Hongaarsche kinderen
ter audiëntie bij Z. D.fi
Monseigneur A. J. Cal-
lier, Bisschop v. Haarlem
Het Hoogoven-en Staal
bedrijf.
Woningbouwvereniging
„Vesta" in liquidatie.
WARMOND.
VELSEROORD.
HEEMSTEDE.
HEEMSKERK.
HAARLEM.
Plotselinge dood.
Personalia.
Een schadepost.
Loos alarm.
Verlies van f 3600.
Waar zijn de gelden gebleven?
De verloren 3600 worden rente-
gevend aandeel der leden van
„Vesta" in een nieuw op te richten
woningbouwvereniging, indien de
oprichting daarvan siaagt.
Een uitstapje in de wereldruimte.
Inleiding tot een R. K. Volks
universiteit.
MUZIEK.
VAN HET KANTONGERECHT.
Faillissementen.
De uitbreiding der gemeente
Haarlem.
Een verbetering.
W. L. Schram.
Excursie.
R.-K. Schoolvereeniging.
Fabricatie van 35 millioen M3. gas.
Spoedige inwerking treding,
BURGERLIJKE STAND.
Optochten op Zondag.
Kaïner van Koophandel.
Beriehl
[@13 ui! ©Rï® ¥03lg®
oplage.
S. K. Volksbond. In de vergadering van
de afdeelrng verden de finandeede verslagen
uitgebracht, die een saldo aangaven voor de
kas der afdeeling. een bedrag van 288 en
voor het ziekenfonds een bedrag van f 968.
Dank verd gebracht aan de firma Schou
ten voor haar levering van anthraciet, die
als zeer coulant werd geprezen. Door den heer
v. d. Pullen, directeur van de Volksspaar-
bank werd een uileenzc! ting gegeven van hel
spaarsysteem en hel z.g belasting sparen.
Medegedeeld werd, dal evenals andere ja
ren wederom voor de kinderen der leden een
St. N'itolaasfeesl zal worden gehouden.
Na de rondvraag, die geen belangrijke
kwesties ter sprake bracht, werd de verga
dering gesloten.
Ledenvergcdcfinr/ Mariavereenhjina.
Maandag lueld deze jonge vercenigiug haar
eerste ledenvergadering in 'l SI. I:idelis-ge-
hoirw, welke tamelijk goed bezl was.
De presidente, mej. Steemneyer-La Grand
opende de vergadering met den elirisielijken
groet en heette allen welkom, waarna zij den
Kerw. Pater Thcodorius hartelijk feliciteer
de, ook namens de leden, met zijn benoe
ming tol geestelijk adviseur der vereer.'.ging.
Spr. dankte levens Zijn Eerw. voer al zijn
moeite en werken en hel lol stand brengen
van do M. V., daarbij den vvensch uitende,
dat de geestelijk adviseur nog lang met de
M. V. zou mogen samen wet ken.
Hierna dankte ZijnEerw. de presidente voor
de hartelijke woorden, tol hem gericht. Spr.
zou, met Gods hulp. al liet mogelijke hijdra-
gen tot heil en bloei van de vereeniging.
De agenda werd vlug afgewerkt.
Voor de SI. Anna-Vereeniging hadden zich
opgegeven 34 gezinnen met te /.amen 120
kinderen,
De geestelijk adviseur sprak nog een harte
lijk woord van opwekking en over liet grooie
nut van de drankbestrijding.
De vereeniging mocht zich verheugen, weel
een nieuw lid in Ie mogen schrijven.
Hierna slool de presidente de vergade
ring op gebruikelijke wijze.
uljqarten. Kastanjeboom-Vriendenkring.
Dinsdagavond is aangevangen met de massa
kamp tusschen bovengenoemde clubs, waar
in café De Kastanjeboom gespeeld werd tus
schen de eerste vijftallen.
De heer W. Kobus, no. 1 van de Kastanje
boom, en in Haarlem en Oijist. bekend als
een der beste spelers, was er zóó slecht in,
dat hij in 15 beurten het niet verder bracht
dan 54, waarbij nog een serie van 25. Zijn
partner W. Verheyde was er beter in, begon
met 19, daarna 30 en maakte in 16 beurten
de 125 vol.
De partij P. KobusR. van Lunenburg
was zeer spannend. Kobus maakle de 3c
beurt een serie van 31, waarop Lunenburg
de 5e beurt antwoordde met 40. Eindstand
124125 in 22 beurten.
De overige partijen waren:
Yriendenkr.Kastanjeb.
H. GiljanW. v. Raalte 125— 55 in 27 b.
F. v. d. BergJ. Molhman 108125 in 45 fa.
N. v. TunenB. de Zwart 76125 in 45 b.
Totaaluitslag 559483 in het voordeel van
Vriendenkring.
Vrijdagavond wordt vervolgd in het calé
.an Vriendenkring fusschen de 2e vijftallen.
Underling veefonds. Maandagavond
hield ons Onderling Vcefonds ten locale van
den heer C. Groenland te Noorddorp hare
jaarvergadering. De heer C. Baltus opende
de bijeenkomst.
Van de 280 leden hadden er ƒ80 de pre
sentielijst geteckend.
De heeren P. Klaasse en Jac. Beentjes
brachten een goed gunstig verslag uit der
boeken van den penningmeester.
De heeren J. van Lieshout en J. Fermes
werden benoemd tol het nazien der reke
ningen van het atgeloopen boekjaar.
Uit het verslag van den penningmeester
bleek, dat de inkomsten bedoegen ƒ5134,68
en de uitgaven 5092.70. batig saldo 41 98.
De voorzitter werd herkozen, evenals de
aftredende bestuursleden de heeren J. Duin
Az. G. Beentjes Jr. en A. Brakenhof.
