BUITENLAND
BINNENLAND.
TclatergoudT
Tweede Blad
28 Augustus 1923
De onbewaakte spoorwegovergangen.
Uit de Pers.
Wijze van Candidaatsteliing.
De Belgische nota Is te Londen ontvangen; zij wordt heden gepubli
ceerd. De verkiezingen in Ierland hebben gisteren plaats gehad;,een
kalm verloop. De Separatistische beweging in Rijnland. - Een brief
van ex-president Harding. De wereldtentoonstelling te Moskou.
Onder de Telegrammen: De Rijnlandsche Separatisten roepen den
steun van Frankrijk en België in. De moord op Daskalof. De ver
kiezingen in Ierland. Mc. Kenna wordt geen kanselier van de schat-
kisL De toestand der Spaansche troepen in Marokko critiek. Het
Eucharistisch congres te Aram.
GEM. BUITENL. BERIGHTEN.
FEUILLETON.
(tfiNNENLANDSGR NIEUWS.
't Is met een heel prijselijke bedoeling,
dat de autoriteiten eenigen tijd geleden be
sloten, de spoorwegovergangen op vele
plaatsen in ons land voortaan niet meer te
doen bewaken.
Berekend toch werd, dat zulks een flinke
bezuiniging zou geven.
Spoedig heeft inmiddels de praktijk ge
leerd dat de gevaren, aan dezen bezuinigings
maatregel verbonden, veel grooter en tal
rijker zijn, dan men aanvankelijk wellicht
verondersteld heeft: vele ernstige ongeluk
ken deden zich al spoedig vóór, en nog
grooter was het aantal gevallen, waarbij
bijna een ongeluk plaats had, zóó, dat wij
geneigd werden, ons de vraag te stellen, of
het vasthouden aan dezen bezuinigingsmaat
regel wel verantwoord mocht heeten, en
of de bewaking der overwegen ter ver
dere voorkoming van al te groote onveilig
heid maar niet weer ingevoerd behoorde
te worden.
Tenzij een goed plaatsvervangend bevei
ligingsmiddel werd te baat genomen.
Wij waren van meening, dat een plaats
vervangend beveiligingsmiddel wel te vinden
zou zijn, in dién zin, dat zoowel overdag
als 's nachts op opvallende wijze bij de over
wegen automatisch gewaarschuwd zou wor
den voor (en door) een naderenden trein.
En zie! het middel blijkt kant en klaar
te bestadn en in gebruik te zijn: in het
„Volk" toch wordt er door een inzender at
tent op gemaakt, dat in het buitenland b.v.
Zweden waar men ook uit bezuinigingsoog
merken tot het opheffen van de bewakingen
der overwegen is overgegaan, deze nu van
zeer doeltreffende, waarschuwingsapparaten
heeft- voorzien.
Aan beide zijden v. d. overweg plaatst
men een ongeveer 3 a 4 meter hoogen ijze
ren mast waaraan bevestigd een dubbele
lamp, die des nachts en op den dag een
groen z.g. flikkerlicht geeft, De lampen zijn
met een korte zwarte koker ombouwd
waardoor verkregen wordt dat ook zelfs bij
felle zon het licht direct opvalt; nadert nu
een trein, dan gaat reeds op eenigen afstand
het groene licht uit en begint het roode flik
kerlicht te branden en tevens geeft het in
deze paal ingebouwde geluidsignaal-apparaat
een goed doordringend en op voldoenden
afstand hoorbaar geluid.
Is de trein voorbij dan herstelt het groene
licht zich weder, Dat men flikkerlicht ge
bruikt vindt zijn oorzaak in de groote mate
van aandacht trekken boven konstant bran
dend licht.
Het automatisch in- en uitschakelen de
zer signalen gaat voor electrische spoorwe
gen zeer eenvoudig op de wijze van onze
electrische wissels en tramwaarschuwingen.
Voor met stoom gedreven treinen kunnen
eenvoudige schakelaars naast de baan ge
bouwd worden. Door verder strenge straffen
te geven op het passeeren der overwegen
nadat de signalen den naderenden trein
aankondigden, zal men ook met onbewaak
te overwegen een groote veiligheid kunnen
krijgen.
Indien de kosten voor Holland geen over
wegend bezwaar zijn, dan zou het alleszins
aanbeveling verdienen, het Zweedsche
voorbeeld ook hier te lande te volgen.
En ook, indien de kosten niet meevallen,
zal er voor meezere beveiliging zorg ge
dragen moeten worden,
Een menschenleven is in ons oog nog
steeds iets van gróótere waarde zelfs dan
bezuiniging!
DE BELGISCHE NOTA.
De Belgische nota is gisterenmorgen aan
lord Graham overhandigd en naar Londen
gezonden. Hedenochtend is zij te Brussel
gepubliceerd. De Belgische regeering is zoo
beleefd geweest afschriften te doen over
handigen aan het Engelsche gezantschap te
Parijs ter doorzending aan Baldwin te Aix-
les-Bains en lord Curzon te Bagnolles. Bei
de ministers zullen met beide nota's voor
zich beter in de gelegenheid zijn om den
toestand, die thans is ontstaan, te bestu-
deeren.
