(fi
1
Maandag 8 October 1923
46st© Jaargang No. 14556
De Vlootwet.
HEDENAVOND
0,T BESTAAT UIT 8 BLADZlJOENr EERSTE Blflft
UIT DEN 0UITREK.
ZANDVOORT.
Ingezonden Mededeelingen.
75 cents per regel.
TE KWMT VOOR 9,
OPENING
van het Triduum door
Pater BORROMEUS
voor de St. Jozef-Ge
zellen in de Kapel van
St. Joannes de Deo.
ELSEfl.
BEVERWIJK.
Geen vergiftiging.
NIEUW-VENNEP.
NOORDWIJK.
LEIDEN.
IJMUIDEN.
Alleen bij GOEDE VOEDIMG behoudt Uw lichaam hot weer- ||j
standsvermogen. Eet daarom slechts Franken's Melkbrood
jkte*
Wisselkoersen en koersen van
Bankpapier.
gEÜSEHSD *mW.
ff
J. J. YVEBER ZOON
Opticiens Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem
KUMST EN KENNIS.
amsterdanische beurs.
KERK EN SCN00L
9'V
9 l/i
~bonnemenfsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
£er week 0.25
rer Kwartaal 3.25
ranco per post per kwartaal bij
•Vooruitbetaling 3.58
Bureau*: Nassaulaan 49
4 Haarlem,
-«telefoonnummers. 1426. 2741 en
1748.
Postrekening No.
NIEUWE
COURANT
ÏSSÏS5B
5970.
Advertentiën 35 cents per rege.
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiën tusschen den tekst;
als ingezonden mededeeling, op d<
le Pagina 75 ct., op andere redac
tiepagina's 60 ct. per .egeL Vraag-
en aanbod-advertentiën 14 regelt
60 cent per plaatsing; elke regel
meer 15 cent, bij vooruitbetaling.
(Ingezonden),
Tie heer A. B. ten Berge lid van den Volks
raad van Ned.-Indië, maakt zich, zooals
trouwens de meeste voorstanders van het
Vlootwetsontwerp, wat al te gemakkelijk van
de cardo quaestionis af.
He redeneering. is: Fr dreigt een conflict in
den Pacific; ïndië (al daarin onvermijdelijk
borden betrokken, wanneer het niet forgt
ten spoedigste uit den staat van onverdedig-
fcaarheid te geraken, waarin tiet zich nu be
vindt; het eenige middel daartoe is de aan
neming van de Vlotwet.
Ik Iaat npg daar, met hoeveel stelligheid
ccn praemisse als vaststaand wordt
aangenomen, welke uit louter onderstellingen
is opgebouwd; bet zwakst is echter de rede
neering daar. waar het vlootplan der regee
ring worat beschouwd als in staat te stellen
ct doel te bereiken, dat er van verwacht
wordt. Aan deze cardo quaestionis wijdt
c heer ten Berge slechts enkele regelen,
s°f hij als vanzelfsprekend aanneemt, dat
ct vlootplan feilloos en mitsdien voor dis
cussie niet vatbaar is.
.lOnz
te
e weerwacht behoeft niet zoo groot
..e, 71'n' da* te tegen een geheele vijande-
'i«e vloot is opgewassen," zegt de? schrijver.
Hit zal
niemand tegenspreken. De verdediger
an '"^erdaad met minder middelen volstaan
an de aanvaller. Maar heeft de heer ten
e.gt Me) eens bedacht, dat dit laatste toch
00 wel zijn grenzen heeft? Heeft hij de
samenstelling van de nieuwe vloot wel eens
aan een kritisch onderzoek onderworpen en
Zich afgevraagd:
1- Welk een reusachtig gebied die futiele
Scheepsmacht zal hebben tè beheershen;
-• en met hoe weinig middelen dus de
hanvaller in staat zou zijn aan die versnip-
pe.de vloot hare weerkracht te ontnemen?
Heeft de heer ten Berge gehoord, met
«welke scheepsmacht van slagkruisers de
nieuwe ylootbasis Singapore zal worden be
veiligd? Wanneer Engeland die formidabele
vloot, welke zij thuis evengoed gebruiken
'an, naar Oost-Azië dirigeert, dan beteekent
dit, dat het voor de verdediging van zijn be
hangen in Oost-Azië die groote scheeps
macht noodzaketijk acht. Met welk
recht kan Nederland dan verklaren, dat het
voor een m o e i e I ij k e r te verdedigen
Jfebied met zooveel zwakkere
Verdedigingsmid d e 1 e n volstaan
kan?
oor 't overige: heeft men van de mogelijk
heden in den Pacific wel een juist begrip?
