LAATSTE NIEUWS
X9
HUHDEL EN HIJYERHEID.
s KUNST EN KENNIS.
Esperanto congres te Neuren
berg.
KERK EN SCHOOL
V HANDEL EN NIJVERHEID.
LANDBOUW EN VISSGHERIJ.
HECHTSZAKEN.
^ïfflDftAAOLOOZE TELEFOONré/'
"V
NOORWEGEN EN DE ONTWAPENING.
MARKTNIEUWS.
SLAPTE IN DE SIGARENINDUSTRIE.
Zaterdag is aan 60 sigarenmakers van de
Kon. Sigarenfabrieken Goulmy en Baar te
's Bosch wegens slapte ontslag aangezegd.
Behalve de meeste tamboers, bazuinblazers
en chasseurs blijven allen, die lid zijn van 't
muziekkorps, in dienst.
Voor het van 2—8 Aug. a.s. te houden
'internationaal Esperantocongres hebben zich
leeds meer dan 4000 deelnemers opgegeven.
Het Eerevoorzitterschap is aanvaard door den
Rijkspresident Ebert. De Minister van
Binnenl. Zaken v. Duitschland heeft bij een
officieel schrijven aan het binnenlandsch
Bestuur de aandacht gevestigd op het con
gres en aangespoord het te bezoeken om een
indruk te krijgen van de waarde van de inter
nationale hulptaal. De Beiersche Regeering
heeft besloten aan de deelnemers van het
congres een korting van 75% te verleenen op
de vreemdelingen belasting. De Minister van
Onderwijs in Nederland zal op het congres
worden vertegenwoordigd door den Heer
'fr. J. Isbrücker uit den Haag.
DE HANNA VAN REMBRANDT.
Volgens de Frankf. Ztg. zou de z.g. Hanna,
Rembrandt's beroemde schilderij van een
lezende moeder, dat het pronkstuk van
de Oldenburgsche schilderijenverzameling
vormde, door den vroegeren groothertog,
met zijn Italiaansche schilderijen, aan het
Rijksmuseum te Amsterdam zijn aangeboden.
De verkoop zou reeds tot stand gekomen
«ijn.
t)E NEDERL. PELGRIMSREIS NAAR
LOURDES.
Een nieuwe pelgrimsreis.
De Nederlandsche pelgrims naar Lourdes
onder leiding van den ZeerEerw. pastoor L.
Offermans te Lierop en den heer Kieckens
kunnen naar de „Msb." verneemt, met vol
doening op deze reis terugzien.
I De heer Kerkhof te Helmond, die zooals hij
zelf getuigt, van een dubbele breuk is gene
zen en andere pelgrims moesten hun groote
voldoening verklaren over de goede regeling
niet alleen gedurende de reis maar ook na het
verblijf te Lourdes. Alvorens zij scheidden
werd door de pelgrims aan het bestuur der
bedevaart hartelijk dank gebracht voor die
goede en zorgzame leiding. De eerste drie
dagen van hun verblijf te Lourdes werden uit
sluitend besteed aan het houden van gods
dienstige oefeningen, terwijl op den laatsten
dag gelegenheid werd gegeven om na die
waarlijk zware dagen eenige verpoozing te
vinden. Deze werd ruimschoots aangeboden
door een tocht naar de bruisende watervallen
van de Gave tusschen Cauterets en Pont
d'Espagne enz. Bij die gelegenheid werd nog
medegedeeld, dat bij het comité het plan be
staat om in de eerste helft van September van
dit jaar een groote bedevaart te maken naar
Parijs (Montmartre), Lisieux (de kleine The-
resia), Nevers (graf van Bernardette.) Paray-
le-monial (H. Hart), Lyon (O.L.^VrJde
Fourvières) en Ars waar de geest van den
zaligen pastoor Vianney nog zijn goeden geur
verspreidt.
Deze bedevaart zal hoogstwaarschijnlijk 7
dagen duren. Dewijl de af te leggen afstand
ongeveer gelijk is aan dien naar Lourdes,
daar nachtreizen achterwege blijven en dus
steeds in hotels overnacht wordt, kunnen de
kosten op ongeveer ƒ25 per dag gerekend
worden.
Nadere inlichtingen kunnen ten spoedigste
aangevraagd worden met insluiting van post
zegel voor antwoord aan den heer Chr. Kiec
kens, Bredascheweg 295. Tilburg.
»A-
DE INVOER VAN SCHOENWERK.
Volgens het Vakblad voor de Schoenma
kers bedroeg in Juni j J. de invoer van lederen
schoenen 251.497 paren, wegende 230.000
'Kg., ter waarde van 828.000 (v.j. Juni was
dit 1,224.000).
Van andere schoenen (geen leder en geen
rubber) werd in Juni ingevoerd 213.175 pa
ren, wegende 117.000 Kg., ter waarde van
ƒ236.000 (ƒ65.000).
Over het eerste half jaar van 1923 be
droeg de invoer 1.963.578 paren lederen
schoenen ter waarde van ƒ6.976.000 en
1.258.252 paren andere schoenen (geen leder
en geen rubber) ter waarde van ƒ1.475.000,
makende tezamen dus 3.221.830 paren schoe
nen, ter waarde van 8.451.000 tegen dit van
.ƒ8.516.000 in het le halfjaar van 1922.
VOOR DEN TUIN.
'Aan het laatste nummer van het week
blad „Floralia" zijn de volgende practische
wenken ontleend voor liefhebbers van
tuinieren:
Kamerplanten.
Het is zeer goed om verschillende kamer
planten als Clivia", Palm, Aspidistera, Arau-
caria, Ficus, Camellia, e.a. gedurende de zo
mermaanden buiten te plaatsen. De planten
worden er sterker door, terwijl de clivia's
doorgaans ook beter bloeien, 't Spreekt van
zelf, dat we de planten een beschut plekje
geven en ze niet in de zon zetten.
Spinazie.
