onze
i
1
i
i i
L,
BUITENLAND
s
MM
i
M M 1
«I M 1 M
I
Mil M
Mil
1
i
Twas:f.® Blad
17 Navci 1923
GEM. BUITEML BIRtGHTEM,
i
Mill
Een smakelijke maaltijd,
De verkiezingen in Engeland; de taaiste zitting van het parlement. -
m Rijnland en Roergebied gaat men de werblooze» uit de Rijksbelastingen
steunen, nu het Rijk den steun heeft ingetrokken. Koning Alfons en
Primo de Rivera naar Itaiië vertrokken; de toestand onder het Spaanschc
directorium.
Onder de Telegrammen: President 'Coolidg'e wenscht handhaving van
den Duitschen repnblikeinschen regeeringsvorm. Een rede van PohicarC
in de Kamer. Qe Oezantenraad en de terugkeer der Kroonprins. I
Robert Cecil tof pair verheven. De moordenaars van Worofski vrij
gesproken.
BIMMEMLARDSGH RIEBW5.
DE KABINETSCRISIS.
t
k
UIT DE MOPPENTROMMEL
DE VERKIEZINGEN IN ENGELAND.
De proclamatie waarhij het parlement Ver-
*jaagd wordt, is gisteren in den raad, op S&n-
®nngham, waar de koning thans verleeft ge-
teckead en .n dcu loop van den dag is aan
de kiesdistricten het besluit tot de verkiezing
bekend gemaakt zoodal de candidaetstelling
kan plaats hebben op 25 November cn de
stemming op 6 December.
De Times verneemt, dat men het plan om
J;et nieuv e parlement voor Kerstmis nog
bijeen tc roepen voor de bccediging van de
'edta heeft laten varen cn dat het nieuwe
parlement in dc tweede week van Jahuitl
t worden bijeen geroepen.
>F ZITTING VAN HET ENGELSCH5 PAR
LEMENT VERDAAGD.
De beide Huiz-ïn van het Parlement heb
ber. gisteren morgen vergaderd, maar alleen
Ier voldoening aan de vereischtc formalitei
ten. Oin twaalf uur is de Koninklijke Baod
schap voorgelezen waarbij de parlcmentszit-
lin.g wordt verdaagd. Deze mcdedeeling werd
gevolgd door een verklaring, luidend aldus:
Mijne rcgecring heeft onlangs onderhande
lingen geopend tel doel hebbende te komen
tot de instelling, met medewerking van de
Vereenigde Staten van een commissie van
onderzoek om het Duitschc vermogen tot
betaling van het hers'iel vast te stellen. On
gelukkigerwijs is. het niet mogelijk geweest
de instemming van de Fransche regeering te
verwerven voor deze voorstellen, die naar
gehoopt werd, zouden hebben geleid tot een
oplossing van het herstelvraagstuk. Mijne
regeering is r.et groote bezorgdheid getuige
van den voortduur van de tegenwoordige
economische toestanden in Europa, die zoo
nauw met de oplossing van deze kwestie sa
menhangen. In Duitschland heeft zich een
ernstige toestand ontwikkeld, die de volle en
ernstige aandacht van mijne regeering heeft.
De ijverige onderhandelingen voor den
vrede met Turkije, waarmee in November
1922 een aanvang is gemaakt, hebben ca
ik voel mij gelukkig dit te kunnen zeggen
tot een succesvol resultaat gelefd.
Een wet, waarbij eenige voorzieningen in
zak? de overeenkomst die te Lausanne op 24
Juli werd bereikt worden geregeld, zal zoo
spoedig mogelijk bij het parlement worden
ingediend.
Het is mijn ernstige hoop, dat de besluiten,
,n d;t verdrag neergelegd, den werkelijken
vrede mogen brengen in het Naburige Oos
ten en een tijdperk van politieke en econo
mische welvaart voor Turkije en voor de
landen, die thans met dit land weder vriend
schappelijke betrekkingen hebben aange
knoopt, mogen inluiden.
Met de Vereenigde Staten wordt nog ver
der onderhandeld om een regeling te treffen
feu opzichte van de moeilijkheden met be
trekking tot het vervoer van sterken drank
in transito cn den onwettigen invoer in de
Vereenigde Staten.
Ik betreur de ramp, waarvan onlangs Ja
pan het slachtoffer is geworden. Een uit het
hart komende deelneming wordt in mijn land
gekoesterd voor de Japarische regeering en
het Japansche volk, onze vroegere bondge-
aooten cn warme vrienden, die dit nationaal
reurspcl dragen met een bewonderens
waardige kracht en heldhaftigheid.
