LAATSTE NIEUWS
Kardinaal Gasparri in
Nederland.
KUNST EN KENNIS.
1&ÖJ ON»
J PjOftAAOkOOZE TELEFOON
V
BINNENLANDSGH NIEOWS.
MARKTNIEUWS.
P In communistische kringen te Riga gaatIV. Hij, die de Christelijke liefde tot zijn
het gerucht, dat er belangrijke documenten,medemensch beoefent, werkt mede aan de
die deel uitmaken van het archief van de
Vmimunistische partij, zouden zijn ontvreemd.
De hertog van Aosta heeft plechtig het
.taliaansche oorlogskruis overhandigd aan de
stad Luik. Prins Leopold, de minister van
landsverdediging, Zimolo, de vertegenwoor
diger van Mussolini, en tal van burgerlijke
en militaire autoriteiten waren aanwezig.
Een geweldige menschenmenigte juichte den
hertog toe.
Na het pleidooi van den tcegevoegden
verdediger heeft het Belgische militaire hof
van beroep te Aken vonnis gericht in de
zaak-Graff. Het bevestigde de vonnissen in
eerste instantie, t. w. de doodstraf voor
Reinhard, Klein en Riebke, 20 jaar dwang
arbeid voor Graber en Termohler en 15 jaar
voor Dohmland, 3 jaar gevangenisstraf voor
Klaus en Nowak en 5 jaar voor de weduwe
Eckmann alles bij verstek.
Bij het einde van de zitting heeft de pre
sident mr. Theodor, den oud-deken van de
orde van advocaten te Brussel, die als ver
dediger was toegevoegd, gelukgewenscht
met de wijze, waarop hij zijn cliënten heeft
verdedigd. Deze heeft o.a. de bevoegdheid
van de rechtbank betwist en vervolgens de
onschuld van zijn cliënten betoogd.
De president deelde den veroordeelden
mede, dat zij binnen 24 uur gratie kunnen
Vragen aan den commandant van het bezet-
Aogsleger.
De beide dochters van aartshertog
frederik, den voormaligen Oostenrijkschen
opperbevelhebber, zijn op haar reis naar
Boedapest door Weenen gekomen. Zij ver
zochten een korten tijd in de Oostenrijksche
hoofdstad te kunnen vertoeven, hetgeen door
le politie verboden werd vanwege de wet,
vaarbij de Habsburgers verbannen zijn.
De Belgische socialisten hebben een
wetsontwerp ingediend, strekkende tot het
handhaven van het stemrecht in hun ge
meente voor de tijdelijk geëmigreerden. Bij
de toelichting van hun voorstel gaven de
socialisten eenige interessante cijfers: In 1919
waren er 1177 Belgen naar Luxemburg, 1668
naar Engeland, 5944 naar Nederland, 6201
naar Duitschland en 33.533 naar Frankrijk
geëmigreerd, zoodat de cijfers van 1913 ver
dubbeld zijn.
In de Izwestia schrijft Kalinin, de voor-
Bitter van het al-Russisch centraal uitvoerend
comité, omtrent de deelneming van het bui
tenland aan de binnenkort te openen al-
Russische tentoonstelling het volgende:
„De kapitalistische landen van het Westen
en zelfs Amerika, die thans, na den oorlog,
een zware industrieele crisis beleven, streef
den er, reeds tijdens den oorlog, naar, om
handelsbetrekkingen van eenigerlei aard aan
te knoopen. En hoeveel nota's en ultimata
de Westelijke imperialissen ons ook gezon
den hebben, wij weten heel goed, dat naast,
en buiten deze bedreigingen om, zij ook nog
een andere politiek voeren, namelijk die van
herstel, zij het ook slechts ten deele, der
handelsrelaties met ons. Het is dan ook
heelemaal niet te verwonderen, dat de Wes
telijke staten, onder den stroom van nota's
door, na reeds geruimen tijd onderhandelin
gen met ons te hebben gevoerd over deelne
ming aan de groot-e al-Russische tentoonstel
ling, thans tot reëele stappen in dezen over
gaan en dat vertegenwoordigers van afzon
derlijke kapitalistische groepeif thans con
tacten sluiten omtrent de tentoonstelling
van hun oroducten."
Omtrent het nut, dat hij in de tentoon
stelling ziet, verklaarde Kalinin verder, dat
de tentoonstelling niet alleen bedoeld is om
een exposé te geven van de bronnen, waar
over Rusland op het gebied van den land
bouw beschikt, maar dat zij ook een ge
schikt uitgangspunt is voor herstel der plat
telands-economie. Maar tevens mag men niet
uit het oog verliezen haar politieke betecke-
nis: de tentoonstelling zal, even zeker als
■ten tijde van den oorlog de kanonnen, een
bres schieten in den muur van het kapita
lisme; de buitenlanders zullen er definitief
van ovytuigd worden, hoe groot de rol is,
die de productie in sovjet-Rusland speelt.
Ook voor den oorlog werden landbouw-
nijverheids-tentoonstellingen in Rusland ge
organiseerd. Maar toen werd uitsluitend een
demonstratie gegeven van het groot-land
bouwbedrijf, gegrond op schaamtelooze ex
ploitatie van de werkkracht der boeren.
;Thans echter zal worden gedemonstreerd
waartoe de boeren en masse zélf in staat
zijn: hun eigen werk met al zijn gebreken,
maar ook met al zijn verdiensten.
Naar uit Oldenzaal bericht wordt, pas
seerde daar Zaterdagavond Z.Em. Kardinaal
Gasparri, staatssecretaris van Z. H. den
Paus, met den D,-trein van 5,32 in de rich-
)ing Nederland.
- KATHOLIEKENDAG TE HOORN
11 September 1923.
Conclusies van de inleiders over het-
enderwerp:
Christelijke Naastenliefde.
