1
''"V"
dit nmmn bestmt uit e Bimmmu, eerste sus
Een onding
UIT DEN OiraEK.
Donderdag 23 Aogusius 1923
46ste Jaargang No. 14519
3.—
HAARLEM.
Haarlem en de Huurfiommlssie-
wet.
DE TOESTAND IN HAARLEM. N
Examen Hoofdakte.
Nog eens: Cremer.
Het ongeluk in het Kenaupark.
De Jubileumfeesten.
100-jarig bestaan.
Invoer van aardappelen, tomaten en
eierplanten in België.
Faillissementen.
t
'ff
Programma
Openbare Scholen.
BURGERLIJKE STAND.
NOORDWIJK.
HEEMSKERK.
EGMOND-BINNEN. **r~
De Viris Illustribus
BEVERWI.TK.
BEVERWIJK.
IJMUIDEN.
WIJK AAN ZEE EN DUIN.
SCHOTEN.
Opgave 9 uur v.m.
J. J. WEBER ZOON
Opticiens Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem
MSTERIARSHE BEURS.
87.
Ce abbonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
rer week 0.25
£er Kwartaal f 3.25
Franco per post p. kwartaal bij
Vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49
v Haarlem,
telefoonnummers: 1426, 2741 en
1743.
Postrekening No. 5970
ÜIEÜIE
CBIIBAUT
Advertentiën 35 cents per regel.
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiën tusschen den tekst
als ingezonden mededeeling, op de
le Pagina 75 ct., op andere redac
tiepagina's 60 ct. per regel. Vraag-
en aanbod-advertentiën 14 regels
60 cent per plaatsing: elke regel
meer 15 cent, bij vooruitbetaling.
Bovenstaande minder vleiende benaming
fiebruikt „Het Centrum" a's hoofd boven een
artikeltje over den stemplicht, maar dan met
twee vraagteekens er achter. En het blad
levert dan een schijnbaar klemmend betoog
▼oor behoud van dien stemplicht, beter ge-
*egd opkomstplicht. Uit andere landen, n.m.
België, vernam het blad, dat de stemplicht
er wel voldoet. Maar daar is er dan ook niet
naar gevraagd, of de zaak er principieel wel
door kan. Heel die in ons land zoo geliefde
princiepenstrijd verwekt maar agitatie en
tegenactie; daardoor ook zag men hier te
lande de misselijke vertooningen bij de can-
didaatstelling geboren worden om het wet
telijk voorschrift' belachelijk te maken.
En thans, aldus besluit het blad, zullen
deze bestrijders van zeer diverse pluimage
hun zin krijgen, zal het „onding" zoo spoedig
Soogelijk moeten verdwijnen.
Wij hopen, dat het niet zal gebeuren.
Maar indien het gebeurt, dan zal het toch
zaak zijn, dat men zich voorbereidt op het
geen toekomstige stembussen te aanschou
wen kunnen en zullen geven.
Ongetwijfeld toch waren er tot dusver nog
Zeer velen, die genoeg respect' hadden voor
het gebod der overheid, om óók ter wille
van de wettelijke verplichting ter stembus
te komen en die men dus niet met allerlei
kunst- en vliegwerk behoefde op te jagen.
Wat' zal het echter worden, indien de ver
plichting vervalt en menigeen zich van het
stemmen zal afmaken met de opmerking: dat
het niet meer hoeft?
Het moreel effect der afschaffing zal ver
moedelijk niet gering zijn, in ongunst'igen
zin wel te verstaan.
En nu is het wel heel gemakkelijk een
correctief af te schaffen, omdat het, naar
men meent, niet genoeg corrigeert.
Maar wat stelt men er voor in de plaats?
Of was de toestand weleer van dien aard,
dat er niets te verbeteren viel?.
Wie het durft zeggen, zegge het!
Wij zeiden, dat dit betoog maar schijnbaar
klemmend is. Immers, het Centrum zet nu
de dingen op den kop. Er zijn er altijd ge
weest, ook onder de Katholieken (al waren
dit er weinigen, waaronder wij ons zelf mo
gen rekenen), die voor den stemplicht niets
gevoelden en hem bestreden zoolang hij be
staat. Nu de practijk dezen gelijk geeft, gaat
het niet aan te zeggen: maar door de af
schaffing krijgt ge tegengesteld effect en zal
menigeen zeggen: ik ga niet naar de stem
bus, want het behoeft niet meer! Dat zou dus
hierop neerkomen, dat men foutieve maatre
gelen maar handhaafde uit vrees, dat bij op
heffing sommigen in een ander uiterste zou-
den vallen.
Neen, door de mislukking van den wette-
lijken stemplicht is gebleken, wat de tegen
standers altijd betoogd hebben, dat bij ons
individueel algemeen kiesrecht' het verplich
te stemmen voert tot allemans-onrecht. Men
is van de eene fout in de andere gevallen.
Het individueele algemeene kiesrecht vol
doet niet; ons Nederlandsch evenredige kies
stelsel bracht' teleurstelling en nu wil men
heel die electorale misère door den stem
plicht tot zoo klein mogèlijke proporties te
rugbrengen. Wat niet lukken zal; want de
wet is al reeds officieel onuitvoerbaar ver
klaard, het ergste vonnis dat men over een
wet kan vellen.