Mijn regeering heeft zich verheugd over de
gelegenheid, te kunnen beraadslagen met zoo
velen van mijn ministers uit de zelfregaeren-
de dominions en de vertegenwoordigers van
Britsch Inaië. De conferenties, die pas geëin
digd zijn, hebben zich gekenmerkt door een
j geest van groote hartelijkheid en welwillend-
j heid. De bclaflgri ke vraagstukken, verband
houdende met onze buitenlanclsche betrek
kingen on de verdediging van het rijk, zijn
zorgvuldig ondt;r de oogen gezien en bijzon
dere aandacht werd geV.'ijd aan de bevorde
ring van den handel en de nederzettingen
binnen mijn rijk, waarvan 't wel en wee van
mijn volk thans zoozeer afhangt. Ik ben
overtuigd dat dergelijke bijeenkomsten van
groote v/aarde zijn, daar zij den geest van
wederzijdsehe samenwerking tusschen mijn
volk bier en over zee aanwakkeren.
De toestand van den landbouw cn het
vraagstuk van de werkloosheid in het gehee-
1? land blijven mijn groote bezorgdheid heb
ben. Ondanks alle pogingen van mijne regce-
ring om den handel op te wekken en den
nood te lenigen blijven de omstandigheden,
waarin een groot deel van onze medeburgers
verkeeten, betreurenswaardig. Mijn ministers
zijn overtuigd, dat wanneer geen maatrege
len getroffen worden tot beveiliging en ont
wikkeling van de binnenlandschc markt een
blijvende verbetering in dien toestand niet
is te vervrachten.
DE SCHULDEN VAN FRANKRIJK EN
ENGELAND.
In het Lagerhuis heeft de kanselier, van
de schatkist in antwoord op een desbetref
fende vraag medegedeeld, dat de sommen,
die dcor Engeland aan Frankrijk zijn voorge
schoten, met de intrest mee ongeveer bedra
gen zeshonderd twaalf millioen pond ster
ling. De schuld is in den vorm van twaalf-
mnands schatkifctbi 1 jettcn, die berekend wor
den naar de varieerende rente van de bank,
die op het oogenblik 4 pCt, bedraagt. Tot
heden heeft Frankrijk geen intrest betaald
en ook niet medegedeeld, dat het daartoe
plan heeft.
TEGENSPRAAK.
Central News heeft op grond Van de tijde-
delijke staking der leveringen in natura ge
meld, dat Duitschland zich niet meer gebon
den acht aan het Verdrag van Versailles. Dit
is onjuist; Duitschland heeft de leveringen al
leen uit financieel onvermogen gestaakt,
doch blijft zich gebonden achten aan het
Verdrag .van Versailles.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
Ingevolge het voornemen van de rijksre-
geering om eerlang den steun aan de werli-
loozen in het Rijnland en Roergebiedte
staken, hebben afgevaardigden van gemeen
ten uit het bezette gebied in een vergade
ring te Keulen besloten, deze werkloozen
be steunen uit de aan het rijk te betalen be
lastingen en de ambtenaren te bezoldigen uit
andere rijksinkomsten. Voorts hebben ze
de uitgifte van een betaalmiddel met vasle
waarde overwogen.
Het Zechenverband te Essen heeft den
mijmv erkersbon-den een brief geschreven,
waarin staal dat met, de oouir.ole-commdssie
gesloten contracten zoo zware lakten op den
mijnbouw in het Roergebied leggen, dat de
kolenprijs tot ver boven het peil van de
wereldmarkt zal stijgen. Om de arbeiders
een zoo groot mogelijk aandeel van de be
schikbare loonbedragen te'waarborgen moet
de productie sterk worden opgedreven, zoo
mogelijk nog tot boven het peil van voor
den oorlog, Daartoe stellen de mijndirecties
voor: !e Verlenging van den arbeidsduur
voor 'arbeid onder en boven den grond, in
dier voege dat de werktijd van voor den
oorlog wordt hersteld; 2e. vergroeiing van
hel loongeschi! tusschen arbeid van ge
schoolde en van ongeschoolde werkkrachten
en tusschen het minimum-loon en het gemid
delde loon van kolen-hakkers.
Het is Donderdag in Dusseldorf weer zeer
onrustig geweest. Radicale elementen tracht
ten de werkToozen op te hitsen. Een poging
Werd gedaan om het magazijn van de .orga
nisatie, die goedkoop levensmiddelen aan
öe'werkloozen verstrekt, te plunderen. Deze
poging kon echter tijdig worden verijdeld.
In anders stadswijken kwam het eveneens
tot plun'er.ngen, doch in de meeste gevallen
was de politic tijdig ter plaatse.
DE KWESTIE VAN FIUME.
Volgens een telegram uit Belgrado aan de
Matin meldt het ofHcieu.se blad Vromer, dat
er overeenstemming b.r?;kt is tusschen Italië
en Zuid-Slavië over de kwestie van Fiumc.
Volgens de meening in politeke kringen te
Belgrado zou bij deze overeenstemming
I'iume door Italië geannexeerd worden en
zou er een vrije Zuid-Slavische zone ge
schapen worden in de bavfen van
Spanje cn Italië.
Koning Alfons is in gezelschap van
generaal Primo de Rivera naar Valencia
vertrokken, waar zij heden zich zullen in
schepen aan boord van ccn Spaansch oor
logsschip .voor hun bezoek aan het Italiaan-
si»he hof.
Het Spaasscke directorium.
