LAATSTE NIEUWS
T
vfe r.
BiNNENLAKSSSH glEtiWS.
Het Gedenkboek 1893-1923.
KOSKMEÜWS.
VAM ON2E o
..XW,
ORAAOI.OOZE TELEFOON
'mij
DE TROEBELEN IN GRIEKENLAND.
7 WERKGEVER'S OORDEEL. -
Wij lezen in „De R. K. Werkgever";
„Toen wij bij het heengaan van Minister
de Geer schreven, dat de portefeuillewisse-
iing bij het Departement van financiën
waarschijnlijk van grooter politieke betee-
kenis zou zijn dan de oorzaak der ministe-
rieele crisis (invoering der Vlootwet) zou
doen vermoeden, zweefde ons de wensche-
lijkheid voor oogen een man als Colijn aan
den Kneuterdijk te zien resideeren.
En om den man, èn om zijn program.
Herhaaldelijk is in werkgevers-kringen het
verlangen geuit, dat een economische dicta
tor het heft in handen zou nemen en orde
zou stellen op 's lands financiën en op 's lands
welvaartbronnen.
Het vertrouwen der ondernemers, met
name van hen. die in de industriedistricten
wonen, in het Regeeringsbeleid was uiterst
gering, zoo er nog van vertrouwen gespro
ken kan worden.
Zal de heer Colijn dit vertrouwen her
stellen? Of, wat een ve«d belangrijker vraag
is: zal deze nieuv/e mVster een actieve
welvaartspolitiek voeren in tegenstelling met
zijn voorganger, die alleen 'n „doorzieken"
heil zag?
Wanneer wij nagaan, hoe de heer Colijn
evenals ook wij steeds gedaan hebben
in woord en geschrift de combinatie van
drastische-beiuinigings-politiek met het open-
bouden-van-welvaarts-bronnen-door-positie-
ve-middelen heeft verdedigd, dan gelooven
wij inderdaad, dat wij de Regecring mogen
gelukwenschen met deze aanwinst in het
Kabinet."
Daarna wordt een citaat weergegeven uit
de rede van Colijn uitgesproken in de Tweede
Kamerzitting van 9 November 1.1. waarin hij
zijn meening uiteenzette over den steun,
dien de regeering zou kunnen verleenen voor
de instandhouding van de welvaartsbronnen
van ons volk, waaruit het blad concludeert,
dat hier een man aan het woord was,
„die oneindig dichter bij ons staat dan
Minister de Geer, die zich vastgezet had in
een doctrine, die speculeerde op een spoedig
verdwijnen der malaise.
Wij hebben meermalen opgemerkt, geen
enkele theoretische voorkeur te hebben voor
één bepaald middel. Elke doelmatige maat
regel. die voorkomt, dat bedrijven worden
stopgezet en die zorgt, dat stopgezette be
drijven weer in gang komen, lijkt ons
ernstige overweging overwaard. Men zie in
deze middelen en maatregelen vooral geen
stelsels.
De praktijk en de nuchtere werkelijkheid
moeten de richtsnoeren zijn voor de econo
mische politiek.
Wij hopen en vertrouwen, dat Minister
Colijn het vertrouwen dat zijn optreden in
schier alle kringen der bevolking heeft ge
wekt, niet zal beschamen. Ons volk heeft
om een dictator gevraagd: we hebben hem
nu en zullen hem van ganscher harte steu
nen bij de uitvoering van zijn program, dat
hij op 9 November ontvouwde."
DE HEEREN VAN UTRECHT.
We lezen in „De Nieuwe Eeuw":
„De begrooting der Nederlandsche spoor
wegen zal wederom zoo ongeveer 30 mil-
lioen bedragen.
De directie doet blijkbaar alles maar
dan ook alles om dit cijfer in te halen.
Niet zoozeer door het normale reizigers
verkeer aan te moedigen, door goedkoope
treinen in den zomer naar Limburg te doen
rijden of door buurtverkeer in te voeren op
drukke lijnen, dochdoor in een enkel
speciaal geval ineens van het eene uiterste
in het andere te vallen.
Er is op 23 September een socialistische
betooging te Amsterdam: verweer tegen de
Vlootwet, verovering van de medezeggen
schap en de bedrijfsorganisatie. Het socia
listisch orgaan „Ons Weekblad" roept uit:
„23 September moet zijn een bedreiging
voor de heerschende klasse, een mijlpaal
van beteekenis op den langen weg, die naar
het socialisme voert."
Het klinkt de directie der spoorwegen
blijkbaar als muziek in de ooren.
Èn zij heeft bepaald, niet alleen, dat er
extra-treinen zullen loopen, maar zelfs dat
een reis per extra-trein niet 3,25 cent per
K.M. doch slechts 1.82 cent per K.M. zal
kosten!
Wij zullen hieraan dienen te herinneren,
als wij Katholiekendagen en congressen
houden, die niet een bedreiging zijn voor de
heeerschende klasse. Al twijfelen we er
aan, of juist op deze manier het tekort
wordt ingehaald."
Maandag had een bijeenkomst plaats te
Amsterdam van medewerkers en andere ge-
noodigden, .waaronder ook de Pers, waarin
door kapitein W. G. de Bas, redacteur van
het gedenkboek 18981923 de geschiedenis
van dit boek geschetst werd. Deze bijeen
komst werd o.m. bijgewoond door den Minis
ter van O.K. en W. voorzitter der Redactie
commissie en door den burgemeester der
Hoofdstad.
De esthetische versiering van het Gedenk
boek is verzorgd door den heer Lion Cachet.
Hij leverde daarvoor het ontwerp voor de
banden: de Koninklijke Standaard in de
origineele kleuren op de voorzijde en een
gouden rugversiering van gestyleerde leeu
wen. Ook de opdracht, waarmede het werk
werd verlucht, is van zijn hand; eveneens
een compositie van gestyleerde leeuwen-mo
tieven.
De gewone editie, gedrukt op zwaar illu
stratiepapier werd gebonden in oranje linnen,
de luxe editie, gedrukt op mat chamois
kunstdrukpapier in oranje geitenleder. De
schutbladen, alsmede de doozen, waarin deze
laatste uitgave wordt verzonden, zijn speciaal
ter binderij met de hand geornamenteerd.
