TSisrssïfrr
mmmimun raws
T
BUITENLAND
Weede Blad
23 November 1923
Uit de Pers.
Rond de Kabinetscrisis.
vv
I. m
GEM, 31HTENL BERIOHTEH.
Uit onze Oost.
^öt roode testament.
geen gemengd kabinet.
geen onderschatting.
formateur in het kabinet.
In
De vorm van de nota's der geallieerden is die, door Engeland voorge
steld. In Frankrijk is men daarover weinig geestdriftig. Stresemar.n
niet naar Holland. Zal de uitzonderingstoestand worden opgeheven?
In afwachting van Stresemann's rede. Von Kahr blijft agiteeren.
De verkiezingsactie in Enge',and: Lloyd George's laatste rede.
Onder de Telegrammen: Siresemann's rede in den Rijksdag van gis
teren; sociaal-democraten en Duitsch-nationalen hebben moties van wan
trouwen ingediend; de Rijksdag te ,9 uur tot hedenmorgen II uur ver
daagd, zond'er dat de beslissing gevallen is. Lloyd George's verkiezings
campagne. Dr. Luther's exposé van den financleelen toestand van
Duitschland in den Rijksdagzitting van gisteren.
LLOYD GEORGE TEGEN BALDWIN.
stelt
Ren
v
FEUILLETON.
XXII.
'I lezen in „Het Huisgezin"'
belangstelling volgen we, wat in de
-°lieke pers juister, hoofdzakelijk in
'r" .?r^aan me' vee' talent en nog meer
.j prak gheid wordt aangevoerd, om te
0oéen, dat herstel van de rechtsche coa-
je niet mogelijk is door het politieke mis-
van „de tien".
"n zou misschien een voorbeeld kunnen
'aiIjen,,aan christelijk-historisphe „Neder-
jl er die vermaant de zaak niet op te
a5en en 's lands belang wat meer in het
°k te houden.
tuM ?ar a'S d'' geen indruk maakt, kon men
v Yan den v;,and leeren en de voornaam-
all°ri;chtige houding van de „N. R. Ct.", die
Waeen de bberale handelspolitiek wil vrij-
der>. op haar juiste waarde schatten.
ee. f 's door de verwerping der vlootwet
M Crii an"er verloren aangenomen.
°eten we nu nog meer verliezen?
err °e'en we nu ook nog de kans afsnijden
i onzen economischen toestand te ver
ben?
J, ,'e kans snijden we af, als we den Vrij-
shond in de kabinetsformatie betrek
ke a!s
O'nen
kan daarvan straks de schuld, geven
oogpunt wordt bezien en ingrijpend gewij
zigd en voorts de oneenigbeid tusschen de
rcgeeringsparijen onderling, geven niet de
vrijheid, om van den parlementairen regel
af te wijken, doch stellen, integendeel, juist
nu nog meer dan in n/rmale omstandigheden
Ook inzake de Vlootwet is de verklaring
in de „Std." veel te pertinent en te positief:
Wèl is de Vlootwet in de overeenkomst
gehoemd, maar met een nadrukkelijk voor
behoud. En wel dit, dat de bekende Vloot
wet-commissie het vlootplan nader zou be-
studeeren en derhalve ook, wat hel' tijdstip
van invoering betreft, niets was bepaald,
De Regeering heeft zich met de conclu
sies der Vlootwet-commissie vereenigd,
speciaal ook wat de invoering der wet op 1
Jan. 1924 betrof.
De katholieke fractie had zich echter
daaromtrtent van te voren niet gebonden.
Verder is onf gebleken, en dit is met stel
ligheid te verzekeren, dat de regeering hee
goed officieus bekend was met d
we het tot een zakenkabinet laten
sernstige
den eisch, dat de ontwerper van het poli- bezwaren, die bij tal van katholieke Kamer- had uitgebracht."
tiek program, ook de in het openbaar ver- leden bestonden en dat andere Kamerleden
antwoordelijke uitvoerder en verdediger
daarvan zal zijn.
Wij hopen dus, dat het genoemde gerucht
niet meer dan een gerucht zal blijken en
dat de heer Kooien zich'zijn taak niet nog
zwaarder zal maken dan deze reeds is. Hij
behoeft immers geen tien, doch slechts
negen nieuwe ministers te vinden
evengoed als de heer Kuiper óók reser- 1 beweging in Duitschland. Von Kahr zou
ves zouden gemaakt hebben, als de overeen- daartoe zijn overgegaan, omdat prins Rup-
komst van 1922 hen op het punt der Vloot- precht geweigerd had, zich voor een derge
lijke rol te leenen, Naar het schijnt heeft de
kroonprins een dergelijke houding aangeno
men als Rupprecht want naar men heeft kun
nen vaststellen houdt hij zich uitsluitend
bezig met de zorg voor zijn landgoed en de
zaken van zijn gezin. Von Kahr zet inmiddels
zijn eigen actie voort, en blijft ook na de
mislukking van de beweging van Hitier en
Ludendorff voortgaan met het organiseeren
van semi-militaire formaties. Nu de. organi
satie Reichsflagge verboden is, zetten de lei
ders daarvan het recruteeren van nieuwe
krachten in het geheim-en onder verschillen
de andere namen voort, terwijl de bond
Oberland openlijk verder organiseert. In
wet zóó zou hebben gebonden, als de „Std."
't voorgeeft en voorstelt.
Dat de A.-R. dit zóó hebben opgevat, be
twijfelen we geen oogenblik, maar dat mag
voor de „Std." geen aanleiding zijn te
schrijven, dat dit zelfde standpunt ook o.m.
door alle katholieke Kamerleden werd in
genomen.