Zooals men uit de berichten in ons
blad van gisteren heeft kunnen zien, heeft
Koning Alfons de bijeenrocping der Cortes
geweigerd en de waardigheden van Senaats-
vfl Kamervoorzitter bij koninklijk decreet
voorloopig afgeschaft.
Hieruit zou men opmaken, dat het direc
torium onder generaal Primo de Rivera de
macht nog vast- in handen houdt, maar een
bijzondere correspondent van de Morning
Post seint aan zijn blad, dat er teekehen
zijn, die er op wijzen, dat de militairen niet
heel veel langer het land kunnen regceren
op dt- wijze, die ze tot nu toe gevolgd heb
ben.
In de eerste plaats bewijst het feit, dat
politieke leiders reeds na twee maanden
i alweer zulk een voorstel aan den koning
hebben durven doen, dat de heeren niet
van plan zijn in hun nederlaag van 13 Sep
tember tc berusten.
Van tijd tot tijd geeft het directorium
nota's in het licht, die gewoonlijk het eigen
werk van Primo de Rivera zijn, en die de
bevolking op de hoogte houden van de
dagelijksche gebeurtenissen. In een der
jongste nota's kreeg de conservatieve partij
een harden tik op de vingers cn het is niet
onwaarschijnlijk, dat het verzoek van den
koning het onmiddellijk gevolg van deze
nota geweest is.
Woordelijk stond in die nota; „Het valt
ten zeerste te betreuren dat een groot deel
der conservatieve staatspartij, met eenige
loffelijke uitzonderingen, zich niet met de
zelfde mate van belangeloosheid en goeden
wil aan den nieuw geschapen toestand heeft
weten aan te passen als de arbeidende en
industrieele middcr.stands-klassen en de
studenten gedaan hebben. Mocht de arbeid
van het directorium door gebrek aan mede
werking op den duur falen, dan waarschu
wen wij de heeren van de oude politieke
stelsels, dat een val van het directorium in
geen geval een terugkeer tot vroegere toe
standen zou ten gevolge hebben, maar een
algemcenen opstand zou beteekeneh."
De correspondent van het Engelsche blad
ziet echter het grootste gevaar voor het di
rectorium nog niet onmiddellijk in de kuipe
rijen der conservatieve en andere politieke
leiders. Het volk heeft met bijkans onver
deelde instemming de resolute wijze gade
geslagen, waarop Primo de Rivera cn zijn
hclpe-rs, in zoo kort tijdsbestek, reeds ge
tracht hebben aan eeuwenoude misbruiken
op bijna elk gebied van het publiek leven
een einde maken, cn als een krachtig bewijs
dat hel volk de Riveta's werk apprecieert,
haalt hij aan dat gedurende dc laatste 5 jaren
vóór 13 Sept. 'i aantal politieke moorden
alleen in Barcelona gemiddeld drie in de
week bedroeg, terwijl er sinds het optreden
van het directorium nog geen enkele is ge
pleegd, noch in Barcelona noch elders. Het
leger staai nog als één inan achter zijn ge
neraal en in Madrid zijn een soort vrijwillige
burgerwachten gevormd in afdeelingen van
200 man om het directorium tc steunen.
M aar er is iets anders, iets onvermijdelijks.
Geen mensch is in staat het werk te blijver,
verrichtep, dat Spanie's dictator sinds negen
weken op de schouders heelt genomen.
Oorspronkelijk sprak de Rivera van
een dictator .van drie maanden, waarin hij
de burgerlijke administratie en de rechtbank
zou zuiveren van ale ongewenschte elemen
ten, en het netwerk van politieke intriges
zou ontrafeld of eenvoudig opgeruimd heb
ben. Maar deze periode "is klaarblijkelijk te
krap gemeten, er moeten nog honderden dui
zenden dingen afgewikkeld wordt en bovenal
de dictator zelf moet rust nemen of de za
ken in kalmer tempo aanpakken.
lederen morgen zien de Madrileer.on hem
naar het Palacio del Orlente gaan om den
algemeen cn toestand met den Koning te be
spreken en de noooige nieuwe volmachten
te laten onderteekenen. In den namiddag
ontvang: hij iedereen die hem wil (natuurlijk
na voorafgaand onderzoek door zijn secreta
rissen) in de Presidencia, een der mooiste
huizen van dc voorname Pasco de la Castel-
lana, en het groote aantal menschen, dat hem
spreken wil is wél een bewijs voor het hoo-
gc aanzien, dat de dictator geniet, maar het
is een soort bezoeking tevens. De Rivzra
heeft nog geen uur van werkelijke rust ge
kend en het schijnt, dat hij dat ook niet zal
vinden, vóór het uur der zeereis naar Rome,
waarheen hij de volgende week zijn vorst zal
begeleiden, ij zal een land achterlaten, dat
reeds teekenen van opleving begint ie ver-
tooncn, maar dat Rivera's groote wilskracht
kracht en toewijding nog maanden en mis-
sch en mren zal noodig hebben. Zijn bespre
kingen en onderhandelingen met Mussolini
ziet men in Spanje met groote belang
stelling tegemoet,
Het proces-Conradi.