Naast deze beide uitvoeringen zal nog een
'weelde uitgaaf het licht zien. Hiervoor zijn
slechts een klein aantal genummerde exem
plaren disponibel. Zij worden gebonden in
kalfspergament, terwijl de bandversiering
gebatikt wordt. Deze exemplaren worden
voorzien van schutbladen van Japansch pa
pier, met toepasselijke motieven bedrukt,
terwijl de opdracht op pergament in goud en
zwart wordt uitgevoerd. Het op 6 September
e.k. H.M. aan te bieden Expl. is op speciaal
kunstdrukpapier gedrukt. Ook dit expl. zal
gebonden worden in gebatikt kalfspergament,
terwijl ook de opdracht op overeenkomstige
wijze zal worden uitgevoerd. De schutbladen
en het etui, waarin dit boekwerk zal worden
aangeboden, worden vervaardigd van artis
tiek bewerkt goudleder.
Het lijvig, smaakvol en degelijk uitgevoer
de boek bevat niet minder dan 120 bijdragen
afgewisseld door 600 illustraties. De heer
De Bas deelde o.a. mede, dat de «redactie
commissie veel moeite heeft gehad om pho
to's betreffende de Inhuldigingsfeesten van
1898 te vinden. Uit particuliere verzamelin
gen werden zij veelal verzameld. Zulks
strekte den heer De Bas tot aanleiding, om de
noodzakelijkheid aan te toonen van een film
archief, waardoor historische gebeurtenissen
vastgelegd en bewaard worden. Aan diverse
onkosten heeft het Gedenkboek ongeveer
j 100.000 gekost, niettegenstaande het feit,
dat alle medewerkers hun bijdragen koste
loos afstonden.
De gep. luit-gencraal De Bas is er in ge
slaagd een stamboom van het buis van Nas
sau samen te stellen, die teruggaat tot 639
jaren n. Chr. Volgens dezen stamboom is het
Oranjehuis van Nederlandsche afkomst en
voortgekomen uit de gravengeslachten van
Gelre en Zutphen. Voor het gedenkboek
stelde H.M. de Koningin haar portret met
handteekening beschikbaar. Zoo ook de Prins
en de zelfbesturen.de Indische vorsten. Van
de hand van Dr. Jac. J. A. van Ginneken S.
J. bevat het Gedenkboek een artikel: Ka
tholiek godsdienstig leven, en een fraai por
tret van Z. D. H. Mgr. H. v. d. Wetering,
aartsbisschop van Utrecht, oterwijl Pater van
Lith S. J. het Missiewezen behandelt.
Personen van alle politieke richtingen, be
halve de Communisten hebben aan de sa
menwerking van dit boek deelgenomen.
HET BEHEER DER RIJKSGE
BOUWEN.
Het corps rijkswerkiieden bij de Lands-
gebouwen bestaat, schrijft de „Rsb.", uit 2
timmerlieden, 2 loodgieters, 1 metselaar en
3 opperlieden. Als regel en uit den aard van
de zaak heeft 'i land ze in dienst voor kleine
voorkomende karweitjes in of aan de gebou
wen die bij het Rijk hier ter stede in gebruik
zijn. Werk van meer belang, nieuw-bouw
of onderhoud wordt uitbesteed en natuurlijk
aan den laagsten inschrijver gegund. Terwijl
bij de uitvoering een opzichter en een onder
baas toezicht uitoefenen, dat de bepalingen
van het bestek ook wat te gebruiken mate
rialen betreft worden nageleefd.
Zeer eigenaardig en opvallend was die aan
nemer sinds jaar en dag steeds dezelfde. Wat
op den duur tusschen den aannemer en hem
die van rijkswege toezicht uitoefende tot zulk
een vertrouwelijke verhouding aanleiding gaf
dat de rijkswerklieden op den duur zelf niet
wisten wie nu eigenlijk hun baas was. Ook
of zij in dienst van het rijk dan wel van den
aannemer waren.
Tot deze verwarring werd te meer aan
leiding gegeven, omdat men de door het rijk
betaalde werklieden, niet eens maar meer
malen, liet medewerken tusschen die van den
aannemer in. De rijkswerklieden waren zich
meermalen al te goed bewust, dat men hen
werk liet doen, waarmede zij niet te ma
ken hadden. Zoo zelfs, dat zij zich de on
kosten getroostten om zich een bestek aan te
schaffen. Dat hen dan niet in het onzekere
liet. Toch werd nimmer gehoord of het
totaalbedrag der aan deze menschen als rijks
werkman door het rijk betaalde loonen in
mindering van de aannemingssom werd ge
bracht.
Van het meeste belang is, dat de positie
tusschen aannemer en hem of hen die toe
zicht moeten uitoefenen, niet door in het oog
loopende amicaliteit worde vertroebeld. Het
moet riet mogen voorkomen, dat aannemer
van rijkswerken in koffiehuizen en andere pu
blieke localiteiten goeden sier maken met
hen door wie ze gecontroleerd moeten wor
den. Het is ons bekend, dat de betrokken
autoriteiten in den loop der jaren niet eens
maar meermalen van een en ander op de hoog
te zijn gebracht en namen werden aangeduid,
zonder dat er zelfs op werd ingegaan.
TROEPEN NAAR DE GRENS.
Een voorzorgsmaatregel.
In verband met mogelijke gebeurtenissen
aan de grens zijn Zaterdagmorgen de le en
3e compagnie wielrijders uit 's-Hertogen-
bosch resp. per rijwiel en per trein naar
Nijmegen en Maastricht vertrokken.
Deze maatregel is genomen ten eindg in
Nijmegen en Maastricht te beschikken over
troepen voor eventueel voorkomende ge
vallen, aangezien deze garnizoenen van
troepen ontbloot zijn, doordat die uit Nij
megen op Arnhem en die uit Maastricht te
Venlo zijn samengetrokken. (Centr.)
JOURNALISTIEK JUBILé.
Op 30 Sept. a.s. hoopt de heer J. J. F.
van Zijl te Hulst, hoofdredacteur van het
Katholiek blad .Zelandia", zijn 40-jarig
jubilé als journalist te herdenken.
