BUITENLAND -Tweede Blad 15 M©veamSs©r 1932 Uit de Pers. Rond de Kabinetscrisis. Het roode testament. GEEN GELUKKIGER KEUS DENKBAAR. De parlementsontbinding in Engeland; Baldwin en Ramsay Macdo- nald honden besprekingen. Het Engelsche standpunt in de Commissie van Herstel. De Gezantenraad zal vandaag over den terugkeer van den Duitschen Kroonprins beraadslagen. Onder te Telegrammen: De Hertog van Cumberland, t Het Ver kiezingsprogramma van Baldwin. Hevige incidenten in den Parijschen gemeenteraad; Midol gearresteerd. Algemeene staking in het Fran- sche mijnbekken van Gard. Verklaringen van de Rijnlandcommissie. GEM. BUITENL BERI6HTIN» LANDBOUW EN VISSSMER1J. FEUILLETON. NIET OP SCHIJN BOUWEN. De Haagsche briefschrijver van „De Tijd" schrijft o. m. in dit blad: „De Vlootkwestie, zoo heeft deze en gene rich uitgelaten, is een vrije kwestie voor de katholieken. Geen sterveling vermoedelijk, die het be twisten zal, en geen sterveling, die om hun stem tegen de Vlootwet zonder meer een der tien uit de Katholieke Partij zou willen sluiten, 's Lands defensie echter is voor een regeering geen vrije kwestie. Zij raakt het levensbelang van den staat, zoodat een re geering, die te dien aanzien niet steunen kan op een meerderheid, niet regeeren kan. Leden eener partij, die zich op dit gebied, omdat het een vrije kwestie geldt, nooit gebonden erkennen, kunnen leden der Ka tholieke Staatspartij zijn en blijven, maar zij kunnen geen leden zijn van een regee- ringspartij. Indien de Katholieke Staatspartij niet maar een enkelen uitbijter, maar een groot getal leden gaat tellen, die daarover zoo denken, kan zij als één partij blijven be staan, maar kan zij met anderen nooit meer in bondgenootschap gaan. En dit is de eenige zaak, waarom het gaat, wanneer het geldt de vraag, of het gebeurde de vor ming van een nieuw coalitie-kabinet ver hindert. Men kan nu wel als vogel Struis, willens en wetens den kop in het zand steken om deze waarheden als koeien, die u tegen het lijf loopen, maar hard en onaangenaam zijn, niet te zien, doch daarmede brengt men de zaak niet verder. Wil men niet op den schijn bouwen, niet onder een mooi doekje de wond verbergen, dan moet men integendeel den moed heb ben, vierkant en uitdrukkelijk voorop te zetten: le. dat de tien tegen de afspraak van 4922 zijn ingegaan of in September 1922 een overeenkomst is gesloten van het jaar nul, een schijncontract, waarbij men bewust het groote geschilpunt uit den weg liep; 2. dat, indien de bezwaren tegen de Vloot wet van- de tien van zoo'n principieele en zoo'n ernstigen aard zijn geweest, dat zij zich gerechtvaardigd konden achten om deswege de gevolgen, die zij als politiek volwassenen vooraf kenden, te trotseeren, men, om de gescheidenen der coalitie weer bij elkaar te brengen, niet met een smal brugje van lichte constructie kan volstaan, maar een lange en stevige brug zal moeten slaan; 3 dat de gezworenen der coalitie, na zich met het regeeringsprogram te hebben vereenigd, zich daaraan als gebonden zul- ien beschouwen, ook waar het vrije kwes ties geldt. Durft men dit elkaar niet te zeg den, dan'gaan wij weer knielen voor den' afgod: den schijn. DE R. K, KAMERFRACTIE EN DE VLOOTWET. Volgens de „Standaard" zou bij de Kabi netsformatie in 1922 de katholieke fractie bij het toen gehouden overleg de Vlootwet hebben aanvaard. Uit deze mededeeling zou de conclusie kunnen worden getrokken, dat de 10 katho lieke leden, die tegen stemden, zich aan woordbreuk hadden schuldig gemaakt. Naar aanleiding hiervan schrijft „de \èsb.": „Men deelt ons van bevoegde zijde mede, dat deze voorstelling van zaken geheel onjuist is. Bij het in 1922 gehouden overleg is inder daad de Vlootwet door de katholieke frac tie aanvaard, maar uitdrukkelijk is toen ver klaard, dat omtrent 't tijdstip der uitvoering niets werd beslist, maar dat deze kwestie nader zou worden onderzocht, in verband 'met de financieele omstandigheden. Dat zulks is geschied door de financieele vlootwetcommissie, die de Vlootwet urgent achtte, maar dan eerst de uitvoering voor mogelijk hield, indien er een sluitende be grooting v/as. Dat de Regeering zich niet aan dit advies heeft gehouden, maar zonder een sluitende begrooting de Vlootwet wilde uitvoeren. Dat van de katholieke tegenstemmers meer dan één uitdrukkelijk heeft verklaard, niet tegen de Vlootwet te zijn, maar alleen tegen de uitvoering op dit oogenblik, wijl men daardoor financieele verplichtingen op zich nam, waarvan men niet wist, of men