In het proces-Conradi heeft mr. Schöpfer
voor Conradi en Poloenin vrijspraak ge
vraagd. Uit een vergelijking van de verkla
ringen der getuigen, door de civiele partij
cn door de verdediging gedagvaard, trok de
verdediger de slotsom dat Conradi uit een
onweerstaanbaren drang heeft gehandeld.
Uit de Ver. Staten.
Senator Johnson (Californië) heefl zijn
voornemen aangekondigd om zich beschik
baar te stellen voor de benoeming tot repu
blikeinse!) candidaat voor hel president
schap der Vereenigde Staten. Johnson heeft
zich voor de Republikeinsche partij ver
klaard, welke men nieuw leven heefl inge
blazen, welke noch het werktuig is der on
vruchtbare reactie, noch van de verwoes
ting door het „radicalisme." Hij verzet zich
tegen den Volkenbond en al zijn huurtroe
pen.
De juist gepubliceerde geboorte- en sterfte
cijfers in Engeland over'1 derde kwartaal wan
dit jaar vertoonen voor de eerste maal een
daling'van bet geboortecijfer tot onder de
20 per duizend per jaar, met uitzondering
van de beide laatste oorlogsjaren 1917 cn
1918, toen bet nog lager was.
Terwijl het geboortecijfer van 1913 en '14
constant bleef op 24.4, welk cijfer na den
oorlog reeds in 1920 opnieuw bereikt werd,
begon tegelijk met de economische malaise
de daling die dit cijfer in 1921 tot 22.5 neer
drukte, verleden jaar verder deed vallen tot
20.3, totdat eindelijk in dit jaar slechts het
cijfer 19.8 bereikt werd; er waren even
eens voor de eerste maal minder dan
200,000 geboorten per kwartaal, n.l. slechts
190,148, die zich wat de geslachten betrof
verhielden als 97 (m.) tot 93 (v.)
Interessant is dat London's algemcene ge
boortecijfers boven het gemiddelde waren,
n.l. 20,4 en zijn sterftecijfer daaronder, n.l.
9.4, zoodat de bevolking der hoofdstad toch
een* grooter aanwas, zoowel absoluut als
relatief, te aanschouwen gaf. Beziet men
echter de geboortecijfers der enkele distric
ten nader, dan blijken er relatief buitenge
woon groote verschillen te bestaan
In de Noordelijke voorstad Finsbury, met
hoofdzakelijk arbeiders- cn kleine midden
standsbevolking, bereikte het geboorte
cijfer de, in deze tijden, ongekende hoogte
van 41.6 cn in, de bepaald arme districten
Lambeth en Stepney werden toch nog
i cijfers van 27.7 #en 23.9 genoteerd. In
Hnmpstcad, de buurt der kleine rentenieren
en van 'den beteren middenstand, evenals
Kensington, bewogen de getallen zich om de
15, eii in. het Londensche Quartier Latin
(Chelsea) ward nauwelijks 14 bereikt. Alle
deze cijfers zijn echter nog zeer gunstig,
vergeleken bij hel hoog aristocratische
Westminster (Mayfair en Bclgravia) waar
het geboortecijfer slechts 9.8 per duizend
per jaflr bedroeg.
De teruggang der sterftecijfers blijft ech
ter ook aanhouden en het algemeen sterfte
cijfer, dat in 1913 en '14 nog 12.3 en 12.4
bedroeg, daalde tot 9.5, wat, zoo niet het
allergunstigste, dan loch zeker een der gun-
stigsic verhoudingscijfers in geheel Europa
is.
Op verzoek der bestuurdersbonden
van ambtenaren heeft de Duitsche rijkskan
selier Donderdag een deputatie der ambte
naren ontvangen, die hem de ontevreler.heid
der ambtenaren over de salarisregeling, der.
arbeidstijd en de afvloeiing van personeel
schetsten. In zijn antwoord besprak de
rijkskanselier den politieleen toestand en
verklaarde, dat de rcgecring niet aan dc
grondslagen van den ambtenaarsstand wil
tornen. De getroffen maatregelen zijn echter
noodzakelijk in verband met den hopeloozen
toestand der financiën cn met den ernstigen
nood onder het gehcele volk. De ambfce-
naarsbenden zullen thans hun standpunt ten
opzichte van de regeeringsmaatregelen
nader overwegen.
Het verbod tot het houden van open
bare vergaderingen in Thüringen, is opge-
"heven. Het verbod van samenscholingen en
optochten blijft gehandhaafd.
De staking van de arbeiders der Bcr-
lijnsche stoommolens is geëindigd. Nadat
gisteren de leiders der beweging in hechtenis
waren genomen op bevel der militaire auto
riteiten, verklaarden de stakers zich bereid
het werk te hervatten op voorwaarde, dat
hun leides weer in vrijheid zou den worden
gesteld. Aan dit verlangen werd voldaan.
HET CONFLICT IN DE TEXTIELIN
DUSTRIE.
Uit Enschedé wordt gemeld
Het dsgelijksch bestuur van het Christ.