Ie afdeeling. Christelijke Naastenliefde
%an mensch tot mensch. Inleider: Dr. L.
Reekers.
Conclusies.
I. Voor een geordende samenleving is
Set besef van onderlinge saamihoorigheid
Noodzakelijk.
II. Deze saamhoorigheid kan slechts be
staan, wanneer elkeen tot zijn medemensch
die liefde beoefent, zooals zij door Christus
•b voorgeschreven.
III. Deze Christelijke naasteliefde moet
door een ieder beoefend worden uit liefde
tot God en zich uiten in daden van ver
zoeningsgezindheid, werken van barmhartig
heid, bestrijding van ergernissen.
vervulling van den wensch van 'Paus Pius
XI: Chistenvrede te brengen in Christus'
Rijk,
He. afdeeling. Christelijke Naastenliefde
in het huisgezin. Inleider: Prof. Dr. Alph.
Steger.
Conclusies.
I. De bovennatuurlijke onderlinge liefde
der echtgenooten, d. i. de liefde uit het ge
loof, is de noodzakelijke grondslag en voor
waarde van een trouw en heilig huwelijks
leven en van een onverwoestbaar huwe
lijksgeluk,
II. De werkelijke ouderliefde alleen is
in staat tot het brengen van de offers, nood
zakelijk om de kinderen op te voeden tot
ware christenen en tot nuttige leden van
huisgezin, kerk en staat.
III. De kinderliefde is niet alleen voor
geschreven door de natuur en door het
onvoorwaardelijk gebod van God, maar ook
door het welbegrepen en geoorloofd eigen
belang, wijl haar 1 uitdrukkelijk tijdelijke
zegen h toegezegd.
IV. De onderlinge liefde tusschen broe
ders en zusters is een kostbaar goed, dat,
met groote zorg gekweekt, door een aan
trekkelijk tehuis bestendigd en door den
geest van opoffering in stand gehouden
moet worden.
V. De wederzijdsche christelijke liefde
tusschen meesters en dienstboden, als leden
van hetzelfde gezin, is van een wezenlijke
beteekenis voor het geluk en de tevreden
heid van alle huisgenooten.
111e afdeeling. Christelijke Naastenliefde
in het maatschappelijk leven. Inleider: Pater
L. H. Perquin O. P,
Conclusies.
I. De beoefening der naastenliefde, zooals
zij door Christus werd voorgeschreven, is
de grondslag van alle maatschappelijk wel
zijn,
II. Voor een juiste beoefening der christe
lijke naastenliefde is het noodig de zelf
zucht af te leggen, daar deze, staande
tegenover die deugd, de bron is van de
maatschappelijke ellende in het algemeen
en van gemis aan samenwerking onder ons
Katholieken in het bijzonder.
III. Nog meer moetr de klassenstrijd ver
oordeeld worden, omdat deze als gevolg
van groeps-egoïsme des te geweldiger het
hoogste maatschappelijk goed verstoort:
den vrede, welk door de naastenliefde wordt
gepredikt.
IV. Het is onze plicht ons toe te leggen
op daden van naastenliefde, omdat deze
deugd, meer dan welke ook, de wonden
kan heelen, door maatschappelijke mis
standen en verhoudingen geslagen.
Iedere Katholiek, woonachtig in het Bis
dom Haarlem is bevoegd, mits vóór 20 Aug.
a.s. onder opgaaf van naam en woonplaats,
wijzigingen op deze conclusiën in te dienen
bij den voorzitter der betrokken afdeeling,
zijnde voor de 1ste afdeeling de Zeer Eerw.
Heer Th. J. Gielen, pastoor te Lutjebroek,
voor de 2e afdeeling de Edelachtbare Heer
N. Dekker, burgemeester van Obdam en
voor de 3e afdeeling de Weledelgestr. Heer
Mr, A. J. M. Leesberg, wethouder te Alk
maar, -ï
Op 11 September a.s, zal te Hoorn de 9e
Diocesane Katholiekendag gehouden wor
den.
fuitengewcon belangrijk en aantrekkelijk
et onderwerp, dat in den breede door de
verschillende sprekers op dezen Katholieken
dag zal ontwikkeld worden.
Immers, hoe zal de wereld beter en sneller
tot Christus kunnen worden teruggevoerd,
dan door tegenover den haat, die 't mensch-
dom heeft verdeeld en naar den afgrond
sleurt te stellen „de Christelijke naastenlief
de," de liefde tot den evenmensch als
plicht voor allen, gegrondvest in de liefde
Gods voor alle menschen, die alleen in staat is,
de wereld te hervormen in waarlijk christe-
lijken geest?
Nog scheiden ons een aantal weken van
dezen Katholiekendag, doch in dezen vacan-
tietijd wenschen wij nu reeds de aandacht op
dezen dag te vestigen, opdat men bij het ma
ken van plannen thans reeds rekening houde
met den dag van 11 September a.s.
Dan toch moet de trek der Katholieken
van ons diocees algemeen zijn naar het oude
historische stadje Hoorn.
Daar mag geen Katholiek, die meeleeft met
Zijn tijd, ontbreken.
Op dien dag gaan we verder getuigen van
onze Roomsche kracht, die zich op eiken nieu
wen Katholiekendag steeds heerlijker en vol
ler manifesteert.
Op naar Hoorn,Dit zij thans reeds het
parool voor alle Katholieken in het Diocees
Haarlem.
Op naar Hoorn op 11 September a.s. waar
mannen als Dr. L. N. Deckers, Prof. Dr. L.
Steger,. Pastoor L. H. Perquin O. P., Pastoor
T. G. v. Kelckhoven het onderwerp „de
Christelijke naastenliefde" zullen behande
len.
Op naar Hoorn, waar onze beminde bisschop
mgr. Callier, in de fraaie kerk aan 't Groote
Noord voor de congressisten de H. Mis zal
opdragen en waar ook Zijne Doorl. Hoog
waardigheid de algemeene vergadering door
Zijne hooge tegenwoordigheid grooter
luister zal bijzetten.