Leeraar aan het Klein-Seminarie Hageveld te
Heemstede de Zeereerw. Zeergel. Heeren: J.
M. H. v. d. Lugt, die kapelaan was te 'tVeld
en P. J. A. Juffermans, die kapelaan was te
VHssingen;
Rector van het Geslicht „de Heibloem", te
Heythuizen (L.) den Weleerw. Heer L. J. M.
Janssen Schmidt, die kapelaan was te IJmui-
den;
Kapelaan de volgende Weleerw. Heeren:
'tVekft: P. J. de Roos, Gouda, „O. L. V.
Hemelvaart", A. L. Onderwater, Poeldijk; W.
M. P. J. Boin; Oudorp: P. N. Borsboom
(neomyst); VHssingen: A. J. M. v. d. Burg,
Wateringen: P. C. Bclte'ier (neomyst)
IJmuiden: M. M. H. Haring (neomyst,)Rot
terdam: „H. Antonius Abt" J. P. Bik; War-
menHUizen: J. Langedijlk; Langeraar: J. P. v.
Houten (neomyst); Rotterdam: „H. Elisabeth"
W. C. Dessing; Delft: „Allerh. Sacrament" J.
N. A Beenakker; Bennebroeik: K. F. Elsen-
broek; Médemblik: X. H. Harst (neomyst);
Rotterdam: ,,H. Hildegardts" J. J. C. M. Loy-
aard; 'sHage: „O. L. V. v. Goeden Raad" J.
E. Pvnaker; Amsterdam: „H.Willibrordus bui
len de Veste" Th. Th. Outersterp; Leiden:
,.H. Petrus" G. J. Kemperman; Wervershoef:
P. J. Hogervorst (neomyst); Middfelharnis:
F. P. M. v. d. Vliet (neomyst); Stompwijk:
P. A. A. Verhoekx (neomyst); Roelofarends-
veen: H. Ulleman; Middelburg; M. G. v. Rijn
(neomyst); Wassenaar: „H. Wiliiitbrordus"
A. H. I. v. Leipsig; Schoten: „H. Bavo" J.
Sommer; Heemskerk: P. Poppen; Groote-
broelk: A. A. v. Rvn (neomyst); Dordrecht:
„II. Antonius v. Padua" P. M. Verhoofstad;
SaSsenheim: A. Boekei (neomyst); Beverwijk:
„H. Agatha" J. P. Doeswijk; 's Heeren hoek:
H. J. v. Deurssen (neomyst); Spaarnwou'de
a. d. Lie; J. A. S. Groen (neomyst)Schiplui
den: J. Duyves; Honsholredijk: L. J. Bresser,
(neomyst).
HET KATHEDRAAL KAPITTEL.
Het heeft Z. H. den Paus behaagd: te be
noemen tot Proost van het Kathedraal Ka
pittel van Haarlem den Hoogeerw. Hooggeh
Heer Mgr. H. J. M. Taskin, President van het
Groot-Seminarie te Warmond en tot Kanun
nik den Hoogeerw. Hooggel. Heer J. D. J.
Aengenent, Professor aan hetzelfde Seminarie.
BENOEMINGEN.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot:
ft js. V
c? apr OOP V
:i«i
HET FRANSCHE GEELBOEK.
PARIJS, 20 Augustus. Het geelboek zal
ongetwijfeld Woensdagochtend verschijnen.
Het zal den tekst bevatten van de laatste
Engelsche nota en het antwoord van de
Fransche regeering.
FRANKRIJK EN ENGELAND.
LONDEN, 20 Augustu^Reuter verneemt,
dat het Fransche antwoord op de Britsche
nota morgen te Londen zal worden ontvan
gen. Dezen keer zal de nota op het Engel
sche gezantschap te Parijs worden over
handigd en met een koerier naar Londen
worden gezonden.
Inmiddels wordt de kwestie van het hou
den van een conferentie der geallieerden
over de kwestie van de schadevergoeding
als ongetwijfeld voorbarig beschouwd. In
goed ingelichte kringen verluidt, dat 't pas na
de ontvangst van de nota van Poincaré mo
gelijk zal zijn, uit te maken of er eenige
grondslag voor overeenstemming tusschen de
geallieerden bestaat, die het houden van een
dergelijke conferentie zou kunnen rechtvaar
digen.
LONDEN, 20 Augustus. Volgens persbe
richten uit Parijs zal het Fransche, antwoord
op de Engelsche nota morgen aan den ge
zant te Parijs worden overhandigd. De pre
mier is op het oogenblik uitstedig, doch men
vermoedt dal hij in verband met de komst
van de nota, zal terugkeeren en volgens
berichten zal deze nota in een officieuze
bijeenkomst van ministers Woensdag worden
besproken. Men blijft nog steeds hopen, dat
uit de nota zal blijken, dat Poincaré bereid
is eenigszins tegemoet te komen aan het
Britsche verzoek om over te gaan tot een
meer opbouwende politiek wat de ontruiming
van het Roergebied betreft, naarmate de
Duitsche regeering voldoet aan de eischen
van schadevergoeding.
De Daily Telegraph wijst er op, dat men
zoowel in Frankrijk als in België nog niet
veel oog schijnt te hebben voor de voor
waarden waarop Engeland bereid zou zijn
den eisch tot betaling van schadevergoeding
en van de onderlinge schulden der geallieer
den, ten behoeve van Engeland te reducee-
ren tot 14.2 milliard gouden marken. Het
blad wijst er dus op, dat emn met niet ge
noeg nadruk moet vaststellen, dat Engeland
zich bereid verklaard heeft af te zien van
het grootste deel van zijn vorderingen op de
bondgenooten, doch dat net dit alleen deed
op voorwaarde dat de algemeene lijnen van
de Engelsche politiek ovor een regeling in
Europa door de anderen werden aanvaard.
In de tweede plaats rekende Engeland er
niet op, dat Duitschland zou wórden ge
dwongen de geheele vordering van Engeland
te voldoen, tenzij een onpartijdige commis
sie van deskundigen eerst zal hebben uit
gemaakt dat de Duitfchers daartoe in staat
waren.
