TSTE NIEUWS
BINNENLAND
SlffflESLmsSH NIEUWS.
De Sa!arisyermindering.
Ingezonden Mededaelingen
De chaos hij den Girodienst
opgeheven
TWEEDE KAMER,
-stó-s j 'lil
MARXTNIEUWS.
VAKOMZC
iDRAADLOOZE TELEFOON
Een adres van de vijf overheidscentrales.
Namens de vijf samenwerkende overheids
centrales (de Centrale van Hoogere Rijks-
rmbtenaren, het Permanent Comité *van
Christelijke organisaties van personeel in pu-
blieken dienst, de Rcomsch-Kathoiieke Cen
trale van Burgerlijk Overheidspersoneel, het
Comité ter behartiging van de algemeene
belangen van Overheidspersoneel) is een
adres aan de Tweede Kamer gezonden waar
aan wij het volgende ontleenen
Wij kunnen niet met elkander in overeen
stemming brengen de verklaring der Regee
ring (in de millïoenennota red.), dat over
leg wordt gepleegd, met de mededeeling, „dat
op 1 Januari 1924 alle salarissen en loonen
van hcog tot laag met 10 worden vermin
derd."
Wanneer de Regeering overleg wil plegen
met de Centrale Commissie, dan ligt het voer
de hand, dat men uitvoeringsmaatregelen
opschort tct het resultaat van dat overleg be
kend is, en dan vragen wij ons af waarom de
gfove vermindering op 1 Januari 1924 ge
dacht, niet uitgesteld kan worden tot na de
herziening van het Bezoldigingsbesluit, wel
ke èn door de Regeering, èn door de organi
saties, zij het beide op verschillende motie
ven, wordt noodzakelijk geacht.
Voorts wijzen adressanten er op, dat het
Overheidspersoneel reeds offers bracht, im
mers werd
1. allerwege de arbeidstijd verlengd
2. het garantie-loon voor gehuwden inge
trokken
3. de kinderbijslag voor groote groepen
buiten werking gesteld
4. de plaatselijke loonstandaard voor tal
rijke categorieën hulppersoneel en werklie
den ingevoerd, (personeel ontslagen en op
veel lagere belooning teruggenomen)
5. vele anderen aan de werking der Pen-
rioenwet onttrokken, en of aanmerkelijke sa
larisverlaging aan hen opgelegd
6. de regeling der verplaatsingskosten ver
slechterd
7. de vacantietoeslagen afgeschaft
8. de vergoeding voor waarneming hoogere
functies yigetrokken
9. de jeugdaftrek aanmerkelijk verhoogd,
etc. etc., en ten slotte
10. per 1 Januari 1923 voor het geheele rijks
personeel een premieheffing ad 8%% in
gevoerd.
En zij stellen dan deze vraag Waarom
mag men van een ambtenaar, die 3000 ver
dient, wel 20%, van zijn inkomen afnemen,
en nizt van een burger, die eveneens 3000
blijft verdienen
Het Overheidspersoneel een extra heffing
op te leggen is dan ook onrechtvaardig te
noemen, tenzij dit personeel een salaris
positie zou innemen, die ver uit gaat boven
die van de particuliere bedrijven, doch ook
dit laatste, aidys het adres, is niet waar.
Wat het voornemen der Regeering betreft
om het loon der Rijkswerklieden meer in
overeenstemming te brengen met den plaat
selijken loonstandaard, doen adressanten
opmerken, dat daarmede in één slag zou
worden vernietigd, wat jaren van onverpoos
den arbeid hebben opgebouwd, want het
was juist de wensch naar uniformiteit, die
tot dè huidige regelingen van de arbeids
voorwaarden der werklieden heeft geleid.
Een staalkaart van loonen en een voort
durende actie om plaatselijk tot verandering
te komen, worden onvermijdelijk het gevolg.
Achten zij dit nadeel op zichzelf reeds groot
genoeg om te waarschuwen tegen het voor
stel, daar komt nog bij, dat men, door uit
voering te geven aan het voornemen, de
belangen van het Overheidspersoneel zal
gaan koppelen aan die van den arbeider in
het vrije bedrijf. Het aanzetten tot het ge
bruiken van de strijdmiddelen, waarover
de arbeider in het vrije bedrijf beschikt, zal
dus een belang worden vcor het Overheids
personeel, m. a. w. zij zullen een direct be
lang krijgen bij stakingen, welke ten doel
hebben verhooging van loonen.
Het adres eindigt „Dat men nu meent
dit eenzijdig en cp grove wijze te kunnen
bewerkstelligen, is een opvatting, welke
zich noodwendig moet wreken.
Slechts overleg zal uitkomst kunnen bren
gen. Wij weten niet of het dit ook zal doen,
doch men zal het in ieder geval moeten be
proeven. De organisaties zijn daartoe bereid,
mits het Overleg voldoende waarborgen
biedt, dat aan de resultaten de noodige aan
dacht wordt geschonken. De wijze waarop
de Regeering tot nu toe heeft gemeend het
instituut te moeten hanteeren, achten wij
onjuist. Door verbetering van het overleg,
door het ter beschikking stellen van volledig
materiaal, door wederzijds beverderen van
den drang om tot overeenstemming te komen,
en vooral door het kweeken van onderling
vertrouwen, kan veel bereikt worden.
Doch met al deze woorwaarden in strijd is
de wijze, waarop de Regeering in deze mate
rie is opgetreden.
In het belang zoowel van het Overheids
personeel als van den Staat, dus in het alge
meen belang, doen wij een beroep op u om
het daarheen te leiden, dat de Regeering, ge
leid door de waardeering van een gezond
overleg, er toe kome, de door haar beraamde
maatregelen op te schorten totdat door een
herziening van het Bezoldigingsbesluit voor
burgerlijke Rijksambtenaren is gebleken of
en zoo ja in hoeverre een gemeenschappelijk
overleg tot een voor beide partijen bevredi
gende oplossing kan worden gekomen."