De heer J. Sennege vroeg in zake onver
plichte uitkeering aan R. van Til hoe het
bestuur in deze gehandeld had.
Geantwoord werd, dat het bestuur naar
recht en plicht gehandeld had en dienten
gevolge niet van haar standpunt wijken
mocht.
Nog vroeg de spreker hoezeer hij het
bestuur in zake haaf handelingen prees
om het daggeld uit een zuinigheidsoogpunt
te verminderen, waarop de voorzitter ant
woordde, dat hier van vermindering geen
sprake meer kan ziin
Daarna sluiting.
Gistermorgen ging de heer O., wanende
in „Johannes de Deo", een wandeling, na
ken. Onderweg voelde hij zich niet wel wor
den en ging den winkel van den heer W. in,
om even uit te rusten. Onmiddellijk werden
dokter en geestelijkheid gewaarschuwd. Bei
den waren spoedig ter plaatse, doch slechts
de dood kon worden geconstateerd.
Het lijk is naar het ziekenhuis „St. Johan-
pes de Deo" overgebracht.
Te Amsterdam slaafden voor het examen
tvrije- en ordeoeleningen de heeren P. Klomp,
F. W. Krens en M. W. Krui.ska.mp, alhier.
De heer G. Scholte van Groningen is be
noemd als hoornist bij de Haarlemsche Or-
kestvereeniging.
0!' fc Dinsdag 23 October, om 12 uur,
zijn een viertal der in Haarlem geplaatste
Hongaarsche kinderen door Z. D. H. Mgr. A.
J. Callier in audiëntie ontvangen. Het waren
4 meisjes in den leeftijd van 5. 7, 10 en 13
)aar, keurig en allerliefst door hunne pleeg
ouders in een wit kleedje gestoken. Zij wa
ren vergezeld en werden aan Mgr. voorge
steld door de hier ter stede vertoevende
Hongaarsche onderwijzeres Mejuffr. Roz.sika
Schirilla. Het doel van dit bezoek was, om
aan Monseigneur, namens al de hier aanwe
zige Hongaarsche kinderen de gevofelens te
vertolken van den grooten eerbied en inni-
gen kinderlijken dank, voor al hetgeen Mon
seigneur heeft gedaan en nog doet, om den
grooten nood waarin Hongarije en zijne be
woners Priesters en leeken, groot en
klein zich bevindt, te lenigen.
Met de grootste liefde en de meest min
zame welwillendheid heeft Monseigneur de
kleinen ontvangen, en nadat allen voor den
Bisschop geknield, den ring hadden gekust,
sprak eerst Mejulfr. Schirilla eenige woor-
aen van eerbied en dank. Toen kwam de
beurt aan de kleinen, en terwijl zij aan Mon
seigneur een prachtig bloemstuk aanboden
in de Hongaarsche kleuren wit de kleur
der onschuld, rood de kleur der liefde, en
groen het zinnebeeld der hoop werd door
een hunner, in de Hollandsche taal Monseig
neur aldus toegesproken:
„Monseigneur! Mij valt de groote eer te
beurt om Monseigneur, in naam van alle
Hongaarsche kinderen te Haarlem, te dan
ken, dat wij door U, zoo vele liefdevolle
pleegouders gevonden hebben Mijne Hol
landsche taal is nog te gebrekkig om U onze
gevoelens te vertolken, maar dat de na
tionale kleuren van ons arm land tot u
spreken van ons geloof, vertrouwen en
dankbaarheid.
De goede God moge !J alles ruimschoots
vergelden."
Zichtbaar was Monseigneur getroifen door
dit liefdeblijk, door deze toespraak, en on
derhield zich alsnog eenigen tijd met de kin
deren op zijn bekende liefdevolle vaderl.jke
wijze.
Ten slotte ontvingen alle den Bisschoppe-
lijken zegen. De audiëntie was hiermede be
ëindigd. Voorzeker een heugelijke dag voer
de Hongaarsche kinderen, maar ook voor de
pleegouders!
Wanneer ons hoogste Kerkelijk Gezag cp
dusdanige wijze zijn liefde en medeleven
toont me' de arme Hongaarsche kleinen, dan
kan het niet anders, of het zal voorzeker
voor de pleegouders eene aansporing zijn,
hun schoone opofferende taak voort te zet
ten. Moge nog vele ouders zich geroepen ge
voelen de liefde van hun medelijdend hart
uit te storten, en zich bereid verklaren een
Hongaarsch kind tijdelijk in hun huis cp te
nemen.
Dinsdagavond omstreeks 7 uur reed een
handkar, beladen met flcssclten wijn in oen
gat. dat in de bestraling was gemaakt voor
werkzaamheden der G. E. W. De kar dompte
en 20 flesschien braken.
Volgens den bestuurder van den handwa
gen was bij do gevaarlijke plek geen. of
slechts zeer onvoldoende licht geplaatst.
Omtrent S uur Dinsdagavond werd door
den gerant van bet Parkhotel aan de Park
laan brand gemeld op het Phoenix-terrein.
Do Slat' van de brandweer was spoedig
aanwezig, doch het bleek, dal van brand
geen sprake was. Wel sloegen uit een schoor
steen van de werkplaatsen van die flirma Hi-
Inrius eenige vlammen, maar dit is bij de
werkzaamheden, die daar worden verricht,
n.l. hel tin smelten, gewoonlijk het geval.
Dat onder de vele woningbouwvereeni-
gingen, die in penibele omstandigheden
verkeeren, de woningbouwvereniging
„Vesta" een al heel droevig figuur maakte,
was, naar men ons mededeelt, onder vele
belangstellenden reeds geruimen tijd be
kend.
Thans echter is onherroepelijk het laatste
uur van deze onderneming geslagen.
