Brieven uit Frankrijk,
BUITENLAND
BINNENLAND.
I Tweed© Blad
16 October 1923
Biokkeering van rekeningen.
Pers en Partij.
Duitschland werkt weer mee aan de fnnctioneering van de verreken-
fmreaux. De Duitsche socialisten en de machtigingswet. Oorlogs
herinneringen van Churchill. Ontploffing te Moskou.
Onder de Telegrammen: De Duitsche regeering zal een iminthank op
richten; de uitgifte van papieren geld wordt gestaakt; de papieren mark
blijft wettig betaalmiddel. Ebert doet afstand van een deel van zijn
staatsinkomen. Trotzki zou aan maagkrampen lijden. Een nieuw
schadevergoedingsolati van generaal Smuts.
ÜEis BUiTENL BEBICMTEN,
UIT DE PERS.
UKKENLANDSCH NIEUWS»
FRANKR-JKS BINNEN- EN BUÏTEN-
LANDSCHE POLITIEK.
In een van zijn vele Zondagsche redevoe
ringen heeft Poincaré den raad gegeven zich
niei al -te zeer over de overwinning in het
Roergebied, net einde van het lijdelijk ver
zet te verheugen, waar de moeilijkheden in
de toekomst nog grooter zullen zijn, dan zij
in de afgeioopen maanden waren. Het kost
niet veel moeite deze woorden van den
minister-president geheel te onderschrijven.
En zelfs zij die in den beginne met juich
kreten dat einde hebben begroet, alsof daar
mede de Fransche politiek volkomen had
gezegevierd, beginnen in te zien, dat er lei-
■telijk heel weinig in den toestand is ver
anderd, en zeker niets verbeterd
De jüichloonen zijn al spoedig verstomd,
hebben zelfs plaats gemaakt voor een stem
ming van pessimisme. Zeker, het vertrouwen
eat Frankrijk ook in de huidige moeilijkheden
zal te boven komen, dat eens het oogenblik
zal aanbreken, waarop dc iinancieele vruch
ten Frankrijk als gevolg van die Roerb-czet-
ting in den schoot zullen vallen, is nog on
verzwakt hij Poincaré's volgelingen, maar
'hoe er. wanneer, hierover laten zij zich het
liefst maar niet uit.
Opmerkelijk is, hoe in de laatste week de
officialise spreektrompetten der regeermg
de veelal goed ingelichte persorganen van
het „Bloc National zich in een stilzwijgen
hullen, genoegen nemen met de mededee-
iraigen van nun Duitsche correspondenten
-ever de daar meer verwarde toestanklen, en
weinig beduidende commentaren er op
everen. Men kijkt de kat uit -den boom.
kn zcits gc linksere bladen, die partij heb
ben gekozen tegen dc Koerbczetting, meer
Verwachten van spoedige onderhandelingen
met Duits-Eiland, dan van een onverzoenlijk
vasthoudendheid, die tot niets goeds kan
leider, toonen zich na het einde van het
lijdelijk verzet, -schuchter hun meening te
zeggen. Zij hebben merkbaar aan invloed
verloren, sedert hun niet ten onrechte is
verweten, dat bij het einde ecni-gszins van
koers te hebben gewisseld, om in de vreugde
over het behaalde succes te kunnen decien.
De uiterste rechterzijde alleen neemt geen
blad voor den mond. Zij geeft onomwonden
Ic kennen alleen van eer, totaal geknakt
Duitschland heil te verwachten. Haar is het
niet zoozeer te doen om dc betaling der
herstelschulden en zeker beschouwt zij de
bezetting van de Roer niet alleen als een
dv/angmaetregel om voldaan te worden,
maar beoogt zij dnarm-ce annexatie van
grondgebied en enkele lang begeerde
mijnen.
Het is niet 'twijfelachtig of deze hyper-
nationalistiSchc politiek zal aanleiding wor
den tot heilige kamerdebatten, als binnen
enkele weken de parlementaire vacantie
ten einde loopt.
Poincaré zal het ondervinden dat hij
evenmin als een ander twee heeren kan
dienen. En twee heeren, zoo liet er niet
meer zijn, willen gediend. Zij, die de vol
doening der hers-telcchuldcn het eenig nood
zakelijke achten en zij, die in geval van een
ondenkbare betaling door Duitscbland, noode
het Roergebied zouden verlaten. Naar welke
zijde helt dc minister-president over. Hoe
wel hij eens verzekerd heeft desnoods een
TOenscbenleeftijd in de Roer te zullen blij
ven als het noodig is, en zijn laatste rede
weinig lust tot onderhandelen vertoont, die
de Roer-opruiming kunnen bespoedigen,
mogen wij voorshands niet aannemen, dat
hij instemt met de annexatie-gedachten der
uiterste rechterzijde. Hij -heeft te dikwijls
officieel v-crklaard, de Roerbezetting slechts
als dwangmaatregel te beschouwen.
Zoo bestaat er allesbehalve eensgezind
heid van opvattingen over de builenlandsche
politiek van Frankrijk, al heeft Poincaré
ontegenzeggelijk een groote meerderheid aan
zijn kant.
Met de binnenlandsche politiek is het
evenzoo gesteld. Wie gemeend heeft, dat
zoolang het ernstige vraagstuk der herstel
schulden niet was opgelost, dc binnenland
sche politiek op het tweede plan zou blij
ven, beeft geer, rekening gehouden met de
a. s. algemeene verkiezingen. Duidelijk tee
kend zich reeds de strijd af -tusschen re-
actionnairen en linksche republikeinen. Van
de laatsten zijn velen weliswaar aanhangers
va-n Poincaré s Roerpolitiek, maar tegen rijn
binnenlandsche en vooral tegen zijn m; ere
houding ten opzichte van Kath. instel!; jen,
blijven zij fel gekant. De gelijdelijke terug
keer der geestelijke orden, d-e teruggave v.
