Brieven uit Frankrijk.
BUITENLAND
gfóraimssil NIEUWS.
'Tweede Blad
1 October 1923
Doorde maan aan het
licht gebracht.
ben praatje over den
De verordening tot staking der Duitsche leveringen in natura ingetrok
ken. De Volkenbondsvergadering. Beieren en het R,ük. De ïtali-
aansche regeering heeft 10 van de 50 miilioen lire voor Grieksche vluch
telingen uit Klein-Azië afgestaan.
Onder de Telegrammen: De separatisten dag in Duitschiand; betoogin-
gen in Berlijn en Dusseldorf; botsingen met de poiifie; een demonstratie
voor ex-kroonprins Ruprecht, De spoorwegramp in Amerika. Aan
varingen in het Kanaal. In Japan is de stabiliteit op financieel gebied
.weer verzekerd.
VERKEER EN POSTERIJEN
TREINVERBINDINGEN.
FEUILLETON
EIFFELTOREN.
'Het was niet voor de eerste maal dat
finlangs het praatje de ror.de deed, de Eiffel-
toren is ten doode opgeschreven.
Telkens weer duikt het op, geregeld als
pen jaarlijks terugkeerende Aprilgrap, waar-
Van de onwaarheid al spoedig blijkt. Dit
[keer leek het alleen wat ernstiger. Men
Voegde er aan toe, dat het ijzerwerk van den
gesloopten toren zou dienen voor den weder
opbouw der Verwoeste gebieden.
1 Een vlugge rekenmeester toonde al gauw
pan, dat een dergelijke opzet heel weinig
jwinstgevend zou zijn.
I En daarmee is voorloopig het praatje
reer uit de wereld.
Het was voor mij echter een aanleiding,
tia' lange jaren, dien toren opnieuw te be
stijgen en er hier enkele indrukken over
(weer te geven.
j Geen toren ter wereld, behalve wellicht
die van Babel, heeft reeds voor zijn wording
en onafgebroken daarna, de tongen zoozeer
in beweging gebracht, als de veel gesmaadde
en veel geprezen Eiffeltoren. De één be
twijfelde het nut, de ander voelde zijn
Schoonheidszin gekwetst door een dergelijk
(monster monument op een der mooiste
blekken van Parijs. De eersten hebben vol-
[komen ongelijk gekregen. De Eiffeltoren
[heeft als meteorologisch instituut belang
rijke diensten bewezen en bewijst deze nog
Voortdurend.
i Wie den nfoed heeft tot den 300 Meter
fcoogen top te stijgen en niet gelijk de meeste
(bezoekers genoegen neemt met het reeds
wonderschoone uitzicht op de eerste en
tweede verdieping, kan zich persoonlijk van
(die meteorologische inrichting overtuigen.
Naast een klein vertrek voor den bouw
meester van dezen toren, den heer Eiffel,
een hoogbejaarden maar nog krassen grijs
aard, bevinden zich de laboratoria, door hem
(ingericht. Het nut van den toren is nog dui
delijker gebleken, sedert de uitvinding van
(de draadlooze telegraphie, hem heeft ge
maakt tot een der belangrijkste hoofdsta
tions, tot een machtig centrum van deze
(geluiden-wereld.
I De oorlogsjaren hebben duidelijk gemaakt
(welke waarde de Eiffeltoren als waarne
mingspost bezit.
Dat de Duitschers hiervan eveneens over-
kuigd waren, bewezen hun vele pogingen,
(den toren te vernietigen.
In 1918 wierp een vliegtuig een bom op
den toren en korten tijd daarna richtte de
beruchte Dikke Bertha tot vijfmaal toe haar
projectielen op het levenswerk van Eiffel.
De toren bleef gespaard ondanks dien ge-
welddadigen aansiag.
Hij zal vermoedelijk ook in de toekomst
gespaard blijven voor een vrijwillige slooping,
omdat zijn nut met het klimmen der jaren
Etceds grooter is geworden.
I Klaar niet alleen het land en de weten
schap bewijst hij belangrijke diensten, hij
verdient ook als bezienswaardigheid, als tech-
(nisch kunststuk onze bewondering. Hoe dik-
iwijls hebben zijn tegenstanders niet op den
Wankelen bouw gewezen, zelfs een ineenstor
ting voorspeld. En niettemin staat hij daar
nog steeds, onwankelbaar en licht, op de
plaats waar hij in 1889, het Parijsche ten
toonstellingsjaar, werd opgericht. Reeds in
1887 was met het bouwwerk een aanvang
gemaakt.
Meer dan 10 millioen menschen hebben se-
idert dien den Eifeltoren beklommen. Som
migen met angst in het hart, wijl vanaf den
beganen grond de top den indruk maakt
heen en weer te bewegen. Niet allen immers
Weten, dat hierbij een gezichtsbedrog in het
Spel is. De toren beweegt niet en men kan
ponder het mihste gevaar tot de 3e verdie
ping klimmen of per lift zich omhoog laten
voeren. Anderen gevoelen reeds vrees bij de
jedachte, van uit een dergelijke hoogte in
de wijde diepte te moeten schouwen. Maar
ook deze angst, die trouwens weinigen weer
houdt den toren te bestijgen, is ongewettigd.
De 3e verdieping is geheel met glas omge
ven, zoodat zich niet het minste gevoel van
onveiligheid van de bezoekers kan meester
maken.
Allen, zonder onderscheid, iv hooger sfe
ren aangeland, zullen genieten van een pa
norama, wellicht het schoonste en meest in
teressante in geheel de wereld. Het was een
helderen zomerdag, toen wij opnieuw van
dat wondere uitzicht genoten en naar schat
ting van een deskundige onze blik kon zien
over een uitgestrektheid van 90 K.M. in het
rond. De toren hoogte bedraagt 300.65 me
ter. En dit getal begint eerst tot ons te spre
ken, indien wij het vergelijken met de hoog
te van andere gebouwen, zoowel te Parijs als
elders.
