De Koninginne-feesten.
mmimWms.
UIT DEN OMTREK.
Hst spoorwegongeluk bij
Hannover,
HEEMSTEDE.
DE JUBILEUMSFEESTEN.
HHEJIU1DSM NIEUWS
OVERLEDEN NEDERLANDERS BIJ DE
RAMP IN JAPAN.
o.m. Historische optocht, bloemencorso,
ringrijden, kinderspelen.
Ook in deze gemeente beloven de jubi
leumfeesten, welke 13, 14 en 15 September
gehouden zullen worden, iets grootsch te
worden.
0. m. zal er een historische optocht
gehouden worden, er is een bloemencorso,
ringrijderij, kinderspelen, tractatie der
schoolkinderen, enz. Voor muziek is natuur
lijk uitstekend gezorgd. We laten hieronder
het programma Volgen
Donderdag 13 September is er
Koraalmuziek vanaf het Raadhuis.
De volgende nümmers worden gespeeld
1. Wilhelmus.
2. Looft God, looft zijn naam alom.
3. Nun danket alle Gott.
Daarna zijn er godsdiènstoefeningen in
de verschillende kerken dezer Gemeente.
Dan volgt het opstellen van pl.m. 1000
schoolgaande kinderen op de Vrijheidsdreef,
en daarna gezamenlijk optrekken naar het
Raadhuisplein, waar zang is van de leer
lingen der hoogste klassen vóór het Raad
huis.
Gezongen worden het „Wilhelmus",
„Wilt heden nu treden" en „Een lied van
Nederland."
Na het zingen wordt door de kinderen een
rondgang door een deel der gemeente ge
maakt, waarbij gevolgd wordt de volgende
route Van Merlenlaan, Heerenweg, Kerk-
laan, Raadhuisstraat. De ontbinding van den
stoet is vóór het Raadhuis.
Tractatie der kinderen in verschillende
Ischoen en uitreiking van een blijvende herin
nering aan het jubileum volgt alsdan, als
mede kinderspelen in Groenendaal.
In den loop van den dag wordt een muzi
kale wandeling door de gemeente gemaakt
door het muziekgezelschap „Eensgezind
heid".
Vrijdag 14 September is er Ringrijden
voor paren, in de Oldenbarneveldiaan, (waar
van minstens één persoon in Heemstede
woonachtig moet zijn) in tweewielige rijtui
gen. De prijzen zullen bestaan uit kunstvoor
werpen.
Bloemencorso is er vanaf het ververschings-
huis. Van 1. versierde rijtuigen en automo
bielen 2. sportkarren, bokkenwagens enz.
3. rijwielen 4. reclamewagens. De prijzen
zullen bestaan uit medailles en kunstvoor
werpen.
Het Bloemencorso zal vertrekken vanaf
het ververschingshuis in Groenendaal en gaat
langs 't Molentje, Molenlaan, Valkenburger
plein, Bosboom Toussaintstraat, Nic. Beets-
straat, Wilhelminaplein, Camplaan, Raad
huisstraat, Binnenweg, Bronsteeweg, Ovcr-
boschlaan, Adr. Pauwlaan, Laan van Rozen
burg, Laan van Bloemenhove, Zandvoortsche
Laan, Heerenweg, Van Merlenlaan, Raad
huis en daar zal het worden ontbonden.
Concert wordt gegeven door de Haarlem-
sche Orkestvereeniging onder leiding van den
heer N. Gerharz. Concert is er mede voor het
Raadhuis van de Harmonie-Kapel „St, Mi
chael", onder leiding van den heer Tellings.
Het volgende programma wordt afgewerkt:
1.Wilhelmus, oude toonzetting, Valerius
2. Jubileum-Marsch, P. Jansens 3. La dame
au Coeur d'Or Ouverture, G. Gadenne 4.
3el!atrix, M. Caldero 5. La Jolie FJamande,
Valse, D. Bauwers 6. Vaderlandsche liede
ren, J. A. Scholte 7. Feestklanken M. J.
H. Kessels 8. Vlaamsche kermis, Q. Bau
wers 9. Nelly, Valse, A. Rulland 10. Wien
Necrlands Bloed, J. Wilms Finale Onaf-
hankelijkheidsmarsch, P. A. Stenz.
Zaterdag 15 September is de dag van den
grooten Historischen optocht. Vanaf het
Landgoed „Iepenrode" aan den Heerenweg
bij de Van Merlelaan. De route volgt hieron
der
Concert vopr het Raadhuis wordt gegeven
van het Haarlemsen Tram-Fanfarecorps
„E. S. M.", onder leiding van den heer Reij-
nier van 't Hof, waarbij het volgende pro
gramma wordt gespeeld
1. Volksliederen, a. Wien Neerland Bloed,
b. Wilhelmus (Oude toonzetting) 2. Feest
groet, marsch, Gallin 3. Euridyce, Andante,
Felix Boison 4. Lentezang, marsch, M. J.
H. Kessels 5. Nelly, Valse de Concert, A.
Rulland 6. Drapeou de Beets, marsch 7.
Le Secret de Bohémienne, Fantasie, R.
Massard 8. La Gentille, Valse de Concert,
J. Kalma 9. La Reconnaissance Fantasie, A
Benoodt10. Le Petit Majoor, marsch, A.
Torelli 11. Danklied Malerius.
Des avonds is er groot vuurwerk, hetwelk
zal gegeven worden bij het Valkenburger-
plein.
In een inleiding van het programma wordt
het volgende omtrent den optocht opge
merkt
„Bij de samenkomsten van onze Commis
sie, die tot doel had te beraadslagen op
welke wijze wij het Jubileum van onze be
minde Koningin waardig zouden vieren,
overwogen wij onder meer, de wenschelijk-
heid en mogelijkheid van een Historischen
optocht en besloten wij, uit te vorschen welk
belangrijke feit, geschikt om in die vorm uit
te beelden, werden vermeld.