't Seminarie o. Sulpice, 't -herstel der diploma
tiekc betrekkingen met het Vaticaan, blijven
als zooveel doornen in het oog der naneven
van Combes. Wat er van een regeling van
het kerkelijk statuut,- van de diocesane ver-
eenigingen terecht zal komen, is niet twijfel
achtig. Dat is juist het merkwaardige in den
tegenwoordigen toestand, dal zij die het
incest geluisterd hebben naar de vred-es-
stemmen uit Rome, wat de builenlandsche
politiek betreft, in het binnenland een poli
tiek voeren, regelrecht in strijd met de be
langen der katholieke kerk.
- Wij hebben het ondervonden bij de ont
vangst van 's Pausen Vrcdes-encycliek, toe
gejuicht ter linker- en zooal niet bestreden,
tcch geheel uitgelegd naar hun nationalisti
sche gevoelens, ter rechterzijde. Wij onder
vinden het nog dagelijksch hoe die vrijmetse
larij niets liever wenscht dan den ouden
godsdienststrijd te doan herleven, die dank
zij Poincaré, wij moeten hem deze eer
geven, op den goeden weg was tot het ver
leden te behooren.
Zoo ontbreekt hier de eenheid op poli
tiek gebied, die eenheid meer dan ooit noo
dig in deze verwarde tijden om Frankrijk
sterk te doen staan tegenover zijn vele
tegenstanders in het buitenland. Want ont
veinzen wij hel ons niet, Frankrijk, hoe
machtig het op dit oogenblik ook schijnt,
hoe zelfs Engeland eenigermate in het gareel
schijnt te loopen van de Fransche politiek,
de werkelijke tegenstand is er niet minder
om. De rede van Lord Curzon, hier weinig
vriendelijk ontvangen en een kou-de douche
na Baldwin's .weinig beduidende sympathie
betuigingen, toont maar al te duidelijk dat
in de werkelijke stemming van Engeland zoo
goed als niets is veranderd.
De Gallische haan wil niets liever dan
koning kraaien, maar het oogenblik der
victorie is nog niet gekomen. Het kan zelfs
wel eens verder af zijn dan ooit, indien de
Duitsche Chaos nog grootere afmetingen aan
neemt. Het handelt immers niet om een
einde van het lijdelijk verzet en een ineen
storting van Duitschland, het gaat er om de
Fransclie staatskas te stijven, de verwoeste
gebieden te 'herstellen, den schuldenaar tot
betaling te dwingen. Alles wat blinkt is
nog geen goud. Maar zelfs dat blinkende
ontbreekt, waar Frankrijk het zoekt, laat
staan het werkelijke goud. Het zal nog lang
duren eer Poincaré in een nieuwe rede zal
kunnen afkondigen, dat het oogenblik tot
juichen werkelijk is gekomen.
Parijs, 10 October 1923.
Mr. P. v. S.
DUITSCHLAND EN DE GEALLIEERDEN.
Duitschland verleent weer zijn medewer
king aan dc verreken-bureaux, welke be
last zijn met de regeling der vooroorlogsche
schulden tusschen Fransche en Duitsche
particuliere personen. Dc samenwerking was
als repnassaille aoor Duitschland na de be
zetting van het Roergebied onderbroken.
Uit Londen wordt aan de N. R. Ct. ge
meld:
Een telegram uit Parijs meldt, dat men
daaV in dc pers en regeeringskringen het
besluit om het Belgische plan door de com
missie van herstel te doen onderzoeken,
vrijwel zonder commentaar laat. Het wekt
weinig belangstelling, omdat het reeds lang
bekend is, en men cr geen oplossing van
verwacht. In Engeland daarentegen vernam
men het besluit mei voldoening. Aanvanke
lijk toonde men ook hier niet veel belang
stelling, omdat het lijdeijk verzet in den
weg stond, maar de financieele deskundigen
waren het nochtans gunstig gezind, omdat
het veel overeenkomst vertoont met Cuno's
voorsel en dus kans op overeenstemming
gaf. De beginselen van het plan, namelijk
commercialisatie van de Duitsche verplich
tingen en uitbreidng van dc garantie's be
schouwt men als gezond. Wel gelooft men
dat het bedrag van 100 millioen pond 's-
jaars na al het gebeurde te groot zal blijken.
Poincaré's bezwaar echter dat het niets sti
puleert aangaande de handhaving en exploi
tatie der onder onmiddellijk geallieerde con
trole staande zoogen. plaatseijke produc
tieve panden in het Roer- en Rijngebied
vormt een ernstige belemmering voor het
totstandkomen van eenig resultaat. Ook is
het plan niet volledig genoeg. H-e-t handelt
niet over dc kwesie van het Duitsche munt
wezen, noch over de kwestie van een mo
ratorium. Toch grijpt men zich hier, zij hef
zonder cenige levendigheid, als een heel
klein kansje dat men in het Belgische plan
een uitgangspunt voor een cindelijke regeling
kan vinden, eraan vast. Vooral hoopt men
dat na de overwinning van S-tresemann in
den rijksdag Poincaré niet langer de hou
ding zal innemen, die voor den kanselier
het welslagen van zijn politiek onmogelijk
'maakt. Hooggespannen zijn de verwachtin-
jgen ifi ieder geval niet.