Lr zijn er verschillende denkbaar. De meest
gepropageerde is, dat Japan zich van ons
Ind<sch bezit zou willen roeester maken. Het
is dan echter wel absoluut zeker, dat noch
Amerika noch vooral Engeland dit onge
straft zouden toelaten. En gelooft men nu,
at het Japan mogelijk zou zijn zijn plan te
volvoeren tegen den wil van twee maritieme
mechten, welke in Manilla en binnenkort in
ingapore, in de onmiddellijke nabijheid dus
van ct te veroveren gebied, sterke steun-
pun.en bezitten? Het is een chimère, waar-
Voor wij n;ct gerechtigd zijn offers te bren
gen.
V 'n j'c4'2 Koninklijk besluit?
kolU^j w/epute,erde Sfaten van Noord-
handeld: Woensda« de volgende zaak be-
h'c Tlapr j?rankwet bepalen Ged. Staten
om de 5 jaar (het eerst in 1904), voor welke
gemeenten m hun provincie de splitting van
de vergunningen in tap- en
niet geldt. Dat geschiedt aldus, dat^lkf6?
laar een lijst v/ordt opgemaakt van alle
da'nVfS' in,Welker beb°UWdc k°™ minder
nan 5000 zielen wonen.
Tot 1919 kwam de gemeente Zandvoort op
"Ist van de provincie Noord-Holland'
voor. In dat jaar werd die gemeente niet
meer vermeld, omdat ze meer dan 5000 in
woners in de bebouwde kom telde.
In 1920 heeft een der raadsleden van Zand
voort voorgesteld, een verzoek tot de Kroon
te richten, opdat deze art. 4, 2o sub 2 der
Drankwet voor Zandvoort van toepassing
zou verklaren. Hij meende, dat door zulk een
besluit in Zandvoort geen nieuwe vergunnin
gen meer zouden mogen worden verleend.
Dit voorstel werd met 6 tegen 5 stemmen
aangenomen en op 31 December 1920 ver
scheen een Kon. besluit, waarin, zooals de
raad had verzocht, art. 4, 2o sub 2 der
Drankwet voor die gemeente van toepassing
Werd verklaard.
Nu wil het geval, dat genoemd artikel aan
K-roon, voor zoover betreft gemeenten,
•vaan oor de splitsing in tap- en slijtvergun-
1 f£en Êc'dt, de keus geeft, óf te verbieden
f,.v cr ,cen'-n van nieuwe t'apvergunningen
alléén, óf van n.euwe tap- en slijtvergunnin-
jgen beide Nieuwe slijt vergunningen alléén
mogen niet verboden worden
Bedoeld Kon. besluit be?at echter geen
nadere aanduiding omtrent hetgeen verboden
£erd. Het bepaalt zonder meer, dat voor
Zandvoort art. 4, 2e sub Drankwet van toe
passing is.
Het eigenaardige geval had zich hier voor
gedaan, dat noch dc raad, die aan de Kroon
het voorstel deed, noch B. en W., noch
Drankwetinspectie, noch Ged. Staten, die aan
bo Kroon om opportuniteitsredenen adviseer
den, het verzoek van den raad niet in te wil-
'gen, noch dc minister van arbeid, die het
'h ht besk"' 'n hef leven riep, eraan gedacht
nebben, dat hct jaar tevoren voor de g«-
jeen'.e Zandvoort de splitsing van toepassing
geworden.
Ze f aar deden zich nu de gevolgen van de-
CpOU''. °P de volgende wijze gevoelen.
.|-.Ten :nSezetene van Zandvoort vroeg een
niccn?VerfJnning aan B' en Van d'e ^e*
mr-i ,L°' l oen hem deze geweigerd werd
DrX JoeP op het Kon. besluit van 31
Staten af in appèl bi'
te A W^ar Ph. S. Frenkel, advocaat
♦"egelkh" Woensdag het appèl heeft
icmolfininS 7'eiier staat het vast, dat voor de
e Zandvoort de splitsing geldt, door-
Over de andere mogelijkheden: dat óf
Engeland óf Amerika een directe poging
zouden wagen ons van onze voogdij over
Insulinde te ontlasten, spreek ik maar niet,
aangezien niemand hieraan in ernst gelooft,
evenmin als aan een aanval van de drie
mogendheden in vereeniging, in welk laatste
geval trouwens ook een tienmaal grootere
scheepsmacht ons geen baat zou geven.
Nu is 'net mogelijk er wordt in de bladen
op gezinspeeld dat van de zijde van Ame
rika of Engeland, of misschien van beide,
aandrang op onze Regecring is uitgeoefend
om althans in bescheiden mate bij te dragen
in de middelen om Ned. Ïndië tegen Japan te
beveiligen en om niet te parasiteeren op de
hulp van Engeland en Amerika.
Wij zijn m. i. echter verplicht aan dezen
aandrang te weerstaan op grond van onze
financieele positie niet alleen, maar ook op
grond van het pact van Washington, dat, be
halve de hanteekeningen van Engeland en de
Ver. Staten ook die van Japan draagt. Wij
zouden de positie van gegarandeerde
mogendheid ondermijnen, wanneer wij ons
medeplichtig zouden maken aan een hande
ling. welke tot duidelijke strekking heeft het
even genoemde pact te beschouwen als een
vodje papier.