DE BALDADIGHEID DER JEUGD.
Gelijk bekend is hebben de burgemeesters
.van 's-Gravenhage en Schiedam een rond
schrijven aan de onderwijzers in hunne ge
meenten gezonden, teneinde te komen tot
een stelselmatige opvoedkundige bestrijding
van de baldadigheid onzer jeugd. De Tucht-
Unie is voornemens een commissie te be
noemen om deze zaak voor heel Nederland
bij de onderwijswereld aanhangig te maken.
EEN TEKORT VAN F 10.000.000.
Naar wij vernemen is dezer dagen de
concept-bcgrooting voor de gemeente Am
sterdam, dienstjaar 19231924, gereed ge
komen.
Het concept van deze begrooting wijst een
tekort aan van niet minder dan 10.000.000.
DE POLITEEKWESTIE TE NÖORDWIJK.
In de. raadsvergadering van Noordwijk was
ingekomen een beschikking van de Kroon
op het beroep tegen de beslissing van Ged.
Staten, houdende nict-goedkeuring van het
besluit, waarbij geen gelden waren uitgetrok
ken voor een door den burgemeester be
noemden inspecteur van politie. De beschik
king hield in, dat het beroep niet ontvanke
lijk werd verklaard, op grond dat de benoe
ming van de politie-ambtenaren behoort tot
de competentie van den burgemeester.
De commissaris nnn politie, de heer Gooi,
werd uitgenoodigd ter vergadering te komen,
ten einde zich te verantwoorden tegenover
de verwijten in een vorige vergadering tot
hem gericht, als zou hij geen eerlijke verkla
ringen hebben afgelegd van politieagenten
bij sollicitatie naar elders.
(Dit naar aanleiding van het feit, dat op
de sommatie van den heer v. G. de bewuste
raadsleden zich niet bij hem hadden ver
voegd om zich uit de stukken te overtuigen
van de onjuistheid van hun beweringen.)
Wethouder van der Meer (R.-K.), één der
twee leden, die den commissaris hadden be
schuldigd, meende, dat het niet aanging, dat
raadsleden door iemand buiten den raad ter
verantwoording worden geroepen in de
raadszaal. Als ondanks zijn protest den com
missaris toch het woord werd gegeven, zou
hij de vergadering verlaten. En de daad bij
het woord voegende, verliet hij de raadszaal.
De voorzitter applaudiseerde.
Na nog eenige opmerkingen van de hee-
ren Krau (C. P.) en dr. van Nes (Vrijz.),
verkreeg de heer Gooi het woord, die in een
inleidend betoog zijn beschuldigers scherp
aanviel, waarna protest opging. Men meen
de dat de heer Gooi zich tot zakelijke gege
vens (noest bepalen.
Daarvoor moest' hij echter vertrouwelijke
rapporten overleggen en mitsdien werden de
deuren gesloten.
Na heropening werd de volgende motie
van B. en W. bij acclamatie aangenomen:
De raad, gehoord de inlichtingen van den
commissaris van politie in zake de door de
heeren van der Meer en Krau in een vorige
vergadering geuite bewering dat de commis
saris niet meewerkt als agenten naar elders
sollciteeren, overwegende dat de heer Krau
verklaard heeft dat zijn geuite bewering be
rust op door een agent verstrekte verkeerde
inlichtingen, verklaart dat de commissaris
van politie vrij uitgaat.
VERKEERDE LEERING UIT EEN RE
KENBOEKJE.
Hoe leert men de schooljeugd wijri
vervalschen Handleiding voor
knoeiers.
't Geviel omtrent den jare 1349, dat deschool
magister Dirk Adriaan Misceus een boeksken
schreef ter wiskonstige verlustiginghe
der jeugd, en behalve enkele vindinghen uit
syn eighen brein gesprooten nam hij vele
verlustighingen over uit een oud boeksken
van een schoolmagister, die honderd jaren
tevoren ook een boeksken gemaakt had, en
dat ook volgeschreven had met verlustighin
gen uit weer ouderen tijd.
Toen sy-nu beijden naar gene syde van
dit leeven waren overgegaan, moesten se tot
hun bestraffinghe het water van twee poelen,
die omtrent Lochgem waren, overdraagen,
een ieder van hen hebbende syn eighen vyver,
waarvan het waater naar den anderen vijver
moest. Daartoe moest elk van hen een vinger
hoedken neemen en daarmee het water over
dragen, eiken nacht van dat het middernacht
was, totdat de haan syn plaisantelijk gekraai
deed hooren
So maackten zij een lieflijke vermenginghe
van de waateren der poelen.
Nu gebeurde het vele eeuwen daarna, dat
twee schoolbovenmagisters wederom een
boeksken met wiskonst verlustighingen
voor de jeugd zouden maaken en ze spraaken
daarover met malkander in een vacantie,
dat ze in Lochem logeerden en ze dronken
van het waater van een van de vijvers. En
toen nu het boeksken dat ze tsaamen maakten,
gereed was
Practisch rekenen voor het zevende
leerjaar ne lagere nijverheidsscholen,
2e stukje, door J. L. van Dooren en
H. J. G. De Jongh, hoofden van
van scholen te Rotterdam, uitgave
J. B. Wolters, Groningen, Den Haag.
toen bleek hoe krachtig het mengsel van het
water der beide poelen werkte. Want ziet
er zijn in het boekje niet minder dan vijftig
mengselsommen. Iedereen mengttabaks-
kerv'ers mengen tabak, wijnhandelaars ver
valschen hun wijn met water, winkeliers doen
heel gemoedelijk water bij spiritus, vermen
gen suiker, rijst, thee, boterhandelaars ma
ken heel lieflijk melanges, natuurlijk blijven
goudsmeden, koffiehandelaars, meelhande
laars en anderen niet achter en men verwofi-
dert er zich over dat de rekenkonstige verlusti
ginghe zich niet heeft uitgestrekt tot ver
valschen van melk, gemengde huwelijken,
gemengde nieuwsberichten, vermenging van
blanke rassen en negers enz., maar v/at er wel
vermengd wordt is al voldoende, om den
directeur van den levensmiddelenkeurings
dienst te waarschuwen. Als over een paar
jaren winkeliers gaan knoeien en vervalschen,
dan hebben de beide genoemde heeren er
zeker het hunne toe bijgedragen, door de jon
gens al dat vermengen te leeren.