Wij vonden in een der weinige boeken wel
ke nog uit het archief der Ambachtsheerlijk
heid van Heemstede overbleven en berusten
in het gemeentelijk Archief, onder meer, een
bezoek van den Prinses Maria van Engeland
op den 8en September 1644 aan den toenma-
ligen héér van Heemstede „Adriaan Pauw",
hetwelk in de volgende woerden stond ver
meld
„Den achtsten September 1644 quam de
Princesse getrout met Prinse Willem op
het huys te Heemstede met Lady Siam-
hope, de heer van Heetnvliet, vele edelen,
dames en verder gezelschap in drij karos
sen. Zij wierd van den heer van Heemstede
verwellekomt en geleit, doch vertoefde niet
en is weder vertrokken."
Wij besloten, dit feit, waarbij een Prinses
verwant aan het Huis van Oranje, de hoofd
persoon was, als onderwerp te kiezen van
onzen voorgenomen Historischen optocht.
Aan de hand van de geschiedenis uit den
tijd, gemaakt, dat de Prinses, een dochter
van Koning Karei I van Engeland, vertrok
ken van uit Amsterdam op hare doorreis was
naar den Haag, waar heur Gemaal, Prins Wil
lem II, Stadhouwer, vertoefde, na zijn terug
keer uit den strijd in Staats Vlaanderen, waar
hij Zich in het leger van vader Prins Frederik
Hendrik, roemrijk had onderscheiden en een
voornaam aandeel had gehad in de bevochten
zege.
Wij verplaatsen ons nu in den tijd van de
handelingen en stellen ons voor dat de toe-
malige heer van Heemstede, Adriaan Pauw,
die van 1631 tot 1636 Raadspensionaris van
Holland was en in 1649 Gezant aan het En-
gelsche Hof, het Vorstelijk bezoek waarvan
de Prinses hem enkele dagen te voren per
koerier had kennis gegeven, op hoogen
prijs stelde. Hij heeft dus het plan gemaakt
zijn Hooge Gasten met alle eerebetoon en
statie te ontvangen en aan het gemeentebe
stuur last gegeven het hooge gezelschap tot
aan de grens van zijn domein te gemoet te
treden.
Nadat de gebruikelijke begroeting is ge
schied, begeeft de stoet zich in de richting
van het Kasteel Vier Klaroenblazers, welke
aan het hoofd van den stoet marcheeren.
kondigden door trompetsignalen de komst
der gasten aan en zoodra deze signalen op het
slot worden vernomen, herhalen Klaroen
blazers van het kasteel af deze signalen, hier
door te kennen gevende dat het gezelschap
jn aantocht is. -
Bij dit laatste trompetgeschal treedt de heer
Heemstede met zijn familie naar buiten en
wacht op de brug van het slot de komst der
hooge gasten af.
Zoodra de stoet tot voor het kasteel is ge
naderd, groepeeren de militairen in Civiele
afdeelingeh, weike aan de Hoofdpersonen in
de karossen voorafgaan, vóór het slot en de
daarna volgende afdeelingen evenzoo, zij
vormen aldus een kring om de Hoofdperso
nen, die inmiddels zijn uitgestegen en aan den
heer van Heemstede en diens familie worden
voorgesteld.
Nadat de karossen intussschen zijn door
gereden, richt de heer van Heemstede een
Dlechtigen welkomstgroet aan Hare Konink
lijke Hoogheid, welke hierop door de Prin
ses wordt beantwoord.
Nadat dit ceremonieel is geëindigd, bege
ven zich de Prinses en haar gevolg wederom
in de karossen, die inmiddels zijn voorge
reden.
De heer Pauw en familie doen hunne gas
ten daarop uitgeleide tot aan de slotbrug,
waarna de stoet wederom in dezelfde volg
orde de reis voortzet, tot aan de grens der
gemeente, vergezeld van het bestuur en der
overige autoriteiten."
De Historische optocht zal aanvangen
om 3 uur. Hij wordt ingedeeld als volgt
4 Klaroenblazers, de heeren P. van Deur-
sen E. StolvoortW. Hageman en P. van
den Linden. Een Hoofdman der Hellebaar
diers, de Heer J. Stijnman, 12 Hellebaar
diers, de Heeren P. Hendriks P. Voorde-
lake P. Voordelake A. Selhorst J. Juf
fermans H. P. Warmerdam J. van der
Horst J. Olders A. Koelemeijer H. J.
Honschoten. De Heer van Sommelsdijk, te
paard, de Heer A. Schouten Jr. een Schild
knaap, de Heer L. Steenvoorden de Heer
van Haersolte, te paard, de Heer H. v. Dort
een Schildknaap, de Heer W. Kres de Heer
Boreel, te paard, de heer F. van Dort een
Schildknaap, de heer A. Bos de Schout,
Hendrik de Goyer tevens Baljuw en Caste-
leyn van den Huyze Heemstede en Secreta
ris van den huyze en Heerlijckheit Heemstede
de heer B. W. Colenbrander. 7 Schepenen.
Frans Jansse van Opmeer, de heer G. Jansen
Hendriks Lenart Gerritsse, de heer H.
Rozenmeijer Gerrit Huybrechtse van Wer-
ve, de heer Rozenmeijer Daniël Camby,
de heer J. Veen Tan Gillisse van Eechen,
de heer H. Rhee Jan Pietersse Kniclcer, de
heer J. Rheè Pieter Claess van Moolewegh,
de heer A. Perforce Symon van Steynberch,
Onder-Secretaris, Gerechtschrijver, de heer
WanrooyJan Adriaansz. Leeghwater, Ne-
derlandsch Molenmaker en Waterbouwkun
dige, de heer M. C. Colenbrander.
le karos waarin Freule van Brederode,
(Juffer van Staet) Mevr. Quarles"van Uffort-
Doileman Freule van Dohna, (Juffer van
Staet) Mevr. Teding van Berkhout-van Len-
nep Sir Alexander Hume (Hofmeester) de
heer Labouchère.
Bediening der le karos Een koetsier, de
heer G. Teeuwen een palfrenier, de heer
S. Cramer een voorrijder, de heer Th. Ver-
donschotLord Ears, te paard, de heer J.
A-Ioolenaar een schildknaap, de heer T.
Leuven Sir Patrich, te paard, de heer W.
Moolenaar een schildknaap, de heer H. de
Groot Mons. Oxembridge, te paard, de
heer H. de Grooteen schildknaap, de 'lieer
van Wees.
