rSTE NIEUWS
Cé
JURCENS'
„VOOR
ALLE
«STAMDEN*
OP HET BROOD
VOOR BAKKEN
EN BRADEN
SCHUIMT IN DE
PAN
Ingezonden Mededelingen
RECHTSZAKEN.
Het roode testament.
VAM om2s t rr "*L
l-rJfrE;
GRAAQU30ZE TELEFOONLIJ
MARKTRIEUWS.
>VAK
FEUILLETON.
«I
l'-,^ Jjgbr*;'
lllli
itirs
HET VERSCHIL IN DEN GEZANTEN-
RAAD.
LONDEN, 16 November. De Gezanten-
raad komt morgen te Parijs weer bijeen tot
voortzetting van de bespreking over den
terugkeer van den kroonprins naar Duitsch-
land en met de weigering van de Duitsche
regeering om de veiligheid der geallieerde
commissie van militair toezicht bij hun
werkzaamheden te waarborgen. Sinds de
bezetting van het Roergebied door de Fran-
schen en Belgen is de werkzaamheid dezer
commissie in naam van alle geallieerden
door Engelsche en Italiaanschc officieren
voortgezet. Men is algemeen overtuigd, dat
de Fransche regeering aan de bondgenooten
heeft gevraagd verdere sancties in te voeren
voor het geval Duitschland zich op he<
standpunt blijft stellen dat het tengevolge
van de opwinding der gemoederen onmoge
lijk is de veiligheid der geallieerde officie
ren te waarborgen, als de volledige controle
wordt hervat. Terwijl de Engelsche regce-
ring erkent, dat .de centrale Duitsche regee
ring» niet overal ip het Rijk geheel baas is
en zij er dus op aandringt, dat dit feit nood
zakelijker wijze in oogenschouw moet wor
den genomen, is er geen rede aan te nemen,
dat het Engelsche standpunt ten opzichte
van het zeer groote belang van een geal
lieerde militaire controle in eenig opzicht
gewijzigd of minder krachtig is geworden.
Men erkent en legt er zelfs den nadruk op,
dat Duitschland door verschillende oorza
ken in een toestand is gekomen van be
treurenswaardige binnenlandsche beroering,
doch dat een zekere mate van controle zelfs
op het oogenblik mogelijk is en dat naar
Engelsche meening de volledige controle
zoo spoedig mogelijk dient te worden her-
vat. De verdenking dat er in Duitschland
activiteit heerscht op militair gebied neemt
snel toe, terwijl terzelfder tijd de geallieerde
controle onvoldoende is. Derhalve is het in
het belang van Duitschland zoowel als in
dat der geallieerden, dat er meer kalmte
gat heerschen en een behoorlijk toezicht
wordt ingevoerd. Evenmin moet uit de
mededeeling, dat de Engelsche regeering
een minder drastisch optreden dan Frank
rijk wenscht, worden geconcludeerd, dat
Engeland ook maar in eenig opzicht van
meening zou zijn veranderd, dat de Kroon
prins ij.m. niet op een buitengewoon on
gunstig tijdstip in Duitschland is terugge
keerd.
DE VER. STATEN EN DE HOHEN-
ZOLLERNS.
WASHINGTON, 16 November. Coolidge
Is van meening, dat het Amerikaansche volk
zal instemmen met eiken stap van de ge
allieerden om het herstel van de Hohen-
zollems op den troon te beletten, hoewel
een sinds lang gevestigd gebruik de regee
ring belet te dezer zake handelend op te
treden.
EEN REDE VAN POINCARé.
PARIJS, 16 November. Vrijdagmiddag
heeft Poincaré in dc Kamer gezegd, dat hij
meende voor de behandeling van de inter
pellaties een overzicht te moeten geven van
dc Fransche schadevergoedingspolitiek, Jen
gevolge van hetgeen daarover in enkele ge
allieerde parlementen gezegd is. Om te be
ginnen zei hij, om den toestand duidelijk te
maken, dat zich in een bepaald geval, n.l.