In Engelsche kringen is een sterk verlangen
merkbaar om een modus vivend te ontdek
ken en dit is ook tot uiting gekomen in de
Engelsche opbouwende voorstellen, vervat
in de onlangs openbaar gemaakte serie do
cumenten door de bondgenooten. Dit ver
langen is hoofdzakelijk gegrond op de er
kenning van het feit, dat een gezamenlijk
optreden van de bondgenooten de veiligste
en snelste methode is om te komen tot een
regeling in Europa. De bezetting van de
Roer was een afwijking van die methode en
de Engelsche regeering hoopt nog steeds, dat
in de Franscbe nota's een of ander middel
zal worden gevonden om de eenheid van
zienswijze te herstellen. De belangen, die
op het spel staan, zijn zoo groot, dat er
van Britsche zijde geen neiging bestaat om
een beslissing te overhaasten. Intusschen
houdt men te Londen zich bezig met over
weging van het al of niet wenschelijke van
een persoonlijke bespreking als door Poin-
caré voorgesteld. Terwijl men aan den
«enen kant vóór het Engelsche denkbeeld
is, omdat het een methode is, waarbij het
voor Poincaré gemakkelijker wordt ge
maakt zijn stramme houding te laten varen,
die uit de gepubliceerde documenten blijkt,
is er weder een ander* deel van meening,
dat de Engelsche regeering uit hoofde van
de kracht van haar zaak wijs zou doen,
geheel en al te vertrouwen op den invloed
van de meening der wereld. Er is niet veel
kans, dat binnenkort te dien opzichte een
besluit wordt genomen. In ieder geval zal
eerst de inhoud van de Belgische nota
moeten worden onderzocht.
ENGELAND EN FRANKRIJK.
De hertog van Sutherland, ondersecre
taris voor luchtvaart in Engeland, heeft in
een rede te Dunrobin stilgestaan bij de kri
tieke en voorzichtigheid eischende phase,
waarin de toestand van Europa thans is ge
komen. Wij zijn zeide hij, algemeen verlan
gend om met Frankrijk de best mogelijke
vrienden te blijven, maar niettemin staan
wij er op, dat, waar wij onze schulden aan
Amerika betalen, onze schuldenaren ook
ons betalen. Wij moeten behoorlijk en
rechtvaardig behandeld worden.
Lord Londonderry zeide te Hartlepool
dat de Engelsche relaties met Frankrijk
atevig gegrondvest zijn op gezamenlijk
lijden en hij hoopte dat de herinnering lang
levendig zou blijven, dat gemeenschappelijk
streven tot de overwinning heeft geleid,
ie'wijl de nederlaag een ramp zou hebben
beteekend, welke de gemeenschap eerst na
eeuwen te boven zou zijn gekomen. Hoewel
de Engelsche regeering het met Frankrijk
eens is in het gewettigd verlangen tot ver
goeding, is zij toch verplicht te onderzoeken
of de methoden, die Frankrijk heeft gevolgd
wel de beste zijn om te komen tot bereiking
,van het doel.
DE BRITSCHE RIJKSCONFERENTIE
TE LONDEN.
In deze week vertrekken vele afgevaar
digden van de Dominions naar Londen om
deel te nemen aan de Rijksconferentie en de
economische conferentie, waarvoor de voor
bereidselen reeds tamelijk opschieten. Beide
conferenties vangen begin October aan en j
zullen verscheidene weken duren.
DE VERKIEZINGEN IN IERLAND.
De dag van Zondag was in den Ierschen
Vrijstaat tot feestdag geproclameerd ten
einde de deelneming aan de verkiezingen
te vergemakkelijken. In het geheel zijn er
153 zetels, die door ongeveer 12 partijen
aan elkander worden betwist. Het aantal
kiesgerechtigden bedraagt ongeveer 1.800.000
volgens de nieuwe wet, zijnde ongeveer
400.000 meer dan verleden iaar. Men gelooft
dat er druk gestemd zal worden en ofschoon
de nieuwsbladen aarzelen op de stemming
vooruit te loopen, ziet men toch een teeken
van vertrouwen van de huidige regeering in
het feit, dat de president van de Dail en
het hoofd der regeering toebereidselen treft
om Woensdag a.s. met eenige collega's naar
Genua te gaan om aldaar over de toetreding
van den Vrijstaat tot den Volkenbond te
onderhandelen.
Uit Londen werd gisteren nog gemeld:
De Iersche verkiezingsveldtocht is Zondag
geëindigd met het houden van honderden
verkiezingsvergaderingen door het geheele
land. Cosgrave eindigde zijn campagne te
Waterford na veertig vergaderingen te heb-
iben toegesproken waarvoor hij meer dan
duizend mijl aflegde. Overal wordt een groote
opkomst verwacht. Het gevoelen heerscht,
dat de kansen der regeering verbeterd zijn.
Het valt moeilijk te voorspellen, hoe de ver
kiezing zal afloopen, daar van den geest der
kiezers, die ten getale van 1.800.000 nieuw
ingeschreven zijn, weinig bekend is. Een
ruwe schatting geeft aan regeering kans op
vijftig tot zeventig zetels, aan de boerenpartij
veertig tot vijftig, aan de arbeiders twintig
tot dertig, aan de onafhankelijken vijf-en-
twintig tot vijf-en-dertig en aan de republi
keinen vijftien tot vijf-en-twintig. Het aan
blijven van Cosgrave's regeering wordt ver
zekerd geacht.
i OOSTENRIJK EN ITALIË,
In de aanstaande vergadering van den
Volkenbond zal ook de kwestie van den
Oostenrijkschen Zuiderspoorweg worden be
handeld. Voor Oostenrijk zal mr. Zimmerman
optreden, voor Italië Evochi, het lid van den
raad van state. De kwestie is, of het accoord,
ten aanzien van den spoorweg voorgesteld,
kan worden aanvaard door de crediteuren
van Oostenrijk,'d. w. z. of in hun naam de
Volkenbond het accoord wenscht goed te
keuren, dan wel, welke wijzigingen erin moe
ten worden aangebracht.
Vooral zal de Italiaansche regeering in
kennis worden gesteld van de inzichten der
Oostenrijksche dienaangaande, alsmede van
dë vergaderingen in de ontwerp-overeen-
komst,' die Oostenrijk wenschelijk acht.
GEMENGDE LANDBOUWCOMMISSIE.