ze kon nakomen. Indien de Regeering eenige maanden had gewacht, totdat haar bezuinigingsplannen bekend waren en daarover geoordeeld kon worden en de uitvoerbaarheid was gebleken, zou zeker een meerderheid vóór de Vloot wet bij de partijen van rechts aanwezig zijn geweest. Zoodat de voorstelling, als zouden de katholieken thans de Vlootwet, die zij in 1922 aanvaard hadden, niet willen, niet al leen onjuist, maar ook onwaardig is, Het Kamerlid Van Vuuren schrijft in „Ons Noorden," dat in de gegeven omstan digheden geen gelukkiger keus denkbaar was dan mr. Kooien als kabinets-forma- teur. „De opdracht van de Koningin aan den heer Kooien kan geen andere zijn dan de vorming van een kabinet ad hoe, een mi nisterie met een beperkte taak; het herstel van het financieel evenwicht en de voor ziening in de verdediging van ludië. Zijn kabinet zal vermoedelijk zijn geen parle mentair kabinet, steunende op een meer derheid, maar wel een rechtsch of rechts getint kabinet, rekenende op den welwil- lenden steun der drie rechtsche partijen, zonder dat deze onderling verbonden zijn. Hij zal daartoe allicht zijn medewerkers zoeken onder de leden der drie rechtsche groepen in en buiten de Kamer, maar niet onmogelijk voor een deel ook ter linker zijde. Zijn program zal dus zóó zijn samen te stellen dat hij in redelijkheid, op grond van den inhoud van dat program, mag re kenen bij de uitvoering geen tegenwerking te ondervinden van de rechterzijde en te vens zóó, dat steun van een deel der lin kerzijde voor zijn financieele evenwichts- politiek niet is uitgesloten." Zij doen er niet aan mee. De a-'b-revolutionnaire „Nieuwe Haagsche Courant' vraagt: We,-:om een Roomsche formateur? nu er spreke van is, dat mr Kooien zou trachten C'.-n nieuw kabinet samen te stellen. Het blad schrijft: Wij moeten ronduit bekennen, dat wij de ze dingen niet verstaan. Naar onze meening kan er van een rechtsch kabinet, na hetgeen op 26 October voorgevallen is, eenvoudig geen sprake zijn. Tenzij dan dat het alleen zou worden samengesteld uit Roomsch-Ka- tholieken en Chr. Historischen. Maar de An- ti-revolutionnairen doen er vast niet aan mee. Er is ook, naar het ons wil voorkomen, heelemaal geen reden om juist een Roomsch Katholiek te belasten met vorming van een ministerie, of het moest mr. van Schaik zijn, die dan steun zou moeten zoeken bij zijn linksche medestemmers tegen de Vlootwet. Het was juist de Roomsch-Katholieke Staatspartij, die op 26 October uiteenviel Een derde van haar leden werd aan het rechtsche kabinet ontrouw. Het waren Roomschen, die den uit hun kring voortge komen minister-president Ruys de Beeren- brouck verjoegen van zijn zetel. En zij gin gen daarmee zeer beslist en opzettelijk in, tegen den wensch der Christelijk-Histori- schen en Anti-Revolutionairen. Maar dit weerhield hen niet. Ze deden het toch. Met welk recht zou dan nu achteraf de R. K. Kamerfractie, gedeeld als zij is, een harer leden voorop kunpen schuiver, als Kabinets formateur? Daar is in het geheel geen reden voor. Wij weten natuurlijk niet, hoe de Chr.- Historischen er over denken. Maar wel, hoe de opvattingen zijn in anti-revolutionnairen kring. En die zijn op dit punt zoo beslist mo gelijk: Geen rechtsch Kabinet, geen samen werking met een partij, op welke men ook na aangegaan accocrd, nief vertrouwen kan, en a fortiori geen Roomsch Katholiek for mateur. EEN GRAPPENMAKER. Reeds langer dan 14 dagen, hebben nu degenen, die gewoon zijn, dagelijks in de Pers het Nederlandsche volk voor te lich- tep, en tal van anderen, hun ontboezemin gen ten beste gegeven over de Regeerings- crisis; omtrent de oorzaken, welke ertoe hebben geleid en de bedoelingen van allen, die in de Tweede Kamer hun stem over de Vlootwet hebben uitgebracht; ook ten opzichte van hetgeen ons thans te wachten staat. De een schrijft in den toon van den over winnaar; de ander is droevig gestemd, een derde is verontwaardigd. Sommigen zien de toekomst zeer duister in, anderen hebben goede hoop. Allen beseffen den ernst van den toestand. Op één uitzondering na. Eén is er onder de politieke schrijvers, die zorgt voor „la note comique", een grappenmaker. Dr. Emile Verviers, privaat-docent aan de Universiteit te Leiden, ex-en-ka-peeër, die Mussolini is gaan interviewen, heeft onlangs aan H. M. de Koningin een Open Brief geschreven over de wijze, waarop de cri sis dient te worden opgelost. Aan het Par lement moet H. M. zich ongeveer niets ge legen laten liggen, zoo schreef hij, en Zij moet een