Een cursus in Kerklatijn.
De Huurverhoogingen,
Het goederenvervoer op de lijn
Haarlem -Velsen.
Het sluiten der niet-Rijkswegen
voor autoverkeer in
Noord Holla d.
Een schrijven van den heer Beijnss
aan de Kamer van Koophandel.
Beriehten uit onze vorige
oplage.
HAARLEM.
Nieuwe Vereeniginsr.
Afscheid van den heer J. Roodnat.
Diefstal van straatbvoutehieën.
OOR DEN POLITIERECHTER,
teUÜPERLIJKE ST\ND-
Verloren?of ontvreemd.
Ernstig ongeluk.
Een geweigerd subsidie.
Rederijkerskamer „Alberdingk
Thijm."
Jubileum.
Kleine jongens. Groote daden.
Het auto-ongeluk bij Saint-Sauveur.
Gegund.
Personalia.
Onze winkelstand.
Aanrijding.
Een staking bij de werf „Conrad."
Ned. R. K. Tooneelbond.
De Groote Klok.
Giften.
Log request van den Bond van Bedrijfs
Auto houders in Nederland aan H. RS.
de Koningin.
SCHOTEN.
ZAANDAM.
HEEMSTEDE.
Naar wij vernemen wordt hier een Paeda-
jogische Vereeniging opgericht.
Zooals bekend, gaat do heer Roodnat, hoofd
V;m de Bijzondere School der R.-K. School-
vereeniging aan <le Cruquiusstraal, met 1 Oc
tober a.s. het onderwijs met pensioen ver
laten. Donderdag 27 September heeft het of-
ficieele afscheid plaats. In den loop van den
dag en wel van 11 tot 1 uur zal er aan
het schoolgebouw Cruquiusstraat 2 gelegen
heid zijn voor ouders, vrienden en oud-leer
lingen en kennissen om van hun belangstel
ling te doen blijken.
Wij vernemen, dat in „Bethanië" een mon
delinge cursus in Kerklatijn gegeven zal wor
den. De duur van den cursus, die in Ocloljer
zal beginnen, is zeven maanden en het cur
susgeld bedraagt 25.
Waar de lilurgischc beweging allerwege
zoozeer aandringt op het meeleven met den
priester in de kerkelijke plechtigheden, be
hoeft wel het nut niet uiteengezet te worden
van het begrijpen van de officieeje kerktaal.
Wie verdere inlichtingen wenscht, kan die
verkrijgen bij de cursusleidster: Agnat Wester-
mann S.R.S., huize „Bethanië", Hooge Duin
en Daalscheweg 32 Bloemendaal.
Wij hebben indertijd al reeds gemeld dat
ie Minister aan Haarlem waarschijnlijk niet
rou toestaan een vermindering van de door
de jongste wijziging der Huurcommissiewet
toegestane huurverhoogingen. Door het Ge
meentebestuur werd aan den Minister het
verzoek gericht voor Haarlem een uitzonde
ring toe te staan. Dat is geweigerd. Z. Exc
heet het volgende geantwoord:
„Kennisneming van Uw nevensvermeld
schrijven en van de in den aanhef bedoelde
gegevens heeft mij niet geleid tot de over
tuiging, dat Uw gemeente zich in een uit
zonderingspositie bevindt, als de wetgever
rtefi hij t opnemen van art. 7 in de wet van
2 Juni 1923 (Staatsblad 235) heeft gedacht.
Jk vind derhalve geen vrijheid, om toepas
sing van dat artikel ten aanzien van Uw ge
meente alsnog te bevorderen."
Wij herinneren er aan, dat eenzelfde ver
zoek geweigerd is o.m. van Rotterdam en
den Haag en alleen nog maar toegestaan
tverd aan Amsterdam.
De directie der N. Z. H. T. M. deelt mede,
dat met ingang van 7 October de stoom-
tramdienst AlkmaarVelsen opgeheven
wordt en dat met ingang van dien datum
dan ook het goederenvervoer op het baan
vak HaarlemVelsen wordt opgeheven, daar
dit volgens haar, op dit baanvak geen reden
van bestaan heeft In verband daarmede
komt alle doorvoer door Haarlem te ver-
allen.
Door de po'iil te Haarlem is proces—ver
haal opgemaakt legen C. H. en P. V„ beiden
los werkman en alhier woonachlig. Zij heb-
!>en len nadeele der gemeente Haarlem een
800 straatklinkers ontvreemd. De slcenen zijn
dcor de potitie in beslag genomen.
(Zitting van heden)
Oneerlijke dienstbode.
De fabrieksarbeider J, M.. die in de
Warmer bij de familie R. in den kost was,
vermiste in Augustus uit een portefeuille,
die 'nij in zijn jas op zijn slaapkamer han
gen had, een bedrag van 70.Zijn ver
moeden viel dadelijk op de 23-jarige dienst
bode N. B., uit Grootebroek, die daar pas
enkele dagen in dienst was, en weer1 spoe-
dig weg zou gaan De jonge dame beviel
niet, werkte slecht, was lui ze stond
nota bene om 9 uur op. „Ja. maar de juf
frouw riep me ook niet", onderbrak ze den
politie-rechter.
De politie vond den morgen na de ver
missing het geld in een hoed van bekl.,
dien ze in een doos opgeborgen had.
„Dus 't was nogal goed verstopt?" vraagt
de rechter aan getuige J. M., den bena
deelde.
„Nou, dat v/as best voor mekander!"
Bekl. moest bij de vinding, na eenig aar
zelen wel bekennen. Maar berouw toonde
ze niet veel, evenmin als voor den rechter.
Ze was van plan geweest kleeren voor
het geld te koopen, toen toevallig eens in
de zakken van de jas gezocht en 70 van
de 75 gulden, die ze in de portefeuille vond,
weggenomen had.