an de burgerlijke luchtvaart in Duitsch
land, in den gezantenraad heftige toonee-
len hebben afgespeeld, doordat dc Engel
sche gezant het standpunt van de Dtiitschers
had gedeeld. Vervolgens gaf de minister
president een historisch overzicht van het
vergoedingsvraagstuk. herinnerde aan
het eerste in gebreke blijven van Duitsch
land, dat gevolgd is door de bezetting door
de geallieerden van de kolenhavens aan
den Rijn en de opstelling van den staat
van betalingen van Londen, welke recht
streeks door dc geallieerden en met name
door de Engelsche regccring werd opge
steld. De geallieerden moesten waken voor
de uitvoering van dit plan en schenen zulks
ook in te zien. Het Duitsche rijk kreeg een
ultimatum en ais het dit niet had ingewil
ligd, zou het Roerbekken bezet zijn. Over
gaande tot de bijeenkomsten te Cannes en
te Londen, herinnerde de minister-president
aan het verzoek om een moratorium van
Duitschland en aan het voorstel van dit
land tot het bijeenroepen van een financieel
congres, waaraan de Duitschers zouden
deelnemen. Men houde in het oog, dat dit
denkbeeld van een internationaal congres
van Duitschen oorsprong is. Het einde van
1922 was gekenmerkt door de daling van
de mark, door de politiek van het Duitsche
rijk uitgelokt, en de verplichting van dc
geallieerden om liet in gebreke blijven van
Duitschland vast te stellen, gelijk dat door
de Fransche, Belgische en Italiaansche ver
tegenwoordigers in de commissie van her
stel geschied is. Het Roerbekken werd be
zet na deze op regelmatige wijze geschiede
vaststelling. Het gaat niet op den financiee-
len uitslag van deze in pand neming te ver
gelijken met wat Duitschland had moeten
betalen, want dit land had door zijn vcr-
j zoek om een moratorium het voornemen te
j kennen gegeven twee jaar lang heelemaal
j niets te betalen. Hel in gebreke blijven van
Duitschland had kunnen leiden tot een
militaire verrichting, welke het rijk in twee
stukken gesneden zou hebben, doch daar
wij er slechts naar streefden onze rechten
te waarborgen, hebben wij er ons toe -be
paald het Roerbekken te bezetten, waar
mee wij getoond hebben geen politieke bij
gedachte te hebben.
Vervolgens sprak Poincaré van de moei
lijkheden bij de besprekingen met de indu-
striëelen, die een deel van hun personeel
wilden ontslaan en dc overigen lot een tien-
urigen werkdag wilden dwingen. Frankrijk
heeft er zich voor gewacht zich medeplichtig
te maken aan de schandelijke manoeuvres
jegens de werklieden.
Poincaré gewaagde hierop van de voldoe
ning, die het hem geschonken zou hebben,
de Ver. Staten te zien deelnemen aan een
bijeenkomst van deskundigen. Hij toonde
aan, dat» hij de grootste welwillendheid aan
den dag heeft gelegd bij het onderzoek van
de voorstellen van Curzon en Hughes. Het
schatten echter van de draagkracht van
Duitschland op het oogenblik, dat deze het
laagst, is, kon niet anders uitloopen dan op
een vermindering van de Duitsche schuld.
Het verdrag bepaalt, dat een dergelijke ver
mindering slechts kan geschieden met alge-
rnee'nc stemmen. Hoe, zou Frankrijk in een
dergelijke vermindering kunnen toestemmen,
terwijl het 100 miljard heeft voorgeschoten
voor rekening van Duitschland en terwijl het
bedrag niet verminderd wordt, dat het aan
zijn geallieerden verschuldigd is men heeft
er ons gisteren nog aan herinnerd wegens
bestellingen in het belang van de gemeen
schappelijke overwinning. Hij omschreef ver
volgens het standpunt, dat Frankrijk heeft
ingenomen ten aanzien van de obligaties C,
welke Frankrijk gereserveerd heeft voor de
betaling van zijn schulden. Het verdrag van
Versailles ontheft Duitschland van de beta
ling van de oorlogskosten en beperkt zijn
verplichtingen tot de vergoeding van zie
schade aan menschen en goederen toege
bracht. Zoodoende geniet Duitschland een
voordeeligcr behandeling dan Frankrijk, dat
den last moei dragen van de voorschotten,
die het ontvangen heeft voor het militaire
doel van de verzekering der overwinning van
alle geallieerden.