De hier besproken mogelijkheid is echter
niet bizonder groot. Waarschijnlijker is het,
dat wij zullen hebben te beslissen in volko
men zelfstandigheid en dan is de eenige
vraag; is de voorgestelde vloot het slot, dat
de poort naar ïndië afsluit?
Het antwoord moet dan ontkennend lui
den, omdat die vloot te zwak is.
De Regeering weet toch wel wat zij doet,
hoor ik zeggen. Wie echter de treurspelen
gevolgd heeft van de vlootplannen en de el
kaar tegensprekende verklaringen van de
Marinedeskundigen in de laatste 25 jaren,
zal hier anders over denken. Al die plannen
er zijn er wel vijf of zes geweest, zoo niet
meer werden aangeprezen als afdoende
en zij bleken alle failures en nogal dure
failures ook. Het laatste plan is het duurste
van alle en ik ben overtuigd, dat het ook de
grootste failure worden zal.
Laat ons toch geen half werk doen. Laat
ona tocb bedenken, dat een geheel onbewa
pende sterker is dan een, die een blikken
sabeltje hanteert. De eerste heeft nog kans,
dat men zich schaamt om hem aan te vallen;
den laatste zal inen geneigd zien een afros
sing toe te dienen om hem het soldaatje
spelen af te leeren.
Nederland als rechtstaat kan een macht
zijn, waartegen men opziet. Nederland niet
een leger en een vloot van den zesden rang
is een gevaar.
Daarom weg met een weermacht, die niets
afweert en 'een assurantiepremie, die niets
assureert.
Mr. F. VORSTMAN.
Japansche expaasiczucht en wat dies
meer zij.
dat die gemeente sinds 1919 niet meer voor
komt op de lijst, bedoeld bij art. 17 der
Drankwet en reeds vóór dien tijd een be
bouwde kom had met meer dan 5000 inwo
ners.
Weliswaar deden B, en W. van Zandvoort
ten aanzien van de eenmaal verleende ver
gunningen, alsof da splitsing niet bestond,
maar ten opzichte van de in 191" en 1920
nieuw verleende vergunningen, werd de
splitsing wel toegepast. Dit is echter voor de
ze zaak verder zonder belang.
Het Kon. besluit van 31 December 1920
had dus, volgens pleiter, moeten kiezen tus
schen de beide alternatieven, die art, 4/2o
sub 2 stelt. Nu dit verzuimd werd, is volgens
hem het Kon. besluit nietig, omdat het een
essentueel vereischte, hetwelk het volgens
de wet moeten bevatten, namelijk de keus
tusschen de beide mogelijkheden van ge
noemd wetsartikel, mist; het is dus z.i. in
strijd met de wet en bovendien door zijn
onduidelijkheid practisch onuitvoerbaar. Met
verwijzing naar art. 122* der Grondwet wees
pleiter voorts op den plicht van Ged. Stalen,
het Kon. besluit als niet verbindend te be
schouwen. De consequentie hiervan zou zijn.
dat aan appellant de door hem gevraagde
vergunning, die overigens beschikbaar is. zal
moeten worden verleend
Het gemeentebestuur van Zandvoort heeft
zich bij de openbare behandeling van deze
zaak voor Ged. Staten niet laten vertegen
woordigen, doch blijkens een schriftelijke
memorie, die het van te voren had ingediend,
Stelde bet zich op het standpunt, dat, waar
de raad de bedoeling had gehad, alle nieuwe
vergunningen le weren, en het Kon. besluit
naar aanleiding van dat verzoek tot stand
was gekomen, het Kon. besluit ook in dien
geest moest worden uitgelegd, dat in het ge
heel geen nieuwe vergunningen mogen wor
den x-crlcend.
Deze opvatting heeft nir. Frenkel béstre
den met opmerking, dat deze redeneering
misschien had kunnen opgaan, wanneer Ine!
Kon. besluit had gesproken, van vergunnin
gen, zonder meer, of had verweten naar het
raadsbesluit.
Nu echter het Kon. besluit niets anders
bevat dan de toepasselijk verklaring van een
wetsartikel, hetwelk aan de Kroon de keus
geeft tusschen twee besluiten, is z.i. elke po
ging 'tot uitlegging van dat artikel willekeu
rig, omdat niemand kan zeggen, wat de be
doeling van de Kroon en zelfs van den raad
zou zijn geweest, indien men er aan gedacht
had, dat voor Zandvoort de splitsing van toe
passing was geworden.
Gedeputeerde Stelen zuilen in deze kwes
tie later uitspraak doen. «««H1»!
