Brieven uit Frankrijk,
BUITEN LAND
BINNENLAND.
Tweede Biad
23 October 1923
Het model-huwelijk.
de beroemde fransche keu
ken IN GEVAAR.
Verordeningen der bezettingsoverheid. Uit de Engelsche politiek;
Baldwin zal a.s. Donderdag een belangrijke rede houden. Beieren en
het Rijk.
Onder de Telegrammen: Nadere berichten over de Rijnlandrepubliek;
de separatistische beweging wordt blijkbaar een mislukking. De rijks-
weer rukt Saksen verder binnen. Masarijk in Londen. De verkiezin
gen in Oostenrijk.
©EBfl. BlïlTIML. BESS5SHTEN,
Liberale gelukwensch.
eiHMENLÜKDSeN NIEUWS.
R.K. bond van groote
gezinnen.
Smaken verschillen, maar hierover is men
het vrij algemeen eens, dat de Fransche keu
ken zelfs de grootste lekkerbekken weet te
bevredigen.
Al geef ik graag toe, bij een bezoek aan
het vaderland, een Hollandsch potje bijzon
der te waardeeren, al heb ik nooit een echt
Hollandsche biefstuk met aardappelen zoo
op prijs gesteld als na een langdurig verblijf
in het buitenland, de Fransche keuken komt
de eer toe tot de allerbeste te hooren.
De Fransche kok is een soort kunstenaar
in zijn vak. Niet alleen in de groote Parijsche
hotels en restaurants, waar men recht heeft
voor een gepeperde rekening veeleischend
te zijn, ook in de eenvoudige eethuizen laat
meestal de bereiding weinig te wenschen over.
Ik herinner mij eens in een heel merkwaar
dig restaurant voor de somma van twee
francs, wijn inbegrepen, uitstekend te heb
ben gegeten. Hoofdzakelijk arme kunste
naars en weinig bezittende Russen maakten
er de clientele uit.
De bediening was wel wat erg primitief,
de zindelijkheid bedenkelijk en een gemeen
schappelijk servet hing aan een touwtje te
bengelen, midden in het bedom pte lokaal.
Het middagmaal zelf was echter uiterst vol
doende en de dikke vleeschsoep, hoofdbe
standdeel van het menue en specialiteit van
het huis, was zelfs bijzonder smakelijk.
Bovendien wist de hooggeroemde „Rosa
lie" eigenares van dit zonderlinge etablisse
ment, door haar geestige bespiegelingen van
achter het buffet, zoodanig de stemming er
in te houden, dat men haar zelfs minder ge
slaagde spijzen zou hebben vergeven.
In de laatste weken is er speciaal voor stu
denten een restaurant geopend, waar deze
voor een luttel bedrag een voedzaam mid
dagmaal kunnen krijgen. Een hoogst nutti
ge instelling, daar de financieele toestand de:
meeste studenten in dezen tijd weinig roos
kleurig is. Het is niet mijn bedoeling hier een
opsomming te geven van goedkoope eet-
gelegenheden, ik wil er alleen op wijzen dat
ook de Fransche keuken haar goeden naam
handhaaft, zelfs in inrichtingen, die Baede
ker niet zou durven noemen en Lucullus met
een argwanend oog zou zijn voorbij geloo-
pen.
De reden dat in Frankrijk over het alge
meen zoo smakelijk wordt gegeten, is voor
namelijk te zoeken in het feit, dat van ouds
her de opleiding der koks zoo voortreffelijk
is geweest. Het koksvak stond steeds in hoog
aanzien, het aantal leerlingen was zeer groot
en deze niet in staat alleen een eerste plaats
te vinden, moesten er genoegen mee nemen
hun kunst in restaurants van minderen rang
ten toon te spreiden. Tot op heden is dit nog
Zoo, maar er bestaat gevaar, dat dit in de
naaste toekomst zal veranderen.
Het is weliswaar een bekend verschijnsel
dat menig vader voor zijn zoon een ander vak
verkiest dan het zijne, terwijl de praktijk het
anders uitwijst, maar voor het koksvak be
rust dit tegenwoordig op waarheid.
Een autoriteit op dit gebied, de president
van de Parijsche Koksvereeniging, heeft het
onlangs openlijk verklaard. En niet alleen de
vaders, de zoons, zelf hebben er een broertje
aan dood, dag aan dag vor een gloeiend for
nuis te staan.
Het koksbedrijf is niet alleen een moeilijk
en inspannend bedrijf, maar wordt boven
dien slecht betaald.
De tienurige werkdag is regel en uitge
zonderd enkele nieuwe hotels, moeten zij ar
beiden in benauwde en halfondergrondsche
lokalen, waar de hygiënische inrichting zoo
danig is, dat een kok op ruim 45-jarigen leef
tijd geheel is uitgeput. Heel veel toekomst zit
er tegenwoordig al evenmin meer in. Het aan
tal benijdenswaardige plaatsen is geringer ge
worden sedert den oorlog.
Vroeger stond geheel de wereld voor hen
open. Waar men in het buitenland ook kwam,
de groote hotels stelden het op prijs een Fran-
schen chef-kok te bezitten en deze wilde, niet
anders werken dan met behulp van zijn land-
genooten.
In de laatste jaren is dit veranderd.
De meeste landen werken met eigen krach
ten en de Fransche koks zien zich gedwon
gen in het land zelf een betrekking te zoeken.