Welk ander correctief hebt ge dan, vraagt
het Centrum. Dat, hetwelk wij altijd hebben
gehad en dat Jact eenig juiste is, n.m. het ge
weten. Kiesrecht moet als een voornaam
burgerrecht worden beschouwd, men moet
dat waardig zijn. En waar het in onzen tijd
nu eenmaal onmogelijk schijnt om de on-
waardigen van het recht uit te sluiten, moet
men althans niet' trachten men den sterken
arm der wet allerlei maatschappelijk uit
vaagsel naar de stembus te vegen: dat voert
tot Zuurbier en Had-jc-me-maar, ja tot bor
deelhouders-afgevaardigden. Kiesrecht' is
kiesplicht, zeker,' maar moreele plicht. Een
plicht, die het geweten voorschrijft. Wie die
moreele verplichting niet gevoelt, die oefene
geen invloed uit op onze publiekrechtelijke
vertegenwoordiging. En waar dat geweten
sluimert, daar kan het door propaganda
worden wakker gemaakt. Dat is altijd de
mooiste taak onzer propagandisten geweest.
En die kracht vcrlammc men niet door er de
wet voor in de plaats te schuiven. Dat voert
tot de „misselijke vertooningen1 waarop het
Centrum terecht zoo afgeeft!
nistef van die bevoegdheid gebruik, dan
dalen voor de betrokken gemeenten boven
genoemde percentages tot onderscheidenlijk
40 en 30 pet. en kunnen verhoogingen daar
boven slechts met goedkeuring van de huur-
commissies plaats hebben.
In den gemeenteraad van Haarlem is aan
gedrongen dat aan den minister zou worden
gevraagd dat voor Haarlem deze uitzonde
ringsbepaling zou worden toegepast.
Dit is door B. en W. gedaan doch tot op
heden is door den minister nog g^en ant
woord gezonden.
In een eerste schrijven van B. en W. van
Haarlem werd uiteengezet dat voor de
meeste woningen de nieuwe wettelijke bepa
lingen van weinig of geen invloed zuilen zijn
omdat de Huurcommissie voor goede wo
ningen in den loop der jaren al reeds een
huurverhooging toestond, die geheel of om
en nabij de thans veroorloofde verhooging
nabij kwam. Er zijn echter tal van woningen,
die zoo slecht waren of zoo slecht onder
houden dat de Huurcommissie daarvoor geen
huurverhooging toestond. Al deze woningen
kunnen nu met 50 procent worden verhoogd.
De huurders moeten zich dat laten welge
vallen omdat de groote woningnood in
Haarlem belet dat zij een andere woning
vinden.
Op dit schrijven werden door den minister
gegevens gevraagd, welke van nut kunnen
zijn om een juiste beslissing door den
minister te doen nemen. Aan dit verzoek
is door B. en W. voldaan.
Het tekort aan woningen.
Aan den minister is toegezonden een be
rekening van het totaal tekort aan wonin
gen in Haarlem.
Het aantal gezinnen in de gemeente ge
vestigd vermeerderde in 1922 (berekend
volgens het systeem „Halle") met 594, zoo
dat dit aantal op 31 Dec. 1921 groot 18.440
bedroeg op 31 Dec. 1922 19.034.
Uit bijgaande staat blijkt dat het alge
meen totaal aan woningen op laatstge
noemde datum bedroeg 18.418, zoodat een
direct tekort van woningen op 31 Dec. 1922
aanwezig was van 616.
Dit beteekent in vergelijking met 1921
eene vermindering van het direct tekort met
869 616 253 woningen.
Bij dit tekort dienen echter te worden
geteld:
a. het aantal woningen benoodigd ter ver
vanging van het aantal bestaande noodwo
ningen 181;
b. het aantal woningen noodig ter vervan
ging van nog bewoonde onbewoonbaar ver
klaarde woningen 4;
c. het aantal woningen waarbij ter ver
vanging van de woningen in aanmerking
komende voor onbewoobaar verklaring (1921
van slooping in 1922 verminderd met 5)
blijft 916;
d. het tekort aan onbewoonde woningen
noodig voor een bevredigenden toestand,
op de woningmarkt berekend, waar 3
van het aantal woningen min het aantal
woningen (120) op 31 Dec. 1922 onbewoond
432;
Totaal waarop het tekort dient te worden
gesteld is dus 2149.
Aan den minister is nog toegezonden:
een staat van het totaal aantal woningen in
deze gemeente op 31 December 1922, ver
deeld over de verschillende huurklassen.
Staat van het totaal aantal woningen
op 31 December 1922.
Huur-
Totaal aantal
klassen
Van
tot
woningen op
beneden
131 Dec. 1922:
p. week
1
1.—
42
2
1.—
1.25
28
3
1.25
1.50
99
4
1.50
1.75
156
5
1.75
2.—
255
6
o.