De samenwerking tusschen het Interna
tionaal Arbeidsbureau en het Internationaal
Landbouwinstituut te Rome is thans een
feit geworden. In het Intern. Arbeidsbureau
is de gemengde consultatieve landbouwcom-
missie thans eenige dagen bijeen geweest.
Deze commissie bestaat uit drie vertegen
woordigers van den Raad van Beheer van
het Int. Arbeidsbureau, Arthur Fontaine,
Oersted en Leipart (vertegenwoordigers dus
van ctö regeenflgy-, de patroons- ea' de
arbeidersgroep] en drie van het bestuur van
het Int. Landbouw Instituut, graaf Soderini,
Sir Thomas Elliott en Anders Fielstad.
Verder waren als deskundigen tegenwoor
dig Carels, secretaris van de Internationale
Federatie van Christelijke Landarbeiders
bonden, Donini, directeur van de algemeene
Landbouw Confederatie, prof. Dragoni, se
cretaris-generaal van het Intern. Landbouw
instituut, Schmid, bestuurslid van de Inter
nationale Federatie van Landarbeiders en
voorts een 8-ta'l vertegenwoordigers van
nationale organisaties.
Arthur Fontaine, voorzitter van den Raad
van Beheer van het Int. Arbeidsbureau,
presideerde de commissie. De eerste och
tend was gewijd aan het eerste van de drie
punten der agenda: het vakonderwijs der
landarbeiders. Op verzoek van dc commis
sie hebben de deskundigen een ontwierp
voor een vragenlijst bestudeerd, speciaal
opgesteld om inlichtingen in te winnen om
trent de toepassing van de wetten, de ge
dane uitgaven en event, initiatieven voor de
ontwikkeling van het landbouw-vakonder-
wijs. De Intern. Arbeidsconferentie van 1921
had den wensch geuit van de periodieke
mededeeling van dergelijke inlichtingen door
elk der leden aan het Int. Arbeidsbureau.
Behoudens eenige wijzigingen is het ontwerp
van die vragenlijst goedgekeurd.
Het tweede punt van de agenda gold de
landbouwarbeiderscoöperaties. De commis
sie voelt er alles voor om den landarbeiders
mogelijk te maken hetzij zich collectieve
arbeidsmiddelen te verschaffen, hetzij grond
te pachten of aan te koopen, zoodat zij
zich er kunnen vestigen en medewerken aan
de verbetering van de landbouwproductie.
De commissie heeft er den nadruk op ge
legd, dat in deze quaestie een verstandige
samenwerking, zoowel bij den voorberei
denden arbeid als bij de voor te stellen
maatregelen noodig was tusschen het Ini.
Landbouwinstituut en het Intern. Arbeids
bureau. Beide moeten elkaar op de hoogte
houden van wat zij in deze zaak doen en
van het resultaat hunner nasporingen.
Als derde punt vermeldde de agenda de
quaestie van de voorkoming van miltvuur
besmetting. Het Int. Landbouwinstituut zal
deze quaestie in zijn eerstvolgende vergade
ring in behandeling nemen, ten einde de
aandacht der regeeringen te vestigen op de
noodzakelijkheid van een spoedige oplossing
van dit ernstige vraagstuk, waarmee reeds
zoo langen tijd de industrie- en landarbei
ders zich bezig houden.
Ten slotte besprak de commissie de
agenda's voor de eerstvolgende internatio
nale landbouwconferenties, voor zoover er
landbouwbelangen bij betrokken zijn, zooals
bij de quaestie van het gebruik van den
vrijen tijd der arbeiders, de gelijkheid van
salaris van vreemde arbeiders en van slacht
offers van bedrijfsongevallen.
De quaestie van de arbeidsinspectie gaf
aanleiding tot interessante discussies. Ver
scheidene deskundigen waren van meening,
dat de arbeidsinspectie (het eenige onder
werp voor de a. s. Int. Arbeidsconferentie)
niet uitgestrekt kon wol-den tot den land
bouw, anderen daarentegen vonden, dat zij
terstond in toepassing gebracht kon worden.
EEN SEPARATISTISCHE VERGADERING
AANGEVALLEN.
Een uitvoerig telegram van het B.T.A. uit
Koblenz van Zondag meldt, dat te Miin-
chen-Gladbach gepoogd is een vergadering,
bezocht door een 3000 separatistische gede
legeerden, meerendeels aangevoerd met re
gie-treinen in de war te sturen. Toen de se
paratisten gereed stonden om in optocht naar
de vergaderzaal te gaan, werden zij dqor
een vijandelijke bende aangevallen, die er
in slaagde hen gedeeltelijk uiteen te jagen.
Separatistische vlaggen werden verscheurd
en verbrand. In den loop van talrijke vecht
partijen werden vier personen ernstig ge
wond, anderen mishandeld; Verschillende
revolverschoten werden gelost. De separa
tisten, die ongewapend waren, konden zich
niet verdedigen tegen de aanvallers, die be
proefden met geweld de vergaderzaal te be
stormen. Tot ten slotte de blauwe politie
ingreep en er in slaagde met behulp van
twee Belgische gendarmen de orde te her
spellen.
De separatisten protesteerden in hun ver
gadering tegen het optreden van de tegen
partij. De Belgische hooge commissaris heeft
dadelijk een onderzoek gelast. Sancties
zullen worden genomen tegen de Duitsche
autoriteiten, die verzuimden de noodige
maatregelen te nemen om de orde- te hand
haven.
Matthes, de leder van den Rijnlandschen
onafhankelijkheidsbond, wees er op, dat de
tegenbetooging langen tijd van te' voren
door de Pruisische autoriteiten was voor
bereid en verklaarde: Niettegenstaande alle
bedreigingen zullen wij aan den Rijn een
vreedzame en werkelijk democratische re
publiek stichten, die het Pruisische milita
risme binnen de perken zal houden en de
wereld de veiligheid en den vrede zal te
ruggeven.
