NIEUWS
landbouw m vissdherij.
De Kaasconiröie in Nederland.
KERK EN SSMÖDL
HANDEL EN MWÏERHÉiiD.
1 f.'
Uit de Pers.
MMinmm.
ORDE EN ARBEID.
LUCHTVERKEER.
VERKEER EN POSTERIJEN.
VAN OM XE
S3RAA0LO02E T&i.£FOON ïjfe-SÜ
DE WERKHERVATTING IN HET
ROERGEBIED,
i
GEBREK AAN SPOORWEGMATE
RIAAL.
Uit Heerlen wordt gemeld
In de Vrijdag gehouden vergadering der
Contact-commissie voor het mijnbedrijf werd
door de mijndirectie ernstig geklaagd over het
voortdurend groote gebrek aan spoorwegma
teriaal, waardoor stagnatie ontstaat in 't ver
voer. Een deel der kolen kan niet vervoerd
worden, doch blijft op de mijnen liggen, ter
wijl zelfs niet uitgesloten is, dat, wanneer dit
gebrek aanhoudt, het bedrijf tijdelijk zal
moeten worden ingekrompen.
De Christelijke Mijnwerkersorganisatie heeft
in verband hiermede Zaterdagmorgen
een telegram aan den minister van Water
staat gezonden, waarin op dit feit gewezen
wordt. Verzocht wordt zoodanige maatrege
len te nemen, dat het bedrijf in de mijnen
niet een of meer dagen stilgezet behoeft te
worden, waardoor dan de arbeiders de dupe
gouden worden.
Wij ontvingen ter kennismaking een
brochure „de kaascontróle in Nederland"
uitgegeven door de gezamenlijken kaascon-
tróle-stations, met het doel het publiek op
onpartpdige wijze in te lichten omtrent de
beteekenis van het Rijkskaasmerk. Ook voor
onze lezers achten wij den inhoud van ge
noeg belang om er een en ander uit mee te
deelen
In ons land'is de kaascontróle evenals de
botercontróle geboren onder den drang der
omstandigheden. Andere tijden brachten an
dere toestanden ook voor de kaasindustrie
Werd deze voorheen uitsluitend op de boer
derijen beoefend, gaandeweg verplaatste zij
Zich gedeeltelijk naar de zuivelfabrieken. De
ze overgang is niet overal even Sterk geweest.
Terwijl in Friesland thans vrijwel alle melk
fabriekmatig bewerkt wordt en in Noord-
Holland voor een groot gedeelte, is in de pro
vincies Zuid-Holland en Utrecht de oude
bedrijfsvorm, de bereiding van volvette
Goudsche kaas op de boerderij, vrij alge
meen bewaard gebleven in Noord-Holland
boven het Noordzeekanaal werd oudtijds
Edammer kaas op de boerderij 's morgens
en 's avonds uit volle zoete melk bereid
thans wordt aldaar zoowel in de kaasfabrie-
ken als op de boerderijen de nmelk licht ont-
roomd volvette Edammer kaas wordt wei
nig meer gemaakt.
De Frieeche zuivelfabrieken hebben zich
toegelegd op de productie van kaas uit melk
die tengevolge van min of meer oritroomen
een zeer uiteenloopend vetgehalte heeft ge
kregen, zoowel in Goudschen als Edammer-
vorm. In de provincies Noord-Holland en
Friesland zijn ook andere modellen voor
kaas in gebruik gekomen, 'als lunchkaas, e
verder kilo-, ponds- en halfpondskaasjes
in Goudschen vorm, uit volle of licht ge
roomde melk bereid.
Bij de bepaling van de waarde der kaas
as het gehalte aan vet een factor van beteeke
nis. Vettere kaas heefteen grootere voedings
waarde. In de magere kazen van dezelfde
soort treedt een hooger vochtgehalte gedeel
telijk in de plaats van het ontbrekemnde bo-
tervet. Bij de bereiding van de vetarme soor
ten moet men werken op een hooger vocht
gehalte, opdat het zuivel de smee/gheid be
houdt, die een goedbereide, volvette kaas
kenmerkt en niet droog en leerachtig wordt.
Het hoogere vochtgehalte is derhalve een
eisch voor een goede, minder hetv bevatten
de kaas.
Het is wel duidelijk dat het meerdere
botervet bij overigens goedgelukte kazen
aan den smaak zeer ten goede komt, Dit
is in verhoogde mate het geval, wanneer
de kazen ouder worden er. het vochtge
halte vermindert.
.De minder vette kaassoorten hebben
niettemin alle reden van bestaan ze vor
men uitstekende voedingsproducten, die
Voor lageren prijs kunnen worden verkocht.
Het vetgehalte alléén bepaalt volstrekt
niet de waarde van de kaas. Een vette kaas
kan heel slecht zijn van reuk en smaak op
de doorsnede kan zij te veel kleine of groo
tere gaatjes of scheuren vertoonen en het
zuivel kan wit en brokkelig in plaats van
smeeïg zijn. Deze slechte eigenschappen
kunnen den doorslag geven en een minder
vette kaas van goede kwaliteit is dan on-
twijfeld voor den consument van meer
waarde,
Nu is er evenwel een groot verschil tus
schen de beoordeeling van het gehalte aan
vet en van de andere eigenschappen.
Deze laatste kan de consument zelf met
Zijn zintuigen beoordeelen omtrent het
gehalte aan vet blijft hij in onzekerheid.
De mate van smeeïgheid gaat niet parallel
met het gehalte aan vet. „Een volvette kaas
kan den indruk maken van minder vet te
zijn dan een uit gedeeltelijk geroomde melk.