Nat. Vakverbond zal een steunregeling or-
ganiseeren voor de ongeveer 1000 leden van
den Christ. Tcxtielarbeidersbond „Unitas",
welke bij het conflict in Twente zijn betrok
ken.
Mr. Dr. Kooien, Kabinetsformateur
De heer D. A. P. N. Kooien, aan wien
thans de opdracht lot kabinetsformatie gege
ven is, werd 21 Januari 1871 geboren, li ij
bezocht het stedelijk gymnasium te Utrech»
en studeerde aan de universiteit aioaar, waar
hij in 1894 promoveerde tot doctor in de
rechten en in de staatswetenschappen.
Gedurende de jaren 18941903 was dc
heer Kooien advocaat en procureur, van 1897
tot 1905 schoolopziener en van 1990—1911 lid
van den Utrechtschen gemeenteraad. De hesr
Kooien had ook vele jaren zitting in den
Cenlralen Raad van Beroep voor de Onge
vallenverzekering, van welk college hij se
dert 1959 vice-voorzitler is,
Mr. Koolcn's Kamerlidmaatschap dateert
van 1905, toen hij voor het district Grave
zitting nam. Zijn eerste benoeming tot voor
zitter geschiedde in 1920
In ons parlement deed de heer Kooien
zich kennen als een scherpzinnig man, voor
al bij de behandeling van juridische cn finan-
ciëcle onderwerpen cn bij vraagstukken van
verzekeringstechniek.
Vele jaren is dc heer Kooien voorzitter ge
weest van den Alg. Bond van R.K. Kiesver-
ccnigingen. Hij is commandeur in de orde
van den Nedcrlandschcn Leeuw
DE KONINGIN.
II.M. de Koningin is weder van de Rcsl»
dentie naar Het Loo vertrokken.
DE WETHOUDERSKWESTIE TE
ZAANDIJK.
Men meldt uit Zaandijk:
De heer Obcrtop heeft voor zijn benoe
ming als wethouder bedankt. De volgende
week gaat de raad weer met nieuwen moed
aan het kiezen.
NED. R.-K. REISVEREENIGING.
Naar de ..Maasb.'' verneemt, werd Woens
dagavond door een voorloopig comité in een
der zalen van „du Commerce", te Amsterdam,
een vergadering gehouden om Ie geraken to1
oprichting san een Ned. R.-K. Reisvereenigmg.
De s'ergatlering, die vrij druk svas bezocht
er waren ook enkele niet-Amsterdammers
stond onder .eiding van den heer A. Kiiper.
Deze zette in het kort uiteen, svelke motie
ven het comité hebben geleid om de oprich-
iing van een'R.-K. Reisveresniging tot stand
le brengen. De motieven waren hoofdzakelijk
gebaseerd ep gevaren en bezwaren svelke er
ge'ogen zijn in het reizen mfel neutrale gezel
schappen.
De secretaris van het voorloopig comité
deelde mede dat. zoowel uit Amsterdam als
's-an daarbuiten verschillende sympathiebetui
gingen waren ingekomen.
Dc heer Joh. S. üeumcr, voorzitter van den
R.-K. Bond van Groote Gezinnen en lid van
het voorloopig comité, deelde mede, dat .dc
contributie zal bepaald worden op 1.25 per
jaar voor de terstond toetredenden en op dal
fcedrag plus 50 cent introductie voor hen, die
zich later aansluiten.
Tot oprichting werd besloten en ter ver
gadering trad een zestigtal leden toe.
Tot voorzitter wcird gekozen de heer A.
Kiiper; tot bestuursleden de heeren W. Pate
motie, J. K ijlings, Clifford, Slum pel, Koen-
raad, Vermey, W. Piet en inej. Everting.
Dit bestuur zal fungeeren als bestuur voor
den Kring Amsterdam en voorloopig als een
Iraal bestuur voor het land.
JOZEF ISRAÊLS.
Naar „Het Vad." verneemt zijn er plannen
in voorbriding om te 's-Gravenhage een
eere-ten toons telling te houden ter gelegen
heid van de eeuwherdenking van Jozef
Israels' geboortedag.
vandaag krijgen jelui de laatste elf opgaven Op de eerste rij een marktpladtsje in Dren
van den raadselwedstrijd. te, op de tweede een dorp in het Westland,
Dc oplossingen mogen ingezonden worden op de derde een plaatsje in het Westen van
tct 26 November. Oplossingen, die te Iaat Noord-Brabant, op de vierde een dorp in
binnen komen, moeten ter zijde gelegd wor- Zuid-Holland, op de vijfde een plaats in
den. De bekendmaking der prijswinners en het Gooi, op de zesde een plaats op'de Velu-
het uitreiken der prijzen gebeurt uiterlijk we.
3 December.
Denkt er aan, dat de oplossingen vooral
netjes geschreven moeten zijn. Buiten op
de enveloppe behoeft niets anders te staan
dan Aan Oom Kees, Nassaulaan 49, Haar
lem. (Raadselwedstrijd).
tecllegtghbw
22.