We willen er even op wijzen, dat de tijd
van spinazie zaaien ïen einde loopï. 'f Kan
nog wel geprobeerd -worden met een late
soort en dan ruim zaaien zoodat elk plantje
op zichzelf komt te staan. Wanneer de
grond voldoende vochtig blijft, kan zoo'n laat
zaaisel nog een mooien oogst geven.
Uitgebloeide vaste planten.
In deze borders raken sommige vroeg-
bloeiende vaste planten uitgebloeid, bijv.
Donoricum, Lupinen, e.a. waardoor ze een
minder mooi aanzien krijgen. Tusschen deze
planten we eenige eenjarige zaadplanten, die
we daarvoor afzonderlijk gehouden hebben,
zooals Asters, Afrikaantjes, Zinnia's Be
gonia's enz.
Tweejarige planten.
Verschillende tweejarige planten kunnen
nu gezaaid worden, hetzij op een rabat
of in een houten bak, om uitdrogen te voor
komen wordt geschermd.
Gezaaid kunnen: Companula medium, Ju
daspenning, Muurbloemen, Damastbloem,
Duizendschoon e.a.
Rozen.
Menigmaal ziet men bij stamrozen en
ook bij geoculeerde struikrozen wilde uit
spruitsels, die wilde loten geven ten koste van
de veredelde roos, het is dus zaak het wilde
lot zoo spoedig mogelijk te verwijderen. Met
een weinig opmerkzaamheid is het wilde lot
gemakkelijk van het andere te onderscheiden.
Jonge aardbeienbedden.
Zwakke aardbeienplanten vormen dikwijls
nog een bloemstengel, al is 't niet veel zaaks
en zoo kunnen de planten, in MaartApril
uitgezet, in bloei staan. Veel komt er in den
regel niet van terecht en daarom is het
't best dat de bloemstengels er uitgenomen
worden, 't Komt de ontwikkeling van de
planten ten goede.
Oranjeplanten verkuipen.
Indien het noodig is planten te verkuipen,
omdat de kuip te klein of te slechts is, is
het nu de meest gewensche tijd. Neem de
kuip slechts een weinig grooter dan de oude,
draineer de nieuwe terdege, verwijder een
gedeelte (een handbreedte) van de laag wor
tels, die zich in vele gevallen aan den onder
kant bevindt, gebruik goede, voedzame
aarde.
Agapanthus hebben we eens verkuipt toen
de knoppen reeds flink boven het blad uit
kwamen en na de verplanting gingen alle
knoppen door en bloeiden de planten later
elk met plm. 30 bloemstengels. Verkuipt men
zulke planten vroeger, dan gaan ze flink
groeien, maar vergeten te bloeien.
Lelies in potten.
Wie lelies in potten heeft staan, mag deze,
wanneer ze flink doorgroeien of reeds
bloemknoppen vertoonen, met vloeimest niet
vergeten. Geef de potten nu 'n plaatsje
buiten, waar ze licht en beschut staan. Zoo
noodig worden ze aangebonden, maar men
zij voorzichtig met de wortels
Heesters snoeien.
Dat er nog zooiets als een zomersnoei bij
bloemheesters bestaat wordt helaas door
velen vergeten. Verschillende heesters zijn
nu uitgebloeid, het zijn alle heesters die op
het oude hout bloeien, deze dienen gesnoeid
te worden direct na de bloei 't Snoeien
bepaalt zich voornamelijk tot het verwijderen
van dood hout, uitgebloeide bloemen en
overtollige takken. Tevens is het gewenscht
door 't verwijderen van oude takken den
jongeren gelegenheid te geven zich te Ont
wikkelen, waardoor de heester verjongd
wordt.
Meestal wortd dit werkje evenwel ver
geten, doordat velen 't dan te druk hebben,
verschillende werkzaamheden hoopen zich
op, daardoor gebeurt het te laat of in 't ge
heel niet.
EEN VERDACHTE CHAUFFEUR.
In den morgen van 5 April 11. droeg de
heer W, Boissevain te Hilversum aan zijn 21-
jarigen chauffeur op, drie aangeteekende
brieven te halen, terwijl mevrouw hem ver
zocht tevens wat schuurpapier mee te bren
gen.
Na verloop van eenigen tijd keerde de
jongeman met het schuurpapier en twee aan
geteekende brieven, waarin geen geld zich
bevond, terug. De aangeteekende brief, die
ongeveer 1500 moest bevatten, zei hij ver
loren, in ieder geval kwijtgeraakt te zijn!
Het feit dat hij juist den brief met 't geld
verloren had, maakte natuurlijk een,vreem-
den indruk en toen de brief bij navraag op
het postkantoor niet terechtkwam, nam de
heer Boissevain de politie in den arm.
De politie stelde een onderzoek in de wo
ning van de moeder van den chauffeur in,
doch zij vond niets, waarom de verdachte
weer losgelaten werd. De heer Boissevain
achtte het intusschen maar verkiezelijk, den
chauffeur uit zijn dienst te ontslaan.
Na dit ontslag uit zijn betrekking, waarin
hij 12 per week intern verdiende, verricht
te de chauffeur geen andere werkzaamhe
den. Toch gaf hij veel geld uit voor kleeren
en maakte hij met vrienden een autotocht
naar Amsterdam, waar het gezelschap ver
dachte huizen bezocht, terwijl de politie ten
huize zijner moeder een nieuw onderzoek in
stellend, een bedrag van 175 in een jas
van den chauffeur aantrof.
Dit noopte de politie den chauffeur te ar
resteeren. En Vrijdag stond hij voor de Va-
cantiekamer der Rechtbank te Amsterdam
terecht wegens verduistering of diefstal van
den brief met inhoud.
Beklaagde ontkende schuldig te zijn aan
den diefstal of de verduistering. Nadat hij de
drie aangeteekende stukken had ontvangen,
stak hij die in den linkerbinnenzak van zijn
overjas. Hoe hij den eenen brief is kwijtge
raakt, zei hij niet te weten.
