STADSNIEUWS.
4
1
l
w
i
■i
p*^
m
w
m rnimm bestaat uit s bladzijden. eerste slib
mum
Donderdag 11 October 1923
40ste Jaargang No. 14559
VAN ALLES EJM VAN OVERAL.
Kamer van Koophandel.
12 OCTOBER
De stoomlramdienst Haarled
Velsen.
Haarlemsche Bachvereeniging
De sluiting van den Postchéque
en Girodienst
De cpBisching van gelden door Mr.
R. 0. Bakhuizen van den Brink.
Kantongerecht te Leiden.,
Een circulaire van den M nister
van Arbeid'
Bij het afscheid van burgemeester F. F. F. Fuhrhop van Schoten in het midden
Van hét céllego van B en W en den voltalligen gemeenteraad.
R. K. Kring.
VAN ONZE RECHTBANK.
De postzegeldiefstal.
Geloof en Wetenschap.
BURGERLIJKE STAND.
LAATSTE fêlEUWS.
m.
24 October.
9
Telcgraoliisch Weerbericht.
ANüSTERH&MiSSHE BEURS.
1177;
9'/,
Dc abonnementsprijs. bedraagt voor
J Haarlem en Agentschappen:
Per weck 0.25 f
Per Kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassauiaan 49
Haarlem.
Telefoonnummers: 1426,- 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
HAARLEMSCHE COURANT
Advertcntiën 35 cents per regel-
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiën iusschen den tekst
als ingezonden mededeeling, op de
le Pagina 75 ct., op andere redac-
t-epagina's 60 ct. per regel. raag-
cn aanbod-advertentiën 14 regels
60 cent per plaatsing: elke regel
meer 15 cent, bij vooruitbetaling.
16.
EENMANSWAGEN.
Ik woon nog niet lang in Haarlem, maar
het bevalt me er tot dusver uitstekend.
Maar één ding is er toch, waaraan ik
me maar niet kan wennen en dat is: de
eenmanswagen.
Niet dat ik wat tegen eenmanswagens
heb, ook niet, omdat ze die dingen hier,
in plaats van éénmans-wagen, ..1 mans-
wagen" noemen (zijn er ook t vrouws
wagens?), maar alleen omdat re hier op
zoo n allerdolste manier geëxploiteerd
worden.
Waarom ga je in een tram? Dat kan
zijn, omdat je moe gewandeld bent en nu
op een gemakkelijke manier naar huis wilt;
dat kan zijn, omdat het plotseling begint
te stortregenen en je je Zondagsche hoed
op hebt, maar net kan ook ziin, en dat
zal wel regel wezen, omdat ie ergens gauw
wilt wezen.En vooral in Haarlem, waar
de afstanden nu niet zoo buitengewoon
groot zijn, zal je vaak loopen, waar je in Am
sterdam zou trammen. Van m'n huis naar
het station bijvoorbeeld kan ik hier in
'n. kwartier loopen; als er net .'n tram voorbij
is en ik moet zes minuten wachten ('s avonds
acht eer er een volgende komt, ben ilc Jus
on dien tijd al halfweg als ik maar ga
loopen en ik kom gelijk met de tram aan
het.station aan ik loop dus. In Am
sterdam woonde ik een uur van het
stauon en ik moest maar twee minuten
wachten op een volgende wagen (er pas
seerden daar twee lijnen die naar liet
sfaticn gingen en die beide een 4-minuten-
dienst hadden) ik wachtte dus.
Je zou dus zoo zeggen, de tramdirectie
moest alles doen, om je het gebruik van
-de. tram, zoo aanlokkelijk mogelijk te ma
ken, maar dat doet ze niet integendeel.
Of dat wijs beleid is?
Je stapt in de tram en ie rijdt. Maar niet
lang. Aan de eerstvolgende halte staat een
oude juffrouw op een vervaarlijke manier
met een paraplu te zwaaien. De tram
stópt, de oude juffrouw stapt inl
,,Dag conducteur. Hè, wat een hijsch!
t Is voor een oud mensch om buiten adem
te komen. Effies wachten hoor! Mag ik
me koffertje daar maar in het hoekie neer-
Zetten? Dank u wel".
Het koffertje staat en de oude juffrouw
duikelt met veel moeite haar onder een
baal rokken verborgen portemonnaie op en
grabbelt er in. Maar ze vindt geen dub
beltje en komt ten slotte voor den dag
met een in achten gevouwen papiertje van
een gulden.