2e karos, Hoofdkaros waarin Princesse
Maria van Engeland, Freule A. Teding van
BerkhoutLady Stanhope, Freule Teixeira
de Mattos Joan van de Kerckhove, (Heer
van Heenvlief) de heer Jhr. P. v. Lennep»
Bediening der 2e karos (Hoof d karos) een
koetsier, de heer H. Teeuwen een palfre
nier, de heer N. W. Draye'r een voorrijder,
de heer J. Brouwer de Heer van Reede van
Renswoude, te paard, de heer J. Roesteen
schildknaap, de heer Th. v. d. Putten de
Heer van Randwijck, Ritmeester, te paard,
de heer A. Odijk een schildknaap, de heer
Driessen de Heer van Gent, te paard, de
heer een schildknaap, de heer J. v. d. Put
ten.
3e Karos, waarin Madme Lillies, Hof
dame, Mej. M. AbersonMadlle Aber-
cromny, Hofdame, Freule v. Riemsdijk
Monsr Hopton, stalmeester, de heer J. Wal
ler Jan Joosten Prola, Kerckmeester, de
heer Geurink Isbrandt Gerritssen, Kerck
meester, de heer VerburgDs. Johannes
Paulinus, Predikant, de heer Visser.
Bediening 3e Karos een koetsier,- de h eer
H. Neeskens een palfrenier, de heer L. H.
Peters een voorrijder, de heer J. P. J. Prins
Hendrick Janssen, houtvester moolenmees-
ter, de heer E. J. Jurriëns Claes Luyten,
moolenmeester, de heer J. de Waal Corne-
lis Buys, Notaris, de heer v. d. Ploeg Wou
ter Govertse, Bode en schutter, de heer J.
Loerakker de Heer van Banoy, te paard, A.
de Wilde een schildknaap, de heer Jan
Kuipers Comte de Carnasson, te paard, de
heer F. A. Vromans een schildknaap, de
heer J. Geels Baron van Doux, te paard, de
heer P. J. van Dorteen schildknaap, de hder
H. Geels.
Een Weversgiide. 4 Wevers, de heeren
C. Kulk, M. J. Beck, J. J. H. Koelemeijer
en Th. Leuven een gildeknecht, J. W. Kuik;
een Hoofdman der Musketiers, de heer P.
Spek 12 Musketiers, de heeren L. Booms,
C. Barnhoorn, C. B. Kramer, B. v. d. Meer,
P. H. Weipers, J. Jansen, H. v. d. Berg, C.
Cramer, L. J. J. v. d. Putten, J. L. Steen
voorden, J. Hageman en J. Leuven.
De familie Pauw welke de Prinses en haar
gevolg op het Huijs te Heemstede zal be
groeten, bestaat uit Adriaan Pauw, (Heer
van Heemstede) de heer L. Beels van Heem
stede Anna van Ruytenburch, (zijn Echt-
genoote) Mevr. L. Beels van Heemstede
Gerard Pauw, (Raadsheer bij de Grafelijk
heid van Holland) de heer Jhr. J. P. Teding
van Berkhout Michael Pauw, (Capitein 'bij
een Comp. Voetknechten) de heer T. En
schedé Adriaan Pauw, (Pensionaris bij het
Hof van Holland) de heer G. v. Lennep.
Anna Cornelia Pauw, (Echtgenoote van Ser-
vaas van Panhuys) mej. E. Dorhout-Mees.
Adriana Jonckheins (Weduwe van Reynier
Pauw) mej. J. Meinesz een kindje, (van
Adr. Jonckheins en wijlen Reynier Pauw)
kindje Beels van Heemstede ;2 klaroenbla
zers, de heeren M. v. d. Ham en A. Leuven.
De stoet zal vanaf het landgoed „Iepen
rode", gaan langs de van Merlenlaan, en
zich vervolgens door den hoofdweg van de
Vrijheidsdreef begeven naar het weiland
rechts aan het einde van genoemden weg,
waar het kasteel des Heeren van Heemstede
is opgetrokken. Hier zal, wanneer de stoet
zich vóór het slot heeft gegroepeerd en de in
de inleiding benoemde ceremoniën zijn ge
schied, de heer Adriaan Pauw een toespraak
richten tot de Prinses Maria, waarop de Prin
ses zal antwoorden,
Dan zal de optocht wederom formeeren,
zooals tevoren en den terugweg aanvaarden,
to$ aan de Slotbrug, begeleid door de familie
Pauw, welke zich daarna weder in het kasteel
zal terugtrejkken.
De stoet zal den terugweg nemen langs de
Vrijheidsdreef, Raadhuisstraat, Binnenweg
Koediefslaan, Heerenweg, waarna zij zich,
weder op „Icpenrode" teruggekeerd, zal
ontbinden.
Omtrent de gevormde comité's het vol
gende
Eere-Voorzitter is de heer Jhr. J. P. W.
van Doorn, Burgemeester.
Het Eere-Comité bestaat uit de heerep
L. Beels van Heemstede, Ambachtsheer
Jhr. Mr. D. E. Van Lennep Jhr. H. J.
Deuts van Lennep en mevrouw Douairière
Van Wickcvoorc Crommelin van Berken
rode.
De regelings-commissie bestaat uit de
volgende ieden
Dr. M. Colenbrander, Voorzitter H. A.
Waller, Vice-Voorzitter J. De Jong, Se
cretaris A. de Wilde, Lid van Verdienste;
Jhr. P. N. Quarles van Uffordt, Penning
meester W. J. A. Duijnstee J. G. Jansen
Hendriks J. van der PolD. Pronk Jac.
Roest Jr.J. SchellingH. A. Schouten
D. J. van der Stam Dr. J. F. M. Sterck
A. A. Swoifs Jan Wiegman L. de Wilde;
F. J. M. Wilking L. Zieren.
iiubmmi mum
Naar aanleiding van het spoorwegongeluk
met den Hollandscher. D-trein, welke om
9 uur 51 van Leipzig via Hannover naar
Nederland was vertrokken, heeft een der
verslaggevers van het Persbureau Vaz Dias
een onderhoud gehad met eenige geredde
Nederlanders uit den verongelukten trein.
