MOGEN WIJ
VRAAG- EN
aanbod
mm m school.
Holland en het herstellende
Oostenrijk-
KANDEL EN NIJVERHEID.
SPORT EN SPEL
DAMMEN.
Ingezonden Mededeelingm.
nieuwe
haarlemsche
SARKTNIEUWS.
Het a.s. Eucharistisch Congres
te Amsterdam.
RECHTSZAKEN.
STOOMVAARTLIJNEN.
RAADPLEEGT ONZE
ADV&RTENTiËN
ALVORENS
GÜ UW 3NKOGPE&5 SSO£T
90ETB&L
BILJARTEN.
VRA6ENBUS.
60 cents per regel.
COURANT
ORDE EN ARBEID.
De strijd in de Textiei-lndustrie,
LANDBOUW EN VISSCHERIJ.
Het standpunt der Engelsche
regeering.
Uit Parijs wordt gemeld: De Gezanten-
raad is Maandag niet bijeengekomen. De
Britsche regeering heeft Poincaré doen we
ten, dat zij de aangelegenheid van den te
rugkeer van den ex-kroonprins niet van dien
aard acht dat zij door een conferentie Jient
te worden behandeld, doch langs den ge
wonen diplomatieken weg moet worden ge
regeld en wel door ten directe gedachten-
wisseling tusschen de geallieerde kansela
rijen.
De Engelsche gezant naar Engeland.
Naar de Tel. verneemt is de Engelsche
gezant, Sir Charles Marling, Zaterdag met
de nachtboot voor een kort verblijf naar
Engeland vertrokken.
Amerikaansche persstemmen.
De „New York Tribune" noemt het ver
trek van den kroonprins naar Duitschland
een daad van „Hohenzollern-bravour."
De „New York Times" acht de beteekcnis
die aan den terugkeer van den ex-kroon
prins wordt gehecht overdreven.
Een interview met Jhr. Loudon.
V. D. meldt uit Parijs:
Jhr. Loudon, de Nederlandsche gezant te
Parijs heeft in een interview verklaard, dat
geen enkele Nederlandsche wet het ver
trek van den kroonprins had kunnen ver
hinderen.
Het karakter van den Nederlandschen mi
nister van Buitenlandsche Zaken, zoo voeg
de jhr. Loudon eraan toe, is van dien aard,
dat men niet mag zeggen, dat hij van het
vertrek op de hoogte was, toen hij de geal
lieerden gezanten ontving.
De conferentie van ambassadeurs zal de
quaestie van den terugkeer van den ex-
kroonprins naar Duitschland zoo spoedig
mogelijk bespreken.
Een' aantijging van „Het Volk"
f gelogenstraft.
Het Volk schrijft:
„Men kan wel als zeker aannemen, dat
de Ned. regeering van het vertrek van den
ex-kroonprins op de hoogte was .Dat het
vertrek niet vooraf is aangekondigd met
mededeeling van „den weg, dien de'vorste
lijke stoet zal volgen", valt te begrijpen,
Maar de secretarisijgeneraal in algemeenen
dienst, mr. Kan, verklaarde ons nog
Zaterdagmiddag halféén, dat hem van de
heele zajk niets bekend was .Hij heeft dat
verschilende journalisten gezegd. Dat had
de secretaris-generaal niet mogen doen.
Wanneer hij meende inlichtingen te moeten
weigeren, dan was het zijn recht, dat te
doen. Maar ook een secretaris-generaal in
algemenen dienst mag niet liegen. Met een
leugenpolitiek kunnen wij ge vrede hebben.
Het is ons voornemen, hij het bestuur van
den Journalistenkring ons over mr. Kans
leugens te beklagen."
Naar aanleiding van dit bericht, schrijft
de „Tel.": Op het departement van buiten
landsche zaken ontkende men, dat reeds
op 28 Oct. alles zou zijn afgesproken. Van
een afspraak als in bovenstaand bericht
bedoeld, is geen sprake geweest.
Betreffende de wetenschap van het ver
trek deelde men ons mede, dat toen mi
nister van Harnebeek de gezanten ontving,
hij in den loop van den ochtend vernomen
had, dat de ex-krooprins van plan was dien
dag (10 Nov.) te vertrekken, doch hij wist
niet, dat de ex-kroonprins al onderweg was
het land te verlaten.
Het feit, dat de ex-kroonprins Wieringen
had verlaten, kwam eerst ier kennis van
den minister, i,oep de gezanten zijn kabinet
reeds hadden verlaten.
De Conferentie van Gezanten.
Uit Parijs wordt gemeld, dat de confe
rentie van gezanten de kwestie van den te
rugkeer van den ex-kroonprins naar Duitsch
land zoo spoedig mogelijk zal bespreken.
1 De Duitsche regeering en de
gezantenxaad.
Volgens een telegram uit Parijs, heeft de
Duitsche regecring aan den secretaris van
den gezantenraad haar antwoord laten over
handigen op de nota, Vrijdagavond tot haar
gericht, oven den eventueelen terugkeer
van den voormaligen kroonprins.
Onafhankelijk van dit antwoord zal de
gezantenraad de rapporten onderzoeken vaq
de gezanten der geallieerden te 's-Graven-
hage in verband met de stappen, welke ge
daan zijn bij de Nederlandsche regeering.