Geen wonder derhalve dat zich geen koks
leerlingen meer aanmelden en het aanzien1
van dit vak hard achteruit gaat.
Op zich zelf is dit vraagstuk van niet min
der ingrijpende beteekenis en behoeft men
niet, gelijk sommige bladen hier doen, van
een crisis te spreken.
De mensch leeft nu eenmaal niet om te
eten en eet alleen om te leven. En met of
zonder kookkunstenaars, zal voor het potje
als zoodanig wel gezorgd worden. Er is ech
ter, afgezien van maagstreelende overwegin
gen, nn ationale en commercieele zijde aan dit
culinaire vraagstuk. De beroemdheid van de
Fransche keuken droeg tevens een propagan
distisch karakter. De liefde van heel veel
menschen gaat nu eenmal door de maag ei
zoo was indirect de Fransche kok in het bui
tenland een propagandist voor zijn land. Hij
wist het aangename met het nuttige te ver
eenigen, op wel wat al te materieelen grond
slag sympathieën voor zijn vaderland te win
nen. En dat niet alleen. De grondstoffen door
hem gebruikt waren veelal uit Frankrijk af
komstig. Hij wist in den vreemde producten
bekend te maken en te doen invoeren, die
Hollandsche of Engelsche collega's onnoodig
achten om een prima diner in elkaar te zet
ten. De commercieele invloed van de Fran
sche koks was grooter dan men op het eerste
gezicht zou vermoeden.
Wat Frankrijk zelf betreft, heeft de roep
van de Fransche keuken er veel toe bijgedra
gen, het vreemdelingenbezoek te bevorderen
De klaagliederen over de middelmatigheid
der Fransche hotels, vooral in de provincie
werden overstemd door de lofliederen op de
Fransche kookkunst.
De voorname hotels en restaurants zullen
dan oook verstandig doen dezen roem te
handhaven en maatregelen te treffen om ook
in de toekomst van bekwame vakmannen
verzekerd te zijn. De vraag is zelfs geopperd
of de staat niet wijs zou doen zich hiermede
te bemoeien.
De voorstanders hiervan zouden willen,
dat een ieder, die een zeker aantal koks in
dienst heeft, verplicht zou zijn eveneens één
of meerdere leerlingen tot kok op te leiden.
Het lijkt mij onjuist de staatsbemoeiing tot
dezen tak van innerlijken dienst uit te strek
ken. En twijfelachtig is, of op bevel ven den
Minister van Binnenlandsche Zaken waartoe
deze afdeeling krachtens haar wezen dient te
behooren, de liefhebbers gevonden zullen
worden wier gemis juist dit balletje aan het
rollen heeft gebracht.
Ik voor mij geloof, dat honger nog altijd
de beste kok is en een beetje minder verfijn
de keuken, zeker in dezen tijd en van be
zuiniging eerder een stap vooruit dan achter
uit is.
En al zullen dan in de toekomst werkelijk
niet alleen voortreffelijke koks zijn, die lange
messen dragen, al zullen wellicht de manne
lijke elementen op dit gebied schaarder
worden.er zijn ook nog vrouwelijke keu
kenpieten, waarvan „Aafje het verstandige
keukenmeisje", het Hollandsche standaard
type is.
Men maken een tijd, dat zoovelen helaas
niet te eten hebben, zich niet te druk voor
hen, die het liefst een af-godje maken van
een zeker lichaamsdeel.
Parijs, 17 October 1923.
Mr. P. v. S.
gische agenten, maar Duitscbers. Morgen zal
ik de geallieerde autoriteiten namens de
Rijnlandsche republiek eerbied gaan betui
gen. Wij zullen onze actie geleidelijk voort
zetten; de Fransche zone zullen we eerst
bewerken als de Belgische en de Engelsche
zonen in onze macht. Ons doel is in vrede
te leven met onze buren en de oorlogsscha
de te herstellen.
BEIEREN EN HET RIJK.
l
De rijksregeering gewaagt in een oproep
aan het Duitsche volk van de openlijke in
breuk op de Grondwet door de Beiersche
regeering, die het ondanks den ondraaghjken
toestand aan Rijn en Roer gepast heeft
geacht innerlijken strijd in het rijk te ver
oorzaken. Het uitgangspunt daarvan was de
beslissing over de vraag oü de militaire tucnt
ook in het huidige Duitschland nog geldt.
Juist de Beiersche regeering had duidelijk
moeten inzien, wat de beteekenis van mi
litaire tucht'in den tegenwoordigen tijd is.
De rijksregeering, welke de uiterste pogin
gen heeft gedaan om een breuk te vermijden,
wraakfcr met nadruk de poging van de Beier
sche regeering om haar optreden als een
strijd van een nationale en christelijke we
reldbeschouwing tegen de marxistische In
ternationale voor te stellen.
De oproep wekt ten slotte alle Duitschers
op de rijksregeering te steunen in het stre
ven naar het behoud van het eenige wat het
Duitsche volk nog gebleven is: het Duitsche
rijk en de Duitsche eenheid.
