GEMENGD NIEUWS
Advertentiën.
Wielrijders doet
<iw voordeel!!!
Hl Bouwonderner rs
F. Th. EVERARD
P.de Gruyter&Zoon
Bouwterrein
H.J. VAN DER MEER
Uit de Pers.
JOH. NEDERKOORN ZOON
CUBA OVERAL
6 cent Sigaar
„MARTENS"
SAFE DEPOSIT
KOOPEN EN VERKOOPEN
NEMEN EN GEVEN
RENTEVERGOEDING DEPOSITO'S
Administratie van vermogens. Open bewaarneming
Een scheuring in de Katholieke Partij.
KUNST EN KENNIS.
KERK EN SCHOOL
=3
LANDBOUW EN VISSCHERIJ.
Michelin buitenbanden 198
Dunlop 235
Sterke „139,165
298 een jaar garantie
Sliplappen 19 - Jasbescher-
mers 125 - Electrische Fiets
lantaarns 69 - groote Voet-
Pompen 49 - de beste
Carbid 25 en 35 - prima
binnenbanden 69 en 98
Electr. halfwatt- en gloei
lampen 59 cent
Handwarmers en Fietshand
schoenen zeer billijk.
Schagcheistraat 7
heemstede, zoowei voor
V'LLA als voor AANGESLO
TEN BOUW TE KOOP.
Billijke condities.
Inlichtingen bij Makelaar
CORNS. L. KWAK
«eemsteedsche Dreef 270
TELEFOON 28236.
N. V. Woninginrichting
Kantoor en Toonzalen:
GED. OUDE GRACHT 56 TEL. 3171
Werkplaatsen
GROOT HEILIGLAND 52 - TELEFOON 747
H. A. Hoddenbach
ALLEEN
DOELSTRAAT 33 - Haarlem.
GEVESTIGD 1810
BIJKANTOOR! HAARLEM KRUISWEG 59 TEL. 1900 EN 3674
Loketten te huur vanaf f 5.per jaar
Effecten Coupons Cheques Vreemd Bank en Munt
Gelden op Prolongatie en in Rekening-Courant
10 dagen 1 maand Prol. koers 3 maanden 4% 6 maanden 4Vi%
1 jaar vast 4Vt%
De Gruyter's Jam en Appelgelei hebben in korten tijd
eene algemeene vermaardheid verworven.
Dit edel product, in keurige glazen potten verpakt,
♦is, niet het minst voor de kinderen, eene even gewilde
als voedzame lekkernij, en mag dan ook op geen tafel
ontbreken.
Ten einde de uitmuntende eigenschappen van De Gruy
ter's Jam en Appelgelei nóg meer bekend te maken,
houden wij vanaf Donderdag I tot en met Woensdag 7
November in onze 4 winkels te Haarlem eene
Elke kooper van 2 potten ontvangt 3 potten
Elke kooper van 4 potten ontvangt 6 potten
Elke kooper van 6 potten ontvangt potten
Elke kooper van 8 potten ontvangt 12 potten
Jamsoorten: Aardbeien, Kersen, Abrikozen, Frambozen
en Frambozen-Bessen.
Onze prijzen zijn: Appelgelei 40, Huishoud-Jam 60,
Extra Huishoud-Jam 70, en Edeljam 80 ets. per pof
met 10 pCt. extra korting.
Re! „Huisgezin" laat zich als^ volgt waar-
tchuwend uit:
Ten opzichte van het verschil van inzicht,
onder de katholieken ten aanzien van de
Vlootwet gebleken, kan men tweeërlei stand-
Punt innemen.
Het eerste, dat men van een breuk in onze
partij gewaagt en haar in twee deelen ziet,
uiteenvallen.
Het ander, dat men, het meeningsverschil
erkennend en aanvaardend, geen scheuring
aanwezig acht en er ook niet toe drijft.
Wij hebben reeds eenmaal met een mili
taire wet, die verdeeldheid bracht, ervaring
en bittere ervaring opgedaan.
Het was de legerwet-Bergansius, die in
1891 den val van het kabinet-Mackay ten
gevolge had, de katholieken in twee leger
kampen verdeelde en tot 1901 de komst van
een christelijk bewind tegenhield.
Dat is toen een bange en onverkwikke
lijke tijd geweest.