De kaascontróle nu geeft den consument
garantie omtrent het vetgehaltedus om
trent een zaak, die hij niet voldoende kan
beoordeelen. Door de kaascontróle is hij
in staat de volvette kaas te onderscheiden
van de geroomde en bij deze weer de ver
schillende vetrubrieken.
De aanmaak van kaas met uiteenloopend
vetgehalte in dezelfde vormen moest wel
een min of meer chaotischen toestand doen
ontstaan.
De groothandel miste de zekerheid om
trent het gehalte, althans binnen zekere
grenzen eveneens de tusschen- en detail
handel en vooral de consument. Indien hij
volvette kaas wilde koopen en daarvoor ook
betaalde, kon hij niet controleeren, dat zij
Werkelijk uit onafgeroomde melk was ge
naakt.
De kaascontróle heeft orde onder de ve-
fcrlei kaassoorten gebracht door een doel
matige classificatie. Zij onderscheidt
1. Volvette kaas, uit onafgeroomde melk
deze kaas moet bovendien aan een minimum
vetgehalte van 45 pet. voldoen. Deze laatste
bepaling heeft ten doel te voorkomen, dat
het vetgehalte door een ondoelmatige berei
ding onnoodig wordt verlaagd. Het gemiddeld
Vetgehalte is evenwel beduidend hooger, n.l.
4850 pet.
2. Niet-volvette kaas, onverdeeld in de
■i rubrieken 40 -f, 30 -f- en 20 Kaas moet
minstens 40 pet. vet in de droge stof bevat-
-n
ten evenzoo kaas 30 en 20 minstens
30 resp. 20 pet. vet in droge stof.
De controle wordt uitgevoerd door 5 Kaas-
contrólestations, staande onder Rijkstoe-
zicht
De controledienst is bij elk station in han
den van een directeur-scheikundige de aan
gesloten bijdraijven worden door controleurs
bezocht deze nemen mordsters, welke op
het laboratorium onderzocht worden en hou
den toezicht oij de van Rijkswege voorge
schreven boekhouding.
De directeur rapporteert overtredingen dei-
voorschriften aan het bestuur, hetwelk de
aangeslotenen volgens een boetestelsel straft.
Kortom, alles wordt gedaan om de contro
le zoo deugdzaam mogelijk te maken.
De contrólestations staan onder Rijks-
toezicht. De Rijkszuivelinspectie houdt er
toezicht op, dat het bestuur en de directeur
een deugdelijke controle uitoefenen.
Het is natuurlijk noodzakelijk, dat de ge
controleerde kaas voorzien is van een merk,
waaruit blijkt, dzt een der contrólestations
een zeker vetgehalte garandeert. Hiertoe zijn
de Rijkskaasmerken ingesteld.
De Nederlandsche kaascontrö.le beoogt
derhalve den belanghebbenden deugdelijke
garantie te geven omtrent het vetgehalte der
kaas en bovendien, wat de volvette kaas be
treft, dat zij naar den eisch uit volle merlk is
gemaakt. Het vetgehalte is een belangrijke
factor voor de waardebepaling. Het Rijks
kaasmerk is geen kwaliteitsmerk; de kooper
moet op de groote verschillen in kwaliteit
bij kazen, tot dezelfde rubriek, wat het vet
gehalte betreft, behoorende, blijven letten en
kan dat doen.
De garantie omtrent het vetgehalte, het
geen hij niet voldoende kan beoordeelen,
geeft hem de kaascontróle en wij meenen dat
haar streven de aandacht en de medewerking
van allen verdient.
(Cmgceomgeerd.)
DE FEDERATIE VAN R.K. ONDER
WIJZERS EN DE SALARIS
VERLAGING.
In een vergadering van het bestuur der
Federatie van Aigemeene Diocesane Ver-
eenigingen van R. K. Bijzondere Onder
wijzers is de stopzetting der actie voor beide
salarismeetings (de aigemeene meeting Zon
dag a.s. te Utrecht en de eigen meeting op
20 October in Den Haag) door den geeste
lijken adviseur besproken.
Uit de bespreking bleek, naar wij in het
„Kath. Schoolblad" lezen
1. dat de zeereerw. adviseur van meening
is dat het voeren van actie door middel van
een meeting in de tegenwoordige omstan
digheden indruischt tegen de katholieke
beginselen van gezagseerbiediging
2. dat de grootst mogelijke meerderheid
van het bestuur zich niet met de meening van
den zeereerw. adviseur kan vereenigen, zoo
dat er een blijvend meeningsverschil gecon
stateerd wordt.
Besloten wordt
1. bij het Doorl. Episcopaat in beroep te
gaan naar aanleiding van de uitspraak van
den zeereerw. adviseur
2. de actie tegen de huidige salarisplannen
V2n de regeering onvermoeid voort te zetten
door
a. artikelen in het Kath. Schoolblad
b. 't schrijven van adressen aan de regee
ring en de Staten-Generaal
c. 't bewerken van Kamerleden
d. 't aanvragen van een particuliere audiën
tie bij den Minister van Financiën
e. 't plaatsen van een manifest in de pers
f. indien de regeering bij haar voornemen
blijft met I Januari 1924 een korting van 10
pet. in te voeren, dan krachtige actie voeren,
opdat deze korting niet uniform zal zijn, doch
verdeeld zal worden naar behoeften, zoodat
rekening zal worden gehouden met
1. de slechtst bezoldigden
2. gehuwden en niet-gehuwden
3. gehuwden met en zonder kinderen. Een
en ander na uitspraak der Federatie
g. tot alle mogelijke en geoorloofde actie
die het bestuur tot het bereiken van ons doel
meent te moeten voeren.
DE
GASTENTOONSTELLING
AMSTERDAM.