Over deze aangelegenheid deelde de heer
R. H. Rooda, accountant, ons het volgende
mede:
Zij werd opgericht ongeveer Augustus
1921 door de gebr, H. en A. Evelijns en hun
zwager M. Ockeloen.
De laatste, die bestuurslid was van de
woningbouwvereniging „Eigen Haard-
Trampersoneel" bracht deze vereeniging
in kennis met de gebr. Evelijns, waarvan de
een, A. Evelijns, aan deze vereeniging ver
benden werd, maar daar al spoedig, omdat
met zijn werkwijze (hun systeem is: bouwen
in eigen beheer, zonder architecten, zonder
uitvoerders, enz.) in de praclijk niet kon
worden ingestemd, werd ontslagen.
Zooals gezegd, met den lieir Ockeloen
lichtten toen de gebrs. Evelijns zelf cene
bouwvereniging „Vesta" op, waarvan se
cretaris werd de heer A. Hensen Jr.
Door de leden werden aandeden van
25,genomen, terwijl de vereeniging ver
dere gelden tot bedragen van eenige hon
derden guldens per persoon leende tegen
schuldbewijs.
Andere vereenigingen touchceren eebter
zulke gelden niet (zooals nu ook weer het
geval zou zijn bij de straks te bespreken
nieuw op le richten vereeniging); wel ech
ter deed dit „Vesta."
Wanneer een woningbouwvereniging den
benoodigden grond bezit, gesft het Rijk pas
premie.
De toegezegde premie van 500 per wo
ning werd door het lange traineeren door
„Vesta" vervallen verklaard, terwijl nu nog
slechts per woning 300 beschikbaar is.
4000 was reeds grstort in voorkoop
voor het terrein hoek Jan Gijzenvaarl-
Rijksstraatweg te Scho en. maar de defini
tieve koop kon nog nice doorgaan.
In September 1922 werd nu door het Be
stuur besloten tot het cmittcercn van een
premie-obligatie-leening groot 200 000 in
20.000 coupures van 10.met een totaal
bedrag van 100.OC0, zegge honderddui
zend gulden aan premiën.
Dat voor het welslagen van deze lecning
niet op 'n dubbeitie gezien werd, bewijst
wel, dat drie van de bestuursleden
den boer op gingen om deze obligaties te
plaatsen, waarvan alleen de heer H. Eve
lijns 700 declai eerde aan hotelkosten,
salaris, enz. voor deze rcclan-.c-eampagnv.
Verder werd er reclame gemaakt door sand-
wich-mannetjes, in bioscopen, enz.
Bij den heer Ockeloen was het kantoor
gevestigd, (oorspronkelijk in een woning
van Eigen Haard, en daar het hierdoor en
eveneens doordat O. nog bestuurslid was
van Eigen Haard, scheen, alsof de actie ei
genlijk onder deze vereeniging thuis be
hoorde, moest O. uit deze laatste functie
ontslag nemen).
Aan bureau-onkosten declareerde de heer
O, pl.m. 300.
Intusschen slaagde, trots deze belangrijke
onkosten, de premieleening maar niet, wat
wel blijkt uit 't feit, dal de schuld aan derden
(de schuld aan de leden bedraagt 3875.
met inbegrip van de geplaatste obligaties
en onder aftrek van de bezittingen der ver
eeniging. 2000.bedraagt!
Nader deelde ons de heer Rooda mede,
dat het bedrag der geplaatste obligaties
1340.bedraagt.
Het is dan ook te begrijpen, dat de eerste
trekking, die op 2 Januari 1923 zou plaats
hebben met (volgens prospectus) 1 premie
van 6000.10 premiën van 250.10
premiën van 150.30 premiën van
50.100 premiën van 25.en 100
premiën van 20,niet kon doorgaan.
Daarbij komt nog, dat, zooals de heer
Rooda ons vertelde, sommige ontvangsten
in de boeken blijkbaar niet verantwoord
zijn.
Voor het houden van conferenties in
Haarlem of Schoten berekenden de Be
stuursleden 7.50, 8.10.enz. per
persoon per conferentie of per 2 gecombi
neerde conferenties, voor een conferentie
in den Haag 12enz.
In totaal bracht dit Bestuur, behalve de
4000.storting op den nog steeds niet
in eigendom verkregen grond, ongeveer
3600.naar de heer Rooda ons mede
deelt, zoek aan diverse onkosten of niet
verantwoorde gelden.
In Januari en Februari van dit jaar heeft
zich, toen commissarissen het met het be
leid van het Bestuur niet eens meer waren,
een heel bespottelijke toestand voorgedaan.
Commissarissen schorsten het Bestuur.
Het Bestuur belegde wederrechtelijk een
vergadering en liet commissarissen schor
sen.
Door commissarissen werd toen weer een
vergadering belegd om het Bestuur te doen
ontslaan, maar daar niet genoeg leden aan
wezig waren, kon dit eerst op een volgende
vergadering definitief geschieden.
Daar werd een nieuw Bestuur gekozen:
bet oude hield de bescheiden vast en een
tijdlang regeerden twee besturen, totdat op
een vergadering op 13 Maart beide bestu
ren, nadat door een advocaat den chica
neurs de pen op den neus was gezet, ont
slagen werden, en weer een nieuw gekozen,
waarin verscheidene der oud-commissaris
sen zitting kregen met als president-com
missaris den heer Rooda, accountant.
Intusschen heeft dan nu, om aan den on
mogelijk te houden toestand der vereeniging
een einde te maken, de heer Rooda eene
circulaire tot de aansprakelijke leden ge
richt.
In deze circulaire worden de leden voor
de keuze gesteld tusschen faillissement,
waarbij elk voor 58. plus 50 pet. kos
ten, dus ongeveer 87.totaal aansprake
lijk zal zijn óf wel liquidatie, waartoe ieder
zijn aandeel tot 58.zal hebben te storten.