Overigens geeft het boekje, ook wel dood
onschuldige vraagstukken, zooals van den
weledelen heer A, die door den niet minder
edelen heer B. zal worden ingehaald, van A.
B. C. en D. die een som geld moeten verdee-
len, zoodat A 2% maal zooveel krijgt alsB,
enz. Het is „gemengd gezelschap," en we
hebben het boekje met „gemengde gevoelèns"
doorgezien. Zeer gemengd99 pCt. water
op 1 pCt. waardeering Een ding is zeker,
slecht-rekenende leerlingen kunnen er ook
iets uit leeren, n.l. hoe men he.t best knoeien
en vervalschen en vermengen kan.
En onze conclusie is, dat het boekje niet
toelaatbaar is, daar het immoreele denkbeel
den, immers gebruiksartikelen met water
vermengen suggereert.
Voor liefhebbers geven wij een paar voor
treffelijke recepten t
BI. 48 No3 Een handelaar mengt 30
pond boter van f 1.10 met 45 pond boter
van f 1.35 het pond en verkoopt het mengsel
met 20 pCt. winst. Wat krijgt hij per pond
BI. 21. No3 Een kruidenier vermengt
200 K. G. suiker van 50 ct. met 100 K. G.
van 48 ct. en 50 K. G. van 40 ct. de K. G. H-
verkoopt de gemengde suiker tegen 56 ct. de
K. G. Hoeveel pCt. winst maakt hij zoodcenij
de?
BI. 63, No3 Een winkelier heeft 1 H. L.
azijn in voorraad van 30 ct. de L. inkoop.
Hoeveel water moet hij er aan toevoegen, om
10 pCt. te winnen en het mengsel niettemin
ovor 20 ct. te kunnen verkoopen
(Een som van een melkboer, die een goed
recept toepast, ontbreekt, vreemd genoeg.)
Ten slotte moet nog vermeld worden, dat
er een meer dan rechtschapen man is, die n.l.
van bl. 32, No 8 Een handelaar heft alcohol
van 60 p. Ct. en onttrekt aan het mengsel de
helft |van het water, dat er in zit. Van welk
gehalte wordt het nu
Waren ze allen maar zoo nobel geweest,
dan zou het boekje geen verkeerde schoollei
ding kunnen verbeiden
„Het beste is voor onze kinderen nog niet
goed genoeg."
Zegt u dat wel I
„Hbld."
Ah—k V
IDlti
"''feSti;
DUSSELDORF, 5 Aug. Heden werd de
chef der politie alhier gearresteerd alsmede
de vader en de broeder van den bedrijver
van den aanslag, daar zij om hun nationalis
tische gevoelens bekend staan. Ook werd
een aantal nationalistische leiders in hechte
nis genomen.
Het aantal Duitsche burgers, dat door den
bomaanslag gewond werd, bedraagt zes. De
gewonde P'ransche soldaten verkeeren niet
in levensgevaar.
Het verkeer is verboden van 11 uur des
avonds tot 5 uur des morgens.
De restaurants, café's en bioscopen moe
ten om 10 uur des avonds sluiten.
DE BELGISCHE LEGERWET.
Minister Devèze neemt ontslag.
BRUSSEL, 5 Aug. De „Soir" deelt mede,
dat de minister van Nationale Verdediging,
Devèze, hedenmorgen Zijn ontslagbrief aan
Theunis toezond. Nadat hij zijn persoonlijk
verlangen af te treden heeft te kennen ge
geven, voegt Devèze aan zijn schrijven nog,
het volgende toe: „Al is het zeker, dat de
legerwet het maximum aan parlementaire
mogelijkheden vertegenwoordigt en aan het
leger het noodzakelijke minimum van voor
bereiding verzekert, toch wijkt zij op de
hoofdpunten af van de wijze, waarop ik 'mij
had voorgesteld de nationale verdediging tc
organiseeren."
HARDING'S UITVAART.
WASHINGTON, 5 Aug. De trein, waar
mede het lijk van president Harding naar
Washington zal worden overgebracht, zal
Dinsdag a.s. aldaar aankomen. Van dit
oogenblik af zullen alle gouvernementsge
bouwen gesloten zijn tot na de begrafenis.
De officieele rouw zal duren tot 1 Decem
ber. De president noodigde ook den vroege-
ren president Wilson uit' ter bijwoning van
de begrafenisplechtigheid, doch de gezond
heidstoestand van dezen laatsten zullen hem
wel niet veroorloven daarbij "tegenwoordig
te zijn.
President Coolidge zal persoonlijk de aan
komst van het lijk van Harding afwachten.
Het lijk zal t'ot Woensdag in de statie-ver-
trekken van het Witte Huis worden opge
steld en zal vandaar naar het Capitool ge
bracht worden, alwaar het op dezelfde sar-
cophagen zal rusten als weleer de lijken van
Lincoln, Garfield en Mc. Kinley. Na een
eenvoudigen lijkdienst in het Kapitool zal het
publiek worden binnengelaten, ten einde
de laatste hulde te brengen aan den over
leden president.