Bij de politie verklaarde beklaagde inder
daad, niet te willen zeggen waar hij het geld
vandaan had, „daar hij dan zijn eigen glazen
zou ingooien." Tevens had hij gezegd aan de
„jongens" zijn woord te hebben gegeven, en
dat de politie op „doorslaan" zijnerzijds niet
behoefde te rekenen. En ook bij den rech-
ïer-comrmssaris Ka3 bekl. nïeï willen verkla
ren hoe hij aan zooveel geld kwam.
Dezelfde houding nam hij ter terechtzitting
in. Als hij spreken moest, zou hij, zeide bekl.,
toestanden moeten blootleggen, die voor
sommige personen zeer pijnlijk zouden we
zen.
President mr. Telting: Als u 't wilt mee-
deelen, zullen wij de deuren sluiten.
Rechter mr. Meckman: Was het geld ge
stolen of van misdrijf afkomstig?
Beklaagde: Neen.
Rechter mr. Meckman: Dan is uw belang
om 't te zeggen veel grooter dan uw belang
om niet te spreken.
De zitting wordt hierop even voor het pu
bliek gesloten, maar ook in de zitting met
gesloten deuren blijft bekl, het antwoord
schuldig. v
De heer Boissevain deelde als getuige me
de, dat bekl. vijf a zes maanden bij hem in
betrekking is geweest en zich toen tot te
vredenheid gedroeg. Vóór den 5en April
haalde hij meermalen aangeteekende stuk
leen' en 'f was toén goed gegaan. De bekl.
was vroeger in dienst bij baron Van Pallandf
en werd door getuige op goede formaties
aangenomen. Dat hij in 1920 wegens rijwiel
diefstal tot één jaar gevangenisstraf werd
veroordeeld en in 1919 tot drie maanden
voorwaardelijke gevangenisstraf, was getuige
onbekend.
Gehoord werden een drietal personen over
de vraag of beklaagde in gezelschap van vier
andere personen uit Hilversum met een auto
nachthuizen te Amsterdam bezocht. Geen
der drie beweerde beklaagde te herkennen.
Het O. M., mr. Van Lier, achtte het ten
laste gelegde bewezen en eischte met het
oog op bekl.'s verleden veroordeeling tot 2
jaren gevangenisstraf.
Mr. E. B. Asscher, de verdediger, was van
oordeel, dat de aanwijzingen niet voldoende
waren. Hij concludeerde tot vrijspraak en
tevens vroeg hij onmiddellijke invrijheids-
stelling, wat de Rechtbank na raadkamer
weigerde.
30 Juli a.s. uitspraak.
'A
VAN ON TE O 4 (r
:f'.\ c j.
,1
HET ENGELSCHE ANTWOORD.
PARIJS, 23 Juli. De voorzitter van den
ministerraad heeft Maandagochtend de En-
gelsche nota over het herstel en de Roer
bezetting bestudeerd. Dinsdag zal de kabi
netsraad vergaderen op de Quai d Orsay om
de Engelsche nota te bespreken.
De bladen achten het waarschijnlijk, dat
er besprekingen tusschen Parijs en Brussel
zullen plaats vinden om de grondslagen vast
te stellen voor een gemeenschappelijke nota.
Maandagmiddag heeft de Belgische minis
terraad het Engelsche document besproken.
De Temps meent te weten, dat men te
Brussel de kwestie van het staken van het
lijdelijk verzet essentieel blijft achten en
dat men zich tegenstander toont van de vast
stelling van de betalingscapaciteit van
Duitschland door een internationale com-
PARIJS, 23 Juli. Tusschen Parijs en Brus
sel wordt langs diplomatieken weg van ge
dachten gewisseld over het antwoord, op de
Engelsche documenten te geven. Men ver
zekert, dat de Engelsche regeering voor 3
Augustus in het bezit van het Fransche ant
woord zal zijn.
BRUSSEL, 23 Juli. Een vandaag uitgege
ven officieel communiqué behelst, dat de mi
nisterraad heden heeft vergaderd onder lei
ding van Theunis, die zijn mede-leden op de
hoogte heeft gesteld van de Engelsche nota.
Op die mededeeling is een gedachtenwisse-
ling gevolgd, dié het grootste deel van den
kabinetsraad in beslag heeft genomen. Er
loopen geruchten over verschil van waar
deering der Engelsche nota in den boezem
van het ministerie. Enkele ministers zijn,
naar verluidt, van oordeel dat er aanleiding
bestaat opheldering te vragen over het doel
der nota, 't welk loopt over de internationale
commissie voor het onderzoek naar Duitsch-
land's draagkracht. Is het de bedoeling on
zijdige deskundigen samen te stellen, of zal
men bijv. bij den Volkenbond aankloppen
om de commissie samen te stellen?
Andere ministers daarentegen meenen
dat de Engelsche voorstellen volkomen
strooken met het verdrag van Versailles.
In den loop van den dag hebben Jasper
en Theunis een vrij langdurig onderhoud ge
had met Delacroix, den Belgischen gedele
geerde in de commissie van herstel, die uit
Parijs was overgekomen.
Te Brussel is men nog steeds van oordeel,
dat de regeering vooral geneigd lijkt, de En
gelsche nota gunstig op te nemen, omdat
zij in elk geval de gelegenheid biedt, de be
sprekingen voort te zetten.
3ERVIÊ WEIGERT HET VREDESVERDRAG
MET TURKIJE TE TEEKENEN.
LAUSANNE, 23 Juli. In tegenstelling met
Roemenië zal Servië het vredesverdrag van
Lausanne niet onderteekenen, daar het
zekere ekonomische en financieele bepalin
gen ervan onaannemelijk acht.
Nadat de andere staten het verdrag heb
ben geteekend zal een protocol van toetre
ding worden geopend, dat nadere onderhan
delingen met Servië mogelijk maakt.