Verschillende katholieke Kamerleden heb
ben die reserves hoewel ze bij hen wel
degelijk bestonden niet gemaakt, omdat
zij zich niet behoefden te binden en uiteraard
pas hun houding definitief konden bepalen
nadat de Vlootwet-commissie haar advies
Onder bovenstaand opschrift schrijft de
heer Van Wijnbergen o.m. in de Maasb.:
„Ten eenenmale onchristelijk ware het,
indien men teneinde hen onaangenaam te
wezen, telkenmale in woord en geschrift de
10 katholieke Kamerleden die tegen de
Vlootwet slemden er aan herinneerde, dat
de deplorabele politieke toestand, waarin we
ons bevinden, mede door hun toedoen werd
in het leven geroepen.
Anderzijds ware het onverantwoordelijk,
indien men, teneinde hun onaangenaamheid
te besparen, er van af ging zien afkeuring
'n.en, wi', aan "de tien": maar we ie uespmeii, el vail ai ging zien ameuuug
zer a 111 ieder geval beter de belangen on- uit te spreken, waar die uitgesproken wor-
ken f«cid en van de arbeiders, we wer- i den moet, indien men ging vergoelijken, wat
ln de k;n van het reconstructie-congres
'ten
Katholieke werkgevers, als
- en te brengen tot een nieuw rechtsch
dat lot het
s,abinet
Haat en bereid is.
Anders
Ref
we het
voeren van een ver-
.e nationale en economische politiek
is.
ir» vreezen we, dat we,'met al het
Seh'Uocr en a''2 m Pfbtiek gedrenkte be-
0j:,av; ,?den, alleen de „liberale handels
dek van de „N. R Ct." zullen dienen.
z verband met loopende geruchten als
Va- -j Kooien zelf geen portefeuille aan-
in |let eventueel door hem te lor- vallen.
En het voorgevallene is van de hoogste
niet vergoelijkt worden mag.
's Lands beiang eischt, dat niet aldus wor
de gehandeld.
Of het gebeurde als politiek misdrijf dan
wel als politieke fout wordt gekwalificeerd,
is den heer Van Wijnbergen onverschillig.
De fout mag echter niet gering worden
geacht. Anders is samenwerk.ng in de toe
komst uitgesloten. Deze taak kan duidelijk
slechts weder worden aanvaard. Indien de
zwaarte van de fout wordt gevoeld, daar
van openlijk blijk wordt gegeven, en de
ernstige wil bestaat niet in herhaling te ver-
i is koren op den Duifschen
DE GEZANTENRAAD.
Na,ar de Engelsche ^Iraadlooze dienst
meldt, zijn de Èntentenota's aan Duitschland
over de militaire controle en den terugkeer
van den gewezen kroonprins opgesteld in
den vorm, door de Engelsche regeering :n
haar wijzigingen van het oorspronkelijke ont
werp voorgesteld.
Nolet's instructies.
^'H'cn kabinet, bepleit het ai, de
o^eHJKeid ^at a's regel de formateur
a*s
eamt.
leider van het ministerie zitting
.."Vóór
Wicht
°ml
alles rust op den formateur de
0,111 ecn 200 volledig mogelijk en vast
ri, u,n Pr°gr:> 'J samen te stellen, dat het
Hel ,er zi n vOor het Kabinet, dat
onder zijn leid'n met het landsbestuur
Eerst als hij in rustige over-
Engeland en
molen.
De radicale Ere Nouvelle prijst hem on
verbloemd omdat hij in dit geval heelt ge
handeld zooals Briand, die een verren blik
toonde, zou hebben gedaan. Daar de radi
calen hem toch al half tot de hunnen
rekenen, za! rechts hem dit met het oog
op de aanstaande verkiezingen inpeperen.
Daar verwijt men hem genoegen te nemen
met een aécoord, dat de moeilijkheden
slechts verschuift en niet anders dan een
stadium is. Wel is, men al blij, dat er voor-
loopig niets gebroken is, gedachtig aan het
a chapue jour suffit sa peine.
De positie van het Duitsche kabinet.
—der zijn
belasten.
Veg;
*ich tot j
^ug dit program heeft vastgesteld, zal hij
Óe"" 'Ul. ce personen wenden, van wie hij bij
i" *voernR daarvan de medewerking
®nstht en verwacht.
s d.t program dus de basis, waarop het
Kah?'e u- v n het ni-M-e
ee nej za' rusten, dan vloeit hieruit als
'yVVcke eisch voort, dat de samensteller
U,; lc' program, d. i. de formateur, als
jj-i .'^'er-presicfent 4e oradische verwezen-
si'ti daarvan 2e'f leidt, en voor de oppo-
6 Ze'f de verantwoordelijkheid daarvoor
ardt en het met zijn gezaj* verdedigt.
1de verantwoordelijke ontwerper
11 het pro 'ram zich terug, om de practi-
e °e uitvoering en verdediging daarvan aan
p n.,.andef over te laien, dan kan dit de
e van het Kabinet niet anders dan bij
His? verzwakken doordat óf de mi-
e cr-pres:dcnt ais hij maar een:germate
Persoonlijkheid is, zoowel positief als
at'ef, uitteraard een'gszins andere poli-
en w«nschen en doeleinden zal hebben
ru. i.an langzamerhand het program in zijn
gev i"1 Za' ombuigen, met het noodlottig
- °lg, dat er op den duur feitelijk in het
j-hee]
de
Ia,i5rwerp z:c'1 ^oor ruggespraak met zijn
Ln,i)ever ""net vergewissen, wat deze ver-
Rev i 'r'n'ct minder ongewenschte
«tu, c'a' kji- de leider vgn 's lands be-
r' marionet wordt in handen van
b5r aoater de schermen blijvende, onzicht-
re en onverantwoordelijke figuur.