De Officier houdt rekening met de weinig
sympathieke houding van beklaagde, die
van berouw niets blijken liet, en het in
haar gestelde vertrouwen schond terwille
van haar „uiterlijke behaagzucht", en eischt
3 weken gevangenisstraf, die bekl. even aan
het snikken brenger..
De Rechter, die zich dezen morgen in
verschillende gcvalen reeds zeer clement
betoonde, laat zich door dit late berouw
niet t wc- .rteederen en veroordeelt
haar tot 10 dagen.
De Glazenslager.
De 35-ja:He werkman D. K. uit Wormer-
ecr, was op 26 Augustus op dc kermis te
Zaandam, waar eveneens z'n collega's A. K.
en L. v. d. E. waren. Hij geloott niet, dat
ie dronken v as, maar toch kan ie zich iets
er van herinneren, dat ie onder 't roepen
van: „Daar heb je den glazenslager! Geef
mij nou us 'n klap!" op A. K. los liep en
'm in 't gezicht sloeg, dat ie béoedde.
A. K. had namelijk eenigen tijd terug
bekl.'s broer met een bierglas geslagen.
Ofschoon meneer al Wi jaar werkloos is,
schijnt ie van z'n steun toch nog. lustig
kermis te kunnen vieren en borreltjes
drinken en de Officier eischt daarom 10
boete of 5 dagen.
De rechter veroordeelde bekl. tot 5
of 1 dag.
Nog eenige kleine zaken van beleediging,
wederspannigheid e. d. werden verder be
recht.
Een werkman, die zonder opzettelijke
bedoeling om zich stroom kosteloos toe te
eigenen, in onkunde gratis stroom had ver
bruikt, door de leiding vóór den meter door
te snijden en eenige draden vandaar naar
z'n keuken te leiden, werd van diefstal
vrijgesproken.
Ondertrouwd: 24 Sept. F. Hartendorp en
I. Drupsteen.
Geboren: 21 September, z. van C. E. Hom
melsWagener. z. van N. L. K, E.
SchönhuthStrehle. 22 September, z.
van T. C. M. HeerensHartman. z. van
J. J. Dorrenv. d. Bosch. z. van J. J.
ZonneveldOphem. 23 September, d.
van A, v. Dijkv. d. Pol.
Overleden: 21 September. P. Wijkhuizen,
62 j., K. Houtstraat. H. Huijboom, 80 j.,
Gr. Heiligland. A. S. L. C. F. Koch—
Kamm, 75 j., Ripperdapark. 22 Septem
ber. S. L. v. LaerSchouten, 40 j„ Busken
Huetstraat. V. J. Heije, 37 j„ Kennemer-
plein. J. Vita Israel; 55 i„ Tetterode
straat.
Door den winkelier A. P. wonende in dc
Zijlstraat is bij de politie aangifte gedaan
van vermoedelijke verduistering van een be
drag van f 150 door zijn 18-jarige loopjon
gen A. S„ wetke dit geld op kwitantie had
geind. De- jongen is door de recherche ver
hoord geworden en zegt liet geld tc hebben
verloren.
Een nader onderzoek zal worden inge
steld.
Zaterdagmiddag liep de 10-jarigen C. J.
van D. met eenige kameraadjes op het trot
toir van de Amsterdamschevaart bij den
Heerensingel. Plotseling stak hij den weg
over, juist op het moment toen de auto van
den heer A. M„ uit Amsterdam, passeerde.
Het kind werd door den auto gegrepen en
tegen den grond geslingerd, waardoor het
linker voor- en achterwiel hem over het
lichaam heenreed.
De jongen is door denzelfden auto opge
nomen en naar het St. Elisabeth's Gasthuis
gebracht, en aldaar opgenomen. Bij onder
zoek is gebleken, dat het ventje vermoede
lijk een breuk in de bekkenbeenderen heeft
gekregen. Zijn toestand is dan ook levens
gevaarlijk.
De autorijder treft geen schuld, hij reed
met matige snelheid en remde nog uit alle
macht, doch kon een aanrijding niet meer
verhinderen.
Bij de Kamer van Koophandel is bericht
ingekomen van den Minister van Arbeid,
Handel en Nijverheid, dat deze zijn goed
keuring onthoudt aan het besluit der Kamer,
subsidie te verleenen voor het Nationaal
Huldeblijk aan H. M. de Koningin,
De Minister meent, dat de subsidies die
nen beperkt te blijven tot in het algemeen
belang van handel en nijverheid ondernomen
acties.
De Minister van Arbeid, Handel en Nij
verheid bericht de Kamer, voor ditmaal nog
zijn goedkeuring te hechten aan het besluit
tot verleenen van subsidie aan het Bureau
van Adviezen, doch dat daarvan in de toe
komst geen sprake meer kan zijn.
Ter gelegenheid van den verjaardag van
den Nederlandschen R. K. Tooneelbond,
werd Zondagavond in de tooneelzaal van
het Gebouw „St. Bavo" door „Alberdingk
Thijm" een uitvoering gegeven van het be
kende tooneelstuk „De Eikeboom", drama
in vier bedrijven, door G. Nielen. Tegen een
kleine vergoeding was het mogelijk, dat
iedereen deze opvoering, kwam bijwonen.
Hiervan had het publiek dan ook een ruim
gebruik gemaakt. Het was in grooten getale
opgekomen, om van het werkelijk mooie
spel, van deze bekende tooneelclub, getuige
te zijn. Na afloop van ieder bedrijf, liet het
zich niet onbetuigd en volgde steeds een
luid applaus. De Rederijkerskamer „Alber
dingk Thijm" kan bij zijn reeds behaalde
successen, weder een nieuwen boeken.
Zaterdag j.l. herdacht de heer B. Burger,
te Schoten, dat hij vóór 25 jaar in dienst
trad, bij de Firma Bonarius, te Santpoort.