Al dien tijd staat de bestuurder rustig
toe te kijken'; eerst als hij het papiertje
ziet, grijpt ook hij in zijn geldbuidel en
begint negen dubbeltjes af te tellen. De
juffrouw gaat naar binnen, de bestuurder
sluit de deur en nu kan het weer verder
gaan.
II: kijk op m'n horloge en zie dat ik den
trein niet meer zal halen.
Door die ver..velende eenmanswagen.
Neen, niet dóór den eTn-r**,,;v>!>gar
maar door de manier, waarop ze-hem hier
in Haarlem gebruiken.
Ik weet wel, dat ik hier een kras voor
beeld heb aangehaald, dat er niet altijd en
aan eike halte een oude juffrouw met een
koffertje en een papieren gulden staat,
maar toch, het komt voor, ik heb het
zelf gezien en in mindere mate kan men
het herhaaldelijk treffen, dat er op der
gelijke wijze ernstig oponthoud ontstaat.
Ik tram dus liever niet in Haarlem, als
ik er maar eenigszins buiten kan.
Het kan toch zeker niet het streven van
de tramdirectie zijn, om. mij daartoe te
brengen.
Toch doet ze het!
En het zou zoo gemakkelijk heel anders
Icunnen zijn!
Ik ken behalve de Haarlemsche 1 mans
wagens, ook de Arnhemsche en de Am-
sterdamsche eenmanswagens, maar dat is
wat anders, daar ga je voor je pleizier in!
Daar laten ze je niet wachten tot oude
Vrouwtjes haar papieren guldentje uit haar
zal: hebben opgediept; daar laten ze je niet
Wachten op den meneer, die van z'n
1: wart je vijftien centen terug wil hebben
en kalm z'n 'hand blijft ophouden, als de
bestuurder er hem reeds veertien heeft
gegeven en om de vijftiende te vinden z'n
Oieelen geldzak moet orekeeren; daar
laten ze je niet wachten pp een stuk of wat
dames, die allemaal een knipkaart hebben,
waar allemaal eerst een' gaatje in gepriemd
moet worden, vóór de wagen verder mag;
daar stoppen ze niet, hoe vriendelijk j,-. don
bestuurder ook aankijkt en hoe warm je
hem ook de hand drukt (met'wat er in)
midden tusschen twee officieele haltes
om ;e precies voor ie huis uit te laten-
daar laten ze de tram niet, midden onder
den rit aan een bepaalde halte vijf minu
ten shistaan zooals hier de wagens van
rfe lijm naar Bloemendaal op het Stations-
p ein doen, daar eisohen ze van je, dat
je met-je dubbeltje in 'je hand binnenstapt
en direct doorloopt, zoodat ze er zeker
Tua acjit Personen „inladen" in den-
zelfaen tijd dat er hier één instapt.
Heb je geen dubbeltje, dan ook niet
Hammen, of wei meer betalen; geld teru<<.
geven doen ze niet.
Dat is een praktische regeling, die den
eenmanswagen niet tot een bron van
ergernis maakt, maar tot een ding, dat je
voor je filezier gebruikt.
En dat te meer, omdat daar de wagens
praktischer zijn ingericht, vooral in Am-
sterdam.
fn Arnhem moet je nog, evenals hier,
■door dezelfde - deur in en uit, maar zooals
gezegd, dat gaat veel vlotter dan hier; door-
dateer met gewisseld mag worden en de
conducteur alleen maar een kaartje heeft
at te scheuren en je in de hand te stoppen,
wordt er echter geen tijd verloren.
In Amsterdam gaat het nóg vlotter. Daar
heb je aan de oudste eenmanswagen voor
aan den wagen een in- en uitgang naast
elkaar, zoodat tegelijkertijd de een kan
instappen en de ander uit, maar de nieu
were, die op lijn 15 rijden, zijn al buiten
gewoon practisch. Daar is de ingang van
voren en de uitgang van achter aan den
wagen. Beide zijn tijdens den rit gesloten
.er, zoodra de deuren dicht zijn, klappen ook
automatisch de treeplanken omhoog (wat
trouwens bij de Arnhemsche wagens ook
het geval is). Moet er iemand instappen,
dan hoeft de bestuurder niét. zooals in
Haarlem, tegelijk voor zich uit le kijken
om op. den weg te letten en achter zich
moeizaam de deur open te draaien; hij
haalt eenvoudig een handel over en de
deur .gaat langs electrischen weg open en de
treeplank valt neer. En op een dergelijke
wijze opent en sluit hij ook de deur op
het achterbalkon, zonder zich van zijn
plaats op het voorbalkon te verwijderen.
