Koningstraat 48-54
k
a-
pr- Ziet onze Etalages
A
Koningstraat 48-54
k
BINNENLAND.
m
u
o
n
n
n
n
a
m
o
n
n
n
n
o
n
o
Lak in zwart bruin, zeer sterk
en waterdicht vanaf f14.75
Gummy „doublé face", ge
ruit en effen vanaf f9.-
BEZfJEftTONZE AFD?1
orrrN iassfKiI
Gabardine, „geheel
prima voering
vanaf f 27.50
wol"
Lak, zwart en br., zeer sterk
en waterdicht vanaf f 14.75
Gummy, met effen en ge
ruite rugzijde vanaf f 7.50
Gabardine „geheel wol"
half gevoerd
vanaf f17.50
SPECIALE AANBIEDING
TWEEDE KAMER.
b
BI
Speciale Aanbiedinp
c
Haarvlechten echt Haar vanaf 1.98.
Haarkrullen echt Haar 49 en 149.
Haarkapjes vanaf 19, 26, 34, enz.
Haarvulling Crèpé 14 en 18.
Haargolfc'jzers 5, 11 en 17 cent.
Haarnetten, Mutsmodel 7—10 cent.
Haarborstels 19, 26, 39, enz.
HET PARFUMERIEHUIS, Kruisstraat 43.
g
n
land" 'acTiririj'nfel "juist en" daarin dient vér-
andering te worden gebracht, waardoor ver-
mindering van kosten is te wachten. Het om- 1
wisselingsstélsel dient te vervallen, want
daarmede komen zij nooit tot een goede
personeelsorganisatie in Nederland.
ilHMEKUHRSeH H1EBWS,
Speciale Aanbieding.
in zwart en
bruin
voor school-
gaande
Jongens en
Meisjes.
Speciale Aanbieding.
t Yerjjaidenng van Dinsdag 23 October,
1 uur n.m.
DE VLOOTWET.
Voortgegaan wordt met het wetsontwerp
tot vaststelling van de sterkte en samenstel
ling der zeemacht en aanleg van steunpun
ten en versterkingen in Ned.-Indië (Vlootwet
1924.)
De heer NOLENS, R.-K., zegt dat belang
rijke financieele, economische, technische,
strategische en nautische beschouwingen
over dit ontwerp zijn gehouden. Spr. is tr
eer.igszins mee verlegen dat hij slechts en
kele opmerkingen van eenvoudigen acr-d
heeft te maken.
In bedekten, zij het niet-onvriendelijken
vorm, is de meening uitgesproken dat spr.'s
houding verleden jaar April bedoelde deze
wet op de lange baan te schuiven. Spr.'s ar
gumenten zijn daarbij niet vermeld: de Mi
nister van Buitenlandsche Zaken ging naar
Genua en de Kamer wilde op reces. Deze
'Minister kon dus geen inlichtingen verstrek
ken en spr. vreesde dat het niet gelukken
zou in één dag gereed te komen met de dis
cussie. De Vlootwet zou naar spr's. oordeel
onmiddellijk na het reces kunnen worden
behandeld. Spr. s bedoeling was dus duide
lijk en voor de andere veronderstelling is
dus geen reden.
Bij de verkiezingen is niet over de Vloot
wet gesproken. Spr. vraagt of dat noodig
"was? De atmosfeer van overdrijving ten
opzichte van dit ontwerp bestond toen nog
niet. De keeren dat spr. bij de verkiezingen
sprak, heeft hij over defensie gesproken op
de wijze waarop hij dat altijd heeft gedaan.
Dat bij spr. weinig geestdrift bestaat voor
het Vlootplan, spr. zal het niet ontkennen.
Dergelijke behandeling heeft niet plaats.
jNolens volens, maar Nolens nolens. (Ge
lach), In dat opzicht staat hij in dezelfde po
sitie als de geheele Kamer. Graag besteedde
hij de gelden anders, maar hij acht dat de
defensie-uitgaven blijven behooren tot de
noodzakelijke uitgaven. De Regeering ver
dient daarom waardeering die haar niet ont
houden wordt, zelfs niet door de tegenstan
ders, dat zij deze zaak inziet, niettegen
staande zij zich bewust is van den tegen
stand die haar wacht.
De atmosfeer waarin de behandeling
plaats heeft en de aard van het onderwerp,
maakt de positie niet aangenaam. Na een
oorlog is het niet anders dan natuurlijk dan
dat de oorlog nog meer verafschuwd wordt
[en dat die afschuw zich uitstrekt tot alles
•wat met dien oorlog verband houdt.