■reen prog-am meer zal zijn óf wel
minister-president bij elk belangrijk
bctcekenis,
Op 26 October 1.1. is het werk, waaraan f
tientallen van jaren is gearbeid, het werk,
waaraan Dr. Schaepman. een zoo groot deel
van zijn leven heeft besteed, het werk, dat
niet slechts in het belang der rechterzijde
maar in 's lands belang moet worden in
stand gehouden, eenvoudig in de waagschaal
gesteld.
Welnu, zulks is eenmaal gebeurd: 't kan
met ongedaan worden ge-maakt.
Maar wel kan, wel moet vftorkomen, dat
het in de waagschaal gestelde ten eenenma
le verloren ga. En daartoe is noodig, dat
hetgeen plaats vond,'niet worde onderschat;
daartoe is noodig, dat ernstig worde nage
gaan, wat moet worden gedaan, om, hetgeen
thans aan het licht is getreden, in verdere
ontwikkeling te stuiten.
Hetgeen de laatste dagen van de zijde
der twee anaere rechtsche groepen in woord
en geschrift wordt geuit, bewijst overdui
delijk, dat men de rechtsche samenwerking
wensoht voort te zetten, indien zulks van
de zijde der Katholieken wordt mogelijk ge
maakt.
Welnu, de Katholieke kiezers hebben
daartoe al het mogelijke bijgedragen; moge
God zerhoeden, dat eenmaal de geschied
schrijver zou moeten boekstaven, dat een
samenwerking op politiek terrein, aan ons
land zoozeer ten zegen geweest, door an
dere landen ons benijd, moest worflen ver
broken, wegens gemis aan eenheid in de
Katholieke Kamerfractie."
FORMATIE VAN EEN RECHTSCH
KABINET?
De „Msb." verneemt het volgende:
Het schijnt, dat de heer Kooien bezig is
te trachten een rechtsch Kabinet te for-
meeren. Hij zou daarbij aldus te werk gaan,
dat hij eerst de rechtsche fracties polst
over de vraag of zij een rechtsch Kabinet
De gezantenraad heeft Nolet instructies
doen toekomen, krachtens welke de be
voegdheid van de controle-commissie der
geallieerden in haar geheel wordt gehand
haafd. Deze zal zelf den datum van hervat
ting der werkzaamheden bepalen en in vol
komen onafhankelijkheid haar beslissingen Dc vergader;ngen die de onderscheidene
nemen. groepen van den Rijksdag Woensdag zou-
In den loop der gedachtewisseling Éaf den houden, zijn opgeschort, daar de rijks-
Franknjk aanvankelijk de voorkeur er aan kanEclier Dinsda)? zi;n redc niet kon hou_
de sancties vast te stelien, die m geva den, zoodat de vergaderingen der groepen
obstructie toegepast moeten worden, maar overbodig waren geworden,
om het bere ken van overeenstemming ej De .rijkskanselier is niet, zooals in som-
vergemakkelijken deed het afstand van ae-
VON KAHR,
Von Kahr, dié weer een nieuwe monar
chistische beweging heeft op touw gezet,
welke dezer dagen ontdekt werd. Daarin
had kij. volg Dns de berichten, ook den
kroonprins willen betrekken»
beide organisaties hebben tal van aanhan
gers van Hitier een plaats gevonden, terwijl
kapitein Ehrhardt zijnerzijds ook bezig blijft.
De groote moeilijkheid voor von Kahr is
'thans een pretendent te vinden te wiens be
hoeve een monarchistische staatsgreep 4tan
worden uitgevoerd.
Von Kahr schijnt te hebben gehoopt dat
beweerd,g plotseïin als de ex-kroonprins zich disponibel stelde
---- ------ mige kringen werd
zen extra-waarborg, c ter eg e Dinsdagavond naar Amsterdam vertrokken de beweging ook in Noord-Duitschland meer
nadruk er op, dat het onmiddelhjk e osi een creciietovereenkomst te ondertee- steUn zou vinden en dat de rijksweerbaar-
wettige zelfverdedi- k ffij }g [e gebleverl) waar hij
alleen maatregelen tot
ging zou nemen wanneer zijn veiligheid be
dreigd werd. Niemand bestreed de gegrond
heid van deze opvatting. De tijdelijke zen
Woensdagochtend de leiders van de par-
ti.en der burgerlijke arbeidsgemeenschap
1 ar. Marx, dr. Scholz. en Koch ontving. Na-
r o 1 Ij vri. wti' til IVUG1I UIllYing, iM a
ding van de contr ole-commissie zal aan oen ^at deze hem de opvattingen van hun par
_iii1 riinri van t::~ 111 r.
Volkenbond overgaan, na vernietiging van
het verborgen oorlogs-materiaal; de ontrui
ming van den linker-Rijnoever in achtereen
volgende periodes van 5 jaar kan, wanneer
Duitschland het vredesverdrag niet ;n acht
neemt, vertraagd worden Poincaré zal bo
vendien binnenkort in de Kamer er aan her
rijen hadden geschetst verstrekte de rijks
kanselier hun eenige mededeelingen over
den buitenlandschen en den binnenland-
schen politieker, toestand. Ook deelde hij
niede v/efke houding de regeerinj voortaan
jef ens Beieren zal aannemen, welke hij gis-
ieren ook ,n zijn rede in den Rijksdag ter
heid die zich thans trouw aan de regeering
toont, niet bestand zou zijn tegen het aureool
van een Elohenzollern als leider der actie, l
doch de weigering van den krooAprins schijnt
aan deze hoop den bodem in tc slaan.