NEDERLAND EN HET INTERNATIO
NAAL CONGRES VAN HUISEIGE
NAREN.
Van 21 tot 28 October a.s. zal te Parijs een
Internationaal Congres van den Eigendom
worden gehouden. De buitengewone verga-
lering van het Centraal Comité van den Ned.
Bond van Huis- en Grondeigenaren en Bouw
ondernemers heeft te Amsterdam beraad
slaagd over de houding, welke de Nederland-
sche delegatie op het Internationaal Congres
Zal aannemen.
De Nederlandsche delegatie is gemach
tigd aan de algemeene vergadering V3n dit
congres voor te stellen
a. er worde opgericht een Internationaal
Verbond van den Onroerenden Eigendom,
waarvan de president en de leden van den
raad van beheer, zoomede de permanente
secretaris voorloopig voor twee jaar worden
benoemd
i b. de oprichtingskosten worden gedragen
door de nationale bonden, oprichters van den
bond, in verhouding tot het aantal huis- en
grondeigenaren, dat zij vertegenwoordigen
i c. de raad van beheer worde belast de han
delingen en resoluties van het congres te
kennis te brengen van de overheden van alle
landen, ook van die waarvan de nationale ver
eenigingen geen deel hebben genomen aan di
Congres, zoomede om aan deze handelingen
en resoluties de meest mogelijke bekendheid
te verkenen, door publicatie in dagbladen en
vaktijdschriften.
legt overaan het Congres een ontwerp
statuten voor het hierboven bedoelde Ver
bond.
Aanvaardt als basis voor bedoelde Inter
nationale Organisatie van den Eigendom de
volgende beginselen
a. het verbond onthoude zich van elke in
ternationale- of partij-politieke handeling of
uiting
b. alle huiseigenaren-organisaties die ver
klaren te willen toetreden zullen dit kunnen
doen, indien zij een nationaal-representatief
karakter dragen, ter beslissing van de alge-
jneene conferentie van het Verbond
c. het Internationaal Verbond ontwikkelde
ter Sake van kwesties van internationale be
tekenis, de gedragslijnen welke door de le
den van het Verbond moeten worden ge
volgd.
De toelichting van dit voorstel ten Congres-
se zal v/orden gegeven door mr. B. H. Vos te
's-Gaavenhage, voorzitter van de Nederland
sche delegatie.
EEN NIEUWE VEREENIGING.
Te 's-Hage is, naar de N.R.Crt. gemeld
wordt, opgericht een vereeniging van mid
delbaar en hoogsr personeel bij het bestuur
van den postcheque- en girodienst.
De drang der benarde omstandigheden,
waarin die dienst verkeert en de speciale
belangen die daaruit voor genoemd perso
neel voortvloeien, heeft geleid tot het vor
men van een afzonderlijke vereeniging. Zij
stelt zich ten doel, haar medewerking te
verleenen aan het bevorderen van de belan
gen van den postcheque- en girodienst en
voorts, in het algemeen, de belangen van
haar leden te behartigen en de onderlinge
collegialiteit aan te kweeken.
NEDERLAND EN HONGARIJE.
Ter gelegenheid van het regeeringsjubi-
leum van Koningin Wilheimina zal op 16
dezer in de groote zaal van de Muziek-aca-
demie te Boedapest een matinee gegeven
worden, welker bedoeling is, onze koningin
te huldigen en tegelijk aan Nederland dank
te brengen voor de gastvrijheid, die het aan
Hongaarsche kinderen heeft verleend. Een
comité,bestaande uit vooraanstaande kun
stenaars en schrijvers organiseert deze uit
voering, minister Klebelsberg zal een feest
rede houden. Leden van het Nationale The
ater en de Opera en eenige van de voor
naamste literatoren zullen hun medewerking
verleenen.
GEEN PAUSELIJKE RIDDERORDE.
Uit Rome schrijft men aan „Sancta Maria",
het kerkelijk weekblad voor het bisdom van
Breda:
Eenigen tijd geleden kon men in verschil
lende Nederlandsche bladen lezen, dat een
Nederlander door Z. H. den Paus of door het
Vaticaan begiftigd was met het kruis van
„St. Jean de Lateran", of gedeeoreerd was
met de orde van dien naam. Dit bericht ver
wonderde niet weinig welingelichte Romein-
sche kringen, zoodoende, dat ik het Anuario
Pontificio er op nasloeg om te zien of er
een Pauselijk Kruis of Pauselijke Orde van
dien naam bestond. Het officieele boek van
den H. Stoel vermeldt echter niets van dien
naam.
Ter bevoegder plaatse heb ik toen nadere
inlichtingen gevraagd. Een zeer hoogge
plaatste persoonlijkheid van het Vaticaan
deelde mij mede, dat een Pauselijke ridder
orde of een Pauselijk kruis van St. Jan van
Lateranen nooit heeft bestaan en ook nu
niet bestaat. Vroeger jaren gaf het Patriar
chaal Kapittel van Sint Jan van Lateranen
kruisen in goud, zil ver en brons, maar dit
was een particuliere onderscheiding van ge-
onemd Kapittel, welke geheel buiten den H.
Steol werd toegekend. Sedert jaren echter
heeft genoemd Kapittel van Sint Jan van
Lateranen opgehouden deze kruisen te ver
leenen.
De betreffende Nederlander is dus zonder
twijfel het slachtoffer geworden van behen
dige bedriegers of oplichters.
zou voor velen een opluchting geven. Weet
gij dat de actie voor de Godsdienstige be
langen van het Marinepersoneel daarop niet
wachten kan!!
TERUG UIT ZWEDEN.
Luitenant-generaal Muller Massis, com
mandant van het veldleger, en majoor
Schuurman, chef van den staf van het hoofd
kwartier van het veldleger, die in Zweden
de manoeuvres, welke onder leiding van den
Zweedschen koning plaats hadden, hebben
bijgewoond, zijn te 's-Gravenhage terugge
keerd.