Kabinet doen samenstellen van.... Sociaal-Democraten? Liberalen? Christelijken? Niet-parlementariërs? Za kenlieden? Beursmannen? Geleerden?.... neen, van.... „wilskrachtige en bekwame mannen"! Dat was een idee! Een verrassing! Nooit had eenig vorst, nooit had iemand daaraan gedacht! Tot nu toe werden tot het minis terambt steeds geroepen slappelingen en domooren. Gelukkig, dat de privaat-docent nog tijdig zijn vernuftig uitgedacht advies gegeven heeft! Anders zou H. M. ditmaal ook alweer gezocht hebben naar een stel letje onnoozele knipmessen, om aan deze de regeering van het Vaderland op te dra gen. En niet alleen de Koningin is thans in het goede spoor gebracht door dr. E. Verviers; hij heeft ook voor honderden, duizenden anderen op eenmaal het ware licht ontsto ken. Van dit schitterende Welslagen doet hij jn een „ingezonden stuk" in het „Handelsblad" als volgt den volke kond. Een Kabinet van wilskrachtige en bekwame mannen. De stroom van ingekomen adhaesie-betui- gingen met den inhoud van het Adres aan Hare Majesteit is zóó overstelpend groot, dat bericht van ontvangst of ir.dividueele beantwoording buitengesloten is, Ik moet dus volstaan met langs dezen weg aan de afzenders mijn dank te betuigen voor de betoonde belangstelling. Bovendien zal ik een speciaal oplaag doen afdrukken van mijn blad „Katholieke Staatkunde", waarin eenige veel gemaakte opmerkingen beantwoord worden, en hiervan een exem plaar doen toezenden aan de briefschrijvers, voor zoover ze geregistreerd zijn. Op de algemeen gestelde vraag, of een Kabinet van wilskrachtige en bekwame mannen wel te vinden zou zijn, kan geant woord worden, dat van meer kanten thans pogingen gedaan worden om zoouanige man nen bijeen te krijgen. De sympathie voor mijn plan onder de leidende kringen, ook onder tegenwoordige en vroegere gezagdra gers, is zóó groot, dat, thans de mogelijkheid van een „sterk bewind" 'aanwezig is. Dit zou dan kunnen optreden, of nu reeds of zoodra nog enkele maanden van zwak par lementair bewind den chaos definitief ge maakt hebben. DR. E. VERVIERS. Voor de ettelijke briefschrijvers, hetzij zij wèl, hetzij zij niet „geregistreerd zijn", moet 't verschijnen van dit kostelijk ma nifest buitengewoon aangenaam zijn. Zij worden, bij hun gereentvaardigde bezorgd heid voor de vaderlandsche nooden, erdoor gerustgesteld. „Van meer kanten" worden nu op eens, nadat de Open Brief van Verviers is openbaar gemaakt, daadwerkelijke pogin gen gedaan, om wilskrachtige en bekwame mannen te zoeken. Overal ziet men de brandende lantaarns van Diogenes over de wegen en straten ge dragen. Het korps verkeersagenten is in de groote steden uitgebreid, om den tocht der tonnen van Diogenes „van meer kanten" door de hoofdstraten te regelen. De beweging is algemeen. Tal van „gezag dragers", de heer Verviers heeft zèlt in zijn manifest dit hartversterkende woord la ten spatieeren, „tegenwoordige en vroe gere", toonen allerwegen hun warme instem ming met de fonkelnieuwe gedachte. De vlag gen wapperen uit de zolderramen. In ons bu reau zijn verscheidene nieuwe en oude, te genwoordige en vroegere, gezagdragers het adres van den privaat-docent komen vra gen, om hem hun visite-kaartje te kunnen zenden, o.a. een politie-agent, een tamboer majoor en een voorman-lijnwerker van de tram, met en benevens een marine-officier; ook een oud-gezagvoerder van de koopvaar dij, een onderwijzer van vroeger en een ouderwetsche nachtwacht. Er zal een „sterk bewind" komen, dit keer, voor 't allereerst! Nooit vertoond! Wij hebben goed vertrouwen op het suc ces van den heer Verviers. Beter dan hij zelf. Hij twijfelt nog, of misschien „enkele maanden van zwak par lementair bewind den chaos eerst definitief' zullen maken; of de wilskrachtige en be kwame mannen zich nog een paar maanden zullen schuil houden, de oolijke: is, om later met des te meer bravour te kunnen voor den dag treden. IJdele verwachting- Aan de „meer kan ten" en aan de „gezagdragers" van heden en van het verleden ontsnappen de kerels niet. Wij zullen ze te pakken krijgen! Emile Verviers, de Nederlandsche Musso- lïnie, wordt kabinets-formateur. Die leukerd! Het Engelsche standpunt in de commissie van Her stel. Sir John Bradbury, de Engelsche vertegen woordiger in de commissie van herstel heeft in de zitting van Dinsdag zijn goedkeuring gehecht aan het Fransche voorstel om ver tegenwoordigers van de Duitsche regeering te hooren over de punten, die in de Duitsche nota van 24 October zijn te berde gebracht. Met