Vóór .die achterdeur.'staat een tourniquet,
dat, om de daar staande passagiers niet te
hinderen, naar beide kanten draaibaar is,
zoodat men een in-den-weg-staanden arm
van het ding op zij kan duwen. Zoodra is
echter niet de deur open, of de tourniquet
kan slechts naar één kant draaien, zoodat
men wel uit-, maar niet instappen kan; de
bestuurder behoeft dus nooit bang te zijn,
dat iemand zonder betalen den wagen zal
betreden.
Dpvemktir J .j. u ,uu, een
manswagens ook het afgeven van kaartjes
afgeschaft; men stapt in betaalt zijn dub
beltje en daarmee uit. Waarom ook zoo'n
papiertje? Als ie binnen bent is dat op
zichzelf al een bewijs dat ie betaald hebt;
zonder dubbeltje kom je er eenvoudig niet
in. Een verdere verbetering is ook, dat er
vgjjdoende stop-seinen in den wagen aan
wezig zijn (ook in Arnhem is dat zoo) om
iedereen in de gelegenheid te stellen, vlak
bij zijn zit of staanplaats op het knopje
te drukken, dat den bestuurder het sein
geeft, dat men den wagen wil verlaten.
Dat sein is geen bel- maar een licht-sein:
vlak voor den bestuurder begint een rood
lampje te gloeien, zoodat men niet voort
durend dat gescheld in den wagen hoort.
Die Amsterdamsche lijn-15-;vagens zijn
buitengewoon praktisch en als wc die hier
in Haarlem hadden, zou men zich al heel
gauw met den eenmanswagen verzoenen
er plezier in krijgen zelfs, omdat hij, earlijk
gezegd, veel prettiger is dan een gewonen
wagen, waarin voortdurend de conducteur
heen ert weer loopt en tegen je knieën
stoot, op je eksteroogen trapt, of de krant,
die je zit te lezen uit je hand sleept.
Maar zoo'n ideaal en Haarlem.... had
den we maar vast wat ze in Arnhem
hebben, dan mochten we al blij zijn!
ARTHUR TERVOOREN.
Sociëteit „St. Bavo" Haarlem's Ge
mengd Koor -- 8 uur Rederijkers
S uur R. K. Bevolkingsbureau van 8
10 uur.
Hanze-gebouw R. K. Handelaars in
kachels half 9 Zangverecniging
„Caecilia" 8 uur.
St. Josephskcrk Recollectie oud-rctrai-
tanten kwart over 8.
Museum v. Kunstnijverheid Tentoon
stelling reproducties naar vroegere Ja-
pansche-Boeddhistische kunst.
Gemeentelijk Concertgebouw Henri ter
Hall Nou! Noti! 8 uur.
Peddcmors Tentoonstelling Batiks, 10
tot 6 uur, Toonzaal Kruisweg 51.
Bisschoppelijk Museum Dagelijks, uitge
nomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen, toe
gankelijk
R. K. Leeszaal cn uitleenbibliotheek
lansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012, van 25 en van 710 uur; b--
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen. Uitleenen van boeken
van half 39 uur.
R. K. Arbeidsbeurs voor mannen Jaco-
bijnestraat 15. Alle werkdagen, voorm.
van 9—12 uur, n.m. van 25 uur. Zater
dags alleen van 912 uur.
R.K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
Houtweg 13 Alle werkdagen, voorm.
van half 11 tot half 12, des nam. van 3
tot 4 en van half 8had 9 uur. Tele-
foon 2981.
Frans Halsmuseum Historische tentoon-
Marthavereeniging Bloemhofstraat 1
Betrekkingbureau voor vrouwen Alle
werkdagen van 10—12, van 2—4 en van
89 uur. Tel. 1671.
bloemendaal - R. K. Leesbibliotheek
Bloemendaalscheweg 48 Dinsdag en
.Vrijdag van 24 uur.
deelt ons mede, dat na de opheffing
tan den sloomtramdienst VelsenAlkmaar,
de dienst Haarlem—Velsen onder hel hehrev
is ge,tomen van dien dief van den uitvoeren-
dienst van de N. Z. II. T. M. aan de, rem-
pelicrslraat.
De nieuwe concerten.
De Haarlemsche Bachvereeniging heeft
haar programma voor de a.s. concerten vast
gesteld waarvan hieronder de data volgen
met de solisten die zullen optreden;
30 Oct. 1923 Harriet van Embden zang;
13 Nov. Edwin Fischer piano; 11 DecemDer
Wollgarlen zang; 8 Jan. 1924 Straussavond;
5 Febr. Iturki, piano; 26 Febr. Alma Moody,
viool; 11 Maart Fr. von Schuck, zang; 25
Maart Helmann, viool.