Luit.-generaal Muller Massis maakte he
den zijn opwachting bij den minister van
Oorlog.
VREDE IN HET BEDRIJFSLEVEN.
In verband met de uitspraak van dea
Hoogen Raad van Arbeid, inzake het nemen
van maatregelen, »om o.m. den vrede in het
bedrijfsleven te bevorderen, zal er tusschen
christelijke vakorganisaties van patroons en
arbeiders Dinsdag a.s. te Utrecht een be
spreking plaats hebben, om op het stand
punt van den H. R. v. A, lot samenwerking
te kernen.
DE HANZEBANK TE UTRECHT.
Aan Crediteuren der N. V. „De Hanze-
bank" en N. V. „Hanze-Spaarbank". geves
tigd te Utrecht, is een circulaire gericht
door de Raden van Toezicht en Bestuur der
voornoemde Hanzebank en Spaarbank,
waarin ernstig vJordt aangeraden tot een
minnelijke likwidatie mede te werken.
Het uit te keeren percentage zal kunnen
bedragen voor crediteuren der „Hanzebank"
40 pet.50 pet., voor crediteuren der
„Hanze-Spaarbank" 50 pet.60 pet. Er be
staat een groote mogelijkheid, dat een nieu
we bank opgericht wordt.
DIF.NSTBODENLOONEN.
Do redactie van- „Evolutie" wijst erop, dat
van verschillende zijden de wenschelijkheid
gevoeld wordt, de dienstbodenloonen te
verlagen.
In verband biermede, lezen we in het
blad:
„Waar een paar jaar geleden heel wal
dienstboden verhuisd zijn naar kantoor en
fabriek, waar thans meer ontslagen dan
aangenomen worden, ons land als overvoerd
wordt roet Duitsche dienstboden, die over
het algemeen blijde zijn de Heimath den rug
te kunnen keeren, is het vanzelfsprekend,
dat de cischen der dienstboden in elk op
zicht, ook voor wat aangaat loon. zich heb
ben te wijzigen naar de omstandigheden.
Het was dan ook al te bar. Eigenlijk ging
de dienstbode in de laatste jaren uit van
het begrip, dat de woning, welke zij zich
wel verwaardigde te betreden, de bare was
en het harerzijds een buitengewone goed
heid mocht worden genoemd, dat zij toe
stond de buurbetaler en zijn gezin cr in ver
bleven. Deze periode is voorbij. Tc hopen
is, dat zoowel de huisvrouw als de dienst
bode. eruit geleerd hebben, dat noch' werk-
geven, noch werknemen, een gunst is, doch
dat beide partijen elkander noodig hebben."
EEN HULDEBETOOGING BIJ JHR. DE
GEER.
Donderdagavond werd in Musis Sacrum
tc Arnhem een vanwege het plaatse
lijk Anti-Vlootwet-comité uitgeschreven
vergadering tegen de Vlootwet gehouden,
waar als sprekers optraden mr. dr. A. R.
v. d. Laar (oud-lid der Tweede Kamer) en
mr. P. Arts (leider der R.-K. Volkspartij,
te Tilburg).
Na afloop werd door de vergadering den
afgetreden minister van Financiën, jhr. De
Geer, aan diens woning aan den Velper-
weieen hulda gebracht.
Vergadering van Vrijdag 12 October, nam.
1 uur.
De Postcheque- en Girodienst.
De heer BOON, V. B., vraagt de Kamer
verlof vragen te mogen richten tot den Mi
nister van Waterstaat over den toestand bij
den Postcheque- en Girodienst en de stop
zetting daarvan.
Over deze aanvrage wordt Dinsdag be
slist.
Interpellatie-Troelstra.
Voortgegaan wordt met de interpellatie-
Troelstra betreffende de oorzaak en de op
lossing der crisis, mede in verband met den
financieelen toestand van Nederland en
Ned.-Indië.
De heer TROELSTRA, S. D. A. P., meent,
dat de Regeering en hij langs elkaar heen
hebben gesproken en hij meent, dat dit
hierin zijn oorzaak heeft, dat de Ministers
van te voren hun redevoeringen hébben
samengesteld. Op zeer veel van hetgeen spr.
zeide, is de Regeering niet ingegaan.
Van de oorzaken van het heengaan van
den heer de Geer weet spr. nu nog niet veel.
De'Minister verzwijgt te veel en daartegen
protesteert spr. met nadruk. Voor zoover
mededeelingea niet strijdig zijn met 's landp
belang, moet de Regeering constitutioneel
blijven en zeggen wat de Kamer wenscht te
weten.
Het oordeel van den Gouverneur-Gene
raal is ook niet meegedeeld. De verwijzing
naar den Volksraad is niet voldoende, aan
gezien de daarbij bedoelde bespreking reeds
lang geleden is. Het persoonlijk inzicht van
den G.-G. wenscht hij te weten. Spr. wijst
op het oordeel van den heer Trip, die vóór
de Vlootwet is, maar met de uitvoering
wenscht te wachten.
Minister Colijn betoogt, dat het zwaarst
moet wegen wat het zwaarst is, en dat
daarom de Vlootwet urgent is. De vraag is
dan, of bewezen kan worden dat deze wet
het zwaarst is en daarover is men het niet
eens en daaromtrent gaf Minister Colijn
geen verdediging.
Omtrent de kostenbereking is men het
allerminst eens. De Regeering heeft niet alle
cijfers gegeven, die noodig zijn; het is zelfs
niet zeker, dat de kostenbereking volledig
is. De berekeningen der commissie zijn meer
een uitgangspunt dan een begrooting van de
kosten en de deskundigen nemen dit stand
punt ten opzichte van het rapport der com
missie in. De heer van Rossum acht de be
cijferingen misleidend, een uitspraak die heel
kras is. Wat de vlootbasis betreft heeft de
gemaakte raming absoluut geen waarde. Met
verschillende citaten licht spr. dit nader toe.