D'ANNUNZIO ALS BEMIDDELAAR.
r
ROME, 5 Aug, D'Annunzio heeft pogin
gen gedaan de zeelieden van Italië en de
werkgevers, in het havenbedrijf met elkander
te verzoenen door het invoeren van een
bijdrage door laatstgenoemden voor een pen
sioenstelsel voor de nagelaten betrekkingen
van zeelieden, die hun leven hebben verlo
ren, Het doel van den dichter was, de
scheepvaart onafhankelijk te maken van re-
geeringscontróle, doch hij slaagde er niet in
de instemming van beide partijen te winnen.
DE COMMUNISTISCHE VERVOLGINGEN
IN FINLAND.
HELSINFORS, 5 Aug. Tot nu toe zijn 127
communisten, waarvan 22 behoorende tot de
parlementaire fractie, in hechtenis genomen.
DE COMMUNISTEN IN BULGARIJE.
SOFIA, 5 Aug. De verstandhouding tus
schen de Bulgaarsche regeering en de com
munisten werd met den dag meer gespan
nen. De communistische leiders, die eenigen
tijd geleden zooals men zich zal herinneren,
uit Moskou een reprimande ontvingen in
verband met hun houding bij den jongsten
staatsgreep, vingen sindsdien aan met een
ijverige agitatie onder de armere boeren en
handswerklieden met het doel hen op te
ruien tegen de regeering, welke, naar de
communisten beweren, onder den plak zit
van de militaristen. Te dien einde hebben de
communisten een manifest gericht aan de
niet-communistische arbeiders, waarin deze
worden uitgenoodigd, gemeene zaak te ma
ken met de communisten tegen de huidige
regeering. De minister van Binnenlandsche
Zaken heeft dit manifest overal in beslag
doen nemen.
Te Tirnowo werden communisten, die
dpor de politie waren gearresteerd, ernstig
door deze mishandeld en daarna, zonder dat
hun uitleg van hun arrestatie werd gegeven
op vrije voeten gesteld.
i Te Plewen werden bommen geworpen
voor huizen, tijdelijk bewoond door advoca
ten, die naar déze stad waren gekomen voor
de verdediging van wegens samenzweringen
vervolgde communisten.
UIT TURKIJE.
'kONSTANTINOPEL, 5 Aug. Naar de
Turksche pers mededeelt, heeft Moestafa
Kemal de pas gekozen afgevaardigden uit
genoodigd, Zaterdag te Angora te komen
voor een voorloopige samenkomst. Deze
samenkomst zal zich o, m. ook bezig houden
met het program van de volks- of Kema-
listische partij, welke in de nieuwe Natio
nale Vergadering de voormalige partij ter
verdediging van de Turksche rechten zal
vervangen.
Tevens verwacht men, dat het bejtuur
van de volkspartij belangrijke wijzigingen
in de grondwet zal voorstellen. Een dezer
voorstellen beoogt, de verkiezingen, die
thans ieder vier jaar worden gehouden,
iedere twee jaar te doen plaats vinden.
Een tweede voorstel beoogt, dat de Natio
nale Vergadering ieder jaar gedurende vijf
maanden achtereen zitting zal houden.
Verder wordt een belangrijk voorstel ver
wacht, om den voorzitter van den minister
raad, evenals vroeger rechtstreeks door de
Nationale Vergadering te doen benoemen,
doch hem het recht te geven, voor iedere
portefeuille twee candidaten aan te wijzen.
Tot dusver werden de ministers namelijk
door de Nationale Vergadering benoemd
zonder dat de premier daarop eenigen in
vloed kon uitoefenen. Het nieuwe voorstel
gaat in dé richting van een homogeen kabi
net. Men verwacht groote veranderingen
in de samenstelling van het ministerie.
Moestafa Kemal zal waarschijnlijk voor
zitter van de Nationale Vergadering worden.
RUSLAND EN CHINA.
RIGA, 5 Aug. De Sovjet-pef-s meldt,
dat Karachan, die, zooals men weet, on
langs als hoofd eener bijzondere^ missie
naar China is vertrokken, vóór zijn ver
trek in een interview heeft verklaard, dat
hij hoopt een bevredigende regeling te
treffen in zake de betrekkingen tusschen
Rusland en China, in het bijzonder wat be
treft de kwestie van den Oost-Chineeschen
spoorweg, die nog in handen is van het
Witte Leger. Voorts verklaarde hij te
hopen, de voorwaarden te kunnen regelen
voor het verblijf van Sovjet-burgers in
China en nauwere economische betrekkin
gen tusschen beide landen te kunnen ves
tigen. Hij legde vooral nadruk op het
groote internationale belang van de pro
blemen aangaande de Stille Zuidzee.
DE BRITSCHE TROEPEN IN
KONSTANTINOPEL.
MALTA, 5 Aug. De Britsche bezet
tingstroepen zullen Konstantinopel niet
verlaten alvorens het vredesverdrag is be
krachtigd.
HET INSTITUUT VAN INTERN. RECHT.
GENT, 5 Aug. De leden van het Institut
de Droit International, die heden hier .ter
sted vergaderden, namen een resolutie aan,
waarbij het bestuur opdracht werd gegeven,
de wegen en middelen te onderzoeken,
noodig voor het verkrijgen van de toepas
sing van de Belgische wet van 25 October
1919, in zake het verwerven van rechtsper
soonlijkheid, een en ander met handhaving
van het volstrekt internationale karakter
van het „Ir.stitut".
BRUTALE ROOVER-QVERVAL.
CALCUTTA, 5 Oug. Vier Bengaalsche
roovers traden gistermiddag een hulppost
kantoor, hetwelk in de Indische wijk is ge
legen, binnen. Voordat de chef van het kan
toor de politie kon waarschuwen, werd hij
door een der bandieten, die gemaskerd was,
doodgeschoten. Nadat zij zich van de kas
éiadden -meester gemaakt, snelden de vier
roovers naar buiten, waar zij zich aan arres
tatie door de voorbijgangers wisten te ont
trekken, door het afschieten van hun revol*
vers. Enkelen ontkwamen, doordat zij hun
achtervolgers, dank zij de nauwe straten,
op een dwaalspoor wisten te brengen. De
anderen, die gemaskerd waren, werden
gevat na een sensationeele achtervolging,
waaraan o. a. talrijke inlanders deelnamen.