DE MACHTIGINGSWET EN DE DUIT
SCHE SOCIALISTEN.
31 sociaal-democratische leden van den
rijksdag publiceeren in dc Vorwarts de ver
klaring dat zij alleen voor de machtigings-
v/et hebben gestemd omdat in de groepsver-
Igadering tot den zcogenaamden stemdwang
was besloten. Wij hebben, zeggen zij in hun
verklaring, tevergeefs getracht de mcerder-
jh-eid van de fractie voor ons standpunt te
winnen. Desondanks besloot dt groep op
hef laatste oogenblik iat elk aanwezig iid
voor de machtiginsgwet diende te stemmen.
Wij onderwierpen ons aan dit besluit, niet
om-dat wij van opvatting waren veranderd,
maar omdat wij de eenheid van de partij
niet in gevaar wilden brengen. Het partij
congres heeft nu het woord.
De verklaring is o.a. onderteekend door
den partij-voorzitter Crispien, en voorts door
een reeks afgevaardigden die vroeger vrij
wel allen tot dc vroegere onafhankelijke
sociaal-democratische partij hebben be
hoord. De uiterste linkerzijde van dc partij
die onder leiding van dr. Paul Levy staat
was niet in de zaal aanwezig bij de stem
ming.
DE REDE VAN MILLERAND.
De Republique framjaisc is van oordeel,
dat Millerand in zijn gisteren uitgesproken
redevoering met stoere flinkheid een pro
gram van vrede, orde en vooruitgang ont
werpen heeft, dat na den oorlog het program
van het republikcinsche Frankrijk behoort te
zijn." Millerand's inzichten, hoe zou het an
ders kunnen zijn, meent hel Wad. strooken
volkomen met die van Poincaré.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
Het bericht, dat het Duitsche spoorweg
personeel Woensdag het werk in ihet geheele
bezette gebied zal hervatten, wordt beves
tigd.
Bij werkloozen-retletjes te Biebrich heeft
een bende betoogers gisteravond de Duit
sche politie ontwapend, Fransche patroeljes
hebben de orde hersteld.
Minister Jaspar heeft Zondag het hoofd
van de Belgische afvaardiging in dc Roer
ontvangen. Tal van Duitsche industrieelen
melden zich aan om besprekingen te voeren
over de werkhervatting en de kolen-leve
rantie en andere prestaties in natura. Sinds
3 dagen zijn er tamelijk veel nieuwe schik
kingen tot stand gekomen. In verscheidene
mijnen en ook in de Victor-mijnen, die di
rect door de bezettende overheid geëxploi
teerd worden, hebben dc arbeiders den ar
beid hervet onder leiding van de Belgische
en Fransche ingenieurs. Woensdag zullen dc
spoorwegmannen in het geheele bezette
gebied den arbeid hervatten.
Wat de Icvensmiddelenvoorziening van
dc bevolking betreft, het aantal wagons le
vensmiddelen, dat dagelijks 'het Roergebied
binnenkomt, is het dubbele van een maand
geleden.
DE BRITSCHE RIJKSCONFERENTIE.
Eenige van de premiers der dominions en
andere ministers van ovcrzeesche gewesten
hebben beden hun kort bezoek aan Chats-
worth, de buitenplaats in Derbyshire waar
de hertog van Devonshire, de secretaris
van koloniën woont, en wiens gasten zij ge
durende het week-end geweest zijn, ten
einde gebracht.
De premiers zijn hedenmorgen naar Lon
den teruggekeerd en hedenmiddag zal we
derom een zitting van de Rijksconferentie
worden gehouden.
De Daily Telegraph zegt, dat verwacht
wordt dat in dc zitting van hedenmiddag
vraagstukken betrekking hebbende op cté
verdediging ter zee. te land en in de lucht
aan de orde zullen komen. Het blad ver
neemt, dat het plan bestaat den toestand
wat de marine betreft aan een onderzoêk
te onderwerpen in verband met de gevol
gen van de overeenkomst van Washington.
Vervolgens zal men de middelen bespreken
voor een toekomstige samenwerking van
alle takken van de rijksverdediging.
Er zijn maatregelen getroffen om de afge
vaardigden ter •Rijksconferentie in staat te
stellen de Atlantische vlooi in zee op 3 No
vember in oogenschouw te nemen.
HET GEBRUIK DER TALEN AAN DE
UNIVERSITEIT TE GENT.
Het Belgische Staatsblad bevat een ko
ninklijk besluit, waarbij de regelen betref
fende het gebruik van de talen aan de uni
versiteit te Gent worden vastgesteld. Daar
toe behoort o.m. het volgende:
De rector en de administrateur-inspecteur
inakeri gebruik van de Vlaamsche laai bij
openbare plechtigheden voor den inwendi-
gen dienst en voor hun onderlinge corres
pondentie maar wanneer de rector een pro
fessor is, die zijn colleges in het Fransch
moet geven, en niet in staat zich in het
openbaar in het Vlaamsch uit te drukken,
dan kan dc minister hem verguning verleu
nen zich bij openbare plechtigheden in het
Fransch uit te drukken.
Mededeelingen arm de steden.-n en hun
ouders worden in het Vlaamsch of in de
beide talen opgesteld. In hun persoonlijke
betrekking tot dc studenten en hun ouders
moeten de rector en dc administrateur-in
specteur Vlaamsch gebruiken behalve wan
neer de belanghebjbende verzoekt Fransch
te gebruiken.
In hun betrekking tot den rector en den
administrateur gebruiken dc leden van het
onderwijzend personeel dc taal, die zij ver
kiezen.