Maar uit afschuw voor den oorlog mag
net land niet weerloos worden gemaakt en.
niet buiten staat gesteld worden om zijn in
ternationale plichten na te leven. Men hoe
de zich dus voor verwarring van begrippen.
Nu er bezuinigd moet worden is het ver
klaarbaar dat een schijn van tegenstrijdig
heid wordt gewekt. Men is geneigd om het
noodzakelijke van alle uitgaven uit het oog
te verliezen. De atmosfeer waarin deze be
handeling plaats heeft, is niet gunstig. Het
geheele land verkeert in een atmosfeer van
overdrijving. Het petitionnement wordt aan
geboden onder de leuze dat 300 millioen gld.
iwordt gevraagd voor vlootuitbreiding. Dit
Is natuurlijk niet juist: de werkelijkheid is
klat over twaalf jaar verdeeld zal worden
een bedrag ter organisatie van de vloot,
waardoor ieder jaar een bedrag wordt be
schikbaar gesteld dat niet veel hoogor is
dan thans wordt uitgegeven.
De indruk wordt gewekt dat wij een
groote vloot gaan bouwen, terwijl hel fcf om
gaat om het achterstallige in te halen en het
geheel te organiseeren.
Bij verwerping van dit ontwerp wordt de
schijn gewekt in het buitenland dat Neder
land niets voor zijn vloot en zijn verplichtin
gen over heeft.
De tegenstand is grootendeels gebaseerd
op een bewusten of onbewusten afkeer van
iedere defensie. De vraag is of het voor ons
noodzakelijk is de vloot te hebben en in
stand te houden? Dat is de primordiale
kwestie,
Altijd is tegen de defensie-uitgaven ge
sputterd, maar toen het gevaar dreigde,
werd in den jongsten milicien een redden
de engel gezien. Nu hoort men weer het
oude: wat kan een legertje, wat kan een
vlootje tegen de overmachtige staten doen?
Men kan aan de waarde twijfelen, maar spr,
meent dat het in de eerste plaats aan leger
en vloot is te danken, dat wij buiten den
oorlog blijven. De preventieve werking van
het leger gelijk die is of gelijk die vermoed
kan worden hetgeen hetzelfde is heeft
haar beteekenis. (Gelach). Volgens den heer
Marchant zijn er v.ele groepen van tegen
standers tegen deze wet: nihilisten, anti
militaristen enz., zij die niet gelooven in de
doelmatigheid van het plan. Dezen laatslen
zijn natuurlijk niet te helpen, omdat zij hun
eigen plannen moeten maken. Ten slotte de
bezuinigers. Met deze valt ook moeilijk te
praten en de geloovigen in den vooruit
gang der beschaving. Deze laatste groep
heeft wellicht den meesten aanhang en voor
deze is het gemakkelijkst propaganda te ma
ken. Het geloof berust op een verkeerd be
grip van de verhouding van macht en recht,
en deze menschen willen nationaal toepas
sen wat slechts internationaal is toe te
passen. Zij zullen het probeeren zonder
machtspositie, maar verkeeren zij niet in
dwaling over de vordering van het interna
tionale recht en gelooven zij, dat van alle
machtsmiddelen kan worden afgezien tijdens
uitoefening van dat recht? Zij, die zoover
geloopen in 'het recht, zijn dikwijls de eersten
die naar machtsmiddelen grijpen om het
recht te handhaven.
Hoe optimistisch men mag zijn ten opzichte
van de ontwikkeling van den Volkenbond,
het staat wel vast, dat deze Bond onvol
doende machtsmiddelen bezit. Dit zegt niets
van den Volkenbond, want'deze is nog niet
de internationale organisatie die men
wcnschte dat hij was. Daardoor zijn er weer
personen, die zich van dien bond afwenden,
naast anderen, die een te hooge illusie er
van houden. Inmiddels zullen de Staten zelf
voorshands hun machtsmiddelen moeten
houden, niet om tegen het recht te ageeren,
maar wel om die in dienst het recht van te
stellen, nationaal en internationaal.
De heer Van Ravesteyn veronderstelde,
dat de Katholieken tegen den oorlog zijn.
Dat is juist, maar niets bijzonders. Wie is
niet tegen den oorlog? Maar daaruit af te
leiden, dat men tegen ieder zelfverdediging
moet zijn, dat gaat niet aan. Die fout wordt
door velen gemaakt. Misschien deed de heer
Van Ravesteyn beter zijn theorie te verkon
digen tot zijn partijgenooten in andere
landen.