De Notre Damé is 68 meter hoog, de „Ac
de Triomphe" die zulk een geweldigen in
druk maakt 49 meter. De Kathedraal van
Straatsburg is wat hoogte betreft nauwelijks
de helft van den Eifeltoren met zijn 150 M.
De dom van Keulen is 159, die van Milaan
109 en de Obelisk van Washington 169 M.
Het behoeft geen betoog dat onze Wester
toren, op zich zelf geen kind, een liliputter
is bij dezen reus onder de reuzen. De eerste
verdieping is ongeveer 58 meter van den be
ganen grond de tweede op 116 meter. Op de
eerste bevindt zich een restaurant, waar het
zitje aantrekkelijk is en ons rustig doet ge
nieten van de daar reeds belangrijke verge
zichten.
Een stoutmoedige fietsrijder heeft onlangs
kans gezien op zijn rijwiel de steile treden
van dezen toren af te dalen, en wel met goed
gevolg. Aangespoord door dit succes heeft
hij eveneens het gewaagd de niet minder
steile trappen, die van de Sacri Coeur naar
beneden leiden, per fiets af te rijden. Wie de
lift versmaadt en gedeeltelijk te voet den
Eiffeltoren beklimt, kan beseffen wat deze
halsbrekende toer beduidt.
Er zou over de constructie van den toren
nog heel wat zijn te zeggen, maar dit is reeds
meerdere malen gedaan en ligt trouwens
buiten het bestek van dezen brief.
Dat de Eiffeltoren zich nog steeds, ook
bij het nieuwe geslacht in een groote belang
stelling mag verheugen, bewijst wel het aan
tal bezoekers dat dagelijks de luchtreis aan
vaardt, Den Zondag, voorafgaande aan den
dag dat ik deze excursie maakte, hadden
niet minder dan 11.462 de eerste, 16.785 de
tweede en 5.727 de derde verdieping beste
gen. In totaal het niet weinig zeggende aan
tal van 33.974 bezoekers. En dat, na een be
staan van meer dan dertig jaren. Wij mogen
dan ook gerust zeggen dat de Eiffeltoren
als bouwwerk niet slechts onovertroffen
is gebleven in zijn genre, maar zelfs z'n gelijke
niet heeft gevonden.
In onze gedachten omhult dezen toren
iets legendarisch en komt het ons onbegrij
pelijk voor, dat de ingenieur-bouwmeester
er van, inderdaad nog leeft. Weet het jongere
geslacht zelfs wel dat deze toren zijn naam
aan den maker Eiffel ontleent
Mij is meerdere malen het tegendeel ge
bleken.
Hoe het zij, het mag voor hem een groote
voldoening heeten, dat zijn levenswerk, dat
naast veel vreugde hem veel verdriet heeft
gegeven, geworden is tot wetenschappelijk
middelpunt van Frankrijk, zoo menig groote
dienst aan het land bewijst. Het zou eén grove
ondankbaarheid zijn jegens dezen man,
alleen om schoonheidsmotieven, dit monu
ment van beteekenis te sloopen.
Groote mannen richt men na hun dood
een gedenkteeken op, laat men het gedenk-
teeken van Eiffel, die inderdaad een bedui
dend man is, niet prijsgeven, tijdens zijn
leven, om hem wellicht later, elders een
minderzeggend standbeeld op te richten.
Mr. P. v. S.
Parijs, 17 Sept. 1923.
DE DUITSCHE LEVERINGEN IN
NATURA.
De Duitsche rijksminister voor wederop
bouw heeft op 26 dezer de verordening van
13 Jan. tot staking van de leveringen in na
tura in het vrije verkeer aan Frankrijk en
België ingetrokken.
UIT DE DUITSCHE POLITIEK,
De fractie van de Duitsche volkspartij in
fen rijksdag heeft Vrijdag vergaderd in
tegenwoordigheid van Stresemaün. Uit het
lebat, dat aan den politieleen toestand was
{ewijd, bleek dat de meerderheid het be-
lluit van de regeering cm in gansch Duitsch-
fand den uitzonderingstoestand te procla-
neeren, goedkeurde. Voorts bleek men ech
ter niet zeer ingenomen te zijn met de
tegenwoordige houding der sociaal-democra-
'cn en met de verschillende verklaringen,
lie Sollmann, de sociaal-democratische mi-
lister van foinnenlandsche zaken, aangaande
le eventueele onderhandelingen met Frank-
jik had afgelegd. Men vreest namelijk, dat
'rankrijk door deze verklaringen zal worden
langemoedigd om onmogelijke voorwaarden
ian Duitschiand ie stellen, aangezien uit de
rerklaringen van den minister de conclusie
ton worden getrpkken, dat Duitschiand niet
eensgezind is in zijn verzet tegen de vijan
den. Ook hoopte men, dat weldra vertrou
welijke besprekingen tusschen Berlijn en
Munchen zouden worden gevoerd, ten
einde een verbetering van de betrekkingen
tusschen het rijk en Beieren mogelijk te
maken. Enkele sprekers beweerden, dat dr.
Hilferding, de rijksminister van financiën,
buitengewoon weinig actief was en veel te
lang wachtte, alvorens zijn aangekondigde
ontwerpen bij het parlement in te dienen.
De meeste aanwezigen waren ten slotte van
meening, dat de samenstelling van het kabi
net weldra diende te worden gewijzigd.
De rijkskanselier nam herhaaldelijk aan
de discussie deel.