Het proces-verbaal van de zitting van
den academischen raad wordt in het
Vlaamsch opgesteld, mededeelingen echter,
die in het Fransch gedaan worden, worden
ook in het Fransch in het proces-verbaal
opgenomen.
Administratieve dokumenten, die aan dc
studenten verstrekt worden, als inschrij-
vingskaarlen, enz. zijn in beide talen opge
steld.
UIT TURKIJE,
De Nationale Vergadering te Angora
heeft het wetsontwerp aangenomen, waar
bij Angora tot hoofdstad van 3 urkije wordt
verheven.
OORLOGSHERINNERINGEN.
In de Times'' verschijnen uittreksels uit
Winston Churchill's nieuwe deel van zijn
Gedenkschriften van den Oorlog, dat bin
nenkort uit zal komen.
Churchill tracht er o.m. zijn beleid als
hoofd van de admiraliteit bij de ongelukkige
eperatiën van de vloot aan de Dardanellen
in te rechtvaardigen. De aanval met de
vloot alleen op de Zeestraten werd volgens
hem ondernomen, omdat Lord Kitchener in
den oorlogsraad verklaard had dat hij op
dat oogenblik geen troepen kon missen.
Over Lord Kitchener komt Churchill dan
verder te spreken. En hoewel hij in waar
deering voor de geweldige werkkracht die
Kitchener als minister van oorlog ontwik
keld- heeft, niet tekort blijkt te schieten,
laat hij Ook zijn eigen licht vallen op de
schaduw die Kitchener's alle anderen ver
duisterende figuur wierp. Engeland s beste
hooge officieren en de knapste militaire
koppen van den staf en den legerraad wa
ren naar de gevechtsfronten en Kitchener
was alleen in Engeland achtergebleven in
een kring van tweede- en derderangsgroot
heden die inderhaast opgecommandeerd
waren om de leemtén te vullen. Dezen lie
ten zich biologeeren door Kitchener's per
soonlijkheid en positie. Niemand durfde iets
tegen hem in te brengen. Boven hen allen
stak hij uit als veldmaarschalk en boven
dien minister in het kabinet en zij salueer
den hem „gelijk minderen op een exercitie
terrein." De ministers hadden met allerlei
ander werk de handen vol. En Lord Kitche
ner stond alleem „om het hoofd te bieden
aan den snellem wocligcn stroom der ge
beurtenissen zonder houvast van een duide
lijke, goeddoordachte theorie en bereke-
ning.'"
Bijgevolg, zegl Churchill, nam hij beslis
singen nu eens in dcdc. dan weer in gene
richting, die melkbaar onder den invloed
stonden van zijn dagelijksche, wisselende :n-
drukke.n. Dientengevolge waren deze beslis
singen dikwijls tegenstrijdig. Hij schommelde
tusschen tweeërlei opvattingen van den oor
log, die welke de beslissing in het Weslen
wilde zoeken en de andere die alle aandacht
aan de Zuidelijke en Oostelijke oorlogstoo-
neelen wilde schenken. Bovendien had hij
den heelen last te dr,agen van rccruteering,
organisatie en uitrusting van de nieuwe
legers. En daarachter stonden weer een
reeks van problemen in verband met de
aanmaak en aankoop van munitie, enz. enz.,
zoodat men zal begrijpen, dat wat Kitchener
te doen had, meer was dan een sterfelijk
mensch kon verrichten. Hijzelf zocht geen
verlichting van den last. Hij liet niet toe dat
men zich met zijn werk bemoeide. Hij wilde
de verantwoordelijkheid voor de munitie
niet uit handen geven. Kortom. Kitchener
trachtte den grooten oorlog te voeren met
dezelfde manier van persoonlijke lfeiding die
hij met zooveel succes had toegepast bij het
ondernemen van de kleine expeditie aan
den Nijl. Hij hield den generalen staf in
slaafsche gedweeheid onder zijn duim. Hij
strekte ten slotte zelfs zijn bemoeienissen
uit, wat hij als lid van het kabinet bet recht
had om te doen, tot kwesties van Ierland,
matigheid en industrieelc organisatie. Met
dat al, zegt Churchill, dat indien zijn voor
stelling van zaken bedenkingen mocht doen
rijzen tegen Kitchenener's beleid, hij toch
ook wil getuigen „van het overweldigende
gewicht van den last die op hem gelegd was,
van zijn buitengewone geduld en moed in
alle moeilijkheden en verwarringen die wij
beleefden, en van zijn onveranderlijke vrien
delijkheid en hoffelijkheid jegens mij."
DE WERKLOOSHEIDSBESTRIJDING IN
ENGELAND.
Er worden nieuwe plannen aangekondigt
tot bestrijding van de werkloosheid. Er zijn
meer dan duizend schema's ingediend bij
den minister van arbeid, die te /amen 25
millioen pond zouden kosten. Bovendien
verwacht men dat 20 millioen zal worden
voorgeschoten aan particuliere ondernemin
gen voor de uitvoering van werken.
Dc spoorwegen kondigen uitgebreide ver-
nieuwingswerken aan en de Londensche
graafschapsraad begin! terstond met de uit
voering van een werk dat 250.000 zal kos
ten.
ONTPLOFFING TE MOSKOU.
Uil Moskou wordt gemeld, dat daar een
ontploffing plaats gehad heeft in een opslag
plaats van jachtartikclen in een gebouw van
drie verdiepingen in het midden van de stad.