Dc minister-president wees er ten slotte
op, dat Frankrijk er nimmer aan gedacht
heeft zijn schulden te ontkennen. Ten aan
zien van de regeling van het vraagstuk der
vergoedingen in zijn geheel had de.door de
Fransche afgevaardigden in de commissie van
herstel voorgestelde regeling van de bijeen
komst van de commissie van deskundigen de
instemming gevonden van sommige gealli
eerden,
Poincaré besloot met te zeggen, dat Frank
rijk nooit een woord gesproken beeft om dc
gewezen vijanden tegen de gewezen bond
genooten op te zetten en met de hoop uit
te spreken, dat er overeenstemming bereikt
zal worden voor een algemeene regeling.
UIT DEN VOLKENBOND.
GENEVE, 16 November. De algemeene
secretaris van den Volkenbond heeft de bij
zondere commissie van juristen, aan wie
door den Raad is opgedragen, zekere kwes
ties van interpretatie van het verdrag en.
andere punten van internationaal recht, die
tijdens het Italiaansch-Grieksch geschil zijn
opgeworpen, te bestudceren, legen 4 Decem
ber telegrafisch te Genéve bijeengeroepen.
MUSSOLINI IN DEN SENAAT.
ROME, 16 November. In den Senaat
heeft Mussolini o.a. gezegd: Ik ben er van
.overtuigd, dat mijn plan, in 1922 te Londen
overlegd, de eenige grondslag is voor een
oplossing van het vraagstuk van de schade
vergoeding. Ten aanzien van den ex-kroon
prins zeide hij het een fout te achten 's
prinsen uitwijzing te eischen.
Wat de bezetting betreft, verklaarde hij
onder toejuichingen van bet Huis, dat Italië
geen blijvende bezetting van Duitsch gebied
zou dulden. Als men ziet, hoe' Engeland er
zich vöor wacht met Frankrijk te breken,
zal men begrijpen, dat ook Italië jegens
Frankrijk een tegemoetkomende houding
aanneemt. Naar de meening der regeering
is een redelijke vermindering van Duitsch
land's schuld wenschclijk, n.fis gepaard met
een schrapping van de onderlinge schulden
der geallieerden. De militaire bezetting dient
door economische waarborgen vervangen te
worden en het Roerbekken moet ontruimd
worden, zoodra van Duitschland de noodige
waarborgen, ook ten aanzien van het herstel
van de orde, ontvangen zijn.
ITALIË EN SOWJET-RUSLAND.
ROME, 16 November. De Stampa ver
neemt dat Jordanski, de vertegenwoordigers
van sowjet-Rusland te Rome. aan de re
geering een nota van protest heeft over
handigd tegen de woorden, den 13dcn de
zer in den Senaat door Tittoni. den voor
zitter uitgesproken, waarin deze zijn min
achting voor Lenia heeft te kennen gegeven.
Inderdaad, zoo zegt de Giornale d'Italia,
heeft Tittoni, toen Senator Gatti verleden
Dinsdag zich ecnigszins verwonderd betoon
de ever de ontstemming, waarmee zijn ver
gelijking iiisschen de vreedzame dictatuur
van Mussolini en de bloedige dictatuur van
Lenin was ontvangen, gemeend, dezen te
moeten toevoegen: Dc Senaat heeft van zijn
verachting wilien blijk geven voor den naam,
dien gij daar uitspreekt.
HET PROCES CONRADI.
LAUSANNE. 16 November. Conradi en
Poloenin zijn vrijgesproken.
DE MIJNWERKERSSTAKINGEN IN
FRANKRIJK.
PARIJS, 16 November. Volgens de van
avond op het departement van arbeid ont
vangen berichtep is de algemeene toestand
ter zake van de mijnwerkersstakingen ver
beterd krijgt men den indruk, dat zij
Maandag afgeloopen zullen zijn.
UIT DE FRANSCHE ARBEIDERS
BEWEGING.
BOURGES, 16 November. Op de Verga
dering van bet congres van het unitaire A.
V. A., hebben de besprekingen niet, zooals
bepaald was, geloopcn over dc gebeurte
nissen in Duitschland, maar over d,e samen
stelling, de bespreking en de richting van
dc vakvereenigingen.