Naar de Duitsche bladen melden, heeft
de parlementaire vertegenwoordiging der
Duitsche nationale partij hét volgende mani
fest uitgevaardigd: In dezen zeer ernstigen
tijd wachten wij van de openbare meening
een uitspraak over de vraag, wien de schuld
van deze crisis treft. Weer heeft het maxis-
me den Duilschen weerstand ondermijnd en
het oekonomische leven ontwricht. Weer
leidt de socialistisch-iburgerlijke coalitie,
meer vertrouwend op den vijand dan op
eigen kracht, het Duitsche volk naar ellende
en nieuwe capitulatie. Voor al het onheil,
dat nu met vernieuwde kracht over ons zal
komen, treft haar de schuld. WI) roepen het
Duitsche volk toe, steunend op de instem
ming van breede volkskringen: houdt u ge
reed! De dag is niet ver meer, dat alle
passivistische en op internationale toenade
ring gerichte droombeelden voor de macht
der feiten zullen vervliegen. Dan is hei uur
geslagen voor een nationale regeering, welke
met sterken wil den weg der redding zal
gaan er moge van komen wat wil.
Het bestuur van de Duitsche volkspartij
heeft een oproep tot de leden der partij
gericht waarin o.a. het volgende wordt ge
zegd:
Het lijdelijk verzet moest worden ge
staakt. Het verarmde Duitschiand was niet
meer in staat de noodige middelen op te
brengen om den strijd op dezelfde wijze
voort te zetten. De strijd wordt echter niet
opgegeven. Hij mag niet met capitulatie ein
digen. Niets wat niet met de eer en de toe
komst van Duitschiand te vereenigen is, mag
door een Duitsche regeering worden onder
teekend. De partii is het hierin geheel eens
met haar leider. Zij weet, dat hij zijn plech
tig gegeven woord zal houden.
DE DUITSCHE COMMUNISTEN.
Het Berliner Tageblatt verneemt uit Dres
den, dat de communistische partij dc vrije
vakvereenigingen heeft uitgenoodigd, met
haar samen te werken om een proletarische
reddingsactie te organisecren, ten einde de
aanvallen van de fascisten tegen het Duit
sche proletariaat af te weren. De besturen
van de vrije vakvereenigingen hebben ge
weigerd en verwachten van de arbeiders en
beambten, dat zij zich niet door de bedrie-
gelijke woorden van de communistische
partij tot onberaden daden zullen laten
meeslepen.
DE OPHEFFING VAN HET LIJDELIJK
VERZET.
Naar aanleiding van het Havas-bericht
over de onvoldoendheid der opheffing van
het lijdelijk verzet wordt uit Berlijn te be-
voegder plaatse opgemerkt, dat slechts de
vijf thans ingetrokken verordeningen kracht
van wet hadden. De andere beschikkingen,
die niet in het Reichsgesetzblatt waren ver
schenen en dus ook niet langs dien weg on
gedaan konden worden gemaakt, zijn in op
dracht van den betrokken rijksminister in
getrokken.
Nu de rijksregeering het lijdelijk verzet
heeft opgeheven, heeft de rijksverkeersmi
nister de verkeers-verordeningen voor het
Bezette Gebied ingetrokken en de autori
teiten der rijksspoorwegen opgedragen de
op grond daarvan uitgevaardigde beschik
kingen voor zoover die het lijdelijk verzet
betreffen, onverwijld ibuiten werking te stel
len.
De rijksminister van posterijen heeft een
dergelijke opdracht gegeven aan de onder
hem ressorteerende ambtenaren in het B. G.
De posterijen in het Rijnland en het Roer
gebied zijn bijgevolg gemachtigd de post-,
telegraaf- en telefoonverbindingen der be
zettingsoverheid onbeperkt ter beschikking
te stellen en zich niet te verzetten tegen
requisities, douanecontrole, censuurvoor-
schriften enz. en er voor te zorgen dat het
post-, telegraaf- en telefoonverkeer in het
belang der bevolking zoo snoedig mogelijk
weer op gang wordt gebracht.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
De hooge commissie heeft aan den ver
tegenwoordiger van de Duitsche vcreenigin-
gen van spoorwegpersoneel, die een brief
zonder onderteekening in handschrift van
het algemeen verbond van spoorwegmannen,
waarvan de zetel te Berlijn is heeft over
handigd, strekkende tot bet beginnen van
onderhandelingen, laten weten, dat zij niet
in betrekkingen kan treden met een orgaan,
waarvan de directie in het onbezette
Duitschiand is, en het sinds acht maanden
niet heeft afgelaten van het steunen van het
lijdelijk verzet en ongehoorzaamheid aan de
bevelen van de bezettingsoverheid te predi
ken. Het spoorwegpersoneel, dat zich thans
in het bezette gebied bevindt, kan zich on
middellijk wenden tot de bevoegde bezet
tingsoverheden van de spoorwegregie, ten
einde de voorwaarden te leeren kennen, voor
de hervatting van het werk en zijn verplich
tingen.
Uit Koblentz wordt gemeld:
De hooge commissie heeft aan de ambte
naren van verschillende takken van dienst
in het bezette gebied verboden zich in ver
binding te stellen of bevelen te ontvangen
van militaire of andere autoriteiten, die in
onbezet Duitschiand, vooral Beieren-macht
hebben gekregen, ontleend aan den uitzon
deringstoestand.
Uit Dusseldorf: De poging der communis
ten om een actie in het B. G. te beginnen,
is overal mislukt.
Zaterdagnacht is de wacht in het tiende
politie-district door ongeveer 30 gewapende
mannen aangevallen en beschoten. De wacht
schoot terug. Bovendien rukte een com
mando onmiddellijk aan en mengde zich in
het gevecht. De aanvallers werden zonder
verliezen afgeslagen.
Donderdag is op een drukkerij te Ko
blentzLuetze! weer voor 3 billioen nood
geld door de Fransclien in beslag genomen.
Er was hierbij waarschijnlijk verraad in liet
spel, aangezien het geld op wagons, die niet
aan de firma toebehoorde, werd wegge
bracht
Uit Elberfeld: Op de controle-plaatsen
worden de treinen zeer streng gecontro
leerd. Oponthouden van 3 tot 4 uur worden
gemeld uit DortmundBrakel, Buanderoth
en Vohwinkel.