LONDEN 20 Augustus. De vermoedens
omtrent hetgeen de nota van Poincaré zal
inhouden die versterkt worden door zijn
rede van Charleville, zijn weinig geschikt om
tot optimisme te stemmen. In welingelichte
kringen is men het er over eens dat Frank
rijk met vriendelijke woorden aan Engeland's
adres weinig zal uithalen evenmin als een
poging om tot nieuwe onderhandelingen of
correspondentie tusschen Londen en Parijs
over te gaan, tenzij blijkt dat van dergelijke
nieuwe besprekingen ook eenig resultaat is
te wachten en dat Poincaré's vriendelijk
heden ook beduiden dat hij toegankelijker
wordt voor het Engelsche standpunt.
Dat men intusschen benieuwd is zich zoo
spoedig mogelijk op de hoogte te stellen van
den inhoud van Poincaré's nota, blijkt v/el
hieruit, dat Baldwin Woensdagmorgen te
Londen wordt verwacht, teneinde ten spoe
digste met de andere aanwezige leden van
het kabinet te kunnen overleggen en na te
gaan welke stappen thans van Engelsche zij
de moeten volgen. Het lijkt niet waarschijn
lijk dat er op de Fransche nota een uitvoerig
wederwoord zal volgen, als de inhoud niet
een zeer voldoende aanleiding daartoe geeft.
Men acht het niet uitgesloten dat Baldwin,
die vermoedelijk einde dezer week voor een
bad-reis naar Frankrijk gaat, Poincaré of
Millerand zal ontmoeten, doch vermoedelijk
zal die ontmoeting een zuiver formeel karak
ter dragen, aangezien bekend is, dat Baldwin
zich niet wenscht in e laten met onderhan
delingen en besorekingen, tenzij gevoegelijk
eenig resultaat daarvan is te vervrachten.
DUITSCHE PERSSTEMMEN OVER DE
REDE VAN POINCARé.
BERLIJN, 20 Augustus. De bladen bespre
ken de rede van Poincaré te Charleville met
terughouding. Enkele, zooals de Germania,
noemen haar een stap vooruit. De Vorwaerts
zegt, dat de verklaring, dat Frankrijk niet
van plan is, Duitschland te verbrokkelen,
geen indruk maakt, zoolang Frankrijk op
Duitschen bodem een militair despotisme uit
oefent en geen neiging toont om die methode
onder zekere omstandigheden op te geven.
Het scheppen van een waren en duurzamen
vrede tusschen de beide groote republieken
is een hoog doel, ten bate waarvan men wel
het verlaten van het ijdele prestige standpunt
en het opgeven van onvervulbare eischen
mag verwachten. Helaas koestert het Duit
sche volk op het oogenblik geen hoop op een
dergelijke wending in de Fransche politiek.
FRANSCHE PERSSTEMMEN OVER
DE REDE VAN POINCARé.
PARIJS, 20 Augustus. In een bespreking
van Poincaré's toespraak te Charleville zegt
de Petit Journal:
„Poinchré heeft uiting gegeven aan den
vredeswil van Frankrijk."
l'Oeuvre noemt de rede dc meest vredelie
vende ocit door Poincaré uitgesproken. Op
het ondragelijke schotschrift van Engeland
van 11 Augustus heeft- hij eenvoudig geant
woord met het oproepen van de roemrijke
herinneringen aan den gezamenlijk gestreden
strijd. De Homme Libre spreekt van een
verstandige en krachtige daad, een schit
terende uiteenzetting van den toestand, wel
ke aantoont, dat Frankrijk bereid is met zijn
bondgenooten mee te werken tot het volle
dig herstel van den vrede in Europa.
De Journal der Débats zegt, dat de rede
voering, doordrenkt van gematigdheid en van
het groote verlangen om de entente te hand
haven, een goede inleiding is voor de ko
mende besprekingen.
DE MIJNWERKERSSTAKING IN
BOHEMEN.
FRANKFORT a. d. M„ 20 Augustus. De
inijnwerkersstaking in Tsjecho-Slowakije is
sinds vanochtend in vollen gang. Slechts in
enkele mijnen zijn vanochtend nog enkele
arbeiders afgedaald, doch dezen zullen mor
gen eveneens staken.
FRANKRIJK EN GRIEKENLAND.
PARIJS, 20 Augustus. Het bericht om
trent de aanstaande erkenning door Frank
rijk van koning George van Griekenland is
juist.
ATHENE 20 Augustus. In geheel Grieken
land is de algemeene staking uitgeroepen.
Dc regeering heeft den staat van beleg af
gekondigd en de leiders van de staking voor
den krijgsraad gedaagd. De wet op het recht
van vereeniging is opgeheven, evenals die op
de vakverecnigingen.
(Volgens een Engelsch blad draagt de
staking een politiek karakter en heeft
Benaroya, een Joodsch communist, die een
maand geleden uit Bulgarije naar Grieken
land is gekomen, de arbeiders opgezweept.
Zijn aanhouding is gelast. Red.)
VERKIEZINGEN IN ZUID-SLAVIË.
BELGRADO, 20 Augustus. De gemeente
raadsverkiezingen hebben te Bclgrïdo in
zekere centra de meerderheid aan de radi
calen gegeven.
DE SPANJAARDEN IN MAROKKO.
MADRID, 20 Augustus. Verschillende gar
nizoenen hebben order gekregen versterkin
gen te zenden naar Melilla. De ministerraad
heeft besloten alle militaire maatregelen te
nemen, welke de abnormale toestand te
Melilla zal vereischen.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft verklaard, dat de toestand in Marokko
weliswaar niet ernstig is maar toch de volle
aandacht van de regeering vereischt.
KATO.
TOKIO, 20 Augustus. Baron Kato, de
eerste minister, is zwaar ziek, maar men
gelooft niet, dat de ziekte levensgevaarlijk
is. Men verwacht, dat hij zeer spoedig zal
aftreden.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK.
NICE, 20 Aug. Een groote auto is op
3 K.M. afstands van Guillaumes in de Var
gestort. Zes passagiers zijn omgekomen en
13 gewond. De passagiers zouden Amerika
nen zijn. De oorzaak van het ongeval is
onbekend.
DE MIJNGASONTPLOFFING TE
MONCEAU.