Wij hoeven er niets van op te halen, om
thans voor een herhaling van het geval, van
de verdeeldheid eft van den strijd te waar
schuwen.
Van den anderen kant hebben we niets te
Verdoezelen.
Er was verschil over de Vlootwet, maar
ook alleèh daarover.
Niet over de vraag, of men het sociaal
democratische standpunt ten aanzien der
landsverdediging wenschte in te nemen, niet
over andere vraagstukken, waarbij „reactie"
en „democratie" zijn betrokken.
De tegenpartij zegt het wel, maar die
tegenpartij is in dit geval niet geheel be
langeloos en haar houding is tamelijk, om
niet te zeggen meer dan tendentieus.
De tegenpartij juicht over de schetir, die
*e in onze eenheid ontdekt.
Zij jubelt over het uiteenspatten der coa
litie eindelijk.
Zij noodigt, voor zoover zij S. D. A. P.
heet, de katholieke arbeiders al uit, voor
goed bij haar een onderdak te zoeken.
Wij hebben aan de Vlootwet al displeizier
genoeg beleefd.
Het is al erg genoeg, dat de venverping
der wet in het buitenland een voor ons on-
gunstigen indruk kan maken.
Het is al erg genoeg, dat wij het wakkere
ministerie-Ruys zullen moeten missen.
Het is al erg genoeg, dat de christelijke
coalitie-genooten zeer ontstemd zijn over de
houding van de katholieke verzet-groep.
Als wij de maat nu vol willen meten, dan
moeten we gaan afgeven op de katholieke
democratie en de katholieke partij ziek ver
klaren.
Wij moeten, indien we onze partij als een
politieke eenheid wenschen te behouden, den
eisch der strakke eenvormigheid niet te
forsch stellen en uit een afwijking niet be
sluiten, dat het nu met de katholieke partij
gedaan is.
Laten we aan 1891 denken.
Wat toen en daarna bedorven is, hebben
we later weer moeten inhalen en herstellen.
En iedereen heeft zich toen voorgenomen
dat geen da capo mocht worden vertoond.
De tegenpartij zal ze is er al ijverig
mee bezig haar uiterste best doen om de
katholieke partij in stukken te splijten..
Wij hoeven ze daarbij niet te helpen.
En wij mogen het ook daarom niet doen,
omdat de groep-Van Schaik alle verstand
houding met de linkerzijde vierkant heeft
afgewezen.
Zij voelt zich deel van de katholieke partij
als de overigen.
Het zou daarom onverantwoordelijk zijn,
haar buiten onze katholiek-politieke gemeen
schap te stellen.
DE CRISIS.
De „Gelderlander" schrijft:
„Het Kabinet Ruys gaat heen.
Het heeft geregeerd vier jaar lang, met een
Kamer, die eigenlijk geen meerderheid be
zat, het wordt heengezonden door een Ka
mer van 60 Rechts en 40 Links.
Een geboren regeerder als de heer Ruys,
een man met een wereldreputatie als de heer
van Karnebeek, een man van het oogenblik
als Colijn, een gezaghebbend en ervaren Mi
nister als de heer Heemskerk, een werker
als Aalberse, een bekwaam man als de heer
van Swaay zij allen verdwijnen, om plaats
te maken voor
Wij weten het niet.
Omdat er zooveel is gebeurd sinds de laat
ste Kamerverkiezingen.
Omdat de coalitie sindsdien een gevoeligen
knak heeft gekregen in de verkiezingen van
leden der Ged. Staten.
Omdat wij derhalve niet weten, of de coa
litie nog een nieuw Kabinet dragen kan."
De verklaringen der C.-H. en A.-R. leiders
in de Kamer wijzen er niet op, dat men aan
den overkant der coalitie de traditie der
Rechterzijde we'nscht te breken.
Om de deur te openen voor den heer
Troelstm, die zich al lang heeft aangeboden.
En o zoo graag zou willen!"
EEN AUTOBUS OMGESLAGEN.
De autobus ZwolleMeppel is Woensdag
morgen nabij het Lichtmiskanaal omgevallen.
Alle twaalf passagiers werden min of meer
gewond. Een van hen heeft een arm gebroken.
SPOORWEGRIJTUIG IN BRAND.