BEIEREN EN HET RIJK.
De Korespondenz Hoffmann meldt officieel
Alle berichten, dat de rijksregeering heeft
gepoogd de Beiérsche regeering te bewe
gen tot intrekking van haar afkondiging van
den uitzonderingstoestand in Beieren, zijn
onjuist.
DE VOLKENBONDSVERGADERING.
Dp VoJken.bondsvergadering heeft Zater
dag hpar werkzaamheden ten einde ge
bracht. Zij heeft de begrootir.g van de Bond
ï.oor 1924, die ongeveer 23 millioen goud-
trank bedraagt, goedgekeurd.
Daarna heeft zij kennis genomen van het
rapport der commissie voor wapeningsbe
perking. Benësj gaf bij de toelichting te ken
nén dat de Bond op dit stuk zeer aanzien
lijke resultaten heeft bereikt en heeft ge
toond een waarachtig vertegenwoordiger te
zijn van de beginselen der internationale
democratie.
Skirmunt (Polen) sloot zich, als voorzitter
der commissie bij deze verklaring aan.
Lebrun zette uiteen welk aandeel Frank
rijk heeft gehad bij de uitwerking van het
verdrag tot wederzijdschen bijstand.
Jhr. Loudon (Nederland) gaf als zijn mee
ning te kennen dat bedoeld verdrag 't welk
de bevoegdheden van den Volkenbond uit
breidt, de souvereiniteit der staten beperkt.
Lange (Noorwegen) sloot zich hierbij aan
en verklaarde dat slechts een beperkt aan
tal stalen bij een waarborgverdrag belang
heeft.
Urrutia (Columbia) zette den bizonderen
toestand der staten van Latijnsch Amerika
op het stuk der wapeningsbeperking uiteen.
Zoha ed Dauleh (Perzic) zeide te vreezen
dat het ontwerp-verdrag toch in de naaste
toekomst niet tot wapeningsbeperking zal
leiden.
Alvarez (Chili) gaf te kennen dat het
waarborgverdrag de belangrijkste arbeid van
de vierde Volkenbondsvergadering is.
Daarop heeft de vergadering besloten den
Raad te verzoeken het ontwerp-verdrag tot
ouderlingen bijstand aan het oordeel der re
geeringen te onderwerpen.
Vervolgens heeft zij het werkprogram van
de commissie voor wapeningsbeperking
voor het volgende jaar goedgekeurd.
Daarna is de vergadering bij geheime
stemming overgegaan tot de verkiezing van
zes niet-permanente leden van den Volken-
bondsraad. Er werden 46 stemmen uitge
bracht, zoodat de volstrekte meerderheid
24 bedroeg. Reeds de eerste stemming was
beslissend. Uruguay werd met 40 stemmen
gekozen, Brazilië met 34, België met 32,
Zweden met 31, Tsjecho Slowakije en
Spanje met 30 stemmen.
De voorzitter, della Forriente (Cuba)
spr^k daarna de slotrede uit. Hij uitte den
wensch-dat in de volgende alg. vergadering
ook delegaties van Argentinië, Peru, Bo
livia, Guatemala, Nicaragua, Ecuador, Mexi
co, San Domingo en de Ver. Staten aanwe
zig zullen zijn. Voorts betuigde hij den dank
der vergadering aan Geneve cn aan het ge-
heele Zwitsersche volk en bracht huide aan
den Raad, die onder leiding van Ishii in hot
Grieksch-Italiaansche geschil zooveel be
leid heeft getoond. De regeling van dat ge
schil heeft elkeen kunnen overtuigen van
de waarde van den Volkenbond voor de
menschheid. De voorzitter bracht dan in
groote trekken den arbeid van de vierde
alg. vergadering in herinnering op juri
disch, tchnisch en politiek gebied en met
name op het stuk der wapeningsbeperking
Hij prees den geest van welwillendheid en
hartelijkheid die bij de beraadslagingen
heeft geheerscht en noodig is voor de ont
wikkeling der samenwerking tusschen de
volken en wees op het voorbeeld van
vruchtbare en op wederzijdsch vertrouwen
gegronde samenwerking, in het bijzonder
door Frankrijk en Engeland gegeven.
In zijn hoedanigheid van voorzitter van
den Raad heeft Ishii (Japan) in de alge-
meene vergadering een verklaring afgelegd
over dc resolutie van den Raad nopens de
interpellatie van het Volkenbondsstatuut en
andere punten van internationaal recht.
Nadat Branding (Zweden) had verklaard,
dat hij de voorkeur zou hebben gegeven
aan een beslissing van het Int. Gerechtshof,
Betoogde Robert Cecil (Engeland) d,at <ie
met eenparige stemmen genomen beslissing
van den Raad een verklaring inhoudt over
de verplichtingen die art. 15 van het sta
tuut aan de leden van den Volkenbond
oplegt. Dat is een afdoend antwoord aan
hen, die hebben gemeend, dat er een nei
ging bestond om zich aan die verplichtingen
te onttrekken. Cecil zag in dit besluit van
den Raad een belangrijk precedent, daar
thans is uitgemaakt, dat bi) een geschil niet
voldoende is over concrete zaken een be
slissing te nemen, doch ook de beginselen
vast te stellen, die voor de toekomst een
regeling van diergelijke geschillen mogelijk
maken.
Nansen (Noorwegen) zeide te hopen, dat
ingeval het onderzoek door de juristen
commissie ingesteld, niet bevredigend mocht
zijn, de Raad de aangelegenheid aan het
Int. Geréchtshof zal voorleggen.
Gilbert Murray (Zuid-Afrikal betuigde er
zijn leedwtezen over dat onschuldige vluch
telingen zijn gedood, zonder dat de Vol
kenbond schadevergoeding of verontschul
diging heeft verlangd.