Het gebouw is ingestort. Alle bewoners zijn
onder het puin bedolven. Men kent het aan
tal slachtoffers nog niet. Verscheidene voor
bijgangers zijn gedood of gewond.
Dc Morning Pos" verneemt uit Was
hington, dat Peter Kyne, de Amerikaansche
schrijver, die, naar indertijd gemeld is, door
Hearst was gekozen als Lloyd George's po
litieke mentor en raadsman voor racdedeé-
iingen aan dc pers, Llayd George te Ontario
heeft verlaten en naar New York is terug
gekeerd.
De Associated Pers meldt, dat hoewel
niets officieel wordt meegedeeld over on-
eenigheid, zij vernomen heeft dat Kyne uit
eigen beweging is heengegaan toen bleek
dat bij en Lloyd George van inzicht ver
schilden over de indeeling der spreekbeur
ten in de Vercenigde Staten. Er zijn critici
die deze breuk aan andere oorzaken toe
schrijven dan verschil van meening en die
meenen dat de toespelingen in Canada van
Lloyd George op de mogelijkheid van een
Engelsch-Amerikaansch samengaan Kyne
genoopt hebben aan Lloyd George den raad
te geven, zulke toespelingen in de Vereenig-
de Staten achterwege te laten en dat, toen
Lloyd George zich over deze Inmenging ge
raakt toonde, cr voor Kyne niets anders
overbleef dan weg te gaan.
Lloyd George heeft intusschen Zaterdag
avond zijn toch door Canada ten einde ge
bracht toen hij voor vierduizend menscben
te Winnipeg sprak. Hij is gistermiddag naar
Minneapolis vertrokken.
De Observer verneemt dat Lord
Beaverbrook, de eigenaar van de Daily Ex
press, nu ook de Pall Mall Gazette heeft ge
kocht. Dit zal hem de macht geveft over
twee van de voornaamste avondbladen van
Lotlden, daar hij ook, gelijk meu weet, 51
pet. van de aandeelen in de Evening Stan
dard heef!, waarvan Lord Rothermere (Daily
Maii) de res!, hezit.
-Neville Chamberlain, de kanselier van
de Schatkist, heeft te Birmingham het woord
voerende, gezegd dat ieder kanselier natuur
lijk de belasting wilde verlagen, en dat er
ook metterdaad aanmerkelijke ontheffingen
mogelijk waren geweest door drastische be
zuiniging op de openbare uitgaven, maar dat
hij vreesde dat er niet de minste kans was
op een nieuw overschot van 100 millioen
gelijk verleder^ jaar. Met de mogelijkheid van
verminderde inkomsten moest nu rekening
gehouden worden en alle besparingen die
men zou kunnen verkrijgen, zullen gebruikt
moeten worden om de vermindering in de
inkomsten goed te maken. Het zal een ver
standige maatregel zijn, om de belasting^te
verlichten, maar men diende uit te zien naar
nieuwe inkomsten en hij hoopte met de hulp
van frissche, jonge hoofden uit de koloniën,
een uitweg uit die moeilijkheid te kunnen
vinden.
De Turksche niinisteraad heeft ge
delegeerden aangewezen om met de Ame
rikaansche gedelegeerden de schadeloos
stellingen vas* te stellen, die uitbetaald
zullen wonden aan de Amerikaansche bur
gers. wier belangen door den oorlog ge
leden hebben.
Volgens bericht uit Athene, zal de
Grieksche minister van buitenlandsche za
ken zijn functie neerleggen en Grieksch ge
delegeerde in de Grieksch-Turksche com
missie van herstel worden.
De preventieve censuur op de dag
bladen in Griekenland is thans weder op
geheven.
Uit Tokio wordt gemeld, dat bij een
vloedgolf, die. Donderdag ovier de stad
Foekoeye gegaan Is, zeven personen gedoog
zijn. Een duizendtal huizen en honderden
visschersbooten werden vernield.
Volgens bericht uit Tokio, is de nieuwe
Japansdhe duikboot no. 7Q, die in Augustus
in de binnenzee van dc Awaii-eilanden ge
zonken was met 42 man, vlot gemaakt en
naar Kobe gebracht. De lijken van alle
leden der bemanning zijn gevonden.
EEN SLECHTE DAG VOOR
MR. TROELSTRA.
De parlementaire redacteur van het Vrij-
heidsbondsche „Utrechtsch Dagblad"
schrijft over den eersten dag der interpel
latie-Troelstra onder meer het volgende:
„Onze indruk is, dat de heer Troelstra
zelf '.vel gevoelde, niet sterk te staan. Bui
ten de Kamer, op meetings en bij „demon
straties". is liet gemakkelijk schetteren. In
de Kamer dienf men te komen met argu
menten die steek houden....
„Minister Ruys de Beerenbrouck en ver
volgens minister Colijn hebben den inter-
pellant op afdoende wijze te woord gestaan.
Deze eerste dag van de interpellatie is zeer
stellig te beschouwen als een succes voor
de Regeering. Vooral wat Minister Colijn
aanvoerde was zeer overtuigend
Daar stond de heer Troelstra en zijn me-
d.e-agitators tegen de Vlootwet! Het krach
tigste wapen er tegen was hem uit de han
den geslagen. Daar stond hij. met den mond
vol tanden. Hij verzocht den voorzitter de
vergadering te verdagen, om de cijfers eerst
nader te kunnen beschouwen!
Ofschoon het pas even half vijf was. werd
deze wensch van den interpeliant met
groote beminnelijkheid door den voorzitter
ingewilligd.Wij zullen morgen dus vernemen
wat de heer Troelstra cr op gevonden heeft
om met schijn van recht te kunnen blijven
volhouden, dat de vlootwet ingaat tegen het
financieel belang van Nederland en dat
zonder die wet veel minder zciu behoeven
te worden bezuinigd.