Dat deze uitspraak vèr strekkende gevol
gen kan hebben, moge hieruit blijken, dat,
zoo Ged. Staten de opvatting van mr. Fren-
Jjel omtrent de waarde van het Kon. besluit
deelen, er in Zandvoort weer nieuwe ver
gunningen verleend zullen mogen worden
tot het maximum is bereikt. Er zouden op
deze wijze aldaar 7 of 8 nieuwe vergunnin
gen verleend mogen worden.
Geen extra salaris. B. en W. stellen
voor, om van 1 Januari 1924 aan Je secre
tarissen van commissies geen extra beloo-
ning'en neer toe te kennen, mits de verga
deringen niet meer dan zes uren pér week
bedragen.
Mochten de functionarissen .neer dan zes
uur als secretaris van de commissies werk
zaam zijn, dan zal voor alk uur of gedeelte
daarvan een belooning van 1,25 per uur
worden uitgekeerd.
Inlichtingen verzocht. Alhier is het lijk van
een dame opgehaald. Het lijk is niet herkend.
De polilie verstwktt het volgende signale
ment en verzoekt nadere aanwijzing. Men
schat haar leeftijd op ongeveer 59 jaar. Zij
is 1.58 lang en zwaar gebouwd. Haar ge
zicht re rond, haar oogen Z'jn bruin. Op
den linkervoet heeft 'zij een lilleeken,
vermoedelijk afkomstig van een brandwonde.
Zij is gekleed in een gabardine regenmantel,
met zwarte lage lakschoenen, zwarte wol
len kousen en een blauwe japon opgewerkt
met zwarte tresven.
Op. haar werd gevonden een bruin lede
ren damesportemounaie, inhoudende zit.
verbon van een rijksdaalder en eendg klein
geld, huissleutel, bruine katoenen handschoe
nen, witte zakdoek, gouden ooliüier, gouden
oorknop an aan een der handen een gou
den ring.
Gevonden voorwerpen. Een portemormaie
met inhoud, een muziekboek, een nieuw
wollen htsmd een grüzie jongen spet.
Vacanflekolonies. De in deze gemeente
gehouden vlaggetjesdag ten bate (ter at'dee-
linig Kenneaneriand van het Centraal Ge
nootschap voor KiiwferherS'tellings- en Va-
eantiekolontes heeft opgebracht f 259.6s,
waarvan le I Jm.uiden 67.41, te Velserooru
65.67, te Velsen en Wijkcroog f 66.48 en
Ie Santpoort f 60.12.
Het politiekorps. De burgemeester
heeft een schrijven aan den raad gericht,
waarin hij voorstelt, het besluit van 5 Ja
nuari 1.1. tot inkrimping der politie in te
trekken en de vacature van agent van po
litie alsnog aan te vullen
Men zal zich herinneren,: dat onlangs te
Schellingwoude is opgegraven het lijk van
T. W., die gewoond had in de Jan F reder ik
Helmerstraat en aldaar 20 Augustus over
leden was. De opgraving geschiedde in ver
band met geruchten omtrent mogelijke ver
giftiging.
De Officier van Justitie deelt ons thans
mede, dat bij de verrichte sectie op het lijk
gebleken is, dat van vergiftiging" geen
sprake is.
Hel ongeluk aan de gasfabriekDe
toestand van dén werkman B„ die verleden
weck bij hel werk aan den nieuwen gas
houder ernstig inwendig werd1'gekwetst, is het
ze! (dë.
DINSDAG 8 uur voor Matth. Vasten
hout.
WOENSDAG 9/> uur gezongen Huwe
lijksmis met Veni Creator bij gelegenheid
v. h. huwelijk JoorenVan Schie.
DONDERDAG 8 uur j.d. voor Henricus
Munsterman elders tot dankbaarheid ter
eere v. O. L. Vrouw v. Sittard.
VRIJDAG 8 uur voor Joes. Boere.
ZATERDAG 8 uur voor Joa. Helena
Lange wed. van Joes.. Casp. Hart.
ZONDAG 7 uur voor de parochie 9 uur
catechismus, 10 uur voor Henricus van
Leeuwen en Wifh. Witteman.
Borg. Stand van 28 Sept. tot 5 O.ctoher
1923. Geboren: 1 Oct. Wilhelmina, dochter
van A. G. van Asten en W. van Duivenbo-
den. 30 Sept.: Robert Camille, zoon van
D. P. Chr. Ledeboer en M. F. M. Chermat-
Theodorus Hendricus, zoon van L. J-
Bakker en C. A. E. Alkemade. 29 Sept-
Willem, zoon van A. Varkevisser en L. Rem-
merswaal. 4 Oct.: Cornelis, zon van C.
Duindam en I. van Duin.
Ondertrouwd: Willem Gijsbertus Houwaart,
20 jaar en Neeltje van Duijn, 16 jaar.
Hermanus Hendricus Josephus Etman, 29
jaar en Elisabeth Johanna van Went, 21
jaar.
