var
Juni liep i%
Nog te bibb'ren
In je jas.
En je schaamde
Je voor niemand,
Dat het nog je
Dikkert was.
Niemand zei meer:
,,'t Blijft maar winter'
Ieder had er
In berust;
Lieve droomen
Aan wat warmt#
Waren lang in
Slaap gesust.
Maar, och heden,
Nauw'lijks Juli,
Of daar kwam de
Hittegolf!
Die het menschdotu
Onmeedoogend
Onder zonne-
Brand bedolf.
Zandvoort, Groen'daal,
Alles leefde,
Sprong weerop uit
Grimm'ge rust;
Fietsen, auto's,
Lange slierten
Langs de wegen*
Wat 'n lust!
Deze uitroep
Wordt op heden
Honderdduizend
Maal geslaakt
't Is of 't zonn'tje
Om te treit'ren
'n Reisje naar d#
Aarde maakt.
In je schoenen
Dee-je zooltjes
Tegen kou en
Nattigheid.
En je wollen
Sokken werden
Door je vrouwtj#
Aangebreid.
's Avonds kroop je
In je bedje
En je vond het
Immes, dat
Vrouwlief nog niet
Eén der dekens
In de kast ge
borgen had.
Eerst was ieder
Opgetogen;
„Ha! De zon!" Zoo
Riep men luid;
Mensch en dier sprong
Op van Vreugde,
Schreewd' om 't hardst zijn
Blijdschap uit.
Auto-bussen,
Niet te tellen»
Vloden af en
Aan met spoed,
Vechten, dringen,
Om een plaatsje;
Alles was weer
Mooi en goed.
Puffen, zweetei»,
Blazen, hijgen,
Anders wordt er
Niet gedaan.
Alles sleept zich,
Klachten uitend,
Naar de pomp oi
Naar de kraan.
Dames droegen
Nog hun bonten,
Niemand lachte
Z'er om uit.
Als je'n IJsco
Man zag loopen
Kreeg je 'n rilling
Langs je huid.
Deuren, ramen
Sloot je angstig
Voor de tocht en
Voor de wind;
Kocht nog doozen
Hoestpastieljes
Voor je zelf, je
Vrouw, je kind.
Kind'ren joelden,
Honden blaften,
Vogels zongen
Blij hun lied.
Al d'ellende
Was vergeten,
Aan 't voorbije
Dacht men niet.
Tramdirecties
Keken ernstig.
Wel kwam 't geld <aci
Stroomen in;
Maar toch streken
Z' heel diepzinnir
Met de hande*
Langs de kin
Niemand weet m#^..
Waar 't te zoeken;
Wat jc aanraakt
Kookt of bakt.
Alles is in
Hitte-arming
Neergeslagen.
Weggezakt.
Wintersport werd
Aangehouden,
Zomersport wai
„Uit den tijd";
Strooien hoede;
Zag je dragen
Slechts op koppen
Wit yan nijd.
En de kachel,
Die je netjes
Had gekoesterd
In het vet,
Kwam weer uit haar
„Zomerslaapje",
Werd op d'oud»
Plaats gezet,
Deuren, ramen,
Vlogen open;
Dankend werd de
Zon begroet.
leder greep naar lichte kleeren
Witte broek en
Strooien hoed.
Loonsverlaging
Aangekondigd
't Personeel werkt
Zich in 't zweet
Malle kwestie
Situatie
Dubbel heet,
Alles klaagt ev
Jammert luide.
Praat alleen val
Zweet en stof,
Brouwerijen,
Drankfabrieken,
Hebben nu 'n reuze-b"'
Zandvoort baders.
Zwemschoolbaders
Douche-baders,
Groot en klein.
Spoedig zal er
Voor he twater
Heelemaal geen
Plaats meer zijn-
Eind'Iijk is er
Dan de zomer,
Die historisch
Wordt gewis;
Maar we krijgen
Ook het portie,
Dat ons eerst ont
houden is!
Ruim drie weke»
Maar geleden
Dook je lekke»
In je jas.
Thans doen velen
's Nachts hun slaepji
In den tuin op
't Dorre gras.
Alles smeekt nu,
Gootjes-zweetend
Zakdoek-wringend f
„Lieve Heerl
Geef ons heden
Toch den winter
Der maand Mei et
Juni weer!"
Haarlem, begin Juli 1923.
