f
GERZON
ST. NICOLAAS
GESCHENKEN
Christ. Srafmm-ïeregnfijing - Haar.es
i
Belangrijke
Mededeelingen
BALLON
LEVENSDURF
DE KLOVE
LEOLA'S ERFENIS
DONDERDAG
Aan onze Lezers
I)
KINDEREN
Drukkerij De Spaarnestad
26ste UITVOERING iubileums-Gonceit
NAMEN VAN GEMEENTEN EN GE
HUCHTEN.
KUNST EK KEMKSS.
RICMTSZAKEK.
HET DRAMA AAN DEN SCHENKWEG
TE 's-HAGE.
Zie vooral de
in ons nummer van
De Administratie
Ö30E B3 &R5F10.
EEN MOOIE
TEN GESCHENKE
KUtëSTTSNDEire
ZEER GESCHIKT VOOR
ST. NICOLAAS-GESCHENKEN
Xassaulaan 49 Haarlem
op Dinsdag 27 November 1923 - 8 uur
GENERALE REPETITIE
ADVERTEEREN DOET VERKOOPEN
DELFT
ALOM
- VERKRIJGBAAR
DE MENSCH EN DE HAMSTER.
In die streken van Duitschland waar de
hamster veelvuldig voorkomt, de uiterst scha
delijke diersoort, welke hier te lande alleen
in Z.-Limburg wordt aangetroffen, past men
sinds menschenheugenis een middel toe, om
iets terug te krijgen van het koren, dat deze
nijvere voedselverzamelaar van de veiden
steelt. Op mooie dagen in den naherfst wordt
nd. de schooljeugd door de beheerders der
groote landgoederen of door de voorzitters
der boerenbonden op een bepaald punt bij
een geroepen, waar reeds een kudde varkens
is opgesteld. Gezamenlijk trekt men het veld
in, de kinderen met een fiksche boterham in
den knuist, en de krulstaarten hongerig en be-
geerig naar een ontbijt. Dat ontbijt is maar
niet zonder meer te krijgen, want het veld is
kaal. De hamster verschaft echter uitkomst.
Hij heeft zijn voorraadkamer gevuld.en denkt
op kosten van den beer gemakkelijk den win
ter door te komen. Het hel bevindt zich even
onder den grond, en bevat een reeks van spijs-
kamertjes, in een cirkelvorm gebouwd, en
daaronder een gang loept, welke den huisei
genaar in staat stelt zijn provisie ongemerk
le naderen. Bij het opbergen van den voor
raad, dien hij zorgvuldig heeft samengesteld,
graansoorten en knolgewassen die kunnen
„duren", is hij methodisch te werk gegaan.
In kamertje no. 1 bevindt zich reeds half ver
teerd voedsel, in no. 2 half gemalen graan, in
ho. 3 gebolsterd koren, in no. 4 gewand dito,
terwijl in de volgende cei'en de kdrreis nog
in hun natuurlijken staat zijn geblaten.
Maar nu de kinderen en de varkens. Laatst
genoemden hebben, zooals men weet, een
teer fijnen neus, endaarbij jeukt hun de
maag. Weldra houdt dan ook een der borstel-
dragers stil en begint ijverig te wroeten. Reeds
echter is een jongen hem met een dikken stok
genaderd en verjaagt hem van de plek, waar
|hij eten vermoedde. Fluks een vlaggetje ge
plant, op deze plek en naar een volgende
jwroetplaats toegegaan.
Den volgenden dag komen de knechts van
bet landgoed of de boeren met schoppen en
wagens zij graven een cogenblik op de plek
ken, welke door het vlaggetje worden aange
duid en halen den wintervoorraad van den
ihamster, ^en dikwijls niet geringe hoeveel
heid koren of andere veldvruchten voor den
,dag.
Het is n.l. zoo goed als zeker, dat op de
'plaats, waar het varken wroette, zich een
hamstelhol bevindt. Hoe de bewoner zich la
ter docr den tijd moet redden, is zijn zaak.
1
TOEVLOED VAN VREEMDELINGEN
Als gevolg van den nood in de Duitsche
(grensgemeenten komt te Dinxperlo een
groote stroom van vreemdelingen, die hier
hun heil zoeken. Deze week moesten echter
niet minder dan 40 vreemdelingen, die zon
der papieren waren, o"er de grens worden
(gezet.