Daarvoor was de poort en werkplaats mooi
versierd, 's Morgens te half elf werd de ju
bilaris met zijn echtgenoote bij de firma
ontvangen, die hem een prachtig gouden
horloge met inscriptie overhandigde en een
couvert met inhoud. Verder kreeg de jubila
ris den dag vrijaf, om dezen gezellig in hui-
selijken kring door te brengen, waar hij ook
r.og van het personeel en familie geschenken
en bloemen mocht ontvangen.
Zaterdagavond 7 uur heeft op de Boter
markt de 12-jarigen M. K„ bij een twist
met de 14-jarigen D. P. dezen met een mes
in den rug gestoken, waardoor hij tamelijk
ernstig werd gewond. Tegen het moord
lustige kereltje is proces-verbaal opge
maakt. Het mes is in beslag genomen.
Bij het hoofdbestuur van de Nederland-
sche Reisvereeniging is een telegram uit
Tarkes (Zuid-Frankrijk) ingekomen, melden
de, dat het stoffelijk overschot van de beide
dames Blaauw, de familie Henneman, mej.
R. Hog eveen en den heer J. Verschuur naar
Nederland is verzonden.
Nadere bijzonderheden zijn nog niet be
kend.
Aan de firma H. de Vries, alhier, is door
den lieer Ed. Cuipers, architect te Amster
dam, het grond- en heiwerk opgedragen
voor den bouw van het Kennemar Lyceum.
Bij den dienst der directe belastingen is
ingaande 1 October a.s. eervol ontslag ver
leend aan mej. J. J. van den Houten, Rijks
klerk te Haarlem', kantoor D.B.
De firma W. v. Langelaar heeft op de
Ged. Oude Gracht 125 een engros cn detail
zaak geopend in lederwaren en fournituren
die besiist den toels der critiek kan door
slaan. Op de plaats waar eerst een (oud pak
huis heeft geslaan is deze nieuwe winkel
zaak verrezen. De feint en de verlichting zijn
in den stijl van het •artikel gehouden, sober,
doch zeer smaakvol. Het kleine kantoortje
den winkel, met zijn glas-in-lood gezette ruit
jes in de deuren geeft het geheel een pret-
lig^aanzien. Wij vertrouwen dan ook dal
het succes voor den heer van Langelaar
niet zal uitblijven.
Zaterdagmiddag heeft op den Janswag een
aanrijding plaats gehad tusschen twee wiel
rijders. Beiden kwamen zij te vallen. De
14-jarige C. S. kwam met ziin hoofd op
den grond terecht, en werd bewusteloos
opgenomen en bij den caféhouder, den heer
S„ binnengebracht. Door de E. H. B. O. is
hij weder bijgebracht en naar ziin woning
vervoerd.
De 16-jarige J. C. bekwam verwondingen
aan zijn hand en knie. Zijn rijwiel werd
gedeeltelijk vernield.
In verband met de 10 pet. loonsverlaging
bij de werf „Conrad", is aldaar Maandag
morgen een achttal nageljongens in staking
gegaan.
Een causerie van Ellen Rnsse.
Zondagmiddag vergaderde in het gebouw
„Sint Bavo" de Ned. R. K. Tooneelbond.
Des morgens werd om half negen door den
Zeereerw. heer A. Ratté, Bondsadviseur,
in de kapel van de Zusters aan de Koning
straat eene H. Mis opgedragen.
Des namiddags werden de afgevaardig
den in de vergaderzaal welkom geheeten
door den heer G. Nielen, namens de afdee-
ling Haarlem.
De geestelijk adviseur opende dan de
vergadering met gebed, waarna de heer J.
A. M. Everwijn uit Rotterdam een woord
van welkom sprak tot mevrouw Ellen Russe,
die zich bereid had verklaard een causerie
te houden, den heer Jos. v. d. Velden, den
heer Vink, uitgever en verder tot alle aan
wezigen. Spr. herinnerde er aan dat de
Bond nu 10 jaar bestaat, doch de omstan
digheden lieten een grootsche viering niet
toe.
De notulen werden, na eenige bemerkin
gen, goedgekeurd.
Medegedeeld werd dat getracht zal wor
den, wanneer de financiën zulks toelaten,
in het volgend jaar in sommige kringen
theoretisch onderricht te doen geven op
tooneelgebied. Daartoe zullen vooraan
staande menschen worden uitgenoodigd.
Van den heer Diesfeld te Edam was be
richt ingekomen dat hij bedankte als pen
ningmeester. Hij deed dat in een schrijven,
waarin hij eenige klachten naar voren
bracht omtrent het financieel beheer en
nog een persoonlijke klacht tegen den voor
zitter.
Deze kwestie werd uitvoerig besproken.
Hierbij werd o.m. naar voren gebracht dat
de ondergrond van de zaak deze is dat
de heer Diesfeld zich niet kan vereenigen
met een met algemeene stemmen genomen
bestuursbesluit.
In|tusschen werd door den voorzitter, den
heer Diesfeld, een woord van warme v/aar-
deering gebracht voor wat hij vele jaren
in het belang van het R. K. Amateur-tooneel
heeft gedaan. Hem zal een schrijven van
darik worden toegezonden.
Het financieele verslag wees een klein
nadeelig slot aan.
Van 15 afdeelingen was nog geen afdracht
van contributie ontvangen.
Causerie Ellen Russe.
Mevrouw Ellen Russe hield dan een cause
rie over: Dilettantentooneel of Volkstooneel.
Zij herinnerde hierbij aan een dispuut in
de Tooneelgids opgeworpen. Gevraagd werd
daar of niet beter is te spreken van Volks
tooneel inplaats van Dilettantentooneel. Het
woord Dilettantentooneel zou als schimp zijn
op te vatten en voorgesteld werd voort
aan te spreken van Volkstooneel. Een heele
boel zijn hierop reeds ingegaan; anderen
hebben tegen de nieuwe benaming gepro
testeerd. Spr. ziet de kern van de zaak an
ders, De vraag is niet of beroepsspelers of
geen beroepsspelers een stuk opvoeren,
maar de kwestie is dat Volkstooneel zijn
moet een uiting der gemeenschapskunst;
net Volkstooneel moet universeel zijn.