Voorlichting of misleiding?
Het „Hbld." schrijft:
Bij de bespreking van den terugkeer van
den ex-kreonprins naar Duitschland citeert
„Le Journal" ook de passage uit het schrij
ven van de Nederlandsche regeering aan de
geallieerden van 2 Maart 1920, die ook in het
„Handelsblad" van Zondagochtend, tweede
blad is afgedrukt en die aldus luidt;
„Indachtig aan zijn, lees: haar plichten
te dien opzichte, heeft de regeering van
H. M. de Koningin van den beginne af aan de
verplichtingen nageleefd, die op haar rusten;
zij zal dal blijven doen. Zelfs is zij voorne
mens om, in de vrije uitoefening van Haar
souvereiniteit, ter plaatse zelf alle noodza
kelijke doeltreffende voorzorgsmaatregelen
te nemen en de vrijheid van den ex-keizer
te onderwerpen aan de vereischte beperkin
gen."
Maar in de lezing van „Le Journal" wordt
in dezen passus in plaats van ex-keizer ge
schreven: ex-Kroonprins; eveneens in het
citaat uit Lloyd George's antwoord op deze
nota.
Terwijl in deze correspondentie, gevolg
van het verzoek om uitlevering van den cx-
keizer, de ex-kroonprins geen enkele maal
genoemd wordt, past „Le Journal" deze op
den ex-keizer betrekking hebbende onder
handelingen gemakshalve, om stemming, dit
maal tegen ons te maken, door de enkele
substitutie van één ivoord voor een ander,
op onzen vroegeren Wieringer gast toe.
Voorlichting of misleiding?
BESLUIT VAN DEN BELGISCHEN
MINISTERRAAD.
BRUSSEL, 13 Nov. De Belgische Minis
terraad heeft gister besloten, dat de Belgi
sche regeering zich zal aansluiten bij alle
stappen der geall. mogendheden om de uit
levering van den ex-kroonprins, van
iDuitschland te eischen.
OELS IN AFWACHTING.
BERLIJN, 13 Nov. Gisteravond werd uit
Oels gemeld: de belangstelling voor den te
rugkeer van den ex-kroonprins was heden
nog grooter dan Zondag. Zijn terugkeer
wordt evenwel ook heden avond niet meer
(verwacht.
Tegen 4 uur Maandagmiddag is kroon-
iprinses Cecile per motor van het kasteel
vertrokken, om daar haar echtgenoot te
ontmoeten. Volgens, een ander bericht, zou
zij zich naar een buitenverblijf in de omge
ving hebben begeven om den ex-kroón-
prins te begroeten. De kinderen zijn te Oels
gebleven. Omtrent het leven op het kasteel
en de voorbereidingen voor den terugkeer
van den ex-kroonprins kunnen geen inlich
tingen word eningewonnen. Het dienstper
soneel, voor zoover het met de buitenwe-
rled in aanmerking komt, is niet geneigd iets
mede te declen. Slechts kan men waarne
men, dat er veel bloemen op hef kasteel
word engebracht. De adjudant van den ex-
kroonprins von Mulder, is Maandagmiddag
uit Potsdam te Oels aangekomen. Hij heeft
zich naar het landgoed Ludwigsdorf bege
ven. Het wordt waarschijnlijk geacht, dat
de ex-kroonprins eveneens bij z'n aankomst
daarhene zal gaan en dat daar de eerste
ontmoeting met den kroonprinses zal plaats
hebben. Het verluidt, dat de ex-koning van
Saksen op het landgoed vertoeft en aan-
zig zal zijn bij de terugkomst van Wilhelm.
Kroonprinses Cecile heeft zich tot de bevol
king gewend met het verzoek bij de aan
komst van haar echtgenoot geen demon
straties te houden.
Het tijdstip waarop de ex-kroonprins zal
tergukeeren is nog niet bekend. Het staat
vast, dat hij den nacht heeft doorgebracht
op het landgoed v, Rassowitz ten N. van
Berlijn. Of hij voornemens is direct naar het
slot Oels te komen of nog een nacht dooi
te brengen op de boerderij op het jacht
huis van het slot, is niet bekend. Ook is het
mogelijk, dat hij op 't oogenblik reeds op
het slot Saba vertoeft.
DE KABINETSCRISIS.
Mr. Dr. D. Kooien Kabinetsformateur
De „N. Crt." verneemt dat Mr. Kooien
waarschijnlijk wel een poging zal doen, een
kabinet te formeeren, maar daarin vrij zeker
geen zitting zal nemen om de eerder genoem
de (persoonlijke) redenen.
De anti-revolutionnairen zouden zich be
reid hebben verklaard, een rechtsch minis
terie te leveren op voorwaarde, dat de be
zuinigingsplannen van minister Colijn on
verkort (dus met intrekking van art. 40 van
het Bezoldigingsbesluit voor rijksambtena
ren) worden overgenomen.
WONINGBOUW.