2.25
502
7
2.25
2.50
576
8
2.50
2.75
1188
9
2.75
885
10
3.—
3.50
2306
11
3.50
4—
1851
p. jaar
12
2 08
225
1274
13
2 25
2 50
981
14
2 50
2 75
674
15
2 75
3
408
16
3
3.50
1156
17
3 50
4
830
18
4
4,50
1004
19
4.50
5
516
20
5
6
679
21
6
7
633
22
700
800
380
23
8—
10.—
500
24
1000
en hooger
612
Vrije of dienstwoningen
698
Totaal.
18233
Noodwoningen
181
Nog bewoonde onverklaarbare
woningen
ER ZIJN 19034 GEZINNEN, WAARVOOR
-SLECHTS 18418 WONINGEN BESCHIK
BAAR ZIJN.
HET TEKORT AAN WONINGEN
AFGENOMEN.
HET TEKORT BEDRAAGT NOG
2149 WONINGEN.
Sinds 1 Augustus zijn de nieuwe bepalin
gen van de Huurcommissiewet in werking
getreden. De verhuurders van woningen
mogen zonder inmenging van de huurcom-
missies de huurprijzen verhoogen tot 50 pet.
boven de huur van 1 Januari 1916 voor de
woningen van lagere huurwaarde en tot 37
Pet. boven de huur van 1 Januari 1918 voor
de duurdere woningen.
Het ontwerp, waaruit de wet is voortge
komen, heeft echter tijdens de behandeling
in de Tweede Kamer een aanvulling onder
gaan, waaraan de minister van arbeid, han
del en nijverheid de bevoegdheid ontleent
ien aanzien van bepaald aan te wijzen ge
meenten te verklaren, dat het tegenwoor
dige huurpeil der woningen, waarop de
Huurcommissiewet van toepassing is, een
afwijkende regeling vordert. Maakt de mi-
Algemeen totaal 18418
Voor onbewoonbaar verklaringen komen
in aanmerking 916 woningen. Voor 479 dezer
woningen werd door de Huurcommissie
eene huurverhooging toegestaan tot on
derstaand percentage n.l.:
57 verhoogd met 10 pet. of mindarj 60 ver
hoogd met 11 pet. tot en met 15 pet.; 49
verhoogd met 16 pet. tot en met 20 pet.; 61
verhoogd met 21 pet. tot en met 25 pet.; 67
verhoogd met 26 pet. tot en met 30 pet.; 64
verhoogd met 31 pet. tot en met 35 pet.; 47
verhoogd met 36 pet. tot en met 40 pet.; 41
verhoogd met 41 pet. tot en met 45 pet.; 22
verhoogd met 46 pet. tot en met 50 pet.; en
11 verhoogd met meer dan 50 pet.
Ten aanzien van de door de Huurcommis
sie toegestane huurverhoogingen konden in
korten tijd geen volledige gegevens worden
verkregen, omdat door die commissie geen
statistiek voor dergelijke gegevens is ge
houden. Echter is een steekproef gehouden
over 1558 woningen met huren van 1 Ja
nuari 1918 als basis, te zamen vormende
ongeveer 1/5 ged^^te van het aantal wonin
gen, waarvoor door de Huurcommissie een
verhooging toe te staan.
Van eerstgenoemde 1558 woningen wer
den er:
188 of 12 pet. verhoogd met 10 pet. of
minder; 137 of 8.8 pet. verhoogd met 11 tot
en met 15 pet.; 203 of 13 pet. verhoogd met
16 pet. tot en met-20 pet.; 180 of 11.6 pet.
verhoogd met 21 pet. tot en met 25 pet
216 of 13.9 pet. verhoogd met 26 pet. tot en
met 30 pet.; 143 of 9.2 pet. verhoogd met
31 pet. tot en met 35 pet.; 162 of 10.4 pet.
verhoogd met 36 pet. tot en met 40 pet
136 of 8.7 pet. verhoogd met 41 pet. tot en
met 45 pet.; 151 of 9.7 pet. verhoogd met
46 net. tot en met 50 pet.; en 42 of 2.7 pet.
verhoogd met meer dan 50 pet.
In totaal zijn dus 491 of 31.5 nCt. dezer
woningen verhoogd met meer dan 35 pCt. en
329 woningen op 21.1 pCt. met meer dan 40
pCt. Van de woningen, met 'huren va» 1 Ja
nuari 1918 als basis, werden er
7 pCt. verhoogd met 10 pCt. of minder
14 pCt. verhoogd met 11 pCt. tot en met
15 pCt., 11 pOt. verhoogd met 16 pCt, tot
jen met 20 pCt., 11 pCt, verhoogd met 21 pCt.
tot en met 25 pCt, 10 pCt. verhoogd met 26
pCt. lot en mei 30 pCt., 20 pCt. met 31 pCt.
tot en met 35 pCt., 11 pCt. met 36 pCt.. tot
en met 37V, pCt., 16 pCt. met meer dan 37J4
pCt. Tc zamen dus 57 pCt. met meer dan 25
pCt., 47 pCt. met meer dan 30 pCt. en 27
pCt. met meer dan 35 pCt.