HET VERDRAG VAN LAUSANNE,
LONDEN, 23 Juli. Het vredesverdrag tus
schen Turkije en de andere mogendheden zal
morgen te Lausanne worden geteekend,
waarbij Sir Horace Rumbold namens Enge
land zal teekenen.
Men uit hier zijn tevredenheid over het
bericht dat de Russische regeering ter elfder
ure erin heeft toegestemd, het verdrag aan
gaande de zee-engten te teekenen. Men is
hier van meening, dat deze daad der Rus
sische regeering de politiek {billijkt, die
Curzon bij het openen der conferentie aan
beval. Toen beweerden de Russen, dat hun
gedelegeerden moesten deel nemen aan het
geheele werk der conferentie, ten einde ten
slotte het verdrag van Lausanne mede te
onderteekenen. Curzon, gesteund door zijn
collega's uit de geallieerde landen, stelde
zich op het standpunt, d^t Rusland geen
grond had om billijker wijze te beweren,
belang te hebben bij de taak der conferen
tie in het algemeen, doch dat de ibondgenoo-
ten gaarne de Russische onderteekening
zouden verkrijgen van het tractaat, waarbij
de toekomstige status der zee-engten werd
geregeld, waarbij Rusland wel belang had,
Langen tijd weigerde de Russische regeering,
dit voorstel aan te nemen, er de voorkeur
aan gevend, zich geheel te onttrekken aan
het werk der conferentie. Volgens berichten
uit Moskou echter heeft de Russische regeë-
ring zich ten slotte toch tot onderteekening
bereid verklaard, nadat zij natuurlijk eerst
krachtig heeft geprotesteerd tegen de wijze,
waarop zij behandeld is.
UIT HONGARIJE,
BOEDAPEST, 23 Juli. De extremisten der
rechtsche groepen doen hun uiterste best
om de regeering in moeilijkheden te bren
gen, Zoo werd gisteren in Segled het houden
van een kiezersvergadering waar de candi-
daten der regeeringspartijen zouden optre
den, verhinderd. Alleen door politie te hulp
te roepen kon men de vergadering laten
doorgaan. De minister van justitie Nagy hield
een redevoering om te betoogen dat de
uiterste elementen van rechts het land ten
verderve voeren cn dat het dus zaak is hen
onschadelijk te maken. Hun lawaaierig anti
semitisme is een van de hoofdredenen waar-
door de goede naam van Hongarije lü het
buitenland wordt benadeeld.
UIT HET ENGELSCHE LAGERHUIS.
LpNDEN, 23 Juli. In het Lagerhuis heeft
Ramsay Macdonald namens de arbeiderspar
tij de motie toegelicht, waarbij deze de
groote en toenemende uitgaven voor mari
tieme en luchtverdediging zegt te betreuren,
evenals die voor andere militaire voorberei
dingen, en waarbij de regeering wordt aan
gespoord, onmiddellijk stappen té doen voor
het bijeenroepen eener internationale confe
rentie ter behandeling van het programma
der nationale veiligheid, gegrondvest op
deze politiek, dat door ontwapening alleen
de vrede en de vrijheid van kleine en groote
volken gelijkelijk kan worden verzekerd.
De unionist O Neill stelde een amende
ment voor, waarin gevraagd werd, dat de re
geering ten spoedigste haar invloed zal ge
bruiken om zoowel bij staten, die lid zijn van
den Volkenbond, als bij die, welke er niet
toe behooren, erop aan te dringen, dat nieu
we wedijver in bewapeningen wordt voor
komen en de bewapeningen binnen alge-
meene grenzen worden gehouden. De unio
nist, generaal Cookerell, steunde deze motie.
Asquith zeide te gelooven, dat het van
het uiterste belang was, dat in een tijd als
deZe het geheele parlement één lijn trok, ten
einde aan de rest van de wereld een krach
tige leiding te geven bij het protest tegen
nieuwe bewapeningen. Hij gaf toe, dat de
beste wijze van verdediging in vele gevallen
was, dat men tot een tegenoffensief in staat
was. En als men de zaak goed naging, was
dit 't geval met de luchtbewapening. Waar
naar men moet streven was: de toeneming in
kracht en vitaliteit van wat hij zou willen
noemen de bedwingende macht der open
bare meening.
De oud-minister Fisher wees erop, dat er
reeds twee internationale conferenties zich
met het vraagstuk der beperking van de be
wapeningen hebben beziggehouden, n.l. die
te Washington en die van den Volkenbond.
In September a.s. zou laatstgenoemde het
vraagstuk der wederkeerige waarborgen ten
aanzien der bewapening behandelen.
Sir Samuel Hoare, de minister van lucht
vaart, betoogde, dat ieder het eens was
over het vreeselijke van den oorlog en over
den wensch om een nieuwen wedloop der
bewapeningen in de toekomst te vermijden.
De eerste plicht van elke regeering was,
er voor te zorgen, dat de verdediging van
het land en van het rijk voldoende was. De
subcommissie uit de commissie voor de
rijksverdediging had dit vraagstuk onder
zocht, vooral ten opzichte van de luchtver
dediging. Men was tot de conclusie geko
men, dat in het belang van de verdediging
een uitbreiding der luchtstrijdkrachten noo
dig was. Engeland lag open voor den aller-
gevaarlijksten vorm van een buitenlandschen
aanval en zou zoo goed als onverdedigbaar
blijken, tenzij het een goede luchtmacht had.