betrekking tot het voorts geopperde denkbeeld om een commissie van deskundi gen samen te stellen, waarbij een plaats voor de Vereenigde Staten zou worden open ge laten, verklaarde Barthou, cjat de bedoeling was van het voorstel, cm deze commissie nog meer in haar werkzaamheid te belemmeren dan het geval zou zijn geweest met de com missie die onlangs was voorgesteld maar welk plan men had laten varen. Bradbury behield zich zijn oordeel voor over dit voorstel totdat de Duitschers zullen zijn gehoord. H;j zeide dat een verstandig geneesheer'alvorens ge neesmiddelen voor te schrijven, een volledige diagnose van de ziekte vvenscht te bezitten. Ik ben van meening, zei hij, dat de commissie indien zij zal trachten zich van haar plichten te kwijten binnen de grenzen van het verdrag zonder vrees of vooringenomenheid den vol len omvang van de oorzaken, die geleid heb ben tot den tegenwoordigen wanhopigen toe stand van Duitschland, moet onderzoeken en voorts zonder vrees voor zoover het in haar macht is, zich moet wenden en aanbevelingen moet doen aan hen die de macht hebben voor zoover het buiten haar eigen bevoegdheid gaat om die middelen aan te wenden die na het plaats gehad hebbende onderzoek noodig mogen worden geacht. De gezantenraad. De gezantenraad is gisterochtend bijeen gekomen en heeft enkel de loopende zaken afgedaan, daar de geallieerde regeeringen nog niet alle aan hun vertegenwoordigers in den raad instructies hadden doen toekomen in zake den terugkeer van den Duit schen Kroonprins. en de hervatting der werkzaamheden van de geallieerde controle-commissie. De raad zal heden om half zes in den na middag bijeenkomen. Men denkt, dat hij dan nuttige beslissingen zal kunnen nemen. De parlementsontbinding in Engeland. Nu de verkiezing in Engeland is vastge steld op zulk een vroegen datum geeft men in financieele kringen, welke zich over ae heerschende onzekerheid bezorgd maakten, goedkeuring te kennen over het vooruitzicht dat weldra de twijfel zal worden opgeheven. De-liberalen en zelfs de tories, die voor vrijhandel zijn, protesteeren tegen den kor ten duur van de periode die er overblijft v00r de bespreking van de vraagstukken die aan het fiscale stelsel ten grondslag liëSett> doch hun ontstemming wordt getem perd door de vreuge over de liberale hereem- ging en het besef dat in vele opzichten toch ook de tories door den korten tijd zijn ge handicapt. De tegenwoordige regeering is aan tiet be wind gekomen met een ongekende minder heid van stemmen, daar hun zetels gemid deld de stemmen van 18000 kiezers verte genwoordigen terwijl de liberalen en arbei dersafgevaardigden gemiddeld 30.000 tot 40.000 stemmen op zich hebben vereenigd. In liberale kringen vertrouwt men dat in dien de liberalen en de arbeiderspartij over eenkomen om bestrijding van elkander te vermijden de nederlaag van de conservatie ven zeker is. Ofschoon men van arbeiders zijde nog geen stappen gedaan heeft in de zen zin is er toch n' kleine aanwijzing dat 't dien kant uit zal gaan door de onlangs door Snowden afgelegde verklaring, dat de libe ralen thans minder gekant zijn tegen de kapi- taalsheffing dan vier jaar geleden. De „Manchester Guardian" bepleit krach tig het doen van wederkeerige concessies door de liberalen en de arbeiderspartij om drie hoeksverkiezingen te voorkomen, die bij de vorige verkiezing meermalen aan de con servatieven de overwinning hebben bezorgd Met betrekking tot de hangende vraagstuk ken, n.l. de buitenlandsche politiek en de vrij handel, is het gemakkelijk voor de liberalen en arbeiderspartij tot overeenstemming te komen vooral waar beiden cn ook de linker vleugel van de conservatieve partij van oor deel zijn dat de oorzaak van de werkloosheid niet in de fiscale maar in de buitenlandsche politiek moet werden gezocht. Indien de li beralen en de arbeiderspartij samen een meer derheid behalen is het niet onwaarschijnlijk dat een coalitie gevormd wordt inzake deze vraagstukken. Het bezoek van Macdonald aan Baldwin vormt een onderwerp van gissingen omdat het niet de gewoonte is dat een aftredend pre mier met den leider van de oppositie beraad slaagt over het vraagstuk der ontbinding van het parlement. Er zijn er die er slechts een be leefdheid in willen zien, terwijl anderen mee- nen dat Baldwin vreemde mogelijkheden voorziet. De krachtigste kritiek tegen het beleid van Baldwin in de verkiezingscampagne zal niet zoozeer gaan over het fiscale vraagstuk dan over de slappe buitenlandsche regeerings- politiek