<OVER SCHOOLBANKEN ZONDER
INKTPOTJES.
De Tel. vertelt
Het hoofd van een, school te Arnhem had
jvoor zijn leerlingen een aantal nieuwe banken
gekregen. Het waren mooie, degelijke ban
den, waarover het schoolmeesterlijk hoofd
z'n tevredenheid te kennen gaf. Toch ont
brak iets aan die banken n.l. de voor derge
lijke meubelstukken zoo noodzakelijke inkt
potten.
„Geen nood", oordeelde het hoofd even
een briefje aan het edelachtbare college, dat
met de dagelij ksche leiding der gemeente is
belast, en....de zaak is gezond.
Maar B. en W. waren een andere meening
toegedaan. „We zullen eerst iemand sturen
om die inktpotten te begrooten", redeneer
den zij, vermoedelijk uit zuinigheidsover
wegingen. Aldus geschiedde.
Het bewuste hoofd kreeg bezoek van een
opzichter. Of deze opzichter nu in z'n taak
om deze inktpotjes ter waarde van pl. m.
50 te begrooten, is te kort geschoten, is het
betrokken hoofd onbekend gebleven. Een
f it evenwel is het, dat na den eersten op
zichter een tweede kwam en vervolgens een
inspecteur en daarna een.schoolopziener.
Met dat al kreeg het hoofd geen inktpotjes.
Intusschen was een jait verstreken en had
het schoolhoofd andermaal heil en troost
gezocht bij velletjes papier, pen en veel inkt.
Menig schrijven werd aan de vroede vaderen
verzonden evenwel zonder resultaat. Dezer
dagen echter werd het hoofd van school no. 17
alhier, die, met z'n leerlingen, de dupe werd
van deze ambtelijke sleur, aangenaam ver
rast door de ontvangst van z'n lang verbeide
inktpotjes.
Wanneer men de lijst van ocderlandsche
gemeenten en gehuchten nagaat, zegt het
„Kompas", dan valt het als een merkwaar
digheid op, dat er zooveel gelijknamige
bestaan. Men vindt b.v. tweemaal Hengcloo,
driemaal Aalst, viermaal Beek, vijfmaal
Hoorn, zesmaal Laar, zevenmaal Nes of
de Nes en wel elfmaal Loo of 't Loo.
Er.zijn vriendelijke on onvriendelijke na
men (b.v. Onze Lieve Vrouwe Parochie en
Valom).
De cijicr: spelen een rol: Eenrum, Twee
wegen, Driebergen, Vierverlaten, Vijfhoek,
Zesgehuclitcn, Zevenbergen, Achtkarspelen,
(negen is vacant), Tienraai, enz.
Lr zijn ooi: :r.aile namen bij. Als ik b.v.
van een slecht, gehuwd mail zegt: ,,'t Is
„echt ccr. vrouwenverdrief, een kraantje
lek! Zijn vrojiw, die dacut met hem als 't
„waar eer. hemelrijk binnen tc gaan, ohé,
.,zc kwam een hel. In plaats van num-
„mer één telt hij ze voor nummer dertien,"
dan fccb ik de namen van 12 plaatsen ge
noemd, n.l. Echt in Limburg, Vrouwenver-
driet tusschen Zaandam en Westzaan,
Kraantjelek bij Zandvoort, Hem bij Venhui
zen (N.-H.j, ten Zuiden van Leeuwarden
cn bij Wcidum, i V, .ar bezuiden Nieuwol-
da (Gron.), Hemelrijk tusschen Dungen en
Schijndel, Ohé bi; Stcvensweert, de Hel bij
Willemstad, Nummeréén bij Breskens en
Nu- mort'ertien bij Stadskanaal.
Men zou ook de volgende geographische
puzzle kunnen gebruiken op een examen
voor onderwijzer'.
„Binnen welken tijd kan een goed chauf-
„feur tuffend met een vaart van ::nid-
„deld 40 K.M. pér uur, van Nederland uit
„een bezoek brengen aan Frankrijk, Dene-
marken, Napels, Engeland, Rome, Turkije,
„Groot-Zwitserland, - ostenrijk cn Ameri
ka?"
Het antwoord luidt: binnen 24 uur.