De katholieke geestelijke Kramers ver
klaarde zich verzekerd, dat niettegenstaan
de alle Pruisische dreigementen de vrijheid
van het Rijnland weldra een feit zal zijn, zoo
noodig zal zij zelfs met bloed worden ge
vestigd.
De separatisten konden na afloop van de
vergadering zich zonder incidenten naar het
station begeven.
EEN BRIEF VAN PRESIDENT HARDING.
Naar uit Washington wordt gemeld, Jiad
(thans wijlen) president Harding den 15aen
Juni een brief geschreven waarin hij zijn in
stemming uitte met het plan, door sommige
Amerikaansche bladen aanbevolen, en strek
kende om na te gaan of de Amerikaansche
publieke opinie er voor is, dat de Ver. Sta
ten meer dan tot dusver zullen deelnemen
aan de aangelegenheden van de wereld.
President Harding schreef in dien brief: „Ik
ben er lang van overtuigd geweest, dat de
Ver. Staten noch konden noch wilden toe
treden tot den Volkenbond; maar die over
tuiging is thans te niet gedaan. Ik hoop, dat
er een middel zal worden gevonden voot
een wereld-verbond."
Nog had Harding geschreven, daï zijn ge.
weten hem niet toeliet, onverschillig te blij
ven voor de wereldaangelegcnheden. Het
Amerikaansche volk kon niet koppig blijven
toezien, bij den toestand van isolatie en bij
de onverschilligheid van den kant van an
deren, die hun deel waren geworden. Pre
sident Harding verklaarde ook nog dat het
in zijn voornemen lag een plan te ontwer
pen voor een Wereld-congres.
Kort daarop was hij gestorven.
DE TENTOONSTELLING TE MOSKOU.
Zondag is de buitenlandsehe afdeeling der
tentoonstelling geopend in tegenwoordigheid
van de leden der regeering, vertegenwoor
digers van het diplomatieke corps, delega
ties van landlieden en werklieden en dag
bladcorrespondenten.
De openingsrede werd gehouden door Svi-
dersky, die er op wees, dat de buitenland
sehe afdeeling de goede verstandhouding
verwezenlijkt tusschen het Russische volk en
de volken der geheele wereld.
Krassin betoogde dat de tentoonstelling
het ontzaggelijk vermogen toont van den
Russischen landbouw. De tentoonstelling zal
de eerste baken zijn op den weg van samen
werking tusschen Rusland en het buitenland
voor het herstel van den Russischen land
bouw.
Moukhtar Bey, gezant van Turkije, uit
naam van het diplomatiek corps sprekende,
wees op het groote belang der internatio
nale tentoonstelling, die een groot werk was
van vredesinspanning.
Tsjitsjerin, die met gejuich begroet werd,
dankte Moukhtar Bey en zeide o.a.: De
buitenlandsehe afdeeling der tentoonstelling
stelt den schakel voor, die ons verbindt met
de volken der geheele wereld en onze
vredespolitiek bevestigt, die dikwijls is ver
kondigd. De Russische productie is onver
breekbaar verbonden met de wereld-econo
mie. Wij verzetten ons tegen bewapeningen,
die nieuwe oorlogen voorbereiden, maar
streven naar broederlijke samenwerking tus
schen de volken, vreedzame productie, ont
wikkeling der algemeene economie, en nauw
verband tusschen alle volken voor het wel
zijn der wereld.
Wij zien de gevaren, die onze republiek
bedreigen en bewaken hare integriteit met
de wapenen in de hand, maar onze politiek
is gericht op de vereffening van alle wereld
geschillen. De buitenlandsehe afdeeling der
tentoonstelling zal een factor zijn van vreed
zame samenwerking en een tegenwicht tegen
het internationale antagonisme. Het doet ons
genoegen, hier de vertegenwoordigers der
bevriende mogendheden en der buitenland
sehe industrie te begroeten. Hunne tegen
woordigheid bewijst de versterking der
vreedzame banden, die de volken vereeni
gen. Rusland neemt eene centrale positie in
tusschen de volken van het Westen en het
Oosten en maakt de banden met hen eiken
dag hechter. De buitenlandsehe afdeeling is
een symbool van die banden. Het Commis
sariaat van Buitenl. Zaken houdt het voor
zeker, dat de buitenlandsehe afdeeling er
toe zal bijdragen, om een nauw contact te
vestigen tusschen Rusland en alle volken
der wereld en alle geschillen te vereffenen."
Tondar, vertegenwoordiger der buitenland
sehe exprosanten, wees op de buitengewone
belangstelling, die door het buitenland was
betoond tegenover de tentoonstelling, en
bracht hulde aan de energie en bekwaam
heid der Russische werklieden. „Wij zijn be
reid te werken in nauw contact met Rusland
tot het vestigen van hechte economische be
trekkingen. Leve de eerste Sovjettentoon
stelling!"
De werkloosheid in Oostenrijk wordt
steeds minder. Het aantal werkloozen, dat
ondersteuning ontvangt, hetwelk op het
eind van Februari 167,417 beliep, bedroeg
eind Juni 92,058 en was eind Juli 87,349.
Voor Weenen en omstreken waren deze
getallen respectievelijk 97,800, 61,868 en
59,186
De bezuiniging door vermindering van
het aantal ambtenaren van den Oostenrijk
schen staat, neemt steeds toe.
In het tijdvak van 14 Juli tot 12 Augustus
werden 916 ambtenaren ontslagen, gemid
deld per week dus 229, welk oijfer lager is
dan dat wat vastgesteld is door de voorloo-
pige commissie uit den Volkenbond in over
eenkomst met de Oostenrijksche regeering.