en vooral over het falen van een ge past protest over de Roer-dwaasheid. De politieke medewerker van de Morning Post verneemt dat het kabinet vermoedelijk vandaag zal beslissen inzake de leuze waar mee voor den landbouw in de verkiezings campagne zal worden opgetreden. De voor naamste punten, die in aanmerking zoudeif komen zijn een bonus van een pond per acre bebouwbaar land en een minimum loon van dertig shillings voor landarbeiders. Het parlement zal zich gedurende de paar dagen, dat het nog zitting heeft, bezig hou den hoofdzakelijk met de beraadslaging over de nieuwe wet met betrekking tot de werk lieden-vergoeding. Morgen echter komt het debat aan de orde naar aanleiding van de ingediende motie door de arbeiderspartij over het vraagstuk der werkloosheid. Dit zal gelegenheid geven voor een algemeene discussie over de ver klaring van den eersten minister. Op een des betreffende vraag zei gisteren de kanselier van de schatkist, dat het te vroeg was, om met goed gevolg een schatting te maken over de totale inkomsten van het geheele loopende jaar maar tot dusver had hij geen reden om ontevreden te zijn over de ver kregen. resultaten De Manchester Guardian zegt in 'n be schouwing over de verkiezing met betrekking tot buitenlandsche zaken, dat het steeds een principe in Engeland is geweest orn in de buitenlandsche politiek continuïteit te be trachten en deze zoo weinig als mogelijk van een regeeringsverandering invloed te laten ondergaan. Alle mogelijke regeeringen, de arbeiderspartij incluis, worden beschouwd tegenwoordig dezelfde denkbeelden te koe steren met betrekking tot de buitenlandsche politiek. De werkloosheid in Enge land. De jongste opgave over de werkloosheid toont aan dat aan het einde van de vorige week het aantal werkloozen in Engeland een millioen twee honderd vierenveertig duizend bedroeg. Dit is twaalfhonderd minder dan in de voorgaande week en tweehonderd twee- en veertigduizend minder dan op 1 Januari 1.1. Na den staatsgreep in Beieren. j Dinsdag is een verordening verschenen waarbij de ontbinding der communistische partij in Beieren wordt gelast. Alle gelden en papieren, uitrustingstukken enz. van communistische organisaties moeten ter stond aan den staat worden afgedragen. Wie tegen deze verordening handelt, of een nieuwe partij tracht te stichten, stelt zich bloot aan tuchthuisstraf. Dinsdag zijn nog enkele slachtoffers van den staatsgreep op 't Waldfriedhof ter aarde besteld en vandaag zullen nog 2 daar worden begraven. Etr worden pogingen in het werk gesteld om voor alle gedooden eeen gemeen schappelijk graf te stichten doch de overheid heeft daartoe nog geen verlof gegeven. Bij de bespreking van Von Kahr met de besturen van verschillende vaderlandsche bonden is gevraagd amnestie te verleenen voor alle daden tegen den staat in verband met den jongsten staatsgreep begaan. Aan gezien echter nog geen veroordeelingen uit dien hoofde hebben plaats gehad, besloot men dit punt voorloopig te laten rusten. Naar de Mchn. Augsb. Zeg uit Berlijn verneemt heeft de rijksregeering het rijks- gerechtshof te Leipzig opgedragen een on derzoek in te stellen naar de schuldigen aan den aanslag van 8 November, dit in verband met de verklaringen van Hitier omtrent het afzetten van den rijkspresident en de rijks regeering. Geen autonome Rijn republiek. Het Duitsche kabinet maakt officieel be kend, dat de geruchten over de stichting van een autonome Rijn-republiek onjuist zijn. Er is op het oogenblik geen sprake van verandering van den politieken toestand van het Rijnland of van het Roergebied. De separatistische be weging. De Rijnlandsche regeering maakt het volgende communiqué openbaar De Rijnlandsche troepen hebben Spiers bezet. De Beiersche autoriteiten, die zich in de regeeringsgebouwen hadden verschanst, gaven zich over en legden de wapens neer. In den nacht deden sterk gewapende geheime organisaties aanvallen op verschillende Rijn landsche posten en convooien. Er werden in het geheel een 20-tal personen gedood. De algemeene toestand is bevredi_end. De separatisten in de Palts. Naar de Bayrische Staatszeitung verneemt, hebben de separatisten in de Palts een ulti matum aan alle ambtenaren gericht waarin van deze geëischt v/ordt, dat zij hun werk zullen blijven doen. Anders zullen zij wor den uitge.et. Uit Spanje. Naar aanleiding van een verzoek van de voorzitters van de Kamer en den Senaat aan den koning van Spanje om onmiddellijk ver kiezingen te doen houden en de nieuwe Cor