Hieronder geven wij 'een typisch staaltje
van Lloyd George's welsprekendheid, eene
greep uit zijn rede van V/oensdag in
inneren, dat volgens Fransche opvatting deze J sp-ake zou brengen. I yuean s Hall. riet gaat hier oi er ae ver-
perioden nog niet in werking zijn. De socialistische groep heeft haar hou- kiczingsJeus: Vrijhaniêl of Protectie.
De bondgenooten hebben hun solidariteit ding natuurlijk niet nader kunnen bepalen. Balaw'11' 200 Hij, nad met kunnen
bevestigd, dank zij de wederzijdsche ver- j Zij zou na de zitting van gisteren verzade-i verkiaren waar°nl het vrijhandelstsisel,
zoeningsgezindheid en de persoonlijke po- ren om den tekst van de door Wcls aange- j tachtig iaar ons tand rijk, machtig
gingen van de gezanten van Italië en België kondigde motie van wantrouwen te ent- i en welvarend had gemaakt, wilde stukslaan,
en de bescheiden maar krachtige tusschen- j®vcrpen. In socialistische kringen kondigt Julsf nu begonnen handel en bedrijf weer
komst van Tsjecho-Slowakije ten gunste van inei; trouwens aan dat de ho ruing der par- normaal te worden, Baldwin moest duidelijk
tij tegenover een kabinet der rechterzijde
ongeveer dezelfde zal zijn ais thans tegen
over het kabinet Stresemann aan den da
het handhaven der verdragen.
De stemming in Frankrijk.
Dat de besluiten van den Gezanter.raad
geen geestdrift zouden wekken,, stond bij
voorbaat vast. Hij treedt als u.tvocrder van
den wil der rageeringen op. Als zoodanig
heeft hij eigenlijk niet anders dan den be-
staanden toestand bekrachtigd. immers.
maken, waarom hij er toe overging een pa
tient, die aan shell-shock leed, te willen
genezen door een mijn onder zijn voeten
wordt gelegd. Wat het lot van de soc.-dem. i i,aH" springen, en dat zou geen ge
makkelijke taak voor Baldwin zijn. Nieuwe
denkbeelden heeft hij tot dusver niet ver
kondigd, het waren slechts de oude protec
tionistische drogredenen en gemeenplaatsen.
motie v;in wantrouwen zal zijn is nog onbe
kend Het is nog in het geheel niet zeker
dat de Duitsch nationalen_ ook voor, deze
motie zullen stemmen, maar zelfs indien
ook deze motie mocht worden verworpen j De eerste- minister deed alsof de laatste
AtS i~\ f\ I-1 J J f I 1 I 1 1. 1 1 1 - .f 1. .1 J
en ook de door de Duitsch nationalen en
oefenden de geallieerden allang geen toe- f ,C°n„ W "^lende 'llotlaa
zicht meer op de Duitsche bewapening uit, I Xmoc Uen ondergaan en dus voor geen
Dit feit werd hier liefst weggemoffeld. Tar- een meerderheid zou te vm-
dieu's slechte humeur vano^e»d zóo mann a «j ku" reSC"
ver dat hi, Poincaré daarvoor aansprakel.jk aar^ezien dan toch duidtf,ijk zaj
K. Deze zou hebben gelast, daarop met d ntuSl>vt>„r
R van allo
v Hoe ongewenscht het niet ziltind nemen I WiUT ateu"en„en K-ar vervolgens de vr-ag
ai1 -den fn-m-ieur Jp j,„t Kak;„„. ~no]< uit j voorlegt, of zi, aan een door hem ge or-
;arIem,nlaire jesrhi.Y.nis Gelukkig1 CÜ -«f", .'j, basis voor dc
gedragslijn tot dusver tot 1 .""j
^«oaderinteh behoord. Maar zij, die onie M?®' k J™*** 1P 1 00genr
?arIem«nfair au-cr-W „„i. t^iik m het tweede stadium verkeeren n 1.
dat thans de vraag aan de orde is, of de
rechtsche partijen een eventueel Kabinet-
Kooien zouden willen steunen.
dc aandacht te vestigen, om den zoogenaam-
den roem met de bezetting en de exploi
tatie van de Roer behaald niet te verduiste
ren. Tardieü stelt daar tegenover, dat
Duitschland den Franscnen dientengevolge
drie en een half millioen ton kolen minder
leverde dan het vorige jaar en zij vier en
een half ton meer in Engeland moesten
bewind kunnen blijven
duidelijk zal zijn geble
ken dat ongeveer 2,3 van alle leden geen
vertrouwen in het kabinet stellen. Aan een
ontbinding van den Rijksdag gelooft men
intusschen nog niet.
De regeeringsautoriteiten schijnen de
mogelijkheid te hebben overwogen een
einde te maken aan den uilzonderingstoe-
siand. Verschillende ministerpresidenten
j van bondsstaten hebben dit o.a. verlangd.
emenfaire geschiedenis ook maar eem-
mate kennen, weten, dat de formaties
de Kabinetten Van Bosse-Fock
De" ts.abine.tien Van 3osse-Fock in 1858,
h- 'eester in 1905 en Ruys 'de Beeren-
D in '18, waarbij Th-rbeeke. Goeman
Ho ;;es',J,s en Nolens de formateurs waren,
ha^ij z 'V(j bu ten het kabinet bleven, voor-
vol,.. pn - die zeker allerminst tot na-
f^e^in.g uitlokken. SI: it men van Weideren
en de Gruijne-Japikse over deze vuu
„pftnngipeHoden op, dan za] telkens gen;
t v 11 rr's *- zi e 1 ,r l.i. .1 f- 1
DE KABINETSFORMATIE VAN 1922.