Te Amsterdam zullen, naar Het Hbl, ver
neemt, van gemeentewege, zoodra een nieuw
kabinet zal .zijn opgetreden, de pogingen
worden hervat, om met medewerking der
regeering een regeling te treffen, waardoor
op vlotte wijze kapitaal voor woningbouw
kan worden verkregen. De bedoeling zou
zijn, dat de drie grootste gemeenten een
instituut zouden stichten, dat onder haar
garantie en die van het Rijk gelden voor wo
ningbouw zou kunnen verstrekken.
KONINKLIJKE GIFT.
H. M. de Koningin heeft aan het Centraal
Comité tot steun van Nederlanders in den
Vreemde een belangrijk bedrag doen toe
komen ten bate van de hulpbehoevende
Nederlanders in Duitschland.
RIJKSBUREAU VOOR ONDERZOEK VAN
HANDELSWAREN.
Het bestuur Van den Middenstandsraad
heeft aan den Minister van Waterstaat een
adres gericht, waarin wordt gezegd, dat het
heeft vernomen van een aandrang, die op
den minister is uitgeoefend, om in verband
met de noodig geachte aanstelling van tij
delijke ambtenaren bij den postchèque- cn
girodienst, de beschikking te krijgen over
den vleugel van het gebouw van dien dienst,
waarin thans is gevestigd het Rijksbureau tot
onderzoek van handelswaren.
De Middenstandsraad verzoekt den Mi*-
nister aan dien aandrang geen gevolg te ge
ven, ten eerste om redenen van hooge ver
bouwkosten en ten tweede omdat de raad
meent, dat voor het Rijksbureau te 's-Gra-.
venhagc nergens anders een gunstige gele
genheid bestaat om zich te vestigen. Boven
dien zal, naar de meening van den raad een
verplaatsing van het bureau, dat zulke uit
nemende diensten aan handel en nijverheid
bewijst, noodzakelijk tot. gevolg hebben, dat
de dienst gedurende langeren of korteren tijd
gedesorganiseerd wordt.
Volgens de N. R. Crt. is echter tot ont
ruiming op korten termijn al besloten,
EEN VOORBARIG BERICHT.
„De Tijd" zegt, dat het bericht, als zou
in de R.-K. Tweede Kamerfractie overeen
stemming zijn bereikt op het stuk der ge-
wenschte bezuiniging, voorbarig is.
Een onderhoud met den bisschop van
Namen.
Aan een onderhoud dat de Redactie van
de „Maasb." door Z.D.H Mgr, Th. L. Hey-
Jen, bisschop van Namen werd toegestaan,
is het volgende ontleend:
Mijn overtuiging is, aldus de Belgische
kerkvorst, dat het Amsterdamsch congres
een groot succes tegemoet gaat, zoowel wat
betreft het aantal deelnemers als de geeste
lijke vruchten, welke het ongetwijfeld zal
afwerpen. Het diocesaan congres van Am
sterdam, wasrovéi ik vol lof ben, heeft mij
deze blijde overtuiging geschonken. Ik heb
internationale congressen bijgewoond, die
het bij dit diocesaan congres bij lange na
niet konden halen. Dat voorspélt dus veel
goeds.
In September j.i. was ik in Holland, waar
ik met de leden van het comité heb gespro
ken en ook bij hen was de geestdrift groot.
lot nog toe is voor de algemeene inrich
ting van het congres nog niet veel gedaan,
omdat het oogenblik, om al de handen aan
den ploeg te slaan, nog niet gekomen was.
Maar den twintigsten van deze maand zal
ons permanent comité te Parijs vergaderen
en dan gaat het er definitief op los!
Er zal dan moeten beslist worden, welk
het hoofdmotief van het congres zal zijn en
er zullen nog heel wat andere punten ter
sprake dienen te worend gebracht.
De Belgische deelneming zal, naar ik
hoop, talrijk zijn. Persoonlijk sta ik alvast in
voor de aanwezigheid, behalve van veel
priesters, van al de Belgische abten der
Witheeren en van de Benedictijner»abten
uit mijn bisdom. Die neem ik allemaal me
de! Verder heb ik op het liturgisch congres
van Tongerloo de andere abten uilgenoo-
digd, terwijl ik op de laatste' vergadering
van het Belgisch episcopaat ook aan onze
bisschoppen heb gevraagd zoo talrijk mo
gelijk naar Amsterdam te willen gaan.
Het spreekt vanzelf, dat tengevolge van
den hoogen stand van den gulden veel Bel
gen zullen worden afgeschrikt om den Hol-
landschen bodem te betreden. Doch toen er
spraak van was dit 27ste congres te Car
thago te houden, morde niemand over de
onkosten en deze zouden, alleen reeds door
het reisgeld, proportioneel toch hooger zijn
geweest dan voor een verblijf in Nederland.
Dat moet door de Belgische aspirant-deel
nemers in aanmerking worden genomen.
Ook de deelneming uit andere landen zal
zeer bevredigend zijn en ik reken op de
aanwezigheid van veel kardinalen en bis
schoppen.
In Januari aanstaande ga ik naar Rome
om met den H. Vader over het congres van
Amsterdam te spreken en Zijne Heiligheid
te verzoeken een kardinaal-legaat te willen
aanduiden.
De kardinaal van Westminster, Mgr. Bour
ne, schreef mij dezer dagen, dat hij even
eens naar Amsterdam hoopt te gaan, ïef-
wijl verder de deelneming vaststaat van
Italië, Spanje, Engeland, Nederland, Frank
rijk, Duitschland, Canada en andere landen.