Buiten de Kamer liepen nog eenige
mannen met roode strikjes lond. Het waren
„revolutionnaire arbeiders, die vandaag te
gen de Vlootwet hadden gedemonstreerd.
Vermoedelijk om daarmede indruk te ma
ken op Regeering en Kamer! Het is toch
waarlijk om medelijden te hebben met al
deze onnoozele werkuigen van een even
domme als kwaadwillige agitatie, door eeni
ge demagogen, die in troebel water hopen
te visschen, op touw gezet. Dat déze agita
tie bij een betrekkelijk belangrijk deel van
ons volk is ingeslagen, is stellig te betreu
ren. Te verwachten valt echter, dai de ken
nisneming van de Kamerdebatten velen de
oogen zal openen en dat menigeen er ach
teraf spijt van zal hebben zich te hebben
laten meesleepen om het „volkspetitionnc-
ment" tegen de Vlootwet te teekenen.
De kansen op aanneming van de Vloot
wet zijn, wanneer althans mag worden aan
genomen, dat de Kamerleden, die nog wei
felen hoe zij zullen stemmen, voor argumen
ten toegankelijk zijn, vandaag aanmerkelijk
gestegen. Het was een goede dag voor de
Regeering, een slechte dag voor den heer
Troelstra."
In een artikel over het „Post-Giro-déba-
cle" schrijft „In- en Uitvoer" het volgende:
Dc boel zit in dybn knoop en de stopzet
ting is zeker wel het eenige middel om uit
den chaos te komen. Intusschen is bekend
gemaakt, dat rekeninghouders, die in
ernstige moeilijkheden zijn of komen tenge
volge van de beslissing, dat zij voorloopig
over het tegoed, dat zij bij den girodienst
hebben, niet kunnen beschikken, eene aan
vrage kunnen indienen tot uitbetaling van
hun tegoed, welke aanvragen echter niet
meer dan 90 pet. van het saldo tegoed en
in geen geval meer dan de behoefte mogen
bedragen.
Deze laatste beperking achten wij een
ongehoord schandaal, want het gaat den
dienst of de commissie, die over de uitbe
talingen zpl hebben te oordeelen, in het ge
heel niets aan, voor welke doeleinden de
rekeninghouders hun geld willen gebruiken:
aan die laatsten alleen is het om uit te
maken of zij hun te goed behoeven of niet.
Wanneer geoordeeld moet worden over de
al of niet uitbetaling van een tegoed, mag
hier het eenige criterium zijn of» voldoende
vaststaat, dat de rekeninghouder werkelijk
tegoed heeft, waarover hij wil beschikken.
Deze beperking is nu eenmaal noodwendig.
Alle overige restricties zijn echter ten
eenenmale verwerpelijk, als in strijd met
recht, billijkheid, goede trouw en algemeen
belang.
Het blad had vooraf doen uitkomen, dat
ook in vrije bedrijven fouten kunnen ge
maakt worden, maar dat deze nooit zulke
ernstige gevolgen kunnen hebben, als wan
neer een dienst door Staatsambtenaren
wordt uitgeoefend. De concurrentie in par
ticuliere berdijven beperkt deze fouten en
houdt ze op kleiner schaal. Daarom is het
gebeurde een waarschuwing tegen de ge
varen, welke te duchten zijn, wanneer wer
kelijk gevolg zou worden gegeven aan plan
nen tot verdere uitbreiding van de staats
taak, welke gemeenlijk onder den term
Socialisatie worden samengevat.
De „Limb. Koerier" is niet erg tevreden
over een artikel van mr. v. Wijnbergen in
de Tel. over de Knth. Pers. Het blad schrijft
o.a.:
„Baron van Wijnbergen is weer eens on
tevreden over de Katholieke pers. Dit ver
schijnsel is telkens waar te nemen, wanneer
er in ons staatkundig leven strubbelingen
voorkomen, welke min of meer een beden
kelijk karakter hebben. De voorzitter van de
Katholieke Staatspartij heeft daarbij telkens
naar een zondenbok gezocht, en telkens ook
had hij hem gauw gevonden: onze pers.
Onze pers. waarvan te kwader ure zelfs ge
tracht is, een vazal ie maken ten dienste
van de opperleiders In het Katholiek Staat
kundig .leven.
Van overwegenden invloed op dc ontwik
keling van ons Katholiek Staatkundig leven
is dc wijze, waarop in politicus onze Katho
lieke Pers haar laak opvat en volbrengt,
oordeelt de heer Van Wijnbergen terecht.
Uil het verleden herdenkt hij daarvan vele
dankbaar stemmende voorbeelden.
Maar in de uiterste bewogen tijden, die
wij door leven, schijnt er aan de katholieke
pers heel wat te haperen. Het ontbreekt nu
aan een „krachtige leiding en voorlichting-
gevende pers", oordeelt de heer Van Wijn
bergen. Neen, dan staan er dc Anti-Revolu-
tionnairen beter voor."
Na dan aangehaald te hebben, \vat dc
heer v. Wijnbergen over de „Standaard" als
voorbeeld zei, vervolgt de „L. K.":
„En in dat alles schiet de Katholieke
pers tekort. Dc heer Van Wijnbergen zegt
het wel niet mei evenzoovele woorden, doch
,er zal wel geen katholiek blad in Nederland
zijn, dat den voorzitter onzer Staatspartij
zal hebben misbegrepen.