In deze figuur meet op de eerste rij de
naam komen van een ding, waar iedereen tel
kens weer naar kijkt, op de tweede rij de
naam van een dier dat wij alleen in den die
rentuin zien, op de derde rij de naam van een
beroemden Arabier, op de vierde rij een werk
tuig voor boterbereiding.
De vakjes moeten zoodanig gevuld worden
dat op dc eerste staande en liggende rij het
zelfde woord komt enz.
25.
1. 2. 3. 4. is een getat.
5. 6. 7. 8. is een deel van een schip.
6. 7. 8. 9. 10. is een bloem.
Een 7. 8. 9. 10. schittert.
Wie ben ik
kleine eilanden
a r d e h i 1 o n
e a a.
32.
'En uit de hieronder staande letters de na
men van dieren uit de heete luchtstreek
rzaaykiberijotddrplkol
e a r n g.
De oplossingen dus alle te zamen inzenden,
hoor
OOM KEES.
26.
kent
blij
1
door
1
ver
zen
den
1
i on
komt
1
I zon
1
1
den
1
de
van
1
1 geen
1
1
1 aan
1
hoo
ge
1
1 den
I
1
I boo
1
1
1 gen
1
I van
I
1 men
i
is
j hon
1
1 ge
1
1
1 wil
1
met
den
slecht
1
I
I ro
1
ten
na
veel
nen
t het
l' lij
i
1
vruch I
1 1
men
zen
1
ten
1
wind
i
li
ha
der
boom
23.
Hieruit te zoeken vier bekende Hollandsche
spreekwoorden.
27.
Vorm uit onderstaande letters den naan
van drie steden uit Rusland
ANOAWLNAEKZISSDA
M
M
M
M
8 8
M
Op de eerste rij een stad in Spanje, op de
tweede een iti Duitschland, op de derde een
op Java, op de vierde een in Noord-Amcrika,
op dc vijfde een in Zuidelijk Azië.
24.
PT
N|
N
N
N
28. -
Eveneens uit onderstaande letters c'c na
men van drie steden in Zuid-Amerika
ITTOGNILAUOAAIMQS
29.
Eveneens uit onderstaande letters de na
men van drie beroemde mannen uit de
Bijbelsche geschiedenis
OSAAMRUMELBAHASZ
30.
Ik bssta uit 5 letters, Lees mij van voren
naar achter en ik ben ribg precies de-zelfde.
Laat de eerste en de laatste letter van mijn
naam weg en ik ben een dorp in Gelderland.
j 31.
Zoek uit dc onderstaande letters vier bekende
door NICO A.
Hein en Kees waren sinds langen tijd „ge
zworen kameraden." Hun lief en leed wer
den steeds broederlijk gedeeld, en er waren
maar enkele jongens in het dorpje M., die
konden getuigen, dat Hein en Kees wel eens
een enkel keertje ruzie hadden gehad, doch
het ingewortelde gevoel van vriendschap
deed dc veete in een minimum van tijd op
houden.
Heins ouders waren gewone menschen,
zooals de meesten op 't dorp. Zijn vader
werkte in een s'eengroer die niet verder
dan 10 minuten van M. af .„g. Het loon, dat
hij daar verdiende was net toereikend, om
met vrouw en twee kinderen fatsoenlijk door
het leven te konten, 't Was daarom wel geen
vetpot bij de familie, doch armoede heerschtc
er ook niet. Hein's vader had een huisje ge
huurd aan het begin van bet dorp.
De vader van Kees was arbeider bij boer
van Vliet, een rijken boer, die zijn schaap
jes op het droge had. Kees' vader was daar
zooiets als vee-opzichter, want boer van
Vliet had een grooten veestapel, waardoor
het wel eens noodig bleek over de knechts
een soort van meesterknecht te hebben. De
ouders van Kees konden, dank de royali
teit'van den baas, netjes leven, en ook hun
bravcn(?) zoon Kees een nette opvoeding
geven. Maar Kees dacht er anders over, hij
bezag het leven van den zonmgen kant en zag
in zijn vriend Hein, die van hetzelfde kali
ber was, op zijn avonturen een trouw bond
genoot, zooals wel zal blijken
Op een mooien Augustusavond, zoo om
streeks 7 uur, was Hein al op pad om zijn
makker Kees van huis te halen. Onderwijl
zon hij al op middelen om den avond vol
te krijgen, toen hij Jaap van den slager in
't oog kreeg, die druk bezig was kikkers
uit de sloot te halen. Dat vond Hein koren
op zijn molen. In een oogenblik was hij
bij Jaap, die vol schrik bij het plotseling
verschijnen van Hein, een kikker, dien hij
zoo juist had gevangen, weer in zijn natte
element gooide. Vol bewondering bekeek
Hein de groene kikkers, die als haringen in
een ton, in een gebarsten inmaakflesch zaten
gepakt. Op hetzelfdé oogenblik dat hij de
kikkers zag, ontwaakte er in z'n avontuurlijk
brein een plan. Geheimzinnig schoof hij
naar Jaap toe en fluisterde dien toe „Hoe
zou je 't vinden als we met die beesten eens
een mop uithaalden Kees zou bijvo
Midden in den zin 'bleef hij steken, sprong
met een gil van angst overeind, schudde zich
als een poedel die pas uit het water komt
enslaakte een zucht van verlichting.