Spr. wijst op de vredesactie van den
Paus, die echter geen eenzijdige ontwapening
oplegt aan de landen. Wij zijn nog heel ver
af van hetgeen wij allen willen, maar voor-
loopig blijven de sancties van het recht on
misbaar. Zij, die nationaal ontwapening wil
len, zijn eigenlijk degenen die het er maar
o^^vagen^^Ble^enhe^i^^wjillra^a^
vaarden? "Daf" nu kan "spr," niet goedKeuren;
het geloof in den Volkenbond moet niet ge
paard gaan met een poging om reeds natio
naal te ontwapenen.
Vele vragen kunnen bij deze Vlootwet
rijzen. Waarom dit plan? Omdat de deskun
digen dit voor het beste houden. Waarom
voor zes jaar? De Kamer houdt toch reke
ning met de verandering van omstandig
heden. Is de uitvoering urgent? Spr. weet
dat een reorganisatie van de vloot noodig is.
Er zijn nog vele bezwaren gemaakt; spr.
hoopt, dat de regcering ze kan weerleggen
of wegnemen.
Als de Kamer dit voorstel beziet is het in
het werkelijke licht en in de werkelijke pro
porties en zij geen nationale oplossing wil
geven aan wat internationaal moet geschie
den, dan zal zij dit ontwerp aanvaarden. Spr.
meent het niet te mogen afwijzen en zal dus
uit volle overtuiging er vóór stemmen.
De heer DE BOER (Plattel, partij) acht
dit voorstel één stuk inconsequentie. Overi
gens spreekt hij geheel in den geest van
zijn partijgenoot Braat.
De heer KUIPER (R. K.), staat hier niet
op het standpunt: geen man en geen cent,
maar hij staat ook niet op het standpunt,
dat vóór alles de militaire uitgaven verzorgd
moeten worden. Hij wenscht telken jare, ge
zien de economische en financieele omstan
digheden, te bepalen wat voor defensie kan
worden uitgegeven. Het zal hem moeilijk
zijn zijn stem aan dat ontwerp te geven als
het ongewijzigd blijft op het punt der vast-
legging der jaren.
volg van onze onverdedigbaarheid en als
een gevolg van de bezuinigingspolitiek. De
Regpcring zal ten slotte op de defensie
politiek stranden, want die politiek is anti
nationaal. Of er nu al 3 of 5 Katholieken
tegen deze wet zijn, maakt niets uit. Er is
malaise in die partij en de kunstmatige
eenheid in het Parlement in stand gehou
den, zal zich in de partij zelf wreken.
Waarom brengt de Regeering alles in ge
vaar met dit plan? Zelfs de coalitie wordt
in de waagschaal gesteld. Hebben wij hier
te doen met een wanhoopsdaad van iemand,
die het leven moe is? Of is het een kracht
toer om zijn macht te doen géiden? Spr.
begrijpt niet waaraan hij dit drijven met de
Vlootwet moet toeschrijven. Hij last in het
duister.
Ten slotte bestrijdt spr. sommige gedeel
ten uit de rede van den heer Marchant. Het
gaat niet om de vraag Ruys of Troelstra,
want de Regeering zal struikelen over de
bezuinigingsconflicten. Spr.'s actie tegen
de Vlootwet is niet een daad van partij
politiek en dus wijst hij af het verwijt dat
hij hier partijpolitiek voert. Spr. vreest dat
er onder de Katholieken wel mannen zullen
zijn, die hun steun aan de Regeering geven,
al zouden zij liever tegen deze wet stem
men. Indien deze wet op die wijze wordt
aangenomen, zal de agitatie in het land niet
uit zijn en zal spr. het volk de oogen ope
nen voor de wijze waarop met zijn belan
gen in het Parlement wordt gespeeld. De
aanneming van de Vlootwet zal het sein
zijn voor een actie zóó krachtig als nog zel
den is gezien.
Mevrouw BRONSVELD—VITRINGA (R.K.)
neemt van deskundigen aan dat Indië ver
dedigd moet worden.
De nieuwe defensie-plannen moesten ech
ter gepaard gaan met een streven naar
ontwapening en alleen in die gedachte zou
zij haar stem aan dit ontwerp kunnen geven.
Algehecle ontwapening ligt in den geest van
alle Katholieke vrouwen.
Als zij aanneemt, dat het noodzaakelijk is
Indië te verdedigen, dan begrijpt zij dat
nieuwe lasten noodig zijn Zal de Regee
ring zich beperken tot het uiterst noodzake
lijke? Spr. kan niet beoordeelen of de Re
geering dit doet. Met dit ontwerp had ech
ter gepaard moeten gaan een herziening van
onze defensie, waardoor alles tot het uiter
ste werd beperkt, In dit opzicht is de Re
geering te kort geschoten.