In dit verband n:oenen B. en W. te moe
ten opmerken, dat voor verreweg het groot
ste gedeelte der duurdere en duurste wonin
gen practisch toch geen verhooging tot het
hij de wet toegelaten maximum mogelijk is,
omdat de huurprijzen van die woningen -
waaraan geen gebrek is reeds van dien
aard zijn. dat bezwaarlijk een hoogere huur
is le bedingen. Omtrent de allerslechtste wo
ningen merken B. en W. het volgende op:
Uit den slaat volgt. dal. indien de ge
vraagde toepassing ten aanzien van deze ge
meente van art. 7 der wet van 2 Juni 1923.
niet plaats heeft, juist voor deze allerslecht
ste woningen een groote huurverhooging mo
gelijk wordt, waaraan de huurders van die
woningen niet zullen kunnen ontkomen, om
dat voor hen geen woningen tegen een rede
lijken huurprijs beschikbaar zijn. Met kracht
dringen wij daarom nogmaals hij uwe Ex
cellentie op aan, aan het door ons bij schrij
ven van 23 Juli j.l. te voldoen.
HAARLEM, 20 en 21 Aug. Geëxamineerd
16 candidaten, afgewezen 6. Geslaagd de
heeren: J. Th. Leek, J. Posthumus, heilo;
A. M. H. de Jong, B. Machielse, Beverwijk;
J. G. Jorna, Heemskerk; T. D. van Splun-
deren, H. Koelernay, Zaandam; K. Thom3,
Andijk; L. J. van der Kuyl, Helder; C. A. L.
van Elsacker, Amsterdam.
Bij het graf van Cremer zijn veel goede
dingen gezegd over hem, wiens stoffelijk om
hulsel men toevertrouwde aan den stil.en
grond van Westerveld. Geen officieele lof
spraak was het. Wie den overledene gekend
heeft in zijn groote levenslijn, in zijn yoor
Nederland en Nederlandsch-Indië zoo rijken
arbeid, heeft dat begrepen. De ,,N. Kott.
Crt." stelt in een particulier^ schrijven nog
eens deze groote figuur in duidelijk licht en
wijst even op de zeer merkwaardige uitla
ting vafl minister Colijn, dat het slechts wei
nigen Iwkend was, voor welke diensten wij
Cremef als gezant te Washington dankbaar
moesten zijn en dat dit misschien de belang
rijkste diensten zijn geweest, die Cremer
den lande bewezen had.
Mogen we hier even een indruk weerge^
ven, die een toevallige ontmoeting ons gaf
van Cremer's beminnelijke persoonlijkheid
't Was in het jaar 1913, dat we in den trein
Arnhem-Amsterdam reisden met een zeer
ouden heer, die, eenigszins ongerust gewor
den door eenige treinverlating, ons mede
deelde, dat hij er zoo op gesteld was te
Amsterdam den, trein naar Santpoort te
kunnen halen. Daarvoor waren ernstige re
denen; hij moest het kwam er stralend
uit noenmalen bij den oud-minister Cre.
mer op Duin- en Kruidberg. De heer Cre
mer verwachtte hem, auto of rijtuig zou aan
den trein staan en, stel u voor, dat hij zulk
een gastheer zou dupceren. Daar we ook die
aansluiting niet wilde missen, stelden we den
medereiziger voor aan de Weesperpoort uit
te stappen, een auto te nemen en zoo naar
het Centraal-station te gaan, waardoor we
zeker tijd zouden winnen. Dit werd gedaan
en de aansluiting werd, inderdaad op het
uiterste nippertje nog verkregen.
Eenmaal in den Santpoortschen trein zette
de oude heer zijn vriendelijke vertrouwelijke
mededeelingen voort. Zoo en zooveel jaren
geleden was de heer Cremer bij hem, op zijn
kantoor te Arnhem, als jongmensch zijn han
delsloopbaan begonnen. Hoe ver hij het ook
in de wereld had gebracht, hoe hoog hij ook
in aanzien was gestegen, hij had het eenvou
dige begin en den eersten „patroon niet-
vergeten. En nu, stel u voor, nu die eerste
patroon tachtig jaar geworden was, had de
heer Cremer hem persoonlijk geschreven, had
hem uitgenoodigd bij hem te komen op zijn
mooie buiten en had hem een geschenk ge
zondeneen geschenk.... het bedrag
werd door den verteller, die behoefte had,
zich uit te spreken genoemd zooals alleen
vorsten onder de menschen kunnen geven.
En nu was hij dan op weg naar den heer
Cremer; niet waar? hij had hem niet mogen
laten wachten. En kleine vragen werden ge
daan, inlichtingen ingewonnen; moest men
een oud-minister altijd met „Excellentie
aanspreken? En moest, na zulk een gastvrij
heid genoten te hebben, bij zulk een man en
in zulk een omgeving, een eenvoudig man als
hij een fooi geven? Zou dit niet verkeerd
worden opgevat?
Wc antwoordden naar ons beste weten.
Maar wc kregen even een niet te vergeten
indruk van .den beminnelijkcn mensch, die
de heer Cremer moest zijn, die aldus zijn
ouden patroon niet alleen deed genieten van
zijn groote welvaart, maar hem ook in
bezige leven eenige uren afstond van zijn
kostbaren tijd om aldus een plicht der dank
baarheid te kwijten, die hij in weerwil van
zijn stijgende loopbaan en de1 belangrijkheid
der zaken, die hem bonden, niet had ver-
^CQe vriendelijke oude heer is overleden.