Monmousseau zeide, sprekende over een
onderhoud met Trotski te Moskou, dat deze
hem had bekend, dat hij met de bourgeoisie
had getransigeerd, en dat de hulp van het
proletariaat in de andere landen hem meer
en meer noodig was, om de ontwikkeling
van de revolutie te verzekeren.
HET ENGELSCHE PARLEMENT.
LONDEN, 16 Nov, De koninklijke bekend
making, waarbij het parlement tot 20 Decem
ber verdaagd wordt, welke vanavond afge
kondigd is, roept bet nieuwe parlement den
Sen Januari bijeen.
DE KETELMAKERSSTAKING IN
ENGELAND.
LONDEN, 16 November. De bijeenkomst
te Edinburg van de directies der scheeps
werven met den ketelmakersbond, welke
drie dagen geduurd heeft is tot overeen
stemming gekomen inzake de grondslagen
tot regeling van de ketelmakersstaking, die
29 weken geduurd heeft. De afgevaardigden
van de kelelmakers hebben besloten te advi-
seeren de regeling te aanvaarden. Na de
stemming over het voorstel in den bond zal
de datum van hervatting van het werk bij
wederzijdsch overleg gorden vastgesteld.
Dc overeenkomst komt tegemoet aan de be
zwaren van de werklieden tegen de bijzon
dere werkzaamheden onder de overwerk-
overeenkomst.
LORD ROBERT CECIL,
LONDEN, 16 November. Dc Koning heeft
lord Robert Cecil tot pair verheven. Cecil,
die een vurig voorstander van den vrijhandel
is, zal daardoor geen candidaat zijn bij dc
verkiezingen.
ALKMAAR. 16 Nov. Granen. Aange
veerd 3726 H.L., waarvan 7% H.L. tarwe
10—12.50; 345 H.L. rogge 9.50—10; 703
H.L. gerst ohev. 1011; 1395 H.L. haver
ƒ9.5011; 238 H.L. boone.n, paarden- 12.50
13,50; bruine- 4058; citroen- 5860;
duiven- 17—18.50; witte- 5560; 8 H.L
rood en geel mosterdzaad; 3 H.L. karwij-
zaad 116; 9 H.L. blauw maanzaad 42;
229 H.L. erwten groene- (grootej 2531;
id. (kleine) 18—23,50; grauwe- 3854,
alles per 100 K.G.
BOVENKARSPEL (Station), 16 Nov. Uien
groote gele 44.40; drielingen 4.35
4.45; nep 4.65—5.05; per baal. Aanvoer
515 baal. Bloemkool le soort 5—13.50, 2e
soort 2.204.25, 3e soort 0,751.10, per
100 stuks. Aanvoer 73.600 stuks. Roode kool
ƒ2.30—ƒ.30 per 100 K.G. Aanvoer 28.700
K.G. Gele kool ƒ2.40—3.10 per 100 K.G.
Aanvoer 8100 K.G. Witte kool 0.400.70
per 100 K.G. Aanvoer 27.700 K.G. Bieten
groote 3235, Kleine 12.7517.50, per
1000 stuks. Aanvoer 21.800 stuks. Spruit-
kool ƒ2.452.60 per 15 K.G. Aanvoer 20
zak.
BREUKELEN, 16 Nov. Kaas. Aan de markt
waren aangevoerd 92 wagens, met tc iamen
3305 stuks kazen, gewricht pl.m. 23.135 K.G.
Prijs le soort 5257, 2e soort 4551,
gestempelde 5860 per 50 K.G.
DEVENTER,. 16 Nov. (Weekmarkt). Boter
le soort 4747,50; 2e soort 45.50
46.50 peT 20 K.G. Eieren 1416 per 100
stuks. Biggen 22.50 per week ouderdom.
Vette varkens boven 65 K.G. slachtgewicht
0.88 per K.G.
AMSTERDAM, 16 Nov. Aardappelen.
(Bericht van Jac. Knoop). Zeeuwschc
bonte- 6,156,50, id. blauwe 66,10, id.
eigenheimers 4,755; id. industries 1,60
—3,60, id. blauwe eigeheimers 4,75—5;
Friesche borgers 4,60; Zeeuwsche eigen
heimer poters 3,75—3,90; id. blauwe po
ters 3.503,75; bonte poters 3,50
3,75; Hillegommer zandaardappelen 7,50
8; Drentsche eigenheimers 23,50.