Tot nu toe hebben dilettanten en ook be-
roepsartisten veelal burgerlijke kunst gege
ven. Dit woord: burgerlijk is echter niet
op te vatten als een minachting, als een
scheldwoord. Onder Burgerlijke kunst ver
staat spr. in dit geval dat voor den burger
lijken kunstenaar alle menschen gelijk zijn
en van alle menschen het levensverloop even
aesthetisch en even belangrijk is. Vandaar
de neiging tot het uitbeelden van volslagen
onbelangrijke, vaak tot in de nietigste klei
nigheden uitgeplozen levensgebeurtenissen
van volslagen onbeduidende menschen.
In deze richting hebben vooral de tach
tigers gewerkt. Als voorbeeld noemde spr.
Lodewijk van Deijssel's „Adriaantjes." Ook
Katholieke schrijvers in Holland hebben
tooneelstukken van burgerlijke kunst ge
schreven zoowel voor beroeps- als dilettan
tentooneel.
Spr, trad dan in een beschouwing o. m.
van de Fransche literatuur met name die
literatuur, die aan de door spr. aldus ge
noemde burgerlijke kunst doet.
In de laatste jaren is een reactie ingetre
den, waarbij spr. noemt Henri Ghcon, die
universeele kunst wilde, katholieke kunst,
een terugkeer tot de kunst der middel,
eeuwen Ghéon wenscht een brug te slaan
tusschen aarde en hemel. Ghéon dramati
seerde de levens der Heiligen, een onuit
puttelijke bron. Van deze werken verschijnt
binnenkort een Hollandsche vertaling bij den
uitgever Vink. Spr. beveelt deze vertaling
in de aandacht aan, maar waarschuwt tegen
één factor bij Ghéon n.l. den humor. We
hebben behoefte aan humor, maar die humor'
kan aanleiding geven tot verkeerde opvat
tingen. Pas op voor die humor, zegt spr.,
chargeer niet te veel, want anders geeft die
humor aanleiding tot spot. Goed uitgevoerd
zijn die werken een aanwinst voor de kath.
kunst, zoowel voor beroeps- als niet-be-
roepspelers.
Spr. noemt een andere schrijfster, een
Hollandsche, die zich van de Burgerlijke
kunst losmaakt: mevrouw Roland Holst.
Wij, katholieken, zijn het met haar opvattin
gen in de meeste opzichten niet eens, maar
uit den vorm van haar stukken valt voor ons
veel te leeren. Zij ziet het universeele en
bant het individu.
Als ander voorbeeld van hoogere kunst
noemt spr. Herman Teirlinck's „Torenbe
schermer", wat bij de lustrumfeesten te Delft
werd opgevoerd. Het lag daarbij in de be
doeling contact te brengen tusschen publiek
en spelers.
En toch, zoo besloot spr., noch Ghéon,
noch Teirlinck, noch Roland Holst geven
weer wat op 't oogenblik voor het katholiek
Volkstooneel noodig is.
't Meest misschien nog geeft een andere
Franschman, Claudel, hetgeen we zoeken. Hij
weet individu er, gemeenschap te
synthetiseeren, hij geeft in zijn stukken een
beeld èn van de gemeenschap èn van het
individu.
Spr. noemde als voorbeeld hiervan een
hier in Nederland weinig bekend stuk van
Claudel: La Ville, Dit mooie stuk ontleedde
spr. op welsprekende wijze.
Wat moet er dus komen wil het Volks
tooneel werkelijk levensvatbaarheid hebben?
vroeg spr. tenslotte. En zij antwoordde:
werken, waarin de gemeenschap zichzelf
weerspiegeld ziet, zooals in de stukken.
van Henriette Roland Holst, maar dan
niet met haar communistische theorieën,
doch als uitingen der katholieke levens
opvatting met het geloof en den humor van
Ghéon's werken, die de brug tusschen
hemel en aarde hersteld willen zien, stuk
ken met de voeling tusschen publiek en
spelers, zooals Teirlinck gaf in Torenbe
stormer en met de verheven gedachte van
een Claudel, zooals deze heeft neergelegd
in La Ville, De Stad Aan de Katholieke too-
neelschrijvers zich bewust worden van hun
verheven taak en trachten werken te produ-
ceeren, waarin deze hier besproken kunst
vormen tot een harmonieus geheel samen
smelten, dan zal het katholiek tooneel, ook
wanneer niet beroepsspelers daarin optreden
in werkelijken zin <~en volkstooneel zijn en
de menschheid nader brengen tot God, uit
Wien alle schoonheid geboren is en de kun
stenaars, spelers en schrijvers, zullen dan
de vertolkers zijn van het Goddelijk woord.
De voorzitter onderstreept het applaus,
dat op deze rede volgde met een hartelijk
dankwoord.
Aan het verslag van den secretaris is ont
leend dat, volgens den steller, de Ned. Too
neelbond in zijn 10-jarig bestaan zijn levens
vatbaarheid en vruchtbaarheid heeft be
wezen.
Een kort historisch overzicht werd gegeven.