Heden werden door de Bengaalsche stede
lijke politie, welke uit andere plaatsen ver
sterkingen had gekregen, talrijke huiszoekin
gen verricht. Als gevolg hiervan werden
verscheidene verdachte personen gearres
teerd, onder meer een Indische geneesheer.
Voorts werden bij deze gelegenheid gr"oote
hoeveelheden communistische en Sinn Fein-
geschriften gevonden, terwijl eveneens vele
revolvers en dolken in beslag werden ge
nomen.
DE DOOD VAN PRESIDENT HARDING.
WASHINGTON, 5 Aug. In de kerker
in het geheele land werden heden herden.
kingsdiensten voor President Harding ge/
houden.
WASHINGTON, 5 Aug. Slechts vier
kransen zullen de doodkist van Harding
dekken, wanneer deze in de rotonde van
het Kapitool staat, nl. van mevrouw Hat*
ding, President Coolidge, het Hoog Ge»
rechtshof en het Congres,
WASHINGTON, 5 Aug. President
Coolidge heeft staatssecretaris Hughes, den
gouverneurs van alle staten doen seinen,
dat de rouwperiode zal worden gehouden tot
December, President Coolidge zal geen
enkele organisatie officieel ontvangen tot
3 December en gedurende dien tijd zullen
de vlaggen op alle regeeringsgebouwen
half-stok blijven hangen.
WASHINGTON 5 Aug. Op last van
mevrouw Harding rijdt de trein, waarmede
het lijk van den overleden president uit
het Westen naar Washington wordt ver
voerd, langzaam en stopt hij op vele plaat
sen, om de bevolking in de gelegenheid te
stellen wijlen den overleden leider een
laatsten groet te brengen. Er heerscht in
den trein een bijzondere stilte, welke
slechts wordt verbroken door' het gestamp
der machine en het tikken der schrijfmachi
nes der meerijdende journalisten. De be
volking in de verschillende steden legt
nieuwe bloemen in den laatsten wagon,
waarin vier geestelijken de lijkkist bewa
ken. Op andere plaatsen rijdt de trein
langzaam, als de menigte met ontbloote.
hoofden den trein ziet passeeren. De trein
zal Dinsdag te 1.30 uur 's middags te
Washington aankomen. Mevr. Harding is,
naar gemeld wordt, in goeden staat en i*
gezien de omstandigheden, opgewekt.
HET TURKSCH-AMERIKAANSCHE
VERDRAG.
LAUSANNE, 5 Aug. Inplaats van het
Turksch-Amerikaansche verdrag te teeke-
nen overhandigde Ismet Pasja, de leider
der Turksche delegatie, gisteravond aan
Joseph Crew, den leider der Amerikaan-
sche vertegenwoordiging, een nieuwe for
mule voor het verdrag, dat waarschijnlijk
eerst door Washington zal moeten worden
goedgekeurd.
ALKMAAR, 4 Aug. Vee. Aanvoer 16 paar*
den 275—425 44 koeien 350—525 32
nuchtere kalveren 1232 »_Ï31 schapen 38
48 14 magere varkens 3545 165 big"
gen 1626 4 bokken en geiten 416.
BROEK OP LANGENDIJK, 4 Aug
(Weekoverzicht Langedijker Groenten-
veiling.) De aanvoer bedroeg deze week
1.854.153 K.G. aardappelen 46.600 bos wor
telen 30.660 stuks bloemkool, 296.580.
roode kool, 465 K*G. witte kool, 465 K.G«
gele kool. Aardappelen zakten iets af. Vorige
week 218 wagons en nu 185 wagons. De prijs
was vrijwel 't zelfde als de vorige week voor
export f 4.20—4.50, voor het binnenland was
de prijs ƒ5.50—7, alles voor Schotsche mui
zen. De schoolmeesters brachten 5—6 per
100 K.G. op. Due of York 4.70—4.90. De
wortelprijs schommelde tusschen 5 10 per
100 bos. Bloemkool bracht op 20—26 p. 1UU
stuks. Van foode kool was de aanvoer deze
week beduidend, pl.m. 30 wagons. De prijs
was f 5.207.20 per 100 K.G- Witte kool
kwam ook iets hooger als yerkden week,
maar 't beteekent nog niet veel, n.1.4685 K.G.
De prijs was pl.m. f o.50 per 100 K.G. Ook
werd de eerste gele k®®1 3anSev°®";c''. IS.
K.G. voor f10.30 10.90 per 100 K.G. De
volgende week verwacht men van de kool
soorten grooteren aanvoer.
ELST (Bet.) 4 Augustus, Fruit. Geveild,
kruisbessen 9—12, Extra kruisbessen 14%—
15, 1ste roode bessen 8%12, 2de soort
6—9%, zwarte bessen25—30, zwarte kersen
14—15, Morellen 15, Beekhuisperen 14, Kjui-
deniersperen 3538, Yellow Transparant
26—27 cent alles per K. G.
ENKHUIZEN, 4 Aug. Aardappelen,
Koksen f 2.20—2.50, kleine f 1.90 1.95
Schotsche muizen f 2.3>—3.15, kleine f 1.90
2 krielaardappelen 40 ct., alles per baal
(100 pond.)
HOORN, 4 Aug. (Beurs Parkzaal.) Gra
nen. Rogge f 10, Tarwe f 10—12%, Gèrst
f 10—12, Haver fll—12% per 100 K. G.