Hij gaat dan uit van Nederland (boven
Blokziji), rijdt naar Frankrijk (boven Har
derwijk), naar Denemarken (boven Slochte-
ren), naar Napels (bij Winschoten), naar
Engeland (boven Beekbergen), naar Rome
(ten O. van Zalt-Bommel), naar Turkije
(tusschen Oostburg en IJzendijke), naar
Groot-Zwitserland (boven Maastricht), naar
Oostenrijk (tusschen Dorst en Tienraai) en
ten slotte naar America (tusschen Helmond
en Venlo).
Wie 't niet geloofi, schaffe zich een
goede kaart van Nederland aan, b.v, een
van Bruins.
G. L. J.
SPOORWEGONGELUK.
Vrijdagochtend om 6 uur is bij de halte
Blija (Friesland) een spoorwegongeluk ge
beurd, waarbij de machinist De Vries, wo
nende in de Schrans bij Leeuwarden zwaar
inwendig is gewond. Een losse locomotief,
waarop De Vries reed, was dien ochtend
vroeg uit Leeuwarden vertrokken om een
trein uit Anjum op te halen. Te Ferwerd
meest deze locomotief van 6 uur 10 tot 6 uur
16 wachten. De machinist reed echter door.
Bij Blija gekomen, leek voor hem de lijn vei
lig, doch een wissel was overgehaald, waar
door de locomotief op een andere lijn terecht
kwam, waarop juist een veetrein stond, die
uit Holwerd was gekomen en die bestemd was
voor Leeuwarden. In volle vaart reed de losse
locomotief op den stilstaanden trein en de
botsing werd boven den storm uit in verren
omtrek gehoord. Van de losse locomotief was
de bufferbalk (U ijzer) totaal ineengedrukt.
De buffers waren als luciferskopjes afgebro
ken. Ook de veetrein liep belangrijke schade
op. Van de tenderlocomotief was de tender
ineengedrukt. terwijl de bagagewagen to
taal werd versplinterd. Het personenrijtuig,
dat op dezen wagen volgde liep ook eenige
schade op, maar de passagiers, zes ingezete
nen van Holwerd, kwamen met den schrik
vrij. De gewonde machinist van de losse lo
comotief werd per ziekenauto naar Leeuwar
den vervoerd.
TOCH KREGEN ZE ELKAAR.
In Nottingham (Engeland) is dezer dagen
een roman voortgezet, die zich daar een kwart
eeuw geleden afspeelde.
25 jaren geleden zouden Ada Wakefield en
Joe Thompson in het huwelijk treden, doch
op den vooravond van de plechtigheid wei
gerde plotseling de bruid de ontroostbare
bruidegom vertrok naar vreemde oorden en
liet niets meer van zich hooren.
Mrs. Wakefield ontving echter enkele da
gen geleden een schrijven van haar voorma-
ligeri bruidegom, waarin hij schrijft dat hij
thans te Vancouver een gezeten landbouwer
is en er warmpjes bijzit. „Als je wilt overko
men, zal ik telegrafisch je passagegeld over
maken," luidde het einde van den brief.
Resoluut besloot Ada Wakefield het aan
bod te aanvaarden, nam bij haar bank 80
pond» op en vertrok naar Southampton.
Een der verslaggevers van een Engelsch
blad, die haar interviewde, verhaalde, dat
zij nog geheel buiten zichzelve was. „Ik heb
altijd wel gedacht dat Joe mij weer zou schrij
ven en wij elkaar zouden terugzien," ver
klaarde de gelukkige, 50-jarige bruid.
„Eenige jaren nadat hij Engeland had ver
laten, huwde ik een ander, doch mijn man
was invalide en ik was verplicht te gaan wer
ken om hem te onderhouden. Ik vond een
•betrekking in een wolfa'oriek, die mij weinig
betaalde, zoodat ik een moeilijk leven heb
gehad. Ik ben nu al jaren weduwe."
DE BOMAANSLAGEN TE DJOKJA EN
SEMARANG.
Naar het Bat. Nbl. verneemt, is de poli-
tie op het spoor gekomen van de bedrijvers
dfcr bom-aanslagen.
Het blad meldt hieromtrent het volgende:
Het is reeds eerder gebleken, dat het z.g.