BRUSSEL, 20 Aug. De mijngasont-
ploffing in het land van Charleroi, waarbij
vier slachtoffers gevallen zijn, geschiedde te
Monceau aan de Sambre. Vanochtend zijn
12 man van de reddingsbrigade in de schacht
afgedaald om de lijken te bergen .Toen zij
beneden kwamen was er weer een ontplof
fing, die de schacht in vlam zette. De 12
mannen ontkwamen, doch beliepen allen
hevige brandwonden. Zij zijn naar het zie
kenhuis van Marchienne overgebracht.
BEPERKING VAN BEWAPENING
IN DE LUCHT.
INDIANAPOLIS 2 Aug. Het Amerikaan-
sche Legioen deelt mee, dat het voorne
mens is een nationale stemming uit te
schrijven om de meening te vernemen van
vooraanstaande Amerikanen ten aanzien
van de wenschelijkheid om een wereld
congres bijeen te roepen ter beperking van
den bouw van vliegtuigen. Als deze mee
ningen gunstig blijken, zal men Coolidge
vragen, zulk een congres te Washington
bijeen te roepen.
BEROOFD. r
PRAAG, 20 Aug. Een gezelschap
Tsjecho-Slowakken, dat op weg was naar
de landbouw-tentoonstelling te Moskou, is
dicht bij Moskou door roovers overvallen
en uitgeplunderd.
DE VLOEDGOLF IN JAPAN. 1000 MEN
SCHEN VERMIST.
LONDEN, 21 Aug. Uit Tokio wordt ge
meld. dat bij de jongste vloedgolf op de
Noord-Westkust van Corea, 346 nersonen
werden gedood, terwijl meer dan 1000 wor
den vermist. Groote schade is aangericht.
GROOTE BRAND.
LONDEN, 21 Aug. Uit Toronto wordt ge
meld, dat 8 personen zijn omgekomen bij een
brand in het Waeva-hotel aan he't meer van
Bays nabij Huntfield in Ontario, welk hotel
Zondagmorgen vroeg is afgebrand.
Er waren 240 gasten, die al hun bezittingen
verloren.
ALKMAAR, 20 Aug. Vee. Aanvoer 38
koeien 300480, 23 vette kalveren 70
130, id. per K.G. 1.101.30, 25 nuchtere
id. 1630, 339 vette varkens per K.G.
0.74—0.79.
AMSTERDAM, 20 Aug. Rubber. (Am-
sterdamsche Rubber-statistiek.)Voorraad 1
Juli 1923 924.817 K.G., aanvoer Juli 1923
183.261 K.G., bijeen 1.108.078 K.G., afle
vering Juli 1923 322.977 K.G., voorraad 31
Juli 1923 785.101 K.G.
APELDOORN, 20 Aug. Eieren. Aanvoer
100.000 stuks. Prijzen 7.509, gemiddeld
ƒ8.50. Handel gewoon.
BROEK OP LANGENDIJK, 20 Aug.
(Weekbericht Langendijker Groenteveiling.)
De vorige week werd aangevoerd 858200
K.G. aardappelen, prijs 5.507.80
54200 bos wortelen, ƒ2-—6, 49600 stuks
bloemkool 1827, 636700 K.G. roode
kool ƒ46.60, 87200 K.G. witte kool ƒ3
5.60, 42500 K.G. gele kool ƒ8—11.30. Te
zamen dus pl. m. 170 wagon groenten en
aardappelen. De prijzen zijn oploopend. De
bloemkool is duur en de kool gaat ook voor
goeden prijs weg.
Ook werden geveild slaboonen, welke pl. m.
ƒ0.50 per K.G. opbrachten.
EDE, 20 Aug. (Weekmarkt). Eieren 7.75
■9 per 100 stuks. Biggen 18=26 per stuk,
aanvoer 80.000 eieren, 75 biggen.
GORINCHEM, 20 Aug. Vee. Op de
markt waren aangevoerd 375 koeien, 18
nuchtere kalveren, 220 overloopers, 702
biggen. Men besteedde voorkalf koeien
300400, melkkoeien ƒ240350, kz lf-
vaarzen 230350, guste vaarzen 180220,
nuchtere kalveren fok 2435, idem export.
1218, overloopers 2545, biggen 14
20.
Boter ƒ1—1.05 per K.G.
Eieren 0.070.07)4 Per stuk. Weinig
handel.
KAMPEN, 20 Aug. (Weekmarkt). Eieren
aanvoer 25.000 stuks, prijs 7—9 per 100
st. Boter ƒ1.902 per K.G. Kippen 2
2.75, konijnen 1.20-^1.50 per stuk.
NIJMEGEN, 20 Aug. (Weekmarkten.)
Varkens. Aanvoer 106 vette varkens 3537
ct. per y2 K.G. 12 schottelingen 3545
per stuk, 950 biggen ƒ1217 per stuk.
Handel matig.
Vee. Aanvoer 50 vette koeien 5863 ets.
per K.G.8 vette kalveren 3543 ets.
per K.G. 11 gras kalveren 80120
per stuk 102 nuchtere kalveren 1423
per stuk 8 schapen 2034 per stuk.
Eieren. Aanvoer 90.000, kipeieren per
100 7—8.
ROTTERDAM 20 Augustus,
Vee Aangevoerd waren 360 vette run
deren, 274 vette en graskalveren, 954 schapen
of lammeren, 722 varkens. De prijzen waren
koeien le qual. 115120, 2e qual. 110100,
3e qual. 0.950.90 ets. ossen le qual. 110
115, 2e qual. 8070 ets. kalveren le qual.
125—135, 2e qual. 110—95, 3e qual. 85—75
ets. schapen le qual. 90100 2e qual 80
70, 3e qual. 60 ets. lammeren 105—120 ets.
varkens le qual. 7476, 2e qual, 7268,
3e qual. 6460 ets.. licht soort 6872 ets.
alles per K. G.
Vet vee en vette kalvern met redelijken
handel. Prijzen over 't algemeen iets vaster.
Varkens eveneens redelijk. Prijzen aanvanke
lijk iets vaster, later eenigszins teruggaande.
Schapen en lammeren matig verhandeld.
Zaden Mosterdzaad bruin f 4042, geel
f 2832, koolzaad f 18—21, karwijzaad f 76
f 77, kanariezaad f 1617.