In het laatste geval kunnen de 2000.aan
derden worden afbetaald, en kan men een
nieuwe vereeniging oprichten, waarin de
leden met de aldus door hen bijeengebrachte
2000.plus 3875.als rentegevende aan-
deelen deelnemen.
Daartoe moeten zij echter nog 6000.
bijeenbrengen, die de nieuwe vereeniging
noodig heeft, door zelf te storten en andere
leden te winnen.
Een bijgevoegd prospectus voor de nieuwe
vereeniging „Luctor et Emergo" houdt o. a.
de bepalingen, dat ieder lid een aandeel van
10.houden moet, terwijl zij verder spaar-
brieven dienen te nemen van 100.die
belegd worden in hypotheken en vaste goe
deren.
Deze vereeniging wil dan aankoopen het
terrein Jan Gijzenvaart, hoek Rijksstraatweg,
B. 1203, waarop 16 heerenhuizen en 70 ar
beiderswoningen kunnen worden gebouwd.
De kostende prijs van de laatste zal 3800
bedragen. Voor den aankoop heeft de ver
eeniging 12000.- noodig, terwijl het
restant, als hypotheek gegeven wordt, 6000
van dit bedrag moet worden bijeengebracht
door de leden, terwijl de vereeniging reeds
over 6000.beschikt.
Wie het meest heeft gestort, krijgt het
eerst een woning toegewezen, 400.zal
daarbij wel het minimum blijken.
Zulk een woning van 3800.waarop
400.is gestort, doet dan 6.45 per week
aan huur, welk bedrag na ieder jaar met
ong. 10 ets. vermindert.
Het kantoor dér vereeniging is voorloopig
aan het adres van den heer R. H. Rooda,
accountant, Vrouwehekstraat 95, die voor
loopig als administrateur optreedt, en waar
inlichtingen te verkrijgen zijn.
Op een dezer dagen met de leden gehou
den vergadering werd tot liquidatie en zoo
mogelijk tot oprichting der nieuwe vereeni
ging besloten.
In de 6000.waarover deze ver
eeniging reeds beschikt. en waarbij
6000.nog moet worden bijeengebracht,
is, naar de heer Rooda, ons verduide
lijkt, begrepen de reeds gestorte som
van 4000.terwijl 2000.ongeveer
het aandeel der nieuwe vereeniging in
bezittingen enz. der oude bedraagt.
Het is echter wel te betwijfelen, of vóór
13 November, waarop de bewuste bouw
grond in veiling komt, voor 6000.in de
nieuwe vereeniging zal zijn deelgenomen.
Dan zijn er voor de nieuwe vereeniging
nog de ongunstige omstandigheden, dat,
wanneer zij kan worden opgericht en de
grond wordt aangekocht, deze nog bouwrijp
moet worden gemaakt, wat 6.a 7.—
per vierk. M. kosten zal, terwijl misschien
nog een kostbare schoeiing langs de Jan
Gijzenvaart zal moeten worden aangebracht,
ofschoon daar misschien ook middelen zijn
om dit laatste te ontgaan.
Intusschen is dit avontuur voor hen, die lid
willen worden van een bouwvereeniging,
misschien een les, om eerst zich van zulke
zaken op de hoogte te stellen bij deskun
digen en vooral te eischen, dat hun gelden
gestort worden bij een notaris of op een
bank, en niet eerder door de vereeniging
worden getoucheerd dan na den afbouw.
PROF. VERSCHAFFELT.
In het Staatsblad van Zaterdag werd be
kend gemaakt, dat aan de Gentsche Univer
siteit o. m. benoemd is tot hoogleeraar in
proefondervindelijke physica onze stadgenoot
de heer J. E. Verschaffelt.
De benoemde zal het professoraat aan
vaarden.
Prof. Verschaffeit is Belg en werd 28
Januari 1870 te Gent geboren. Na het Lyce
um aldaar te hebben bezocht, ging hij stu-
deeren aan de Gemeente Hoogeschool. Daar
kreeg hij een beurs aan de universiteit te
Leiden en na aldaar een jaar te hebben ge
studeerd, werd hij assistent bij prof. Kamer-
lingh Onnes. Gedurende zeven jaar was hij
vervolgens leeraar in de wis- en natuurkunde
te Dordrecht. Daar kreeg hij in 1906 zijn be
noeming tot hoogleeraar in de natuurkunde
aan de Vrije Hoogeschool te Brussel. Tot 1914
nam hij deze functie waar. Tijdens den oorlog
ging hij naar Nederland. Wel bleef hij hoog
leeraar maar omdat hij iets te doen wilde
hebben werd de professor weer assistent bij
prof. Onnes.
Van 1918 tot 1920 is hij weer naar Brussel
gegaan.
Hij vestigde zich daarna te Haarlem en
was alhier werkzaam als redacteur van de
Hollandsche Maatschappij van Wetenschap
pen.
EEN VERBETERING.
In de Wijde Steeg vlak over de Grave-
steenenbrug is men bezig den zoogen. schui
nen onderkant van den muur weg te breken,
waardoor de straat verbreed wordteen
goede verbetering.
Dinsdagavond heben wij met den heer
Geerling en een zeer klein auditorium op
populair-wetenschappelijke wijze een uit
stapje in de wereldruimte gemaakt, hetgeen
voornamelijk bestond uit een vluchtig be
zoek aan de meest bekende planeten en
sterren van het heelal.
Alvorens tot de beschouwing hiervan
over te gaan, zagen wij in het kort het ont
staan der aarde, de eerste tijdperken en
eenige voorhistorische monsters, zooals de
Ichthyosaurus, Plesiosaurus, Stegosaurus en
meer dergelijke heeren.