De Beiersche regeering blijft zich op het
standpunt stellen, dat het conflict-Lossow
niet door haar in de wereld is geroepen,
doch dat het geheel de schuld der rijksre
geering is, die liever de communisten in
Saksen en Thuringen de hand boven het
hoofd houdt, dan de Beieren, die niets wil
len dan rust en orde. Door zoo te handelen
aldus meent men te Munchen werkt
de rijksregeering het bolsjewisme in de
hand en verhindert zij de herleving van het
Duitsche volk.
Over de kwestie der rijksweerbaarheid
wordt nog gemeld, dat de zevende (Beier
sche) divisie geen nieuwe eed zal worden
afgenomen, doch de toestand wordt ver
scherpt door het feit, dat generaal von
Seeckt een bevel heeft uitgevaardigd, dat
de Beieren alleen het opper-commando mo
gen gehoorzamen en niet de bevelen der
Beiersche regeering of haar lasthebbers.
DE RIJNLAND-REPUBLIEK.
De Fransche bladen leggen nadruk op de
afzijdige houding, die de bondgenooten te
gen de separatistische beweging in acht ne
men en die gekenschetst wordt door de hou
ding van de Belgen te Aken. Het ,,Petit
Journal" schrijft dat Parijs en Brussel bei
den de aangelegenheid beschouwen als een
aangelegenheid van binncnlandsch politieken
aard, die wij zorgvuldig moeten beschouwen
zonder in eenig opzicht tusschenbeide te
komen, tenzij wij daartoe gedwongen werden
door ernstige wanordelijkheden, die de vei
ligheid van onze bezettingstroepen in gevaar
zouden brengen.
Naar Havas verneemt, hebben de regee
ringen van het Duitsche rijk en van Pruisen
de vertegenwoordigers van de Rijnlandsche
partijen toegestaan te Keulen bijeen te ko
men. Zij zijn van oordeel dat het, ter ver
ijdeling van het separatistische streven,
noodzakelijk is de Rijnlandsche republiek
als bondsstaat van het rijk onmiddellijk te
doen uitroepen.
Deckers, de leider der repubükeinsche
beweging te Aken, heeft in een onderhoud
met den correspondent van het „Journal"
verklaard een splitsing in de groene politie
(schupo) te Aken waarschijnlijk te achten.
De dagbladen mogen niet verschijnen voor
en aleer de censuur is georganiseerd. Wij
zullen zonder twijfel den staat van beleg
afkondigen. Wij zijn geen Fransche of Bel-
UIT HET BEZETTE GEBIED.
Op verlangen der Franschen heeft de
Rheinische Metallwaren und Maschinenfa-
brik te Dusseldorf, die de vorige week we
gens de betoogingen en plunderingen was
stopgezet, het bedrijf hervat. De fabriek
heeft voor drie dagen bruinkool gekregen,
welke voorraad door vrijen aanvoer zal wor
den aangevuld. De directie heeft een klein
deel der kolenbelasting, waarvan het bedrag
nog niet vaststaat, doch die zeker 100,000
dollar zal beloopen, betaald.
De bezettingsoverheid heeft een verorde
ning uitgevaardigd over het in omloop bren
gen van noodgeld. Het bezette gebied is
voor dat doel in negen districten verdeeld,
t. w. de Palts, de provincie Rijn-Hessen en
de districten Wiesbaden, Trier. Koblenz,
Bonn, Keulen, Aken en Dusseldorf. Noodgeld
zullen slechts de organisaties en instellingen
mogen uitgeven, die de noodgeld-commissie
daartoe machtigt. Ander noodgeld wordt
niet meer toegelaten en verliest met ingang
van 25 Dec. a.s. alle geldigheid.
De overeenkomst tot levering van sohade-
vergoedingskolen met het Otto Wolff-con-
zern is thans geteekend, aan den Duitschen
kant door Otto Wolff en Carp, aan Fran
schen en Belgischen kant door Franzen en
Hannecart.
De Harpenier Bergban Ges., een 'groept'die
verscheidene mijnen exploiteert, heeft look
gevraagd, met de geallieerde injfenieurscóm-
missie te mogen onderhandelen.
DE BRITSCHE RIJKSCONFERENTIE EN
DE ENGELSCHE POLITIEK.
Gisteren is de Rijksconferentie met de
vierde week van haar werkzaamheden be
gonnen. Er schijnt weinig vooruitzicht te
zijn, dat het programma in minder dan zes
weken zal kunnen worden afgewerkt, de tijd
die oorspronkelijk daarvoor noodig geacht
werd. Hedenmiddag om 2 uur wordt' ëen
nieuwe zitting in Downingstreet gehouden en
het belangrijke vraagstuk van de rijksver
dediging, waarover in het laatst van de vo
rige week is beraadslaagd, zal weder aan de
orde komen.
De economische rijksconferentie houdt
zich nog bezig met het vraagstuk der rijks
verbindingen, dat morgen vierder zal worden
behandeld.
De bladen hechten groote beteekenis aan
de rede, die de eerste-minister Donderdag te
Plymouth zal houden, tier gelegenheid van
een bijeenkomst van de nationale unionisti
sche vereeniging.
Men acht het waarschijnlijk, dat hij een
deel van zijn rede zal wijden aan het vraag
stuk der rijksvoorkeur en de Times verneemt
dat hij uitbreiding zal bepleiten van het be
staande rijksvoorkeursysteem en dat hij ver
moedelijk den nadruk zal leggen op de nood
zakelijkheid van zekere beschermingsmaat
regelen, tegen dumping van de zijde der le
veranciers van buitenlandsch staal, in ver
band met de plannen voor dezen winter ter
tegemoetkoming aan de werkloosheid.