Getrouwd: A. J, J. v. d. Voort, 25 jaar en
A. C. Verhofeven, 24 jaar. M. v. d. Zwan.
18 jaar, te Noordwijk en C. Guiji, 19 jaar,
'le Katwijk. C. Plug, 30 jaar en H. BruinS'
ma, 24 jaar.
Overleden: 30 Sept. Jan Barnhoorn, 5 we
ken, zoon van D. Barnhoorn en A. van
Duin. 29 Sept.: Maria Agatha Salman,
wed. C. v. d. Berg, 80 jaar, overleden te
Rosmalen. 1 Oct. Levenl. aangegeven
kind van het mannel. gesl. van A. van Kam
pen en M. Kipping.
Zakelijke bedrijfsbelasting. De Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland
hoeft bestolen pogingen aan le wenden ona
<fe bezwaren welke van de zijde der indu-
triee'en tegen do Zakelijke bédrijfs'belasling
naar voren geschoven, worden met de ge-
meentoraadsleden van de plaatsen alwaar
idbze betasting geheven, te bespreken
Zij heeft mei hel oog daarop do gemeenfo-
raadsleden in de:ze gemeente uilgenoodigd tot,
een bijeenkomst op Woensdag as in de
Stadsgehoorzaal waarin mr. H. H. Sten oker.
secretaris van het Nationaal Comité legen
de Zakelijke Bedrijfsbelasting eenige inte'-
dlende beschouwingen zal geven.
Opgeheven. Hel R ijk spo stdu i vensta i ion
alhier wordt opgeheven.
Aanvaring. De motorlogger Cornelia Cla-
sina K. W. 176 van de reederij N. Pnrle-
leviiet Lz. te Katwijk is Zaterdag met groo-
8 OCTOBER.
'i&tl-"-'" '.•.•visV «vWl» v*'.
te kracht legen de rofbrug over de kleine
sluis gevaren.
De brug, waarover de voetgangers moe
ten gaan, is geheel omzet en heeft ernstige
schade geleden.
De logger bekwam geen zichtbare averij.
Oranjevereeniging. Vrijdagavond verga
derde de Oranjevereeniging „Wilhelmina"
in net gebouw voor Chr. Belangen.
Als voorzitter fungeerde dezen avond nog
de heer B. Slikkerveer, die. echter mede
deelde, dat hij, evenals de heer C. v. Leeu
wen Sz,, als bestuursleden wenscliten af te
weden; terwijl die heer F. Beenhakker reeds
•bedankt had.
Eerst bracht de penningmeester, ,1e heer
K. Wij kor, verslag uit over het al'geloopen
boekjaar, waarop de betrokken bescheiden
enz- werden nagezien door een commissie,
bestaande uit de hoeren P. Heere eri Osen-
dorp. Daar deze alles punctueel in orde
bevonden., werd ite penningmeester met
dank gedechargeerd.
fn de bestuursvacatuTV-s werd voorzien,
door de benoeming va:n de heeiren S. Vles-
sing, .1. Dalhuizen en van Marken, waardoor
tiliain.s aan liet bezwaar werd tegemoet geko
men dat de leden van het Ixistuur allen van
een richling wa/ren. De gekozenen namen
allien hunne benoeming aan. Ter spTalte werd
gebracht het oprichten van buurtvereenigin-
gen, zooals d,ie reeds m enkele straten zijn
opgericht. Hoewel men het hartelijk toe
juichte dat dit gebeurde, meende men toch
dat het wemschelijk zou zijn, dat er con
tact bestond tusschen die organisaties en
de Oranje-vereeniging. Besloten weid daarom
dat liet bestuur die buurtcommissies zou
'uilHOodigen tot eer» gemeenschappelijke ver
gadering om een geheel plaatselijk verband
te krijgen.
Aan tiet einde der vergadering werd bij
monde van den heer .1. Fatk, den a f tredenden:
bes hipsteden, waarvan de lieer Slikkerveer
vanaf de oprichting 'tier vereeniging in
1911 het voorzitterschap had waargenomen,
dank voor dlit werk gebracht.
De vergadering werd opgeluisterd door
muziek van de „Kunstkring" waardoor de ge
zelligheid zeer verhoogd werd.
ADVERTENTIëN IN DE LUCHT.