„gooien met vuurwerk" naar het rijtuig waar
in de gouverneur-generaal tijdens zijn be
zoek aan Djokja zat, mcér beteekende dan
een hoogst ongepaste grap: de bedoeling was
ccn bom-aanslag, de uitvoering bleef verre
beneden- den opzet.
De boni-aanslagen tijdens de jubileumfees
ten te Semarang, waarvan men den aard da
delijk onderkende, bliiken met de aanslagen
te Djokja samen te hangen. En de bonige
schiedenis te Madioen- waar een bom tij
dens de vervaardiging sprong cn twee in
landers doodde en één verwondde staat
er ook al mee in verband.
Het is dit laatste ongeluk een tegenval
ler voor de bedrijvers dat de politie een
draad in handen speelde Want den gewonden
inlander kreeg men al spoedig aan het pra
ten cn toen kon roet vrucht verder* worden
gespeurd. En zooals het gewoonlijk gaat,
hielp het toeval ook elders een handje: hier
te Weltevreden kreeg de politie iemand tr«
pakken, die wegens misdrijf gevangen gezet
is en die tijdens een verhoor ook meer van
de zaak bleek te weten.
Gebleken is, dat dc bomaanslagen te
Djokja en Semarang (en beraamde aanslagen
elders, getuige het ongeluk te Madioen) zijn
uitgegaan van de Communistische Partij,
welker intellectueele leiders te Semarang
zijn te zoeken
Verder is zekerheid verkregen, dat meer
rechtstrecksche bevelen of wil men:
aansporingen om met bommen te werpen,
gegeven zijn door een bekenden hadji te So
lo, Te dezen aanzien beschikt men over
meerdere verklaringen en aanwijzingen.
De bommen te Djokja werden geworpen
door een inlander uit Solo. Vermoedelijk be
stonden ze uit. flesschen, gevuld met een
zclt bereid ontploffingsmiddel, waarschijnlijk
het bekende Chineesche middel Yang Long,
vermengd met chloras calicus. Ditzelfde
zeer gevaarlijke ontploffingsmiddel wordt
gebruikt bij de vervaardiging van de z.g. pe-
tasan banting. Een kleinigheid ervan, met
steentjes vermengd en in een papier gewik
keld, vormt een knalerwt, die, tegen den
grond geworpen, met een luiden knal ont
ploft. Men herinnert zich, dat herhaaldelijk
ook te Batavia ernstige ongelukken bij de
vervaardiging van dat „vuurwerk" zijn voor
gekomen. Voor de bommen te Semarang zijn
vermoedelijk gebezigd ledige gelei-potten,
eveneens met dat mengsel gevuld. De bom
men werden door inlandsche communisten
geworpen en moeten onmiddellijk nadat ze
op den grond terecht kwamen, ontploft zijn.
Zooals gezegd: het verband tusschen de
aanslagen te Djokja en Semarang staat vast,
evenzoo de schuld daaraan van de commu
nistische partij.
Verdere bijzonderheden, ook omtrent de
intellectueele leiders, kunnen eerst gegeven
worden als de justitie heeft ingegrepen. De
procureur generaal heeft nu alle draden in
handen en zeer spoedig kunnen verschillen
de arrestaties verwacht worden.
EEN MIST-KOMPAS VOOR
VLIEGTUIGEN.
Te Londen toont men groote belang
stelling voor een uitvinding van den Rus dr.
Schilowsky, die de aviateurs in staat stelt,
ook in den mist den weg te vinden.
Het apparaat is klein van afmeting, en een
voudig van constructie het werkt op eene
kleine batterij van 4 volt, en berust op gyro-
scopische werking (tolwerking, dus de nei
ging van een snel ronddraaiend voorwerp,
zich te verzetten tegen iedere draaiing van
den omwentelings-as).
Het voornaamste van de uitvinding is een
remtoestel, op den gyroscoop, dat niet rea
geert op langzame, halve bewegingen, maar
dat een grooten weerstand biedt tegen snelle
en korte draaiingen, dat dus een groote
„traagheid" bezit, zooals het vliegwiel van
een machine. Daardoor worden de bewe
gingen van den gyroscoop, die door het
slingeren van den aëroplaan veroorzaakt
zijn, langzame, voor het bloote ocg onmerk
bare richtingsveranderingen automatisch ge
registreerd. Als de aviateur dus het
roer gebruikt volgens de aanwijzingen van ee
naald, kan hij volkomen volgens een rechte
lijn vliegen, zonder de aarde en den horizon
te zien.