Vervolgens bezochten wij de zon, waar
van ons de belangrijkheid werd getoond en
zagen wij haar vlekken, wier verschijning
dikwijls op zeer treffende wijze samenvalt
met geweldige gebeurtenissen op onze
aardbol, zooals b.v. de ramp in Japan, toen
eenige zeer groote vlekken op de zon waren
le zien.
Wij zagen protuberanzen, fakkels en de
corona der zon. Deze laatste is een sterke
lichtglans om de planeet, waarneembaar bij
een zoneclips. Het zonnespectrum, dit is de
ontleding van het zonnelicht, zagen wij in
al zijn kleurschakeering.
Dan wandelden we naar de Maan, (figuur
lijk! figuurlijk!), waarvan we zeer mooie af
beeldingen en landschappen zagen en maak
ten een geheelen dag op de Maan mee, het
geen mechanisch zeer aardig was gecon
strueerd.
Na de pauze was een bezoek aan de
overige leden van ons planetenstelsel aan
de beurt.
We zagen Mars, met zijn beruchte kana
len van ettelijke honderden kilometers
breedte, wandelden langs Jupiter en Satur-
nus en kwamen dan aan de zwervers, de
„buitenbeentjes", die ook in de wereld
ruimte evenzeer worden aangetroffen, als
hier op net ondermaansche.
We berekenden met den heer Geerling
het aantal sterren on ongeveer anderhalf
milliard, waarbij we het aantal uitgedoofden
maar niet meetelden.
We kwamen langs den Grooten en den
Kleinen Beer, Orion, den Melkweg, sterren-
hoopen, veel gelijkend op mieren'noopen,
nieuwe sterren enz te veel om op te som
men.
Over 't geheel een interessante tocht met
uitstekende leiding. Jammer, dat er niet
meer belangstelling was. Misschien is 't
beter hedenavond, wanneer de heer Geer
ling een reprise van zijn lezing geeft.
Wij kunnen een bezoek wel aanbevelen.
Gedurende den atgeloopen zomer zijn be
sprekingen gehouden om te komen tot op
richting van een R. K. Volksuniversiteit hier
in Haarlem.
Hierbij bleek eoHter, dat men bevreesd
was hiervoor een nieuw orgaan in het le
ven le roepen, met alle risico, die aan hel
geven van een Volksuniversiteit verbonden is.
Men heeft echter getracht op deze wijze een
oplossing Ie verkrijgen, dat verschillende ver
eenigingen cursussen zullen organiseeren en
de risico daarvan zullen dragen.
Aan deze cursussen zullen eehler ook mol
leden als toehoorders kunnen deelnemen.
Binnenkort zal een volledig programma
van de te geven cursussen verschijnen.
Den velen echler, die zeer zeker mei genoe
gen zullen deelnemen aan een of meer cur
sussen, vermelden wij nog de volgende bij
zonderheden met de opwekking zich zoo
spoedig mogelijk aan te melden.
Cursus in kunst der Chr. Oudheid.
Op Donderdag 8 November wordt een cur
sus geopend door den welbekenden heer Dr.
Xavier Smits, die aan de universiteit te Leu
ven jxromoveerde tot doctor in de Historie
en de Oudheidkunde, lid der provinciale
commissie lot bewaring en bescherming van
monumenten in Noord-Brabant.
Deze cursus zal behandelen de kunst der
Christelijke Oudheid, zoo mogelijk wordt er
een excursie aan verbonden.
Gegadigden kunnen zich hiervoor aanmel
den bij de R. K. Bibliotheek en Leeszaal,
Junsstraat. Hel cursusgeld bedraagt 8.
Letterkunde.
Door Dr. Jos. Vamlervelden, bibliotheca
ris der R. K. Bibliotheek en Leeszaal, wordt
een serie lezingen georganiseerd met voor
drachten over cultuur-historische fragmen
ten. De eerste lezing zal plaats hebben op
Maandag 12 November. Het cursusgeld be
draagt 3. Inschrijvingen kunnen monde
ling of schriftelijk geschieden aan de R.K.
Bibliotheek.
Moeder schapszorg.
Tenslotte wordt een cursus gehouden over
Moederschapszorg door den R.K. Vrouwen
bond. Vootr dezen cursus kan men zicli aan
melden bij den R.K. Vrouwenbond of aan
de R.K. Leeszaal. Cursusgeld f 2.
Wij sporen een ieder aan zich voor een
of meer dezer cursussen op te geven.
VIOOLAVOND ERNA RUBINSTEIN.
Gem. Concertzaal.
Onze meening omtrent de violiste Erna Rubin
stein is dezelfde gebleven als die, welke wij
eenige jaren geleden, toen zij bier als won
derkind oplrad, neerschreven, n.l. dal zij alle
quaBleiten als violiste bezit, doch als kunste
nares niet de gaven heeft om haar hoorders
te verwarmen. Haar mooie viool, haar goede
vil)rato, alsmede haar gave techniek, zijn
alle factoren, die den hoorders boeien, doch
er moet meer zijn, er moet ziel in het spel
Van den kunstenaar zijn, en diie hebben we
in het overigens virtuose spet van deze violiste
gemist. Ook voelt zij nog weinig voor nu
ancen, hetwelk men toch van een violiste
niet wereld reputatie mag verwachten. Haar
spel werd luisterrijk versierd door het schit
terende pianospel van den heer Nikolaus
Schwalb, ja wel eens overtroffen.
In de sonate, een nog weinig bekend opus
van een Hongaar Leo Weinet', gaf deze pi
anist althans briljant spel te genieten.
De compositie zelve is een voor deze Hon
gaarsche vertolkers uitstekend stuk, waarin
zij de eigenaardige ty Mimiek prachtig deden
uitkomen. Hun samenspel was af, terwijl de
pianist, soms solistisch optredend, een pnacb-
tig staaltje van zijn oclavenj techniek deed
hooien.