Het is echter waarschijnlijk, dat deze ach
terstand binnen korten tijd zal kunnen wor
den ingehaald, wanneer de kwestie van het
ontslaan van een gedeelte van het spoorweg
personeel zal zijn geregeld.
Teneinde den handel en den uitvoer
met het buitenland te bevorderen, heeft de
Sovjetregeering een besluit afgekondigd
krachtens hetwelk aan textielfabrikanten en
fabrikanten van caoutchoucartikelen de dou
anerechten op de grondstoffen en de werk
tuigen ter vervaardiging noodzakelijk, zul
len worden terugbetaald.
De Ilaliaan.che bladen bevatten een in-
tervieuw van een Italiaansch journalist met
de koningin, waarbij deze verklaarde: Mus
solini, die de natie redde, is een man van een
wonderbaarlijk karakter, ongelooflijke taai
heid en onuitputtelijke energie.
Het Italiaansche vakverbond heeft na
eenige dagen van levendige debatten een
motie aangenomen, waarin het verbond zijn
onafhankelijkheid proclameert' van regeering
en partijen, maar zich in beginsel tegen
geen enkele regeering kant, in het belang der
arbeidersklasse.
Dit besluit is van groot belang, daar tot
dusver het verbond beschouwd werd als een
revolutionair orgaan en vrijwel overeenko
mend in politieke strekking met de soc. par
tij.
De Fransche bladen vernemen uit War
schau, dat Izeptychi, de orthodoxe bisschop
aan de grens is gearresteerd wegens anti-
Poolschc propaganda in Amerika.
DE AUTOBUS.
Steeds van meer zijden gaan stemmen o p,
die aandringen op een regeling van het auto»
verkeer-vraagstuk. Nu weer is het „de Neder
lander" die aan haar ongerustheid ten dezen
als volgt uiting geeft
„Daar heeft zich den laatsten tijd in het
verkeerswezen met groote snelheid een mid'
del van vervoer ontwikkeld, dat naast spoor
en tram een geheel eigen plaats opeischt
en in het publieke leven bij een verstandige
uitbreiding en meer nog bij een verstandige
regeling, die allereerst rekening houdt met
het publiek belang, tot groote beteekenis kan
komen.
Wij hebben hier het oog op het steeds
toenemend gebruik van de automobiel in
het modern verkeer, een gebruik, dat inzon
derheid de laatste maanden ten plattenlande
menige plaats uit een al te langdurig isole
ment komt verlossen en mitsdien toe te jui
chen valt, te meer waar er voor vele van die
plaatsen in de eerste jaren toch wel niet aan
het tot stand komen van een spoor- en of
tramverbinding kan worden gedacht. Maar
dan zal het ook gewenscht zijn, dat deze wijze
van vervoer aan het publiek een zoo groot
mogelijke zekerheid ten aanzien van zijn
veiligheid verschaft en dat het niet tot de
levensgevaarlijke waagstukken behoort in
zulk een vervoermiddel plaats te nemen.
Kan het publiek in dit opzicht gerust zijn
Het is moeilijk een algemeen oordeel uit
te spreken, vooral wanneer men zelf nog
maar weinig van de autobussen gebruik
heeft gemaakt. Maar wanneer men juist bij
die enkele malen, dat men zich in zulk een
verkeersmiddel begaf, heeft kunnen consta-
teeren, dat die veiligheid niet zoo heel groot
is, dan krijgt men toch wel sterk het besef,
dat er te dien aanzien nog zeer veel zal moeten
worden verbeterd. In vele gevallen worden
deze autobussen, vaak door een stalhouder
ten plattelande of een autoverhuurder in
exploitatie genomen, door jongelieden be
stuurd, die er een sportief genoegen in vinden,
gevaarlijke bochten zoo kort mogelijk te ne
men, dikwijls ook de snelheid maar nauwe
lijks verminderend op punten van denweg,
waar dit toch wel noodig zou zijn, J>«tom,
door chauffeurs, die er absoluut^miet aan
schijnen te denken, dat zij de verantwoorde
lijkheid dragen voor de levens van een aantal
medemenschen. En wanneer er dan nog con
currentie in het spel is, zal het wellicht daar
mede nog iets erger zijn, vanwege de zucht
elkander vliegen af te vangen.
Een andere zaak, waar het publiek geen
zekerheid van heeft, doch waarop de veilig
heid gebaseerd is, althans ten deele, is de
deugdelijkheid van het materiaal. Wordt dit
voldoende nagezien en dat op vaste tijden?
Is men er zeker van dat deze autobussen, die
iden ganschen dag worden gebruikt, dag in,
(dag uit, aan de geweldige eischen, die eraan
gesteld worden, kunnen voldoen Wij be
twijfelen het, als we letten op de wijze, waarop
ze veelal in exploitatie zijn gekomen. Boven
dien, deze ondernemers zijn hun eigen baas
en zijn vrij een of meer wagens uit de dienst
regeling te nemen, wanneer zij er voordeel
in zien deze op voordeeliger condities aan
een of ander gezelschap te verhuren. De rei
ziger, die dan op het passeeren der „bus"
staat te wachten om in een naburige plaats
aan den spoorweg den trein nog te halen,
moet dan maar zien hoe hij er komt. Zulke
gevallen doen zich voor, en naar we verne
men, niet zelden, al zijn er ook lieden onder
deze ondernemers met grooter verantwoorde
lijkheidsbesef. Die dan, bij het vervallen van
de verbinding, zelfs als dit geschiedt buiten
hun schuld, rijtuigen zenden om de passagiers
niet al te zeer te dupeeren. Ook zulke gevallen
zijn ons bekend, maar het feit, dat niets
den ondernemer kan noodzaken in de eerste
plaats om 't belang der reizigers te denken,
is toch oorzaak, dat het reizen met een auto
bus iets zeer or zekers is.