Dc crisis, ontstaan door den wereldoorlog,
werd overwonnen. Speciaal werd herinnerd
aan de vergadering te Utrecht, drie jaar ge
leden, waar het bestuursvoorstel om den
Bond op te heffen, werd verworpen. Dit
blijkt een goed besluit te zijn geweest. Dit
jaar meldden zich 8 nieuwe vereenigingen
aan; 5 werden afgeschreven. Het verslag
wijst op de financieele moeilijkheden der
vereenigingen, waarvan dikwijls het gevolg
is, dat de contributie niet aan den Bond
wordt afgedragen-
De bibliotheek steeg in aantal werken tof
430. De prijsvraag voor een tooneelwerk
mislukte. Zij bleek niet mogelijk, vooral om
economische redenen. In den competitie
wedstrijd werd dit jaar vooruitgang gecon
stateerd. Eenige incidenten bij dezen wed
strijd werden besproken. Gewag wordt ge
maakt van de schenking van een wisselbeker
door den uitgever Vink en dank werd ook
gebracht aan eenige belangstellenden, die
medailles ter beschikking stelden. De voor
zitter zal worden ontlast van het secreta
riaat. Aan verschillenden werd dank ge
bracht voor wat zij in 'net. belang van den
bond deden.
Aan den voorzitter-secretaris werd dank
gezegd voor het jaarverslag.
Eenige inlichtingen werden gevraagd en
verstrekt.
Daarna had, met een toepasselijk woord,
de uitreiking plaats van in den competitie
wedstrijd behaalde beker en medailles.
Zonder stemming werd aangenomen het
voorstel van het Bondsbestuur om voortaan
in elk geval de competitie vóór den Vasten
te doen eindigen.
Het voorstel van het Bondsbestuur om de
bondscontributie van 7.50 per jaar op
10 te brengen, ondervond bestrijding van
Alkmaar. Deze afdeeling drong aan op
zuinigheid in bondszaken.
De afdeeling Krommenie wil bepalen, dat
de contributie om het half jaar wordt be
taald.
De afd. Joost v. d. Vondel, Rotterdam, is
tegen contributie-verhooging, omdat er geen
begrooting is ingediend.
De afd. Hilversum meent, dat de wedstrij
den geen reden kunnen zijn om de contribu
tie niet te verhoogen. De fout zit meer hierin
dat vele contributies niet binnenkomen.
De afd. Haarlem is vóór contributie-ver
hooging omdat deze niet zoo groot is en
omdat het bestuur mooie plannen heeft.
Daarvoor is geld noodig.
Tenslotte werd besloten omtrent de con-
tributievraag een referendum onder de afdee
lingen uit te schrijven. Echter werd beslo
ten de contributie per half jaar te innen.
Het bondsbestuur stelde voor dit jaar de
afdeelingen vrij te laten in de keuze van hun
stukken.
Alkmaar en Hilversum wenschten voor
alle afdeelingen hetzelfde stuk op te doen
voeren in de competitie.
De voorzitter lichtte toe dat een regisseur
rekening moet houden met de beschikbare
krachten.
Het voorstel van het bestuur werd aange
nomen.
Daarna had de ting plaats der mededin
gende afdeelingen betreffende de keuze van
een speeldatum.
Tot bestuursleden werden herkozen de
heeren J. A. M. Everwijn, Th. A. M. Milten
burg, beiden te Rotterdam en Leo Bakker te
Alkmaar. In de plaats van den heer Dies
feld werd tot bestuurslid gekozen de heer
H. B. v. d. Sande te Haarlem.
De afd. Joost v. d. Vondel (Rotterdam)
stelt voor een catalogus te laten drukken.
Besloten werd eerst reglementen te laten
drukken en daarna te denken aan catalogi.
Van de rondvraag werd een zeer druk ge
bruik gemaakt voor het behandelen van huis
houdelijke zaken.
De heer v. d. Sande bracht hulde aan het
bestuur voor wat het voor den Tooneelbond
deed.
De heer Stelles uit Utrecht werd benoemd
tot penningmeester.
De voorzitter sprak het slotwoord.
EEN NIEUWE WATERKELDER.
Gedurende de warme dagen van den thans
achter ons liggenden zomer heeft Amsterdam
een tekort gehad aan drinkwater.De oorzaak
daarvan was dat niet genoeg water kon wor
den aangevoerd. Een nieuwe rein-waterkelder
aan den Haarlemmerweg was in aanbouw.
Deze had indien hij gereed was geweest, dit
watertekort aanzienlijk kunnen verminderen.
Dezer dagen is die kelder, welke 10.000
kub. meter water kan bevatten, gereed ge
komen en zal binnenkort in gebruik worden
genomen. Daardoor heeft men overdag
10.000 kub. meter water meer in reserve.
Met het in gebruik nemen van dezen nieu
wen waterkelder is bij overvloedig gebruik
van water aan den watersnood van Amster
dam nog geen einde gemaakt. Daarvoor is
noodig dat aan de transportbuizen van Lei
duin naar den Haarlemmerweg meer capa
citeit wordt gegeven. Door twee buizen
wordt het water aangevoerdeen derde
wordt gelegd. Deze is reeds tot stand geko
men tusschen Leiduin en Oostelijk Haarlem
en van Oostelijk Halfweg tot Sloterdijk. Het
stuk Oostelijk Haarlem naar Halfweg moet
dus gelegd worden. Dit werk verkeert in
een vergevorderd stadium van voorbereiding.
Vermoedelijk gaat dit stuk van de transport
leiding niet langs den Haarlemmerweg, maar
door den Haarlemmermeer. Ook bestaan
er plannen om de pompmachines aan den
Haarlemmerweg, die het water direct in
de stadshuizen pompen, uit te breiden. Er
werken bij een normaal gebruik drie machi
nes een vierde is in reserve. Wanneer
echter langzamerhand grootere hoeveel
heden water weggepompt moeten worden,
zullen nog rneer machines noodig zijn.
De nieuwe rein-waterkelder, die binnen
enkele weken in gebruik zal worden geno
men is gebouwd op 3600 palen. Hij is geheel
van gewapend 'oetor. en heeft een opper
vlakte van ongeveer 2500 vierk. meter. Het
water staal: er dus, wanneer hij gevuld is,
vier meter htjog.
Met den bouw werd het vorig jaar Sep
tember begonnen. De kosten bedragen vier
ton.