Deze zonale, met hot prachtige A. dur
concert van W. A. Mozart, de hoofdschotel
van dezen avond vormende, zal een reper
toire stuk van de grooie violisten worden.
Het laatste gedeelte is evenwel sterk onder
Brahms invloed gecomponeerd.
Zij, dlie het piano-quintet van dezen groot
meester kennen, zullen althans in de laatste
salz een bijna paralel thema met deze com
positie hebben gehoord.
liet belangrijkste van den avond was de
vertolking van het concert in A. gr. t. van
Mozart. Dit werd mot fijne kunstzin door do
vertolkster voorgedragen, vooral het tempo
di Menuelto was pittig en elegant.
Na de pauze eenige muzikale onbenullig
heden, die door de schitterende techniek van
de verlolkste.r hoewel door de vocht haar
snaren jammerlijk zakten en daardoor niet
alles vlekkeloos was, niet nalieten bewonde
ring te wekken.
Haar succes was dan ook uitbundig, zoo
groot zelfs, dat zij nog een .ander onbenullig
heidje, doch met prachtige flaguoletlen
techniek toe moest goven.
Waarom spelen grooteren dikwijls voor
leege zalen? vroegen wij ons af.
Zou hel antwoord niet luiden, omdat wij
met een vrouwelijk wonderkind le doen heb
ben?
K. H. KERKHOFF.
„Barbaarsch" Heemskerk.
Mogen we den Heemskerkschen veld
wachter Boersma gelooven, dan is het in
Heemskerk des avonds dikwijls niet pluis.
De opgeschoten jeugd houdt er een onge
oorloofde methode van baldadigheid op na,
waarvan vele rustige Heemskerkers en
voorbijgangers overlast ondervinden.
Zoo heeft een van de belhamels, P. J. E„
cp 12 September een kat gegooid in de
richting van de fietsende juffrouw, Elisabeth
Agatha B. Dit had tot gevolg, dat vol
gens de dagvaarding deze kat op den
rug van Elisabeth Agatha terecht kwam,
waardoor gevaar of nadeel kon worden te
weeggebracht.
De Ambtenaar eischte voor deze snoode
daad 15 boete of 15 dagen hechtenis,
onder, aanzegging aan beklaagde, dat nauw
keurig zou worden toegezien en bij herha
ling hechtenis zou worden gevraagd. De
kantonrechter veroordeelde den waardigen
nazaat van Dik Trom tot 15 boete subs.
10 dagen hechtenis.
Voorts namen de traditioneele overtre
dingen de aandacht in beslag.
Dinsdag werden in staat van faillissement
verklaard: L. P. Harren, bierhandelaar, wo
nende te Beverwijk, Zeestraat 72; curator
mr. F. Heemskerk.
Hein Hooyberg, veehandelaar, wonende te
Ilpendam; curator mr. H. Tuymelaar,
C. G. de Nys, bloembollenkweeker, wo
nende te Hillegom; curator mr. dr. W. P. Vis.
L. van Delft Jr., wonende te Zaandam,
Czaar Peterstraat 74 a; curator mr. J. H,
Monnik.
De Commanditaire Vennootschap Sipkes
Jam Fabriek, fa. Corn. Sipkes, gevestigd te
Boskoop en haren beheerenden vennoot
Feiko Sipkes, wonende te Haarlem. Kouden
Horn 34; curator mr. P. Tjeenk Willink.
W. S. P .Klein, reiziger wonende te Haar
lem, Schermerstraat 9; curator mr. F. Heems
kerk.
Rechter-commissaris in alle faillissementen
j-hr. mr. R. de Marees van Swinderen.
Geëindigd werden de faillissementen, door
verbindend worden der uitdeelingslijst: 1c.
A. L. van Bakcl, kruidenier te Schoten;
2e. A. F. van Basten te Heemstede; 3e.
P .Chudron, groenen- en fruithandelaar te
Haarlem; 4e. P. Vrijburg, in leven tim
merman en mole-maker te Oud Ade; 5e.
W. v. d. Water, expediteur te Hoofddorp.
In het voorloopig verslag van de Staats-
begrooting, Hoofdstuk V, Binnenlandsche
Zaken en Landbouw, is de vraag gesteld, in
welk stadium thans de voorgenomen uit
breiding van het grondgebied der gemeente
Haarlem verkeert.
Vanwege de gemeente is Unen bezig met
het verbreeden der trottoirs op de Rivier-
vischmarkt langs de Groote Kerk. Daar deze
tot dusver zeer smal waren en de tram daar
dicht langs ging, was het verkeer daar ter
plaatse niet van gevaar ontbloot en mag de
thans aan te brengen verbetering een goede
genoemd worden.
Het oud-raadslid, de heer W. L. Schram,
werd dezer dagen op den Nieuwen Zee.veg
onwel, waardoor hij kwam te vallen. Zijn
toestand was zoodanig, dat hem door dm
dokter eenigen tijd rust is voorgeschreven.
De toestand is nu vooruitgaande. Zijn
functie als ambtenaar van den Burgerlijken
Stand wordt nu door een ander waargeno
men.
Daartoe welwillend in de gelegenheid ge
steld, bezocht een klas leerlingen van de
Ambachtsschool onder leiding van eenige
leeraren de maohine-fabriek van J. F.
Reijkers, Oranjestraat, alhier.
O.m. trok een der pas voltooide moderne
machines op wasscherijgebied de aandacht.
De inrichting en werking van het ver
warmd oppervlak, het doel van de doorge
voerde lucht, bleek in alle opzichten zeer
duidelijk.
Ook de beteekenis en de constructie van
de verschillende onderdeelen trok aller be
langstelling.