tes op 10 December bijeen te roepen, heeft het directorium verklaard dat het de Cortes vooreerst nog met bijeen zou roepen en dat het dit in geen geval zou doen alvorens het verkiezingsorganisme gezuiverd zal zijn. De Japansche vloot. Uit Osaka wordt gemeld dat de herziene vlootbegrooting voor de rest van het loopende jaar verminderd is met 39 millioen. De totale vlootbegrooting voor 1924 bedraagt 1238 millioen, hetgeen 40 millioen minder is dan oorspronkelijk was vastgesteld. De Sjah van Perzie. De Sjah van Perzië is gisteren uit Damas- kus te Beiroet aangekomen. Hij staat op het punt zich naar Europa in te schepen. De afdeeiing Kings Bench van het En gelsche Hooggerechtshof heeft een zwaar ver lies geleden door de ontslagaanvraag wegens hoogen leeftijd van Sir Charles Darling. Deze, die in zijn jeugd weinig opvoeding genoten en nooit eenige school bezocht had, koos, vol gens zijn eigen bekentenis, later het beroep van klerk op een advocatenkantoor als het meest geschikt om in zijn luie neigingen te kunnen volharden, maar eenmaal door een strengen voogd aan het werk gezet, en met de rechtsbeginselen vertrouwd geraakt, kenden zijn ijver en lust tot studie geen grenzen en op 25-jarigen leeftijd werd hij tot de balie toe gelaten. Twintig jaar laterwerd hij tot rech ter benoemd en nauwelijks drie jaar daarna benoemde Lord Halsbury hem tot lid van het Hooggerechtshof, welke benoeming hevige beroering verwekte in de kringen van de hooge magistratuur, maar de benoemde zelf kon door zijn groote juridische kennis en buitengewone slagvaardigheid spoedig zijn tegenstanders tot zwijgen brengen. Gedurende 26 jaar heeft hij dit ambt vervuld, en bij afwezigheid van Lord Rea ding fungeerde hij dikwijls als plaatsver vangend Lord-opperrechter. Zijn populari teit dankte rechter Darling bijna uitsluitend aan zijn slagvaardigheid bij het ondervragen en terecht zetten van getuigen en beklaagden en er verging nauwelijks een zitting, waarin hij alle aanwezigen niet deed schaterlachen door zijn geestige gezegden, ofschoon zijn vonnissen later gerecht maar streng waren.; Hij behandelde Sir Roger Casements appèl zaak en zijn requisitoir in het vergiftigings proces tegen majoor Armstrong zijn als het ware klassieke voorbeelden van juridische kennis, gepaard aan duidelijke voorlichting, der juryleden geworden. Toch kon hij cok in een ernstige zaak nu en dan niet laten een kwinkslag ten beste te geven, maar de kwa liteit zijner geestigheden was zelfs in de rechtszaal nooit misplaatst. Toen een ge tuige, dien hij zeer in het nauw gedreven had, eindelijk op pathesischen toon uitriep: „Ik ben met de waarheid getrouwd, edel achtbare," viel rechter Darling hem on-; middellijk nuchter ia de rede „En sinds hoelang bent u nu weduwnaar en menig maal heeft hij met dergelijke invallen een getuige voor meineed behoed. De Times geeft zijn leven en werkzaam heid pittig weer in de paar woorden Bo ven alles was hij een karakter en een groot jurist. Had hij echter den indruk dat een strafzaak niet ernstig behandeld was, of geer. ernstige behandeling verdiende, dan deed hij zijn best ze met zijn hof weg te.lachen; maar ondanks de pret die hij de publieke tribnune bijna altijd verschafte, waren zijn oordeelen helder en bezonnen en zijn von nissen streng maar rechtvaardig." Voor een der politierechtbanken te Londen is dezer dagen zekere Francis Bowie verschenen, die beschuldigd werd valscb geld te hebben gemaakt, en getracht te heb ben, dat uit te geven. Het is een zeer speciaal geval een misdrijf zooals er in geen eeuw in Engeland was gepleegd. Bowie was nj. in dienst aan de Munt en had daar een posi tie van vertrouwen. Hij had sleutels onder zijn berusting en had daarvan gebruik ge maakt om te komen in zalen waar de halve kronen worden geslagen. Hij had zelf de per sen in beweging gebracht en een aantal halve kronen geslagen. Zij waren echter niet al te best uitgevallen en toen Bowie trachtte ze uit te geven werd hij betrapt en gearresteerd. De man, die bekende, werd naar de open bare terechtzitting verwezen. Te Dusseldorf is het Dinsdag weer tot relletjes gekomen. Vooral 's avonds waren de werkloozen, die in groote troepen door de stad trokken, roerig. Zij trachtten in de wijk van den Dierentuin, waar verleden week winkels zijn geplunderd, particuliere wo ningen binnen te dringen. Toen de politie in vrachtauto's aanrukten, werd zij met steenen bestookt en bij de vol gende botsing zijn drie werkloozen gedood en verscheidene gewond. Ook