In Canada is reeds een cojuité tot stand ge
komen om een gezamenlijke reis naar Am
sterdam te organiseeren.
De Eucharistische Congressen zijn belang
rijk voor de geheele wereld, doch zij wer
pen vooral vruchten af voor het land waar
zij gehouden worden.
Het 27ste Eucharistisch Congres zal het
eerste zijn, dat in Nederland plaats heeft,
evenals het congres van 1926 te Chicago
het eerste zal zijn voor de Vereenigde Sla-
ten. Dit laatste werd ook reeds door den
H. Vader goedgekeurd en men is ginds al
vast aan 't werk gegaan.
Op het congres van Amsterdam zal op
nieuw. met sectie-vergaderingen gewerkt
worden, wat op het congres te Rome niet
het geval was.
Ik hoop vóór het Amsterdamsche con
gres ndg even in Holland met het comité te
gaan praten.
Het overlijden van Mgr. Bosman is voor
ons een groot verlies geweest, welke leemte
kan aaqgevuld worden door het i;verig wer
ken der energieke Amsterdamsche geeste
lijkheid en door het onophoudelijk op de
bres staan van een comité, dat allen lof
verdient voor de wijze, waarop het zijn taak
opvat en volbrengt.
Voor de personen, die er o.m. met het
oog op de propaganda belang in stellen, zij
terloops gezegd, dat het verslag van het
congres van Rome zoo juist is verschenen.
Op een vraag hoeveel Eucharistische con
gressen hij reeds heeft gepresideerd, ant
woordde Monseigneur lachend: Amsterdam
zal het veertiende zijn. En Z.D.H. noemt op
het rijtje af de congressen van Namen, An-
goulême, Rome, Doornik, Metz, Keulen,
Londen, Weenen, Madrid, Malta, Lourdes,
Rome, Montreal en in 't verschiet: Amster
dam,
Hiermede was het gesprek over het
Eucharistische Conrges van Amsterdam ge
ëindigd.
Monseigneur, die een vurig voorstander is
van de Nederlandsch-Belgische toenadering,
was verder zoo vriendelijk ons in verband
met het stichten der Katholieke Universi
teit van Nijmegen te zeggen, dat hij zich van
harte daarover verheugt, welke, aldus.
Z.D.H,, een der schoonste werken van het
Nederlandsch Episcopaat is. Reeds lang
hebben wij uit België naar die stichting uit
gezien, vervolgt Mgr., om de vruchten, wel
ke zij voor geheel Nederland moet afwer
pen. Nijmegen zal voor Nederland worden,
wat Leuven is voor ons.
Tenslotte sprak Mgr. Heylen nog inciden
ten over Paus Pius XI en toen wij hem op
den man af zijn indruk over Z.- Heiligheid
vroegen, zeide hij: Paus Pius XI is een bui
tengewoon wetenschappelijk man, die bo
vendien begaafd is men een sterke wils
kracht. Hij weet wat Hij wil en wat H|j wil,
komt tot stand.
De meening van Mgr. Dr. Seipel.
In „De Grondwet" komt een artikel voor,
waarin Dr. Ign. Seipel, de Oostenrijksche
Bondskanselier zijn meening over het her
stel van Oostenrijk weergeeft en daarnaast
dank brengt aan Holland, voor al hetgeen
hier ten bate van Oostenrijk en de Oosten
rijksche kinderen is verricht.
Wij laten hieronder volgen:
„Door dè onlangs gehouden Parlements
verkiezingen was aan het Oostenrijksche
volk gelegenheid gegeven, zich onbelem
merd en definitief uit tc spreken, of dit, het
in verstandhouding met den Volkenbond
doorgevoerde Sanierungswerk, dat reeds
zulke mooie vruchten droeg, zou willen zien
voortgezet en ten einde gebracht.
Op deze vraag heeft het Oostenrijksche
volk een krachtig positief antwoord gege
ven, dat alom verstaanbaar was. Het volk
heeft het der Regeering mogelijk gemaakt,
bij de doorvoering der Sanierungspolitiek
op een voldoend sterke meerderheid in het
Parlement ie steunen. De beteekenis van
dit gegeven votum is des te grooter, waar
het gegeven is in een tijd, waarin ons volk
bereids ten volle bekend is met de zware
lasten en offers, welke het Sanierungswerk
van hem vordert. Wij weten zeker, dat met
hetgene hier te lande nog moet worden
verricht om van een volledigen wederop
bouw te durven spreken, wij nog niet ge
reed zijn en dat wij ons nog groote inspan
ning zullen moeten getroosten. Alle vrien
den in-het buitenland, die ons geholpen heb
ben toen zij ons him geld cn wat nog
meer is toen zij ons hun vertrouwen
schonken, kunnen wij waar volledige te
rugbetaling en intreslvergoeding toch van
zelfsprekend is alleen op deze manier
danken, door hen te beloven: Wij zullen
onze pogingen in daden omzetten en zullen
niet rusten, vóór wij aan Europa en de Ver
eenigde Staten zullen hebben getoond, dat
de internationale solidariteit, die zich in de
bewilliging der geldleening voor Oostenrijk
openbaarde, in staat is, duurzame en voor
alles, vruchtdragende toestanden tc schep
pen.