TE
"H .ft
tt; «U
101!'
liilt
Zaterdagmiddag werd de Internationale
j tentoonstelling op Gasgebied Amsterdam,
die gehouden wordt in het gebouw der R.A.I.
aan de Ferdinand Bolstraat, officieel geopend.
Zooals men weet werd deze tentoonstelling
georganiseerd in verband met het 25-jarig
jubileum van de gemeente gasfabrieken en
met het 50-jarig bestaan der Vereeniging
van Gasfabri kanten in Nederland.
De waarnemende burgemeester, de heer
F.M. Wibaut hield bij de opening een korte
toespraak.
Vervolgens sprak de directeur der gemeente
gasfabrieken en tevens voorzitter van het
comité der gastentoonstelling, dr. L.J. Ter
neden. Daarna verzocht hij den vertegenwoor
diger van den minister, mr. Heringa, hoofd
van de afdeeling Handel, de tentoonstelling
te openen.
POSTCHèQUE-ELLENDEt
Een kantoor te Alkmaar, dat steeds bij
den postchèque- en girodienst een belang
rijk tegoed heeft, kreeg dezer dagen van
dien dienst een afrekening, die mededeelde,
dat er geen tegoed maar een tekort was
van 800.000!
Een rekeninghouder bij genoemden dienst
constateerde door welwillendheid van een
ambtenaar den 6en dezer, dat er voor hem
een advies tot uitbetaling aanwezig was.
Toen de man den lien October d.a.v. kwam
om het geld, zei men hem, dat het advies
cr niet was. Eerst na lang aandringen werd
het gewenschte stuk opgezocht en de che
que uitbetaald.
Ichoonouders zeer inge omen waren met 't
gaags tevoren ontworpen pian.
En Lucie? vroeg Legrand,
i Die hebben wij nog niet over de
kaak gesproken doch aan hare toestemming
kalt niet te twijfelen.
Legrand durfde er niet op aandringen, dat
men Lucie. onmiddellijk over zijn aanzoek
^preken zou. Hij vleide zich met de hoop
dat zij het „javwoord" zou geven, maar de
mogelijkheid eencr weigering was niet uitge
floten.
Eerst moest hij nu een aannemenlijke ver
klaring vinden voor het dragen van een val-
schen naam. Hij was van plan over het le-
kan van Californië te spreken en daarbij ter
loops de opmerking te maken, dat de meeste
goudzoekers in dat land een anderen naam
aannemen, zonder daartoe een bepaalde re
den te hebben. Hij zelf had zulks gedaan, en
dat kon niemand verbazenDoch waar
om was hij, na zijn terugkeer in Europa,
voortgegaan een valschen naam te dragen
Ja, dat was moeilijk uit te leggen.... Hij
zocht te vergeefs naar een voorwendsel,
maar dat zou hem later wel invallen. Liefst
Jiad hij Dujardin ronduit gevraagd„Her
kent ge mij niet.Ik ben de ontsnapte ge-
BERLIJN 13 Oct, De minister van verkeer
heeft den spoorwegarbeiders in 't bezette ge
bied de vrijheid gegeven, voor de Fransch-
Belgische regie te werken,
BERLIJN, 13 October, De rijksminister
van Verkeer heeft aan het in het bezette ge
bied aanwezige personeel van de lijnen, die
thans niet onder Duitsch beheer staan, een
oproep gericht, om zich op 17 dezer ter
hervatting van het werk bij de regie aan te
melden en den gevorderden diensteed ai te
leggen, nq de leider der regie openlijk
heeft verklaard, dat de eed door het Duit-
sche spoorwegpersoneel af te leggen,
slechts betrekking heeft op dienstaangele
genheden.
BRUSSEL, 14 Oct. Hier is een bevesti
ging ontvangen van het bericht, dat de
Duilsche spoorwegarbeiders Woensdag a.s.
den arbeid in het geheele bezette gebied
zullen hervatten. (B. T. A.)
PARIJS, 13 October, Duitschland ver
leent weer zijn medewerking aan de verre-
ken-bureaux, welke belast zijn met de re
geling der vooroorlogschulden tusschen
Franschc en Duitsche particuliere personen.
De samenwerking was als repressaille door
Duitschland na de bezetting van het Roer
gebied onderbroken.
WERKLOOZENRELLETJES TE
BIEBRICH.
MAINZ, 14 October, Te Biebrich hebben
gisteravond werkloozenrelletjes plaats ge
vonden. De Duitsche politie werd door de
betoogers ontwapend. Fransche natrouilles
herstelden de orde.
EEN REDE VAN MILLERAND.
PARIJS, 14 October, Heden werd door
den president der Fransche Republiek, Mil.
lerend, een belangrijke redevoering gehou
den te Evreux, waarin hij een overzicht gaf
van de Fransche binnenlandsche fen builen-
iandsche politiek. Hij zeide:
,,De oorlog eindigde ten gunste van de ge
allieerden ten koste van ononderbroken op
offeringen en vele menschenlevens, waarvan
frankrijk den zwaarsten last droeg.
De reusachtige strijd veranderde het lot
van Europa. In Rusland ontstond een revo
lutie, die misschien onvermijdelijk was. Het
Russische volk was nog niet voldoende op
gevoed voor een vrije staats-instelling. Een
groot keizerrijk stortte ineen. Men kan ech
ter het Russische volk, dat in de eerste
dagen van den oorlog met zooveel held
haftigheid vocht, slechts een spoedig herstel
toewenschen.
De bevrijding van Elzas-Lotharingen
bracht noodzakelijkerwijze andere bevrijdin
gen met zich mede. De zegepraal van het
recht was niet te vereenigen met de besten
diging van de verdeeling van Polen of de
handhaving van de Habsburgsche overheer-
sching over onderdrukte volkeren.