Door de leerlingen is het geheel goed be
grepen en dit uitstapje mag dan ook voor
hen als zeer nuttig beschouwd worden.
De heer J, Roodnat, die is afgetreden als
hoofd, van de school der R.-K. Schoolver
eeniging aan de Crucquiusstraat, is benoemd
tot bestuurslid dezer Schoolvereeniging.
Aan de overzijde van het Noordzeekanaal
noord-westelijk van Velser spoorbrug, steekt
dit fabriekencomplex zijn schoorsteenen,
torens en transportkranen op. Dertig cokes
ovens van Coppée, vereenigd in twee batte
rijen met een capaciteit van 400 ton cokes per
etmaal per batterij maken uit steenkool de
cokes. Voorloopig zal slechts een van deze
batterijen in werking worden gesteld. Bij de
cokesovens sluit zich aan de gasfabriek met
zuiveringshuis en secturateurs en bijgebou
wen voor de bereiding van teer, benzol en
sulphaat. Het is een gasfabriek als elke ande
re, maar voorzien van een nieuw koelsysteem,
dat het lek worden van de koelhuizen voor
komt, en maar weinig koelwater behoeft,
omdat ten ejrste het gebruikte koelwater
opnieuw kan worden aangewend en ten twee
de de luchtstroom, die langs de buizen kan
strijken, mede afkoelt. Deze gasfabriek kan
in volle bedrijf 35 millioen M3 gas leveren.
Een deel daarvan zal voorloopig als proef
worden gebezigd voor de verhitting der hoog
ovens en het stoken der ketels, de rest is vrij
voor distributie.
De vervaardigde cokes wordt in gloeien-
den toestand in ijzeren wagons met onder
storting gevoerd naar den koeler. Na afkoe
ling worden ze langs een helling en verdeel-
roosters gestort op een gummitrajisportband,
die ze brengt naar den breker waar ze op de
gewenschte maat worden gebroken. Vandaar
brengen onderstortwagens de cokes naar de
bunkers van de hoogovens. Er zijn twee
hoogovens, waarvan één zoo goed als gereed
is, terwijl van den tweeden slechts de fundee
ring en het geraamte staat. Elke hoogoven
heeft drie lqchttorens, waarin de lucht in
door gas verhitte steenen kanalen wordt voor
verwarmd tot 900 graden, alvorens ze door
de gesmo'ten erts-cokesmassa in den oven
wordt geblazen. Een afvoerkanaal voert het
vervaardigde staal in vloeibaren toestand naar
de giethallen, een ander afvoerkanaal dient
voor de verwijdering van de slakken. De ca
paciteit van elk dér beide hoogovens is 250
ton ruw-ijzer per etmaal. Naar de zijde van
het Noordzeekanaal is ruimte over voor uit
breiding van het aantal hoogovens, zoodra de
noodzaak blijkt.
Het fabrieksterrein ligt aan een open haven
met drie honderd meter kademuur, waar
aan de ertsschepen direct kunnen meren.
Groote transportkranen lossen het erts op,
een opslagplaats achter de hoogovens. Een
flinke electriscbe centrale met krachtige mo
toren voor beweegkracht en voor het samen
persen van de voor de hoogovens benoodigde
lucht, een ketelhuis met reusachtige, met gas
gestookte stoomketels en een keurig laborato
rium voltooien de inrichting.
Het bedrijf is bijna gereed om in werking
te worden gesteld. Tegen 15 Nov. meldt de
„N. R. Ct.", hoopt de directie de hoogovens
te kunnen gaan stoken. Voor hun voor-ver
warming is een tijd van 6 weken noodig.
Tegen 1 Jan. 1924 zou dan de geheele ex
ploitatie met 1 hoogoven in bedrijf kunnen
worden gebracht. Dan zal te Velsen staal kun
nen worden gemaakt en zal, als de verwach
tingen worden vervuld, ons land een nietfWe
en blijvende industrie rijke zijn.
Ondertrouwd: 24 Oct. B. A. J. C. Zonder
huis en J. H. van der Meij. G. Wensveen
en A. Beekman. C. J. Koelemij en A. M.
Brand. W. H. C. Heesemans en A. Snoek.
J. C. Korthout en M. Brasser. J. A
Koehorst en B. den Ouden. J. Jongbloea
en A. van Bruggen. J. F K. de Graaff
en K. van Lohuizen.
Getrouwd; 24 October. .1. de Jong en A.
H. van Wietingen. M. de Boer en A. C.
1 oily/. E. D. Bonte en G. Bakker. -J.
P. Kreraer en H. G. Hesseling. J. B. Meijs
en H. M. Kuiper. P. H. van Wocrkom en
P. Dweelaar'd. W, Dirks en II. E. Laapcr.
W. F. van Lieshout en C. A. van Vliet.
J. Roobol en M. E. Klaarhamer. P. Mo
lenkamp en J. van der Kolk.
Geboren; 21 October, z. van J. Hoender
dosBruins. 22 October, z. van A. G.
Vester—Hulshof. 23 October, z. van L.
ZuijderduinVogelaar. 24 October, z.
van J. Draijervan Loon.
Overleden; 22 October. D. M, Geels
Poelman, 68 j„ N. Gracht. H„ 18 mnd, z.
van J. Broekhof, KL Houtstraat.