Zij acht zich niet verantwoord haar stem
tc geven aan dit ontwerp, omdat zij niet
de overtuiging heeft, dat hier een voorstel
wordt gedaan dat beoogt den oorlog te voor
komen. Het valt haar zwaar af te wijken
van haar partij, maar zij meent te handelen
naar haar innige overtuiging als zij tegen
dit ontwerp stemt.
De heer SCHOKKING (C. II.) bestrijdt de
bewering van den heer Van Ravesteyn, dat
spr.'s partij voor den oorlog is. Hij ontkent
dit ten stelligste: ieder weet, dat Nederland
geen oorlog wil en dus ook niet zijn partij.
Vervolgens zet hij uiteen dat verdediging
een dringende eisch is. Wij zijn verplicht
onze neutraliteit te handhaven en onze
internationale verplichtingen na te komen.
De vergadering wordt verdaagd tot
Woensdag 1 uur.
Op pagina 1, vierde blad van dit hummer
gelieve de lezer een inteekenbiljet aan te
treffen. Wij verzoeken, dat men dit, indien
men nog niet geabonneerd is, ingevuld in
onze bus steke (Nassaulaan 49) of aan onze
agenten ter hand stelt, of in open enveloppe
met 2 cents-postzegel post.
DE ADMINISTRATIE.
De heer TROELSTRA (S. D. A. P.) meent,
dat niet alleen het gevoel maar ook het
verstand zich doet gelden bij de beoordee
ling van deze wet. Het risico, dat de heer
Nolens op zich neemt, kost zeer veel geld.
Spr. wil niet meer meedoen aan militaire
uitgaven, zelfs niet voor de verdediging der
neutraliteit. Spr. heeft daarvan afgezien se
dert hij weet, dat ons leger het hoogstens
twee dagen tegen Duitschland zou hebben
kunnen uithouden.
De heeren moeten niet denken, dat zij
door aanneming van dit ontwerp er zullen
afzijn; telkens zullen nieuwe agitaties ont
staan tegen verdere uitvoering der Vloot
wet. Over den Volkenbond zal spr. niet veel
spreken, omdat dit spoedig wel zal kunnen
geschieden.
Spr. bespreekt nu de buitenlandsche poli
tiek.
De heer TROÉLSTRA, voortgaande, be
toogt dat de Katholieken de paragraaf over
de defensie op hun program verschoven
naar de rubriek Buitenlandsche Zaken. Dat
is een typeerend feit. Wanneer men vast
houdt aan de stelling dat ontwapening in
ternationaal pioel geschieden, dan kan men
dus wachten tot de meest reactionnaire
staat er voor te vinden is.
Nederland toont een sterke zucht naar
ontwapening als ethisch streven, als ge-
Dc heer FRUYTIER, R.-K., sluit zich in
veel bij den heer van Schaik aan. Hij is nu
ook niet gerust of deze wet ons niet te veel
bindt. Omtrent de financieele gevolgen is
hij niet gerust en de Regeering heeft z.i.
niet voldoende inlichtingen gegeven. Hij
vraagt daarom eenige nadere gegevens.
Waarom heeft de minister niet cijfers ge
geven over onderhoud en exploitatie?
Alleen wanneer die bedragen bij de totale
kosten werden geteld, kunnen wij nagaan
wat deze zijn,
Spr. kan een vlootplan, zooals hier is
voorgesteld acepteeren, maar een volledig
financieel plan had men moeten geven. Zoo
veel mogelijk moet de Kamer geregeld kun
nen nagaan hoet het met de uitvoering der
wet staat. Spr. is het met den heer Bomans
eens, dat de vloot hier te lande zoo klein
mogelijk zij.
De verdeeling der kosten tusschen Neder
land en Indië acht hij niet billijk. Het gaat
niet aan, dal Indië een deel van de verde
diging van Indië zal dragen.
De heer DECKERS (R. K.) acht herstel
van de vloot gewenscht. Echter meent hij,
dat het financieel perspectief wel verbeterd
kan worden, waardoor de waarde van de
vloot zal stijgen. Met name wijst spr. op de
personeelsorganisatie: de verhouding tus-
schen de getallen voor Indië en voor Neder-
R, K. LIEFDEWERK
VOOR WOONWAGENS- EN
SCHEPENBEWONERS.
Te Utrecht heeft dezer dagen plaafs ge
had de federatievergadering van het R. K.
Liefdewerk voor woonwagens- en schepen
bewoners.