Hij zal echter niet treden in het aangeven
van iets dat lijkt op een algemeen systeem
van protectie als iets dat de regeering in
een naburige toekomst zou benogen.
Men verwacht ook dat hij aan het land
eenige nadere aanwijzing zal verschaffen
over de voorstellen der regeering met be
trekking tot de werkloosheid en eenig denk
beeld te geven van den 'huldigen toestand
in het Roergebied en in de internationale
politiek in het algemeen.
Een interessante bijzonderheid in verband
met de redevoering van den heer Baldwin,
is, dat een draadlooze installatie gemaakt is
om hem in staat te stellen ook de hoorders,
die buiten het bereik van zijn stem zijn, toe
te spreken. De rede zelf zal gehouden wor
den voor 5000 menschen in een openbare
zaal en zij zal worden herhaald door een
luid sprekend instrument in een andere zaal
en kan ook worden opgevangen door parti
culieren, die een ontvangtoestel bezitten.
De Londensche correspondent van de N.
R. Ct. seint nog aan zijn blad:
Met gespannen verwachting ziet men
Baldwin's rede op de nationale unionistische
conferentie te Plymouth tegemoet. Gemeen
lijk hebben dergelijke conferenties niet zoo
veel belang, maar ditmaal wordt zij om
Baldwin's rede als een belangrijke gebeurte
nis beschouwd. Niet alleen de oppositie,
maar ook vele conservatieven, de Times bij
voorbeeld, hopen dat Baldwin, die over al
de belangrijkste punten te lang gezwegen
heeft, nu eindelijk zal toonen. dat het ver
trouwen, dat hij zoo rijkelijk op zijn goede
gezicht genooten heeft, niet misplaatst was.
In liberale en arbeidersbladen is men van
het laatste al zoo ongeveer overtuigd. Daar
vraagt men zich af of het niet tijd wordt, Jat
de oppositie haar taak van oppositie voeren,
om dusdoende Baldwin actief te houden,
weder vervullen gaat. Op de arbeiderspartij
heeft het nieuwste plan tot bestrijding der
werkloosheid voor dezen winter een hoogst
ongunstigen indruk gemaakt. Trouwens, ook
sommige liberale bladen zijn niet gesticht
over de wijze, waarop met getallen gegoo
cheld wordt, zonder dat de regeering veel
voor eigen rekening neemt. Onder den in
druk van de laatste gebeurtenissen in
Duitschland begint men tegenover Baldwin's
lijdelijkheid tegenover Frankrijk steeds kri
tischer te worden. De uitbreiding d:er orefe-
rentieele rechten heeft verder per saldo
tooh vrij veel kritiek gewekt. De onmacht
van het pos'tministerie om de draadlooze ver
bindingen met de dominions behoorlijk te
regelen, komt ook al niet op Baldwin's cre-
diet. De leiding van. een sterk man raat vaste
gedachten en een sterken wii ontbreekt
klaarblijkelijk en met minder is men niet
langer tevreden. De Times spoort Baldwin
in een hoofdartikel dan ook aan, om met
een flink program voor den dag te komen,
een program echter dat niet alleen met de
wenschen der conservatieven rekening
houdt en dus na de volgende verkiezing aan
intrekking zou blootstaan, maar een pro
gram dat belichaamt wat door een man, die
den oprechten' wil bezit, het uit te voeren,
bereikt kan worden. Uit het artikel van de
Times blijkt, dat de onrust en de onzeker
heid ten aanzien van Baldwin een gevaar
lijke algemeenheid begint te krijgen.
UIT GRIEKENLAND.
Plastiras heeft een proclamatie aan het le
ger in den Peloponesus uitgevaardigd, waar
in hij de reactionaire pogingen van twee ge
neraals en eenige officieren veroordeelt en
aankondigt, dat de revolutionaire regee-ing
alle middelen zal aanwenden voor handha
ving der orde. De staat van beleg zal voor
het geheele land opnieuw worden ingesteld,
doch de mate van toepassing zal aan het
beleid van de militaire autoriteiten worden
overgelaten.
DE JAPANNERS IN CHINA.
Japan voert onderhandelingen met ande
re betrokken mogendheden over een oplos
sing der moeilijkheid, nopens hel contract
voor de uitsluitende levering door Japan van
draadlooze installaties in China.
DE BURGEROORLOG IN CHINA.
De buitenlanders te Tsjargsja hebben van
de consuls bevgl, gekregen de_ stad te ver
laten. £)e burgeroorlog tusscTi'en de Noorde
lijke en de Zuidelijke troepen is hervat; de
stad wordt beschoten.
WIJLEN PRESIDENT HARDING.
Er zullen kantoren worden geopend voor
een campagne, door de Harding Memorial
Association te Londen, om fondsen bijeen te
brengen, teneinde in Marion (Iowa) een gt-
denkteeken op te richten van wijlen presi
dent Harding,
Een officieus Wolff-bericht ontkent dal
de rijksregeering haar vertegenwoordigers
in het buitenland heeft opgedragen een
verbale nota aan de buitenlandsche regce-
ringen te overhandigen, waarin de gevaren
van de Fransche politiek worden besproken
en Poincaré verantwoordelijk wordt gesteld
voor den verderen loop van zaken. Van een
verbale nota is nooit sprake geweest. Wel
hebben eenige Duitsche vertegenwoordigers
in het buitenland opdracht gekregen, op de
gevaren van den huldigen toestand te
wijzen.