Wc meenen niet onbescheiden te zijn thans
deze ontmoeting te vertellen, nu ook Cremer
is heengegaan en velen aan hem denken als
aan een groot vaderlander, doch wellicht on
bekend waren met de teerheid van zijn hart.
Naar we vernemen is de toestand van de
Wed. K., die in het Kenaupark door een auto
werd overreden, bevredigend te noemen.
WIELRIJDEN.
Ter gelegenheid der Jubileumfeesten, zul
len op 6 September a.s.. in samenwerking
met fret bestuur van de verecniging Konin
ginnedag, door cle Ren- en Toerisfcenvereeni-
ging „Haarlem" wielerwedstrijden worden
gehouden op het wandelpad ran den Dreef.
Deze wedstrijden zullen bestaan uit een 300
Meter sportrace, waarbij in het hoofdnum
mer zullen starten: Jac. Meyer, Kampioen
van Nederland 1923, korte afstand op de
baan, J. Oudenaarde, Algemeen Kampioen
van Nederland 1923 op den weg, Joh. Zon-
reveld, Den Haag, bekend renner op baan en
weg en G. H. Stouten, alhier, bekend als kor
le afstand-renner.
Verder zal over denzelfden afstand wor
den gereden, door alle leden der Ren- en
Toerislenvereemiging „Haarlem in twee af-
deelingcn (Amateurs en Nieuwelingen).
Wij betwijfelen niet, of deze wielerwed
strijden zullen een waardig onderdeel vormen
van het programma voor de Jubileumfeesten
vastgesteld, Waar zij bovendien worden ge
houden des avonds van 6—8 uur, de toegang
geheel vrij is, zoodat zeer velen deze wed
strijden zullen bijwonen. Door de Vereenl-
giing Koninginnedag werden voor deze wed
strijden twee zilveren bekertjes beschikbaar
gesteld, terwijl van andere zijde daar nog
enkele medailles zijn aan toegevoegd, zoodat
felle, dus mooie strijd kan worden verwacht.
Verdere inlichtingen betreffende het hiervo-
ren genoemde zullen gaarne worden verstrekt
door dien secretaris F. B. Prenen, Javastraat
42. Schoten.
Ter gelegenheid van het 100-jarig be
staan der firma Klaas Schenk en Zonen,
te Koog aan de Zaan, heeft deze firma een
keurig bewerkt boekje uitgegeven, hetwelk
een geheel overzicht bevat van het begin
der werkzaamheden door den oprichter
Klaas Schenk Pzn., in het jaar 1823.
Een groot aantal keurig bewerkte foto s,
die ons de ge'heele zakkenfabrieken, zoo
veel te Koog aan de Zaan als te Apel
doorn, toonen, geven een mooi beeld van
de groote vlucht, die deze fabriek, in die
honderd jaar tijds heeft genomen.
Wanneer de firma beoogde, om niet al
leen een jubileunt-uitgave, doch ook om
den leek een blik te gunnen in de papier-
zakken-fabricatie, dan zijn zij hierin vol
komen geslaagd.
De Burgemeester van Haarlem brengt ter
algemeene kennis, dat belanghebbenden ter
secretarie (10de Afdeeling) dier gemeente
inlichtingen kunnen bekomen omtrent bet
verkrijgen van bijzondere verklaringen,
welke bij zendingenvan aardappelen, to
maten en eierplanten, welke uit ons land
naar België worden uitgevoerd, behooren
te worden gevoegd, omdat genoemde voort
brengselen anders daar te lande niet tot
invoer worden toegelaten.
In staat van faillissement werden ver-
iriaarth Q ten Wolde,
fabrikante in pudding, wonende te Koog
Zaandijk. Curator Mr. A. K. Vink.
A. Grijseels, hvr. J. H. A. van Bakel, wo
nende te Overveen. Curator Mr. P. Tjeenk
Willink.
C. Oostinga, wonende te Haarlem, Jansweg
25a. Curator Mr. F. A. Davidson.
W. Plantinga, wonende te Haarlem, Jans
weg 25a. Curator Mr. F. A. Davidson.
J, Broers, wonende te Zaandam, Weerpad
52. Curator Mr. C. van Sprang.
J. van Horick, rijwielhandelaar, wonende te
Hillcgom. Curator Mr. L. V. Hoog.
P. van Bommel, wonende te Schoten,
Kloosterstraat 53. Curator Mr. G. W. C.
Pliester.
Recbter-Commissaris m deze faillissemen
ten is Jhr, Mr. R. de Marees van Swinderen.
Opgeheven werden de faillissementen van:
L. Parlevliet, recdcrij en haringhandel,
wonende te IJmuiden, Middenhaven, uitge
sproken bij vonnis dezer Rechtbank d.d. 10
Juli 1923' a i
J. J. Beyens, wonende te Haarlem, uitge
sproken bij vonnis dezer Rechtbank, d.d. 24
Juli 1923.
van de orgelbespeling in de Groote of St.
Bavokerk te Haarlem, op Donderdag 23 Aug.
1923, 's avonds van 7148Vi uur, door den
heer George Robert.