Dinsdagmorgen omstreeks half negen werd
de brandweer te Amsterdam gealarmeerd
voor een brandje, dat ontstaan was in een
personenrijtuig der Nederlandsche spoor
wegen dat in den Amsterdamschen Polder in
de nabijheid van het hoofdspoor in de richting
Zaandam op een zijlijn stond. Er was in de
nabijheid der" verwarming een gaf. Vermoede
lijk heeft men hierin een sigaar of sigaret
geworpen, ten> gevolge waarvan het isolatie-
materieel in brand raakte.
Het vuur werd gebluscht door de beman
ning van de hulpwicht Haarlemmerplein,
die met een motorspuit was uitgerukt. De'
schade van den waggon is ernstig.
EEN ZWAAR BEPROEFDE FAMILIE.
Op het kerkhof Petit-Saconnek bij Genève
bevindt zich ook het graf van de familie
Bartholoni, die verwant is aan het regeerend
huis van Monaco, Dezer dagen werd de kelder
geopend ter bijzetting van het lijk van den
1 O-jarigen Jean Bartholoni, neef van den af
gevaardigde voor Haute-Savoie naar de
Fransche kamer. Toen bleek, dat het stoffe
lijk overschot van de eerste vrouw van zijn
vader van alle sieraden was beroofd, diaman
ten ringen en een paarlsnoer van zeer groote
waarde. De „Echo de Paris" meldt zelfs als
griezelige bijzonderheid, dat de, natuurlijk
onbekend gebleven daders, in hun begeerte
naar de ringen, de vingers der overledene
geheel uit het lid hadden gerukt en omge
draaid. De ongelukkige vader van dén kleinen
Jean wordt wel zwaar beproefd Zeer on
langs is hij door ongelukkige beursspeculatie
van zijn geheele fortuin, vijf en vijftig mt'lli-
oen Zwitsersche francs, beroofd.
AESTHETISCH!
Plaats van handeling een onderwijzers
examen in het jaar 1923. Mannelijk slacht
offer gezeten aan een tafel met twee exa
minatoren.
Candidaat Iaat Zich het woord aesthetisch
ontvallen.
„Meneer, wat beteekent dat aesthetisch,"
zoo vraagt een der examinatoren.
Stilte.
Na eenig wachten, zegt de candidaat:
aesthetisch is opvoedkundig.
Het onverbiddelijk oogenblik is daar, dat
het examen is afgeloopen, zoodat het ge
sprek niet verder gaat. Candidaat verdwijnt.
De voorzitter gaat naar een schaar jonge
dames, vermoedelijk leerlingen van een
kweekschool, die zijn komen luisteren, om
strakjes de plaats van luisteraarster met die
van slachtoffer te verwisselen, Zij hebben
gegicheld onder het ongelukkige antwoord
van den candidaat en hij wil zijn ontevre
denheid over het verstoren van de stilte
doen uiten. Op zijn vraag: Weten jullie dan
wat aesthetisch is? zeggen zij allen: ja mijn
heer. Wat dan? Dun van boven en dik
van onderen.
De voorzitter begrijpt dit in ernst gege
ven antwoord in het geheel niet. Dit is
blijkbaar op zijn gezicht te lezen. De jonge
dames vervolgen: Ja mijnheer, wanneer wij
schrijfles hebben en wij maken de schrijf
letters dik van boven en dun van onderen,
dan zegt onze onderwijzer: Dat is niet
aesthetisch. De letters moeten dik van on
deren en dun van boven zijn. Dat is aesthe
tisch!
Na den raad van den voorzitter het ge
houden gesprek ter kennis van den leeraar
in de Nederlandsche taal te brengen, ver
dwijnt de jonge-dames-schaar.
Voorzitter glimlacht, denkend aan het ge
zicht van den leeraar, wanneer het gesprek
te zijner kennis komt.
(Hsgzn.)
DE DURE EEREWACHT.
Door den kaderlandstorm te Amsterdam,
werd bij het jongste bezoek van H. M. de
Koningin (bij de jubileumfeesten) op ver
zoek toegestaan een eerewacht tè betrek
ken aan het paleis op den Dam.
Na afloop daarvan werd voor verstrekte
voeding aan het personeel van die wacfït
een nota ingezonden ten bedrage van....
265.50.