Het .Centrum" heeft in Haagsche par
lementaire kringen geïnformeerd naar de
prog-amquaestie van 1922, Het resultaat
van dat onderzoek laten wij hieronder vol-
op ernst'ge moeilkkheden bij den
e wé
op talrijke bezwaren,
1;-IJya>n, dfr Politieke werkzaam- „Het is waar, dat bij de Kabinets-forma
niet
koopen. In gezaghebbende kringen laat men Onlangs heeft de rijkskanselier echter ver-
dan ook in dit verband de Roer er buiten, I k]aard dat de opheffing van den uitzonde-
Frankrijk heet het, moet ten slotte vooral i ringstoestand alsnog onmogelijk was. De
op de bezetting van den Linker Rijn-oever vraag is maar of nu, nadat in Saksen, Thu-
en de bruggehoofden vertrouwen. De ter- ringen eh Hamburg de rust hersteld is, de
mijnen der ontruiming zijn wegens Duitsch- uitzonderingstoestand ook buiten Beieren
land algemeene in gebreke blijven, inder- j dient gehandhaafd. In de meeste republi-
daad nog niet b.gonnen te loopen. I keinsche kringen is men van meening dat
Van denzelfden kant wordt de vaagheid ,4e verordening van den rijkspresident nu
der beide nota's voor Berlijn erkend. Als best zou kunnen worden ingetrokken. Dit
de geallieerden Frankrijk hun gang hadden zou ook de socialisten wellicht kunnen be-
laten gaan, zou er een steviger toon aan- wegen hun houding tegenover het kabinet
geslagen 'en met sancties gedreigd zijn, i Stresemann te wijzigen.
Omtrent deze stappen is de stemming seep- j De zitting van den Rijksdag begon giste-
tisch. Duitschland, meent men, heeft vol- rennuddag oin 1 uur. De politie zou Reme-
doende bewezen niet toe te geven als het indien deze verscheen, den toegang tot
verzoek niet van sancties vergezeld gaat
vr, «-«i, «"«zi alleen tie in 1922 een schriftelijke formuleering is'
Hun- ..r'pr>' tra ar ook uit de re^ee- vastgesteld van de voornaamste punten
li-,r'an geopperd, welke alle voort- inzake het regeeringsbeleid. Deze verkla-j
KjK; ':n U1' J fundarnenteele fout. dat de ring is dan ook onderteekend door Minister-
"'informateur van het Kabinet geen president Ruys en ce fractie-voorzitters der
E "I'maakte. j drie rechtsche partijen.
Ican koof' de heer Nolens nog in de I Onjuist is, al wordt beweerd, dat het be-
ij. cr verklaard, „dat de formateur alleen zuinigingsplan in onderdeden werd aange-
bet om-i n-'-'-'S -dfi-, geven en vastgesteld.
bii', „or 'ler-1 geformeerde Kabinet kan Bepaalde punten zijn in het bezuinigings-
''7Cn plan genoemd, doch in de plannen in de
"óccr buitengewoon" zijn de omstandig. Millioenen-nota van i inister Colijn worden
;eden thans zeker. Maar de twee. al het bezuinigingen voorgesteld, die in de oor-
j. aere overb arschende factoren, die den spronkelijke overeenkomst heelemaal niet
üldigen poktieken J
Éew
toestand dit buiten- genoemd zijn en waartegen zooals ons j
met beslistheid werd verzekerd het groot-
wcne karakter geven, t. w.
nooidzakeli'khcid dal onze gelieele isIe deel ider katholieke fractie ernstige be-j
on V*£»cfmir nii con tinnnrif»f>l ZWSTCll had.
en als degenen, die daarmee dreigen, niet
besloten zijn tot daden over te gaan. Dit
geeft Tardieu aanleiding dit resultaat onder
dat van Cannes te stellen, waarvoor Briand
wegens zijn tegemoetkoming van het Brit-
sche standpunt door de commissie vcor
buitenlandsche zaken in den Senaat tot af
treden werd gebracht. Een dergelijk ver
schijnsel doet zich nu voor. Zoowel deze
commissie, als de overeenkomstige Kamer
commissie schrikken terug voor de aanvaar
ding der verantwoordelijkheid. De Kamer
commissie gaf den wensch te kennen Poin
caré spoedig voor zich tc zien. Deze ont
stemming komt van twee kanten. Links ver
wijt men een hoogen toon tegen de geal
lieerden aan te slaan en ten slotte in zijn
schulp te kruipen. Dit ontstemt met name
het huis ontzeggen. Mochten daarop de
overige communisten het voorbeeld van
Remele volgen en hun luidruchtige opposi
tie voortzetten dan zou de zitting vermoe
delijk voor korten tijd worden geschorst.
Tijdens de pauze zou dan de politie de
communistische afgevaardigden uit de zaal
verwijderen. In elk geval zou de rijkskan
selier in staat worden gesteld zijn rede te
houden.
DE ACTIE VAN VON KAHR.