Een groote aanmoediging voor ons, Oos
tenrijkers, was daarin gelegen, dat het Hol-
landsche volk, zoowel voor onzen aanvan-
kelijken nood alsook voor onzen wederop
bouw, zulk een groote deelname betoond
heeft, niet te vergeten dc liefderijke hulp,
die tonzen armen kleinen in onze kommer-
vólste jaren heeft betoond. Daardoor zijn
tusschen Holland en Oostenrijk hechte ban
den van innige genegenheid gelegd, die nog
versterkt worden door dezelfde idealen op
zedelijk en geestelijk gebied, door eenzelf
de liefde voor den Vrede. De gaven en
vruchten van den Vrede immers zijn ner
gens ook maar eenigermale mee te verge
lijken, ook niet met datgene wat men door
het zwaard zou kunnen verwerven.
In onzen vreedzamen kamp en bij ons
streven tot onzen volledigen economischen
heropbouw schijnt het ons toe als een gun-
sti-' voorteeken; dat het een Hallander (Mr.
Zimmerman) is, dien de Volkenbond als zijn
controle-orgaan voor de ten uitvoerlegging
van het Geneefsche reconstructieplan naar
hier heeft gezonden. Als hij eens weerkeert,
zal hij den Hollanders kunnen mededcelen,
dat zij hunne sympathie en hun hulp heb
ben betoond aan een volk, dat door wèrk-
lust en vredelievendheid zijn dank weet te
brengen."
MISSIE-ACTIE.
Wal 'de Katholieken in Nederland bijeen
brengen,
Het zoo juist verschenen nummer van
het interessante Missietijdschrift „Het Missie
werk'' bevat de ontvangsten en uilgaven in
1922'23 van de drie pauselijke genootschap
Pen.
1. Van liet Genootschap tot Voortplanting
des Goloofs.
Utrecht f 80.351.07
Breda 21.442.03
Haarlem 72.992.79
Den Bosch 59.917.70
Roermond 34.019.34
f 268.721.93
Netto 242.402.3454
2. Van de H. Kindsheid.
Utrecht f 25.852.1854
Breda 12.340.34
Haarlem 26.263.08
Den Bosch 48.988.05/4
Roermond 41.191.86
3. Van hét Pauselijk Liefdewerk van den
H. Petrus.
Utrecht f 24.494.
Breda 16.037.
Haarlem 30.908.
Den Bosch 26.853.
Roermond 15.557.
f 113.849
Netto 98.380.—
Dat is zeker een prachtig cijfer, bijna een
half mjflioen per jaar. Evenwel, men leze
ook het bijschrift van „Missiewerk"
„Bij de mededeeling van deze uitkomst
over 19221923 herinneren wij aan hetgeen
wij schreven naar aanleiding der verhoogde
wereldo-pbiengst van da „Voortplanting
(Missiewerk 1922—1923 blz. 236): „Zelfs de
zoozeer toegenomen opbrengst ever de we-
re'd is ternauwernood een vierde deel van
wat de ridssies, matig gerekend, behoeven."
Als wij daaraan toevoegen, dat in de op
brengst san Voortplanting en Kindsheid dc
stijging der laatste jaren is veranderd in
stilstand, -dan zal'een ieder ons toegeven,dat
er reden 1e over is, om met nieuwen ijver tc
gaan werken aan een hernieuwden vooruit
gang der Pauselijke Genootschappen. Allen
moeten lid worden."
DE BEATIFICATIE VAN
BERNADETTE SOUBÏROUS.
Naar de „Croix" meldt, zal Zondag a.s.
18 November in tegenwoordigheid van den
Paus de plechtige voorlezing plaats hebben
van het decreet over dé heldhaftige deugden-
beoefening door de eerbiedwaardige Berna-
dette Soubirous.
SNEL RECHT.
Mr. J.-H. G. Bekker alhier schrijft in het
„Weekbl. v. h. Recht"
Waar zoo dikwijls klachten worden ge
hoord over den langen duuft van processen
hier te lande,, moge het volgende staaltje van
•snel recht hier gepubliceerd worden
D.d. 26 October verleende de president
der rechtbank, te 's Hage, verlof in een revin
dicatie tot dagvaarding op verkorten termijn
tegen 30 October. Op dien dag werd van
antwoord gediend, terwijl een uur later par
tijen tot pleidooi werden toegelaten. Den
daarop volgenden dag werd des morgens 10
uur vonnis gewezen en heden reeds was de
expeditie van het vonnis, uitvoerbaar bij
voorraad, in mijn bezit.
Het kan dus wel snel gaan, als rechtbank,
procureur en griffie samenwerken.
I
HET SCHOENENWETJE EN DE
WERKLOOSHEID.
Men schrijft uit Waalwijk aan de Msb.
Gaven wij voor eenige weken cijfers van
den invoer, die de werking van de Schoenen-
wet duidelijk demonstreerden, heden kunnen
we de gunstige werking, die de wet op de
werkloosheid uitoefent, met eenige cijfers in
het licht stellen.