Gistermorgen stond het uurwerk van de
Groote Kerk weer eens stil. Dit beteekeot
zoowel voor het verkeer als de werklieden,
die op deze klok afgaan een groot ongerief.
DE HOOGERE HANDELSSCHOOL.
Een adres aan den Minister van Onder
wijs.
Het volgend adres is aan den Minister
van Onderwijs gezonden
Ondergeteekenden, allen voorstanders van
het behoud der zoogenaamde Hoogere.
Handelsscholen met een H.B.S. met 3-
jarigen cursus tot onderbouw, geven met
verschuidigden eerbied te kennen
dat zij met leedwezen-in het aanhangige
wetsontwerp tot regeling van het middel
baar en voorbereidend hooger onderwijs
de bovengenoemde handelsscholen hebben
gemist
dat zij zouden betreuren als in de wet op
het middelbaar en voorbereidend hooger
onderwijs aan de hoogere handelsscholen
met een H.B.S. met 3-jarigen cursus tot
onderbouw niet de plaats zou worden in
geruimd, die haar als inrichtingen van al
gemeen ontwikkelend en vormend onder
wijs toekomt
dat zij daarom Uwe Excellentie eerbie
dig verzoeken alsnog eene bepaling in het
wetsontwerp op te nemen, waarbij aan de
hoogere handelsschool, als afdeeling D van
het Lyceum, nog liever buiten het Lyceum
verband om, een zelfstandige en gelijk
waardige plaats wordt gegeven naast de
H. B. S. met 5-jarigen cursus en het gym
nasium en haar die rechten worden ver
leend, welke in het wetsontwerp aan de afd.
C 1 van het Lyceum, afd. 1 H. B. S. met 5-
jarigen cursus worden toegekend.
Het adres is onderteekend door een groot
aantal ingezetenen, waaronder de burgemees
ter, wethouders, vertegenwoordigers van
groothandel, bankwezen, industrie, benevens
vooraanstaande personen.
Van N.N. voor cte Duitsehe Priesters 1.00
Van N.N. voor cte Duilsche kinderen 1.00
Van Th. S. voor de Duilsche Priesters 2.50
Verschillende isezwaron
naar voren gebracht.
Door den heer A. Beijnes, lid der Kamer van
Koophandel, is het volgend schrijven aan de
Kamer gericht:
Onder dankzegging voor dc herinnering,
neergelegd in uw schrijven d.d. 13 Juli be
treffende de door mij aangeroerde quaestie
inzake de verordening van Gedeputeerde Sla-
len, betreffende het rijden met vrachtauto's
alsmede autobussen in de provincie Noord-
Holland .verzoek ik U beleefd Uwe aandacht
voor het navolgende:
Het grootste bezwaar, hetwelk aan deze
nieuwe verordening verbonden is, is de ver
wisseling van oorzaak met gevolg. Immers
de wegen zijn er voor het autoverkeer, en
niet omgekeerdvelerlei bepalingen voor het
autovervoer en in hel bijzonder voor het
autobusverkeer worden er gemaakt, terwijl er
over hel hoofd gezien wordt dat de meeste
wegen nooit fatsoenlijk berijdbaar geweest
zijn; zou hel niet veel meer logisch zijn dc
wegen aan de cisehen, die hei snelvervoer nu
eenmaal stelt, aan te passen?
Docd Ie drukken is een verkeer, dal van
zelf ontslaan en gegroeid is door de tijdsom
standigheden, .niet ve r k c erso n t Wi:k ke Ifng
loopt nu eenmaal parallel met de ontplooiing
van het industrie- en zakenleven. Bij gebrek
van levensvatbaarheid sterft alles zijn eigen
dood en zoo zal zulks met het intensief
vrachtverkeer ook 'gaan, als het blijkt niet
meer te voldoen aan de eisehen van den tijd.
Doch nu wij eenmaal staan in liet teeken van
het snelverkeer, een gevolg niet alleen wande
groote wereldconcurrentie, doch wel degelijk
ook van de ongemotiveerde inmenging van
de overheid in de particuliere bedrijven
en hierbij hebben we slechts tc denken aan
15- en 48-urige arbeidsweek, de drukkende
belastingwetten, de zakelijke belasting op het
bedrijf, de gemeentelijke loonpolitiek dan be
hoort men een open oog 1e hebben voor de
nooden en behoeften welke deze periode met
zich brengt.
Zeer vele groote verkeerswegen in Neder
land, om slechts te noemen den hoofdweg
HaarlemAmsterdam, Den HaagRotter
dam, RotterdamHoek van Holland, hebben
nooit aan de eisehen van een verkeersweg
voldaan. Alle vervoermiddelen, daarover rij
dende, hebben technisch en constructief te
lijden en toch beweert men dat de motorwa
gens de wegen vernielen?
Door de besturen van autoinobilistenver-
eenigingen is reeds gedurende een reeks van
jaren de aandacht gevestigd op den toestand,
waarin sommige trajecten verkeeren. Gaat
men nu op den ingeslagen weg consequent
door, dan zou alle verkeer aan banden gelegd
worden, slechts in dat geval zou het mogelijk
zijn, de wegen in uitstekenden staat te hou
den. Hierbij is nog op te merken, dat ver
schillende gemeentebesturen het plan koes
teren een extra belasting voor zware vracht
wagens voor te stellen -nog meer last en
druk derhalve op het zakenleven en dit ze
ker als premie op den zwaren bestaansstrijd
en de donkere handelsvooruitzichten, die de
handelswereld heelt te doorleven. Het wil
mij voorkomen, dat, al ben ik
overtuigd van dc moeilijkheid van dit vraag
stuk, deze kwestie, doch dan in principieelen
vorm, dient voorgelegd te worden aan de
Commissie van Vervoer.