Zooals wij gisteren onder onze laatste be
richten nog konden melden, loopen te Berlijn
geruchten dat Von Kahr door bemiddeling
van een zijner vertrouwelingen heeft getracijt
met den ex-kroonprins in cqntact te komen
drie of vier maanden Engeland in nood was
gekomen. Dat is niet zoo. Als ge achter u
kijkt, zoo vervolgde Lloyd George, zult gij
merken, dat de Tory-partij, telkens wan
neer zij in een dillema verkeert, wanneer
het haar slecht gaat, een visioen krijgt van
stervende indusirien. Sommige menschen
gaan in narigheid aan den drank. (Gelach).
De t'ory-partij gaat altijd, wanneer zij in
de nesten zit, aan tarieven. Sprekende van
Baldwin's leus „Keep the home-fires
burning zeide Lloyd George. „Dat lijkt op
een dronken'man, die bet huisraad kort en
kicin slaat en op het vuur gooit."
In 1885 waren de industrieën ook ster
vende ijzer en staal, vreeselijk waren zij
er aan toe. Hét vasteland „dumpte" ze tegen
prijzen die 2 pond, 3 pond, 4 pond en
5 pend sterling per ton lager waren. Dat
was veertig paar geleden, zooals men van
avond Engeland doorspoort naar de Mid
lands, zal üie.i de lucht karmijn zien gloeien
van het schijnsel van de hoogovens, die
veertig jaar geleden zijn gestorven. Zij ster
ven met een buitengewone levenskracht.
(Gelach). Zij zijn zooals de tenor in de
groote opera, die altijd aan het einde luid
keels zingt, dat hij doodgestoken is en aan
stalten maakt voor de sterfscène van den
volgenden avond. Zeventien jaar geleden
hadden de fóries de stervende industrieën
zonder succes voor den dag gehaald, nu was
de een of andere schrapdere bol weer op
dat denkbeeld gekomen. Men ging naar
het pakhuis, haalde ze er uit, borstelde ze
op, stofte ze af en zij werden door een
meesterhand gruzelig wit geverfd, om te
lat en zien, dat zij wegkwijnden, hoe het
buitenland hun bloed aftapte, (Gelach). In
den oorlog hadden Engeland's stervende
industrieën hvt toegerust met meer hulp
middelen dan eenig ander land onder de
zon. Nog mooier: Engeland was in staat
twee duizend millioen pond te leenen aan
protectionistische landen in Europa, die
zonder de hulp van het vrijhandelsland
Engeland in elkaar gezakt zouden zijn. Ja,
en elk van hen zegt dat het, ondanks zijn
beschermend tarief, nu niets terug kan be
helft van de troepen van M-AoVikV over
gebracht.
Verder sprak Lloyd George in üeze rexte
nog over de werkloosheid in Engeland in
vergelijking met die in andere landen, en
eindigde met ais eenig geneesmiddel voor
de werkloosheid het herstel van den vrede
in Midden-Europa aan te bevelen. Dan zou
de handel voor zichzelf zorgen.
Het Spaansche Staatsblad bevat eeft
bevelschrift van den biizonderen rechter,
belast met de instructie van de zaak der
spoorwegen in de provincie Valladolid,
waarbij de oud-minister Aiba op straffe
van bij de wet voorziene sancties, wordt
gedagvaard binnen vier dagen vóór hem te
verschijnen.
In de stad St. Louis (V. S.) is een monu
ment onthuld, opgericht ter herinnerinj
aan 332 kinderen, die daar den laatster
tijd het slachtoffer waren geworden van he'
auto-verkeer. Het opschrift luidt:
„Ter herinnering aan kinderlevens, ge
offerd op het altaar van haast en roeke
loosheid."
Naar uit Brussel wordt gemeld, is ha
peil van de rivieren in Zuid-België aanzien
lijk gestegen. Tusschen Marstier en Namen
is de, Sarrber buiten haar oevers getreden.
Ook de Maas wast snel en wel in z ike
mate, dal de scheepvaart sedert Dinsdag is
stopgqzet.
Naar men uit Weenen seint, toonen
de liberale bladen zich algemeen ingeno
men met Seipel's regeeringsverklaring. De
opening van het parlement bad plaats in
eenzachte atmosfeer met een merkbaar
streven bij alle partijen om geen onnoodige
spanning teweeg te brengen. De officieuss
Reichspost polemiseert tegen Bauer, den ge
wezen socialistischen minister, die na Seipe!
gesproken heeft. Het blad betoogt, dat de
huidige regeering de echte organieke de
mocratie vertegenwoordigt, terwijl de so
cialisten strijden voor een si 4enregoe- ag
en de heerschappij van het gepeupel De
Arbeiierzeitung (soc.-dem.) verwijt Seipel
gebrr' aan oprechtheid en waardigheid, met
name tegenover Italië, omdat hij. toen hij
een beroep deed ten gunste van al wat
Duitsch is, vermeed het woord Zuid-Tirol
te gebruiken en slechts over Italië sprak.
Uit Fort Worth, in den staat Texas 'V.
St.) wordt gemeld, dat Cook (indertijd be
rucht geworden door zijn onwaar gebleken
bewering, dat hij aan de Noordpool zou zijn
geweest) wegens knoeierijen met petrole ;n-
concessies veroordeeld is tot' 17 maanden
gevangenisstraf.
De eenige luchtexpres die gisteren bel
vliegveld van Croydon bij Loqden kon be
reiken, werd over mist en nevel heen. daar
heen geleid met behulp van draadlooze tele
fonie. De vlieger kon den grond niet zien en
belde het vliegveld te Croydon draadloos op.