Van de arbeiders, georganiseerd in den
R.K. Lederbewerkersbond, waren de eerste
week van Septembér 1922 1694 geheel werk
loos de le week van October 1002 de 4e
week van October 886.
Over dezelfde weken in 1923 waren deze
cijfers 985, 490 en 395.
In Dongen en Kaatsheuvel, waarvan „De
Schoenenindustrie" van deze week cijfers
geeft, waren onderscheidenlijk in Jan. 1923
110 en 750 geheel en gedeeltelijke werk-
loozen, terwijl einde October deze cijfers
tot 80 en 125 waren teruggeloopen.
Vooral naar vrouwelijke arbeidskrachten
(stiksters) is algemeen een voortdurende
vraag.
Als de verlenging van de wet tot stand komt.
mag op goeden grond verwacht worden, dat
de werkloosheid tot het verleden zal gaan
behooren.
154.635.p2
Netto 139.166.S614
NEDERLANDSCHE STOOMVAART
LIJNEN.
ALGORAB (R.Z.A. lijn) 11/11 van Ant
werpen te R'dam.
AMBON (H.W. Afr. lijn) 11/11 van Ham
burg naar A'dam.
AMSTERDAM (W.I.M.) 11/11 van King
ston naar Cristobal.
AURORA (K.N.S.M.) 11/11 van A'dam te
Faro.
BLITAR (R. Lloyd) thuisreis p. 11/11
Gibraltar.
CRYNSSEP4 (W.I.M.) 11/11 van Hamburg
te A'dam.
EUTERPE (K.N.S.M.) Dantzig—A'dam p.
12/11 Brunsbuttel.
FAUNA (K.N.S.M.) 11/11 van A'dam te
R'dam.
GELRIA (H. Lloyd) 11/11 van Buenos Ayres
te A.dam.
HEEMSKERK (H.O.Afr. lijn) uitreis p.
11/11 Vlissingen van Antwerpen.
HECTOR (K.N.S.M.) 11/11 van Constan-
tinope! n. Candia.
JASON (W.I.M.) 12/11 van Hamburg te
A'dam.
KLIPFOftTEIN (H.Z. Afr. lijn) uitreis p.
11/11 Finisterre.
MERCURIUS (K.N.S.M.) 11/11 van Pi
raeus te Salonica.
MOERDIJK (H.A.L.) 11/11 van Pacific I.
v. Londen te R.dam.
NEREUS (K.N.S.M.) A'dam—Kopenhagen
p. 12/11 Brunsbuttel.
ORANIA (H. Lloyd) thuisreis 11/11 van
Pernambuco.
ORPHEUS (K.N.S.M.) KopenhagenA'
d^m p. 12/11 Holtenau.
OUDERKERK (H.O.A.lijn) thuisreis 11/11
van Wladiwostock.
POELDIJK (R.Z.A. lijn) 11/11 van R'dam
t Hamb.
RIJNDAM (H.A.L.) 11/11 van R'dam te
New York.
SITOEBONDO (H.O.Afr. lijn) 12/11 van
Oost Afrika 1. v. Antwerpen te R'dam.
SPRINGFONTEIN (H.Z.Afr. lijn) p. 11/11
Vlissingen naar Antwerpen.
TJIKEMBANG (Java—China—Japan) U/11
v. Sanghae te Chinwangtao.
ULYSSES (K.N.S.M.) 11/11 van Smyrna n.
Samos.
VEENDAM (H.A.L.) 11/11 van R'dam n.
Tampico.
VENUS (K.N.S.M.) 11/11 van Gibraltar n.
Cadix.
VESTA (K.N.S.M.) 11/11 van Beyrouth te
Smyrna.
VONDEL (Nederl.) uitreis 11/11 te Sou
thampton.
VULCANUS (K.N.S.M.) 11/11 van A'dam
te Cuxhaven.
ZAANLAND (H. Lloyd) 11/11 van Londen
te Hamburg.
ZOSMA (H.O.A. lijn) uitreis 11/11 van
Penang.
JAGERSFONTEIN (H.Z.Afr. lijn) thuis
reis p. 10/11 Dakar.
REMBRANDT, (Nederl.) thuisreis p. 11/11
Perim.
ROTTERDAM (H.A.L.) wordt Maandag
avond of Dinsdagochtend te R'dam ver
wacht.
WASSENAAR (Archangel—Cardiff) 10/11
60 mijl N. O. van Hernosand (verbetering).
IJSELSTROOM (H.W.Afr. lijn) 10/11 van
Koko naar Dakar.
DEUCALION (K.N.S.M.) 11/11 van Vina-
roz te Valencia.
HEEMSKERCK (H.O.Afr. lijn) uitreis p.
11/11 Beachy Head.
HEBE (K.N.S.M.) 12/11 van Livorno te
Napels.
JUNO (K.N.S.M.) 12/11 van Gibraltar te
MEROPE (K.N.S.M.) Boston (Line.)—
Barcelona p. 12/11 Gibraltar.
OBERON (K.N.S.M.) 12/11 Van Malaga te
Barcelona.
ORPHEUS (K.N.S.M.) Aarhus—A'dam p.
12/11 Brunsbuttel.
TABANAN (R. Lloyd) thuisreis 11/11 p.
Kaap del Armi.