Engeland was geen eiland meer en op de
geheele wereld ontwikkelde zich overal het
luchtwapen. Zelfs gedurende den jongsten
oorlog waren de sporadische luchtaanvallen
vreese'lijk genoeg geweest in hun gevolgen,
doch in een nieuwen oorlog zouden die ge
volgen nog honderdmaal vreeselijker zijn. De
risico was zoo gevaarlijk, dat zelfs al was
een oorlog nog zoo ver verwijderd in mo
gelijkheid, en al waren de betrekkingen mét
onze naburen nog zoo vriendschappelijk,
toch geen regecring den tegenwoórdigen
stand van zaken kon laten voortbestaan. Zeer
tegen haar zin was de regeering derhalve
genoopt over te gaan tot het vormen van
een luchtmacht en er voor te zorgen, dat
Engeland een luchtvloot kreeg, voldoende
voor de landsverdediging en ter bescher-
ming tegen luchtaanvallen, die de ver
sterkte luchtstrijdkrachten van andere lan
den, die binnen aanvalsafstand van dit land
gelegen zijn, zouden kunnen ondernemen.
Onze luchtvloot is het minimum voor de
verdediging en heeft geen enkel ander doel.
Zij kan niet worden gebruikt voor een aan
val en voor vijandelijke doeleinden, ver van
de basis in eigen land verwijderd. Om natio
nale veiligheid te verkrijgen bij gelijktijdige
vermindering van bewapening is het noodig,
dat de ontwapening algemeen wordt ge
maakt en dit moet geschieden door een
zedelijke ontwapening te laten voorafgaan,
n.l. door alle gevoel van wantrouwen te
bannen eventls dat van onzekerheid, die
thans den grondslag van Europa's vrede
ondermijnen. Met het oog op deze overwe
gingen zou het verstandig zijn een inter
nationale conferentie bijeen te roepen- De
regeering doet evenwel ernstig haar best
alle methoden na te gaan om beperking van
bewapening te verkrijgen, doch dit is niet
het juiste oogenblik voor het bijeenroepen
van zulk een conferentie. Door het .ver
keerde moment te kiezen zouden wij het
succes voor een beter oogenblik in de,
waagschaal stellen. Spr. vroeg het Huis het
vertrouwen, dat de regeering het' gunstigste
oogenblik voor zulk een bijeenroeping zal
kiezen. Het debat duurt voort.
KRISTIANIA, 23 Juli. De Noorsche re
geering heeft op 17 dezer geantwoord op de
brieven die de president van den Raad van
den Volkenbond op 23 Oct. en 9 Maart j.l.
heeft gezonden inzake het sluiten van een
wederkeerig waarborgverdrag ter bevorde
ring van de ontwapening. De Noorsche re
geering zegt op het oogenblik haar positie
ten aanzien van het ontwerp voor zulk een
verdrag nog niet te kunnen uiteenzetten
doch ontwikkelt eenige bezwaren tegen de
voorgestelde redactie en geeft ten slotte de
grondslagen aan waarop een dergelijk ver
drag naar hare meening behoort te worden
opgebouwd.
STAKING IN SPANJE.
VALENCIA, 23 Juli. Vandaag is er een
algemeene transportarbeidersstaking afge
kondigd.
POLEN EN TURKIJE.
PARIJS, 23 Juli. Te Lausanne is een
Poolsch-Turksch handelsverdrag gesloten.
De onderteekeningen zullen zoo spoedig
mogelijk te Bern worden bekrachtigd. Het
verdrag is gebaseerd op de wederzijdsche
clausule van meest-begunstigde natie en
vrijheid van handel en scheepvaart en door
voer. Het verdrag is gesloten voor één jaar,
met een opzeggingstermijn van 6 maanden.
DE POOLSCHE STAATSREKENING.
WARSCHAU, 23 Juli. De Gazette Wars-
zawska publiceert de voorloopige balans
van de schatkist voor het eerste half jaar
van 1923. De inkomsten beloopen 29.63 mil
liard mark en de uitgaven 49.53 milliard. De
oorlogsbegrooting wijst aan uitgaven 15.05
milliard aan, de spoorwegen 16.09 milliard.
Onder de inkomsten zijn de hoofdposten:
ministerie van financiën 13.87 milliard,
spoorwegen 10.81 milliard.
AARDBEVING.
LOS ANGELOS, 23 Juli. Zondagavond te
11.28 zijn de Zuidelijke provincies van Cali-
fornië geteisterd door een aardbeving, welke
van 11 tot 20 seconden duurde. De grootste
schade is aangericht te San-Bernardina. Er
zijn geen dooden te betreuren. De schokken
breidden zich naar het O. uit tot natbij Ari-
gona.
UIT BRITSCH-INDIË.
PESHAWAR (Britsch-Indië), 23 Juli. In de
N.W. grensprovincie zijn gevechten uitge
broken tusschen de inboorlingen die be
stuurd worden door den nabob van Nawabs-
Ambad Miagul.
Vluchtelingen komen in stroomen naar
deze stad.
UIT CHINA.
PEKING, 23 Juli. De V. K. Wellington-Ko,
le vroegere gezant van China in de Ver. Sta
ten, heeft de portefeuille van buitenlandsche
Zaken in het Chineesche Kabinet aartvaard.
KANTON, 453 Juli. Kort voor de jongste
verovering van Wuchow door de constitu-
tioneele troepen, werd van af den oever
ipet artillerie- en geweervuur door Kwansi-
troepen geschoten op de Amerikaansche tor
pedo-boot „Pampangam", welke langs de
West-rivier vder. De „Pampangam" keerde
terug. Hoewel de schietpartij tien minuten
duurde zijn er geen slachtoffers.
RUSSISCH GRAAN NAAR
DUITSCHLAND.
MOSKOU, 23 Juli. Met Duitschland is een
overeenkomst gesloten voor de levering van
20 millioen poed graan, waarvan 5 millioen
mmiddellijk leverbaar en de rest tegen einde
November. 50 pCt. der waarde zal ibesfeed
worden aan nieuwe bestellingen in Duitsch
land.
VEILINGNOTEERING R. K. COÖP. TUIN-
DERSV EREEN1GING KENNEMERLAND.
Van 23 Juli.