Deze verhaalden, dat in Hannover, waar
zij met den trein uit Leipzig aankwamen,
verschillende personen uit den Berlijnschen
trein overstapten. Omstreeks vier uur des
.nachts vertrok de trein, die, behalve uit
eenige slaapwagens, ook uit een drietal per
sonenwagens bestond, uit Hannover. Men
zal Ongeveer een kwartier gereden hebben,
toen de trein tusschen Seelzo en Deckensen
bleef stilstaan. Naar sommige reizigers ver
klaren, gebeurde dit wegens onveilig sig
naal anderen zijn van meening, dat de
trein stopte omdat de as van een wagon
heet geloopen was.
Hoe het ook zij, een feit is dat alle reizi
gers van wie de meesten sliepen, nadat de
trein circa tien minuten had stilgestaan,
opgeschrikt werden door een ontzettenden
schok, gevolgd door het rinkelen der glas
scherven en het geschreeuw. Er stond een
hevige paniek. In allerijl ontvluchtte men
de coupés, en tot ieders groote verbazing
ontwaarde men, dat de laatste wagon in
brand stond. Men ging er heen trok met
alle macht het gasreservoir onder dezen
wagon uit, om te voorkomen dat het vuur
ook dit reservoir zou bereiken. VoorZoover
men zelf geen wonden had opgeloopen, toog
men aan het reddingswerk.
Wat was er gebeurd De trein uit Han
nover met bestemming voor Keulen was op
den stilstaanden trein geloopen, doordat de
machinist van eerstgenoemden trein het
onveilig signaal te laat opmerkte. Welis
waar remde hij uit alle macht, waardoor
hij een nog ernstiger ongeluk voorkwam,
maar waar hij eerst op 300 meter afstand
een stilstaanden trein opmerkte, kon hij
met dit krachtig remmen niet verhinderen,
dat de locomotief op den trein inreed. En
de gevolgen waren verschrikkelijk. De ach
terste wagen was door de aanrijding geheel
in de voorlaatste wagen geschoven en alle
inzittenden, met uitzondering van die, welke
zich in de eerste coupé van dit derde klasse
rijtuig bevonden, zijn als gevolg daarvan
doodgedrukt.
Griezelig zijn de verhalen welke sommige
reizigers daaromtrent deden. Men zag tus
schen het versplinterd rijtuig de overblijfse
len van lichaamsdeelen. Zooals het meer bij
dergelijke spoorwegongelukken gaat, worden
de schattingen van het aantal slachtoffers
vaak wat overdreven. Zóo ook hier. Sprak
men in den beginne van 60 a 70 dooden,
later bleek gelukkig, dat dit aantal, hoe
groot ook, vermoedelijk 15 a 20 bedraagt,
terwijl het aantal gewonden op een even
groot aantal wordt geschat, hoewel men
daaraan wist toe te voegen, dat de meeste
Wonden niet van zeer ernstigen aard waren.
Onder de dooden zijn, zooals wij reeds uit
Berlijn meldden, eenige Hollanders ver
volgens behooren tot de slachtoffers een
achttal Polen of Tsjechen, die via Rotter
dam naar Amerika zouden reizen. In den
laatster, wagon zijn de inzittenden er uit
sluitend met kwetsuren afgekomen, geluk
kig vielen daaronder geen dooden te be
treuren. De slachtoffers zijn allen derde-
k lasse rezigers.
Toen het ongeluk gebeurde hieven vooral
de vrouwen een angstig geschrei aan, en de
angst van de meesten steeg ten top als gevolg
van het feit, dat de redding meer dan een uur
uitbleef en er in den trein geen verbandmid
delen, noch reddingsmateriaal aanwezig was.
Ook de Nederlandsche wagons waren niet
voorzien van dit reddingsmateriaal. De reizi
gers verklaarden uitdrukkelijk, dat indien dit
materiaal aanwezig zou zijn geweest onge
twijfeld meer menschen gered hadden kun
nen worden.
Ook hebben de reizigers getracht den
brand in den achtersten wagen te blusschen
met het in den trein aanwezig bluschmateri-
aal, doch helaas weigerde dit aan het doel te
beantwoorden, In den slaapwagen bevond
zich blusschingsmateriaal, doch, zoo deelden
de reizigers mede, de dienstdoende conduc
teur weigerde dit af te geven zonder „Be-
scheinigung". De reizigers hebben zich toen
met geweld van dit materiaal meester ge
maakt. Toen het ongeluk plaats vond liepen
door den zwaren schok verschillende reizigers
kwetsuren op door glasscherven en als gevolg
van het feit dat zij in de coupé's door elkan
der geschud werden en de koffers uit het net
vielen. Uit de eerste coupé van den voorlaats-
ten wagen sprongen nog bijtijds een man,
vrouw en kind en een douanebeambte uit
Bentheim het portierraam uit.
De dooden en gewonden zijn in een spe-
cialen trein naar Hannover vervoerd. De drie
laatste wagons, die alle ernstig beschadigd
waren, werden van den trein afgekoppeld en
na drie uur oponthoud, dat op de verschrikte
reizigers een verschrikkelijken indruk heeft
achtergelaten, vertrok de trein naar Bentheim
waar zij gistermorgen aankwamen en op de
meest behulpzame wijze door de beambten
der douane zoowel als van de spoorwegen
ontvangen werden. De reizigers hadden niets
dan lof zoowel voor de Hollandsche als de
Duitsche douanebeambten, die, rekening hou
dende met het leed, dat de reizigers in den
afgeloopen nacht hadden doorstaan alle mo
gelijke faciliteiten verleend hebben.
Twee tragische bijzonderheden werden ons
nog verhaald. De eene geldt een Hollander,
die in den verongelukten trein was gezeten,
en die aan een vrouwelijke Duitsche reisge-
noote allen mogelijken steun had toegezegd
bij haar verblijf te Amsterdam. De Duitsche
dame heeft den Hollander na het ongeluk
niet meer teruggezien en zij vreest dat de
man is omgekomen. Dan waren er een man,
vrouw en dochter, die op het allerlaatste
oogenblik in Hannover instapten, en in een
volle coupé plaatsnamen, om nog in den
vroegen morgen in hun geboortestad Osna-
bruck te kunnen afstappen,
In Apeldoorn troffen wij een dame op het
perron, die belangstellend informeerde naa
het lot van de reizigers, waarbij zij mededeel
de uit Hannover een telegram te hebben ont
vangen, dat haar man ten gevolge van het
spoorwegongeluk zwaar gewond in een der
ziekenhuizen daar ter stede is opgenomen.