NEDERLAND—ZWITSERLAND.
De Boer doelverdediger.
Naar wij vernemen is thans officieel be
sloten. dat de doelverdediger van Ajax, De
Boer, 25 November a.s. in den wedstrijd te
gen Zwitserland tusschen de palen zal jtaan.
Van Linge, van Be Quick, Groningen, die
niet uitkegnt in den oefenwedstrijd, speelt
ook in den landenwedstrijd niet mede en is
vervangen door Bul (Feyenoorad).
EEN LEAGUE-SPELER OVERLEDEN.
De linksbinnen van Port Vale, Britier, is
Zondag overleden.
DE ZWALUWEN.
i
De jaarlijksche algemeene vergadering van
de Algemeene Nederlandsche Voetbalver-
eeniging De Zwaluwen zal Zondag 18 Nov.
des morgens 11 uur in American-Hotel, Leid-
scheplein te Amsterdam, ,worden gehouden.
BILJARTCLUB DER SOCIËTEIT
„VEREENIGING".
Donderdag 15 November, 's avonds half 8
zal door de heeren J. Dommering uit Ara-
hem, kampioen van Nederland, en H. J. Ro-
bijns, uit Amsterdam, een biljartséance wor
den gegeven.
Gespeeld wordt op Match-biljart cadres
45 c.M. 500 caramboles en 50 driebandstoo-
ten.
WEGWEDSTRIJD.
Evenals de beide vorige wedstrijden over
afstanden van 3 en 6 K.M. is ook de laatste
over een afstand van 14J4 K.M. uitstekend
geslaagd. Hieraan hebben 16 loopers deelge
nomen, waarvan 3 uitvielen.
De uitslag was als volgt: 1. T. Sprong, Rot
terdam, in 50 min. 31 sec.; 2. C. L. Brou
wer, Rotterdam, 51 min. 4614 sec.; 3. T. Gia-
comini, den Haag 52 min. 6 sec.; 4. H. van
Campen 53 min. 5 Is sec.
SIMULTAANSEANCE.
Zaterdagavond gaf de lieer Th. A. Kok een
simultaanseance in het patronaat St. Jozef, in
de Jausstraaf, ten einde tot de oprichting van
een R.-K. club aldaar te geraken. De heer
Kok is hierin prachtig geslaagd. De volgende
week zal de naam der'club worden bekend
gemaakt cn zal zij waarschijnlijk tol den
Dislirictsbond toetreden. De uitslag van deze
séance is; 9.gewonnen, 2 gelijk en 1 verloren.
Een mooi resultaat.
Vr. Kan H.M. de Koningin een Kabinetsfor
mateur benoemen die buitenlands is en er
van eenigen macht staat, die ook geen le of
2e Kamerlid is, geen lid van Raad van State
of Provinciale Staten, precies als Mr. Zim
merman die in Oostenrijk is? Deze toch
oefent ook geen functie uit van Ned. Macht.
AnUv. De eenige voorwaarde om tot mi
nister te worden benoemd is: dat men Neder
lander is.
Vr. Kunt U mij ook zeggen hoe men aen
gekleurd zijdén jumpertje kan wasschen?
Antw.: Neem 2 schotels of kommen met
koud of lauw water, waarin een scheut spiri
tus. Wrijf de jumper vlug met witte zeep en
slaat ze los eerst door het eene dan door hel
andere water. Niet wringen. Leg de jumper
tusschen schoone doeken en strijk ze op, Ier-
wijl ze nog vochtig is.
onzen geachten lezers en
lezeressen beleefd verzoeken
bij het schry ven op de in onze
Nieuwe Haarl. Courant voor
komende advertentiën van
in hun brieven de
ZIJN UW HANDEN EN LIPPEN
pijnlijk, schraal of gesprongen door de koude,
getruik dan de heerlijk verzachtende en snel
genezende PUROL,
te vermelden?
De Administratie.
De uitsluiting.
Uit Enschedé wordt gemeld
De uitsluiting in de textielindustrie, het
werkloos worden van nagenoeg alle textiel
arbeiders te Enschedé en te Lonneker, door
heel de bevolking van Enschedé met bange,
zorg verwacht, ze is thans aangekondigd
In die aankondiging heet het, dat wanneer
de stakende wevers van Kremersmaten het
werk niet hervatten, het dienstverband als
gebroken wordt beschouwd. Maandag over
14 dagen staan dan 10.000 textielarbeiders
op straat.
Het aangezegde ontslag der arbeiders is
iets nieuws en heeft zich bij vroegere conflic
ten niet voorgedaan. Toen werd geen ontslag
aangezegd, doch week na week het aantal
werkdagen geleidelijk ingekrompen.
De publieke opinie te Enschedé is over 't
algemeen ten gunste der arbeiders, alhoewel
het onverklaarbaar wordt geacht, dat slechts
35 tot 40% van hen georganiseerd zijn, terwijl
hunne werkgevers zonder uitzondering bij de
fabrikanten-vereeniging zijn aangesloten.
Voor zoover thans te bezien is, beschikken dc
organisaties, met uitzondering van de Lande
lijke Federatie van Textielarbeiders, wel over
voldoende middelen, om hunne leden maan
denlang te ondersteunen daarnaast staat
evenwel het groote aantal ongeorganiseerden,
die straks, wanneer mocht blijken, dat ze
niet door werkloozenkassen ondersteund wor
den, op de publieke liefdadigheid zijn aange
wezen.