Op de paar minuten gaf dit hem daarop de
richting aan. Toen de vlieger eindelijk boven
en dien te bewegen tot een monarchistische talen. Engeland had verder meer dan de
aatjanmumsam
OP STAANDEN VOET ONTSLAGEN.
De assisfent-resident van Mr. Cornells,
de heer Beck, is oneervol ontslagen.
Omtrent de aanleiding tot dat ontslag
doet het Soer. Handelsblad de volgende
mededeelingen:
Van een kas-opneming bij dien assistent-
resident was geen sprake, Het hoofd van
den belasting-accountantsdienst kwam al
leen maar bij hem een toelichting te vragen
aangaande een post op zijn belastingbiljet.
Tijdens dat gesprek deelde de heer Beek
mee, dat hij J 10,000 aandeelen had genomen
in de auto-verhuurderij Oteva.
Later erkende hij dat ook tegenover den
resident.
Waar zijn die aandeelen? werd hem
gevraagd.
In mijn brandkast, op het kantoor.
Waarom liggen die daar?
Als dekking van een tekort. Ik heb
een kastekort van ruim 6000.
Hoe komt dat?
Ik heb me laten wijsmaken, dat Otevi
een goudmijn was. Iedere taxi-onderneming
in Batavia verdiende geld als water, (aldus
de heer B die dus al drommels weinig ken
nis van zaken toonde!). De onderofficier X.
laat een taxi loopen, en verdient daar zes,
zeven honderd gulden 's maands mee. De
kastelein van de sociëteit N. heeft een taxi
onderneming, die hem zeven duizend gulden
's maands in den zak brengt. Toen hoopte
ook ik geld te kunnen verdienen. Ik nam
tien duizend gulden uit de kas, kocht daar
aandeelen van Oveta voor, en legde die aan
deelen er voor in de plaats als dekking tot
ik zooveel verdiend zou hebben, dat ik de
tien mille weer kon inlossen.
Toen ik de aandeelen kocht stonden ze
op 105. Ze zouden natuurlijk gauw op 150
staan. Men zei toentertijd, dat Oteva op
de beurs' zou komen. Ik zou dus eiken dag
van de stukken af kunnen. Maar Oteva-
aandeelen zijn nog niet in den handel.
De resident verklaarde daarop, dat men
geen genoegen kon nemen met zulk eeu
handelwijze en ook niet met zulk een dek
king. De assistent-resident zou direct te
zorgen hebben, dat hij zi,n kas aanzuiverde,
anders.
Enkele uren later had de heer B <le aan
deelen uit dc kas verwijderd en de ont
brekende contanten aangevuld.
Daarna nam de assistent-resident van
Hclsdingen, in opdracht van den resident,
de kas op, die klopte
Middelerwijl had de resident zich tot den
landvoogd gewend. De gouverneur-genera'al
ontsloeg den heer B. op staanden voet.
I keft dus nogNu zal alles wel van zelf
23
den maaltijd sprak de dokter over
j4 Plan om Martha in gezelschap van
Ia[e voor een naar dagen naar buiten te
de 11 gaan, terwijl hij en zijn secretaris dan
1 Schede inrichting van zijn huis in orde
'naken.
dc 1:'s kon ke' meisje meer bevallen, dan
doo®ersfe dagen nog in afzondering bu'len
(ev 'p b-en^en. alvorens in bet drukke
Pa„n, e komen en er werd afgesproken, dat
Hoa den volgenden dag op zoek zou gaan
Var, aardig buitenverblijf in den omtrak
aT"2Js. aan de Seine of aan de Ma me.
Ve^.anh
in- dat zij er z;ch niets meer
He!!' e en aH
timing w:
da">s wi|lcn
M ZC n:e' kende.
sf,iaaVe twee schurken waren er op ge-
klnc T n ct aan nIcuwsMerige blikken
giinn -c s'e"erv Derhalve werd er over uit-
An<j"in gesproken cn het meisje ging met
t e weer naar baar kamer.
aepues
Jacques was 't eerst klaar.
Onderweg had Pascal afscheid van hem loopen.
genomen. „Waar ga je heen? had Jocques
hem gevraagd
„Waar ik heenga?" herhaalde Pascal glim- Jacques, toen Pascal weer
lachend, „ik ga eens een ki.kje naar mijn "£n teruggekomen. „Hoe staat
[goudmijn nemen eh zal eens onderzoeken of d°et®oudmiin?..
„Ze ligt nog altijd op dezelfde plaats en
de moeilijkheden voor de ontginning zijn
nog wel te boven te komen. Ik zal binnen-
ko~' "-"f dat zitkje beginnen.
Angéle en Martha werden geroepen en
.„.'„.KLstilzwijgend het maal.
haar
'tegenover het park der
a was nog zoo jong, toen ze Parijs
van her
en als zij niet in zulk een droeve
was geweest, zou ze zeker graag
zien, waar ze gzboren was en
erschill
en Pascal waren uitgegaan om
ende boodschappen te doen.
allés nog is als vroeger.
Pascal nam een huurrijtuig en liet zich
naar het St. Sulpitiusplein brengen.
Daar stapte hij uit en ging de Bonaparte-
straat in, die daar aan beide zijden hooge
muren heeft.
Rechts was de muur van den tuin van
Graaf de Thonnerieux. Pascal hield links en
keek oadevz">ekend naar de muur aan den
rechterkant.
Dan ston hij even stil en keek naar een
nauwe, laga deur in den tuinmuur.
„Nog nieis veranderd," mompelde hij, „De
deur is nog niet toegemetseld en ik heb den
sleutel. Nu moet ik alleen nog maar weten
ol de oude leeft."