Aardappelen Westlandsche zand f 2.25
f 2.50, idem klei- f 2.002.25, Gelderschfl
schoolmeesters f 55.50, idem kralen f 5—,
5.50, Eigenheimers f 44.50, blauwe idi
f 4.25—4.75.
Vlas. Aangevoerd 5000 K.G.Groningsch I
onverkocht.
AMSTERDAM. 20 Aug. Eieren, (Vet<
ling Prinsengracht.) Aanvoer 160.000 stuks.
Prijzen hoogste 9, midden 8, laagste 6.10<
Handel vlug.
AMSTERDAM, 20 Aug. (Bericht van
het Gem. Veilinggeb., expl. De Jong er»
Koene). Perziken I ƒ1218, id. II 510,
Meloenen groote 3254, id. kleine ƒ18—
30 per 100 stuks; Druiven ƒ110135,
Aardbeien ƒ112142, Aalbessen Prolefic
3846, Roode Trosbessen 2432, witte
id. ƒ2228, Kruisbessen ƒ2430, Yellow
Transparant 2238, Madeline ƒ2238,
Codlin Keswick 1216, Zweden appelen
2630, Gamerensch zuur ƒ1824, Char-
lemonsky 3036, Glasappeien 1622,
Kruideniersperen 5070, Oomskinderen
5070, Rictperen ƒ2228, Dirkjesperen
ƒ1622, Suikerperen 2024, Zwaan-
halzen 1822, Poire Madame 2434,
Madame Trijve 2026, Haantjesperen
ƒ1110, Jan Baas 1824, Reine Victoria
ƒ6072, Reine Claude ƒ4654, Eldiksche
Pruimen 3244, Blauwe Pruimen 6272
per 100 K.G. Perzikpruimen 2.404.10,
Bloemkool I ƒ2533, Komkommers ƒ4—
8.50 per 100 stuks; Peen ƒ5.109.20 per
100 bos Andijvie 3.206.50, Sla 2.80—
5.20 per 100 krop Tomaten 1522, Snij-
boonen 5672, Prinsesseboonen 5058,
Dubb. boonen 4250, Tuinboonen 3.30
5.10, Doppers 10.2015.90, Nieuwe aard
appelen ƒ5.107.20, id. id. Drielingen
--ƒ 3.304.90, id. Hill. Zandaardappelen 10.86
11.20, id. id. Drielingen 4.305.90 per
100 K.G.
Bloemen. Rozen ƒ48.50, Kelken Lelies
ƒ1418, Amer. Anjers 410, Gladiolen
1.20—3.50,Dahlia's ƒ1.60—4, Snijgroen
ƒ3.509 per 100 stuks.
AMSTERDAM, 20 Aug. Vee. Ter markt
waren aangevoerd 408 vette koeien waarvan
de prijzen waren le qual. ƒ1.301.35, 2a
ƒ1.15—1.25, 3e ƒ1 per K.G. 25 stieren
ƒ0.90—1.20 per K.G. 120 melk- en kalf-
koeien ƒ325475 per stuk 86 vette kalve
ren le qual. ƒ0.84—0.90, 2e ƒ0.70—0.8C
per K.G. 28 nuchtere kalveren 1220,
84 schapen 4050, 107 lammeren 3240
per stuk 496 vette varkens, Hollandsche
le qual. 0.94—0.96, 2e en 3e 0.88—0.92,
Overz. en Geld. le 0.940.96 per K.G.
14 paarden.
AMSTERDAM, 20 Aug. AardappelerU
(Bericht van Jac. Knoop). Zeeuwsche Eigen
heimers ƒ4.204.25, id. blauwe Eigenhei
mers 4.404.50, Noord-Hollandsche blau
we 4.905.60, id. bonte 4.905.60, id(
bonte ƒ4.905.60, id. roode star ƒ4.20,
schoolmeesters ƒ4.20 per H.L.
AXEL, 18 Aug. Granen. Ter markt waren
prijzen voor: tarwe ƒ12.25, rogge 7.50,
gerst 8.25, haver ƒ10.75.
BOVENKARSPEL (Station), 18 Aug-
Aardappelen, koks, due en ninetyfold 3.10-*
3.20, schotsche 3.103.25, kleine 2.85—
3.05, blauwe 3.153.50, bonte 3.553.65,
kriel 0.951.15 per baal. Aanvoer 7680
balen. Bloemkool les. 13.5023, 2es. ƒ6-
14, 3e s. 0.753 per 100_ st. Aanvoer
36.000 stuks. Roode kool 4.706.30, gele
idem 9.5010.20, witte idem 3.20—4.90.
Aanvoeren roode kool 105.000 K.G., gele
idem 5600 K.G. en witte idem 33.200 K.G.
Slaboonen 7.057.70 per 15 K.G. Aanvoer
15 zakken. Wortelen 2.503.40 per 1000
st. Aanvoer 15,800 stuks.
ENKHUIZEN, 18 Aug. Aardappelen:
Schotsche muizen 3.253.35 due. IT
ƒ3.10—3.15; kleine 2.80—2.85, koksei
ƒ3.10—3.15; kleine 2.80—2.85,blauwt
3.20. Alles per baal (100 pond).
HOORN, 18 Aug. Granen. Rogge 10
12.50 per 100 K.G.
Erwten, Wijker Vale ƒ1824, bruine
böonen 22 per H.L.
Zaden, Mosterdzaad ƒ14.5042, maan
zaad 1617 per 50 K.G.
ROERMOND, 20 Aug. Eieren. Aanvoer
1.150.000 stuks. Hoogste prijs f 8.80, middel-
prijs f 7.15, laagste prijs f 6.50
TIEL, 20 Aug. Fruit. (Veiling Tiel en O'
streken.) Suikerperen 819c., Kroet 1M
c., Yellow 4548c., Blauwe pruimen 2836
c., Dirkjesperen 922 c., Keizerinnen 13—
24 c., Witte pruimen 4860c., Bloemzoet
1416c., Handperen 23c., Bioemé 1416c.,
Zweden-appels 28 c., Wijnappels 814 c..
Kruideniers 30 c., Koningsjutte 30 c. Alle?
per K.G.