De Rote Fahne. die Zaterdag, na twee
weken te zijn verboden geweest, opnieuw
was verschenen, is thans weer verboden,
omdat het blad de arbeidtere had opgeroe
pen tot een algemeens politieke werksta
king.
Zaterdagavond om half-zeven zijn een
achttal gemaskerde bandieten het kantoor
van de Deutsch Amerikanische Petroleum
Gesellschaft te Spandau bij Berllin binnen
gedrongen, De kassier, die onmiddellijk zelf
een revolver te voorschijn haalde, werd ont
wapend, De bandieten zijn er vandoor ge
gaan met ongeveer acht milliard mark.
Te Hamburg zijn Zaterdag en Zondag
duurterelletjes in de buurt van de Raadhuis-
markt voorgevallen. De politie moest her
haaldelijk de menigte, die winkels trachtte
te plunderen, uiteendrijven. Er zijn tal van
gekwetsten.
Uit Sofia wordt gemeld, dat de gemengde
Bulgaarsch-Zuid-Slavischc commissie thans
een definitief ontwerp heeft vastgesteld ter
regeling van de uitlevering van eenige an
dere rechtpuntcn, die hangende waren tus-
schen de beide landen.
De arbeidspartij te Warwick en Lear-
nington heeft de gravin van Warnick uitge-
noodigd, zich voor haar candidaat te stel
len bij de aanstaande tusschentijdsche ver
kiezing voor het parlement voor het district
Warwick. De gravin is sedert eenige jaren
bekend als socialiste.
Te Ponchartraiin hebben de gendarmen
Zaterdagavond drie boeren-arbeiders, die
dronken waren en schandaal maakten, op
het politie-bureau opgesloten. Toen een
gendarme gisterochtend de arrestanten ging
bevrijden, bleek een der mannen dood te
zijn. Een onderzoek stelde air is aan het
licht, dat de man geworgd was. Wie heelt
de misdaad gepleegd. De beide mannen, die
met het slachtoffer opgesloten hebben geze
ten, geven elkaar de schuld van de mis
daad.
Het liberale „Utrechtsch Dagblad laat
zich met veel waardeering uit over de ka
tholieke Universiteit.
Het blad schrijft o.m.:
Waar het vroegere liberalisme het recht
der vrije universiteiten heeft bestreden en
ontkend, is het de plicht dier liberalen, wel
ke dien tegenstand voorgoed en uit hoofde
eener waarachtige liberaliteit hebben prijs
gegeven, een woord van instemming en sym
pathie te spreken bij de opening der Katho
lieke Universiteit,
Wij wenschen onze Katholieke landgenoo-
len geluk met deze hunne bereiking, die
reeds daarom van hooge moreele beteekenis
is, wijl ze de vrucht is van een offervaardig
heid, waaraan iedere geestelijke en maat
schappelijke groep een voorbeeld nemen kun.
Maar bovenal verheugen wij ons over de tol-
siandkoming der Katholieke Universiteit, wijl
ze een kroon is van het groote nationale be
ginsel, dat de volkomen uitleving van alle
overtuigingen en cultuurstroomingen -.vaar-
bc gt. De Roomsche cultuur vormt een sterk
sprskende trek in het gelaat der Nederland-
sclie beschaving, en het is niet meer dan eene
vervulling van rechtvaardigheid, dat die
Ri omsche cultuur in de Nijmeegsche Univer
siteit haar volkomen ontwikkelingskans
krijgt.
En verder:
De periode van staatsdespotisme, dat
groote groepen van onze bevolking dwong
liooger wetenschappelijke vorming te zoe
ken waar zij die niet begeerden, heeft uit,
nu twee vrije universiteiten in Nederland
verrezen zijn, vrije universiteiten, welke
men zich door hoogescholen van andere
geestesrichting kan denken, aangevuld. Als
ware liberalen zijn wij er over verheugd,
dat de onderdrukking tot het verleden be
hoort, als politieke tegenstanders en reli
gieus andersdenkenden gevoelen wij in de
oprichting der Katholieke Universiteit alleen
de mogelijkheid eener verdieping van dis
cussies over de groote strijdvragen, weike
tot verdieping leidt van het geestelijk leven
in ons vaderland. Wij zeggen hiermede
geenszins, dat wij het standpunt dat aan de
Katholieke wetenschap ten grondslag ligt,
deelen, maar wij erkennen het recht dier
wetenschap om hare grondstellingen en
denkwijze ongestoord te ontwikkelen bin
nen het groote geheel van onze cultuur.
Het U. D. gewaagt dan nog van den „rui-
'luCn geöst," welken prof. Schrijnen's rede
voering ademde, noemt'hét „in het zicht van
een nog immer boosaardig loerend annexio-
nisme" een nationaal feit van beteekenis,
dat de katholieke Universiteit liet Zuiden
met het Moorden van Nederland verbindt, en
besluit:
Nationale samenwerking, het dient in tij
den van ontwrichting en verzwakken natio
naal besef de leuze te zijn van elk goed Ne
derlander. En onderkennen wij de diepe
scheidsvoor, die het Katholiek beginsel van
het onze verwijderd houdt, wij stellen er
prijs op, dat de gelukwensch van links-
staande Nederlanders en van de linksche
pers niet onbreke bij de inwijding der Nij
meegsche Universiteit.