de politie heeft eenige gekwetsten. Naar een pas uit Duitschland terugge keerd Nederlander aan het „Deventer Dag blad" mededeelt, zijn in den nacht van Zon dag op Maandag tusschen Bochold en Mini ster, nabij Koesfeld, twee goederentreinen op elkaar geloopen, doordat een der machi nisten door een onveilig sein reed. Er zijn drie dooden en ongeveer 8 gewonden. De materieele schade is groot. Men hoopte het verkeer spoedig weer in orde te krijgen. Generaal von Seeckt heeft het anti-se- mitische „Deutsche Tageblatt" verboden. In het Deensehe Folketing heeft Dins dag de minister van binnenlandsche zaken het wetsontwerp voor de nieuwe kieswet in gediend, volgens welke het land wordt ver deeld in 80 kiesdistricten, die alle een lid kie- ze» bij rechtstreeksche stemming. Verder werden nog 71 leden toegevoegd op grond slag van de evenredige vertegenwoordiging Onder de bestaande wet, die heeft bestaan sinds April 1920, werd het Folketing hoofd zakelijk volgens den grondslag van evenre dige vertegenwoordiging samengesteld. In den afgeloopen nacht van Dinsdag op Woensdag en gistermorgen heeft een storm te Londen gewoed, die somtijds een kracht had van 30 tot 40 mijl per uur. Nadat het 2 dagen geregend had hebben in Lancashire Wales, de Merenstreek en de Midlans hevi ge overstroomingen plaats gehad. BESTRIJDING VAN AARDAPPELZIEKTEN In No. 32 van de mededeelingen van den Plantenziektenkundigen dienst te Wagenin- gen is verschenen „Het vroeg rooien van aardappelen voor pootgoed", waarin, aan de hand van. door prof. Quanjer en dr. Oort wijn Botjes genomen proever, van vroeg rooien, geconcludeerd wordt, dat het vroeg rooien ter verkrijging van uitgangsmateriaal voor massa-selectie of stamboomicc;' on voorwaardelijk kan worden aanbevolen. Eer. andere vraag is 't evenwel, of het vroeg rooien ook practisch bruikbaar zal blijken te zijn voor het verkrijgen van grootere quan- titeiten gezond pootgoed en of door het vroeg rooien de opbrengst van^de nateelten vermeerderd kan worden; de resultaten van de op kleine schaal genomen proeven kun nen niet zonder meer een algemeene toe passing van het middel aanbevelen DE LANGENDIJKER UIENSORTEERING. Met algenmeene stemmen besloot 4# tuinbouwvereeniging St. Pancras nog geen uitvoering te geven aan het besluit der Langendijker Groetencentrale om tot een nieuwe uiensorteering over te gaan. Dit is thans de derde vereeniging, die dit besluit neemt, 't Zijn juist de drie vereenigingen, welker leden de meeste uien verbouwen. 16 „Ik zal mij met die boodschap belasten," zeide Pascal stil tot Jaques. „Dat zal de verwachte brief zijn.' De herbergier bezag het adres en bet poststempel. „De brief komt uit Genève," zeide hl), „maar hij is niet zwaart Zou me ver wonderen, als er geld in zat.... „De arme vrouwen wachten met ongeduld naar dezen brief, en ik geloof toch, dat hij maar slechte tijding kar. bevatten, afijn, ik zal hem aan juffrouw Grandchamp bren- gen." „Als ge wilt, zullen we u de moeite be sparen om naar de tweede verdieping te klimmen," zeide Pascal, We gaan toch naar onze kamer en zullen de boodschap wel doen. „Heel goed, ik dank u voor uw welwil lendheid, ik ben alleen thuis en er zou mis schien volk kunnen komen." „Geef ons den brief maar." Pascal nam den brief aan. De herbergier glimlachte, terwijl hij den jongeman nakeek, die, gevolgd door Jacques Lagarde, naar de deur ging en hij dacht bij zich zelf; „Hij heeft een oogje op zijn buurmeisje. Dat kan ik wel zien," Op de tweede verdieping gekomen, klopte Pascal zachtjes aan de deur van Perine's kamer. Bijna aanstonds deed Martha de deur open. „Hier is een brief voor uw moeder, juf frouw, hij is zoo juist gekomen," zeide Pas cal tot haar en reikte den brief over. „De herbergier heeft me gevraagd hem u te ge ven." Het meisje strekte haar bevende hand uit om den brief aan te nemen en bedankte Pascal, die weer heenging. „Nu moeten we luisteren," fluisterde hij tegen Jaques„Die brief zal gauw zijn uitwerking hebben." Ze hielden zich doodstil, het oör gedrukt tegen het dunne beschot, dat hun kamer van die van hun buren scheidde. Evenals de waard van den „Martin-Pê- cheur" had Martha, terwijl ze naar de ka mer van haar moeder ging, aanstonds naar het poststempel gekeken. Ze las den naam: Genève. „Uit Genève!.... eindelijk," fluisterde zij en wilde reeds blij de andere kamer binnen gaan, maar plotseling hield ze stil. Een zenuwachtige siddering beving haar en te gelijk maakte zich een ontzettende angst van haar