EEN KWIKDAMPTURBINE.
Belangrijke brandstofbesparing.
Door de Hartford Electric Light Company
is de eerste voor den handel geschikte kwik
dampmachine voor krachtlevering in bewer
king uitgevonden door den Amerikaan dr. W.
L. Emmet. Het is een turbine, die op kwik
damp in plaats van stoom loopt, en door een
grooter rendement, naar het luidt, een brand
stofbesparing van 40 a 50% kan geven. De
kwikdamp „stoom"-ketel is sinds September
in werking. Men verwacht, dat deze geschikt
zal zijn voor de modernste stations, zelfs
zulke die met hoogen stoomdruk werken.
De kwikdamp wordt in een condensor
opgevangen, door water afgekoeld, evenals
de stoom bij een gewone installatie. Door de
hooge temperatuur van den kwikdamp wordt
het koelwater omgezet in stoom van hooge
spanning, die voor nevenbedrijven gebruikt
kan worden.
In verband hiermede is het interessant te
vermelden, dat de Hartford E. Light Cy. des
tijds de eerste practisch bruikbare stoom
turbine heeft geïnstalleerd.
MOGEN KINDEREN SOLO-ZINGEN.
De vraag of jongens en meisjes in de jaren
van tien tot twintig solo mogen zingen is de
zer dagen uitvoerig besproken op de jaar-
iijksche bijeenkomst van de „Britisch Fede
ration of Musical Competition Festivals" in
Manchester en heeft ook verder veel discus
sie uitgelokt.
Dr. Somervell, eerste adviseur van den
Board of Education verklaarde op deze bij
eenkomst dat hij koorzang niet schadelijk
achtte maar wel van meening was dat het niet
goed was voor jonge meisjes om alleen in 't
publiek te zingen, omdat dit zeer schadelijk
was voor de zenuwen en evenmin goed voor
haar stem.
De bekende componist Gustav Holst, die
eveneens zangleeraar is, verklaarde aan een
medewerker van de „Daily News" dat hij -'t
geheel eens was met de inzichten van dr.
Somervell. Ik heb er nooit in toegestemd,
zeide hij, om een meisje solo te laten zingen
voor zij achttien jaar is, in enkele gevallen
voor zij 17% is, terwijl ik zelfs geloof dat het
nog beter zou zijn tot het 20ste jaar te wach
ten. Ik grond deze meening op mijn onder
wijs aan honderden en nog eens honderden
jonge meisjes. Voor jongens achtte de heer
Holst 't solo-zingen haast nog verderfelijker,
omdat de jongensstem later gevormd wordt.
Stellig mocht volgens hem geen enkele jonge
man dit beneden 19 of 20 jaar doen.
Tal van andere zangleeraren legden te
genover den medewerker van de Daily
News" overeenkomstige verklaringen af.
VOORUITZICHTEN VAN HOLLAND-
SCHE SCHEIKUNDIGEN IN AMERIKA
In het Chemisch Weekblad publiceert de
secretaris der Ned. Chem. Ver, een schrijven
van Ir. E. Scholte, een Hollandsch scheikun
dig ingenieur, die voor enkele maanden
naar de Ver. Staten vertrok en daar een be
trekking vond.
„Ik had verschillende introducties mede
genomen," zoo schrijft hij „en heb de
eerste 14 dagen besteed de verschillende
adressen af te loopen. Een nadeel van intro-
troducties is, dat men dan veel te officieel
komt. En zoo aannemen als scheikundig in
genieur, zonder „experience," doet men hier
niet. Daarvoor neemt men iemand, die in het
bedrijf opgegroeid is, of lange practijk ach
ter den rug heeft. Na 14 dagen uitkijken ben
ik eens naar een fabriek toegestapt, waar ik
gehoord had, dat analysten noodig waren.
Maandags tegen een uur of vier was ik daar
en den volgenden ochtend stond ik al te wer
ken. Dat is hier een beste manier Naar de
fabriek zelf toestappen en dan van onder af
aan zoo'n beetje beginnen. Diploma's enz.
worden hier niet gevraagd. Gezien het feit,
dat de meeste universiteiten hier niet zoo
goed zijn, wordt er zelfs weinig waarde aan
gehecht.