De minister van Oorlog heeft toestem
ming verleend tot het brengen van dit be
drag ten laste van het departement van
Oorlog, doch schrijft bij het verleenen van
die machtiging:
Ten aanzien van de verstrekkingen, meen
ik te moeten opmerken, dat deze zeer duur
geweest zijn en een meer luxieuse verstrek
king dan gewoonlijk aan militairen plaats
heeft.
Indien in de toekomst weder een verzoek
wordt gedaan tot het betrekken van een
eerewacht of paleiswacht, zal bij het ver
zoek tevens vermeld moeten worden, welke
kosten aan een en ander zijn verbonden,
terwijl inzake de voedselvoorziening te
voren overleg moet worden gepleegd met
den garnizoenscommandant.
(„Avp")
OMKOOPERIJ?
Door de rechtbank te Dordrecht wordt
een onderzoek ingesteld naar de handelin
gen van een raadslid uit een der omliggende
gemeenten, die ervan verdacht wordt, gel
den te hebben aangenomen van een sollici
tant naar de betrekking van hoofd der
school. De zaak zou van dit raadslid zelf
zijn uitgegaan.
(Hbld.)
EEN BELASTING- EN SALARIS
KWESTIE.
Men scffrijft uit Deventer d.d. 29 Oct.
aan de Msb.
To't degenen, wien het wel ietwat twijfel
achtig buitenkansje te beurt viel een ha-
vorderingsbiljet in de gemeentelijke in
komstenbelasting, nog wel over 1920, te
mogen ontvangen, behooren ook de onder
wijzers der openbare scholen.
Op 12 Sept. j.l. werd hun het biljet uitge
reikt, dat binnen een maand, dus uiterlijk
op 12 Oct. voldaan moest worden. Traagheid
en het betalen van belasting is nu eenmaal
een eigenschap van het grootste deel van
het menschdom en dies is het te begrijpen,
dat ook de heeren onderwijzers niet zoo
haastig waren met de voldoening hunner
onverwachte schuld.
De gemeente had evenwel een machts
middel om hen tot betaling te dwingen. Als
de tijd van salaris-beuring maar eerst ge
naderd was, zou die traagheid vanzelf wel
een einde nemen.
En zoo was dan heden voor menigen
onderwijzer de vreugdedag aangebroken,
dat hij zijn tractement in ontvangst hoopte
te nemen. Ten kantore van den gemeente
ontvanger wachtte hun echter een verrassing,
die als een koudwaterstraal op de vreugde
stemming werkte. De ontvanger beduidde
hen,dat hij wel salaris wilde uitkeeren, doch
slechts na aftrek van het bedrag, dat het
navorderingsbiljet als belasting vermeldde.
Daarvan waren de heeren evenwel niet
gediend. Gemeenschappelijk werd eerst kalm,
later zelfs op zeer heftige en rumoerige wijze
geprotesteerd tegen dit h.i. onbillijk en
onverdedigbaar machtsm^bruik. De ont
vanger evenwel, hierbij gerugsteund door de
machtiging van B. en W. was onvermurw
baar. Het had er zelfs allen schijn van, alsof
het ten kantore van den ontvanger tot een
formeelen oorlog zou geraken, wa'nt de woede
van sommige heeren was reeds zoodanig tot
het kookpunt gerezen, dat de ontvanger het
raadzaam oordeelde, den heiligen Herman
dad te zijner bescherming ter hulp te roepen.
De heeren lieten zich evenwel niet uit het
veld slaan. Tegen betalen hadden ze geen
bezwaar, maar op de normale wijze, des
noods na ontvangst eener waarschuwing,
doch het belastinggeld zoo maar voor hun
neus van het salaris te zien afhouden, dat
ging toch alle perken te buiten. En daar de
ontvanger, of ze hoog of laag sprongen, van
geen toegeven wilde weten, moesten de
heeren, die ook stokstijf op hun standpunt
bleven staan, tenslotte den voor hun wijsten
weg kiezen en afdruipen zonder salaris.
TONIJNEN OP HET HOLLANDSCH DIEP.
Men schrijft aan de N. R. Crt.:
In Juni j.l. een bootreis makende op het
Hollandsch Diep, per stoomboot Thor (Wil
lemstadRotterdam), deelde de kapitein
van deze boot mij mede, dat in den laatsten
tijd veel tonijnen op het Hollandsch Diep
voorkwamen. Soms zwommen zij in scholen
van 8 a 10 stuks de rivier op. Als bij bruin-
visschen, kwam de rug en de rugvin dan
telkens boven de oppervlakte. De visschers,
die op de rivier werkzaam waren, haastten
zich dan om aan wal te komen, want als
zoo'n beestje onder hun roeiboot opdook,
zou deze zeker omgeslagen zijn.