De ineenstorting van het Oostenrijks-Hon-
gaarsche keizerrijk was een logisch gevolg
van den gang van zaken.
Nimmer tevoren trad de gedachte van de
nationaliteit zoo sterk op den voorgrond als
in onzen tijd. Politici zullen in hunne droom
beelden met deze gedachte hebben rekening
te houden.
Hierna besprak Millerand den Volkenbond
en zeide ongeveer:
Aan Frankrijk komt de eer toe reeds jaren
geleden de gedachte aan een Volkenbond
to hebben geuit. De Volkenbond houdt ech
ter meer in dan een belofte, hoewel hij on
vermijdelijk botsingen had te verduren in
den korten tijd van zijn bestaan. De bond
kin dan ook alleen worden geschraagd door
voldoen aan de eerste voorwaardeevoor
zijn bestaan, de samenwerking. Wie den
olkenbond noemt, gewaagt natuurlijk van
volken. De grootste bezorgdheid van de
nieuwe staten, zooals die door den oorlog
ontstonden, is zich op een hechten grondslag
te plaatsen. Daartoe is in de eerste plaats
veiligheid noodig.
Wij weten, dat Frankrijk, dat eerbiediging
van de gesloten verdragen als eerste wet
stelt, nimmer zal toestaan, dat de orde,
door de overwinning geschapen, zal worden
verstoord. Frankrijk geniet een prestige, dat
meer aan zijn moreel gezag, dan aan zijn
matcrieele macht te danken is. Frankrijk
verwierf voor zich, als prijs voor de over
winning, de zonen en dochters terug, die
met geweld uit zijn midden werden gerukt.
Frankrijk verlangt niet meer, dan hetgeen
Frankrijk toekomt. Het hoopt vurig op een
nauwere aanhaling van de banden van
vriendschap en alliantie, met de volkeren,
die door gemeenschappelijk gevaar tot el
kaar zijn gebracht en die het Fransche volk
nimmer kan vergeten.
Dat heeft Frankrijk sedert 'den wapen
stilstand, zoowel naar binnen als naar bui
ten, bewezen en uit eerbied voor den wil
van andere volken heeft Frankrijk zelfs be
langrijke waarborgen voor zijn veiligheid
opgeofferd.
Daarna besprak Millerand de kwestie der
schadeloosstelling en zeide: „Na drie jaren
lang gewacht te hebben, in welken tijd ook
verstrekkende concessies werden gedaan,
besloot Frankrijk gebruik te maken van het
hem bij het verdrag van Versailles gegeven
recht, zulks in gemeenschap met zijn Belgi
sche vrienden.
Voor rekening van den schuldenaar had
Frankrijk meer dan 100 milliard francs voor
schadevergoedingen ten behoeve van de ver
woeste gebieden, alsmede voor het onder
houd van de oorlogs-invaliden. de weduwen
en wcezen, voorgeschoten. Teneinde aan de
ze ontzaglijke lasten tegemoet te komen,
moesten nieuxve hulpbronnen worden gevon
den en het strekt het parlement tot eer, dat
het niet opzag tegen een zekere mate van
onpopulairiteit, door nieuwe belastingen tot
een bedrag van circa 8 a 9 milliard franc te
voteeren. Het parlement kan er op roemen,
dat het 't Fransche crediet heeft hoogge
houden door het evenwicht van het budget
te herstellen en dat het, door het bevorde
ren van den materieelen welstand, een
atmosfeer van kalmte en werkzaamheid heotf
gehandhaafd.
Het Fransche volk schoot echter niet te
kort. Moedig droeg het de zware lasten,
zooals het eens moedig de beproevingen van
den oorlog droeg! De belastingen, die in
1913 460 francs per hoofd bedroegen, stegen
in het vorige jaar tot 2478 francs per hoofd.
Hei wordt niet ontkend, dat Frankrijk een
natie van kleine vermogens is. Groote ver
mogens, zooals die in Engeland zoo veel
vuldig voorkomen, zijn in Frankrijk slechts
gering in aantal.
Millerand bracht hulde aan de buitenland-
sche politiek, die onder, toejuichingen van
het Fransche volk door Poincaré met zoo
veel kracht wordt doorgevoerd. Het Fran
sche parlement heeft moedig het nationale
belang gediend, door een voorste om den
diensttijd tot mindr dan 18 maanden te ver
minderen, te verwerpen. De les in het Roer
gebied heeft getoond, hoe juist dit was in
gezien, De tijd zal echter komen, dat Frank
rijk den militairen diensttijd zonder schade
zal kunnen inkrimpen en zeer zeker zal
Frankrijk die gewenschte inkrimping niet
vertragen, daar het vele werkkrachten noo
dig beeft.
De beste waarborg voor den vrede is, dat
de nieuwe orde, door den oorlog ontstaan,
zoo diep wordt geworteld, dat niemand in
de verleiding zal kunnen komen haar te
verstoren, Is men de ervaring, in Augustus
1914 opgedaan, vergeten?
De Fransche sociaal-democraten hebben
zcih destijds verlaten op de beloften van
de Duitsche socialisten. Wellicht hebben
deze laatsten zelf niet goed ingezien, dat
zij in de eerste plaats Duitschers en daarna
internationalisten zijn!
Dit wil geenszins zeggen dat de idealen
worden onderschat. Geen volk kan bestaan
zonder een mystiek en het streven naar de
heerschappij van menschelijke verbroede
ring is temeer aantrekkelijk, daar het zoo
oud is als de weg naar Rome.
Dit ideaal wordt niet geschaad door te
wijzen op het gevaar dat bestaat als de
werkelijkheid uit het oog wordt verloren.