1. Praeludium f moll, J. S. Bach; 2. Alle
gretto con moto, Adagio en Fuga uit het
F-dur-Concert, G. F. Handel; 3. Improvisatie
over een Poolschen kerkzang, M. Surzynsky
(op verzoek); 4. a. Mélodie oriëntale, b.
Cariilon, Jac. Bonset; 5. Toccata, Hendrik
Andriessen.
RAADSVERGADERING.
Woensdag 29 Augustus zal de Haarlem-
sche Gemeenteraad vergaderen. In deze
vergadering zal, naar wij vernemen, het
voorstel aan de orde komen, voor den bouw
van een 2e H. B, S.
Sinds Dinsdag j.l., 21 Augustus, zijn de
openbare scholen weer aangevangen.
Ondertrouwd; 22 Aug., H. A, J. Bewarder
en A. G. Jacobs. A. Tuijn en M. Mannaert.
J. v. Herwaarde en E. P. Herben. A.
J. Spoor en H. J. Bakker. M. Konings en
A. F, Röckerath.
Getrouwd: 22 Aug., R. S. Antonisse en M.
C. v. Campen, A, P. Duijns en F. H. Merks.
E. Gieske en H. F. M. Koster. C.
Toornend en M. C Aarts. C. Duk en E.
Ploeg. A. L. v. Donselaar en G. v. Andel.
Geboren: 19 Aug., z. van M. Bremer-Hop-
man. d. van G. Juursema-de Braai. 21
Aug., z. van A. H. Lindeman-v. Hcmert.
Onder zand bedolven. Gisterenmiddag be
vonden zich 2 speelkameraadjes in het duin
nabij den IJzeren Man, die daar is geplaatst
ten behoeve van de duinafgraving tusschen
Katwijk eii Noord wijk. Beide kinderen wa-
TenV.bezig met bramen plukken, toen op een
gegeven moment een der kinderen zijn speel
kameraad miste. Hoe bij ook riep en vaar
hij cok zocht, het kind' was nergens te vin
den. Toen het kind alleen thuis gekomen,
zijn wedervaren vertelde, werd door talrijke
personen direct hel geheele terrein afgezocht
en ook gegraven in de duinen omdat aaneen
zanidverspbuiving werd gedacht. Hun zoeken
was tevergeefs. Toen vanmorgen op verzoek
„'De IJjzeren Man" in werking werd gesteld',
haalde deze het kind van onder het zand
op. Het verongelukte kind is de 10-jarige
E. uit, de Kerkstraat.
Aandoenlijk. Onder talrijke bewijzen van
belangstelling is Woensdagmorgen op de
R.K. begraafplaats het jongentje van den
lieer v. d. H. te Noorddorp ter aarde besteld,
dat op j.l. Zaterdagmiddag op zoo droevige
wijze door een auto-ongeval het leven ver
loren heeft. Onder de aanwezigen merkten
wij o.a. nog op den bestuurder van de auto
en id'e daarin gezeten dame en heer van de
bpsvuste automobiel afkomstig uit Overveen.
Enkele kransen dekten het kistje.
Ontslagaanvrage. De heer J. de Wit. on
derwijzer aan die O. L. school alhier, heeft
om gezond heideredenen ontslag gevraagd.
Ruim 39 jaar is deze onderwijzer hier werk
zaam.
IJ ken. Het jaarlijksche nazien van maten
en gewichten zal voor Esmond aan den
Hoef plaats hebben op 29 Augustus tusschen
10 en 12 uur en voor Egmond-Binnen tus
schen' 1 en 4 uur telkens te Esmond! aam Zee.
I Dr. H. v. d. Berg.
Burgemeester Maarschalk heeft Woensdag
j.l. zijn lijkrede alreeds gehouden over den
den stervenden Raad. Hij zeide er geen
kwaad van, omdat er ook waarlijk geen
kwaad van te zeggen valt. Het was een raad
van 33 respectabele leden, waarvan 14 zich
de verklaarde tegenstanders gevoelden van
de overigen en van welke overigen nog dik
wijls één of twee of drie de oppositie gingen
verstirken, immer en altijd naar eer en
beste welen, zoodat ook daarover mijner
zijds geen enkel wcord van verwijt zal vallen.
Maar de oppositie liep dood op den gra
nieten muur van een buitengewoon krachtig
college van B. en W., zooals Haarlem nim
mer tevoren heeft gehad en mogelijk nimmer
meer krijgen zal.
De oude Raad is nu dood. Er zijn er slech
tere geweest en wij mogen hopen dat er nim
mer minder goede komen. Dat is de beste
lof, dien men een scheidend college geven
kan.
En zoo zullen wij, voorloopig althans, in
de Statenzaal verschillende figuren niet weer
zien als vroede vader van Haarlem. Het zijn
de heeren H. v. d. Berg, Mr. F. M. Hage-
meijer, J. C. van Ommeren, D. J. Tork, W.
Lamerus en J. v. d. Ban.
Enkele mogen hier ter plaatse met een
kort woord gememoreerd worden als raads
lid.
Aller eerst onze nestor H. v. d. Berg, sinds
4 Augustus 1891, ruim 32 jaar dus, lid van
den Raad van Haarlem. Zijn lof is reeds vele
malen en bij menige gelegenheid bezongen ln
velerlei toonaard, en ik wil thans beginnen
met de woorden van waardeering die d'e
brgemeester san Haarlem in zijn „lijkrede"
op den scheidenden raad den heer H. v. d.