Nu het autobus-verkeer zich zoo snel aan
het ontwikkelen is, meenden wè op dit alles
even te moeten wijzen. Op het oogenblik is
de toestand zoo, dat men feitelijk van een
chaotische verwarring kan spreken. Wie maar
een rijbewijs heeft en daarbij beschikt over
eenig kapitaal, kan plotseling zich opwerpen
als een der regelaars van het gemeentelijke
en intercommunale verkeer, door daaraan
mede te doen. Zijn zijn „bussen* sterk ge
noeg daarvoor, zijn de chauffeurs betrouw
bare mannen, kan men op zijn dikwijls per
advertentie geannonceerde dienstregeling
aan Wat wij ervan bemerken, is met be
moedigend geweest en deed bij ons de vraag
opkomen, of hier niet gewaakt behoort te
worden door de gemeentelijke overheid, die,
naar het ons voorkomt, in dit opzicht wel
iets kan doen en wanneer het intercommunale
verbindingen betreft, dit kan doen in samen
werking met andere gemeenten. Het moet
haar toch mogelijk zijn, de verkeerde ele
menten er uit te houden door verstandig
toezicht kan dan verder voor de veiligheid
van 't publiek veel worden gedaan. Dit is
iets dat heel spoedig noodig zal worden,
want we zullen in de eerste jaren nog wel
een groote toeneming zien in deze wijze van
verkeer. Reeds nu wordt het tempo, waar
mede de autobusdiensten .worden ingesteld,
al sneller en sneller en de concurrentie zal
tot gecolg hebben, dat men uit de wagens
haalt, wat er uit te halen is. Het kan dus wel
niet anders, of van overheidswege zal met
ter beveiliging van het publiek zich met het
vraagstuk moeten gaan bezig houden. We
willen hopen, dat dit dan tijdig geschiedt."
Er gaan steeds meer stemmen in onze pers
op, om de wijze van candidaatsstelling voor
de Tweede Kamer, zooals die thans geregeld
is, in hoofdzaak te behouden en dus ook in
dc toekomst te doen plaats hebben door
middel der politieke organisaties, d. w. z.
dc kiesvereenigingen.
Wel wordt tevens aangedrongen op wij
ziging en verbetering der gevolgde methode
en de urgentie hiervan bepleit.
Maar de inrichting van een Verkiezings-
raad uit de sociale en daarmede gelijk ge-
Stelde organisaties vindt over 't geheel ge
nomen slechts matigen bijval.
Ook in den kring dergenen, die zeiven tot
die organisaties behooren, rijst tegen het
plan, door de commissie-Barge ontwikkeld,
bezwaar.
Zoo bevatte Onze Strijder, orgaan van den
Ned. R. K. Bond van Overheidspersoneel,
kortelings een artikel met het volgende slot:
Op het oogenblik reeds wordt in som
mige gevallen in de hoogste en in de
laagste colleges van de Katholieke arbei
dersbeweging telkens opnieuw een poging
gewaagd, om de politiek, met al de ge
volgen van dien in bet organisatiewerk te
betrekken.
Thans gelukte het als regel nog om dit
te voorkomen. Als straks echter officieel
en nog wel door de hoogste leiding deel
genomen wordt aan het practische poli
tieke leven, als door de Commissie-Barge
voorgesteld, vreezen wij, dat een voort
durend twistgeding in onze sociale orga
nisaties wordt binnen gehaald.
Daarom luide ons advies: De sociale
organisaties doen niet mee aan het,poli
tieke leven op een wijze, als door de Com
tieke leven op een wijze, als door de
Commissie-Barge voorgesteld.
En de Maas en Waler, een orgaan, dat
veel op het platteland gelezen wordt en
geacht mag worden met de gezindheid in
landbouwkringen op de hoogte te zijn,
schrijft:
„Het systeem-Barge kleven zoo vele en
zoo groote fouten aan, dat het naar onze
overtuiging onbereikbaar is. Het bestaande
stelsel voldoende te corrigeeren lijkt ook
ons mogelijk en meer gewenscht dan een
hachelijke proefneming roet Barge".''
HET SPEL DER POLITIEK.
De afloop der Eerste Kamerverkiezingen
heeft in sommige kringen wat teleurstelling
opgeleverd.
Zoo klaagde „De Volkskrant" er over,
dat er niet meer arbeiders of ten minste
leiders van arbeiders-organisaties gekozen
zijn.
Niet zoozeer omdat dc arbeiders-afge
vaardigden buitengewoon geschikt zouden
zijn om de taak der Eerste Kamer te ver
vullen, doch omdat er nu eenmaal ook twee
leiders van de sociaal-democratische vak
beweging zijn gekozen, ni. de heeren Sten
huis en Moltmaker.
Het is vindt het blad op den duur
een onafwijsbare eisch, dat in de Eerste
Kamer wier werkkring veel zal gaan ver
schillen van dien uit vroeger tijd, in behoor
lijken getale de mannen aanwezig zijn, die
ook op het terrein der practijk en uit
eigen ervaring zich met de sociaal-demo
cratische arbeiders-vertegenwoordigers kun
nen meten.
„Men zou toch wel eens kunnen beginnen,
aldus „de Nieuwe Eeuw", met te vragen of
het op den weg van onze partij ligt er aan
mee te werken, dat de Eerste Kamer een
doublure wordt van de Tweede.
En zeker gaat 't niet aan, arbeiders
afgevaardigden te eischen, omdat de sociaal
democraten die óók hebben.
Voor ons is de eenige eisch: een goede
Kamerfractie die in het kader van de taak
der Eerste Kamer haar werk aan kan. Of
de heeren professor zijn of arbeider, is ons
volmaakt onverschillig. Er zijn professoren,
die van het arbeidersvraagstuk iets meer
begrip hebben, dan de mannen der praktijk
en ervaring.