Aardbeien per K.G. 3345; Frambozen
4045 ct.; Kruisbessen per slof 80100 ct.;
Perziken per stuk 39 ct.; Doperwten per
K.G. 1020 ct.; Peulen 1116 ct.; Capucij-
ners 1720 ct.; Tuinboonen 68 ct,; Snij-
boonen (Raspes) 22 ct.; Dikke boonen per
ben 3,75; Aardappelen per K.G. 46 ct.;
Sla pér Irisï 1,202,55; Wortelen per bo4
2030; Rabarber per bos 812 ct.; Poste
lein per ben 20303 ct.; Komkommers per
stuk 1118 ct.
AMSTERDAM, 23 Juli. Vee. Ter markt
waren heden aangevoerd 338 vette koeien,
waarvan de prijzen waren le kwaliteit 130
140 ct., 2e idem 115125 ct., 3e idem 100 ct.
per Kg.. 100 melk- en kalfkoeien; 137 vette
kalveren, 2e kw. 6068 ct. per Kg.; 79 nuch
tere kalveren 1724, 13 schapen, ƒ4050.
40 zuiglammeren 3040 per stuk 605 var
kens, Hollandsche le kw. 9092 ct., iderr.
2e en 3e kw. 8486 ct., Overz. en Geld. le
kw. 92 ct., idem 2e en 3e kw. 8890 ct. per
Kg. 25 paarden.
AMSTERDAM, 23 Juli. Aardappelen.
(Bericht van Jac. Knoop). Friesche Muizer
3.15, Noord-Hollandsche Blauwe ƒ4.20,
Muizen 3.503.85, Kleine Muizen ƒ1.40
2.10; Hillegommer zandaardappelen ƒ6;
Schoolmeesters 4.204.55 Westlandsche
ronde 3.50 Westlandsche Muizen 3.50
4,20 Kleine Westlandsche Muizen 2.80
3.15 per H.L. Zomer Malta-aardappelen
8.50—10 per 100 Kg.
AXEL, 23 Juli. Granen. Ter markt van
heden werd genoteerd tarwe 12.75, rogge
9.25, haver ƒ11, erwten 13.
BOVENKARSPEL (Station) 21 Juli.
Aardappelen Koks, Due en Ninetyfold
1.952.35, Schotsche 22.65, kleine
1.25—1.50, ronde 2.70—3.40, bonte 2.25
per baal. Aangevoerd 10.950 baal. Bloem
kool le soort 311, 2e soort 1.50—2.80
3e 0.750.85 per 100 stuks. Aanvoer
14.600 stuks. Wortelen 3.10—3.30 per
1000 stuks. Aanvoer 12600 stuks.
ROTTERDAM, 23 Juli. Aardappelen.
Malta Spring 7 a 8 ct. per Kg. Westlandsche
Zand 2.30—2.60, dito klein ƒ2—2.30, Po
ters 0.75—1.20, Duke of Yorck 2—2.20
per kin.
Eieren. Zeeuwsche en Overmaasche 5—
6.50.
Vee. Heden waren aangevoerd 303 vette
runderen 324 vette en gras kalveren 609 scha
pen of lammeren, 737 varkens. De prijzenwa-
ren als volgtKoeien le kw. 1.17 %-122l/«
2e id. 1.12 Jé,1.073e id. 1—0.85 Os
sen le kw. 1.101.15, 2e id. 10.95, 3e
id. 0.85 Kalveren le kw. 1.201.30, 2e
id. 1.05—0.95, 3e id. 0.85—0.75 Scha
pen le kw. ƒ0.80—0.85, 2e id. 0.75—0.70,
3e id. 0.60 Lammeren ƒ0.951.10 Var
kens le kw. 0.71—0.73, 2e id. 0.68—0.64
3e id. 0.600.56 Licht soort 0.660.70
alles per Kg.
De handel was over het algemeen redelijk.
Het vee en vette kalveren waren over het ge
heel iets vaster, enkele prima soorten werden
boven noteering betaald. Ook van de var
kens gingen enkele prima beesten iets bovet
noteering van de hand. Schapen en lamme
ren prijzen stationair.
f 433e NED. STAATSLOTERIJ
jfTrekking 'van Maandag 23 Juli.
le Klasse Ie Lijst-
i i<*~ Hooge prijzen;
12693 400.
1144 7124 elk 200.
1073 2642 11186 12965 elk"/100*
Prijzen* van 20:
- 47?
51
130
248
354
369
440
514
520
559
574
635
712
713
714
777
806
811
844
968
971'
985
988
1129
1204
1216
1245
1336
1503
1603
1608
1650
1690
1747
1823
1827
'1855
1889
1904
1910
1921
1925
1944
1955
2027
2047
2060
2115
2127,
2198
2202
2212
2258
2412
2413
2587,
2851:
2616
2659
2778
2790
2791
2796
2884
3020
3172
3181
3182
3224
3264
3273
3282
3302
3352
iv M
3400
3530
3553
3632
3703
3706
3738;
3796
3855
3892
3899
3902
3910
3987|
4019
4056
4066
4093
4121
4217
4314'
4337
4367
4384
4387
4409
4437
4598,
4914i
4680
4687
4808
4819
4884
4908
4916
4983
5084
5106
5138
5170
5177
5255
5264
5304
5401
5402
5485
5690i
5771
5850
5883
5887
5913
5919
5976
5997
6062
6124
6224
6379
6400
6473
6479
6534
6545
6633
6753
6830
6990
7027
7147
7190
7213
7247.
7255
7454
7490
7561
7605
7610
7670
7722
7810
7849
ö*iaO
8074
8152
8195
8338
8394
$422
8520
8523
8573
8604
8624
8644
8796
8876
8904
8943
9022
9111!
9127
9147
9207
9233
9277
9324
9340!
9342
9348
9353
9392
9414
9454
9460!
9540
9589
9647
9656
9669
9738
9792!