De omgekomen heer Van Kempen utt
Leiden is de heer J. P. C. van Kempen, die
werkzaam was ten kantore van Wernink's Be-
tonfabriek te Leiden, ongeveer 30 jaar oud.
De onder de zwaargewonden genoemde
heer F. J. Loebot uit Leiden is de neer F. J.
Libot, werkzaam ter gemeente-secretarie,
fd. bouw- en woningtoezicht, eveneens on
geveer 30 jaar oud.
SABOTAGE TIJDENS JUBILEUM
FEESTEN.
Uit Wildervank (Gron.) wordt ^gemeld:
Donderdag werden te Wildervank de feesten
ter gelegenheid van het regeeringsjubileum
van de Koningin gevierd. Een ernstige daad
van sabotage heeft in den afgeloopen nacht
plaats gehad. Een der versierde bruggen over
het Oosterdiep was met benzine overgoten
en in brand gestoken. Niet alleen de versie
ring, doch ook al het houtwerk van de brug
werd door het vuur vernield. Het verkeer
over de brug is gestremd.
De politic, die oogenblikkelijk een onder
zoek instelde, heeft twee personen gear
resteerd die evenwel ontkennen den brand
gesticht te hebbe»-
De verkeersoptochf.
AMSTERDAM, 7 September. Twee da
gen, had het weer zich goed gehouden, maar
vandaag was het uit.
Na middaguur begon de lucht te betrek
ken: regenwolken kwamen aandrijyea tot de
hcele lucht egaal grijs was.
En toen om twee uur de afgezette Dam
wachtte op de verkeersoptoc'nt begon het
te motregenen. En het bleef motregenen,
somber en triestig. Wat zag de Dam er nu
anders uit dan gisteren, toen de vaandels
van het défilé glansden in de zonneschijn.
Er was nu een parapluie-dag boven Jc
menschen-menigte op de tribune en op het
miden-plein en de afgezette wegen, breede
vorep tusschen de donkere menschenmassa
glommen van dn regen. De natte vlaggen
klaperden en de versleringen hingen slap.
En boven alles de grijze lucht, die weinig
goeds voorspelde.
Om even half drie kwamen de Koningin,
Prinses Juliana en Prins Hendrik op het
balcon.
Er ging een spontaan gejuich op, maar
het klonk gedempt door de dreinende
regen.
Tegelijkertijd klonk het klaroen-geschal
van een drietal herauten, gekleed in oud-
Hiolafrdsche dracht met het wapen Van Am
sterdam op den borst.
Het défilé beigon!
Eerst een rij praalwagens, getrokken
door paanden, Daar was een voertuig van
van de firma Dankmeyer en Ronday, waar
op Hermes in moeilijke houding, op den
wereldbol stond, er waren eenige met bloe
men versierde verhuiswagens en er reed
een sleeperswagen van ,,De Gekroonde
Valk" bespannen met vier paarden, bela
den met een gebeeldhouwd brouwersvat en
versierd met grondstoffen, waaruit het bier
wordt bereid. Er waren nog andere wagens
alle versierd met bloemen en groen.
Dan kwam de groep particuliere auto's,
allen omwonden met guirlandes van herfst
bloemen en slingers van groen. Mooi was
een kleine auto, met witte dahlia s in een
bloemenmand herschapen. Een gejuich ging
op, toen die auto, waarin vier dames zaten,,
voorbij ging.
De volgende afdeeling was die van de
model-auto's, waarin weinig deelnemers
meereden.
Daarna kwam de laaste, maar grootste
groep, die van de bedrijfsauto's. Er réden
auto's van de verschillende iirma's als
Vroom en Dreesman en De Bijenkorf, die
anders de bestelde artiken thuisbrengen,
nu opgetuigd met roode, witte en gele
bloemen en behangen met groen-guirlandes.
Er v/aren aardige wagens bij, zooals die
van de Amsterdamsche Huidenclub, waarop
een collectie van alle soorten leder ge-
exposeerd wa.s, de auto van de Biscuit
fabriek „De Lindeboom", omgebouwd tot
zegewagen, waarop de „Frou-frou-Konin-
gin" troonde, de drie wagens van de bier
brouwerij „De Amsfel", waarop ons het
vervaardigen van bier wordt getoomd en
npg vele andere auto's.
Een auto. van de fabriek van Meyer's
Suikerwerken, een reclame voor „lolly's"
moest een ovatie van de jeugdige toeschou
wers in ontvangst nemen.
Een auto van een carosserie-fabriek te
Weesp kwam met een vervaarlijk lawaai
den Dam oprijden, dat voortgebracht werd
dor eenige smeden, die op den wagen ca-
rosserieën stonden te smeden.
Ruim zeventig voertuigen reden in den
stoet mee en ieder groep werd voorafge
gaan door een auto meit muzikanten.
Tegen drieën was de optocht voorbij het
Paleis getrokken. Dadelijk verliet de
Vorstelijke Familie het balcon, want het
was tijd voor uitrijden naar de waterfeesten
op het IJ.
Om precies drie uur nemen de Koningin,
Prinse Juliana, Koningin-Moeder en Prins
Hendrik plaats in een open rijtuig en geest
driftig toegejuicht door de menschenmenigte
werd langs hét Damrak naar de De Ruyter-
kade gereden.
Waterfeest op het IJ.
Tegen drie uur dat het Koninklijk Gezel
schap aan De Ruyterkade zou komen om een
tocht over het IJ te maken langs de revue
van gepavoiseerde vaartuigen regende het
dat het goot.