Dit is ruiterlijke, onbekrompen taal.
En hoe jammerlijk steekt daarbij af de
benepen houding, welke tot vóór kort te Nij
megen en elders van niet-katholieke zijde
tegenover de stichting der katholieke Uni
versiteit is aangenomen, zoo zelfs, dat haar
komst als een schade en een ramp voor het
land werd uitgekreten!
De katholieken hebben zich daardoor niet
laten afschrikken.
Zij hebben volhard in hun streven en zi]
zullen blijven volharden.
En ook uit de rijen van hen, die princi
pieel van ons verschillen, wordt thans het
getuigenis vernomen zooals reeds op den
dag-zelf der opening geschiedde dat rij
daarmede een goed en groot werk verrich
ten en verricht hebben, in het belang van
geheel onze vaderlandsche gemeenschap.
De tijden zijn wél veranderd!
ANTI-REV. KAMERCLUB.
Het bureau van de A.-R. Kamerclub is
thans als volgt samengesteld: Mr. J. H. Rut
gers, voorzitter; J. v. d. Molen, vice-voorz.;
en mr. J. A. de Wilde, secretaris.
Maar toch was er iets in Richard's gemoed
achtergebleven, dat hem onrustig en gejaagd
deed zijnNog dienzelfden avond sloeg
hij zijn vrouw met meer oplettendheid dan
gewoonlijk gade en meende op te merken, dat
er een vermoeide trek lag over haar gelaat.
Zou ze dan toch volkomen gelukkig wezen
aan zijn zijde
Willen we wat muziek maken, vroeg hij.
Hè ja, daar had ik ook juist aan gedacht,
luidde haar antwword.
Dit nu was een bepaalde onwaarheid, want
hij had zooeven gezien dat zij postpapier had
klaar gelegd om een verjaarsbrief naar huis
te schrijven. En daarom deed het hem onaan
genaam aan, die overgroote inschikkelijk
heid.
Willen we quatre-mains spelen? vroeg
hij weer.
Ja best 1
Of wil ik je soms accompagneeren, ter
wijl je wat zingt
Nu als je dat liever hebt.
Maar wat vindt je nu prettiger, kind
Och, mij is het 't zelfde.
Hè, daar had je het weer altijd was al
les evengoed en geschiktHoe vervelend
werd dat toch., dat moest hij erkennen
En van dezen avond af greep er met den
dokter een verandering plaats. Het werd hem
kwellende noodzakelijkheid, het geduld van
Zijn vrouw op de proef te stellen- Vurig ver
langde hij eens naar een onaangenaam woord,
een verdrietig gezicht 1
Hij werd dus al lastiger, heerschzuchtiger
en bedillender, maar Martha verdroeg dit
steeds met evenveel goedheid het werd
haar nu eerst de moeite waard, de klip ren te
ontwijken, waarop het huwelijksbootje
stranden kan En trouw vervulde zij haar
heiligen plicht, terwijl niemand iets vermoed
de van haar onderdrukking en miskenning.
Beide vrienden hadden nooit meer over
Richard's huwelijksleven gesproken Otten
kwam nog even dikwijls als vroeger en zoo was
dokter Kool in 't minst niet verbaasd, toen er
aan het venster getikt werd en hij het verge
noegde gezicht van zijn vriend door de rui
ten zag, Wel was hij aangenaam verrast, want
hij zat alleen thuis dezen Zondagmiddag,
omdat Martha bij een vriendin genoodigd was
natuurlijk na eerst zijn toestemming te
hebben gevraagd.
Hij verzocht Otten dan ook dadelijk bin
nen te komen en weldra zaten de beide vrien
den onder 't genot van een flesch wijn bijeen.
't Is hier donker en ongezellig, vond
Otten, laten we liever in de eetkamer gaan.
Ze namen nu flesch en glazen mee en trok
ken daarheen. Maar hier vonden zij een nog
onafgeruimde tafel, met gebruikte servetten,
broodkruimels en verwelkte bloemen de
dienstboden hadden van de afwezigheid der
vrouw des huizes gebruik gemaakt,de eene om
reeds om drie uur uit te gaan en de andere om
zich een dutje te permitteeren.
Daar de heeren het in de salon ook niet erg
gezellig vonden, namen zij de wijk naar Mar
tha's „blauwe kamer," haar heiligdom 1 Ze
trokken een klein pluche tafeltje naar zich toe
en terwijl de dokter zich behaaglijk op e<n
chaise-longue uitstrekte, maakte de notaris
het zich in een kleinen bamboestoel zóó
gemakkelijk als zijn lange beenen het maar
toelieten. Verder brachten zij een paar uur
zeer aangenaam pratend door, waarna de
gast afscheid moest nemen, omdat hij nog
wat te werken had. Richard vergezelde zijn
vriend 'n eindweegs en trok zich toen terug
in de studeerkamer, waar hij weldra opge
schrikt werd door een luiden ruk aar de bel.