Hij vervolgde zijn weg en sloeg de Vaugi-
rardstraat in; op eeriigen afstand van het
huis van den graaf, zag hij de staldeur open
gaan en .zag. dat de oude Jerome iemand
uitliet, met v/ien hij even bleef staan praten
Door de half gesloïen deur kon hij zien,
dat de stalknechts bezig waren od' Je bin
nengaats het rijtu'g schoon te maken.
„Het rijtuig heeft dienst gedaan. De oude
ond zich juist
Buttes-Chaumont.
Het was tien uur toen het rijtuig met de
drie personages stilhield voor de deur.
Angèle belde.
De deur ging open en een gang, verlicht
met een gaslicht, werd zichtbaar.
De huisbewaarster was in haar kamertje
aan hat naaien.
Ze hief het hoofd op.
„Wel.... juffrouw Mortin!" riep ze ver-
Mart-ha ging alleen weer naar haar wonderd. „Dat is heel toevallig, dat u van-
kamer, na Anifèle te hebben doen- beloven, avond nog zoo laat .komt."
den volgenden dag terug te komen. j t Is n'et toevallig," antwoordde Angèle.
De twee schurken zagen met plezier den „Ik kom mijn neef, die„juis{ in Parijs is
de huizen, die er staan, zijn mooi. (papieren halen, die ik noodig heb
Het huis, waar Angèle een kamer had Overigens ben ik toch niet van plan hier
gehuurd voor haar zoogenaamden neef, be- te komen slapen,.... Ik ga in den omtrek
goeden indruk, die Angèle op Martha
maakte.
Die sympathie voor elkaar zou Angèle
nog wel zien te vermeerderen en dat ver
zekerde des te meer hun macht over het
gekomen, zijn kamer laten zien.
„Zoo," sprak da bewaarster, Pascal onder
zoekend aanziende. „Is dat de heer uit
Amerika?"
„'Ja, juffrouw", antwoordde de persoon in
meisje. kwestie, en ik wil u wel verzekeren, dat
Het was negen uur in den avond. 1 ik volstrekt geen lust heb, or» er weer heen
,Nu moet je me naar de Pueblastraat te gaan.
ie
brengen," zei Pascal tot zijn getrouwe
ik dat rommeltje eens zien,
dat nog van mij bewaard word1.
„Mag i met jullie meegaan?" vroeg
Jacques.
„Wel zeker!...."
„Nu laten wij dan gaan."
De Pueblastraat is weinig bebouwd, maar
„Wi! ik u een kaars geven, juffrouw
Mortin?"
„Neen. dat is n;et noodig. Tk heb een paar
da^en geleden al een pak kaarsen mee
gebracht.
„Komt uw neef vannacht hier slapen?"
„Neen, nog niet," antwoordde Pascal in
plaats vnn Angèle. „Ik kom alleen een naar
van Parijs wonen en gebruik deze kamer
alleen, waneer ik hier iets te doen heb."
„Laten we naar boven gaan, zei Angèle.
„Laat de lamp branden," voegde zij er bij
tot de portierster, „tot we weg zijn.... Dan
kunnen wij ten minste zien als we beneden
komen."
„Heel goed."
Angèle ging de trap op, gevolgd door Pas
cal en Jacques,
De kamer lag op de vijfde étage.
Zoodra de deur was geopend en een van
de kaarsen was aangestoken, wierp Pascal
een blik in het rond.
Er lag nogal vrij wat stof op de meubelen,
maar alles was in goeden staat.
Het zeer eenvoudig meubilair besfond uit
een bed, een kast, een waschfafel, een
nachtkastje/een bureau en vier stoelen. Op
de schoorsteen stond een pendule met twee
candelabres.
In een hoek lagen eenige reiszakken en
ko('ers, allen zorgvuldig gesloten.
Pascal scheen over zijn onderzoek zeer
vol Jaan.
„Moet je nu niet meenemen wat je hier; wat een paar ongelukkige handteekeningen
kwa-n zoeken?" vroeg Jacques. 'e gekost hebben! Als je nog zoo iets zou
„Neen," antwoordde de ander. „Het ligt kripen, zou ik van verdriet sterven.'
zeker in een van die koffers, maar ik weet „Wees maar gerust," henam pascal. ,,0m
niet meer in welke, en het zou nu te lang fortuin te maken. 4oor valsch? bankbiljetten
duren om er naar te zoeken." j te drukken, zal ik miin tijd niet meer ver»
„Nadat je weggegaan bent, is er niet
aangeraakt,zei Angèle,
„Waar zijn de sleutels?"
„In die lade."
Pascal opende de aangeduide lade val
hc! bureau en haalde er een bos sleutel:
uit.
„Zijn die reiszakken en koffers gevuld?'
vroeg Jacques.
„Zeker dokter."
„Waarmee?"
„Met van alles.... met allerhande voor
werpen.... Bijvoorbeeld een volledige uit
rusting van een graveerder cn steendrukker,
stiften, snijplaten, flesrchen met vreemde
stoffen, zuren, enz. enz."
„Ik begrijp het al." zei Jacques met een
glimlach, „in die koffer liggen zeker de pa
pieren van een Amerikaanschen dokter."
„Juist geraden."
„En dat gereedschap is misschien ook be
stemd voor de ontginning van de goudmijn."
„Precies, Morgen of overmorgen, als ik
dat mooie buHententje voor Angèle en
Martha heb gevonden, zal ik me daarmee
bezighouden
AngMe was bleek geworden.
„Pas toch op!" zei ze upjaagd Je weet.