UTRECHT, 16 Nov. Kaas. Ter markt
waren 97 wagens met 27640 K.G. Prijzen le
soort 50)452; 2e soort 4850; rijks-
merk f 5055. Handel vlug.
ZWOLLE 16 Nov. Boter. Aange
voerd 55,8 v., 10/6 en 240 stukken, samen
1320 K.G., prijs 1/8 44—47(?), per K.G.
'2,15—2,30.
Vee. Aamvoer 1081 runderen, 62 gras
kalveren, 73 nuchtere kalveren, 79 scha
pen. 155 varkens en 1040 biggen.
Men besteedde voor vette koeien 86
116 ct., dito kalveren 140170 ct., dito
varkens 6874 ct.per K.G., schapen 20
50.
De handel in neurende en verschgekalfde
koeien was redelijk; beste duur, mindere
traag; vette koeien, kalveren en schapen
prijshoudend; stieren handel slecht.
LEEUWARDEN, 16 Nov. Vee. Aan
gevoerd 92 stieren 160520; 242 vette
koeien 225—460, per K.G. 0.98—1,18;
660 melk- en kaifkoeien 200500; 14 vet
te kalveren 4080; 220 pinken 160—
260; 547 graskalveren 60150; 62 nuch
tere kalveren 1020; 360 vette schapen
60—165, per K.G. 0.68—0,75; 82 magers
varkens 2548; 412 vette biggen 24
54; 483 kleine biggen 10—12; 10 paarden,
37 bokken.
De handel in gebruiksvee was iets beter,
met "vraag voor België; vette koeien stij
ver; stieren niet geheel prijshoudend; gras-
kalveren iets beter; vette en nuchtere kal
veren duur; varkens flauwer; zouters 68
70 ct. per K.G.; wolvee nog prijshoudend.
Eieren: Aanvoer: 1600 kippen- 1215'A
ct.; 100 eenden- 101114 ct.
i
LEEUWARDEN, 16 Nov. Boter. Aanvoer
25/3 en 85/6 v. fabrieks- 1,382,28; no-
tecring van de commissie 2,28 per K.G.;
Kaas. Sleutelkaas f 0,43—0,74; Nagelkaas
0,540,85; Goudsche 0.30i,Edam
mer 0,400,85. Aanvoer 35910 K.G.
GELDERMALSEN, 16 November. Fruit.
Ter veilingsverccniging „Geldermalsen en
Omstreken" besteedde men heden voor:
Campngnezoet 121454 ct., Wijnappelen
710 14 ct., band-Bergamotten 16 54 ct„
grauwe Hola's 7 ct., Engelsche Bellefleur
1825 ct., dubbele Benderzoet 131354 ct.,
Gerrit Roelof 13 ct., zoete Bellefleur
ct., Huismannen 954 ct., Gribbelingen 7>i
ct., IJsbouten 1820 ct., Ramboers Pape-!
leu 22 ct., Courtpendu 10 ct., Jan Willems
131354 ct., Boschappelen 11 ct., Sterappc-
len 1617 ct., Kanappelen 11 ct., Knolpe-,
ren 19 ct., Roodzoet 13 ct., Winterjannen'
19—22 ct., Wijnzuur 9—1 154 ct., Present
van Engeland 21 ct., Princesse nobels 1654
ct. Ketelperen 19 ct., Kortstelen 16 ct.,1
beurre Clairgeau 4661 ct., Mispels 19 ct.,
Bellefleur 155118 ct., Jasappclen 1254
14 ct,, Campervccncn 2428 ct., Reinzoet
13 ct., zoete Reinctte 1054 ct., Benderzoet
75110 ct., Goud-Reinette 1019 ct., Kort
stelen 115413 ct., Veentjes 78 ct., Hol-
gaten 551 ct., Beugelzoet 10 ct., Rcinette
Canada 1351 ct., Paradijs 9 ct.. Streepzuur
71254 ct,, Triumph de Kiel 16 ct., Pron
kers 13 ct., alles per K.G. eerste soort.
Goudreinctten 2230 ct., Bellefleur 2123
ct., Sterappelcn 25 ct., alles per K.G. extra.