Goeden avond mevrouw, hoorde hij de
keukenmeid zeggen en niet weinig verbaasd
was hij, toen Martha's stem boos vroeg
Waarom duurde het zoolang, eer mij
werd opengedaan Ik dacht dat je mij maar
eenvoudig liet staan 1
Ze liep nu met harde stappen naar de eet
kamer en sloeg de deur ook vrij onzacht
dicht, Richard ging nu dadelijk óók naar
beneden en was nog bezig een lachtje op
zijn gelaat te tooveren, toen genoemde deur
wéér openging en het op boozen toon klonk
Ik weet het niet, mevrouw, luidde het
kalme antwoord. Ik geloof dat de dokter zoo
even met mijnheer Otten uitgegaan is.
Alweer En de deur vloog in 't slot.
Onmiddellijk daarop hoorde Richard de
schreden zijner vrouw in het blauwe bou
doir. Hij maakte een beweging om er ook
heen te gaan, maar toen bleef hij toch weer
aarzelend staan.
Martha scheen de sporen van het bezoek
ontdekt te hebben.
—Wat is dat vroeg zij.
En de stem der keukenmeid antwoordde
De heeren hebben een flesch wijn ge
dronken.
O zoo
Toen hoorde Richard het rinkelen der
glazen en de langzame schreden der keuken
meid, die wegslofte, waarna Martha een al
leenspraak hield, zooals hij nog nooit vkn
haar vernomen had.
Zoo gaat het nu, als ik niet thuis ben
In mijn kamer houden ze dan hun zwelg
partijen en zitten daar te rooken en te dam
pen, dat je er van stikken zoudt!.... En
sigarenasch op den grond 1 Jawel, zeker 1
Zelfs geloof ik, zoo waar, dat ze met de schoe
nen op de chaise-longue zijn gaan liggen
Neen, maar, dat moet er nu nog maar bij
komen 1
En een zacht snikken onderbrak dien
woordenstroom.
Nu achtte Richard het oogenblik gekomen
om zich te vertoonen. Zachtjes opende hij de
deur. Maar Martha sloeg geen acht op hem.
Tegelijkertijd viel haar oog op het pluche
tafeltje en zij ontdekte er een natten kring op.
Nu dat tafeltje ook nog 1 Heelemaal
bedorven
En in een vlaag van drift wierp ze de beide
prachtig geslepen wijnglazen tegen den
grond.
Nu kon Richard zich niet langer inhouden.
—Martha, riep hij luid.
Ze keerde zich om en een oogenblik stond
zij als verstomd maar plotseling vloog er 'n
vriendelijk lachje over haar gelaat.
O, ben jij het, vroeg ze op vriendelijken
toon. Ik dacht dat je uitgegaan was. Verbeeld
je, ik heb een ongeluk gehad. Toen ik het
tafeltje op zijn plaats wilde zetten, zijn plot
seling die glazen gevallen.
Een oogenblik wist Richard niet recht of
hij doen zou alsof hij haar geloofde en dus
op denzelfden toon voortgaan zou. Maar
slechts één oogenblik was dit ook maar. Toen
trad hij lagzaam op haar toe
Marthalief, wees niet boos, maar ik heb
al dien tijd aan de deur gestaan.
Ze zag hem verbijsterd aan.
Ja en ik heb gezien hoe mijn arme Mar
tha zich over mij geërgerd heeft en
Nog eenmaal wist zij zich te overwinnen.
Ik was niet boos op je, zie je alleen maar
'n beetje verdrietig en teleurgesteld. Moge
lijk ben ik ook wat zenuwachtig geweest
omdat ik gisternacht niet goed geslapen heb.
En waarom dan niet kindlief?
Eigenlijk behoef je dat toch niet meer te
vragen. Je hebt immers een gat in mijn beste
tafelllaken gebrand en al heb ik ook niets
gezegd, gehinderd heeft het mij toch En dan
denk je niet dat ik het voel, dat je al een
tijd lang zoo vreemd en koel tegen mij bent.
Bijna een half jaar heb je mij avond aan avond
alleen thuis laten zitten 1 Op mijn ouders had
je allerlei aanmerkingen, en en....
En hoe meer zich de klachten van de
jonge vrouw vermeerderden, hoe heftiger en
scherper zij werd maar tegelijk helderde
het gelaat van haar man voortdurend meer op.
Wat zet jij een vreemd gezicht, riep ze,
ten slotte.
DE VLOOTWET.
J)
In de Tweede Kamer wordt, naar wij ver-
nemen, er op gerekend, dat deze heele week
nog door de behandeling der Vlootwet in
beslag zal worden genomen.
BEZUINIGING BIJ LANDBOUW.
Naar het „Centr." verneemt bestaat bij de
regeering het plan, wegens bezuiniging de
Proefzuivelboerderij te Hoorn met het daar
aan verbonden boterfabnekje, op te heffen.
BEWAKING VAN DE GRENS
In verband met den gespannen toestand
in het Duitsche grensgebied, wordt de Ne-
derlandsche grens door politie en mare-
chaussées uit Kerkrade en Heerlen streng
bewaakt.
CENTRAAL BUREAU VOOR LEER-
FILMS.
Te 's-Gravenhage is een bijeenkomst ge
houden ter bespreking van de totstandko
ming van een centraal bureau voor leerfilms
in Nederland.
DE PAUSELIJKE INTERNUNTIUS.