Wat was 't voorwerp van zijn angst Een
groote kikker jiad kans gezien uit zijn ge
vangenis los te breken en was tot Hein's
groote ontsteltenis in diens nfek gesprongen.
Jaap van den slager was meteen voor het plan
van Hein en samen togen ze op weg om Kees
van huis te halen. Kees was als een nette
jongen 't kippenhok aart het opknappen, wat
zijn moeder zoo verbaasde, dat ze hem ver
gat te zeggen, ander goed aan te trekken,
want dit mocht eens vuil worden. Juist toen
Kees bezig was schoon water in het bakje
te doen, deed een hevig gebel zijn moeder
ijlings naar de voordeur loepen, die na geo
pend te hebben, zich tegenoyer Hein en Jaap
bevond die geheimzinnig een flesch verbor
gen hielden^Daar ze nogal veel kabaal maak
ten, was Kees opmerkzaam geworden, en
toen hij hoorde dat Kees en Jaap aan de deur
stonden, rende hij met een vaart naar voren,
in zijn haast het kippenhok geheel vergetend,
dat natuurlijk in een oogenblik tijds gehèel
ontvolkt was tot spijt van zijn moeder, die
haar mooien tuin, haar trots, waar ze haar
vrijen tijd aan besteedde, geheel door de
kippen zag vernield» Alle jonge plantjes
waren door hun krachtige pooten uitgerukt
ci gebroken.
Kees was inmiddels zonder verklaring
van hun komst te vragen, de deur uit met
hen mede geloopen, want hij vermoedde dat
in die flesch welke door eén papiertje was
omwikkeld, het genot van den avond zat op
gesloten. Weldra bemerkte hij dat hij gelijk
had, want na een eind weegs gegaan te heb
ben, werd de inhoud van de flesch aan Kees
getoond, die van blijdschap over zoo'n
prachtcollectie alles vergat, zelfs zijn mceder,
die hij zonder wat te zeggen alleen gelaten
had, zonder zelfs aail zijn kippen te denken.
Na eenigen tijd door geloopen te hebben,
waren ze een eindje buiten het doip, waar
ze op een hoop blaren gingen zitten om con
ferentie te houden, over 't geen ze zouden
uitvoeren. Hein vond, dat ze de kikkers zou
den loslaten in de klas, Kees vond het aar
diger ze in het' hutje van „Malle Lien" te
gooien, die dan van schrik geen raad zou
weten en het heele dotp op stelten zou zetten,
doch dit zou ook het gewenschte succes niet
hebben. Maar Jaap zou het wel weten, en hij
wist 't ook. Hij stelde voor, ze bij den dorps?
bakker in den schoorsteen te werpen. Kees
vond daar ook niets aan. Dcch Jaap die goed
op de hoogte was met de inrichting en den
bouw van het huis van den bakker, wist
dat ze wel lol zouden hebben, als het maar
op den juisten tijd gebeurde. De anderen
stemden toe en op aanraden van Jaap werd
het uur, waarop de mop zou plaats hebben,
gesteld op den tijd dat de bakker met zijn
familie en knechts aan den maaltijd zou gaan.
Tot zoolang moest men geduld hebben.
Toen het uur ddér was, dat dc bakker het
zou moeten ontgelden, 'trokken de drie scha
vuiten naar de straat, waarin deze woonde.
Ze vonden het raadzamer achterom te gaan,
en klommen voor dat doel over het hek van
den tuin die achter het huis van den bakker
was gelegen. Dit overklimmen kon natuur
lijk niet zonder kleerscheuren afloopen, maar
ze waren tevreden toen de flesch met kikkers
behouden en wel was overgebracht. Eenmaal
in den tuin, verstopten zij zich tusschen de
heesters en verkenden vanuit hun schuil
hoek het opcraticterrein. Daar het een huis
was in zéér ouderwetschen stijl en met zeer
laag bij den grond hangende daken, was dit
uitermate voor hun doel geschikt. Kees, die
nog al durfde, zou probeeren om, achter de
bakkerij om, op het dak te klimmen, alwaar
Hein hem de flesch met kikkers zou over
handigen. Jaap zou in zijn schuilhoek blijven
als er onraad was, zou hij door gefluit de
twee anderen op het naderende gevaar op
merkzaam maken. Zoo gezegd, zoo gedaan.
Toen ze meenden dat de bakkersfamilie aan
tafel zou zitten, slopen de twee, als echte
gauwdieven door den tuin achter de bak
kerij om naar het lage dak. Na zorgvuldig
rondgekeken te hebben, klom Kees gehol
pen door Hein op het dak, en na de kikkers
in ontvangst genomen te hebben, bracht hij
zich achter den grooten schoorsteen in vei
ligheid. Hein maakte met een rechts-omkeert
en kroop naar Jaap terug, die al op zijn ge
mak een mooi plaatsje had uitgezocht en ze
volgden van daaruit de bewegingen van
Kees, die, na zorgvuldig rondgekeken te
hebben, zich oprichtte en tegen het schuine
dak opklpm om zijn vieze vangst door den
schoorsteen te storten. Boven gekomen zette
hij de flesch op den rand van den schoorsteen
en wierp één voor één de kikkers er door.