Vertegenwoordigd waren de diocesen
Utrecht, Den Bosch, Breda en Haarlem,
Medegedeeld werd, dat in het af geloopen
jaar de Bisschoppelijke en Koninklijke
goedkeuring verkregen is op de statuten
der federatie en dat in de bovengenoemde
bisdommen een diocesane bond is opgericht.
Het bestuur onderging eenige verande
ring, doordat mej. de Meester en mej. Düt-
ting door drukke werkzaamheden genood
zaakt waren te bedanken. Gekozen werden
mej. Tilman en mej. v. d. Bilt; de laatste als
secretaresse.
Wat de financiën betreft, werd medege
deeld, dat de kas een batig saldo heeft van
,f 51.50. De nog schuldige contributie wordt
kwijtgescholden en alle diocesane bonden
moeten voor 1 Januari 1924 20 aan de
penningmeesteresse van de federatie afdra
gen voor 't jaar 19231924.
Besloten werd, dat de geestelijke adviseur
der federatie, in overleg met de geestelijke
adviseurs der diocesen, een kerkboekje zal
samenstellen, bijzonder geëigend voor de
woonwagenbevolking. Een kleine katechis-
musuitleg, gevolgd door eenvoudige gebe
den. zal de inhoud zijn.
Om eenheid te krijgen in het katechis-
musonderricht, werden eenige boekjes voor
zelfstudie aanbevolen.
In den loop van het jaar zal een uittrek
sel verschijnen van de Woonwagenwet, be
nevens een beknopte uitleg.
Ook zal er een familieboekje gedrukt
worden, waarin moet worden aangeteekend
huwelijk der ouders, Geboorte, Doopsel,
eerste H. Communie en Vormsel van ouders
en kinderen. Deze boekjes zullen de thans
in gebruik zijnde kaarten vervangen.
Besloten werd, dat iedere afdeeling c/:i
de twee maanden aan de secretaresse vat
den diocesanen bond een lijst zal inzenden
met naam, geboorte, huwelijk, doopsel,
eerste H. Communie en Vormsel van de ge
zinnen, die in dien tijd in die "laats gestaan
hebben. Het voornaamste zal dan door de
secretaresse voor het centraal kaartregister
opgestuurd worden.
Besloten werd verder het werk te vev
melden in den Pius-almanak.
Betreffende het onderwijs, werd besloten
in plaatsen, waar de wagens zeer kort
staan of te ver van de school, om deze te
bezoeken, den inspecteur van het onderwijs
verlof te vragen, deze kinderen met gods
dienst-onderricht en elementair onderwijs tc
mogen bezighouden, desnoods door iemand
zonder akte, om zoo het straatloopen dezei
kinderen tegen te gaan.
Voor de oudere jongens werd nog gewe,
zen op vakopleiding door een baas, en voor
de oudere meisjes op het beroep van dienst
meisje en werkster.
Daarna werd de vergadering gesloten.
SPOORWEGRAAR
Bij bschikking van den Minister van Wa
terstaat is de nieuwe - oorwegraad voor
den tijd van drie jaar benoemd.
Voorzitter is de heer A. H. W. v. d. Vegt,
hoofdinspecteur-generaal der Spoor- en
Tramwegen.
Van de katholieke organisaties hebben
zitting: J. Hellemons, voorzitter van den
Ned. R. K, Bond van Spoor- en Tramweg
personeel St, RafrUtrecht; A. F.
Koenders, algemeen voorzitter der Ned, R.
K. Vereeniging van Handelsreizigers St.
Christoffel te Utrecht,
BEZUINIGINGSVOORSTELLEN DER
REKENKAMER.
De Rekenkamer heeft tot de Tweede Ka
mer een brief gericht, ten geleide van af
schriften van een briefwisseling der Reken
kamer met de Regeering, waarvan kennis
neming van nut zou kunnen zijn bij de be
handeling der Staatsbegrooting voor 1924.
Deze briefwisseling betreft: le korting cp
salaris voor gevangenispersoneel, enz. we
gens geneeskundige behandeling van Rijks
wege; 2e het nijverheidsonderwijs; 3e op
heffing van het boekenfonds, enz. aan de
Militaire Academie; 4e subsidie voor ijsop-
ruiming in het Noordzeekanaal.
Op voorstel van den voorzitter zijn deze
stukken gesteld in handen der commissiën
voor de betreffende begrootingshoofdstuk-
ken.
TtIT1IkM /Ëk W
M3 Jjj mjj JhL JWJLim.1^1
Regenjassen.
*MAN
Regenmantels
BEEKMAN
■BS^gcsazBragsT
83555ÜE3I
4