Gekleed in een lange witte regencape
evenals het prinsesje wandelden zij den stei
ger op om aan boord te gaan van de Zaan
dam 1. Een luid gejuich steeg op uit de hon
derden die den regen bleven trotseeren. Aan
boord werd het Koninklijk Gezelschap ont
vangen door het bestuur van de Kon. Ned.
Roei- en Zeilvereeniging. Dadelijk werd
weggestoomd, het IJ op. De regen hield op
dat oogenblik op.
Langs beide oevers lagen gemeerd honder
den gepavoiseerde zeiljachten en motorboo
ten. Toen de boot zijn vaart daarlangs begon,
klonken saluutschoten van de Tromp en
Heemskerck,
Van alle kanten klonk over het water het
jioerageroep. Achter op de Zaandam I zat
het Koninklijk Gezelschap in een keurig ver
sierd paviljoen en wuifde de talrijke aanwe
zigen op de vaartuigen toe.
Achter het Koninklijk vaartuig zeilden de
bekende zesmeterjachten terwijl een aantal
stoombooten met genoodigden volgden.
Bij de oorlogsschepen gekomen klonk het
Wilhelmus en joelde de bemanning. Van het
mailschip de Johan de Witt die in het IJ lag,
waar1500 bezoekers waren, klonk luid ge
juich. Het was een aardige tocht die nog
schooner zou zijn geweest als het weer wat
beter had medegewerkt.
Bij de Houthaven werd gedraaid en werd
de terugtocht aanvaard. Nu langs de andere
zijde van het IJ.
De. tocht duurde ruim een uur.
Daarna meerde de Zaandam I weer en
werd gereden naar het Koloniaal Instituut.
De rijtoer van Vrijdag.
De Koninklijke Familie heeft, nadat zij
het waterfeest op het IJ had bijgewoond,
een rijtoer gemaakt door het oostelijk deel
van de stad en overal werden de Konink
lijke Personen met groote hartelijkheid toe
gejuicht.
De verpleegden in het Portugeesch Is-
raëlietisch Ziekenhuis boden Hare Majesteit
bloemen aan.
In het Koloniaal Instituut werden de Vor
stelijke Personen cftitvangen door het Ten-
toonsteliingsbestuur en dien Raad van Be
heer van dit instituut.
De heer Vattier Kraane leidde H. M.
rond op de jubileumtentoonstelling; de
Koningin-Moeder werd begeleid door den
heer Th. Delprat, de Prinses door jhr. dr.
J. Six en de Prins door den heer Odcrwald.
Met groote aandacht volgde H. M. het
tentoongestelde en bijzonder groote belang
stelling legde zij aan den dag voor de dia-
mantafdeeling, waar de geheele bewerking
van de diamant gedemonstreerd werd en
bovendien prachtige steenen uitgestald lar
gen.
Toen H. M, op de eerste verdieping het
Koloniaal Instituut binnentrad sprak de
vice-voorzitter haar toe. Namens den Raad
van Beheer van hel Koloniaal Instituut
heette dr. C. W. Janssen H. M. hartelijk
welkom in het bijna voltooide museumge-
ibouw. Hij herinnerde daarbij aan wat het
instituut aan den heer Cremer had te dan
ken, die het gebouw echter niet meer vol
tooid mocht zien, hij dankte voor het prae-
dicaat Koninklijke, dat door de ;Vostin de
zer dagen aan het Instituut was verleend.
Dat praedicaat is geen bloot eerbewijs, het
beteekent, dat de regeering het streven van
het Instituut goedkeurt.
H. M. de Koningin, antwoordende, sprak
allereerst haren dank uit voor de zoo juist
gesproken woorden en verklaarde, dat Zij
zelve onder den indruk was van het tragi
sche, hetwelk gelegen was in het overlijden
van den heer Cremer voor de voltooiing
van het Koloniaal Instituut, dat aan hem
zooveel te danken heeft. Het deed H.M. in
tusschen genoegen, aan het Instituut het
praedicaat Koninklijk te hebben verleend.
Zij drukte er haren spijt over uit, dat dit
bezoek wegens de korte spanne tijds zoo
vluchtig moest zijn, doch zij hoopte later ,'in
de gelegenheid te zijn, het Instituut nog
maals te bezoeken.
Intusschen was het al laat geworden en
daardoor kon H. M. geen gevolg meer geven
aan haar aanvankelijk voornemen, om
een fraai ingerichte salon van de groote
zaal de thee te gebruiken.
Het was evenmin mogelijk om al het ten
toongestelde nog te bezichtigen.
Naar wij vernemen, zal H. M. vermoede
lijk nog vóór 30 September, de sluiting van
de tentoonstelling, een bezoek aan het Ko
loniaal Instituut komen brengen.
Bij het afscheid betuigde H. M. Hare in
genomenheid met hetgeen door deze ex
positie bereikt is.
Langs een omweg reed de Koninklijke
stoet naar het Paleis terug en al was het
ook ongeveer half zeven geworden, het pu
bliek bleek het wachten niet moede. Overal
stonden de menschen in grooten getale
langs den weg geschaard en hoera-geroep
klonk voortdurend bij het voorbijrijden 'van
het Koninklijk rijtuig.
Voor het gebouw van het Kankerinslituut
aan de Keizersgracht bood een klein jon
getje namens het instituut bloemen aan en
deze bloemenhulde herhaalde zich in de
Utrechtschestraat.
Op het Rembrandtsplein, dat feestelijk
verlicht was, stonden voor „Mille Colonnes
de leden van de Buurtvereeniging ,>ReC)-
brandt" opgesteld en toen het Koninklijk
rijtuig stilhield, boden broertje en zusje
Schiller mooie bloemen aan, waarvoor dc
Koningin en de Prinses hartelijk dank be
tuigden. In galop ging het vervolgens naar
den Dam.
De terugtocht der Koninklijke
Familie van het Koloniaal
Instituut.
Op den Dam.
Om kwart over vijven begotl het weer.