(Tielsche Veilingsvereeniging.) Zwaan-
halzen 1216c., Zomerjutte 2634 c.,
Witte pruimen 2846c., Krozen 18—22c.,
Wijnperen 33 c., Suikerperen 22 c., Dirkjes
peren 1218c.
TIEL, 20 Aug. (Weekmarkten.) Varkens.
Op de markt waren aangevoerd 863 biggen en
88 varkens. Groote aanvoer, prijs lager, Prijs
varkens f 2525, prijs biggen f 1222.
Vee. Op de markt was vet vee met mati
gen aanvoer, vluggen handel. Vet vee le qual.
65 c., 2e qual. 5560 c. Kalfvee werd aan
vorige prijzen verkocht. Kalfdragende koeien
f 350450, id. vaarzen f 310420. Hokke-
lingen en kalveren duur met veel vraag
hokkelingen f 190250, kalveren f 70110.
Granen. Op de markt waren eenige
partijtjes nieuwe tarwe, waarvan de qualiteif
tamelijk goed was en brachten genoteerd;
prijzen op. Rogge van het nieuwe gewai
eenige aanvoer, waarvan eenige partijtjes on
verkocht bleven. Overige artikelen onver
anderd. Nieuwe tarwe f 12.50, nieuwe rogge
f 56.25, gerst f 7.50, haver f 66.75, groene
erwten f 13.50.
Boter en eieren. Heden waren er 70.000
eieren aangevoerd, prijs 79 c. per stu k. De
30 K.G. boter ruimde vlug op. Prijs f 22.2C
per K.G.
WINSCHOTEN, 20 Aug. Vee. Ter week
markt waren aangevoerd 269 varkens, 130
schapen, 15 geiten en 5 paarden. Prijzen
biggen f 1012, loopvarkens f 2538, oude
varkens f 6080, drachtige varkens f 80
100, Londensche Varkens 3031 ct., zou
ters 33—34 ct., vette varkens 3334 ct., alles
per y2 K.G. melksthapen f 2428, vette
schapen f 3242, weideschapen f 2026,
vette lammeren f 2530, weide-lammeren
f 1418, paarden f 110200. geiten f 1424.
De prijzen waren zoowel voor schapen als
voor varkens iets lager. Er werd dientenge
volge minder verkocht.
„Neen ik ben i i de villa geweest,"
zei hij met een toon in zijn stem, als bespotte
hij haar vraag, hij, de fijngevoelige man, die
zich nooit tot spotternij verlaagde. „Ik heb
zelfs het geluk vandaag nog niet gehad, ie
mand van daar te zien. Maurits had ik graag
even goeden dag gezegd, maar de vreemde
heeren, die juist heengingen toen ik er voor
bijkwam, waren zoo vroolijk en levendig,
dat ik beter vond stil mijn weg te gaan."
Hij had dus Flora nog niet gesproken en
toch wist hij, dat zij meeging Hoe was dat
mogelijk? Het was goed dat de onvoorzich
tige kip op dit oogenblik nog eens weder
langs haar gevaarlijken vijand liep. Kathe
vond daar een voorwendsel in het gesprek
te eindigen, zij joeg het beest in de schuur
en sloot die met den grendel.
HOOFDSTUK XVI.
Toen zij zich omkeerde, zag zij den Aok-
ti nog.bij het voetstuk staan, maar met een
oog dat onafgewend naar de brug staarde.
Hij was doodelijk bleek geworden. Zijn ge
laat met de dicht saamgeknepen lippen her
innerde haar het oogenblik in den molen,
toen zij hem vroeg naar het sterven van
haar grootvader hij was blijkbaar diep ge
schokt. Onwillekeurig volgde zij de richting
van zijn oog, en zij ontstelde bij het zien
der schoone zuster, die zoo bevallig, zoo op-
geruimd den voet op de brug zette, als was
zij gisteren met een vroolijk „tot wederziens"
heengegaan. Hoe was het mogelijk Luchtig
liep zij over de plek, waarop zij zich voor
eeuwig vrij en gescheiien had verklaard van
den man, dien zij minachtte met haar ge
heele ziel.
„Nu, Kathe, gij hebt u hier toch inge
drongen," riep zij haar toe. „Gij doet waar
lijk, of gij thuis waart en de sleutels van
deuren en kasten bij u hadt."
Het jonge meisje gaf geen antwoord,
langzaam liet zij den grendel los en keerde
het gelaat met vast op elkander gesloten
lippen naar haar zuster. Of de overmoedige
zich niet schaamde, of zij niet schrikte voor
het geluid harer eigen stem, hier op deze
plaats „Nooit ziet dit huis mij terug," had
zij gisteren gezegd, en nu stond zij al weder
op den drempel om naar binnen te gaan en
terug te kecren in „dat armzalig hol 1"
„Neemt gij Flora's plagerij kwalijk, mijn
lieve vroeg de heer von Römer, terwijl
hij Kathe naderde, en haar arm in de zijne
lei. „Gij kunt u die gerust laten welgevallen,
want gij zijt werkelijk een alleraardigst huis
moedertje. 't Was om een schilderij van te
maken, zooals gij daar tusschen die kippen
stond. Heb maar geduld, en gij zult een me
nagerie krijgen, zoo mooi als er geen tweede
is."
Mevrouw Urach, die juist met bijzondere
deftigheid de trap voor het huis opklom, hield
een oogenblik stil, als kon zij geen adem
halen zij draaide het zenuwachtig trillend
I hoofd verachtelijk naar den teederen voogd,
|en verhaastte toen haar schreden. „Laffe
zwetser i Hij blijft toch eigenlijk levenslang
de smakelooze commis-voyageur," fluisterde
zij Flora toe, die ras den zakdoek voor den
mond hield, om 't niet uit te schateren van
lachen.