Het eerste concert zal in de gemeentelijke
concertzaal worden gehouden op Dinsdag
16 October, dirigent: Job. Schoonderbeek,
met medewerking van het residentie-orkest.
De uitbetaling van de cheque geweigerd.
Zooals men weet, heeft mr. R. C. Bak
huizen van den Brink per deurwaarders-
exploit aan'den directeur van het postkan
toor alhier laten aanzeggen, dat hem van
daag gelden, welke op zijn giro-rekening
staan, moesten worden uitbetaald.
Hedenmorgen heeft Mr. Bakhuizen van
den Brink zich met de heeren Mr. v. d.
Goot en Mr. Theysen. als getuigen, naar
bet postkantoor begeven en de cheque ter
uitbetaling aangeboden. Door den ambte
naar aan het loket werd de uitbetaling ge
weigerd, waarna Mr. Bakhuizen van den
Brink zich wendde tot den directeur van het
postkantoor, die eveneens de uitbetaling
weigerde. Door Mr. Bakhuizen van den
Brink zal nu bet Rijk gedagvaard worden.
De Kantonrechter te Leiden veroordeelde
J. G. v. B. le Haarlem, wegens het loopen
op verboden grond tot 2 boete of 1
maand tuchtschool; J. H. v. B., te Haarlem
tot 2 boete of 1 dag hechtenis wegens het
loopen op verboden grond; P. Z. te Haar
lem tot 3 boete of 3 dagen hechtenis we
gens het loópen over verboden grond: Tb.
C. D. te Haarlem tot 3 boete of 3 dagen
hechtenis wegens overtreding der Motor
en Rijwielwet; F. W. v. A. wegens dron
kenschap tot 3 boete of 3 dagen hechte
nis.
10 pet. salarisverlaging.
Zooals men elders in djt blad kan lazen,
beeft de Minister van Arbeid aan alle 38 Ka
mers van Koophandel in het land een circu
laire gezonden, waarin hij mededeelt, -dat
van het personeel der Kamers de salarissen
met 10 póf. moeien worden verlaagd met in
gang van 1 Januari 1924.
Indien tot dezen maatregel niet wordt over
gegaan, zal de minister aan de be.grooHng
van dte Kamers van Koophandel zijn goed
keuring cnihoudfen.
In verband met deze circulaire deelt men
vam deskundige zijde mede, dat die sala.'.s-
vennindering niet ten goede komt aan Han
del en Industrie. Immers, met de salarisver
laging van 10 pCt. zal geen evenredige ver
mindering plaats hebben van de verplichte
gens heling tot 3 maanden gcv. straf met af
trek voorarrest. Dc eis'ch'was 1 jaar met' af
trek.
F. N., 61 jaar, arbeider te Wormer, wegens
heling, -tot 1 maand gev. straf, voorwaarde
lijk, met proeftijd van 1 jaar. Dé eisch was 1
maand gev. straf.
J. M. G., 20 jaar, kantoorbediende te Ifil-
legom, wegens heling, lot' 1 maand gev.
straf voorwaardelijk, met proeftijd van 1 j.
De eisch was 4 maanden, met aftrek.
J. dc M., 21 jaar, kantoorbediende te
Haarlem, wegens beling tot 4 maanden
voorwaardelijk met een proèftfjd van 2 jaar.
De efsch was 2 maanden gev. straf.
Oneerlijke penningmeester.
De penningmeester van de Federatie van
Arbeiders, werkzaam in de chemische- cn
igenotmiddelenbedrijven, Th. A.. verzeke
ringsagent te Wormcrveer, heeft zich
schuldig gemaakt aan verduistering van
gelden, uit dc werkloozenkas dier Fede
ratie.- Het ging over een bedrag van
3000.Ruim 2200.daarvan be
hoorde toe aan den Staat der Nederlanden
en ruim 700.aan de Federatie. Ba-
klaagde, die zich trouwens zelf aangegeven
;had, bekende. Hij had geen werk en be
proefde zijn geluk bij de wedrennen.. Hij
speelde met geld, dat hij uit de kas nam,
verloor en kan niet bijpassen.
Het O. M. wees op het gunstig verleden
van beklaagde, die evenwel thans een ern
stige verduistering heeft gepleegd. De eisch
luidde 6 maanden geri-straf, met aftrek
der preventieve hechtenis. Mr. Blanke-
voort pleitte clementie.
Uitspraak 25 October.