Rusland geeft hiervan een treffend voor
beeld. Had men ooit kunnen vermoeden, dat
de geschiedenis zulk een schitterend plei
dooi zou houden voor het privaat-bezit.
De instelling van een dictatuur van een
klasse, aldus eindigde Millerand, of beter
gezegd van een klein aantal personen, dat
zich aanmatigt te beweren, zij voor een
klasse te spreken, voert niet naar omhoog,
doch omlaag.
DE ONTPLOFFING TE WARSCHAU.
WARSCHAU, 13 October. Er heeft een
ontploffing in een kruitmagazijn plaats ge
had, waarbij twintig personen werden ge
dood en honderden personen verwondingen
opliepen.
RIGA, 13 Octoebr. Volgens de laatste be
richten omtrent de ontploffing te Moskoa,
werden reeds 58 lijken onder de puinhoopen
te voorschijn gehaald.
De ontploffing ontstond door het springen
van voorraden munitie, die clandestien op
de eerste verdieping van het gebouw waren
bijeengebracht.
Het juiste aantal dooden is nog niet be
kend. Het aantal gewonden bedraagt ca. 80
WARSCHAU, 14 October. Ten gevolge
van de ontploffing in het kruitmagazijn is
een gedeelte van de oude fortificatie-wer
ken verwoest, evenals een groot aantal na
bijgelegen buizen, terwijl het jnilitaire sta
tion voor draadlooze telegrafie werd be
schadigd. Het geluid der ontploffing viel op
een afstand van 50 K,M. waar te nemen.
De hoeveelheid opgeslagen krult bedroeg
ca, 2000 ton.
HET MILITAIRE BEWIND IN SPANJE.
MADRID, 14 October. Het meest krasse
van de vele door het directoire tot nu toe
uitgevaardigde decreten, ontving heden de
koninklijke goedkeuring. Het decreet gelast,
dat alle voormalige premiers, ministers, di
recteuren-generaal of andere hoofden van
ecnig regeerings-departement, alsook de le
den van het huidige directoire, voortaan
niet langer mogen behooren tot den Raad
van Commissarissen of eenige betrekking
mogen hebben in maatschappijen of onder
nemingen, welke in eenig opzicht financieele
of handelsbetrekkingen onderhouden met
den staat.
Ook mogen dergelijke ambtenaren door
die ondernemingen niet worden gebruikt als
advocaten of procureurs.
Bijna alle oud-premiers, ministers en de
meeste leidende politici, vallen onder deze
bepaling.
Hun is een korten tijd gelaten om hun
ontslag te nemen uit alle bedoelde betrek
kingen.
FORD WIL ZIJN OORLOGSWINST AAN
DEN STAAT AFSTAAN.
NEW YORK, 14 October, Gisteren werd
te Detroit een brief gepubliceerd door den
secretaris van Henry Ford, den Amerikaan-
schen automobiel-koning, waarin deze ver
klaart, zijn geheele oorlogswinst aan de re
geering te zullen overhandigen.
EEN BOMAANSLAG,
MILAAN, 14 October. Gisterenavond
tegen ïu uur werden drie bommen geworpen
op het bureau van de „Corriere della Sera".
Een dezer drio bommen ontplofte op het
dak van het gebouw en beschadigde dit
ernstig, terwijl door den hevigen druk na
EEN LIBERAAL OVER HET HUIDIG
LIBERALISME.
Het vrijzinnige „Utrechtsch Dagblad."
is over de houding der voormannen van den
Vrijheidsbond ten opzichte van de Vlootwet
niet te spreken. We lezen
„Want de Vrijheidsbond als geheel, schijnt
zich ten opzichte van 't essentieele nationale
belang dat hier aan de orde is, weder voor
te bereiden tot een ellendige, tweeslachtige
houding.
De groote liberale pers hult zich in een
wolk van onduidelijkheid en de heer Drion
die wat zijn besef betreft van de beteekenis
eener behoorlijke weermacht, eerder bij
sociaal en vrijzinnig-democraten dan bij den
Vrijheidsbond thuisbehoort, bestrijdt te Lei
den openlijk het regeeringsontwerp. Wat
zullen de Kamerleden doen Uitstellen een
zaak, die gegeven de incompetentie van den
Volkenbond en het steeds heftiger worder.d
oorlogsaspect van de wereld, geen uur uitstel
lijden kan Zullen de liberalen voor de zoo-
veelste maal hun toch reeds verzwakte gelede
ren nog dunner maken door voor twee heeren
te buigen
Er is geen richting, geen leiding, geen
stuur. De slapheid van het linksch-unie-
liberalisme, die de liberale partij als groote
politieke macht reeds heeft uiteen doen val
len, schijnt haar oritzenuwde werking voort
te zetten tot het uiterste. En thans ziet men
de liberalen gecoalizeerd met de scharen, die
elk gevoel van nationaal zelfbesef verloren
hebben, terwijl men op andere plaatsen
andere liberalen met groote flinkheid cr,
kennis van zaken onze weermacht ziet ver
dedigen.
Geheel afgescheiden van den technischer
kant van deze vlootwet, waarover een leek
niet geheel tot oordeelen bevoegd is, kan
ons het beginsel der oppositie zoo ergeren.