Koolrapen 1.50 per 100 K.G.
Fabrieken: zuur kroet 2.80; zoet
kroet 2; gemengd kroet 1.95, alles per
100 K.G.
's-HERTOGENBOSCH, 16 Nov Botes.;
(Bericht van de Coöp. Roomboterfabr.).!
Aangevoerd 12.075 K.G. Prijzen 2.20—
2.28.
LEEUWARDEN, 16 November. GranenJ
Tarwe witte puike 10.5011; roode puike
9.75—10.50. Haver witte puike 9.50
10.25; erwten groene schokkers 1222.50,
alles per 100 K.G.
Aardappelen: borger 4.104.20; rood-
star 4.104.20 per H.L.;. wortelen 2.15
per 50 K.G.; rapen 7075 ct., per 31 K.G.
LEIDEN, 16 November. Vee. Aangevoerd
9 stieren 175300; 97 kalf- en melkkoeien
245535; 475 varekocicn 170325; 179
vette ossen en koeien 260670, 0.75
1.20 per K.G. (schoon); 153 graskalveren
60180; 5 vette kalveren, 45133,
0.901.60 per K.G. (schoon); 23 nuchte
re kalveren, f 921; 361 vette schapen,
4345, 1.72—1.80 per K.G. (schoon);
560 weide schapen, 3248; 506 varkens
voor Londen, 713, 0.72-0.76 per K.
G. (levend gewicht): 16 biggen, 312.
Kaas. Aanvoer 66 partijen, le soort
Goudsche kaas 5458, 2e soort 5053;
le soort Leidsche kaas 5356, 2e soorl
5052 per 50 K.G. Handel matig.
PLANTA
3001
l
EEN OPWEKKEND GENEESMIDDEL.
Begin Augustus van dit jaar vond een agent
in het Oosterpark te 's Hagc, een mijnheer
op een grasveld liggen met het hoofd tegen
een boom, en oogenschijnlijk wakker. 1
Dc agent verzocht hem op te staan, maar
de mijnheer riposteerde „Als ik moe ben,
blijf ik liggen. Het grasveld hier is van mij."
Na een gesprek, dat volgens het proces
verbaal van den agent ongeveer zeven minu
ten geduurd had en waarbij zijn geduld lang
zaam maar zeker was opgeraakt, greep hij
den mijnheer b^et. Deze sloeg hem toen een
bril stuk, gaf hem een klap op de onderkaak,
in een woord mishandelde hem terdege. I
Bek!, die boekhandelaar is stond nu voor
de Vierde 'kamer der Rechtbank te Am
sterdam terecht. Hij verklaarde niets van dï'
geschiedenis te weten. Dien dag was hij roei
kiespijn bij een apotheker gekomen, die hem
een watje met 'n beetje laudanum er op ia
den mond had gestopt. Een tijdje daarna was
hij suf geworden. Van verzet tegen de politie
was hij onkundig 1 j
Een apothekersassistent verklaarde, dat
hij bekl. met een watje, voorzien van eenige'
druppels laudanum, geholpen had. Hoeveel
druppels hij op dat watje had laten vallen
wist get. ifict meer precies, maar zeker geen
vijf en twintig, 't Was 'n lichte dosis geweest.
Prof. dr. Laqueur, als deskundige gehoord
meende dat het wel mogelijk was dat bekl.!
onder den invloed van de dosis laudanum in
een diepen slaap was gevallen, en bij het ont->
waken in een soort roes dingen had gedaan
waar bekl. zich later niet meer van bewust was'
Zulke gevallen kwamen volgens get. zelden
voor. Get. citeerde eenige voorbeelden. Op de
vraag of dit zulk een uitzondering was, meen
de get. niet met eenige zekerheid te kunnen
antwoorden.
Het O.M. waargenomen door mr. Massink,'
eischte wegens mishandeling een gevangenis*^
straf van drie weken.
Mr. Huyver pleitte vrijspraak.
Uitspraak over veertien dagen. x
18
Na eenige oogenblikken hernam Jacques;
„Vanavond of morgen willen we over de
itoekomst spreken, juffrouw Martha. Nu
hébben wij genoeg nog te doen aan het on
geluk, dat u heeft getroffen. Laat mij u eerst
een goeden raad geven.... verlaat deze
kamer."