Er zijn er zclls die. de kosten op het vijfvoud
van de geraamde schatten. Tjandjong-Priok
b.v. zal niet veilig zijn als er niet een leger
beschikbaar is, waarvan de kosten op 5
millioen worden geschat. De stichting en
uitbreiding van de marinewerven zal enorme
sommen verslinden al maakt men er voor
den schijn een eigen bedrijf van.
Ten slotte de internationale toestand.
De Regeering heeft Haarover zoo goed als
gezweg enen niet aangetoond, dat er urgen
tie is. Zij spreekt wel over de Vlootwet zelf,
maar niet over de noodzakelijkheid om
haast te maken.
Verwezen is naar den Russiscb-Japan-
schen oorlog, waarin de noodzakelijkheid
van verdediging der neutraliteit is gebleken.
Die oorlog had in 1905 plaat3. Wel wat lang
geleden en het verbaast den interpel-
lant dat er zoo weinig haast bij gebleken is.
Waaruit is toen die noodzakelijkheid geble
ken?
Met genoegen vernam spr. dat de spanning
in de Stille Zuidzee is verminderd na de
conferentie van Washington. Wat is er dan
nu weer dat spoed doet maken met de
Vlootwet? Waarom dan zoo'n haast ge
maakt? Wat zit er achter? Als het geen bui-
tenlandsche machten zijn, zijn het dan soms
binnenlandsche machten die de Regeering
voortjagen?
Spr. komt thans tot de tnillioenen-rede
van minister Colijn, die een zeker optimisme
ademt, anders dan de gewone millioenen re
devoeringen vari de laatste jaren. Gaarne
hoopt hij dat dit optimisme niet wordt be
schaamd. Of is deze minister alleen optimist
voor Indië en in het belang van het militai-
risrae? De Regeering verwacht dat 1925 een
sluitende begrooting te zien zal geven. Zal
het de Regeering gelukken de Kamer alle
nieuwe heffingen te laten slikken? De mi
nister neemt nu maar aan dat hij alles krijgt
wat hij zal vragen en dat alle bezuiniging
zal slagen. Op al die overwegingen berust
de berekening ten bate van de Vlootwet.
Voor spr. gaat het hierom dat de Vlootwet
ons bindt aan een langdurig werkplan, waar
aan de Kamer niets meer kan veranderen;
Spr. vraagt of het niet mogelijk is andere
groote uitgaven met annuïteiten te bestrij
den. bijv. het zevende leerjaar, de ambtena
ren-salarissen. (Gelach).
Al de becijferingen van den Minister zijn
camouflage. In wezen is het een opstapeling
van schuld voor improductieve uitgaven.
De heer DRESSELHUIJS (V.-B.) zegt dat
de Regeering een minister van financiën
moest hebben die met de ééne hand sterk
bezuinigde en met de andere royaal is voor
de Vlootwet. Zoo'n man met twee aange
zichten werd gevonden. ïn de millioenrede
was het de heer Colijn qui pleure en giste
ren was het Colijn qui rit. De begrooting is
van elastiek en sluit zich zelf wel. De Re
geering heeft ons nimmers iets van al die
millioenen verteld van die 127 millioen die
onnoodig zijn betaald. Spr. betreurt het dat
deze debatten worden gevoerd buiten de
Staatsbegrooting om, waardoor het publiek
een geheel verkeerden indruk krijgt.
Is het economisch en financieel mogelijk,
dat het Parlement zich verbindt aan deze
Vlootwet? Men stelt het voor, dat de Vloot
wet een bezuiniging is. Zoozeer is geeste
lijke Vloot-wijn gedronken, dat zelfs „De
Nederlander" dit getuigt. (Gelach).
Een zonderlinge mentaliteit wijst dat uit.
De becijfering van den Minister acht spr.
niet juist; bij de annuïteiten is het beding
van de schulden heelemaa) vergeten
Van een vlootfonds is geen sprake; er
is alleen sprake van een opstapeling van
schulden, die over een langeren termijn zul
len worden betaald. Eerlijk moet men hier
zeggen, dat de Kamer zich niet voor zes
jaar verbindt, maar voor twaalf jaar. Dit
moet de Kamer goed weten. Uit de stukken
blijkt dit trouwens herhaaldelijk.
Spr. betoogt, dat de Regeering er op re
kent, dat wij met dezelfde snelheid blijven
voortbouwen. Maar daarin vergist zij zich;
men zal met de dubbele snelheid voortwer-
ken. En dit geldt alleen nog maar voor hel
halve minimum. Rekent men met het heele
minimum, dan verbindt de Kamer zich voor
een bedrag van 34 millioen per jaar voor de
eeuwighe.id met een schuld van 200 millioen
viottend en 110 milloen voor exploitatie,
"Dat is wat anders, dan een zaakje dat niets
kost.
Als het heele minimum wordt uitgevoerd,
zullen de kosten voor Nederland ook zeer
groot zijn.
Is het mogelijk deze consequentie te aan
vaarden? Als wij het beginnen.ën wij kun
nen het niet doorzetten dan bewijzen wij
de marine een zeer slechten dienst. De rede
van minister Ruys was zeer fraai, maar had
geen inhoud. (Gelach).
De Minister toch liet na te bewijzen
waarom wij thans met spoed de Vlootwet
moeten behandelen.