Vervolgens worden eenige zaken met
gesloten deuren behandeld.
geenszins op zijn groole plan: het in al zijn
geledingen ontworden Vlaamsche volk weer
te hervormen, te genezen, v andaar dc stich
ting van zijn „Rond den Heerd".
Dan kwam dc overplaatsing naar Kortrijk
als onderpastor, en dat was dc groote cri
sis van zijn leven, want hij meende, dat de
overplaatsing een misnoegen san zijn over
heid beteekende.
Maar niet lang duurde het of weer ont
loken de bloemen van zijn talent.... door
het weer opnemen van zijne taalstudies.
Om dc Redactie van ..Rond den Heerd",
dat na zijn vertrek uit Brugge aan anderen
was overgegaan, te danken voor hun uitge-
druklen wensch om in dit tijdschrift den
geest van den stichter te doen voortleven,
zond hij haar in 1877 een kleine berijmde
etymologische studie, die door enkele an
dere dergelijke geestige dichtjes werd ge
volgd.
Zijn studie in etymologie cn zijn opmerk
zaamheid op het kostelijk rake en geëigende
van de' Vlaamsche volkstaal was hem een
voortdurend genot en ven enkel woord, dat
hem beviel, riep een gedicht wakker, of
soms was de aanleiding, zooals spr. ons hoo
ien laat, 'n incidentje in den strijd voor zijne
mcening omtrent de herleving van oude, tot
gewestelijke termen verschrompelde Vlaam
sche woorden en uitdrukkingen.
Zoo haalt spr. verscheidene staaltjes aan
van dc minieme aanleidingen, die Gezelle
tot dichten brachten. Bijzonder interessant
was ook de even geestige als uitgebreide
etymologische studie over „den .aardappel
dat weer door een gedichtje werd gevolgd.
Ook volksspreuken en vertelsels, die Ge
zelle opving, gaven hem aanleiding tot vele
van zijn beste gedichten. Bijzonder treffend
was zco de verklaring van ontstaan en
bijdragen van Handel en Industrie, waar door
dus db lasten, van Handel en Industrie niet
worden verminderd.
Door de salarisverlaging zou er alleen
een grooter overschot van geldtem komen, dlocih
wat met diit overschot moet gebeuren, is nog.
niet bekend1.
In deskundige kringen is men verder van.
oordeel, dat de salarissen der ambtenaren van
die K. v. K. bepaald zijn gewoiidten, in een
lijd, toen de laag-conjunctuur reeds lang
haar inIrede gedaan had, met welken factor
toen ook reeds rekening gehouden is.
Aan deze zaak is nog. een principieels zijde,
aldus mfeenen dezelfde deskundige kringen.
Immers de K. K., aldus de deskundige
kringen, zijn geen ge-subsidieerde vereenigin-
gen. Zij ziin alleen aan den Minister reken-
plichlig.
Deze kant van de kwestie zal vooral goed
in het oog moeten wordrii gehouden, aldus
meent men. bij de 'bepaling van mogelijke sa-
la ri sver.rn inderi ng.
November propaganda-maand.
Eenige bestuursleden en leden van den
R.-K. Kring hebben deelgenomen aan de-
oorspronkelijk door de K. S. A, georgani
seerde reis naar Rome en werden ter
audiëntie bij Z. H. den Paus toegelaten. De
voorzitter van den Kring mocht den zegen
van Z. H. in ontvangst nemen voor den
Kring, zijn bestuur, leden en begunstigers.
Het bestuur van den Kring nam in zijn de
zer dagen gehouden vergadering met vreug
de kennis van dit prachtig blijk van waar
deering in het werk van den Kring cn mag
het stellig beschouwen als 'n onderpand van
het succes, dat bet in de nieuw in te luiden
propaganda-enmpagne hoopt te zien.
Het' bestuur besloot, n.l, vooral in de
maand November een intense propaganda
voor de vereeniging te voeren. Zoowel door
de pers en persoonlijk bezoek als door bij
zondere avonden in 't gebouw. De maand No
vember is de maand van den Kring! Dan
heeft op Vrijdag 10 de najaarsuitvoe
ring plaats in den Stadsschouwburg. Opge
voerd wordt ,,De Trompetter van Sakkingen"
een interessant romantisch blijspel, waar
mede de tooneelafdeeling buitengewoon
goed voor den dag zal komen. Deze avond
is alleen toegankelijk voor leden, donateurs
en begunstigers, die daartoe worden uilge-
noodigd. Donateurs en begunstigers kunnen
zich alsnog opgeven bij het bestuur. Ook
wordt in November den laatsten Zondag
de jaarlijkscbe derde Algemeene rl. Com
munie gehouden. Voorts zal dc geestelijk
adviseur, de Weleerw. heer A. J. Boks, in
de tweede helft van November, de eerste
lezing van bet winlerprogram houden, ver
moedelijk over Lijkverbranding. In dc eerste
week van November wordt ter introductie
van aspirant-leden een Kringavond met
gezellig karakter gegeven. Een en ander
wordt nader besproken en toegelicht op dc
algemeene ledenvergadering, welke gehobden
wordt op Vrijdag 26 October a.s.