De familie, die, zooals in oude huizen
meer het geval is, in dc keuken huisde, was
gezeten tegenover de groote breede
schouw, waar de tafel tegen aan geschoven
was. Onder den schouw stond een fornuis,
dat dus niet ver van de tafel af was. De bak
kersfamilie zat heel rustig te eten, en het
was aan hun vergenoegde gezichten tc zien,
dat het hun na den arbeid duchtig smaakte.'
Juist wilde Griet, de dochter van den bak
ker, haar bord wat bijvullen, toen ze ver-
schrikt naar het fornuis keek en een kreet
van ontzetting slaakte. Juist 'oen ze eenige
aardapp 1 n wilde ne en i er uit den
schoorsteen wat roet en vul gevolgd door
een grooten kikker. De schrrk was op ieders
gelaat te lezen, zelfs den bakker scheen de
schrik in de beenen geslagen te zijn,
want hij bleef, waar hij was, en verroerde
geen vin. Onmiddellijk na dezen eersten
kikker volgde een tweede, derde.... en
zoo voort totdat de flesch met kikkers leeg
was. De kikkers, van hun vrijheid gebruik
makende, vielen eerst op het fornuis, doch
sr rangen, waar ze het eerste kenden komen,
dus.... op de tafel. Een dikke groenrok
sprong midden in de geopende schaal met
aardappelen, terwijl eenige anderen een bord,
schaal of iets dergelijks met een bezoek ver
eerden. De knecht en Griet waren haastig
opgesprongen, terwijl ze verward door el
kaar schreeuwden. De een riep„slaat ze
dood, die vieze^ beesten" cn een andere
schreeuwde nog "harder; „dat de dze
hale, nu kan ik mijn eten ook nog weg gooien.
De bakker en diens vrouw waren de eenigen,
die zich kalm hielden. De bakker stond op,
greep de kolenschop in zijn stevige knuisten
en hakte op de lakkers los. De anderen, door
zijn voorbeeld aangemoedigd, hielpen hem
ijverig, zoodat de bakker het moorden aan
zijn bedienden overliep en zelf een luchtje
ging. scheppen, brommend; „Wie te dek
sel heeft me nu dien streek v eer uitgehaald,
als ik hem krijg dan, dan
Verstomd keek hij op, de woorden be
stierven hem op de lippen, want daar zag
hij Kees, die naar beneden was gekomen en
nu zich in een boschje had verscholen, doch
niet zoo vlug, of de baas had hem in de gaten
gekregen. Eindelijk kreeg hij zijn spraak
terug, en donderde Kees toe „Hier, jou
vlegel, ik zal je leeren, in mijn tuin te komen,
jou rakker."
Bevend trad Kees te voorschijn en keek
den bakker in het ronde gelaat, waarin hij
meende eenige sporen van leedvermaak te
vinden. „Bgn jij dat geweest die me dien
streek heeft uitgehaald, 'ié
Ontkennen kon Kees niet, want het leege
fleschje pleitte maar al tc zeer in zijn nadeel.
„Ja, bakker, ik.... ik meende het.... het
heusch zoo erg niét, enric.enne.... ik
zal het niet meer doen."
„Ja die praatjes kennen we, ga jij maar
eens mee, dan zal ik je thuis brengen en met
een rapport over je vlegelachtig gedrag uit
brengen."
Hieraan was niets te doen en mee moest
hij, en thuis gekomen zijnde, vertelde de
bakker "het geheele voorval, en ging eerst
toen heen, naéat hij had gezien hoe Kees'
vader de spanriem probeerde, of die nog
bruikbaar was. Langen tijd sprak men over
de vermakelijke historie, waardoor aan den
bakker zoo'n smakelijke maaltijd werd be
reid.
Hoe het met Hein en Jaap is afgeloopen
en hun avonturen bij het naar huis gaan, zal
ik wel eens op een anderen keer verteilen.
IN DEN NOOD.
Bewoner. Zeg eens, wat moet jij?
Dief (verrast dat hij iemand thuis vindt).
Ik wou u een glas schoon water vragen.
DE VIJANDIGE PATIëNTEN.
Dokter (tol den in hetzelfde huis Wonendei»
veearts). Ik zeg 't u voor de laatste mnal:
als mijne patiënten er nogmaals over klagen,
dat zij door uwe patiënten gebeten worden
dan zal ik afdoende maatregelen weten
te nemen.
VERKLAARD.
Jantje: Moe, is dat haarolie?
Moe. Nee jongen, dat is gom.
Jantje: O, nou begrijp ik, waarom i>
m'.n pet niet kan afzetten.
IN HET LAND DER REUZEN.
Aan het station WijlreGulpen in Lim
burg, slaat een boTdje met het volgende op
schrift:
„Verboden hier hoornen of au'dexe voor
wierpen neder te leggen."