Haver f 11—12% per 100 K.G., Bruine
Boonen f 18-25, Witte Boonen f 25 per
H. L, Mosterdzaad f2028 per 70 K. G.,
Karwijzaad f 3333%, Maanzaad f 18 pel
50 K. G.
HOORN, 4 Aüg. Vee. 6 Melkkoeien
f 375450, 8 schrammen f 2840, yz
biggen f 1628, 24 schapen f38 46, 2 paar
den f180—250. Handel matig.
LEIDEN, 4 Aug. Boter. Prima fabrieks-,
boter f 1.85, pri a boeren id. f 1.70—1.80
goede id. id. f 1.50—160 per K.G. met groo-
ten aanvoer en middelmatigen handel.
Turf* Aangevoerd van 30 tot 4 Aug, 125.000
Lange f 10.50—11 per 1000 stuks, Zwarte
nihil.
BEVERWIJK1. R. KJ- Coop. Tuindersver.
Keimemerland. VeiUngnoteering van 3 Aug.
Aardbeden 1.10—1.25, zwarte Bessen 71-05
1.30; roode Bessen 0.601.35; Fram
bozen 1.50—2.50; Kruisbessen 0.40—
0.75 per sl'of; Perziken 714 ct. per stuk;
Doperwten 12—28 ct., Peuten 24 ot., Capu-
cijners 30—37 ct., Tuinboonen 12—19 ct.^p.
K.G.; Snijiboonen ki. kistje f 1.00—1.70;
Raspers 30—40 ct. per kl. kistje; Dikke boo
nen per ben 3.25; Aardappelen 5—6;
Drielingen 3 ct; Sla per kist f 0.50—1.60
Wortelen 18—23 ct., Rabarber 6—8 ct.,
Selderie 5—7 ct., Pieterselie 5 ct.. Postelein
per Ben 15—40 ct., Komkommers 6—10 ct.
op zachtmoedigen toon. „Heb ik dan iets in
den zin? En zou Maurits werkelijk recht
hebben, mij de uitoefening mijner plichten als
zuster te beletten Ik geloof het niet. Maar
ik weet iets anders Dring gij er bij Henriette
op aan, dat zij met mij naar Dresden gaat.
Dan passen mijn pleegmoeder en ik haar te
zamen op dat zal toch voor mijn zenuwen
niet gevaarlijk zijn?" En er vloog een licht
glimlachje over haar gelaat.
„Goed, ik zal er mijn best toe doen," ant
woordde hij zeer bepaald.
„Dan geef ik u mijn woord, dat i k zoo spoe
dig mogelijk van hier vertrek,", hernam zij
op gelijken toon en zij zag hem daarbij aan,
dat hij, als had zij hem op een onrecht be
trat, zijne oogen neersloeg.
Plotseling boog de tante "het hoofd uit het
itam en zag den dokter verwonderd en ont
roerd in de oogen hij was zoo zonderling
stil. Daar stond hij en plukte eenige dorre
takjes van den wijngaard, zonder een woord
te zeggen.
„Zoudt gij dan zoo graag vertrekken?"
vroeg de oude dame op vriendelijk verwij
tenden toon.
Kathe haalde het lint van den hoed, dat
over den schouder was gewaaid, naar voren
en knoopte het vast onder de kin. Lieflijk
»ls een bloesem kwam haar gelaat uit tusschen
[het donkere lint. „Moet ik uit beleefdheid
„neen" zeggen, mevrouw vroeg zij lachen
de en schudde het hoofd. „Ik geloof dat ik
tamelijk verstandig ben opgevoed tegenover
.de wereld en de dingen die oo de wereld zich
voordoen, maar de strengste tucht veegt de
nukken en eigenaardigheden niet geheel weg
uit de ziel. Ik sta bijvoorbeeld rtu tegenover de
grootmama mijner zusters nog even vreemd,
als toen ik haar op bevel van mijn vader de
hand moest kussen ik stoot mij altijd weer
van voren af aan hoeken en hoekjes, die voor
anderen niet bestaan, maar die mij als kind
al geplaagd en gehinderd hebben. En wat is
het huis van mijn vader koud Zij huiverde.
„Men staat met de voeten veel te veel op
koud marmer. Daarbij is Maurits een groot
heer geworden," een spotachtig lachje kwam
even voor den dag „men schrikt en bloost
haast, als men zijn eigen eenvoudig visite
kaartje ziet. Ja, lieve mevrouw, ik ga graag,
zeer graag weer naar Dresden, altijd name
lijk, als Henriette meegaat echter," en
uit den schertsenden toon in een zeer ernsti-
gen toon overgaande, keerde zij zich naar
den dokter „echter zal ik mijn best doen,
mij in de gegeven omstandigheden te schik
ken en te blijven, zelfs op het gevaar af, dat
Maurits mij met geweld zou willen verwij
deren."
Hartelijk knikte zij de oude dame vaarwel,
boog even voor den dokter en verliet den tuin,
om, schoon de avond reeds was gevallen, toch
nog naar den molen te gaan.
HOOFDSTUK VIII.
En nu was het geheel donker geworden.
De toren der spinnerij had zeven geslagen en
Kathe zat nog in het hoekvenster van de
kamer in den molen. Op dringend verzoek
van Suze had zij het linnengoed dat uit de
wasch kwam, nagezien de oude vertrouwde
de vrouw van den molenaar niet, die zoo nu
en dan kwam kijken, en beweerde, dat ieder
een „larjge vingers" had voor een schoone
„eigengesponnen wasch" toen had zij als tot
nog toe eiken dag, de soep voor den avond
gereed gemaakt en de kranke naar bed ge
holpen. Suze was wel iets beter, maar toch
nog altijd zeer zwak. Nu echter zat het jonge
meisje rustig met de handen in den schoot
in de vensterbank en liet zich door de avond
schaduw langzamerhand zoo geheel omhul
len, dat zij onzichtbaar werd. Zoo was het
niet in het huis van den handelsraad daar
bestonden die kalme schemeruurtjes niet,
die men ook te Dresden zoo wist te genieten.