De vraag toch, of de overheid door mag
gaan met te „maatregelen" en wel zoodanig,
dat handel en industrie hiervan de dupe zijn,
en wel juist in een tijd, waar naast bescher
ming ook verlichting op haar plaats is, is te
actueel om te negeeren".
De Bond van Bed rijf san tob ouders in Neder
land verzoekt de Kamer van Koophandel ad-
.haesie te betuigen met een door hem aan H.
M. de Koningin gezonden request betreffende
de nieuwe verordening op het sluiten van alle
niet-Rijkswegen buiten dc bebouwde kommen
in de provincie Noord-Holland.
Door het besluit worden alle wegen, waar
over de bevoegheid/van Ged. Staten zióh uit
strekt, gesloten verklaard, o. a. voor motor
rijtuigen op meer dan 2 wielen, zwaarder
dan 1700 Kg., wanneer de wielen voorzien
zijn van gummibanden, met uilzondering van
personenrijtuigen met maximum 8 zitplaatsen.
Het request betoogt o. m„ dat er bijna geen
vracb la ulomobielen in Nederland rijden met
een ledig gewicht van 1700 K.G. of minder,
of met een belasting van een der wielen van
1300 K.G. of minder, zoodat vrij zeker kan
worden aangenomen, dat 90% der in Neder
land rijdende automobielen na U.Augustus 1.1.
niet meer in de provincie Noord-Holland, bui
len de zeer enkele Rijkswegen, zullen kunnen
rijden zonder medewerking van Ged. Stalen
dier provincie.
De noodzakelijkheid van het vragen van
ontheffing zal dus vrijwel regel zijn, aldus
liet request, hetgeen in flagranten strijd is met
den geest van de Motor- en Rijwiehvet, mede
blijkens de Memorie van Antwoord, betreffen
de art. 13: „De ontheffing wordt uiteraard
slechts in bijzondere gevallen verleend."
Hét request ra-eenl, dat de bedoelde wegen,
mils behoorlijk onderhouden, niet de door
Ged.Staten geëdschlte verkeorsbeper.kinig eisehen
daar het Uier vermeende vernielen van du
wegen door bet zware verkeer toch nooit
kan mo liveeren het sluiten der wegen voor
vrachtauto's op luchtbanden lichter dan vele
personenauto's, welke vrijgelaten worden.
Volgen-s de mepning van den Bond kunnen
ander zwaar autoverkeer hoogstens vallen
wagens met een ledig gewicht van meer dan
3100 K.G., dus boven dc twee-tonner, niet
een wiulbelasting van 1800 K.G. en zwaardere
wagens.
'Alles daar beneden, aldus het request, be
hoort dan ook te worden vrijgelaten, te, meer,
daar het ineerendeel hiervan toch reeds lucht-
of cu&hionbanden heeft en eerder zich zelve
vernielt dan de wegen.
Hel request zegt ten slotte, dat deze ver
ordening, naar de mcendng van den Bond:
le, in strijd ds met de Motor- cn Rijwiehvet,
althans met' den geest daarvan;
2e, in strijd is, met het algemeen belang,
daar zij:
a. het verkeer met vrachtautomobielen in
de provincie Noord-Holland meer beperkt,
dan zelfs door eigen toelichting zou zijn te
motiveeren, temeer door de wanhopige ont
heffingsvoorwaarden;
b. het verkeer met auto's met grooter
wielbelasting dan 2,600 K.G. (honderden in
Nederland) totaal uitsluit en "dus daardoor
het doorgaand verkeer daarmede totaal on
mogelijk maakt, tevens in strijd met de Me
morie van Antwoord op art. 4 der Motor- en
Rijwielwet» waar de „Overwegende betee-
kenis van het doorgaand verkeer moet wor
den aangenomen, ook voor provinciale we
gen".
Op rond van art. 4 der Motor- en Rijwiel-
wet verzocht het request aan H.M. de Konin
gin, deze verordening te willen doen wijzigen
of te laten intrekken.
Gevonden voorwerpen. Terug te beko
men bij: D, Koening, Gen. Bothastr. 116, een
pet; M. Vos, Gen. Cronjéstraat, 16rood een;
grijs strikje; J. Dingshoff, Javastr. 6, een:
paar dameshandschoenen; F. de Ligt, Gen.
Cronjéstr. 69, een beugeltasch met inhoud;,
A. Vreenegcor, Gen. Cronjéstr. 31, een man-,
telceintuur; H. v. Vessum, Dr. Leijdsstr. 54,
een regen- en een colbertjas; A. Segerius,:
Celebestr. 20, een licht bruin hondje; G. v. d.
Brink, Lucas Meijerstr. 9, een paar wielen
van een vliegende Hollander; H. Hijnen,
Rijksstraatweg 314, een pakkist; aan het
Politiebureau, een pak muziekstukken, een
zilveren knipje met inhoud en een mantel
ceintuur
Gemeenteraad. In de Vrijdagavond ge
houden raadszitting passeerden onder de in
gekomen stukken 4 verzoeken om toeken
ning van pensioen als wethouder der ge
meente. van de heeren Duys, Donia, Brink
man en van Velsen.
De heer Pelt (V.B.l meende, al zal hij niet
tegen de verzoeken stemmen daar hij aa;1
eens verkregen rechten niet w.'l tornen, (och
een ernstig protest te moeten doen hooren,
namens een groot deel der burgerij, nu een
man in de kracht van zijn leven jaarlijks
1500 uit da gemeentekas gaat trekken, ter
wijl hij hoegenaamd geen schade heeft gele
den in zijn burgerlijke positie, en in de laat
ste jaren zijn wethouderschap slechts matig
waarnam.
Z. h. s. worden daarna de verzoeken om
pensioen toegestaan.
Voorts was een kennisgeving ingekomen
van den heer v. d. Laan (S.D.A.P.) dat hij
als lid van den raad ontslag neemt, om ge
zondheidsredenen, waarover de voorzitter
zijn spijt betuigt en eenige wa»rdeerende
woorden aan hem wijdt.