„Mijn moeder verlaten?" riep Martha uit.
„Neen, honderd maal neen! Ik zal haar niet
verlaten. Ik ga niet uit deze kamer, voor zij
er zelf uit zal gaan!.... Ach mijnheer,
voegde het meisje er in vertwijfeling bij, „u
kunt niet begrijpen, wat ik lijd.... Als u
eens wiel. hoeveel ik van mijn moeder
hield.... Ze was alles voor me, zooals ik
alles voor haar was. En nu ben ik alleen.
nu is ze dood."
Martha verborg het gelaat in de handen,
dan stamelde zij nauw hoorbaar:
t „Ach! moederlief, ik kan niet zonder^ u,
neem me mee, laat me bij u komen, toe!
En het meisje wierp zich op het lijk en
bedekte het koude gezicht met kussen.
Jacques en Pascal zagen een oogenblik
stilzwijgend toe.
i Dan rei Pascal met zachte stem;
„Bedaar nu, juffrouw Martha, en luister
eens naar mij."
„Waar moet ik naar luisteren?" stamelde
Martha door haar snikken heen,
„Ge moet naar verstandigen raad luiste
ren.... Ge moet er aan denken, dat er nog
formaliteiten te vervullen zijn."
„Daarvan weet ik niets," antwoordde het
arme meisje. „Ik weet alleen, dat moeder
dood is, en dat ik ook zou willen sterven."
„Daar ge de kamer niet wilt verlaten, juf
frouw," ging Pascal voort, wil ik dan den
waard boven sturen? Hij kan dan dc eerste
verklaringen afleggen, beter dan wij, die
hier in dc stad niet bekend zijn."
„Ja, als 'tu bbliefb mijnheer.... ik dank
u, dat u er aan gedacht hebt in mijn
plaats.... U ziet ik ben zoo terneergesla
gen."
„Wij zullen vragen of hij boven wil ko
men."
„Er moet ook aan de uitvaart gedacht
worden," zeide Jacques Lagarde.
„Uitvaart?" herhaalde de wees; dan eens
klaps begrijpend; ach ja uitvaart en.... be
grafenis."
Door een nieuwen en geweldigen aanval
van wanhoop geschokt, voegde zij er bij:
„Mijn God.... ik zal niet eens de be
grafeniskosten kunnen betalen."
„Bekommer u daarover niet, juffrouw!"
zeide Pascal haastig. Allerminst mogen der
gelijke zorgen uw droefheid nog grooter
maken.... Ik herhaal, dat ge in ons twee
vrienden hebt. Wij zullen voor alles zor
gen.... de lijkplechligheden zullen over
eenkomstig uw stand zijn en rouwkleeren
zullen u niet ontbreken."
„God verlaat me tenminste niet geheel
en al," stamelde Martha.
En het arme kind reikte in haar onna
denkendheid de twee ellendelingen de
hand.
„Wij zullen u helpen, zooveel het in onze
macht is," hernam Pascal „Wij zullen u
met raifd en daad terzijde staan.... Ge
kunt op ons rekenen.
„Het eerste, wat we doen kunnen, is den
waard hier tc sturen en hem te vragen
ook zijn meid bij u te laten komen"....
Martha bedankte opnieuw geheel ont
roerd en de twee boeven gingen naar be
neden, waar zij aan Lurcau het nieuws
mededeelden.
„Ik had er een voorgevoel van," zeide
de herbergier en het is, zooals u zegt, 'l is
b.cter, dat er een eind aan komt. Zoo ben
ik tenminste zeker er niets bij te kunnen
verliezen".
„In geen geval loopt ge gevaar er iets
bij te zullen verliezen, mijnheer Lureau,"
antwoordde Jacques.
„Martha Grandchamp is een eerlijk
meisje."
„Dat zeg ik ook, maar ze heeft geen roode
duit."
„Wij zijn er verantwoordelijk yoor en
nemen dc uitgaven voor onze rekening."