De kapitein liet me nog een photo zien
van een tonijn, die eenige dagen te voren
levenloos was aangespoeld en circa 800
pond moet gewogen hebben.
In verband met bovenstaande mededee-
ling, verneemt het blad nog, dat op 3 April
1916 op de verebde slikken van het Kreek
rak bij den Scheldedam twee tonijnen
werden bemachtigd, te zamen wegende 1600
K.G., ze werden verkocht voor 7.50 sa
men. Het «peE werif uitgebraden ëtt leverde
120—200 L. traan op, die ft 0.30 per L,
van de hand ging. Gedurende den ganschen
zomer waren er buitengewoon veel, bijna
dagelijks, op den Roompot tot voor Ouwer-
kerk en op de Ooster-Schelde tot voor het
Goesche Sas. Bij stil weer leverden deze
dieren, die in kudden van 100 en meer
zwommen, een prachtig gezicht op, daar zij
steeds rechtstandig uit het water sprongen
en met razende vaart zwommen. De vis
schers meenden, dat de mijnontploffingen
en kanonschoten de dieren op deze vreemde
plaatsen brachten gedurende den oorlog.
Ook in volgende jaren werden zij nog op
de Schelde gerapporteerd.
BLOEDIG DRAMA TE PADANG.
Omtrent een tweevoudigen moord te
Emmahaven (Padang) gepleegd, meldde de
„Sum. Bode"
Omstreeks 10 uur in den avond kreeg de
politie bericht, dat in een slaapplaats achter
een warong gevochten werd. Men toog er
heen en op een baleh-baleh trof men er het
afschuwelijk verminkte lijk van een Maleier
aan.
De man was met een kleine houtbijl af
gemaakt. Het hoofd was bijnavan den romp
gescheiden, terwijl het hoofd en gelaat tal
rijke diepe houwen vertoonden.
Op den grond lag het lijk van een anderen
Maleier, wiens hoofd eveneens de vreeselijke
sporen droeg van een bewerking met de bijl.
In het hok bevond zich nog een derde in
lander» die aan het hoofd zwaar gewond bleek
te zijn.
Deze man, een Bataker, werd naar het
politiebureau gebracht, waar dr. Hakim, die
juist op Emmahaven was, hem voorloopig
verbond, waarna hij naar het hospitaal werd
overgebracht.
Op aanwijzing van den gewonde, werden
4 Maleiers gearresteerd, die volgens hem de
afschuwelijke daad gepleegdfzouden hebben,
hoewel bij geen enkele er van bloedsporen
op hun kleeren werden gevonden.
Zij worden in verzekerde bewaring ge
houden, niettegenstaande de politie goede
reden heeft te gelooven, dat de gewonde, die
reeds vroeger aan krankzinnigheid leed, de
eigenlijke dader is.
POLDERJONDERGELOOPEN.
Uit Slochteren (Gron.) wordt gemeld
De Scharmer-Oostpolder (Gr.) is door 't
defect geraken van den ondergrondschen
waterafvoer voor een groot deel onderge-
loopen. Door den aandrang van het water
werd de dijk voor een gedeelte weggedron
gen. Alleen door krachtig optreden en af
sluiting van 't Bergsche kanaal werd verder
onheil voorkomen. Er is ongeveer 100 H.A.
ondergeloopen, zoodat de schade aanzienlijk
zal worden. Met hulpwerkkrachten uit de
naastbijgelegen polders is thans ver derge
vaar geweken en wijkt het water langzamer
hand terug.
INBRAAK TE DRONRIJP.
Toen de assistent-directeur Zaterdagmor
gen om ongeveer half zes aan het kantoor der
zuivelfabriek te Dronrijp (Friesland) als ge
woonlijk de deur zou ontsluiten, bleek hem,
dat deze was geopend en bij het binnentre
den kwam hij tot de ontdekking, dat deze
deur was geforceerd en een inbraak had plaats
EEN RECONSTTTUTIE VAN DEN GO
BELIN-DIEFSTAL TE VERSAILLES.