Omdat bij al die agitatie om menschen,.d'c
geheel geen kennis van zaken hadden, hancl-
teekeningen af te troggelen, geen enkel
oogenblik één klank gehoord is, die getuigde
van nationaal bewustzijn, geen enkel woord
gesproken werd, waaruit het besef tot ons
kwam, dat men de beteekenis vap een sterk
onafhankelijk Nederland begreep. Terwijl in
het buitenland de sociaal-democraten mede
de nationale verdediging in stand houden,
en het nationaal gevoel wakker., zakken ter
onzent Vrijheidsbonders af naar een lam
lendig cosmopolitisme, naar een futloos wij
kunnen ons toch niet verdedigen. Terwijl wij
kunnen als wij willen, als wij inzien dat eer
behoorlijke weermacht beteekent, indirect,
oeconomische kracht, want zou Nederland
zich militair zoo sterk maken als waartoe
het in staat is, dan ,zou het buitenland, me'
respect voor onze macht, ons meer ontzien op
het gebied van oeconomische betrekkingen
Wij glijden hoe langer hoe meer weg var
die karakterkracht, welke een natie alisante
doet bestaan. Ja, God beter 't wilde gemeen
teraad van Goor de doodsklok gaan luiden
over de Vlootwet maar dat beteekent de
doodsklok over ons nationaal zelfgevoel.
Een' volk, dat zich op deze wijze weggooit
in het aangezicht van een aan alle kanten
op prooi beluste wereld, is het waard zijn
zelfstandigheid te bezitten 1
genoeg alle ruiten van het gebouw spron
gen. Persoonlijke ongelukken kwamen niet
voor.
De redactie van het blad brengt dezen
bomaanslag in verband met een scherp arti
kel, dat gisterenmorgen in een der fascis
tische bladen, de „Popoio d'Italia" tegen dc
„Corriere della Sera" voorkwam.
AMSTERDAM, 13 Oct. Aardapffelen.
(Bericht van Jac. Knoop). Zeeuwsche Bon
te f 5.75—6, id. Blauwe f 5.70—5.80, id.
Eigenheimers f 3.50—3.75, id. Blauwe Ei
genheimers f 4.50—4.75, id. Eigenheimers
poters f 2.502.75, id. blauwe poters f 2.50
—2.75, id. bonte poters f 2.502.75, Hil-
iegommer Zandaardappelen f 5.50—6.50,
Drentsche Eigenheimers f 2.803.15 per
H.L.
AMSTERDAM, 13 October. (Noteering
v/h. Nieuwe Veilinggeb., expl. De Jong
Koene). Beurré Lebrun f 18—28, Bonne
Louise d'Avranches f 46—62, Beurré Clai-
reau f 38—54, Souvenir de Congres f 44
56. Calabes de Tirlemont f 42—58, Durart
deau f 2842, Hertogin Elza f 2844,
Nouveau Pateau f 30—36, Jodenoeren f 18—
24, Triumpf de Vienne f 48—64, Beurré
d'Amalia f 4672, Beurré de Merode f 32
48, Beurre Hardy f 42—64, Signeur d'Es-
peren f 4856, Williams duchesse f 38
a 2ueen 3254, Goudreinetten
f 14—20, TranSperant de Cronsel f 3246,
Vodlin Keswick f 24—34, Lord Suffield
f 20—30, Zwedenappelen f 26—34, Ster
appelen f 3246, Framboosappelen f 26—
30, Gamerensch zuur f 14—22, Calcille f 26
et' ^vazoet 16, Cox Pomoma f40
77,' eers£e soort f 16—22, Bismarck
L 77 Zon20et f 16—20, Honingzoet f 16
t ón ,'em0ns'ty 1 2236, Notarisappelen
f 20—26, Lemoenappelen f 20—36, Rood-
jes f 1822, Hazelnooten f 3038 per 100
K.G.druiven Frankenthalers f 0.700.80,
Alicanten f 0.70—0.76 per K.G.Perziken
J 20, idem II f 614, Meloenen groote
f 25—40, meloenen kleine f 12—15, bloem
kool f 6.9015-60, komkommers f 4.90
9-80, peen f 4.40—5.40, andijvie f 2.50—3.90
st> J tomaten f 412, snijboonen
f 28—80, Prinsesseboonen f 20—46, dubb.
boonen f 1622, nw. aardappelen f 3.60
5.50, Drielingen f 2.90—3.80, Hill, zand
aardappelen f 9.40—11.50, Drielingen f 5—
7.20 alles per 100 K.G.
Bloemen. Chrysanthenums f 1320, Ro
zen f 48, Calla f 2329, Am. Anjers f 4
12, Dalias f 1.50—4, Snijgroen f 3—5.50,
Eiketakken f 2—3.50 per 100 stuks.
DELFT, 13 Oct. Kaas Ter markt waren
31 stapels komijnekaas f 1—1.15 per K.G.
ELST (Bet.), 12 Oct. Fruit. Prijzen wa
ren 1ste Goudreinetten 1321 c., 1ste Bel
lefleurs 14—22 c.. Hollemans 12—13 c.,
Fransche paradijs 14414 c., Fransche
Schrijvers 19—25 c., Sterappels 20—28 c.,
Bismark 16—17 c., Notarisappels 1315 c.,
zure Roodjes 16—38 c., Guldelings 18—20 c.
Lane's Prince Albert 7%—15 c., Citroen
bellefleurs 1423 c., Oranjereinetten 20
22 c., Groningerkroon 1426 c., Court
Pendu 910 10 c., div. zoete appels 10
17 c., IJsbouten 2023 c., div. stoofperen
16—20, Oranjebergamotten 2325 c., Do
yenne de Cornice 5565 c., Grauwe Beurre
2023 c., Bergamotperen 2025 c., Winter-
jannen 2224 c., Maagdeperen 3440 c.,
alles per K.G.
UTRECHT, 6 Oct. Vee. Aangevoerd
waren 1500 stuks. Handel gedrukt. Prijzen
waren stieren f 110240, vaarzen f 170
245, pinken f melkkoeien f 240430,
kalfkoeien f 260—470, vaarskoeien f 200
360, magere kalveren f 50140, nuchtere
kalveren f 1721, magere varkens f 2550,
biggen f 1025, magere schapen f 3647,
lammeren f 2939.