Vele fabrieken hebben hier analyti
sche en „research"-laboratoria en plaats is
hier wel voor Hollandsche chemici. De voor
uitzichten zijn hier niet zoo schitterend maar
om te beginnen is het heel aardig.
De heer Scholte meent, dat er vooral in
verband met de zeer goede opleiding in Hol
land voor velen in Amerika een goede kans
van slagen is. Laat ons toch vooral zorgen
dat we deze goede reputatie onzer universi
teiten kunnen blijven behouden
HOOGST BELANGRIJKE
HISTORISCHE UITGAVE (1)
Door den bekenden Historicus J. Kleijn-
tjens is o.a. in de Staatsarchieven te Brussel
een belangrijke verzameling hoogst merk
waardige Documenten ontdekt, betrekking
hebbende op den Beeldenstorm in de Noor
delijke en Zuidelijke Nederlanden in 1566
waarin om slechts enkele plaatsen te noemen
de officieele verhooren voorkomen over den
beeldenstorm te Arnhem, Culemborg,
Maastricht, Roermond, Deventer, Karlingen,
Groningen, Leeuwarden, Alkmaar, Den
Haag, Delft, Gouda, Haarlem, Wassenaar,
Harderwijk, Nijmegen, Zaltbommel, Hel-
voin, Oosterhout, Zundert, Etten, Zeven
bergen enz.
Een geheel nieuw licht zullen deze aan de
vergetelheid ontrukte Documenten werpen
op deze belangrijke gebeurtenis in de ont
wikkeling onzer Vaderlandsche Historie,
immers^ tot nog toe vond deze, wegens het
ontbreken van voldoende gegevens, geen
eenstemmige verklaring bij de geschied
schrijvers. De Belgische Regeering vond
vanwege de groote belangrijkheid dezer ont
dekking voldoende termen aanwezig een
subsidie in uitzicht te stellen om tot een
spoedige uitgave te geraken, terwijl ook van
de Nederlandschie Regeering met recht een
zelfde ondersteuning wordt verwacht.
Nog vestigen wij er de aandacht op, dat
aan de stukken over een bepaalde stad een
korte inleiding zal voorafgaan, terwijl indien
voorhanden, de reproductie van een 16de
eeuwsche plattegrond ter verduidelijking
zal worden opgenomen.
Zooveel mogelijk zullen omtrent de per
sonen, dil in de stukken vermelding vinden,
korte biografische en historische aanteeke-
ningen worden toegevoegd.
Het zal thans wel duidelijk zijn, dat deze
uitgave een leemte in onze kennis der gods
diensttroebelen in de 16de eeuw belangrijk
zal aanvullen en ook buiten den kring der
vakgeleerden met groote belangstelling zal
ontvangen worden.
De zeer bescheiden prijs, waarvoor deze
Publicaties verkrijgbaar worden gesteld, n.l.
slechts 25 cents per vel, terwijl per jaar
maximum 20 vel druks zullen verschijnen,
mag doen verwachten, dat allen die daar
voor in aanmerking komen als intellectu
eele», Openbare Bibliotheken, Historische
Genootschappen, Archieven van Rijk, Pro
vincies en Gemeenten, Leeszalen enz. enz.,
deze uitgave door hun abonnement zullen
mogelijk maken.
(1) UitgaveDrukkerij-Uitgeverij W.
Bergmans Tilburg.
ROOMBOTER ONDER
RIJKSCONTROLE.
Een principieel geval. Verwijdering van
het merk.
Voor het Gerechtshof te Amsterdam is
dezer dagen een zaak in hooger beroep be
handeld, welker verloop in kringen van zui
velhandel en zuivelbereiding in het algemeen
en door de aangeslotenen bij de botercon-
trolestations in het bijzonder met de grootste
belangstelling wordt gevolgd.
Een winkelier te Zaandam, niet aangeslo
ten bij boter-con^lestation onder rijkstoe-
zicht, had in zijn winkel opgehangen een
kaart met de aanduiding „Roomboter onder
rijkscontrole." Wel kocht hij ook boter, voor
zien van het rijksmerk, doch bij aflevering
aan de klanten was die niet meer van zoo'n
merk voorzien.