Bovendien is het een nadeel voor de ar
beidersbeweging wanneer alle leiders in dö
Eerste of Tweede Kamer terecht komen.
En ten slotte: er dreigt oneeffigheid. In
het orgaan van onze katholieke handels
reizigers „St. Christoffel" wordt aan het
adres van de „Volkskrant" opgemerkt, dat
er noch in de Tweede noch in de Eerste
Kamer een katholieke handelsreiziger zit
ting heeft.
Dat is werkelijk een gemis.
Misschien wil Dr. Nolens daar een vol
gende keer eens aan denken.
Of anders de Verkiezingsraad."
Zij beet zich op de lippen en wachtte
tot de kamenier weg was toen echter greep
tij Kathe, die zwijgend het salon wilde verla
ten, bij den arm en hield haar terug. „Een
oogenblikje, als het u belieftIk moet u
«eggen, dat uw houding mij een rol opdringt,
die ik op den duur niet kan volhouden.- Tot
September is een lange tijd. Wat is natuur
lijker dan dat de tante van de bruid van haar
aeef dezelfde heldhaftige zelfverloochening
verlangt, die door het model van een zuster
geleverd wordt? Ik moet die vuile, on-
gewasschen kindervingers aanpakken, met
lammerengeduld gevallen steken opnemen,
totdat zoo'n harde dagloonerskop de handig
heid van het breien zich eigen heeft weten
te maken. Ik moet nu en dan die smerige
gezichten afvegen, die ruwe bossen haar
streelen en uren lang met dien onsmakelij ken
troep rondspringen ik heb het geprobeerd
brrr En schei ik er nu mee uit, dan ver
telt die opstookster van een tante aan Bruck,
«at ik 'n waar monster ben, 'n schepsel dat
Biet van kinderen houdt. En daarom verbied
»k u voor nu en voor het vervolg die manier
yan doen ift het huis van mijn bruidegom
jk verbied het u, krachtens mijn goedver-
jkregen recht verstaan l"
„Ja, verstaan Maar ik zal desnietfdtnin
blijven doen, wat mijn geweten mij niet
verbiedt," antwoordde Kathe kalm, maar
bepaald, en schoof tegelijk met krachtige
beweging Flora's hand van haar arm. „Uw
foed recht, dat gij voor het overige zelf weinig
ebt geteld en in mijn tegenwoordigheid
hebt verworpen
„Ja, dat is waar, dat is waar riep Hen-
riette, die plotseling naast Kathe stond en
wier blik, met onverzioenlijken haat, op Flo
ra gevestigd was.
„Dat recht kom ik in geen geval te na,
voor zoover ik althans weet" vervolgde Kathe.
„Maar het is treurig met u gesteld als gij in
de menschlievende daden van anderen een
voor u gevaarlijke en vijandige handeling
meent te zien."
„Gevaarlijk?" herhaalde Flora, de handen
met een spottenden lach in elkander slaande.
„Lief kind, wijste onder alle wijze zede-
preeksters, gij vergist u een beetje. Een liefde,
waar dit alles mee gebeuren kan, wat ik als
vuurproef over het hoofd van Bruck heb la
ten henengaan, kan door geen gevaar meer
worden bedreigd."
„Treurig genoeg," mompelde Henriette,
met doffe, haast gesmoorde steni en toornig
saamgeknepen handen. „Ik moet mij altijd
Bruck in zijn vroegere mannelijke standvastig
heid, in Zijn flinke verschijning, in zijn eer
biedwaardig karakter voor den geest roepen,
om hem niet voor een lafaard te houden."
„Gelukkig is het toch eigenlijk nog maar
om een korten tijd te doen tot September,
dan zijn de verlovingsdagen om," vervolgde
Flora, terwijl zij voor Henriette's woorden
eenvoudig de schouders ophaalde, „en het is
niets anders dan een soort van beleefdheid
tegenover de oude vrouw, met wie ik op een
goeden voet wil blijven. Te Leipzig wordt
alles anders daar vervallen al die redenen,
die er hier voor bestaan, van zelf, en Bruck
zal in de eerste weken van ons trouwen wel
inzien, dat een vrouw, zooals tante die voor
hem verlangt, niet alleen een last, maar zelfs
een onmogelijkheid wezen zou. Hij zal mij
in mijn volle waarde leeren kennen als de
bezoeken in zijn salon, waar ik mij presideer,
een schoone glans werpen opzijn betrekking,
als hij mij met bevallige gemakkelijkheid al
tijd op mijn post ziet, zonder dat mijn weinige
zorg voor de huishouding te groote geldelijke
offers van hem vraagt. Ik heb alles al bere
kend na aftrek van mijn kleed-en speldegeld
houd ik nog genoeg over, om het loon van
een volleerde keukenmeid, een huishoudster,
een kinderjuffrouw en een gouvernante zelf
te betalen."
Bij die laatste woorden sloeg zij de oogen
neer op de fijne rooskleurige nagels en keerde
zich in trotsche houding langzaam om.
De hooge spiegel weerkaatste haar gestalte,
die prachtige figuur, bij welker aanblik men
zich onmogelijk kon voorstellen, dat zij ooit
in huiselijke vertrouwelijkheid een kind op
haar schoot zou wiegen, bij het ziekbed aan
de kleine sprookjes zitten vertellen en in de
kinderkamer zijn, wat de trouwe moeder
wezen moet, het troostend licht, dat door geen
nacht verduisterd wordt, de hoogste macht,
die met een kus eiken strijd beslecht, de
nooit vermoeide steunende arm, waaraan
het kind lichamelijk en geestelijk leert loopen.