Berg toezond. Dit getuigenis heeft des tc
■meer svaarde. omdat het afkomstig is van
liet hoofd onzer gemeente zelve. De burge
meester zeide dan:
„Inzonderheid ss-ensch ik dank te zeggen
tot den scheidenden nestor onzer vergade
ring, tot u Dr. van der Berg! Ik meen dat u
daarop aanspraak hebt uit hoofde van de
reeks van 32 jaren waarin u van deze ver
gadering deel hebt uitgemaakt.
Zeidien of nooit hebt ge op deze bijeenkom
sten ontbroken en 'ik mag het u als eene
voortreffelijke «genschap aanrekenen, dat u
op het gebied waarop ge u thuis voelde, uwe
meening steeds kort en duidelijk uiteenzette.
Waar ge thans gemeend hebt uwe plaats
aan jongeren te moeten afstaan, zeg ik u in
't bijzonder gaarne namens de Gemeente
dank voor al wat ge in die lange jaren voor
haar deed."
Wie den „dokter" in den Joqji der jaren
als raadslid leerde kennen en observeerde,
zal volmaakt met de woordpn vap den burge
meester instemmen.
„Dokter" v. d. Berg heeft ziph altijd ge
toond een goed raadslid te zijn, dat met hart
en ziel zich wijdde aan dg vprtrouwenstaak,
die hem zoo lange reeks van jaren door de
kiezers werd toevertrouwd.Hij behoorde niet
lot de veeipraters.. Ook niet lot hen. die mee
nen van alles en nog wat verstand tc hebben
en daarvan der wereld kond te moeten doen.
Maar kwam een onderwerp ier. sprake, dat
tot zijn domein behoorde, dan kon men er
zeker van zijn dat de „dokter" zich zou la
ten hooren
Het Witte Kruis, hel Gasthuis. <ie» Stads
apotheek, in 't algemeen de hygiëne van on
ze stad, had zijn warme belangstelling en
hij daarover zeide, mocht gehoord wor
den. Het teekende dr. v .d. Berg ten voeien
uit: de oude bezadigde man, met jeugdige
frischheid van inzicht, die. oog en oor had
voor toepassingen en eischen van den mo
dernen tijd, die hij toetste aan zijn jaren
lange practijk en ervaring.
Met oplettendheid luisterde hij naar het
oordeel van anderen, wikte en woog de
meest vooruitstrevende denkbeelden, maar
het was hem niet euvel le duiden dat veel
van wat in onzen Raad van zekere zijde naar
voren kwam, allerminst op zijn onverdeelde
instemming kon rekenen. Dat hij echter
ook oog had voor anderer meening, bleek uit
de beknopte, weloverwogen voordracht van
zijn kijk op de zaak.
De Haarlemsche Orkestvereeniging heeft
ook immer zijn warme belangstelling geno
ten. Met vuur bevorderde hij altoos haar be
langen.
In lal van comxnissiën heelt de heer v.
d. Beng zitting gehad, wel een bewijs dat zijn
stille werkkracht in lal van zaken op hoo-
gen prijs werd gesteld. Zoo heeft het Groote
Gasthuis en de Stadsapotheek in hooge
mate van zijn doorzicht geprofiteerd.
In de latere jaren nam hij met -veel toe
wijding zijn taak van raadslid waar cn zoo
was het hem beschoren in vele gevallen het
woord te voeren namens den Raad ter be
antwoording van officiëele redevoeringen, bij
het beëindigen van de behandeling der ge-
meentebegrooting enz. en het was alweer een
besvijs van zijn toewijding met hoeveel zorg
hij dat neslorschap waarnam. Een voorbeeld
alweer voor anderen.
Het is de bedoeling niet uitvoerig dokter
v. d. Berg als raadslid te schetsen. Als men
zoo ruim dertig jaar meeloopt, dan salt er
meer te vertellen dan in eenige tientallen re
gels kan svorden neergeschreven. Trouwens
bij menige gelegenheid hebben wij uitvoerige
artikelen aan de verdiensten van dr. v. d.
Berg gewijd, zoodat het slechts herhaling
zou worden.
Maar uit dit weinige blijkt, dat Haarlem's
vroedschap een verdienstelijk lid verliest, dat
met veel liefde en toewijding, ondanks een
drukke dokterspraclijk, hcct\ gewerkt yoor
den bloei en bet welzijn van de stad zijner
inwoning.
Hem zij daarvoor donk en hulde!
Programma Jubileumfeesten. Aan de
srihooi jeugd zijn ruim 1800 bonnen verstrekt
waarop zij bedtenmorgen van 912 uur gra
tis een feestgids kunnen halen hij den heer
(Botterop, B'reeslraat. In deze gids komt een
prijsvraag voor svel'ke in de vacamtie een
mooie gelegenheid tot oplossing geeft.
Als prijzen svorden beschikbaar gesteld: le
prijs vijftien gulden, 2c pr. een goud tien
guldenstuk, 3e pr. zes-en gulden vijftig cent,
4c pr. goden vijf gulidensiuk, 5e pr. tsvee gul
den vijftig oent.