Naar aanleiding van klachten />ver oneer
lijke concurrentie, ingekomen van aangeslo
tenen bij het boter-controlestation in Noord-
Holland, was door de zuivelinspectie proces
verbaal opgemaakt, op vermoeden van over
treding van artikel 328bis van het Wetboek
van Strafrecht.
Het verweer van beklaagde bestond in
hoofdzaak uit de verklaring dat hij boter
kocht met het rijksmerk, dus boter onder
rijkscontrole. Wanneer hij die boter van het
merk had ontdaan, bleef het volgens hem
boter onder rijkscontrole.
Verschillende getuigen werden gehoord,
waaronder eenige ambtenaren der zuivelin
spectie, van wie één uitvoerig toelichtte, dat
boter, die van het rijksmerk ontdaan is, nog
wel dezelfde boter kon zijn, dc dat de
scherpe controle er op na verv. ering van
het rijksmerk niet meer mogelij:, en dus ver
vallen was. Het rijksmerk wijst met groote
zekerheid den bereider en den tijd van berei
ding aan en daar van iederen bereider, aan
gesloten bij de boter-controle de samenstei-
ling zijner boter goed bekend is, kan met
groote zekerheid worden uitgemaakt, of de
boter inderdaad zuiver is. Wel zou het pu
bliek door het ontbreken van een rijksmerk
op zijn gekochte boter of op de verpakking
er van, zélf kunnen constateeren, dan de
boter niet onder rijkscontrole was, maar het
publiek let gewoonlijk weinig op zulke din
gen, vooral wanneer het door kaarten, als van
dezen beklaagde, vooraf reeds de meening
heeft Opgevat, boter onder rijkscontrole te
krijgen, zoodat misleiding en daarmede on
eerlijke mededinging voor de aangeslotenen
bij de botercontrole voor de hand lag.
De president vroeg den directeur van het
boter-controlestation te Alkmaar die ook als
getuige was gedagvaard, of het publiek mef
de waarde der controle geheel op dc hoogte
was en deze waardeerde.
Naar aanleiding van het ontkennend ant
woord meende de president, dat als het pu
bliek de controle niet op prijs stelde, er ook
geen misleiding met de aanduiding „onder
rijkscontrole" kon plaats hebben.
Hiertegen merkte de getuige-ambtenaar op,
dat voor de controle nog voortdurend propa
ganda gemaakt wordt en dat een gedeelte van
het publiek wèl roomboter onder rijkscon
trole eischt.
(Trouwens, indien dat niet het geval ware,
zouden vele handelaars, die zich in het be
lang van hun afjet thans wel de moeite en de
kosten der controle getroosten, daarvoor ze
ker bedanken).
In zijn requisitoir zette de procureur-gene
raal uiteen, welke moeiten en kosten de aan
geslotenen der controlestations zich haddes
getroost, om den naam der Nederlandsche
lboter, die door knoeierijeh zoo zeer had ge-
eden, weer in eere te herstellen, terwij'l men
door handelingen als van beklaagde thans
tracht weer af te breken, hetgeen met zooveel
moeite is verkregen. De procureur stelde
de vragen, of beklaagde het bord geplaatst
had, om het publiek te misleiden en kwam op
grond van het feit, dat de boter wel onder
rijkscontrole stond bij aankoop, doch na
verwijdering van het merk er niet meer onder,
staat, tot een beslist bevestigend antwoord
Beklaagde heeft, wetende dat de waar niet
meer onder rijkscontrole stond, tóch het
bord met de aanduiding geplaatst.
De vraag of het publiek in den waan kon
komen, -rijkscontrole-boter te ontvangen,
beantwoordde de procureur op grond vap
de door de getuigen afgelegde verklaringen
bevestigend en eischte daarom met het oog
op het steeds veelvuldiger voorkomen van
dergelijke handelingen een straf van drie
maanden gevangenisstraf.
De verdediger meende, dat hier geen over
treding van artikel 328bis had plaats gehad
en vroeg indien het Hof een andere mee
ning mocht zijn toegedaan, een meer cle
mente straf, daar het hier een principieele
kwestie betrof. Het Hof bepaalde de uit
spraak op 27 November a.s.
Hoewel een veroordeelend vomnis in een
dergelijk geval gewezen, reeds bestaat, n.l.
door het gerechtshof te Leeuwarden, zal heel
zuivelbereidend Nederland deze uitspraak
toch met gespannen aandacht tegemoet zien.