Het verwijt is deels onjuist en deels on
verdiend.
Onjuist, wijl verreweg het meerendeel der
katholieke pers steeds ijverig in de weer is,
om de katholiek^ gedachte op openbaar
terrein te propageeren: veel meer dan de
heer van Wijnbergen aan lectuur kan ver
zetten. Dat daarbij niet altijd van „diep
gaande principiëele artikelen" gebruik is
gemaakt, heeft zijn goede reden. Het is niet
noodig op deze plaats dieper in te gaan op
de deugdelijkheid van deze. door de katho
lieke pers vrij algemeen, aangenomen hou
ding. Trouwens de politieke geschiedenis
van de laatste jaren hier te lande heeft de
juistheid van dit inzicht der katholieke pers
voldoende gedemonstreerd.
Dat het intusschen voor de katholieke
pers niet altijd even gemakkkelijk is, des
kundig en met geestdrift de groote klok te
luiden over bepaalde gesties van de regee
ring. is vooral den laatsten tijd helder aan
den dag getreden.
De heer Van Wijnbergen roemt het in het
orgaan der Anti-Revol., dat liet „bij herha
ling en herhaalde herhaling voorlichting
gegeven heeft over de Vlootwet, welke
heden, 11 October, aan de orde wordt ge
steld. Alsof de Katholieke pers dat niet
deed! Maar deed ze het met vuur? Op één
enkele uitzondering na: neen! Allereerst
niet, omdat haar de noodigc gegevens ont
braken. De katholieke pers kan onmogelijk
uit zelfrespect ook de geestdrift van
een „Standaard" deelen, die zelfs voor
kluchtige capriolen niet is teruggeschrok
ken."
„Wanneer de Katholieke Pcr-s niet altijd
die geestdrift en overtuiging aan den dag
kan leggen, in niet zuiver principiëele za
ken, als door de politieke leiders van onze
partij gewensclit wordt, dan is daarvan do
oorzaak te zoeken in een gebrek aan voor
lichting, waaraan naar we vast overtuigd
zijn, de „Standaard" niet in die mate mank
gaat, als de uitgebreide katholieke pers.
Sommigen 't mag wel eens gezegd wor
den schijnen den weg naar het katho
lieke dagblad alleen te kennen, als er be
zwaren tegen zijn gestie geuit worden.
Zoolang daarin niets verandert, zullen die
bezwaren indien ze al openlijk voor de
massa worden gebracht met klem dienen
te worden terug gewezen."
DE INDISCHE PRINSEN.
De Indische prinsen, die 20 October ons
land verlaten, zullen Woensdag door de Ko
ningin in afschcids-audientie worden ont
vangen.
BESPREKINGEN MET DEN
EX-KROONPRINS.
De secretaris-generaal in algemeenen
dienst, mr. I. B. Kan, vertrok heden voor
twee dagen naar Wieringen tot het houden
van eenige besprekingen met den gewezen
Duitschen kroonprins.
DE GIRO-DIENST.
Een nieuwe instelling te verwachten?
De plannen van de reorganisatoren van
den ontredderden postcheque- en giro-dienst
hebben volgens de Tel. thans vasteren vorm
aangenomen.
In grove trekken moeten deze plannen
neerkomen op het in het leven roepen van
een geheel nieuwen postcheque- en giro
dienst. Deze instelling zou dan volgens het
centralisatie-systeem ingericht moeten wor
den.
De zaken van den ouden dieast zullen zoo
spoedig mogelijk afgewikkeld worden, zoo-1,
dat alle belanghebbenden verder zoo min
mogelijk schade zullen behoeven te lijden.1
Zoodra een rekeninghouder het, bedrag van
zijn tegoed ontvangen heeft, wordt zijn re-j
kening bij den ouden dienst geannuleerd. In
dien de betrokkene dit wenscht, kan hij'
daarna een rekening op den nieuwen
dienst laten loopen. In verband hiermede
wordt uitdrukkelijk opgemerkt, dat deze
nieuwe postcheque- en girodienst niets uit
staande heeft met den nu stopgezeitcn
dienst, die door de centralisatie zoo jam
merlijk fiasco heeft geleden.
Verder moet het in de bedoeling liggen,
verschillende ambtenaren, wier ondeskun
digheid zich den laatsten tijd zoo treffend
heeft gedemonstreerd, niet in hun functie ta
continueeren.
DE VLOOTWET.
Amendementen.
Naar wij vernemen, hebben de Tweede]
Kamerleden, de heeren Dresselhuys enj
Boon, de volgende amendementen op het!
Vlootwet-ontwerp ingediend:
1. In den aanhef van artikel 1 wordt ge-
lezen in plaats van „het tijdperk van zes
jaren" „het tijdperk van twaalf jaren."
Dit amendement strekt om te doen vast
stellen datjin het tijdperk van twaalf jaren
inderdaad voor aanbouw, onderhoud en
vernieuwing van materieel geen andere gel-,
den dan die welke het vlootfoncjs thans ter
beschikking stelt, zullen worden aangewend.
2. Artikel 14 wordt gelezen als volgt:'
„Ten Behoeve van de maritieme verdediging
van Ned.-Indië zal Soerabaja als steunpunt
worden in gericht."
Dit amendement wordt als volgt toege
licht: Indien het vlootplan beperkt blijft tot
den opzet voor de eerste zes jaren aange
geven, schijnt de opzet der in het ontwerp
omschreven werken onevenwichtig groot en
zou met een basis zijn te volstaan. Voor een
bescheiden verdediging van Tandjoeng Priok
als zetel der regeering zouden daarnevens
dan gelden kunnen worden uitgetrokken.