Zoodra de zon was onder, gegaan, vielen de
gordijnen onder de handen der bedienden
de gasvlammen werden ontstoken en een
helder schitterend licht verdreef de duister
nis uit alle hoeken.
De doffe tik van den slinger derliangklok
klonk als regelmatig onderaardsch kloppen,
en door het groene gordijn voor de deur der
alkoof" glom Suze's nachtlicht als een om
sluierd dwergenoog. Dit was weder eens een
zoo ademloos stil, donker uur Wat had zij
als kind gelooyig zitten luisteren naar het
draven en springen der wit bestoven kabou
termannetjes, als Suze haar vertelde, dat in
de fondamenten van den molen, krachtens
een bijgeloovig en barbaarsch gebruik, een
pas geboren kinjLwas ingemetseld, en dat de
kalk van den overmoedigen bouwmeester
met kostelijken wijn gemengd was geworden.
Thans vlogen de herinneringen slechts vluch
tig voor haren geest voorbij haar oog hing
aan de flauwe schemering, die door het ven
ster viel op de plek, waar de molenaar ge
storven was, en zij dacht er aan, hoe dokter
Bruck zelf haar de openbare meening t>m-
trent zijn persoon had meegedeeld nu nog
minder dan toen begreep zij, dat hij eene
poging had gedaan, om zich bij haar tegen
over die openbare meening te verdedigen.
Ep al hield d geheele wereld 't vol, zij ge
loofde niet aan een dol, gewetenloos waag
stuk, aan dwaze zelfverbeelding, zonder ei
genlijke kunst of wetenschap in den man,
die de ernstige, bedachtzame kalmte, de
oprechte waarheidszin in persoon scheen te
zijn. En nu joeg haar bloed weer met geweld
dóór de aderen, ontstak de toorn in haar bin
nenste, als zij er aan dacht, hoe Flora heden
middag, met de sterkste uitdrukkingen de
doktorale werkzaamheden van Brtick gebrand
merkt had. Wat zonderlinge, raadselachtige
vrouw was toch die gevierde Flora, de eens
zoo hfwonderde en tegelijk gevreesde afgod
van ae kleine KatheHenriette ontweek
op in het oog loopende wijs, als zij met Kathe
alleen was, elk gesprek over de verloofden,
maar toch waren haar uitdrukkingen ontval
len, waaruit op te maken viel, dat Flora eens
met hartstochtelijke liefde den dokter had
lief gehad.
Dokter Bruck was, nadat hij als officier
van gezondheid den Éransch-Duitschen oor
log haS meegemaakt en vefvolgens een tijd
lang assistent was geweest bij een beroemde
specialiteit te Berlijn, op verlangen zijner
tante teruggekeerd naar M. De roep, die van
hem uifging, met zijn innemend uiterlijk ver-
eenigd, hadden hem al spoedig een aanzien
lijke praktijk bezorgd en hem vooral bij de
dames in hoog aanzien geplaatst. Het was dus
geen genadige nederbuiging, toen de trotsche
Flora Mangold er toe besloot, hem hare hand
te geven. Zij zelve had de eerste toenadering
gedaan. Een verstuikten voet had zij door
niemand willen laten behandelen "dan door
den „knappen nieuwen dokter." Nog onder
de behandeling was zij met hem verloofd
en had daardoor vrij wat jaloerschheid opge
wekt. Daarom zag zij zeker geweldig op tegen
een openbaar afbreken van de bestaande be
trekking, en wenschte zij, dat langzamerhand
en als van zelf de saamgeknoopte band werd
losgemaakt, omdat het bleek, dat de karak
ters te weinig met elkander strookten.
Plotseling sprong Kathe op. De gedachte
werd haar ondragelijk, dat zij, als zij langer
blegf, de getuige moest zijn van -deze hate
lijke komedie en het mee moest aanzien, hoe
de ongelukkige man, niettegenstaande zijn
innige liefde, onbarmhartig uit zijn_ para
dijs werd gestooten. Neen, Maurits en
Henriette hadden gelijk, Flora mocht
haar woerd niet breken, de geheele familie
moest zich vereenigen om dat gruwzaam ver
raad tegen te gaan. De dwaze, die haar geluk
zoo moedwillig van zich stietZij had hem
immers nog nooit gezien in zijn huis, in zijn
omgang met zijn trouwe pleegmoeder Wis1
zij niet, dat zij op de handen zou worden ge
dragen, als zij hem het geluk deed vinden,
waar zijne ziel naar haakte.
Ontsteld sloeg Kathe de handen voor hel
gelaat het was hier donker, akelig donker,
zoo geheel nacht, dat de zonde zich, zonder
gezien te worden, een weg kon banen tot in de
innigste gewaarwordingen der menschelijke
Ziel. Haastig liep zij overfde houten vloer en
trok de deur open beneden in de gang
brandde de groote huislantaarn het helder
schijnsel klom tegen de trap op en wierp,
tusschen de leuning door, smalle strepen
licht voor Kathe's voeten, terwijl uit den
molen, die juist open werd gedaan, een razen
en stompen drong dat het huis er van dreun
de. In een oogenblik verdrongen dat licht
er. dat leven het verleidelijke spook, dat een
poging had gedaan in te dringen in hare on
schuldige ziel. Daar was de groote, wit ge-
stucadoorde voorzaal van het kasteel met de
oude, levensgroote afbeelding van den stich
ter, een zwaar geharnast man, die zoo spook
achtig door het oude, verweerde venster
staarde. Eens was zij bang voor hem geweest,
nu kwam hij haar voor als een oude vriend
hij bracht haar in de werkelijkheid terug
en verjoeg het zondige, verraderlijke droom
beeld, dat eene plaats in haar binnenste had
willen innemen^
WorSt vervolgd