Arfa ed Dauleh (Perzië) sluit zich aan bij
de woorden van Branding en Cecil.
Enckell (Finland) neemt met voldoening
acte van de verklaring van den Raad.
Mc. Neil! (Ierland) zegt, dat de verklaring
van den Raad alle leden der alg. vergade
ring zal geruststellen.
Zahle (Denemarken) merkt op, dat de
Deensche legatie verheugd is over de
vreedzame opiosing van de crisis en zich
aansluit bij de houding en de verklaring van
Branding.
Urrutia (Columbië) verklaart dat volgens
de wetgeving der staten van Latijnsch
Amerika de verantwoordelijkheid van een
staat voor op zijn grondgebied gepleegde
misdaden niet voortvloeit uit de misdaad,
maar uit de al of piet opzettelijke nalalighed
waarmede de betrokken staat de misdadi
gers vervolgt en straft.
Lou<ion (Nederland) dhiit zich aan bi)
het oordeel van Branting en Cecil en be
tuigt zijn voldoening over het feit dat de
Raad eenparig heeft erkend, dat elk geschil
tusschen leden van den Volkenbond, het
welk tot een breuk kan leiden, tot de be
voegdheid van den Volkenbond behoort.
De maharadjah van Nawanagcr (Britsch-
Indië) betuigt waardcering voor de verzot- l
nende wijze en waardige beslissing van den
Volkenbondsraad.
Nog wordt uit Genève gemeld:
In de Volkenbondsvergadering heeft Be-
nesj het ontwerp-verdrag van onderlingen
bijstand uiteengezet dat in verhouding tot
de wapeningsbeperking waarborgen schept
voor de veiligheid der staten, bijzondere
defensieve overeenkomsten tusschen zekere
landen, met name de Scandinavische, toe
staat en onder uitsluiting van bijzondere
waarborgen slechts gedeeltelijken, t. w.
economische en financieele hulp vergunt.
De Volkenbondsraad zal de schattingen
der staten in onvangst nemen en een plan
voor wapeningsbeperking ontwerpen, in
geval van aanneming binnen twee jaar uit
te voeren, hetwelk recht geeft op onder
lingen bijstand.
Staten, die geen leden zijn van den Bond,
zullen eerst tot het verdrag kunnen toetre
den na ratificatie door Frankrijk, Engeland
en Italië. Bijgevolg zullen Duitschiand en
Rusland slechts met toestemming van
Frankrijk kunnen worden toegelaten.
De voorstellen van Benesi ziin aangeno
men en zullen ter overweging aan de regce-
ringen worden toegezonden.
ENGELAND EN FRANKRIJK.
Tn financieele kringen te Londen hecht
men we'nig geloof aan het gerucht dat En
geland bereid zou zijn Frankrijk een be
langrijke leening toe'te staan, in geval een
regeling met Duitschiand over dc schade
vergoeding wordt getroffen. In dc eerste
plaats gelooft men niet dat Engeland bereid
is Frankrijk of eenig ander land met een
belangrijk bedrag bij te staan zonder zeer
goede waarborgen voor rente en kapitaal te
hebben cn andererzijds gcfooft men dat het
zeer moeilijk zou zijn het Engelscbe beleg
gende publiek tot inschrijving op een lee
ning ten behoeve van Frankrijk te krijgen
alvorens er aangaande de reeds bestaande
Fransche schuld aan Engeland een regeling
is getroffen.
HET ITALIAANSCH-GRIEKSCH GESCHIL
De Gezantenraad heeft de Zwitsersche
Nationale Bank gemachtigd het bedrag van
50 millioen lire, door Griekenland bij haar
gedeponeerd, onverwijld aan de Italiaansche
regeering uit te betalen.
Officieel werd Zaterdag uit Rome ge
meld:
Om 1 uur vanmiddag heeft de directeur-
generaal van de Banca d'italia aan Musso
lini meegedeeld, dat hij van de Zwitsersche
nationale bank een telegram had gekregen,
dat dc Banca d'italia gemachtigd was, op
rekening van de Grieksche regeering in de
Italiaansche schatkist het in deposito ont
vangen bedrag van 50 millioen te storten.
Hierdoor is het geschil wat betreft de finan
cieele zijde definitief gesloten. De Italiaan
sche regeering zal, wel te verstaan, langs
diplomatieken weg blijven onderhandelen
om van de Grieksche regeering bestraffing
van de schuldigen aan de afschuwelijke mis
daad van Janina te verkrijgen.
Ten einde aan te toonen, dat de Italiaan
sche regeering, door het eiSchen en verkrij
gen van het bedrag van 50 millioen lire geen
financieel voordeel wenschte te behalen,
maar een bestraffing van vooral politieken
en moreelen aard wenschte op te leggen,
heeft Mussolini in afwachting besloten on
middellijk een bedrag van 10 millioen lire
ter beschikking van de militaire Maltezer
orde te stellen, dat als steun zal worden
uitbetaald aan de Grieksche en Armeensche
vluchtelingen uit Klein-Azië, die zijn on
dergebracht op Korfoe en in andere Griek
sche plaatsen.
UIT DE FASCISTISCHE POLITIEK.
De Corriere Italiano meldt dal, waar het
fascistisch partijbestuur had besloten, com
mandeur Rocca uit de partij te stooten,
Mussolini heeft doen blijken, dat hij van plan
was, een openbare verklaring van solidariteit
met Rocca af te leggen, als het bestuur om 8
uur niet was afgetreden. In plaats van het
bestuur trad toen het secretariaat af.
De Nuovo Paese zegt, dat Mussolini dc
aftreding van het bestuur heeft geëischt, ten
zij de tegen* Rocca genomen maatregel zou
worden ingetrokken.
DE POSTCHèQUE- EN GIRODIENST.