Kan Ned.-Indië die uitgaven dragen? Laat
Minister de Graaif naar eer en geweten
daarop antwoorden. (Gelach). De Indische
gulden is al gedeprecieerd tot 96 cent. Spr.
heeft reeds gevraagd, wat het oordeel van
den Gouverneur-Generaal is. De Minister
van Koloniën kan daarop geen antwoord
geven, omdat het geen gebruik was dit te
doen. In 1912 is bijvoorbeeld het advies van
den G.-G. wel overgelegd. Voor de hand ligt
thans de conclusie, dat de G.-G. afwijzend
heeft geadviseerd. Daarom dringt spr. er
nogmaals op aan, dat 't advies wordt over
gelegd. Het komt er zeer op aan of de G.-G.
vóór of tegen deze Vlootwet is, want hij
zal belast zijn met de uitvoering.
Spr. wil niet alle aanbouw stopzetten, al
was het alleen maar voor het behoud van
perspectief voor het personeel. Voor iets
extra's is spr. zelfs niet ontoegankelijk, maar
hij wil niet het standpunt van de Vlootwet
innemen, omdat wij dat niet kunnen betalen.
Tenzij deze wet absoluut anders wordt, zal
spr. en zijn fractie tegen de wet stemmen.
De heer MARCHANT (V. D.) had het
beter gevonden de Vlootwet na de Begroo
ting te behandelen. Hij gevoelt geen lust
aan dit debat deel te nemen, om niet twee
keer hetzelfde te moeten behandelen.
Spr. wenscht den Minister alleen te vra
gen, of hij bij zijn antwoord op de vragen
over het advies van den G.-G. wil onder
scheiden de kwestie van de Vlootwet zelf
en de uitvoering daarvan in 1924.
De heer HUGENHOLTZ (S.D.A.P.) be
toogt neg eens, dat alle becijferingen ge
goochel is. Voortdurend zijn in de laatste
jaren de posten voor Marine verhoogd en
dus is het gemakkelijk te beweren, dat wij
zuinig uit zijn. De Marinebegrooting wordt
thans geblokkeerd.
Voor de eeuwigheid d. w. z. tot de
intrekking van deze wet zitten wij daar
aan vast.
De heer GERRITSEN (V. B.) behandelt
de Indische financiën en wijst op het oor
deel der commissie, dat zeer scherp was ten
aanzien van de financieele positie van onze
Koloniën. ïndië geeft geen sluitend budget
en stapelt leening op leening om de begroo
ting te sluiten. Met het oog op dien toestand
is onmiddellijke uitvoering van de Vlootwet
onmogelijk. De door Minister Colijn gege
ven becijferingen van 1924 en 1925 acht spr.
niet juist. Men heeft voor 1924 gerekend
op het binnenkomen van achterstallige in
komsten, waarop voor 1925 zeker niet ge
rekend mag worden.
Dé heer VAN RAVESTEIJN (C. P.) zal
niét uitweiden over alle onderwerpen, die
aan de orde zijn gebracht. De interpellatie
acht hij een onjuiste en ontijdige behande
ling van zaken. De crisis had moeten wor
den besproken dadelijk nadat zij was ont
staan, maar de partij van mr. Troelstra heeft
spr. nret willen steunen om dit te bereiken.
De heer Colijn is thans de chef dér re
geering en zijn optreden is een stap naar
de dictatuur van het kapitaal wat men in
het buitenland noemt, fascisme. We hebben
hier onzen Mussolini gekregen.
De heer VAN RAVESTEYN zegt dat wij
hier feitelijk een nieuw koningschap gekre
gen hebben. (Gelach). We hebben hier ge
kregen Koning Colijn. (Hilariteit.)
-Spr. verwijt den heer Troelstra dat hij
niet heeft meegeholpen om het referendum
in te voeren waardoor een machtig middel
was verkregen tegen een wet als de Vloot
wet.
De Minister van Binncnlandscbe Zaken
de heer RUYS DE BEERENBROUCK zegt
toe dat opgaven zullen worden verstrekt
over de bouwkosten van de Java en Su
matra. Van de dictatuur die er heet te be
staan, heeft spr. niets ontdekt. De verstand
houding is zeer goed en spr. hoopt dat ze
nog lang zóó blijve. (Gelach). Vervolgens
herhaalt spr. dat het conflict met minister
de Geer alleen liep over de uitvoering van
de Vlootwet. De G.-G. heeft zich indertijd
vereenigd met de invoering van de Vloot
wet in Januari 1923 en dus a fortiori in
Januari 1924.
Wat de heer Dresselhuys wil, is door
sjokken met de Marine en dat acht spr.
geen systeem. Er moet vastheid van lijn zijn
in de voorziening van onze Marine. Vroe
ger zijn wel planen gemaakt voor 25 jaar
en de Vlootwet gaat slechts over zes jaar.
Spr. ontkent, dat er gejaagd wordt om de
Vlootwet door te drijven. Ze is reeds een
jaar uitgesteld en dus is er van doorjagen
geen sprake.
Ten slotte beroept spr, zich op den heer
Struycken die vóór de Vlootwet was.
De Minister van Financiën, de heer CO
LIJN, verzoekt nog slechts enkele opmer
kingen tc maken. Zijn gegevens over Indië
waren iets gunstiger dan die van Neder
land, maar dat is ook zóó. Aan spr's cijfers
heeft men niet getwijfeld, maar men heeft
andere cijfers genoemd, die bij een andere
vloot passen. De Regeering heeft precies
opgegeven, wat zij vraagt; heeft zij meer
noodig dan zal een nieuwe wet noodig zijn.
De Vlootwet bindt slechts voor zes jaar
en daarna rnoet een nieuwe beslissing val
len. Met stelt deze wet telkens verkeert
vast; het is niet een meerdere uitgave van
300 millioen, want men vergeet dat zonder
Vlootwet ook geld zou worden uitgegeven
voor de vloot.
De heer TROELSTRA antwoordt nog
kort,
De interpellatie wordt gesloten.
Dq vergadering wordt verdaagd tot Dins
dag één ur.
Dan is aan de orde de Vlootwet.
vyxf?*
injo
DE DUURTERELLETJES IN
DUITSCHLAND.