Kathe liet, zonder er bij te denken, den
arm op dien van haar zwager rusten zij ver
stond nauwelijks wat hij zei ze zag ook
niet met welk oog van verbazing dokter
Bruck, stom en stijf als een beeld, het paar
langs zich heen liet gaan zij zag alleen, dat
Flora aan de kleine hand waarmee zij den
zakdoek naar den mond bracht een zwart
kanten polsmofje droeg. Het fijne weefsel
was geheel in overeenstemming met de kant
om hals en schouders, de blanke huid schit
terde er door heen als ivoor, en de smalle,
fijn gevormde vingers kwamen er schilder
achtig uit te voorschijn. De twee diamanten
fonkelden niet meer aan den ringvinger
de smalle gouden ring, „die als ijzer drukte,"
was weer op zijn plaats. Hoe was het moge
lijk? Daar ginds immers rolden de golven
er over heen. Jlet was Kathe in eens, of zij
in een andere wereld verkeerde, of zij ooren
en oogen niet langer kon vertrouwen.
„Wat nu vroeg mevrouw Urach, terwijl
zij in de gang stil bleef staan en met sombe
ren blik op al de meubelen uit de villa wees,
die daar waren ncergezetv.
„Henriette verlangde zoo ernstig, dat dit
alles uit de kamer verwijderd werd waar zij
ligt dat ik er wel aan moest toegeven," zei dok
ter Bruck met een gedempte stem, maar op
geheel onverschilligen toon.
^Zii heeft volkomen gelijk. Het was toch
ook een zonderlinge inval van u, neem mij
niet kwalijk, grootmama, die ziekenkamer
zoo vol te stoppen," kwam Flora, de schou-
ders ophalende, tusschen beiden. „Het arme
ding lijdt buitendien genoeg ain benauwd
heid op de borst, het zal haar te moede zijn
geweest of zij onder al die gevulde stoelen
stikken zou."
Grootmama had een scherp antwoord op
de lippen, dit was duidelijk te zien maar
zweeg om den dokter en om de keukenmeid,
die juist uit de keuken kwam, en ruischffc
de ziekenkamer binnen. Toen zij 4en toet
op den drempel zette, deinsda <té) onwille
keurig terug Henriette boog zich zoo ver
zij kon uit het bed. Zij Zag er zoo ongesteld
uit en er lag zulk een vreemde uitdrukking
in de wijd openstaande schitterende oogen,
dat mevrouw Urach een oogenblik dacht
dat de lijderes een heftigen aanval had van
ijlende koorts. Aanstonds werd zij echter
gerustgesteld, toen Henriette haar op hare
gewone, koele manier groette, en het ont
ging haar aandacht niet, dat de blik van Hen
riette met de uiterste spanning was gericht
op Flora, die terstond na haar de kamer
binnentrad.
De schoone zuster ging onmiddellijk naar
de predikantsweduwe die bij de komst der
dames was opgestaan en bood haar zoo vrien
delijk de hand, als wilde zij de fout van gis
teren, toen zij haar zonder groet had verla
ten, aanstonds goed maken toen keerde
zij zich naar het bed. „Nu, schatje," zei ze,
„het gaat u goed, naar wij hooren
„En u Flora 1" viel Henriette haar met
blijkbaar ongeduld in de rede, terwijl zij den
handelsraad, die haar bed genaderd was,
onverschillig en als verstrooid de hand gaf.
Met moeite verborg Flora een spotachti-
gen lach. „Mij Nu, zoo watDe aandoe
ning van gisteren spookt mij nog wel door de
leden, maar ik heb vasten wil en zelfbeheer
sching genoeg, om die te onderdrukken.
Gisteren zag het er werkelijk slecht met mij
««f ik was ziek ik geloof, dat ik half gek
was van zenuwachtigheid, althans ik weet
haast niet meer wat ik gezegd en gedaan heb
Geen wonder waarlijk Daniël in den leeu-
wemkull was er niet erger aan toe dan ik.
Onder die barbaarsche vuisten
„Nu, daar heeft Kathe u dapper genoeg
tegen verdedigd,"' zei Henriette bitter. „Als
een schild stond zij voor u, om den voor u
bestemden slag op te vangen, de arme, brave
Kathe Maunts, zij hebben haar de klee-
ren van het lijf getrokken, de vlechten van
het hoofd gerukt 1"
„Dat wonderschoone haarviel tante
met zachte stem haar in de rede en streek
zacht over de glanzende lokken, die Kathe
over hals en schouders vielen.
„Nu ja, zij hebben het erg met haar ge
maakt, die heksen," zei Flora, terwijl zij het
voorhoofd in diepe rimpels samentrok,
„maar ik moet u vriendelijk verzoeken dat
men mij daar niet alleen verantwoordelijk
voor stelt. Haar manie, om altijd in die stijve
zijde gekleed te gaan, draagt de schuld. Het
volk benijdt ons nu eenmaal om onzen rijk
dom en onze fraaie kleeding de zijden japon
ergerde de vrouwen en toen heeft zij en
wij ook, helaas moeten hooren dat haar
grootmoeder op bloote voeten liep en dat
haar grootvader knecht is geweest op den
molen, dat de woekerhaudel in koren hem
zoo ontzettend rijk heeft gemaakt, en ik weet
niet, wat al meer. Dat Kathe er bij kwam,
maakte het voor ons veel erger, de woede
tegen de rijke erfgename was onuitspreke
lijk groot. Heb ik gelijk, Kathe, of niet?"
„Ja Flora," antwoordde het meisje met
bitteren lach en trillende stem. „Ik zal veel
moeten doen om goed te maken, wat mijn
grootvader tegen de menschheid heeft mis
daan."
Terwijl Flora sprak, had mevrouw Urach
zich met blijkbare tevredenheid in haar
volle lengte opgericht. De onbarmhartige
blootlegging van den „ergerlijken stam
boom" klonk haar als muziek in de ooren,
en loerend keek zij naar de*, handelsraad.
De nieuwbakken edelman moest wel terug
schrikken van het denkbeeld dat het volk
de vrouw aam zijn zijde met de vingers zou
nawijzen en met hare afkomst en den oor
sprong van haar geld hem op straat vervol
gen. „Och kom, Kathe, dat klinkt toch te
kinderlijk naïef, en werkelijk al te gevoelig,"
zei ze, het oude hoofd heen en weer wiege
lend. „Hoe zoudt gij dat wel aanleggen
Flora lachte. „Zij wil haar kostelijke geld
kist openen en de actiën en papieren onder
het volk in het rond strooien."
Wordt vA*»r0igd.