Het zwevend blijven bij rustige atmosfeer
van de gassen die de motor van een vlieg
tuig uitstoot, bracht den Engelschen ma
joor Savage op de gedachte dit verschijnsel
daardoor dienstbaar te maken aan de lucht-
reclame, dat men een dichten rookband
iaat uitstroomen waaraan men voor behen
dig sturen van het vliegtuig den vorm van
reusachtige letters geeft. Men hoorde reeds
geruimen tijd geleden van deze vindingen,
maar de proeven moesten bij het uitbreken
van den oorlog gestaakt worden. Men had
toen de vliegtuigen wel voor iets anders noo-
dig. Eerst in den zomer van 1920 werden zij
weer hervat. In de Vereenigde Staten is nu
naar Scientific American bericht een
maatschappij opgericht, die dezen nieuw-
sten vorm van reclame, advertentiën aan den
hemel, op groote schaal wil toepassen. Be
halve een gunstige luchttoestand is het be
langrijkst, dat de geschikte chemische stoffen
ter voortbrenging van een goed zichtbaren
en lang onveranderd zwevend blijvenden
rook gebruikt worden. Het doelmatigst voor
dergelijke linten of bundels van rook is ge
bleken een chemische verbinding van zout
zuur en ammoniak. In het vliegtuig bevin
den zich reservoirs gevuld met de beide
vloeistoffen, die beide verbonden worden
met de afvoerbuis van den motor en wel zoo,
dat zich chloorammonium dampen ont
wikkelen, die uit de motor afvoerbuis stroo
men.
De rookletters worden horizontaal ter
hoogte van 1,6 kilometer boven de stad uit-
gestuwd en hebben een lengte van ongeveer
15 meter. Bij kalme lucht blijven de letters
5 minuten tot 1 uur duidelijk zichtbaar
gemiddeld bedraagt de duur 15 minuten. De
duidelijkheid van dit luchtschrift hangt
vooral af van de geoefendneid van den vlie
genier en van de snelheid van het vliegtuig.
Men kan van de methode, behalve voor het
adverteeren bijv. van een nieuw merk mar
garine, ook gebruik maken voor wetenschap
pelijk onderzoek naar den toestand van den
wind op bepaalde hoogten of naar de lucht-
stroomingen in de omgeving van het vlieg
tuig.
DIEFACHTIGE ARABIEREN IN DE
HOOFDSTAD.
Dezer dagen hebben 2 Arabieren, zooals
men er dikwijls als kleedjeskooplieden door
Amsterdam ziet loopen, een sigarenwinkelier
in de Kalverstraat bedrogen. Zij kochten si
garetten en gaven een bankbiljet van 40 in
betaling. Bij het wisselen greep een der kerels
in het geldkistje om te beduiden, welk geld
hij terug wilde hebben. Even later miste de
winkelier een biljet van vijf-en-twintig gulden
Gebleken is, dat deze heeren deze truc
nog verschille de keeren hebben uitgehaald.
In de.Nieuwe Hoogstraat wilden ze van een
Winkelier twee fleschjes odeur hebben. Ook
ditmaal gaven zij een bankbiljet van 60 in
betaling. Toen de snuiters verdwenen waren,
werd wederom geld gemist'.
Het derde geval deed zich voor in de Korta
Koningstraat, waar opnieuw een bankbiljet
van 60 op de proppen kwam. De winkelier
ster die bij den neus genomen werd, miste des
avonds toen de kas werd opgemaakt een be
drag van 23.
In de Jodenbreestraat brachten zij een be
zoek in een sigarenwinkel. Zij trachtten 100
gewisseld te krijgen. De winkelierster, die
iets meer dan dat bedrag aan klein geld in
huis had. had reeds vijf biljetten van 10
neergeteld, toen ze wantrouwen kreeg en de
biljetten uit de hand van een hunner trok.
Toen de schavuiten weg waren kwam ze een
biljet te kort.
De vijfde diefstal werd gepleegd ten nadee-
le van een koopman die op een markt te Rot
terdam eveneens het slachtoffer der Arabie
ren werd en die te Amsterdam aangifte deed,
toen hij het geval uit de Kalverstraat had ge
hoord.
Een agent die toevallig een winkel in den
omtrek van het O. Indisch Huis binnenkeek,
meende te bespeuren, dat een hunner geld
wegnam. Hij nam het tweetal mee, maar be
wijzen vielen niet te leveren. Later heeft men
toch een Arabier kunnen arresteeren. De man
die 35 jaar oud is, werd overgebracht naar 't
Eolitiebureau J. D. Meijerplein en zal ter
eschikking van de justitie gesteld worden.
Gebleken is, dat een bende van ongeveer
25 personen uit Bulgarije hier ter stede en in
Rotterdam is gearriveerd. Vier mannen, twee
vrouwen een en paar kinderen zijn te Am-
cERSTE
KOERS
BERLIJN ip.miiüoenj
U.U0.35
15.15
BRUSSEL
12.85
WEENEN
0.035 y.
LONDEN
11.57 "i,
STOCKHOLM.
07.40
KOPENHAGEN
45.20 i
CHRISTIANIA
40.15
BAZEL
45.50
NEW-YORK
2-54%
ROME
11.45
l-ATERE
KOERS
sterdam opgevangen en zijn heden op trans-
sport gesteld naar Rotterdam, waar ze hun
intrek wilden nemen in een Arabisch boar-
dinghouse.