HOECHST, 12 Oct. Vanochtend hebben
de werkloozen betoogd voor het stadhuis
en een voorschot van 10 miljard mark ge-
éischt. Het kwam tot een botsing met de
politic, waarbij een arbeider gedood is.
KEULEN, 12 Oct. Vanochtend hadden er
in verscheidene straten weer samenscholin
gen plaats, welke de politic .uiteen moest
jagén. Een broodkar werd geplunderd. Vijf
Heden zijn opgepakt. Vanmiddag liep de
menigte te hoop voor de beurs en het
volkshuis -en moest door de bereden politie
uiteengedreven .worden. Om half zeven be
toogde de menigte arbeiders voor de kan
toren van verschillende fabrieken. Bij het
uiteenjagen dezer menigte moest de politie
van de vuurwapens gebruik maken, waarbij
een jongen drie schoten in de dij kreeg. Ook
te Kalk liep de menigte weer te hoop in de
hoofdstraten. In de Severin strasse wierp de
menigte vanavond tusschen zessen en zeve
nen de politie met steenen en glasscherven
en uit de ramen zelfs met gloeiende kolen.
De politie trok sabel en revolver. Vier poli
tieagenten werden door steenworpen licht
gewond.
DE AFSCHAFFING VAN DE VRIJE ZONES
IN SAVOIE.
BERN, 12 October. Het besluit van de
Fransche regeering om de douanegrens naar
de politieke grens te verleggen met ingang
van 10 November en zoodoende door een
eenzijdige handeling een eind te maken aan
het stelsel van de vrije zones heeft in of
ficieele -Zwitsersche kringen een pijnlijken
indruk gemaakt. De Bondsraad heeft van
daag den toestand overwogen en vastge
steld, dat het besluit, indien het tot uitvoe
ring komt, de rechten van het eedgenoot
schap aantast, welke het in de verdragen
van 1815 en 1816 jijn toegekend, terwijl het
bovendien in strijd is met art. 435 van het
verdrag van Versailles. De Bondsraad be
sloot verzet aan te teekenen tegen de aan
gekondigde daad van de Fransche regee
ring, welke een plotselinge, door niet vol
doende redenen gerechtvaardigde onderbre
king van de hangende onderhandelingen be-
teekent en in strijd is met het volkenrecht.
Hij zal de Fransche regeering verzoeken er
zich mee te vereenigen om de juridische ge
schilpunten voor te leggen aan het Perma
nent Hof van Internationaal Recht in Den
Haag.
TANDZJER.
LONDEN, 12 Oct. De Engelsche regeering
heeft aan de Fransche laten weten, dat zij
de uitnoodiging voor het congres over
Tandzjer op 22 October te Parijs aanvaardt.
Engeland zal worden vertegenwoordigd door
Gerald Villiers van het departement van
buitenlandsche zaken en Arnold Robertsons,
de Engelsche commissaris te Tandzjer, die
vergezeld zullen worden door de noodige
deskundigen.
ENGELAND EN DUITSCHLAND.
LONDEN, 12 Oct. Naar Reuter verneemt
is het bericht uit Berlijn, dat de Engelsche
regeering de Duitsche rijksregeering heeft
meegedeeld, dat zij bereid is een bijzondere
overeenkomst met Duitsc'hland aan te gaan
nopens de hervatting van het werk in het
Rijnland, onjuist. In het door Engelsche troe
pen bezette gebied is, voor zoover bekend,
geen staking van het werk geweest.
BERLIJN, 12 Oct. Naar aanleiding van 't
bericht in de Daily News, dat de Engelsche
regeering een afzonderlijke actie overweegt
en bereid is de Duitsche regeering bij de
verwachte onderhandelingen moreel te steu
nen, hetgeen de Engelsche gezant te Berlijn
aan het ministerie van buit. zaken zou heb
ben meegedeeld, vernemen de bladen, dat
ter officieele plaatse te Berlijn van een der
gelijk voornemen der Engelsche regeering
niets bekend is.
DUITSCHLAND EN FRANKRIJK
BERLIJN, 12 Oct. In verband met Poin-
caré's weigering om met de Duitsche regee
ring in contact te treden over dc regeling
van de werkhervatting in het Rijnland en
het Roergebied, zegt de Zeit (het orgaan van
de volkspartij) in een hoofdartikel: Het is
noodig dat men zich te Parijs van den draag
kracht der financiën van het rijk en van de
Roer-iiidustric een juiste voorstelling vormt.
De Duitsche regeering acht het terecht haar
eersten plicht de rijksfinanciën in orde te
brengen. Als zij daarin zal slagen, 'is zij
niet in staat betalingen voor de schadever
goeding te doen en de Roer-industrie is niet
in het bezit van deviezen, die zij in den vorm
van kredieten ter beschikking van de regee
ring zou kunnen stellen.
STIKSTOF ALS RUILMIDDEL.
BERLIJN, 12 Oct. Nu de boeren niet moer
voor papieren marken verkoopen willen,
waardoor de stadsbevolking gebrek begint
te krijgen, hebben verschillende gemeente
besturen zich tot het stikstofsyndicaat ge
wend om hun stikstofmest te verkoopen als
ruilmiddel voor levensmiddelen. Het syndi
caat heeft burgemeester Boess, die voorzit
ter is van het congres der Duitsche steden,
meegedeeld dat het hiertoe bereid is.
DE ENGELSCHE RIJKSCONFEJIENTIE.
LONDEN, 12 Oct. Het verslag van het
debat over den Volkenbond, dat gisteren
jn de Rijksconferentie plaats had, is ge
publiceerd. Lord Robert Cecil heeft in die
conferentie zijn meening gezegd ovier de
tegenwoordige positie van den bond en
over de plaats, die hij feitelijk moet in
nemen en die hij inderdaad inneemt in de
buitenlandsche politiek van het Britsche
rijk. In antwoord op verwijten in verband
met onlangs gedane stappen tot den bond
gericht, betoogde hij dat de bond geen
superstaat is, doch een internationale orga
nisatie wier taak het niet is regelingen af
te dwingen zelfs in geschillen die hem wor
den voorgelegd doch veeleer schikkingen te
bevorderen. „De methode van den bond is
niet de methode eener dwingende regeering.