9800
9867
10083
10222
10267
10307
10315
10344
10364
10456
10501
10510
10530
105531
10665
10936
10948
10967
11001
11121
11166
11179
11272
11308
11416
11445
11476
11484
11522
11636
11658
11661
11747
11810
11846
11916
11932
11934
12001
12003
12119
12135
12142
12169
12293
12330
12496
12560
12673,
12703
12710
12777
12923
12938
13010
13030
13048
13054
13056
13088
13143
13165
13169
13190
13209
13216
13256
13260
13319
13362
13374
13436
13464
13508
13530
13644
13655
13683
13684
13688
13707
13732
13787
13811'
13829
14011
14016
14132
14138
14156
14213
14238
14255
14333
14414
14415
14441
14466
14495
14543
14544
14671
14713
14797
14919
14938
14950
14971
15009
15025
15074
15095,
15159
15212
15269
15277
15282
15348
15361
15377
15383
15400
15401
15432
15433
15462
15467
15558
15570
15583
15585
15603
15648
15656
15681
15766
15781
15786
15798
15810
15856
15910
15921
15923
15927
15947
16018
16020
16136
'16138
16185
16221
16349
16355
16367
16427
16533
16569
16581
16665
16720
16817
16844
16849
16910
16963
16974
16994
16998
17017
17025
17031
17116
17183-
17263
17308
17376
17383
17403
17481
17517
17547
17575
17616
17649
17886
17917
17942
17945
17972
18034
18064
18069
18074
18082
18101
lig 153
18257
18299
18305
18404
18471»
18549
18603
18659
18753
18919
18947
18969
18988
$105
19127
19130
19184
19185
19261
19337
19409
19540
19545
19546
19646
19702
1974?
19854
19931
19940
19986
20002
20098
20134
20174
20252
20281
20294
20298
20354
20371
20446
20504
20505
20512
20579
20627
20662
2CK577
20720
20729
20771
20883
20923
20929
20988
21012
21085
21157
21195
21201
21204
21210
21217
21275
21365
21372
21386
21459
21498
21645
21902
21922
21972
22007
22057
22058
22067
22087
22110
22265
22266
2228$
22391
22446
22465
22503
22520
22528
22557
22572
22912
22742
22796
22848
22851
22867
2289$
paarlsnoer was gewonden, stond daar aan
den oever. Dit was de spinnerij van den
handelsraad. Ook hij was een rijk man en
gaf aan honderden arbeiders werk in over
vloed, maar dat maakte hem in zekere mate
afhankelijk van den molenaar. De molen,
eeuwen geleden door de eigenaars van het
voormalig kasteel gebouwd, bezat allerlei
ongeloofelij ke rechten en privilegiën die
pog heden ten dage een uitgestrekt gedeelte
van de beek beheerschten en het den be
woners van den oever lastig genoeg maakten.
De'molenaar stond op zijn grooten, breeden
voet op al de rechten en liet de tanden zien
aan iedereen, die het waagde er maar even
met den vinger aan te roeren. Eerst slechts
pachter, had hij langzamerhand de vangar
men van zijn vermogen al verder uitgestrekt,
totdat hij niet alleen eigenaar van den molen
was geworden, maar ook van het riddergoed,
waarop deze was gebouwd. Dat had hij tot
stand weten te brengen, even voor het huwe
lijk zijner dochter, zijn eenig kind, met den
aanzienlijken bankier Mangold. Voor hem
hadden alleen het woud en de landerijen
waarde en beteekenisde prachtige villa
in het midden van een bevallig park gelegen,
was hem altijd tot ergernis geweest, maar hij
had dit „kostbare speelgoed" in stand ge
houden, want hij zou daar voortaan zijne
dochter als vrouw des huizes zien zitten,
daar op dezelfde plek, waar de vroegere be
woners, met onverdraaglijke volharding,
altijd vergeten hadden hem te groeten, als
,hii voorbijging. Nu was de handelsraad huur
der van de villa, hij had er dus alle belang
bij om op goeden voet te staan, zoo met den
eigenaar der beek als met den eigenaar van
zijne woning, en zoo kwam het dat de han
delsraad als gehoorzame zoon tegenover
den knorrigen molenaar stond.
Het torenuurwerk van het fabrieks
gebouw deed vier slagen hooren en door de
hooge ramen van het kantoor zag men opeens
de heldere flikkering van het aangestoken
gashet werd vroeg donker, een vochtige
mist, die gewoonlijk de voorbode is van
sneeuw, maakte langzamerhand de lucht
dikker en dikker, zoodat de rook uit de
schoorsteenen in de stad zich bijna langs
den grond voortbewoog, terwijl het leien
dak der spinnerij, de drempels voor de deu
ren en de steenen paden den glibberigen
glans vertoonden van altijd door toenemende
vochtigheid.
De duiven, die nog met opgeruide vederen
op de takken waren blijven zitten, verlieten
de kastanjeboomen en zochten het warme,
droge hok. Huiverend zag de handelsraad
in de kamer rond. Ze kwam hem bijna be-
hagelijk en aantrekkelijk voor, ofschoon hij
er anders altijd iets stuitends vond in die
eetlucht, die het vertrek nooit verliet, in die
Verschoten en versleten tapijten, in de leelij-
ke, smakelooze prenten langs den wand.
Maar juffer Suze had een nieuwen voorraad
hout op den haard gelegd, de ouderwetsche
sofa stond met de dik gevulde kussens zoo
warm en uitlokkend op hare plaats bij de
deurop het blank geschuurde slot v&n de
deur, die naar de alkoof leidde, speelde nog
het avondlicht ha, achter die deur stond
de brandkast zou hij den sleutel er wel
uit. hebben genomen
Kort voor de operatie had de molenaar
zijn testament gemaaktdokter Bruck en
de handelsraad hadden den notaris met de
getuigen nog op de trap ontmoet. Scheen hij
voor het uitwendige zeer kalm en bedaard,
in het binnenste van den patiënt moest het
toch nog al gestormd hebben in elk geval
was hij bij het wegbergen der verschillende
documenten, met al te zenuwachtigen haast
je werk gegaan, want één papier was op
de tafel blijven liggen. Een oogenblik vóór
het gevaarlijke werk zóu beginnen, had hij die
nalatigheid opgemerkt en den handelsraad
gevraagd, het voor hem in de kast te sluiten.