En haar oog dwaalde rond als dronken van
schoonheid en bleef vergelijkend hangen
aan het in het wit gekleede meisje, dat voor
het blauw fluweelen porti ère stond. Tegen
dien achtergrond kwamen de jeugdige ge
stalte, de prachtige gelaatskleur, de rijke
haarvlechten en de donkere, door het zui
verst paarlemoer omgeven oogen, heerlijk uit.
Vertegenwoordigde de schoone Flora de
„wetende" vrouw, die reeds veel van het
leven had gezien, tegenover haar stond de
maagd.ltjke kuische vol kinderlijke
onscnu.'d en vlekkelooze reinheid van ziel.
Blijkbaar mishaagde dit haar spottend lachte
zij tegen het beeld in den spiegel en boog zich.
„Ja, ja, kleintje, zoo viooltjesachtig beschei
den zult gij ook niet altijd blijven, en al die
huiselijke aardigheden, waar juffrouw Lu kas
u, met onnoozele overdrijving, zoo geschikt
voor heeft willen maken, voegen u in de
toekomst evenmin als mij. Maurits houdt
cok niet van dat gerinkel en geklapper, dat
die sleutelbos het geheele huis door laat hoo
rei, wees daar maar zeker van, al belooft hij
u ook honderdmaal het mooiste kippenhok
van de wereld. Juist hij, met zijn nieuwbakken
adel, zal op de sneeuwwitte, fijne handen
zijner vrouw nog veel meer letten dan zelfs
onze allerdoorluchtigste."
Blozende was Kathe buiten de weerkaat-
ing van den spiegel getreden. „Laat Maurits
doen wat hij wil Wat gaat mij dat aan
vroeg zij, terwijl zij de groote oogen vol ver
bazing op Flora sloeg.
„Maar ik bid u Flora, hoe kunt ge toch
zoo onhandig zijn en Maurits zoo openlijk
vooruit loopen vroeg Henriette en zag
met schrik naar het ontstelde gelaat van
Kathe.
„Kom, kom, hij zal er mij dankbaar voor
wezen, dat ik een beetje den weg voor hem
baan. En denkt gij dan, dat ik daar iets ge
zegd zou hebben, waar Kathe niet van wist
Daar is geen meisje boven de vijftien jaar
zonder voelhorens van verlangen en wen-
schen. Zoodra een mannenhart er even aan
raakt, trilt de elektrische schok door de voel
horens heen en trekt door het geheele lichaam.
Die dat niet toestemt is öf aartsdom öf aarts-
koket." Zij bezag zichzelve weder in den
spiegel en streek zich de lokken van het
voorhoofd. „Als men gezien heeft, hoe de
kleine zich zoo vertrouwelijk tegen hem weet
aan te vleien, dan weet men er meer van niet,
Kathe, gij begrijpt me wel En met dartelen
lach hief zij den rechterarm op en zag onder
dien arm door de jongere zuster aan.
„Neen, ik begrijp u niet," antwoordde het
meisje, terwijl haar stem beefde van de aan
doening, die zoowel door de verontwaardi
ging als door een angstig voorgevoel in haar
binnenste werd opgewekt.
„Kom Kathe, wij gaan weg," zei Henriette
en sloeg haar arm om de heupen der groote,
slanke zuster, om haar zoo met zich mee te
trekken. „Ik kan zulke onbescheiden schaam-
EEN SCHRIJVEN VAN HET DOORLUCH
TIG EPISCOPAAT.
Naar het „Centrum" verneemt, zal evenals
in 1898 ter gelegenheid van de troonsbestij
ging der Koningin, door het Doorluchtig
Episcopaat een collectief schrijven tot de ge-
lóovigen worden gericht in verband met het
zilveren Regeeringsjubileum van Hare Ma
jesteit.
PROPAGANDA ONDER HET SPOORWEG
PERSONEEL.
De directie der Nederlandsche Spoorwe
gen heeft een rijtuig ter beschikking gesteld
van dc Vereeniging van geheelonthouders
onder Nederlandsch spoor- en tramwegper
soneel. Dit rijtuig is ingericht voor propaganda
onder het personeel; er zullen reizen mee ge
maakt worden naar de verschillende stations.
Het bevat een keine tentoonstelling, die
kosteoos toegankelijk zal zijn voor het per
soneel.
telooze dingen niet hooren," voegde zij er bij
en stampte toornig met den kiemen voet op
den grond.
„Ba, maak u maar niet zoo driftig," spotte
Flora, terwijl zij Kathe den etui met de robij
nen toereikte. „Hier, kind, gij wilt toch die
kostbare steenen zoo maar niet in het salon
leggen ,waar een ieder in -en uitgaat
Onwillekeurig en naïef als een kind hield
Kathe de rechterhand, waar de etui in zou
worden neergelegd, op den rug. „Laat Mau
rits dat maar weer terugnemen," zei ze op
vasten toon. „Uw grootmama heeft wel ge
lijk het is een ongepast geschenk en ik
behoor zulk een kostbaar sieraad niet te
dragen."
„En denkt gij nu, dat ik aan die opge
schroefde onnoozelheid geloof?" riep Flora
geërgerd uit. „Loop heen Dat kinderlijke
voegt bijzonder slecht bij een zoo groote,
vierkante meid. Daar ligt die kanten shawl
ook, die Maurits voor Grootmama mee
bracht zij bedankt er voor zij is veel
gevoeliger dan uw zusters, die het heel na
tuurlijk vinden, dat het geschenk voor u
het onze vier, vijfmalen in waarde overtreft.
Stel u toch niet zoo bespottelijk dom aan
Dag aan dag hoort gij dat gezaag en gehamer
in het paviljoen iedereen in huis, ja, zelfs
het werkvolk weet, dat daar een woning voor
grootmama in orde wordt gebracht, opdat de
jonge gemalin van den heer handelsraad hief
haar vrijen intocht zou kunnen houden nu,
onschuldig lam moet ik mij soms nog dui
delijker uitdrukken?"