Bij aanneming van het amendement zullen
verschillende andere artikelen in het licht j
daarvan wijziging moeten ondergaan.
DE DRANKWET-INSPECTIE.
Naar vernomen wordt, zullen binner.ko.'t'
de oudste inspecteur en twee der oudsto
adjunct-inspecteurs van de Drankwet-In
spectie den dienst verlaten.
't Schijnt de bedoeling te zijn, in de toe- j
komst den dienst zooveel mogelijk tc cen-
traliseeren te 's-Gravenhage.
DE KOLENLEVERANTIES UIT HET
ROERGEBIED.
Het Holl. Niettwsbur. seint uit Berlijn, dat'
de kolenleveranties uit het Roergebied naar
Nederland, die gedurende 14 dagen niet
konden plaats hebben, omdat het Fransche
spoorweg'bestuur de rails voor het transport
niet beschikbaar stelde, thans kunnen wor
den hervat, aangezien de spoorlijnen zijn
vrijgelaten.
EEN WET OP DEN IN- EN DOORVOER
VAN EIEREN.
Vanwege het Uepartement van Binnen
landsche Zaken en Landbouw is, naar de
„N. R. Crt." meldt, een wetsontwerp samen
gesteld, hetwelk beoogt, bij den invoer van
eieren de verplichting voor te schrijven, dat
deze op duidelijk en onuitwischbare wijze
gemerkt zijn met den naam van het land van
herkomst. Deze wet houdt verband met in
Engeland in voorbereiding zijnde maatrege
len van de Merchandise Marks amendment
Act.
Men wil voorkomen, dat in de toekomst
minderwaardige builenlandsche eieren via;
ons land en gemerkt als Nederlamdsche
eieren in Engeland kunnen worden inge
voerd waardoor de goede naam van het Ne-
derlandsche ei op de Engelsche markt in
gevaar zon worden gebracht.
Eenige landbouworganisaties en bonden
van houders van pluimgedierte hebben reeds
hun instemming met dit ontwerp betuigd.
DE POSTCHèQUE- EN GIRODIENST.
Het Verbond van Nederl. Fabrikantenvér-
eenigingen heeft zich tot den minister van
waterstaat gewend met het verzoek een al
gemeen vijfcents-tarief voor binnenlandsche
postwissels in tc voeren, gedurende den tijd,
dat de sluiting van den postchèque- en
girodienst voortduurt.
Het verzoek is schriftelijk gemotiveerd.
Er wordt, ten allen overvloede, op gewe
zen, dat, nu door de sluiting van den post
chèque- en girodienst betalingen aan het
rijk voorloopig niet meer door tusschen-
komst van voormelden dienst kunnen ge
schieden, alle debiteuren van het rijk hun
schulden kunnen voldoen bij de rijksbetaal
meesters, bij dc ontvangers der directe be
lastingen oi bij de. ontvangers der registratie
en domeinen.
Indien zij een rekening bij de Nederland-
sche Bank hebben, kunnen zij hun betalin
gen doen door middel van Giro Nederland*
sche Bank.
EEN RECONSTRUCTIE-CONGRES DER
ALGEMEENE R.K. WERKGEVERS-
VERF.ENIGING.
In zijn vergadering van 12 October 1.1. j
heeft het Federatiebestuur der Algemeene
R.K. Werkgevers-Vereeniging besloten in de
tweede helft van November van dit jaar een
congres te houden, dat de „Rei«nstructie
van het Nederlandsche Bedrijfsleven" tot On
derwerp zal hebben.
Leidraad der besprekingen zal zijn het
program voor de economische politiek van
dezen tijd, dat verleden jaar door de A.R.
K.W.V. en het R.K. Verbond van Werkge-
vers-vakvereenigingen is aangenomen en
gepubliceerd.
Staande de vergadering werd een Congres-
Commissie benoemd. De namen der leden
zullen weldra bekend gemaakt worden.
Als hoofdpunten van bespreking zullen
hoogstwaarschijnlijk in aanmerking komen:
lo. De maairegelenrdie genomen moeien
worden,'o,m te komen tot verlaging van pro
ductiekosten.
2o. De maatregelen op het terrein der
handelspolitiek.
3o. De Koloniale politiek.
4o. Dc verdere maatregelen in het be-i
lang der werkverruiming.
5o. De belastingpolitiek.
VERBOND VAN VAKORGANISATIES
VAN HOOFDARBEIDERS.
Te Amsterdam is' Maandag j.l. het Ver
bond van Vakorganisaties van Hoofdarbei
ders gesticht.
Het Verbond wordt bestuurd door het Da
gelijksch Bestuur, bestaande uit*5 perionen,
gekozen door de Algemeene Vergadering,
terwijl voor de algemeene lpiding een Be-1
stuursraad wordt ingesteld, waarin bondenj
met niet meer dan 1000 leden 1 vertegen
woordiger, bonden van 10001 t/m 3000 leden!
2 en bonden van meer dan 3000 leden 3 ver-|
tegenwoordigers aanwijzen. De algemeenei
vergadering, waarin elke organisatie zooveel
stemmen uitbrengt als zij leden telt, komt als)
regel om de twee jaar bijeen.
Het nieuwe vakverbond is thans samen-1
gesteld uit 10 organisaties, welke per 1 Sep-j
tember j.l. tezamen 20114 leden telden. En
kele organisaties moeten omtrent hun toe-I
treding nog een definitieve ^beslissing ne-|
sn.