De politie te Versailles, die nog altijd
vruchteloos zoeict naar de daders van den op-
zienbarenden diefstal van de twee kostbare
historische gobelins uit het paleis van Ver
sailles, heeft een interessante proefneming
gedaan, die veel belangstelling heeft gewekt.
Men wilde vaststellen, of het mogelijk is ge
weest om in het tijdsverloop tusschen de ron
de van 's nachts twaalf uur en het oogenblik
waarop een der gehoorde getuigen, een sol
daat van het luchtvaartcorps, om kwart over
éénen, twee van de dieven meent te hebben
gezien, dezen den diefstal hebben kunnen
plegen en de gestolen wandtapijten door het
park naar den wachtenden auto hebben kun
nen vervoeren.
De politie heeft daartoe den diefstal op de
manier die naar alle waarschijnlijkheid ge
pleegd is, tot in bijzonderheden geënsce
neerd. Het geval deed denken aan een film-
vertooning De politie-inspecteurs die in de
rol van de nachtelijke dieven optraden, had
den niet meer dan twee minuten noodig om
een gobelin van dezelfde afmeting en het
zelfde gewicht ongeveer 60 kilo als de
gestolene, van den muur te halen. Na dit zorg
vuldig te hebben opgevouwen niet opge
rold namen twee mannen het pak op hun
rug en liepen ermee het park door, langs den
zelfden weg als de dieven gegaan zijn. Zij,
klommen den muur over en begaven zich
naar de plaats waar de soldaat-getuige stond
te wachten. Dat alles gebeurde binnen 45 mi
nuten. De soldaat zeide dat het pak dat zijn
aandacht getrokken had van dezelfde afme
ting en denzelfden vorm was als dat hetwelk
nu de inspecteurs droegen.
De rechter van instructie belast met het
onderzoek heeft een aantal brieven ontvan
gen, waarin allerlei min of meer fantastische
onderstellingen worden geopperd in verband
met het steeds nog niet ontdekte spoor van
de daders, In een daarvan wordt verklaard
en de justitie hecht daar nog wel waarde aan,
dat de dieven per auto langs het dal van de
Mauldre den omtrek van Rouaan, of van
Quillebeuf hebben kunnen bereiken waar
de buit aan boord van een pleizierjacht
is kunnen worden gebracht, dat daarna on
middellijk zee gekozen kan hebben. De mo
gelijkheid is dus niet uitgesloten dat reeds
daags na den diefstal de verdwenen kostbare
stukken Frankrijk verlaten hebben.
EEN EIGENAARDIGE
VERTEGENWOORDIGER.
Het „Soer. Hbl." meldt dat de vertegen
woordiger te Soerabaja van een Amerikaan-
sche fabriek van transportmateriaal, in pre
ventieve hechtenis werd gesteld. Hij droeg,
hoewel hij in betrekkelijk korten tijd voor
meer dan 250.000 had verkocht niets af
aan zijn lastgevers en toen, na herhaalde ver-
geefsche schriftelijke vertoogen, de verte
genwoordiger te Manilla van de fabriek eens
poolshoogte kwam nemen, beweerde hij,
dat de fabriek hem nog meer dan 10.000
schuldig zou zijn, waarbij hij allerlei onkos
ten, ook van zeer particulieren aard, in
rekening bracht. De officier van Justitie te
Soerabaja vond echter alle aanleiding hem
in .hechtenis te doen stellen, op daartoe
gniediende klacht.
gehad. De gordijnen waren neergelaten. Een
oude brandkast, die alleen gebruikt wordt
voor boeken, stond geopend. Het schrijfbu
reau van den directeur en een lessenaar ble
ken geforceerd te zijn. Het geheele kantoor
was in een chaos herschapen. Alles was on
derstboven gehaald. De geldtasch, welke de
assistent Vrijdag gebruikt op zijn reis naar
Leeuwarden, was eveneens geopend en de le
dige portefeuille er uit gehaald.
Geldswaarde wordt er niet vermist, daar
alles was geborgen in een inbraakvrije kluis,
welke ongeveer een jaar geleden was aange
schaft. Daar deze met het oog op de uitbeta
lingen een belangrijk bedrag bevatte, onge
veer 16.000 en waardevolle papieren, had
de buit groot kunnen zijn, maar men schijnt
geen poging daarvoor te hebben gedaan,
meldt de „L. Crt." Kleinigheden, zooals
postzegels, vulpennen, enz. heeft men onaan
geroerd gelaten.