meester. „God!" stamelde zij. „Dat is 't schrift van mijnheer Darcier niet. Als 't maar geen slecht nieuws is. Ik zal de brief eerst lezen.... moeder- mag nog niets weten." Martha scheurde het couvert open en haalde er een blad papier uit. Boven in den linkerhoek stond gedrukt: Genève. Bureau van den rechter van in structie. Het meisje werd doodsbleek. Een waas kwam voor haar oogen. Haar knieën knik ten. Toch vermande zij zich en begon te lezen; Mejuffrouw. In antwoord op de brieven, welke u aan den heer Darcier gestuurd hebt, gewezen bankier te Genève, welke brieven aan mijn bureau zijn bezorgd en door mij zijn ëe- opend, spijt het mij u te moeten meedeelen, dat mijnheer Darcier sedert veertien dagen voortvluchtig is met medeneming van al het geld, dat hem door zijn cliëntèle was toe vertrouwd. Het faillissement is uitgespro ken. De politie stelt onderzoek in, maar is tot nog toe niet kunnen slagen een spoor van den vluchteling te vinden...." Meer kon Martha niet lezen. De werkelijkheid ging haar vrees te bo- ven. Alles was verloren.onherroepelijk verloren. Zonder er zich bewust van te zijn, uitte zij een kreet en viel bewusteloos op den vloer neer. Jacques en Pascal, die nog altijd stonden te luisteren, hadden den kreet van het meisje gehoord. „Het spel begint," fluisterde Jacques. „Dat was Marthaze zal den brief nog niet aan haar moeder hebben laten lezen." „Stil.... hoor.... daar loopt iemand in de andere kamer. Jacques bedroog zich niet. Inderdaad hoorde men in de kamer van Perine stappen. Toen Pascal den brief aan Martha bracht, sliep Perine niet en het meisje bevond Zich bij haar. Toen Martha zich naar de andere kamer begaf, sloot ze de deur achter zich; Perine kon dus niet hooren wat er gezegd werd of zelfs wie het was, die er sprak, en moest dus wachten tot Martha terugkwam om te weten, wie er geklopt had. XVI. Plotseling schrok de zieke. Ze had de kreet gehoord, die Martha uitte en een doffen va!. Dan volgde diepe stilte. De arme vrouw door een plotselingen angst bevangen, riep met nauw hoorbare stem: „MarthaMartha Geen antwoord. Nog meer verschrikt, begon Perine weer te roepen. Alles bleef stil. „God, wat gebeurt er toch? stamelde ze. „Die kreet, die val.... die stilte.... Er moet Martha een ongeluk zijn overko men. Geheel en al buiten zich zelve en zonder op haar zwakheid te letten wierp Perine de dekens van zich af en probeerde op te staan en te loopen, doch bij den eersten stap wankelde zij, en ze moest zich vast houden aan het bed om niet te vallen. Toch richtte zij zich op en langs de mu ren steunend, sleepte zij zich voort tot aan de deur, die ze met moeite opende. Daar bemerkte zij Martha, die op den vloer lag uitgestrekt. Haar angst veranderde in wanhoop. Haar tanden klapperden, haar oogen sperden zich wijd open en ze viel op de knieën naast het lichaam van haar dochter en haar lippen stamelden onsamenhangende woorden: „Martha.... Marthakind.... lieve ling!.... Martha, hoor je me niet?.... Martha spreek dan tochWat is er toch gebeurd.... ach.... antwoord toch, Mar tha.... lieveling! En de arme moeder overdekte het bleeke gelaat-van het meisje met kussen. Eenige oogenblikken verliepen. Eensklaps maakte Martha een lichte be weging. Perine stiet een vreugdekreet uit en ze wilde probeeren het meisje op- te lichten toen ze tusschen de samengeknepen hand van Martha den brief bemerkte. Snel als de bliksem kwam een gedachte bij haar op. Die brief moest den schrik van het meis je hebben veroorzaakt. Zij rukte den brief uit de hand van Mar tha, die langzamerhand weer tot bewustzijn kwam en ze begon te lezen. Een verschrikkelijke verandering greep er in haar plaats. Haar gelaat verwrong en had niets menschelijks meer. Ze stiet een hee- schen kreet uit en viel neer, op het oogen blik, dat Martha haar oogen opende en weer tot bewustzijn kwam. De kreet van haar moeder sneed haar door de ziel. Met één sprong was ze op en zag den brief in Perine's hand. Dit was voor haar genoeg om alles te begrijpen. „Moedermoeder!" riep ze ontzet; „waarom heeft u dien vervloekten brief ge lezen? God, moet ze dan sterven? Moeder spreek toch.... zeg toch iets.... moeder.... zie mij aan!" Half waanzinnig wilde het meisje haar moeder optillen en op het bed leggen. Ze kon niet Ze nam de handen van Perine in de hare ze waren ijskoud. Ze sidderde over geheel haar lichaam en met een doordrin gend geluid riep ze: „Moeder sterft, hulp!, hulp!" vWordi 'Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1923 | | pagina 5