(Zitting van heden).
De rechtbank deed heden uitspraak inzake
den diefstal en de heling van misdrukvellen
van postzegels, die door de controle der
posterijen alhier gezonden waren naar de
fabriek van de fa. van Gelder te Wormer,
om daar te worden vernietigd.
Zij veroordeelde J. K., 70 jaar, snipperle-
zer te Wormer, wegens diefstal van postze-
géls tot 4 maanden gev. straf met aftrek
voorarrest. De eisch was 1 jaar met aftrek.
H. B., 71 jaar, koopman te Haarlem, we-
UITSPRAK'BN VAN DONDERDAG IX OC
TOBER 1923.
E. H., arbeider, ged-, H. v. Bew„ Haar
lem, diefstal, 3 maanden gevangenisstraf met
aftrek preventieve hechtenis.
G. v. D., los werkman, fe Haarlem, géd.
H. v. Bew.. Haarlem, verduistering, 3 maan
den gevangenisstraf met aftrek preventieve
hecht erai s.
B. G., los werkman, te Haarlem, ged., po
ging tot afpersing, 3 rond. gevangenisstraf
met aftrek preien lieve hechtenis.
P. J. v. R., werkman, te Aalsmeer, ged..
H; v. Bew., Haarlem, overtreding aid. 249
W. v. S„ 1 jaar gevangenisstraf met aftrek
preventieve hechtenis.
F. F. R., mijnwerker, le Herten, A. R„ in
stallateur. te Herten, Beiden gedetineerd,
diefstal door 2 vereenigde personen, ieder 6
maanden gevangenisstraf met aftrok preven
tieve hechtenis.
J. Iv., snipperlezer, te Wormer, gedeti
neerd, het voortgezet misdrijf van diefstal,
4 maanden gevangenisstraf met aftrek pre
ventieve hechtenis.
II. B., koopman, gedetineerd, hiel voortge
zet. misdrijf van heling, 3 maanden gevan
genisstraf met aftrek prev. hechtenis.
F. N., papierleller, te Wormer, gedetineerd,
opzettelijk uit d'e opbrengst van eenig door
misdrijf verkregen voorwerp voordeel trek
ken voorw. gevangenisstraf van 1 maand
met een proeftijd van 1 jaar.
J. M. G., kantoorbediende, to Hdllegom. ge
detineerd, heling, voorw. gevangenisstraf van
1 maand met een proeftijd van 1 jaar.
.1. L. F. dte M., kantoorbediende, te -Haar
lem. hel eenig voorwerp knopen terwijl aan
■dos koopers schuld ie wijlen is dat zijn han
dling een door misdrijf verkregen voorwerp
betreft, voorw. {gevangenisstraf van 4 maan
den met een proeftijd van 2 jaar.
PASTOR WALGRAVE OVER
GUIDO GEZELLE.
Met deze lezing heelt Geloot en Weten
schap het nieuwe seizoen op wel schitte
rende wijs geopend.
Deze nieuwe pastor van te lande heelt
met zijn leer geluid, met zijn geestig blin
kende oogen, met zijn van levende ontroe
ring typisch trillend gebaar een schoonen
avond zóó ons G. en W.-publiek geboeid, dat
zoo ademlooze' stilte wel bijna uniek mag
hecten.
Gezelle is voor hem een voortdurend
meelevende vadergeest: zijn gedichten ver
heugden hem als knaap, bezielden hem als
jongeling, aan zijn mannelijk leven hebben
zij doel en taak gegeven, een levenstaak,
die nu welhaast zal zijn volbracht.
Iets nieuws wil spreker dezen avond eens
komen verlellen. een breed en deugdelijk
bewijs komen geven voor de onwaarheid
van de bewering, ais zou Gezelles talent
na zijn vertrek uit Roesselaere gezwegen
hebben 30 jaren lang, een bevestiging geven
van Stijn Streuvels' stoere ontkenning in
een onzer Hollandsche dagbladen: „wij, zijne
neven, weten wel beter."