Het Hdbl. verneemt, dat de afrekenings-
staten van verschillende postkantoren, ook
van enkele groote, bij de centralisatie van
den postcheque- en girodienst, toegezonden
aan het centrale kantoor in Den Haag, ern
stige fouten behelsden.
Op die staten stonden in twee kolommen
de saldicijfers der rekening-houders vermeld
achter hun gironummers. Achteraf is geble
ken, dat tal van saldicijfers niet achter het
juiste gironummers zijn gekomen, maar ach
ter een hooger of lager staand.
HERCLASSIFICATIE SPOORWEG
PERSONEEL.
Naar aanleiding van de door den minister
van waterstaat goedgekeurde, op 1 October
in te voeren herclassificatie voor het spoor
wegpersoneel hebben de hoofdbesturen van
de organisaties van spoorwegpersoneel St.
Raphael en P. C. B. op Vrijdag 21 dezer een
onderhoud met den minister gehad. In den
breede hebben zij betoogd,, dat het aan de
hand van de overeenkomst van November
1922 van de directie hoogst ongemotiveerd
was, nu de voorgenomen herclassificatie in
te voeren. De minister verzocht, al de argu
menten schriftelijk te bevestigen, hetgeen
ook is geschied. Deze schriftelijke argumen
tatie heeft de minister overgelegd aan de
directie.
Vrijdag j.l. hebben de hoofdbesturen van
St. Raphael en P. C. B. opnieuw een onder
houd met derf minister gehad. Uit het on
derhoud bleek, dat de minister nog geen ver
weer op de schriftelijke argumentatie van de
personeel-organisaties van de directie had
ontvangen. De minister deelde uitdrukkelijk
mee, dat het feit. dat de herclassificatie
wordt ingevoerd, voor hem geen reden zal
wezen, rijn beshtlt niet te herzien, indien
hem blijkt, dat zijn eerste beslissing niet juist'
is. De minister scheen veel te gevoelen voor
het denkbeeld van de organisaties, om deze.
zaak, indien voor hem de beslissing moeilijk
was, aan een scheidsrechterlijke uitspraak
onderwerpen.
De minister deelde nog mee, dat het wets
ontwerp tot regeling van de pensioenen voor,
het spoorwegnersoneel eerstdaags bij de,
Tweede Kamer zal werden ingediend.
RIJKSCOMMISSIE
WERKVERRUIMING.
De commissie vergaderde 22 September
j.l. onder voorzitterschap van Zijne Excel
lentie Prof. Dr. W. H. Nolens.
Mededeeiing werd gedaan van de gevallen,
waarin de bemiddeling der commissie werd
i igeroepen, om te bevorderen, dat werken of
1 weringen aan de Nederlandsche nijverheid
werden opgedragen.
In vele gevallen leidde de bemoeiing
der commissie tot een gunstig resultaat
en werd aan een Nederlandsche onderne
ming de voorkeur gegeven boven een bui-
tenlandsche, ook al was deze laatste lager
in prijs.
Meerdere malen bleek de Nederlanlsche
ondernemer r.iet in staat het werk te 'ep-
teeren tegen den prijs, welke in verban mef
een buitenlandsche aanbieding kon werden
besteed. Meer dan eens kon dan worden
bevorderd, dat aan dien Nederlandschen
ondernemer een toeslag van Rijks- en Ge
meentewege werd verleend, welke hem in
staat stelde de opdracht aan te nemen.
Het komt voor. dat gemeentebesturen,
in de meening de Nederlandsche nijverheid
te bevorderen, werken opdragen aan Neder
landsche firma's, welke vertegenwoordigers
zijn van buitenlandsche ondernemingen.
Deze gemeentebesturen werden herinnerd
aan een circulaire van den Voorzitter van
den Raad van Ministers en hun werd ie
overweging gegeven een certificaat van oor
sprong te eischen, afgegeven door de Kamer
van Koophandel van het district waarin di«
firma gevestigd is.
Diar het thans weder gebleken is, dat et
nog gemeentebesturen zijn, die werken ic
het buitenland laten uitvoeren, welke naai
het oordeel der commissie zeer gced hier
ic lande kunnen worden verricht, werd
besloten aan Gedeputeerde Staten in de
onderscheidene provinciën te verzoeken mef
de commissie te willen medewerken, om dil
zoovee! mogelijk tegen te gaan.
Besloten werd een ingekomen schrijven,
behelzende een verzoek om het verleenet
van exportpremies te willen bevorderen
aan de Regeering te zenden.
Door een Gemeentebestuur was een plan
overgelegd, volgens welk door het verkenen
van financieelen steun aan fabrieken, arbei
ders zooveel mogelijk in het vrije bedrijf aan
het werk zouden kunnen worden gehouden.
Ofschoon de commissie dergelijke pogingen
voor het bestrijden der werkloosheid toe
juichte, gaf zij toch als haar standpunt te
kennen, dat hulp van overheidswege nooit
zoodanig kan zijn, dat een geheele onder
neming met haar geheele productie daarop
kan steunen. Heeft een onderneming even
wel alles gedaan om te kunnen concurreeren,-
o.m. door economisch beheer, behoorlijke
regeling van arbeidstijd, loonen, salarissen
enz. en blijkt b.v. bij het inschrijven van
een order, dat desondanks de order naar het
buitenland dreigt te gaan, dan zal door de
commissie steeds gaarne worden overwogen,
of er aanleiding bestaat voor dat bepaalde
object het geven van een toeslag te bevor
deren. Uit de hierop volgende besprekingen
bleek, dat ook voor het verkrijgen van toeslag
voor kleine orders de bemiddeling der com
missie kan werden ingeroepen en dat, wan
neer tot nu toe hoofdzakelijk toeslag werd
verleend voor orders op het gebied van de
metaalnijverheid, dit meer moet worden
toegeschreven aan het feit, dat voornamelijk
werkgevers in deze bedrijfstak bemiddeling
der commissie inroepen.