Uit het grauwe wolkendak drupte de koude
dichte motregen, hardnekkig pogend Am
sterdam's feestvreugde te verstoren. Al was
Vrouwe Natuur om een of andere reden
nijdig geworden, het publiek, dat de Konin
gin wilde zien, had „maling" aan alle nattig
heid en kwam in groote drommen opzetten
naar den Dam. Het Damplein, dat thans geen
dienst meer behoefde te verrichten tot het
opnemen van vereenigingen en dezulken,
kreeg thans bezoek van een- menigte kijklus-
tigen tot den pleinrand langs den rijweg bij
de „Kleine Steentjes" werden zij door de
politie toegelaten. Weldra had zich daar een
dicht haag menschen gevormd. Ook voor het
gebouw van Peek Cioppenburg en voor de
Nieuwe Kerk verdrongen zich honderden
vrouwen en kinderen. Boven de hoofden een
deinende zwarte golf: De opgestoken para-
pkties. De Damtribune was leeg en had spijt,
dat zij niet Overdekt was. Ook voor de ven
sters van de gebouwen rond den Dam waren
weinig toeschouwers te bespeuren. Zoo werd
het zes uur, kwart over zes. De natuur
staakte hare plagerijen en verbood alle ver
dere nattigheid. Het werdf tenminste droog.
Gelukkig! Eindelijk: een zenuwachtig gedein
van de menschcn-zee. Daar komen ze! klinkt
het alom. En waarlijk, tien minuten voor half
zeven zwenkt het rijtuig van den hoofdcom
missaris Marcusse, waarin ook de chef van
het Verkeerswezen, Hoofdinspecteur Bakker,
den hoek van het Rokin naar den Dam op.
Dan komt spoedig de roode caleche, waarin
het Koninklijk Gezelschap had plaats geno
men. Lang en hartelijk juicht de menigte.
Vriendelijk buigt en wuift de Koningin. Vlug
stappen de Hooge Gasten uit. Het gejuch
houdt aan, ook als de Koninklijke Familie
reeds 't paleis is binnengetreden. De zoo be
kende, doch altijd weer interessante plech
tigheid is voorbij.
Hel vuurwerk aan den Amstei.
AMSTERDAM, 7 Sept. Hedenavond had
het traditioneele vuurwerk aan den Amstel
plaats. God Pluvius was deze feestelijkheid
gunstig gezind, waarschijnlijk tevreden over
zijn gaven van vanmiddag. Tegen negen uur
waren de donkere wolken voorbijgedreven
en kwamen de eerste sterren aan den hemel,
weldra gevolgd door meerdere.
Het was een geweldige drukte, zoowel
aan de oevers van den Amstel en op de
bruggen, als op het water. Al vroeg had de
menigte zich als dikke muren aan de beide
walkanten gemetseld en steeds meer men
schen kwaipen van de stad. Op het water-
zag men donkere schimmen van booten. Er
waren er vele, groote en kleine, plezierjach
ten en zonderschuiten, booten van de „Vol
harding" en kleine sloepen. Enkele waren
versierd, andere hadden eene verlichting
van lampions, die als vurige bollen over het
water glansden.
Ter hoogte van „Poseidon" lagen alle
voertuigen vast en vormden een reusachtige
vlotbrug op de rivier.
Men wachtte.Nu en dan speelde een
muziekcorps op een der booten, Het zoek
licht van de waterpolilie wierp zijn stralen
over de booten op het water en de men
schenmenigte aan beide oevers en zette de
geheele omgeving in een fantastisch licht.
Toen om ongeveer kwart voor tien de eer
ste lichtpijlen en de eerste knallen. En
voortdurend verder brillantenregens, in
de schitterendste kleuren, lichtpantomen,
draaiende diamantzonnenDe vonken
regens, het geknetter en de knallen waren
niet van de lucht. Steeds schoten nieuwe
luchtpijlen hoog-op, om eindelijk in den
donkeren hemel uit elkaar te spatten, een
regen van kleurige sterren verspreidend.
Maar het programma was gauw afgeloopen
en tegen half elf lieten de verschillende
stoombooten hunne sirene's werken, ten tee-
ken, dat zij wilden terugkceren. Wilden, ja,
maar het was een kunststuk om uit het
warnet van vaartuigen los te komen. Alles
ging echter geregeld en rustig zijn gang, al
duurde het geruimen tijd, voor alle booten
weer aan hun afvaartplaatsen teru waren.
Ook aan de oevers ontlastte de menigte
zich, het inzakken van een stellage aan den
Amsteldijkzijde had daar eenige consterna
tie gewekt. Bchalven dat een vrouw een en
kel brak, had dit ongeval geen verdere ge
volgen.
Het was bijna middernacht, toen dc Am
stel zijn gpwone nachtrust herkregen had.
In het Concertgebouw.
Het schitterend gala-concert in het Cori-
cert-gebouw was een groot succes. Na af
loop onderhield de Koningin in den smaak
vol ingerichten foyer zich geruimen tijd met
den heer Mengelberg. H. M. informeerde
ook naar den gezondheidstoestand van den
heer Mengelberg en vroeg of het dirigeeren
hem niet te zeer had vermoeid. Tenslotte
wenschte Zij "hem beterschap.
l
Het waterfeest op den Amstel.
Tusschen de Hooge Sluis en de Nieuwe
Amstel brug had hedenmiddag een groot wa
terfeest plaats, waarvan het middelpunt was
het gebouw van de Kon. Roei- en Zeilver
eeniging „De Hoop," waar de Koninklijke
familie tegen half vijf arriveerde.
Bij de komst van de Koningin lagen een
aantal' wherries van verschillende roeiver-
eenigingen in den Amstel voor De Hoop. Zij
vormden een W. Daarna trokken een 16-tal
wherries Voorbij, rijk gedecoreerd met bloe
men. Vervolgens hadden roeiwedstrijden
plaats in wherries en gestuurd door dames.
Het roeien werd vervolgens afgewisseld
door zwemwedstrijden, waaraan acht dames
en acht heeren deelnamen. Een aardig mo
ment was de wedstrijd voor zwemmers om op
een plank te blijven staan, welke snel werd
voort getrokkeif door een motorboot.
Nadat nog een wedstrijd had plaats gehad
voor achtriemsgieken was het ongeveer zes
uur geworden. De Koningin verliet het ge
bouw .van De Hoop, nadat Zij aan de Com*
missaris haar dank had betuiid.
Het slot van het feest.