Het is de methode van schikking en de uit
voerende kracht is niet geweld, doch de
openbare meening. Volgens de inleiding op
het statuut van den volkenbond zijn de
doeleinden de bevordering van internatio
nale samenwerking en het verzekeren van
internationale vrede en veiligheid. Na een
uitvoerig overzicht te hebben gegeven van
het geschil tusschen Griekenland en Italië,
zeide hij: Ik durf te zeggen, dat de Raad
van den Bond alles heeft gedaan wat hij
volgens het statuut moest doen. Zijn zaak
was een regeling te bevorderen en in dit
opzicht heeft hij volkomen zijn plicht ver
vuld en de denkbeelden, die hij daartoe
aan de band heeft gedaan, zijn, naar ik
meen, van groote befceekenis en op zich
zelf zeer gezond geweest.
■Hij drukte zijn tevredenheid uit. dat het
in twijfel trekken van de competentie van
den bond door een groote mogendheid werd
opgewogen door de merkwaardige eensge
zindheid van alle kleine landen om den
bond te steunen. Ten slotte verklaarde hij.
dat de vrede het groote doel geweest is der
Engelsche buitenlandsche staatkunde en
zulks niet door geweld doch door te trach
ten vriendschap tusschen de naties te be
vorderen. Wij hebben thans het werktuig in
handen -n.l. den Volkenbond, dat onvergelij
kelijk beter is dan eenig middel tot het be
reiken van dit doel waarover wij beschik
ten. Wij moeten ons best doen den bond te
versterken en hem meer tot hoeksteen onzer
politiek te maken.
Bruce (Australië) zeide, dat in zijn land
een zeer streke overtuiging veld wint, dat
in den Volkenbond een kiem van hoop voor
bet bewaren van den vrede in de wereld
lag opgesloten, en hij meende dat de eisch
van Australië om eenig medezeggenschap te
hebben in de buitenlandsche politiek van
het rijk voor een zeer groot deel direct
steunde op den Volkenbond, en was inge
geven door Australia's belangstelling in diens
doeleinden. In het debat, dat in Australië
plaats had aangaande de rijksconferentie was
de mecning geuit, dat een der grootste
taken, die voor ons is weggelegd, was toe te
zien of niet deze conferentie, die het ge
heele rijk vertegenwoordigt iets zou kun
nen doen tot verzekering van den wereld
vrede en tot oplossing van de groote vraag
stukken die zich heden voor ons opdoen.
Het Australische volk heeft een krachtige
overtuiging dienaangaande en ik ben over
tuigd, dat het bijna eenstemmig zijn geloo'
in den Volkenbond zal uitspreken, even
als zijn overtuiging, dat al onze handelingen
er op moeten zijn gericht de macht en de
kracht en het gezag van den Volkenbond in
de wereld te versterken. Hij besloot met de
hoop dat de Volkenbond in zijn kinderjaren
de noodige voorzichtigheid zal betrachten
en niet zal pogen te ver te reiken of te hard
van stal te loopen.
Mackenzie King (Canada) heeft ver
klaard, dat de ma'te waarin de publieke be
langstelling zich richtte op het geschil tus
schen Italië en Griekenland nog duizend
maal versterkt was door de mate waarop
het gezag van den bond in zekeren zin was
gekleineerd. „Ieder land, en zeker Canada
voelde hierbij betrokken te zijn, en mijn lam
zou zeker dit gevoej anders niet in zoc
sterke mate hebben gehad. Ik geloof dat men
overtuigd was dat de staten ten slotte ge
tracht hadden een orgaan te stichten, dat in
de plaats van geweld kan treden en dat dit
orgaan geeerbiedigd dient te worden. Ik
geloof voorts, dat het feit dat de bond juist
bijeen was er zeker krachtig toe heeft bij
gedragen om de publieke opinie wakker te
schudden en tot veel krachtiger actie zou
hebben geleid indien deze noodig ware ge
bleken. Zeker kan niets de gevoelens, die
men in Canada algemeen koestert omtrent
den steun van den Volkenbond te verlee
nen, beter onder woorden brengen dan de
opmerking van Robert Cecil. Van het eene
eind van Canada tot het andere zal iedereen
met geestdrift met elk woord daarvan
stemmen.
REDEVOERINGEN VAN BALDWIN.
A
LONDEN 12 Oct. Het eereburgerschap val
de city van Londen is heden toegekend aan
Baldwin, Bruce, den premier van Australië
en Mackenzie King, den premier van Cana
da. In de redevoering waarmede Baldwin
voor de onderscheiding dankte, besprak hij
het vraagstuk van de werkloosheid, het
grootste probleem dat het land ooit onder
de oogen te zien had. Hij vervolgde'. In een.
tijd als deze. nu wij inzien, wat wij 4 jaar
geleden niet konden, dat er jaren moeten
voorbijgaan voor Europa weer den normalen
toestand kan bereiken, is het oogenblik ge
komen, waarop het meer dan ooit noodig is,
met de woorden van onzen grooten staats
man Canning, de nieuwe wereld te hulp te
roepen om het evenwicht van de oude te
herstellen. Daarom hebben wij in onzen raad
de vertegenwoordigers geroepen van de
groote gewesten van overzee om gezamen
lijk te overleggen of het mogelijk is en
dit geloof ik en weet ik zeker -het even
wicht van onze ongemakken in de oude
wereld te herstellen door de groote erfenis,
die ons is toebedeeld, voortaan te ontwik
kelen op een wijze, als vroeger niet is ge
schied. Dit te bereiken is dc hoop die ieder
onzer koestert bij de besprekingen, die thans
in de Rijksconferentie worden gevoerd. Ik
ben overtuigd dat wij het werk niet zullen
neerleggen voor wij althans iets hebben ge
daan voor het welzijn van onze gemeen
schappelijke natie en ten bate van de'
menschheid in het algeitieen.