Uit de alkoof voerde een tweede deur naar
eene voorkamer en in den molen kwam aller
lei slag van volkontsteld ging de handels
raad het kleine vertrek binnen, hij was on
vergeeflijk lichtzinnig geweest de deur van
de brandkast stond openals de oude man
dat eens had gezien, hij, die zijn schat als
een draak bewaardeDaar kon niemand
in de alkoof zijn geweest, zoo trachtte de
handelsraad zich zelve gerust te stellen, het
minste gerucht moest hij hebben gehoord,
maar toch wilde hij zien of alles in orde was.
Zoo zacht mogelijk opende hij de ijzeren
deur oogenschijnlijk lag alles onaangeroerd
daar waren de geldzakken, het zilveren voet
stuk waar de molenaar zich op had verheven,
daarnaast de hoopen bankpapier en de sta
peltjes goudgeld. De bewonderende en ver
baasde blik van den onderzoeker vloog haas
tig over het geschrift, dat hij, in gemakkelijk
te verklaren haast, in een der keurig geor
dende vakjes had geworpen en dat de lijst
behelsde van al de bezittingen. Weikever-
bazende sommen stonden daar in schitteren
de orde naast elkander. Met voorzichtige
hand schoof hij het papier weer op de andere
documenten, toen hij, door de aanraking
van zijn mouw, een stapeltje goudgeld om
ver stietratelend en kletterend rolden eeni
ge goudstukken over den grond. Wat klonk
dat akelig Vreemd geld was het, dat hij had
aangeraakt. Schrik en onwillekeurige, maar
onschuldige verlegenheid joegen hem het
bloed naar het gelaat, en haastig bukte hij
zich, om het gevallene weder op te rapen.
Op dat oogenblik boog zich een log lichaam
over hem heen en dikke korte vingers om
knelden zijn hals.
„Schelm Diefik ben immers nog niet
dood siste de molenaar met een akeligen
klank in de vreemde stem. Daar volgde een
korte worstelingde slanke, jeugdige man
had al zijn kracht en vlugheid noodig om
den ouden man van zich af te schudden.
Als een roofdier klemde deze zich aan zijn
prooi, en zijne vingers sloten zich zoo vast
en stevig om den hals van den handelsraad,
dat dezen het bloed uit de oogen dreigde te
springen, terwijl er gloeiende vonken voor
heeri en weer dansten één wanhopige ruk,
één krachtige greep en de jonge man stond
vrii en hoog opgericht in de kleine kamer,
terwijl de molenaar achterover tegen den
muur tuimelde.
„Zijt gij dol papa?" vroeg de handelsraad
nog hijgende naar den adem. „Welke ver
schrikkelijke en lage gemeenheid maar
opeens zweeg hij stil. Het verband onder
het bleeke gezicht van den molenaar gelegd,
werd rood gekleurd ?n met ontzettende snel
heid verspreidde zich die kleur om den
geheelen hals, zoodat het bloed zich op het
bonte beddeiak begon te vertoonen -dat
was de oloeding, die tot eiken prijs voorko
men moest worden.
De handelsraad voelde, dat zijn tanden
op elkander klapperden, alsof hij door een
heftige koorts werd aangetast. Was die ramp
zijn schuld „Neen, neen 1" fluisterde hij
zich zeiven in en poogde den ouden man op
te richten, teneinde hem weer op het bed
te helpen maar de grijsaard stiet hem woest
van zich af en wees zwijgend naar de goud
stukken op den grond een voor een moesten
zij worden opgenomen en weer op hun plaats
gelegd de molenaar had geen denkbeeld
van het gevaar, dat hem dreigde, of hij ver
gat het in zijn angst over het geld. Eerst na
dat de handelsraad alles in orde had gebracht,
de kast gesloten en den sleutel den molenaar
in de hand gegeven, ging deze wankelend
naar de ziekekamer terug en viel achterover
op zijn bed. Toen op het herhaalde roepen
van den handelsraad eindelijk twee knechts
uit den molen en juffer Suze voor den dag
kwamen, lag de molenaar achterover met
het hoofd op het kussen en staarde met starre,
glazige oogen op het bloed dat in hoe langer
hoe breeder stroom zich over zijn borst
scheen uit te gieten.
De knechten vlogen naar de stad, om den
dokter te halen, terwijl de huishoudster
schoon linnen en water binnen bracht
alles vergeefsche moeite 1 Het hielp niets,
dat de handelsraad koude natte doeken tegen
de wond drukte, om het bloed te stelpen,
dat ging niet meer en het liet zich niet tegen
houden. Daar schoot geen twijfel over, de
slagader was gesprongen. Wat was daar de
oorzaak van? Was de waanzinnige drift
van den ouden man alleen de schuld, of.,
en het was of zijn hart ophield te kloppen
of had hij toen hij den molenaar van zich
afwierp hem bij den hals gegrepen, had hij
de wond opengerukt, had hij die tot een
doodelijke wonde gemaakt? Het was on
mogelijk zich dit duidelijk te herinneren.
Hoe kan iemand weten, of hij den schouder
of den hals aangrijpt van een verraderlijken
aanvaller, die zoo geweldig knijpt en vast
houdt, dat de keel dreigt te stikken en vurige
raderen voor de oogen rondwentelenMaar
waarom zich al die akelige denkbeelden
voor den geest gehaald? Was de sprong
uit het bed, was anders de razende woede
van den zieken man niet op zich zelve vol
doende, om een verbloeding te doen ont
staan, die, naar de arts had gezegd, door de
minste beweging veroorzaakt worden kon 1
v JWprdt vervolgd^