Ons wordt ter opneming in ons blaa toe
gezonden de volgende motie;
De vergadering in de Gemeentelijke Con
certzaal, uitgeschreven door den Haarlem-
schen Bestuurdersbond en de Federatie van
de Soc, Dem. Arb. Partij, op Maandag den
22 October 1923:
Gelezen het verzoek van den gemeente
raad van Haarlem aan den Burgemeester
C. Maarschalk om op Zondag 23 September
1923 aan den Haarlemschen Bestuurders-
bond toe te staan een optocht te houden
met muziek en ontplooide banieren;
Gezien, dat hij evenals op 9 September
daaraan voorafgaand de optocht heeft ge
weigerd;
Overwegende, dat het voor de georgani
seerde arbeidersklasse noodig is, dat zij der
gelijke betoogingen tot het ondei'steunen
van hare politieke en economische eisèhen
kan houden, terwijl dit ook gewenscht kan
zijn voor andere deelen der bevolking;
Overwegende, dat de Burgemeester door
de Koningin benoemd wordt, zonder te let
ten op den geest der bevolking, wat vooral
voor gemeenten waar het politieke en eco
nomische leven der arbeidersklasse behoor
lijk is ontwikkeld, tot allerlei ongewenschte
gevolgen kan leiden;
Spreekt als zijn ineening uit, dat deze toe
stand voor belangrijke gemeenten hoogst
ongewenscht is, vooral als de benoemde niet
wenscht te begrijpen, dat hij rekening dient
te houden met de wenschen der gemeente
naren en den Raad;
Protesteert tegen het willekeurig, onde
mocratisch en diktoraal optreden van den
Burgemeester van Haarlem;
Besluit deze motie te zenden aan de 2e
Kamer der Staten-Genei-aal, de Gedeputeer
de Staten van Noord-Holland, den Raad der
Gemeente en den Burgemeester van Haar
lem en haar te publiceeren in de pers.
Onder voorzitterschap van den heer Ernst
H. Krelage vergaderde Dinsdagavond de Ka
mer van Koophandel en Fabrieken voor
Haarlem en Omstreken.
De notulen der vorige vergadering wordej»
vastgesteld.
Voor kennisgeving werd aangenomen:
het schrijven van het Ministerie van Ar
beid, Handel en Nijverheid, inzake de goed
keuring van een aantal lidmaatschappen;
een schrijven van Mejuffrouw A. Wencke
bach, inzake hare benoeming tol ambtenaar
van de Kamer;
een schrijven van de Kamer van Koophan
del te Dordrecht, inzake verkcersbelemme-
ring door maximum snelheid automobielen,
enz.;
een schrijven van de Kamer van Koophan
del te Zwolle, inzake den verkoop van bui-
tenlandsch vleesch, spek en vet;
een schrijven van de Kamer van Koop
handel te Utrecht, inzake den post chèque-
en Girodienst, (de laatste drie zijn reeds door
ons gepubliceerd);
een schrijven van de Kamer van Koop
handel te Zwolle, inzake hetzelfde onder
werp;
een schrijven van de Kamer van Koophan
del voor Westelijk Noord-Brabant, even
eens over hetzelfd onderwerp;
een schrijven van de Kamer van Koop
handel te Middelburg, inzake opheffing
Rijksinkoop-bureau;
een schrijven van de Kamer van Koop
handel te 's-Hertogenboscli, inzake werktijd
verruiming;
een schrijven van de Vereeniging tot be
hartiging van Stoomvaartbelangen in Neder
land, houdende adhaesiebetuiging aan het
adres der Kamer, inzake het havengeld, enz.
een schrijven van den Bond van sigaren
fabrikanten in Nederland, inzake verhooging
tabaksaccijns;
een schrijven van het Oostenrijksche Ge
zantschap te 's-Gravenhagc, inzake belas
ting op luxe artikelen in Oostenrijk;
een schrijven van de Vereeniging tot op
heffing der zakelijke bedrijfsbelasting op
het bedrijf te Amersfoort aan den Raad der
gemeente, met verzoek de zakelijke be
drijfsbelasting op te heffen.
Het schrijven van de Staatscommissie voor
het Vervoer-vraagstuk, inzake tariefvérla-
ging wordt in handen van de Commissie van
Verkeer en Vervoer gesteld.
Het schrijven van B. en W. der gemeente
Bennebrock, inzake stopplaatsen autobus
sen, wordt- mede in handen gesteld van de
Commissie van Verkeer en Vervoer.
Een schrijven van de Kamer van Koop
handel te Nijmegen, inzake het opmaken der
kiezerslijsten 1924 wordt voor kennisgeving
aaiigenomen.
In handen der Commissie van het Winkel
bedrijf wordt gesteld een schrijven van de
K. v. K. te Nijmegen, betreffende het aan-
vangsuur der werkzaamheden in bakkerijen.
De K. v. K. te Nijmegen heeft een adres
gericht aan den Minister van Arbeid oin het
aanvangsuur voor de bakkerijen op 5 uur te
stellen.
Het verzoek van het Museum van Kunst
nijverheid om subsidie voor 1924 zal in een
volgende vergadering behandeld worden.
Medegedeeld wordt, dat de ingeschreve
nen in het Handelsregister verplicht zijn.
van evenlueele wijziging kennis te geven.
Goedgekeurd worden dc verzonden adres-
sen:
a. aan dc Tweede Kamer der Staten-Ge-
neraal, inzake handelsverdrag met Tsjecho-
Slowakije;
b. an het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek, inzake wijzigingen in de Statistiek.
(Wordt vervolgd)-.
DE MINISTER VAN ARBËID.
Minister Aalberse is van verlof ferugge
keerd en was Dinsdag in de vergaderzaal df
Tweede Kamer aanwezig.
SCHEEPSONGELUK.
AMSTERDAM, 24 October. Bij het heden
nacht om één uur in de haven binnenkomen
de s.s. Orestes kreeg een gedeelte van liet
dekpersoneel order de trossen aan de boeien
vast te maken. Hiervoor werd een sloep
over boord gezet. De matroos Neggen ge
raakte hierbij ongelukkigerwijs te water; of
schoon de man vrij spoedig aan boord ge
bracht was, bleek hij reeds dood te zijn, on
danks de pogingen om de levensgeesten
we" op te wekke'