HET HOOGE WATER.
Ofschoon Duitschland val meldt, houdt
te Zevenaar in de omgeving het wassen nog
aan. Groote schade wordt aangericht aan
beetwortelen en aardappelen.
De watermassa is onafzienbaar.
Steeds is het water in Waal, Merwede,
Maas en Linge sterk wassende het heeft nu
een vrij hoogen stand bereikt. De peilschaal
alhier wees aan M. 2.98 boven N.A.P.
Het visscherijbedrijf ondervindt ook groote
stagnatie.
De te Heerewaarden ontvangen tijding
dat de Maas vallende is, is met blijdschap
ontvangen, al kan de schade, aan het gras
land toegebracht, niet meer hersteld wor
den. De steenfabrieken zullen hun werk
zaamheden echter gedeeltelijk kunnen her
vatten. Ook de visscherij wacht op een meer
normalen waterstand.
HOE ZIET HET INSECTENOOG DE ZON?
Zooals bekend is. hebben vele insecten de
neiging op een lamp, een lichtbron toe te
vliegen, maar waarom vliegen nu bij zonnig
weer de insecten niet op de zon af, die toch
het meest verlichte deel aan den hemel is?
Het verschil in helderheid tegen het hemel
gewelf is toch zoo groot, dat de zon denzelf
den indruk moet maken als 'n lamp in een
kamer.
Hierover heeft dr. Hein interessante onder
zoekingen onlangs verricht, waarover G. v.
M„ in het Octobernummer van „Wetenschap
pelijke bladen" het een en ander mededeelt.
Na een overzicht gegeven te hebben van
het insectenoog en er op gewezen te heb
ben, dat het oog van den mensch en andere
gewervelde dieren is voorzien van een oog
lid, alsook dat het menschelijk oog door di
recte bestraling van het zonlicht voor ver
dere indrukken ongevoelig wordt, wijst schr.
er op hoe de lichtgevoelige massa in het in
sectenoog blijkbaar anders is ingericht.
Langen tijd toch kan dit naar de zon ge
keerd zijn en blijkbaar wordt toch het ver
schil tusschen licht en donker door het in
sect waargenomen. Nu komt het voor,- dat
evenals te zwakke prikkels geen uitwerking
uitoefenen, ook te sterke prikkels onwerk
zaam blijven. Zoo kan men aannemen, dat de
sterke prikkels welke bij het menschelijh
oog verblinding te weeg brengen, op het in
sectenoog juist beschuttend werken. Valt
zonlicht door een buisje op de gevoelige laag
van het insectenoog, dan kan de werking zoo
sterk zijn, dat de gezichtszenuw eenvoudig
buiten werking wordt gesteld. Het insect ziet
dan in de richting van de zon nïeïs, d.w.z.
de zon schijnt hem toe niet verlicht tc zijn,
maar een donker lichaam.
Als het insect het oog ergens anders heen
wendt, wordt de zooeven getroffen plek weer
gevoelig voor lichtindrukken. Of ook, indien
déze plek langeren tijd ongevoelig blijft,
moet men bedenken, dat de zon slechts een
klein dejel van het hemelgewelf inneemt en
dus slechts een klein gedeelte van de ge
voelige plaat in het insectenoog voor licht
indrukken eenigen lijd ongevoelig zou blij
ven. In elk geval is verbinding door het zon
licht echter uitgesloten.
Natuurlijk geldt dit alleen voor daginsec
ten. Andere schuwen het daglicht; hun leven
speelt zich in het donker of halfdonker af.
Men kan zich voortellen, dat bij deze die
ren met gewone daglicht al voldoende zou
zijn om het gezichtsvermogen op te heffen,
Ze zijn niet geheel blind; immers zij kunnen
in het daglicht donkere plekken opzoeken
en weten deze ook heel nauwkeurig te vin
den.
Inmiddels wordt het vraagstuk omtrent het
zien der insecten nog ingewikkelder, doordat
het insectenoog in het algemeen niet voof
dezelfde lichtsoorten gevoelig is als het oog
van den men«cfa.
GOEDKOOPE INSULINE.