Eieren f 1012.
Beter, gras f 1.20—1.25.
BOVENKARSPEL (Station), 13 Oct.
Aardappelen, Blauwe ƒ2.403.05, Bonte
2.802.95, Kriel 0.50 alles per baal.
Aangevoerd 315 baal Uien, drielingen
3.25—3.80, Groote gele 2.85—3.40, Klei
ne gele 4.655.90, alles per baal. Aange
voerd 715 baalle Bloemkool 3.5011.25,
2e idem ƒ1.604, 3e idem ƒ0.751.60 per
100 st. Aangevoerd 118.800 stuks. Roode
kool ƒ1.102.30 per 100 K.G. Aangevoerd
57.000 jtC.G. Gele kooi 1.40—2.70 per
100 K.G. Aangevoerd 14.300 K.G. Witte
kool 1.401.70 per 100 K.G. Aangevoerd
72.100 K.G. bieten, groote ƒ16.50—23.50
per 1000 st. Aangevoerd 32.000 stuks. Sla-
boonen ƒ1.252.05 per 15 K.G. Aange
voerd 1185 zak.
BROEK OP LANGENDIJK, 13 Oc
(Weekbericht Langendijker Groéntenvei-
ling.) De prijs van bloemkool was deze weel;
weer heel goed, en iets hooger dan de vorige
opgaaf. Voor le soort werd gemaakt van
ƒ616 per 100 stuks, 2e soort 35.90, en
voor uitschot 0.602 per 100 stuks. De
aanvoer bedroeg 114,800 stuks. Van boswor
telen werden slechts 750 bos aangevoerd
tegen 3.503.60 per 100 bos losse wor
telen (peen), 'aanvoer 97,955 K.G., prijs
1.80—2.90 per 100 K.G. Roode kool,
aanvoer 342,100 K.G., prijs le soort 2.50—
5.20, 2e soort 1.702.40 per 100 K.G.
Gele kool, aanvoer 171,500 K.G., prijs le
soort ƒ2.605, 2e soort ƒ1.502.50 per
100 K.G. Witte kool, le soort 1.10—1.90
per 100 K.G. Er werden ruim 126 wagons
diverse koolsoorten aangevoerd, dat is 22
wagons meer, dan de vorige week. Uien
aanvoer 101,875., prijs ƒ5.507.40 per 1Q0
K.G., uien, drielingen 6.409.20 nep
ƒ9.1012.50 per 100 K.G. Slaboonen, aan
voer 5400'K.G., prijs voor mooi goed 14.90
23.20, mindere kwaliteit 6.3012 per
100 K.G. Bieten, aanvoer 18.000 K.G.,
le soort ƒ2.50—4.50, 2é soort 1.10—2.40
per 100 K.G. Rapen, aanvoer 2100 K.G.,
prijs ƒ11.90 per 100 K.G. Een partijtje
rammenas 11.40 per 100 K.G. Aard
appelen. Aanvoer 104.000 K.G., prijs Schot-
sche muizen 66.10, schoolmeesters 5.60
—5.80, blauwe ƒ5.80—6.50, eigenheimers
ƒ4.806, drielingen 22.10, kleine ƒ1.10
1.20, alles per 100 K.G.
LEIDEN, 13 Oct. Boter. Priiya fabrieks-
boter 2.20, prima boerenboter 2.202.40
per K.G. Aanvoer en handel middelmatig.
Turf. Zwarte 10—11 per 1000 stuks.
HOÓRN, 13 Oct. Vee. Op de markt waren
aangevoerd 1 koe 400, 2 pinken 200—
250, 200 biggen 16, 646 schapen 36—50,
lammeren 2840, 7 paarden 180280
Handel matig.
HOORN, 13 Oct. Granen. Rogge ƒ9—
10%, tarwe 10%—13, gerst 10—12, ha
ver 9—11 per 100 K.' i groene erwten
f 16, grauwe f 2638, vale ,roote) 2437,
wijker vale 2025, bruine boonen 28—34
per H.L.Paarde- ƒ11 per 100 K.G.
düive-19 per 100 K.G.mosterdzaad 23—
28 per 70 K.G. karwijzaad 58, maanzaad
18—22 per 50 K.G.
ONTSLAG BIJ DE ARBEIDSINSPEG
TIÈ.
..Naar „Het Volk" mededeelt, zullen tegen
1 Januari veertig ambtenaren bij de Arbeids
inspectie worden ontslagen en op wachtgeld
gesteld. Het lot treft ongeveer 15 van de ad
ministratieve en ongeveer 25 van de contro-
leerende en technische ambtenaren.
DOODELIJK ONGEVAL MET EER
ZWAKMOTOR-VLIEGTUIG.
Zatermiddag toen de Fransche aviateur A.
Maneyrol boven 'het vliegveld te Lympne
een poging deed om het dienzelfden dag
door hem gevestigde nieuwe hoogterecord
met een zwakniotorig vliegtuig te verbeteren,
deed hij met zijn toestel een val en werd ge
dood.
vangene, die, jaren geleden, met geweld
uw woning binnendrong, en wien gij de mid
delen heeft verschaft om zijn vlucht voort
te zetten...." Maar dan zou hij waar
schijnlijk van Lucie moeten afzien, en daar
tegen kwam zijn hart, zijn vurige liefde in ver
zet.
Toen hij 's avonds met de familie aan de
theetafel zat, slaagde hij er gemakkelijk in
het gesprek op Californië te brengen maar
telkens wanneer hij gelegenheid vond, zijn
geheim te ontmaskeren, boeide vrees of
schaamte zijn tongZoo werd het elf
uur, en tegen dien tijd placht de familie zich
ter ruste te begeven.