Een tweetal werken, welke dc commissie
uit een oogpunt van werkverruiming van
groot belang achtte, zullen in den a.s. winter
nog niet kunnen worden uitgevoerd, wegens
vanwege het Departement van Waterstaat
geopperde technische bezwaren. Intusschen
zal de commissie het noodige blijven ver
richten om te bevorderen, dat de bezwaren
alsnog zoo spoedig mogelijk zullen wprden.
ondervangen.
Daar, met het oog op 's lands financiën,
voorloopig niet alle openbare werken, welke
voor uitvoering gereed zijn, tot uitvoering
kunnen komen, zal aan den Minister van
Waterstait worden verzocbf,om bij het aan
wijzen van de werken, wel: e het eerst voor:
uitvoering in aanmerking komen, vooral tej
letten op de belangrijkheid daarvan uit een,
oogpunt van werkverruiming cn daaromtrentj
het advies der commissie in te winnen,
Naar uit Brussel aan de „N. R. Crt." wordV
gemeld, wordt er aan gedacht, de directe
treinen AmsterdamBazel en BazelAm
sterdam het heele jaar door dagelijks te la
ten loopen.
Ook is het plan geopperd, een blokfrein in
te leggen tusschen Brussel en Amsterdam,
zooals er sedert eenige maanden een rijdf
tusschen Brussel en Parijs. De administratis
van de Belgische Spoorwegen meent ^en-
wel, dat eerst de resultaten van .deze pro
neming dienen te worden afgewacht.
DE BEZUINIGING.
Geen tweede 10% salarisvenninderi
Naar de ,Rsb." verneemt, heeft de regeei
ring besloten, het advies van de central
commissie voor georganiseerd overleg n i e
op te volgen en met ingang van. 1 Janua
a.s. een algeheele loonsverlaging van 10
in te voeren.
Het betreffende K. B. is reeds in be-i
werking en het zal dezer dagen afkomen. .J
Tevens verneemt het blad. dat er zeef-
groote kans bestaat dat de tweede sala«.
risverlaging van 10 welke tegen 1925(
was aangekondigd, niet zal doorgaan, wij)?
er gegronde hoop is, dat langs aaderer1
weg het r.esteerende tekort zal kunne»
worden gedekt.
Ook hieromtrent zullen binnenkort medsc
deelingen worden gedaan.
Vrij naar het Duitsch.
f3. f
„In dit geval kan u den sleutel wel hier
laten halen," gaf de makelaar ten antwoord,
terwijl hij het meisje wantrouwend in het
gelaat blikte, welks uitdrukking intusschen
geenszins dit vertrouwen rechtvaardigde.
,.!k woon gelijk gc weet dicht in de buurt;
«net een paar schreden zijn we in de Bloem-
etraat, daar kunnen we van het tuinpoortje
gebruik maken."
,,'t Is waar," zeide Helena, terwijl zij voor
het raam ging staan, „wij hebben slechts
één minuut noodig, om uw huis te bereiken.
U woont hier heel lief, omringd door prach
tige tuinen, in ongestoorde rust; inderdaad
bet is een bekoorlijke woning!"
„Ja, ja, de ligging is schoon," antwoordde
Kluge „nochtans verlang ik hier weg te ko
men, want aangename herinneringen heeft
deze stad voor mij niet. De plotselinge dood
V?n mijn trouwen vriend, de afgunst, waar
aan een ieder is blootgesteld, dien de for
tuin bevoorrecht...."
„Om deze reden dus wenscht u het huis
xoo spoedig mogelijk te verkoopen?"
„Ja en neen! Ja, omdat ik vóór mijn ver
trek graag al mijn aangelegenheden op orde
wil stellen; neen, omdat voor dit vertrek in
ieder geval nog wel eenige maanden zullen
verloopen."
„Bij al uw geld ontbreekt u toch nog iets
en wel de hoofdzaak, mijnheer Kluge."
De makelaar keek verbluft op; wederom
gleed een sombere schaduw over zijn ge
laatstrekken.
„En dat is?" vroeg hij.
„Een jong aardig vrouwtje," antwoordde
Helena glimlachend.
Kluge haalde de schouders op.
„Ik wil u geen ongelijk geven, als u meent,
dat dit mijn geluk volmaken zou. maar...."
Een veel beteekenende glimlach voleindde
dezen zin.
„Ge vreest dat ge geen vrouw meer zult
kunnen vinden?" vroeg Helena, en blikte bij
deze woorden den makelaar zoo vertrou
welijk aan, dat deze zich als door een elec-
trischen schok getroffen voelde.
„Dit wil ik niet beweren," gaf Kluge ten
antwoord, „maar het is nog een gewichtige
vraag of zij, op wie ik mijn keuze zou laten
vallen, het hiermede zou eens zijn."
„Het komt slechts op het aanzoek aan."
meende Helena.
„Zou u mijn voorspreekster willen we
zen?"
„Met genoegen, namelijk als ik eerst de
jonge dame ken ea mjjn yoorspraak u yan
nut kan zijn."
„En als hu mijn keuze eens op u viel?"
vroeg Kluge, terwijl hij het meisje aanblikte.
„Ik ben verloofd dat weet ge."
„Verloofd ja, maar de misdaad van uw
bruidegom heeft u van uw gelofte ontheven.
Zeg me eens openlijk de waarheid, juffrouw
Helena, zoudt ge uw lot niet gerust in mijn
handen willen stellen, als ik u hierom ver
zocht?"
Helena sloeg de oogen neer, een ondeu
gend lachje speelde om haar lippen, waarin-
de makelaar de bevrediging van zijn wensch
meende teizien, doch in deze meening zou
hij zich deerlijk teleurgesteld vinden.