Naar wij vernemen zal in de openbare
zitting van de strafkamer van de Haagsche
Rechtbank van 29 November behandeld
worden de zaak tegen mevr. v. B., beschul
digd van moord op haar echtgenoot mr. A.
C. van B., advocaat te Rotterdam, woneritle
te Voorburg, welk misdrijf, zooals men zich
herinneren zal zich eenige maanden geleden
in een perceel aan den Schenkweg te 's Hage
afspeelde.
Mevr. v. B. heeft mr. Rolandus Hagedoorn,
advocaat te 's-Gravenhage, tot haar verde
diger gekozen.
RIJKSMUSEUM TE AMSTERDAM
Naar wij vernemen, is de voormalige Re
gentenzaal, d.w.z. de zaal, waar onlangs dé'
tentoonstelling van de Vereeniging Rem
brand werd gehouden, thans weer voor het
publiek geopend.
Behalve de Italiaansche en drie Holland
sche schilderijen, waaronder de Verspronck
en een fraai mansportret van Pourbus uit
de collectie Oldenburg, is in deze zaal onder
gebracht al wat het museum aan Italiaansche
en Spaansclie meesters bezit. Tijdelijk zijn
hier tevens tentoongesteld ve schill nde der
beste werken van Frans Hals.
UIT HET BOUWBEDRIJF.
De 48-urige werkweek.
Naar „Het Bouwbedrijf", het orgaan der
Amsterdamsche Patroonsorganisaties in de
Bouwbedrijven meldt, heeft de ^ommissie
uit de samenwerkende patroonsorganisaties
besloten met ingang van 1 Maart 1924 de in
voering van de 48-urenweek (8K-urendag)
voor de leden barer organisaties verplich
tend te stellen.
BEZOEKT ONS MET UW
WIJ OEVEN HUN OP VER
TOON VAN EEN KOOPBON
VAN MINSTENS 3 GULDEN
BE TANDHEELKUNDIGE POLIKLI
NIEK, GED. OUDE GRACHT 84
VERSTREKT KUNSTTANDEN EN
GEBITTEN,
tegen laag tarief.
Spreekuren van 9—11. Maandag- cn
Donderdagavond van 7.9 uur.
Oorspronkelijke roman door H. B. v. d. SANDE
Prijs gebonden f 4 50, gebr. 13.-—
Roman van denxeilden populairen schrijver
Prijs gebrocheerd 12.25
Vrij bewerkt naar den prachtigem roman van
den bekenden Engelschen schrijver AUTEUR GARVICE
Circa 370 bladzijden druks in handig formaat.
Prijs 11.50
N. V.
Beschermheer: de Edelachtbare Heer C. Maarschalk,
Burgemeester van Haarlem.
ter herdenking van het 12'/a-jarig bestaan,
IN DE GEMEENTE-CONCERTZAAL
„SAUL
van G. F. Handel.
SOLISTEN:
Mevr. E. Mac van Waay-Dooremans, sopraan, Dordrecht
Mevr. Koolhoven-Eyre Ashe,
alt, Bloemenaial.
De Heer Jac. van Kempen,
tenor, Bloemendaal.
De Heer Jac. Caro,
bas, Utrecht.
De Heer Albert Rijckx,
bariton, Haarlem.
Mej. Emmy van Eeden,
vleugel, Haarlem.
De Heer Piet Halsema,
orgel, Haarlem.
Orkest: Haarlemsche Orkestvereeniging.
Dirigent: de Heer GEORGE ROBERT.
Kaarten a f 2 50, f 1.75 en een ZEER BEPERKT aantal
a 11.— plus stedelijke belasting, verkrijgbaar aan de concertbureaux
van de firma A. VKRNOUT, Warmoesstraat en W. ALfHENAAR,
Kruisweg en des avonds aan de zaal.
Ptaatsbespreking voor Niet-Leden Dinsdag van half 11 tot 12 uur.
op Maandag 26 November, half acht. - Toegangsprijs 60
cent plus belasting.
Hef ouderwefeche hoeback Suygen onzer voor*
vaderen in de taveernen hebben wij met de
LOLLY S/GAREN gemoderniseerd voor
den rook er van ede 2.0 ste eeuw.
A MILLEN '5
SIGARENFABRIE
o