Slaap wel, mijn beste Legrand 1 riep
Dujardin, terwijl hij op het punt stond, de
„huiskamer" te verlaten.
Plotseling nam de aangesprokene een be
sluit.
„Legrand herhaalde hij. Och j'a, ik
heb tot nu toe vergeten, u mijn echten naam
te zeggen.
Uw echten naam
Ja, ik heet eigenlijk niet „Legrand,"
ofschoon ik reeds vele jaren zoo genoemd
word. Mijn naam is Cantière, Henri Can-
tière.Maar heb ik u dat niet reeds vroe
ger gezegd
Gij schertst immers
Neen, T is mij ernst, antwoordde hij,
zoo ongedwongen mogelijk. Ik hoop dat de
naam „Cantière" u niet mishaagt.
Dus.... werkelijk?
Werkelijk antwoordde hij glimlachend.
Maar ik verzoek u voort te gaan mij „Le
grand" te noemen we zijn daar nu aan ge
woon.
Maar, zei Dujardin, waarom dat niet
vroeger gezegd
Nog eens sinds vele jaren wordt mij
de naam „Legrand" gegeven. Waarom?....
Dat weet ik zelf niet misschien omdat ik
niet tot de kleinsten behoor.... Ik ben er
thans zélf dermate aan gewoon, dat ik mijn
echten naam bijna vergeten ben. Als „Le
grand" hebt ge mij in Californië leeren ken
nen als „Legrand" hief op de allerhartelijk
ste wijze ontvangen en in den familiekring
opgenomen. Ga dus voort, mij dien naam te
geven. Of noemt ge mij liever Cantière?
„Legrand" of „Cantière" dat maakt
voor ons al zeer weinig verschil, verklaarde
mevrouw Dujardin. De hoofdzaak is dat
we u tot vriend houden.
Heerlijk gesproken 1 riep Legrand. Uw
vriend blijf ik natuurlijk en wordt mijn
zoetste hoop verwezenlijkt....
Ssst
Dujardin wierp steelsgewijze een blik op
zijn dochter.
En hiermede wenschen èn „Legrand"
en „Cantière" u de beste rust 1
Hij verwijderde zich met de troostrijke
overtuiging, dat zijn mededeeling wel is
waar verbazing had gewekt, maar overigens
geen slechten indruk gemaakt.
Wat een aardige kerel zeide Dujardin
toen legrand achter zich de deur had geslo
ten. Zijn eigen naam te vergeten 1 Zoo iets
zou een ander niet lichtelijk gebeuren maar
hij is de zorgeloosheid zelve en een onverbe
terlijk optimist. Zoo ging het ook in Califor
nië. Nu, laten wij God daarvoor dankeh.
Wat Zou er anders van mij geworden zijn
XX.
In jlen loop der volgende zes weken had
Legrand moeilijkheden van .allerlei soort te
overwinnen, om zich de noodige papieren te
verschaffen. Hij was naar Londen gegaan en
had van daar uit de zaak, welke voor zijn per
soonlijke veiligheid zooveel gevaar opleverde,
door middel van geld en veel geschrijf in orde
gebracht.
Niet weinig verheugd was hij nu op de
terugreis naar Octeville. Daar hij brandde
van ongeduld, nam hij, instede van, zooals
gewoonlijk te voet te gaan, te Havre de di
ligence naar de woonplaats zijner vrienden.
Toen het zware voertuig te Octeville vóór
het postgebouw stilhield, gaf hij den conduc
teur een vijf frankstuk als blijk van bijzon
dere tevredenheid, en verzocht hem, voor zijn
reisgoed te willen zorgen. Hij zelf ijlde naar
de woning van Dujardin.
Juist toen hij een hoek omsloeg riep iemand
hem toe
Goeden morgen, mijnheer Legrand 1 Gij
komt van Londen
Legrand bleef staan. Een niet bijster aan
gename verrassing 't Was Vieuxtemps, de
griffier van Besanpon. Wat zocht die kerel
nu vyeer te Octeville?
't Schijnt u te verbazen mij hier aan te
treffen, waarde heer Legrand, grijnsde de
kerel. Daar uw vriend Dujardin mij zoo be
leefd de hand zijner dochter geweigerd
heeft, moet een herhaling van een bezoek
aan Octeville u werkelijk bevreemden. Maar
gedurende uw afwezigheid zijn mijne aandee>
len heel wat gerezen, schoon ik middelerwij
nóch schriftelijk noch mondeling met mijl
hoogge.achten voorganger een woord heb gel
wisseld.
Legrand was intusschen bekomen van
zijn verbazing, en wierp den griffier, aan
wiens vijandelijke gezindheid voor hem geen
twijfel overbleef, een blik toe, die van onver
holen minachting getuigde
Indien gij, luidde zijn antwoord, den
heer jDujardin tot nu toe buiten de zaak hebt
gelaten, is het waarschijnlijk in uw belang,
diezelfde tactiek te blijven volgen. Een man
zooals gij overlegt, alvorens te handelen....
Dat is zoo, hernam de griffier. Hebt gii
van uw kostbaren tijd" een kwartiertje voo)
mij over, dan ben ik gaarne bereid, u mijf
meening nopens die zaak bloot te leggen
Maar op straat is zulks niet mogelijk, en
ik heb geen lust mee te gaan naar de woning
van uw vriend. Voorloopig althans wil ik mij
daar niet laten zien. Als we naar de herberg
gingen, waar ik mijn intrek genomen heb,
om uwe aanWiaust af te wachten?
•Wordt vervolfid.l