De Woningbouwvereeniging „Goed Wo
nen" en „Zaandam's Belang" ontvangen resp.
67.200 en 146.000 voorschot voor den
bouwvan arbeiderswoningen.
B. en W. verkrijgen voorts met op één na
algemeene stemmen toestemming, de crisis
commissie te machtigen 1 toeslag per week
te geven aan de werkloozen voor het aan<
schaffen van brandstof in plaats van cokes»
prijsverlaging over de geheele linie, zooal»
aanvankelijk was verzocht door eenige orga
nisaties.
Na uitvoerige discussies staakten de stem
men over het voorstel van den heer Peli
(V.B.) om over te gaan tot afschaffing der
wethouderspensioenen, zoodat in een volgen
de vergadering daarover opnieuw zal wordenj
gestemd. De stemverhouding hierbij wasl
burgerlijk tegen socialistisch.
De heer Bolhoeve (C.P.) had dit voorstel;
nog geamendeerd door de wethouderspen-i
sioenen in overeenstemming te brengen met!
de betalingen der burgerlijke pensioenwet,
terwijl de heer de Vries (R.K.) amendeerde
eerst na 20 dienstjaren een pensioen gelijk
aan het salaris, toe te kennen.
Een voorstel Prins c.s. om aan de regee
ring l^et verzoek te richten de vlootwet niet
aan te nemen, ontlokte begrijpelijkerwijze
een ampel vlootwetdebat, waarbij over en
weer scherpe woorden vielen. De anti-revo
lutionaire wethouder Kruijver betitelde de
socialistische agitatie der laatste dagen als
misleidend terwijl ook de heer Kelder (S.P.)
in de actie meer partij-politiek zag, dan wa
ren strijd voor den vrede. Het voorstel werd
tenslotte met 11 tegen 7 stemmen aangeno
men.
Gemeentezaken. B. en W. stellen voor tb
Verordening op de Vrijwillige Brandweer ai:
volgt aan te vullen:
terwijl voor het geval dat voor blussehing
nog geen kader aanwezig mocht zijn, ieder
dlie aan dc blussóhing of het reddingswerk bij.
brand deelneemt, geacht wordt op die voor
waarden in dienst te zijn aangenomen, lotdial
een of meer 'kaderleden aanwezig zijn en als
dan doar hem of hen over verdere hulpver-
leening onmiddellijk eene beslissing wordt ge.
Bomen."
B. en W. stellen voor aan A. Stevens op
zijn verzoek vergunning te verleenen tot hel
brengen van een wijziging in de bebouwing op
drie bouwperceelen, gelegen aan de Heem,
steedsche Dreef, ten Zuiden van de Spaarm
zich Haan.
B. en W. stellen voor d'e Adriaan Pauw-
laan tot den Bron stee weg door te trekken ed
daarvoor ongeveer I960 M2 grond aan it
koopen. voor den prijs van 4000.
Tevens vragen zij voor aanleg rioleering ec
bestrating een crediet aan van 11,000.
B. en W. bieden ter vaststelling aan eer
aanvulling van de 'bouw- en woningverort
dening inzake het stellen, gebruiken en op<,
ruimen van steigers.
REGELING WERKVERSCHAFFING.
B. en VV. schrijven, den Raad:
In dc vorige raadsvergadering werd beslo?
ten de beslaande regeling betreffehde de
werkverschaffing met daaraan verbonden
loonregeling, genoemd in ims advies van 3d
Augustus j.l. no. 82, voorloopig te bestendigen
voor de maand September.
De werkloosheidscomimssie geeft in over
weging de weiikverschaffirig van gemeente
wege in October voort te zetten, aangezien in
dc omstandigheden nog niet d'e minste ve.rber
tering is gekomen, terwijl zij van oordeel is,
dat de levensvoorwaarden nog niet van dien
aard zijn dat tot verlaging van de thans gel
dende uilkecring kan worden geadviseerd.
Wij kunnen ons met dit avies vereeniigenj
doch waar het seizoen reeds zoover gevorderd
is, dat vele wetlkzaam'hedenvoorn) in den
land- en tuinbouw spoedig zullen eindigen
en daardoor de kansen op het verkrijgen van
werk voorloopig steeds geringer zullen worden,
stelien wij u voor de bestaande regeling vooh
de werkloozen te laten voortduren tot 1 April
1924, mits de gemeénte voldoende weitk be
houdt, dlat naar ons oordeel geschikt is voot
werkverschaffing aan werkloozen en boven
dien met bel voorbehoud, dat d'e Gemeente
steeds andere maatregelen kan treffen.
OVERREDEN EN GEDOOD.
AMSTERDAM, 24 Sept. In de Groeft
van Prinstererstraat geraakte Zaterdag
middag een ongeveer 7-jarig knaapje ondet
een auto. Door den geneeskundigen diensf
werd het kind naar het Wilhelmina-Gast-
huis vervoerd, alwaar het bij aankomst
bleek te zijn overleden.
HET AUTOBUSSEN-GEVAAR.
Met 17 passagiers te water.
Te Zaandijk kwamen Zondagmiddag twek
autobussen, die elkaar wilden passeeren, ir
botsing, waardoor de autobus van den on
dernemer Fontijn, uit Wormer, die een aan
tal sportliefhebbers naar den wedstrijd
Z. F. C.Ajax vervoerde, een defect aan
de stuurinrichting kreeg, ten gevolge waar
van deze te water geraakte. De 17 inzitten
den wisten zich met groote moeite te red
den. De passagiers kwamen er grootendeels
met een nat pak af. Enkelen liepen ernstige
snijwonden aan gezicht en handen op.
Dit is de tweede maal in korten tijd dat
een autobus van den ondernemer F. te wa-j
ter is geraakt*.