Dat Gezelle dichtte, was geen wilsbewust
plegen van litteratuur, het was cene loutere
levensuiting. Aanleiding tot dichten was
hem al wat hem maar even frappeerde. Hij
toonde zijn jongens op Roesselaere, wat ze
konden doen met hun eigen Vlaamsche taal.
met hun eigen christen-Vlaamsche gedach
ten.
Over Protestantisme cn over Renaissance
heen wilde hij zijn tijd en de volkscultuur
weer aanknoopen bij dc Middeleeuwen, wier
taal in bet Vlaandcrenland nog zoo zuiver
bewaard bleef.
En toen hij weder in Brurf<5e in het paro-
chieele werk geplaatst werd in '60 gaf hij
rythme van „de Meerelaan", die tevens een
juisten blik gaf op spreker's diepgaande dé
tail-studie van zijn vereerden meester.
Uitvoerig ging spreker dan in op Gezelle's
etymologisch blaadje „Loquela", waaruit hij
ons veel opmerkelijke bijzonderheden op
diepte, die een prettig beeld gaven van de
wijze, waarop Gezelle zijne studie behan
delde.
De wetenschap was voor hem een been-
derenveld, waaruit hij, als Ezechiël, het
gespierde, bloeiencje leven opriep: de weten
schap was voor hem schoonheid.
Verschillende gedichten droeg spreker
ons dan voor, waarbij hij zoo treffend de
aanleiding te verklaren wist, of soms nog
onvermoede schoonheden relief te geven.
Na dezen tijd van dichterlijke taaldoorzoe-
king kwam in zijn ouderdom de tijd van nog
weelderiger bloei, maar wel oppervlakkig
moet het oordeel geweest zijn van die be
weerden. dat Gezelle die 30 jaar „gezwe
gen" had.
Dat ons aan te toonen, heeft Pastor Wal-
grave ten voile bereikt en wel mocht Dr.
Kuenen spreken in zijn sluitingswoord van
den „nieuwen kijk", dien de door zijn sap
pig Vlaamsch en weelderigen geest zoo ge
zellige causeur ons in Gezelle's hart cn
geest gegeven heeft. En Pastor Walgrave's
groote werk over den vereerden dichter,
dat te verschijnen staat, zal in Haarlem na
dezen avond we! opgang maken.
Ondetrouwd 10 October: J. de Jong en A.
H. v. Wielingen 11 Oct.: S. J. Warmer en
E. J. Koek M. Best en H. ter Smitten
H. Nibbelink en M. C. Verdouw.
Getrouwd H Oct.: D. G. de Ridder en C.
E. J. v. Hout N. Deen en C. J. v. d. Borst
J. L. Ozinga en A. C. Bransen v. d. Groot
C. Sipkes en G. Max S. v. Musscher en
G. J. Meijsal A. Priebee en E. L. H. M.
Mecke.
Geboren 10 Oct.: d. v. IJ. JansmaBeeks-
ma d. v. L. v. d. MeijSchoon 11 Oei.;
z. v. M. E. Spanjaardv Uden z. v. G. M.
BreeuwerSmits.
Overleden 10 Oct.: M. J. BuisSteen, 52
j. Kamperlaan.
DE NOTA DER DUITSCHE REGF.ERING.
BERLIJN, 11 Oct. Gemeld wordt dat dc
Duitsche Regeering een volledige nota voor
bereidt over het geheele schadevergoedings-
probleem. Deze nota zal tot alle geallieerde
mogendheden worden gezonden via de Com
missie van Herstel. Stinnes heeft meegedeeld
dat bij afziet van verdere onderhandelingen
met generaal Degoutle.
DE GROOTE STORM.
KOPENHAGEN, 11 Oct. De hevige storm
die gedurende de beide laatste dagen over
Skandinavië heeft gewoed, heeft veel schade
veroorzaakt op de kust van Denemarken,
en vooral op de Westkust van Zuid-Jutland.
VERLENGING SCHOENEN-WETJE.
Uit Den Haag wordt ons geseind:
Wij vernemen dat een wetsontwerp tot
verlenging der geldigheidsduur van het
Schoenen-wetje tot tijdelijke beperking
van invoer van schoenwerk bet departe
ment van A. EI. en N. heeft verlaten.
TEGENSPRAAK.