De loonen der arbeiders zijn steeds en on
der alle omstandigheden laag geweest, waar
bij nog komt, dat het loon van de waarde
van de productie een gering deel uitmaakt,
en dat boveqdien deze, hieronder in uit
gedrukte waarde, dalende is.
In 1901 bedroeg het loon 19%°/ van de
waarde der productie en in 1904, Ï907, 1910,
1913, 1916, 1919, 1920 resp. 17.1,17.1,15
14.4, 14, 13.4 en 12.3%.
Nu de loonen zelf. Hieromtrent beschikken
we over de volgende gegevens, verzameld
door één der arbeidersorganisaties, vóór de
aangekondigde en reeds sedert 1 November
ingevoerde loonsverlaging van 10%.
Gemiddeld weekloon (over 3 weken) van ar
beiders met groote middelmatige gezinnen
Enschede f 21.02, 18.59, 25.24, 21.05,
24.19, 21.11.
Winterswijk f 18.24, 16.94, 21.05, 20.61,
18.61.
Haaksbergen f 11.02, 19.12, 13.78, 14.28,
18.31.
Oldenzaalf 10.54, 14.61, 13.48, 15.14,
14.42.
Borne f 13.72, 19.50, 20.60, 15.—, 16.—,
15.50, 14.80, 17.02, 16.—, 20.—.
Neede f 13.—, 14.—, 15.—.
Het meerendeel dezer locnen, waarvan
thans nog weer 10% is afgegaan, vorderde
geen volle werkweek. Bij een werktijd van
48 uur, noteeren we evenwel weekloonen van
f 22.08, 21.40, 20.37, 21.38, 22.40, 23.75.
WERKZAAMHEDEN VAN DEN R1JKS-
ZUIVELCONSULENT OVER 1922.
Verschenen is het verslag van de werk
zaamheden van den i ijk szuiveloo nsulent in de
provincie Noord-Holland over 1922.
TIEL, 12 Nov. Fruit. (Veiling Tiel en
Omstreken). Binderzoet 814 c., konings-
rood 710 c., bellefleur 820 c., goudrei-
netten 1016 c., winterjannen 20 c., beurré
34 c., paradijs 10—14 c., notarisappeis 1418
c., id. extra 24 c., goudreinetten extra 21
29 c., Gerrit Roelofs 812 c., boschappels
1418 c., zoete appels 1014 c„ jasappels
1215 c., Engelsche bellefleur 1821 c-,
sterappels 1622 c., kaneelzuur 812 c.,
alles per K.G.
Fabrieken. Kroet 2 c. per K.G.
(Veiling Tielsche Veilingsvereeniging),
Sterappels 1624 c., binderzoet 812 c..
bellefleur 1422 c., goudreinetten 818 c.t
huismannen 710 c., handperen 3038 c^
paradijs 610 c., holgaten 46. c., tafel
appels 1015 c., alles per K.G.
Fabrieken. Kroet 2 c., val 25 n
per K.F.
TIEL, 12 Nov. (Weekmarkten). Granen.
Bij minder aanvoer ruimden tarwe en rofgge
langzaam op. Haver vlug verkocht. Erwten
werden er meer verhandeld.Voederarti kelen
vast gestemd. Tarwe f 10.2511.87%» rogge
f 7.507.62i, gerst f 7.25—8, haver f 4.75—
5, groene erwten f 1416, alles per H.L.
Varkens. Op 'de markt waren aangevoerd
631 biggen en 131 varkens. Prijzen lager.
Varkens f 2245, biggen f 9.5C18.
Vee. Op de markt was vet vee bij grooten
ianvoer prijshoudend, le qual. 5560 c.,
2e 5055 c. per pond. Kalfvee met veel
vraag duurder kalfkoeien f 350450, id.
vaarzen f 330—440. Vare koeien bij vaste
prijzen duurder, f 260335. Hokkeüngen
beste qual. duur, 2e qual. billijker, hokke
üngen f 180250, kalfhokkelingen f 200
270. In kalveren bij grooten aanvoer flauwe
handel, f 80110.
Boter en eieren. Boter aangevoerd 30 K.G.
2.20—2.50 50.000 eieren 1215 c.
R.-K. COöP. TUINDERSVEREENIGING
„KENNEMERLAND".
Veilingnoteermg van 12 November.
Spruiten per K.G. 1527; Wortelen 34;
Schorsemeeren 1315; Uien 68; Aardappe-"
len 710; Drielingen 34; Bloemkool per
stuk 312; Roode Kool C8; Groene Kool
710; Gele kooi 810; Knolselderie 38;
Boerenkool f Oüö1.16; Sla p. kist 22£5
Andijvie 90165; rapen 1050; Appelen 60
100; Wortelen per bos 1326; Selderie 38;
Prei 918.
GOOR, 10 Nov. Paarden. Op de eerste
winterpaardenmarkt stonden 150 paarden aan
de lijn. Werkpaarden brachten 400550
op, veulens 180300, ponnies f 100325»
De handel was vlug.