Uit Praag wordt gemeld dat prof. cff.1
Wiechowsky, hoogleeraar aan de Duitsche
universiteit van Praag, erin geslaagd is insu
line, het nieuwe geneesmiddel tegen suiker
ziekte te bereiden tegen een prijs die 65 pCt.
lager is dan die welke tot hier toe in het
buitenland voor dit product werd gevraagd.
Het preparaat van prof. Wiechowsky dat
juist dezelfde hoedanigheden bezit als de
bekende buitenlandsche preparaten, zal door
een firpia te Aussig worden bereid.
ZWARTE PRIESTERS.
Kardinaal van Rossum heeft aan dei
Zeereerw. Pater De Louw, Procure dei
Witte Paters, Boxtel, het volgende schrijven
gezonden:
Zeereerw. Pater.
Zelden hebben wij zooveel voldoening ge
had als .wij de talrijke ons toegezonden
Missieweraen doorbladeren, dan toen we
uwe laatste uitgave: „Zwarte Priesters in de
Missiën der Witte Paters" ons onder het
oog kwam. Eerst en vooral omdat de vor
ming en opvoeding van den inlandschen cle
rus ons meer dan vele andere missiebelan-
gen ter harte gaat, en wij in deze brochure
de uitstekende methode der Witte Paters
om ongevormde en ongeletterde negers tot
de verheven hoogte van het H, Priesterschap
degelijk en duurzaam op te voeren, duide
lijk en overtuigend zagen uiteengezet. Maa:
niet minder verheugt ons deze uitgave, om
dat zij eene nieuwe aansporing zal zijn om
het Pauselijk Liefdewerk van den H. Petrus
algemeen en krachtig te steunen, en dit te
meer, omdat dit Liefdewerk vooral rekent
op het gebed en de bijdrage van alle geloo-
vigen om zoo zijne grootsche en providen.
tieele taak ten volle te kunnen vervullen.
Het is daarom onze innige wensch datdif
zoo schoon uitgevoerde boek op de ruim
ste schaal in Nederland en België verspreid
worde, dat Gods zegen er op ruste en het
der Missiën eenen ruimen cogst van gebe
den en van stoffelijke hulp brenge.
Gaarne benutten wij deze gelegenheid om
den Witten Paters een woord van lof toe te
stieren voor de voorbeeldige wijze, waarop
zij de algemeene Missie-liefdewerken steu
nen en bevorderen: deze bovennatuurlijke
gehoorzaamheid en zelfopofferende onder
werping aan het oordeel en de wenschen
van den H, Stoel zal zeker niet zonder be-
loonfng blijven,
Terwijl Wij U zeereerw. en alle Paters*
zegenen noemen wij ons
Uw toegenegene in Christ»
W. M. Kard. VAN ROSSUM.
(Zie advertentie voorkomende in dit blad)
DE AARDAPPELOOGST.
Men meldt uit Zuid-Oost-Gelderland, da(
de aardappeloogst zeer verschillend is in d'
verschillende Geldersche streken.
Men vreesde aanvankelijk overal mfsoogs»
als gevolg van de uitgebrokken aardappel,
ziekten toch valt de opbrengst over he;
algemeen voor meer dan de helft mede. Da
prijzen maken veel goed. De boeren krijgen
vaak 56 per 10,0 K.G. Zelfs aardappelen,
welke uit de Lijmers naar Duitschland
worden uitgevoerd, leveren nog 5 per 100
K.G. op.
In de Neder-Betuwe wordt er geklaagd
dat de oogst tegenvalt.
Het is nu de goede tijd voor het aankoopen van
ECHTE Perzische tapijten. - Door Valuta-verschil
is nn de prijs van een ECHT tPerzisch tapijt
onverslijtbaar en prachtig van kleuren en dessin
niet hooger dan van een goed Axminster karpet
Als de wereldtoestand zich wijzigt worden de
prijzen weer onbetaalbaar hoog
U koopt ECHTE Perzische tapijten, met volkomen
waarborg voor echtheid en kwaliteit bij s -
Thans lever ik, behalve
mantels en costumes
door uitbreiding ook
robes, tailles, enz.
Uitsluitend maatwerk'
termijnbetaling
zoowel als a contant
Ged. Raamgracht 29.
13 c.M. fang, zending overal,
is 15 cent waard.
n *9*»Wpy V''r'
v, t.
De Gruyter's
JAM-WEEK