Men seint ons uit Den Haag:
Wij meenen, het door bet Handelsblad ver
spreide gerucht, dat in parlementaire kringen
zou loopen over regecringsplannen om niet
alleen het zevende leerjaar weg te nemen,
maar ook van de lagere school een vierjari
ge te maken, als bepaald onjuist te kunnen
tegenspreken. De regeering schijnt niets an-
Men verzoekt ons den volgenden oproej
té plaatsen:
Naar wij vernemen zal op 24 October
de Algemeene Roode Kruis-collecte in Haar
lem worden gehouden.
Bij onze lezers behoeven wij dezen na-
tionaien coilectedag niet aan te bevelen.'
Het Roode Kruis is op den goeden weg.
Het maakt zich populair. Naast de oor
logstaal: de steeds groeiende vredestaak/
Uit de collectegelden over het geheele land
verleden jaar bijeengekomen heeft het Roo
de Kruis een zeer groot bedrag afgestraa:
aan de alom bekende vereenigingen Het
Groene Kruis, het Wii-Gele Kruis en het
Witte Kruis.
Wat deed het Roode Kruis nog meer?
Plannen tot oprichting van Nieuwe Rood»
Kruis Ziekenhuizen werden in verschillend*
streken van het land aangevat.
Zooveel mogelijk werden Afdeelingen va*
het Nederlandschc Roode Kruis geldelijlf
gesteund voor het tot stand brengen va#
vredeswerk.
Nieuwe afdeelingen werden opgericht.
Voor de opleiding der Roode Kruis Zus
ters schonk het Hoofdbestuur een belangrijk
bedrag. Het werkte mede tot de oprichting
van het Eerste Parkherstelliifgsoord in Ne
derland. Dit is een Inrichting in de open
lucht, waar nog niet geheel herstelden uit
de Ziekenhuizen na-verzorging genieten.
Tal van nuttige vereenigingen op maat
schappelijk gebied werden voorts financi
eel gesteund.
Lezer! Steun de a.s. Ro-odc Kruis Collecte.
24 October!
Barometerstand 12 u. v. m. 758. Vooruit.
OPGAVE VAN;
J. J. WEBER Sc ZOON
Opticiens Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteoro
logisch Instituut te De Bildt
Naar waarnemingen in den morgen van
11 October.
Hoogste Barometerstand 768.3 m.M. te
Toulouse.
Laagste Barometerstand 736.8 m.M. te
Valdersund en Roest.
Verwachting van den avond van 11 tot
avond van 12 October:
Krachtige tot matigen noordwestelijke
tot Zuidwestelijken wind, zwaarbewolkt tot
betrokken met tijdelijke opklaring, regen
buien, aanvankelijk kouder.
ders te overwegen, dan uitvoering te geven
aan de reeds bij de Lageronderwijswet van
1920 in beginsel vastgelegde gedachte, om
het onderwijs in de lagere Jeerjaren te doen
geven door onderwijzeressen van eenvoudi
ger opleiding, en deze geleidelijk de plaats te
doen innemen van een deel der tegenwoordi
ge leerkrachten, waardoor op den duur be
langrijke besparing zal kunnen verkregen
worden bij opleidingsinrichtingen.
Medegedeeld door de SPAARNEBANK.
De Beurs opende heden; onveranderd.
V. K. j
HEDEN
5% Nederland 1919
94»/,
94»/,
6% Nederland 1923
99'.',
99'/,
Oude Vaart
79V,
79
dilo Gem. Eigendom
67'/,
677,
Mij. „Nederland"
135»/,
136
Scheepvaart-Unie
104';,
104
Rotlerd. L'.oj'd
115'/,
117
HolL Lloyd
3'/.
PakclvaaTt
113
112
Oude Boot
54'/,
54
Hol!. Stoomboot
18»/,
19
H. V. A.
451'/,
451'/,
Java Cultuur
352'/,
352
Jurgens gew.
52'/,
54
Koloniale Bank
157»/,
158'/,
Indische Bank
117
1177,
Cert. Handel Mij.
1247,
124'/,
Resc. dito
125'/,
.1257,
Orion
26
Geconsolideerde
129
130
Kon. Olie
338'/,
341
IJ. S. Sleel
89'/,
88'/,
Marine comm.
8»/,
S
Vorstenlanden
168'/,
168'/,
Actions id.
164
163
Poerworedjo
96'/,
96'/j
Oude Deli
282
2847;
Senembab
245»/,
246
Deli Batavia
292'/,
291
Amsterdam Rubber
1407,
143
Serbadjadi
290'/,
Sllau
110'/,
112
Wal Sumatra
113
Dordtsche Petr.
320'/,
325
Southern Hails
36
35
Union
134'/j
134
Anacond:
817,
78
Wabash
10