Programma's voor hen die niet in 't bezit
zijn van een bon zijn vanaf heden verkrijg
baar a 10 oent.
Benoeming. Z. D. H. des Bisschop van
Haariem hoeft in de parochiekerk St. Agatha
alhier benoemd den Weleerw. heer J. P.
Doeswijk, kapelaan van 's Heerenbroek, zoo
dat nu in onze parochie 3 kapelaans zullen
werkzaam zijn.
Feestfilm. Gedurende de drie dagen der
jubileumfeesten zullen 'hier ter plaatse voor
rekening van den heer F. Hart alle beziens
waardigheden op de feesten betrekking heb
bende op de film gebracht worden. Hiervoor
heeft de heer Hart zich in verbinding gesteld
met het Pathé-consortium, dal speciaal deze
film zal verzorgen.
Naast Beverwijk in feestdos zullen ook ver
schillende étalages e-n versierde gevels alsmede
interessante mdmenten van het bloemen
corso en straatversiering svorden opgenomen.
Aan 'het slot van deze film wordt een speciale
toevoeging gemaakt, waarin H. M. de Konin
gin hare onderdanen dankt voor de liefde en
toewijding.
Concert.Morgenavond 8 uur zal de Har-
moniekapel „Concordia" een concert geven in
haar muziektent op het Willemspledn.
Loting. De loting voor de ingeschreve
nen voor den dienstplicht, lichting 1924, zal
gehouden svorden te Beverwijk, in het Gym
nastieklokaal der Openbare lagere school,
op 7 September a.s., dés v.m. 10.8Ö uur.
Licht versiering. De heer J. P. Kok, die 'd'e
villa hoek Florisstraat en Rijksstraat
weg bewoont, heeft aan zijn woning een
versiering laten aanbrengen voor gaslicht.
Tsvee groote sterren met in het midden een
gekroonde W zullen gedurende de feestdagen
een schitterende avomidversiering bieden.
Door het personeel der gasfabriek i's bier
voor een afzonderlijke aansluiting op de
straatbuis aangelegd.
Winkelsluiting. Men schrijft ons: Geduren
de de feestdagen. Vrijdag, Zaterdag, MaairdaP
en op Vrijdag 31 Augustus, mogen de win
keliers hun zaken geopend houden tot des
avonds half elf uur, aldus hebben B. en W.
besloten.
Wat ons opvalt is, dat op Zondag de win
kels op den gewonen tijd, 8 uur dus, geslo
ten moeten zijn. Alle inrichtingen op het
feestterrein mogen ook op Zondag tot elf
uur 'sr.votnds geopend blijven, doch de win
kels builen het terrein moeten sluiten. Wij
achten dit onbillijk, vooral voor de winke
liers die vlak hij dat terrein wonen.
Gevaarlijk speelgoed. Er svordt door de
kinderen reeds een druk gebruik gcftiaa.kt
van het z.g. vuurwerk. Dit gevaarlijke goed
je wordt naar elkander of dikwijls ook naar
voor.bijg:ingers geworpen, zonder dat natuur
lijk over 'het gevaarlijke daarvan wordt ge
dacht. Jammer toch, dat er altijd weer win
keliers ziin, dde er zich voor leenen, dit ge
vaarlijke speeltuig aan kinderen te erkoopen.
Bekroond. Op dei tweedaagsche interna
tionale hondenlen'ioonstelling, gehouden le
Apeldoorn, behaalde onze plaatsgenoot, de
iheer D. de Graaf, den 2en prij» met zijn
Duitsche herder Hertha-Somia,
Barometerstand 762. Vooruit.
OPGAVE VAN:
Medegedeeld door de SPAARNEBANJC
De B^urs opende heden: iets beier.
V. K.
HEDEN
b% Nederland 1919
94'/,
92 'i,
6% Nederland 1923
101
99V,
Oude Vaart
75
78
dito Gcm. Eigendom
65
Mij. „Nederland"
124
126
Scheepvaart-Unie
96
100
Rotterd. Lloyd
104'/,
110
Holl. Lloyd
6»/4
Pakelvaart
104'/,
107 P',
Oude Boot
45
49'/,
Holl. Stoombcol
15
1S'/S
H. V. A.
389
394
Java Cultuur
295'/2
300
Jurgens gew.
43'
43
Koloniale Bank
132
137
Indische Bank
I071/}
111'/;,
Cert. Handel Mij.
115
117
Resc. dito
115'/,
117l/a
Orion
23
24
Geconsolideerd!
120
121'/j
Kon. Olie
326'/,
339
M. S. Steel
91
94'/4
Marine comm
6Vr
Vorstenlanden
14
144
Actions id.
132
135'/,
Poerworedjo
80'/,
82
Oude Deli
275
285
Scnembah
238
255
Deli Balaria
290
295
Amsterdam Rubber
tl 46
lól'/j
Serbadjadt
296
297
S'iluu
112
114
Wai Sumatra
114'/.
118
Dordtsche Petr.
312
322
Southern Rails
33
33'/,
Union
133
135'/,
Anaconda
833I,
84
Wabash
8l/<