IN BLOEL
Bij zekeren van D., in de Wilhelminastraat
te Roosendaal, staat in den tuin een pereboon
in vollen bloei.
VERDRONKEN.
De schipper J. Versluijs is voor de haven
van Zierikzee verdronken. Omtrent de oor
zaak van dit ongeval verkeert men in het on
zekere. Vermoed wordt, dat de ongelukkige
bij het reeven van het zeil overboord is ge
slagen.
ONTROUWE DIENSTBODE.
Een surveilleerend agent te Velp (Geld.)
hoorde omstreeks 4 uur in den nacht op de
Hoofdstraat het openschuiven van een raam.
Op vermoeden van onraad begaf hij zich
naar 't huis, waarvan hij meende dat het ge
luid kwam. Op eenigen afstand zag hij iernand
vandaar wegvluchten. Hij wist die persoon-
echter op te sporen in een tuin van een be
woner van de Hoofdstraat. Het bleek een
Duitsche dienstbode te zijn, die heimelijk
haar dienstbetrekking verliet. In haar bezit
werden gevonden, een aantal zilveren eet
lepels, vorken, kleine 'lepeltjes, een paar
schoenen en nog eenige voorwerpen, die zij in
haar dienst gestolen had. Zij werd na ver
hoor ingesloten in het huis van bewaring te
Arnhem.
NOODLOTTIG REVOLVERSCHOT.
Toen de agent van politie H. Brinkers te
Zwolle zijn dienstrevolver nakeek, ging er
onverwacht een schot af en werd B. door een
kogel in het hoofd getroffen. Kort daarop is
hij overleden. De man laat een vrouw en twee
jonge kinderen achter.
V ALSCHHEID IN GESCHRIFTE.
Te Winschoten is Zaterdag na verhoor van
de justitie terzake van valschheid in geschrif
te en verduistering naar het huis van bewa
ring overgebracht L. J. H.., opzichter van
weg en werken op de spoorlijn Stadskanaal
naar Terapel, wonende te Stadskanaal.
HIJ BEGREEP DE WAARDE DER DIN
GEN.
Toen Koning George van Engeland eens
als kind een mooi stuk speelgoed had gezien,
doch een leegen spaarpot had schreef hij aan
grootmama Victoria
„Lieve Grootmoeder. Ik heb gister in een
winkel een prachtig mechanisch paard gezien,
dat ik heel graag zou willen koopen, maar
ik heb geen geld. Zoudt gij zoo goed wil
len zijn en me een beetje geld willen geven
ja li.è lieve grootma
Uw liefhebbende kleinzoon.'
Doch het antwoord was niet het ver
wachtte
„Lieve jongen. Hei doei rne veel verdriet
dat je je geld niet bewaren kunt. Je vader
zegt mij dat je al je geld dat hij je geeft nutte
loos besteedt. Dat is niet goed je moet de
waarde van de dingen leeren begrijpen."
Twee dagen later ontving de strenge groot
moeder tot haar verbazing dit schrijven
„Lieve Grootmoeder. Met groot plezier
heb ik uw schrijven ontvangen en bedank u
hartelijk Ik heb het dadelijk aan een boek
handelaar verkocht die mij er vijf pond voor
gaf. Zooals U ziet, begrijp ik thans de waarde
der dingen goed. Nogmaals hartelijk dank."
ONGELUK OP DE NOORDZEE.
Het vergaan var« den Scheverungschen
zeillogger de „Hubèrta Cornelia" (Schev. 60)
heeft onder de Scheveningsche visschersbe-
volking groote verslagenheid gebracht. Lan
gen tijd werden de visschersgeZinnen niet
getroffen. Thans zijn er weder drie in rouw
gedompeld. De schipper Arie Visscher, die
een week geleden IJniuiden rnet de Schev.
60 met een bemanning van 6 koppen verliet,
was Tevens reeder van den logger. Hij is, met
den stuurman A. Pronk en den matroos C.
Bal, gelijk gemeldt, door de hooge zeeën ove-
boord geslagen cn verdronken. De beide
eersten waren gehuwd, en laten groote ge
zinnen achter. De derde was nog ongetrouwd.
Gered werden de zoon van den schipper D.
Visser en de matrozen W. Pronk en A. Bal.
Burgemeester Patijn heeft Vrijdagavond
nog een bezoek gebracht aan de zoo zwaar ge
troffen visscheisgezinneii
Barometerstand 10 uur v.m.: 758. ooruil.
OPGAVE VAN.
Th. Lud. Heylen, Bisschop van Namen en
graaf H. d'Yanville uit Parijs dezer dagen
met het benoemd plaatselijk comité voor het
Internationaal Eucharistisch congres te Am
sterdam vergaderden, is met toestemming van
Z. D. H. den Bisschop van Haarlem vast
gesteld, dat het congres gehouden zal worden
van 22 tot 27 Juli 1924.