LONDEN, 12 Oct. Aan een banket heef;
Baldwin gezegd, dat de tijd nog niet is ge
komen om bijzonderheden mee te deelen
over de voornemens van de regeering om
te voorkomen, dat Engeland nog eens weer
zal doormaken, Avat het thans te doorstaan
heeft. Hij legde den nadruk op de noodzake
lijkheid het rijk zoo snel mogelijk vooruit te
brengen, daar alleen in deze richting voor
Engeland en zijn opeengehoopte bevolking
iets te verwachten is.
BEVERWIJK, 12 Dot. R.-K. Coöp.Tuinders-
vereeniging „Kennemerland". Snijboonen 15
62 ct.; speircieboonen m. dr. 1725 ct.; kiem
z dr. 20—35 ct.; tros 30-—43 et.; dikke boo-
nen 10—14 ct.; spruitjes 1617 ei.; uien 5—6
et.; aardappelen 57 cl.; bramen 6072 ct.;
aardbeien 6585 ct. per Kg,; bloemkool 4—
12 ct.; roode kool 5—45 ct.; groene kool 47
st. per stuk; sla 0.601.30; andijvie 0.50
50 ct. per kist: b?2J4567890óëETAOINSHRD
1.25; spinazie 0.601.85 per kist; poste
lein 4250 ct.; appelen 0.801.10 per ben;
peren 2.252.50 per kAv. mud; wortelen
815 ct.; selderie 4-6 ct.; prei 1315 ct
per 'bos; knolselderie 812 ct. per stuk.
GOUDA. Veiling van 12 Oct. 1923.
Spruiten, le srt., per 100 K.G. 11.14.30.
id. 2e srt., per 100 K.G. j 1.603.20. Gele
savoye kool, per 100 stuks 3.308.50.
Groene id. per 100 stuks 1.6. Roode
kool, per 100 stuks 2.60-7,10. Wittekool,
per 100 stuks 0.905.20. Bloemkool, per
100 stuks 114. Snijboonen, per 100 K.G,
171. Stokboonen, per 100 K.G. 823.
Stamboonen, per 100 K.G, 524. Spek-
boonen, per 100 K.G. 38. Pronkboonen,
per 100 K.G. 210. Andijvie, le srt., per
100 stuks 0.902.70, id. 2e srt., per 100
stuks 0.200.90. Kropsla, per 100 stuks
0.30—1.10. Spinazie, per 100 K.G. 1.40—
10.50. Postelein, per 100 K.G. 3.805.60.
Peen, per 100 bos, f 1.105.90. Kroten, per
100 bos 1—4.50, id. per 100 K.G. 2—2.70.
Uien, per 100 K.G., 35.30. Selderie, per
100 bos 0.702.40. Tomaten A, per 100
pond 3.508.50, id. B, per 100 pond
3.60—4.80, id. C, per 100 pond 2.40—
5.20. Eieren, per 100 stuks, 10.5010.80.
Meloenen, per stuk 0.020.29.
AMSTERDAM, 12 Oct. Aardappelen-,
(Ber. v. Jac. Knoop). Zeeuwsche bonte'
f 5.756, Zeeuwsche blauwe f 5.705.80,!
Zeeuwsche eigenheimers f 3.503.75, Zeeuw
sche blauwe eigenheimers f 4.504.75,
Hillegommer zandaardappelen f 5.506.50,
Drentsclie eigenheimers f 2.803.15 per
H.L.
LEEUWARDEN, 12 Oct. Vee.' Aange
voerd 117 stieren f 200550, 25 ossen f 260—
450, 405 vette koeien f 220460, per K.G.
f 0.951.20 1330 melk- en kalfkoeien
f 200490 53 vette kalveren f 4090
180 pinken f 140240, 1710 graskalveren
f 60135 75 nuchtere kalveren f 919,
604 vette schapen f 3655 340 weide-
schapen f 2540 303 lammeren f 2038
1202 vette varkens f 65170, per K.G.
f 0.700.80 107 magere varkens f 3065
530 vette biggen f 28—58 462 ldeine biggen
f 1018 29 paarden 54 bokken. De han
del in gebruiksvee en vet vee was stug en
niet geheel- prijshoudend stieren prijshou
dend graskalveren met langzamen handel
vette kalveren duurnuchtere kalveren
mindervarkens kalmer, zouters flauwer
70—73 c., Londensche varkens 70—73 c.
per K.G. wolvee minder.
Eieren aanvoer 6500 kippen 911 c.,
100 eenden- 910 Yi c.
MIDDELBURG, 11 Oct. Granen. Ter
graanmarkt was de aanvoer gering. De no
teering is als volgt tarwe f 11.50—12,50
kroonerwten f 1822.50 maanzaad f 40
45, alles per 100 K.G.
TIEL, 11 Oct. Fruit. (TielscHe veilings-
vereeniging). Prijzen waren Pondsperen 7
10 c., paradijsappels 57% c., kaneelzuur
68 c., princesse nobels 812 c., weidra
gers 814 c., beurre 3642 c., binderzoet
1014 c., doyenné de commice 5075 c.,
soldat laboureur 42 c., goudreinetten 1622
c., alles per K.G. Fabrieken kroot Y> 1 c»
per K.G.
ZWOLLE, 12 Oct. Boter. Aangevoerd
45/8 v. 41/6 v. en 260 stukken, samen 1580
K.G. prijs 1/8 f 41—45, per K.G. f 2.25—
2.30.
Vee. Aanvoer 831 runderen. 156 graskal
veren, 44 nuchtere kalveren, 252 schapen, s,
lammeren, 233 varkens en 1024 biggen, t