„Verduiveld.... als dat zoo is, dan'zal
het gesmeerd gaan"
„Wij verzoeken u nu voor haar de aan
gifte van het overlijden te gaan 3oen en
voor de verschillende formaliteiten te zor
gen.... Ga, als 't u belieft, vragen, wat ze
noodig heeft.... Als ge beneden komt, zal
ik je geld geven en dan moet je de uitvaart
gaan bestellen.... maar zeer netjes."
De herbergier boog toestemmend en zei:
„Mijnheer de dokter kan over mij be
schikken.... Het doet me genoegen u van
dienst te kunnen zijn.... Wat zal die arme
juffrouw Martha een verdriet hebben....
Ik ga direct naar boven."
„En bovendien, als ge beneden komt,
moet ge de meid naar juffrouw Martha stu
ren," hernam Jacques. „Het meisje mag
boven niet alleen blijven."
„Ik zal ze sturen, mijnheer de dokter."
„Vergeet niet een boodschap te sturen
naar dokter Gerbaut,. die de zeike behan
deld heeft en die haar dood moet komen
constateeren."
„Als ik naar het gemeentehuis ga, zal ik
even bij hem aanloopen."
„Ga dan gauw!"
Lureau begaf zich naar de tweede ver
dieping.
Jacques en Pascal bleven in de gelagka
mer alleen bij elkaar.
„Het spel is meesterlijk ingezet," zeide
Pascal, „en ik geloof, dat we het gewonnen
hebben, Ik moet me al sterk bedriegen, of
Martha wordt de onze.... Wat denk jij er
van?"
„Ik geloof, dat je het niet mis hebt, ka
meraad.... Voor er een maand verloopen
is, zal onze schoone weer bedaard zijn en
de rozenkleuren zullen weer op haar wan
gen met nog meer luister verschijnen
Maar voor 't oogenblik is daarvan geen
sprakeMartha moet de onze zijn....
zoowel door noodzakelijkheid als uit dank
baarheid jegens ons.
Wij zullen de begrafeniskosten betalen en
de rekening, die ze bij den herbergier of bij
den dokter nog heeft staan.... Daarenbo
ven moeten we onmiddellijk voor rouwklee
ren zorgenGa naar een winkel en laat
gemaakte kleeren hier bezorgen.... Zorg
er zoo goed mogelijk voor en spaar geen
geld. Het is geld, dat ons enorme rente zal
opbrengen.... Maar, van geld gesproken,
hoeveel hebben we nog?"
„Ongeveer twee honderd francs."
„Dat is niet genoeg."
Jacques haalde zijn portefeuille te voor
schijn en nam 'er een bankbiljet vah dui
zend francs uit, dat hij aan Pascal gaf,
met de woorden:
„Hier heb je wat."
„Hoe kom je aan al dat geld?"
„De notaris Heeft tweeduizend francs
voorschot gegeven.... Ga nu gauw en kom
voor het eten terug."
Pascal verliet dc herberg en sloeg met
snellen tred den weg naar de stad in.
Na een oogenblik kwam Lureau terug.'
„En?" vro'cg Jacques.
„Je zoudt medelijden krijgen met hef
arme kind, dokter," antwoordde de herber
gier. „Ik heb de noodige inlichtingen ge
kregen voor "de aangifte van het overlij
denIk heb het opgesenreven. Ik zal
nu even naar het gemeentehuis loopeu."
„Je hebt juffrouw Martha toch niet al
leen gelaten?"
„Daarvoor is geen nood. Kntrien de meu.
is bij haar en zal niet weggaan...."
„Als je terugkomt, moet je het eten bo
ven laten brengen."
„In orde.... Nu voor de begrafenis zor
gen. Wat moet ik bestellen? Den armen-
wagen zeker?.... Ik ben niet voor die
nuttelooze uitgaven.... Waarvoor dient
een dure begrafenis? Dood is dood en de
dooden komen niet terug."
„Den armenwagen niet," hernam Jacques
Lagarde. Ik wil een begrafenis zonder
vertoon, maar behoorinkV"
„Vierde of vijfde klas dan?"
„Vierde klas. Ge moet het met de desbe
treffende personen maar in orde maken....
Hier heb je geld."
„Vijfhonderd francs!" riep Lureau ver
baasd uit, Jacques aanziende.
„Neem het, en maak, dat je weg komt."
De herbergier haastte zich en begaf zich
naar bet gemeentehuis.
JWordl vervolgd).