Amsterdam, 8 September Vanmorgen
hield de Koningin weer van half tien tof
12 een cour van gelukwenschcn.
Vertegenwoordigers uit de provinci»
kwamen nu hunne gelukwenschen aan de
jubileerende Landsvrouwe aanbieden.
Des middags om 2.30 werd uitgereden naar
het Stadion.
Het Koninklijk rijtuig werd voorafgegaan
en gevolgd door de Eerewacht van Bur.
gers te paard.
Om 3 uur kwamen de Koninklijke Perso
nen in het Stadion aan.
De Sportdemonstratie.
Daar werd het volgende programma uit
gevoerd:
Muziekuitvoering van bet Harmoniecorps
van de Kon. Ned. Sigarenfabrieken Eugene
Goulmy en Baar, s-Hertogenbosch.
Vlaggensaluuf door leerlingen van de
Kweekschool voor de Zeevaart bij aankomst
van H. M. de Koningin,
Opmarsdh der deelnemers en der verte
genwoordigers. der sport.
Galop Manoeuvre.
Vrije turnoefening der leden van den
Amsterdaroschen lurnbond en van dea
R. K. Turnkring.
Demonstratie van de schermsport door
leden van de schermzalen Aertz en Gian-
dcmemci.
Demonstratie van de schermsport door
leerlingen van de Kweekschool voor Zee-
vaart.
Demonstratie van het tenisspe! door leden
van den Ainsterdamschen Lawntennis Bond.
Demonstratie van het Hockeyspel door
leden van de Amsterdamsche Hockey- en
Bandyclub.
Athletiék, 1500 M. hardloopen, hoogsprin
gen, polsstokhoogspringen, speerwerpen, door
de leden van den Amsterdamschen Athle-
tiekbond.
Oplaten van proefvliegtuigen door de leden
der Amsterdamsche Proef Vliegtuigen-Club,
In de rust demonstratie van het honkbai-
spel door de leden van den Amsterdamschen
Honkbalbond.
Demonstratie van het Cricketspel door
leden van den Amsterdamschen Cricketbond.
Demonstratie van het Kaatsspel door ledett
der Kaatsclub Amsterdam,
Demonstratie van zwemoefeningen door
leden van den Amsterdamschen Zwembond
en Reddingsbrigade.
Voetbalwedstrijd Amsterdam-Groningen,
Gedurende vijf kwartier bleven de Vor
stelijke personen in het Sportpark en van
daar vertrokken zij om kwart over vier naar
de Weespcrzijde tot het brengen van een
bezoek aan de Waterfeesten op den Am<
stel.
De groote rijtoer.
Daarna werd de teimgtocht naar het Paleis
aanvaard en daarvoOT was een lange om
weg uitgekozen, zoodat het geheele Amster
damsche publiek in de gelegenheid was zijn
afscheidsgroet aan Hare Majesteit te bren-
gen.
Des avonds zou de Koninklijke Familie
weer naar 's-Gravenhage terugkeeren.
TUBERCULOSE-BESTRIJDING. 7
De Staatscommissie inzake tuberculose*
bestrijding is ontbonden.
Het Departement van Buitenlandsche Za
ken deelt mede, dat blijkens een telegram
van het consulaat der Nederlanden te Kobe,
de oud-gczantschapsraad L. van de Polder
en mevrouw Van de Polder het slachtoffer
zijn geworden van de ramp te Yokohama.
DE AMBTENAARSALARISSEN.
De centr. commissie tegen de verlagingen.
Naar de Tel. verneemt, is in de Vrijdag
gehouden vergadering van de Centrale Com
missie voor Georganiseerd Overleg in Amb-,
tenaarszaken, beraadslaagd over de voorstel
len der regeering tot intrekking van art. 40
van het Bezoldigingsbesluit en het geduren
de de drie jaren stilzetten der periodieke
verhoogingen.
Met 10 tegen 2 stemmen verklaard de
Commissie zich tegen schrapping van het ar
tikel 40 en met algemeene stemmen tegen de
inhouding van periodieke'verhoogingen.
In de Centrale Commissie hebben zitting
zes vertegenwoordigers van de Regeeripg en
zes van de organisaties. Vier Regeeringsver-
tegenwoordigers verklaarden zich dus tegen
schrapping van artikel 40.
(Wordt vervolgd.)
DE ACHTERSTAND BIJ DEN GIRO
DIENST.
Het Kamerlid Duys heeft de volgende
vragen aan de minister van Waterstaat ge
richt naar „Het Volk" meldt
1. Is de minister van Waterstaat bereid
terstond in te grijpen in den chaotischen
toestand, die sedert eenige dagen is ingetre
den' bij den Post-chèque en Girodienst, zoo
dat terstond een einde kome aan de onduld
bare wijze waarop het publiek hiervan de
dupe is
2. Is -de minister bereid, indien deze toe
stand mede moet worden geweten aan gemis
aan voldoende vooruitziend beleid, de hier
voor verantwoordelijke persoon of personen
ter verantwoording te roepen, respectievelijk
die maatregelen op hen toe te passen, die in
het belang van een goed funktioneeren van
den dienst noodzakelijk zijn
3. Zijn de berichten juist, dat, ook al mocht
ooit aan dezen chaotischen toestand een einde
komen, er dan toch een regeling wordt inge
voerd, waarbij
a. rekeninghouders hun zaken met belang
rijke vertraging, vergeleken bij vroeger (mén
spreekt zelts van één, twee en meer dagen)
zullen zien afgewikkeld
b. aan rekeninghouders niet meer, zooals
vroeger, terstond hët saldo hunner rekening
wordt medegedeeld
4. Is de minister niet van meening, dat
Staatsdiensten er zijn voor het publiek, en
niet omgekeerd, en dat dus, wanneer inder
daad zich gaat voordoen wat hierboven onder
3a en b wordit gevreesd, reorganisaties met
dergelijke resultaten terstond dienen, te wor
den afgewezen?
5. Indien per sé een dergelijke organisatie
dient te worden doorgevoerd, is dan de mi
nister bereid uiteen te zetten, welke voor-
deelen hieruit voortvloeien niet alleen uit
een oogpunt van bureaucratie, maar vooraJ
voor het publiek