Z.E. Mgr. Cesare Orsenigo, Pauselijk In-'
ternuntius, is Zaterdagavond te den Haag te
ruggekeerd en heeft zijn ambtsbezigheden
aan de Internuntiatuur hervat.
HET RIJKSMUSEUM TEGEN ENTREE
Het bezoek niet verminderd.
Naar wij vernemen is het heffen van entrée
voor het bezoek aan het Rijksmuseum te
Amsterdam voor zoover thans uit de cijfers
is op te maken, niet van veel invloed geweest
op het aantal bezoekers. Van Dinsdag af tot
en met Zondag bedroeg het aantal bezoekers
2655, en op Zondag is het 1033 geweest.
Het gemiddelde van een werkdag, verge
leken bij het gemiddelde in 3919, 1920 en
1921, waarover statistieken bestaan, scheelt
niet noemenswaard met dat van de laatste
dagen. Ook op Zondag was het bezoek niet
veel minder. Men zag in het Rijksmuseum
ook veel ouders met kinderen, die dus allen
een dubbeltje betaalden.
Maandag was de entrée 25 cent. Gewoon
lijk is Maandag een zeer stille dag in het
Museum. Ten einde het bezoek opidien dag
nog meer te verminderen, is de toegangs
prijs verhoogd, opdat men meer gelegenheid
heeft tot verschikkingen of veranderingen
in het Museum aan te brengen.
M. A. P. C. POELHEKKE.
De heer M. A. P. C. Poelhekke, directeur
der H.B.S. te Nijmegen, heeft tegen 1 Ja
nuari 1924 als zoodanig ontslag gevraagd.
Sinds 1905 is de heer Poelhekke directeur
der H.B.S.
Jaarvergadering. Herdenkin
van het eerste Bondslustrum.
Zondag en Maandag j.l. werd in het R.K.
Vereenigingsgebouw te .Nijmegen de jaar
vergadering gehouden van den R.K. Bond
voor Groote Gezinnen tegelijk werd h'et
eerste bondslustrum herdacht Van de 23 af-
deeliiigén waren er 16 aanwezig.
We ontleenen het volgende er van aan 't
verslag in de „Msb."
Zaterdagmiddag opende de bondsvoor
zitter, de heer Dr. P. van der Heyden uit
's-Bosch 't congres met den Christelijken
groet en schetste de wordingsgeschiedenis
van den bond, waarbij hij bijzondere hulde
bracht aan den stichter van den Bond, den
heer M. H. Jansen, die mede gewaardeerd
werd om zijn propagandistische kracht.
Ondanks tegenwerking van zelfs onver
wachte zijden, is de bond uitgegroeid tot een
organisatie van 7000 leden en werd er veel
nuttigs bereikt in het geestelijk en stoffelijk
belang van de groote gezinnen.
De Bondssecretaris, de heer H. van Alfen,
uit 's-Bosch, gaf een lustrum-verslag, waarin
hij vooral deed uitkomen de groote beteeke
nis van den bond, ook nog in onzen tijd, als
reactie op de beweging tegen het groote ge
zin.
De secretaris releveerde het vele werk der
afdeelingen en wees vooral op de oprichting
van een brókkkenhuis in de afdeeling Nij
megen en op de stichting van een R.K. vacan-
tie- en rustoord door de afdeeling Amster
dam. j
Het goedgekeurde financieel verslag van
den penningmeester, den heer Lobach uit
's-Bosch wees een batig saldo aan.
De begrooting voor 1924 sloot in inkom
sten en uitgaven met ƒ3000. De aftredende
bestuursleden de heeren H. van Alfen uit
's-Bosch, J. van Meijeren uit Venlo en B.
Nieuwenhuis uit Amsterdam werden herko
zen als zoodanig.
De voigende jaarvergadering zal in Utrecht
gehouden worden.
Verschillende voorstellen werden nu be
handeld en voornamelijk aangenomen ook.
Aangenomen werd een voorstel-Nijmegcn
om in samenwerking met andere organisaties
propaganda te voeren voor een algemeene
Och ja, Martha zie je, als ik nu einde
lijk ook eens wat mag zeggen Je weet niet
hoe blij ik ben dat ik nu toch zie dat je ook
een mensch bent, een gewoon sterveling met
menschelijke fouten en gebreken. Ik dacht
altijd dat je een engel waart, zie je, en och,
dat was toch zoo vreeselijk vervelend op dén
duur. Zeg eens even kindje waarom deed je
dat eigenlijk
Och vent, zei Martha, geheel in tranen.'
Ik wou nu eens een modelhuwelijk van het
onze maken.
En dat viel je niet mee
Neen, het was vreeselijk moeilijk en ge-
lukkig was ik toch niet.
Nu lieveling, dan zal ik je eens een ge
heim toevertrouwen ik had hetzelfde plan'
en was ook niet tevreden 1
_Toen nam hij haar hoofd teeder tusschen'
zijn handen en sprak vroolijk
Weet jc wat vrouwtje We zullen dat
model-huwelijk opgeven en het gewone pra-
beeren. Natuurlijk zullen we dan zoo af en
toe wel eens kibbelen, maar zoo'n klein
buitje doet wel eens goed, zou ik zeggen!
Dat is luchtzuiverend
Ik geloof dat je gelijk hebt, Rik
En ter belooning sloeg zij haar armen om
zijn hals. (Gldl,")
EINDE.