TENTOONSTELLING OP GAS-
GEBIED.
De internationale tentoonstelling op gas-
gebied wordt op 13 October in het gebouw
van de R.A.I. aan de Ferdinand Bolstraat
te Amsterdam geopend. De toebereidselen
zijn thans in vollen gang. Maandag aanst.
wotdt begonnen met het inrichten der stands.
INSULINE, EEN NEDERLANDSCHE
VINDING.
In een lezing, gehouden op het Vlaamsch
Wis- en Natuurkundig Congres te Antwer
pen (11 en 12 Augustus j.l.), heeft dr. Koop
man, arts te 's Gravenhage, er op gewezen,
dat de eerste grondslagen en proefnemingen
met insuline, het nieuwe geneesmiddel tegen
suikerziekte (diabetes mellitus), reeds in 1913
door dr. N. Waterman, thans verbonden
aan het kankerinstituut te Amsterdam., zijn
verricht en gepubliceerd in het Hollandsch
en Engelsch in de verslagen van de Konin
klijke Academie van Wetenschappen resp.
van 27 Maart en 31 Juli 1913. Reeds tien
jaar geleden dus heeft een Nederlander deze
gegevens, steunend op talrijke proefnemin
gen verzameld en uitgewerkt en een nieuwe
richting in de theraphie der diabetes aan
gegeven.
OPSPORING VAN DELFSTOFFEN.
Veranderingen in Limburg.
Eenige maanden geleden werd berient,
dat de regeering voornemens zou zijn over
te gaan tot de opheffing van den te Heerlen
gevestigden rijks-opsporingsdienst van delf
stoffen. Op de thans verschenen ontwerp-
begrooting van Waterstaat voor 1924 zijn
voor den rijks-opsporingsdienst geen gelden
meer uitgetrokken, omdat, zooals de memorie
van toelichting vermeldt, de werkzaamheden
van dezen dienst in 1923 afloopen.
Tevens zal, naar uit Den Haag gemeld
wordt met ingang van 1 Januari 1924 de
afdeelirig Zuid-Limburg van den njksgeo-
logischen dienst worden opgeheven.
In de plaats hiervan komt een particu
liere stichting „Het geologisch bureau voor
het Nederlandsche mijngebied in Heerlen.
De uitgaven van dit bureau zullen worder.
bestreden door de staats- en de particuliere
mijnen gezamenlijk.
Uit 's lands kas zal het bureau echter een
jaarlijksche subsidie ontvangen van f 25.000
terwijl van rijkswege kosteloos in bruikleen
aan de stichting zal worden afgestaan het aan
de Akerstraat te Heerlen gelegen gebouw,
waarin thans nog de afdeeling Heerlen van
den geologischen dienst is gehuisvest.
Medegedeeld door de SPAARNEBANK.
De Beurs opende heden: iets lager.
DE R.K. UNIVERSITEIT.
Het Doorluchtig Episcopaat heeft be
noemd tot Moderator aan de R.K. Univer
siteit te Nijmegen den ZeerEerw. Pater J.
van Rijckevorsel S.J. onder mededeeling,
dat ZEerw. tevens Directeur zal wezen der al
daar op te richten Maria-Congregatie der
R.K. Studenten.
INTERNATIONAAL EUCHARISTISCH
CONGRES.
In overleg met het internationaal bestuur,
welks voorzitter en secretaris Z. D. H. Mgr.
V. K.
HEDEN
6% Nederland 1919
y<7„
94'/,,
5% Nederland 1923
99
99
Oude Vaart
80
80
dito Gein. Eigendom
67'/,
67
Mij. „Nederland"
137»/,
137
Scheepvaart Unie
104'/,
105
Rollerd. Lloyd
117
118
Roll. Lloyd
8 V,
Paketvaart ly
1081/,
108
Oude Boot
55
Holl. Stoomboot
18'/,
19
H. V. A.
451»/,
448
Ja-va Cultuur
362
360
Jurgens gew. y
53
53
Koloniale Bank
158'/,
157'/,
Indische Bank
118*/,
1)8
Cerh Handei Mij,
125»/,
125»/,
Resc, dito j
125'/,
125'/,
Orion '*!*•-' -
26
Geconsolideerde
129*/,
128',,
Kon. 013e
341
338
U. S. Steel
91'/,
91'/,
Marine conim
7»/.
7?/f
Vorst en-I an den
169
169
Actions id.
165
163
J.
Poerworedjo
96
95
Oude Deli
285
284»/,
Sertemfoa/h li-
250'/,
247'/,
Dell Batavia
289*/,
290
Amsterdam Rubbes
147
145%
SeTbadjadi
299'/,
Sllau
115'/,
115
Wai Sumatra X
I211/,
121
Dordtsche Petr.
320'/,
324
Southern Rails
36
35
(Jnion
135'/,
135»/,
Anaconda
83'/,
Wabash i'é t