„Ge zult mij wel willen toestaan, dat ik
deze zaak eens in overweging neme, alvo
rens u een antwoord te geven," zeide Hele
na, en het ondeugende glimlachje had voor
een zekeren ernst plaats gemaakt. „Wees
zoo goed, mij de sleutels mee te geven, ik
had den heer Schulz beloofd ze hier te ha
len, opdat hij geen oponthoud zou hebben,
wanneer hij nog heden het huis mocht willen
bezichtigen."
„Maai; ik zeg u nog eens, dat ge over den
sleutel elk cogenbük beschikken kunt," zei
de makelaar;- ik zal vandaag niet uitgaan."
„Mistrouwt ge mij?" viel Helena hemge
krenkt in de rede; ,',dan zal ik geen woord
meer verspillen, maar...."
„Met uw verlof, van mistrouwen is vol
strekt geen sprake."
„Toch is het dit, al verklaart ge ook juist
niet piet ronde .woorden, dat ge mi! den
sleutel niet wilt toevertrouwen. Ik geloof,
dat ik er evenveel zorg voor dragen zal als
u zelf."
„Dit geef ik gaarne toe," antwoordde Klu-
g, voor wie het onderhoud een zeer onaan
gename wending had genomen, „intusschen
is het eenmaal mijn princiep
„Iedereen te wantrouwen?" vroeg Helena
met scherpen nadruk. „Het spijt mij zeer d.it
ik mij zoo Sn u vergist heb, tot dusver hield
ik u voor een voorkomend man en nu moet
ik ondervinden, dat ge.
„U noemt mijn weigering waarlijk te
scherp op," onderbrak Kluge haar, „welke
reden zou ik" kunnen hebben om-u te mis
trouwen?"
„Inderdaad, dit weet ik zelf niet."
„Welaan stel u dan tevreden met mijn
verklaring dat ik, uit princiep, nooit een
sleutel in vreemde handen geef. Niet voor
mij, maar ook voor hem, wien de sleutel
wordt toevertrouwd, zouden onaangename
gevolgen kunnen voorts-pruiten."
„Ik zou deze verklaring aannemen, zoo ge
door uwe weigering niet mijn eer had ge
krenkt," antwoordde Helena, terwijl zij op
de deur toetrad. „Ais mijnheer Schulz komt
zal ik wel iemand hierheen zenden en u la
ten verzoeken, ons in bet huis te verwach
ten; ge zult ongetwijfeld ook bij de bezich
tiging aanwezig willen zijn?"
Dë makelaar was in pijnlijken tweestrijd
Liet hij het meisje heengaaan, dan scheidde
zij ia wrevel yan hem en zou zijn aanzoek
om hare hand stellig worden afgewezen,
daarentegen durfde hij haar ook niet den
sleutel toevertrouwen. Het viel hem moeilijk
een beslissing te nemen, geruimen tijd blik
te hij peinzend voor zich heen.
„Wacht even," riep hij juist toen Helena
de kamer wilde verlaten, „kwaad moogt ge
niet van mij scheiden. Het is, gelijk ik reeds
meermalen zeide, een beginsel, waaraan ik
steeds heb vastgehouden, doch om uwentwil
zal ik hierop een uitzondering maken, om u
te bewijzen, dat ik niet het minste wantrou
wen jegens u koester. Hier is de huissleutel,
de kamers zult ge open vinden."
Helena blikte den kleinen man vorsohend
in de oogen.
„Ge zult mij wel gelooven wanneer ik n
zeg, dat ik van dezen sleutel slechts dan
gebruik zal maken, als ons beider belang
dit vordert," antwoordde zij; „ingeval u bij
de bezichtiging tegenwoordig wensebt te we
zen, zal ik
„Neen, neen dit is onnoodig," onderbrak
Kluge haar snel. „Ik wil den architect in zijn
beoordeeling niet bemoeilijken, wees echter
zoo goed, mij, terstond na de bezichtiging
van het huis, te doen weten of uw vader het
koopen wil."
Zoodra Helena den makelaar yerlaten had
sloeg zij den weg in naar de woning van
den advocaat; zij had hem, voordat zij Kluge
bezocht, door den knecht haars vaders laten
vragen, of hij haar, vóór den middag, op
ziia bureau wachten kon.
„Zoo is u daar!" zei de rechtsgeleerde',
toen het meisje binnentrad. „Hoewel ik er-,
van overtuigd ben, dat ge in het korte tijds
verloop geen gewichtige ontdekking kunt
gedaan hebben, wachtte ik u toch met on<-
geduld. De woorden die ge mij gisteren toe
voegde, kan ik mij niet uit de gedachte stel
len, en al deel ik uwe verdenking niet, zoo
wil ik die toch niet geheel verwerpen."
„Vanwaar deze plotselinge verandering
van zienswijze?" vroeg Helena glimlachend.
„U is dus eindelijk tot de overtuiging geko
men, dat mijn verloofde, ondanks alle schijn
bare bewijzen, toch onschuldig zou kunnen
wezen?" i
„Ronduit gezegd, neen, maar de onwrik
bare standvastigheid, waarmede gij aan uw<
meening blijft vasthouden
„Heeft indruk op u gemaakt."
„Ja. Ge zijt gisteren bij den calügr.ial
Fuchs geweest, om het handschrift des ren
teniers te laten onderzoeken. Gisteravond
nu, vernam ik toevallig, dat deze schriftkun
dige heeft verteld, dat hij dezer dagen een
aanzienlijke som geld ontvangen zou, en zoo
dra hij deze in handen heeft, een school voor
calligrafen oprichten zal. Ik bracht dit met
uw bezoek in verband.
De reden hiervan, alsook mijn gevolgtrek
kingen zal ik u later wel eens meededen.
Doch ter zake; wat hebt ge mij te vertellen?)
j „Alleen, dat het in het huis van den ver-
I moorden rentenier spookt."
1 De advocaat blik+p
