Poging tot Landverraad?
mi mn öost.
Drie onderofficieren van de Administratie
gearresteerd. Vijf en dertig verdachten in ver-
zekerde bewanng genomen.
MM m SCHOOL.
LANDBOUW EM ÏISSfMERIJ
DRAA0L.002E TELEFOON
Uit Maastricht wordt ons gemeld:
Een brigade-commandant van de maré
chaussee alhier, heeft 'n complot van land
verraad ontdekt, waarvan Maastricht hi t Cc-
ginpunt zou zijn. In Rotlurd.it 1 moet de
hd ie/etel zijn gevestigd
De Belgische centrale staf moet voorna-
m 'i,k bureaup;-s- ni i-A'cn u sc.- nl,
en; bescheiden er stukken te leven li'er
ter stede zijn drie onderofficieren in arrest
gesteld. Bij de verdachten is een uitgebreide
huiszoeking gedaan.
Het onderzoek is in vollen gang.
Volgens nader bericht uit Den Bosch is
3'daar Donderdag door de recherche een
B°lg gearresteerd, die met behulp van eenige
Nederlandsche militairen in verschillende
plaatsen van ons land zich in het bezit wist
te stellen van papieren, betrekking hebbende
op de verdediging van ons land.
- Hij werd Donderdag op heeterdaad betrapt,
(oen hij in een caié met een militair onder
handelde. Hij werd door twee rechercheurs
gearresteerd, toen hij een papier van den mi-
.itair ontving en daarvoor een belooning gaf.
Naar de marechaussee-kazerne overge
bracht, en door een luitenant ondervraagd,
ontkende de Belg alles. De gearresteerde is
overgebracht naar Maastricht. Daar, en in
andere plaatsen, zijn verschillende personen
aangehouden, die tot den verdachte in be
trekking stonden.
Nog wordt uit Maastricht aan de ..Maasb."
geseind:
Wij vernemen, dat niet alleen in Maas
tricht maar ook in andere garnizoensplaat
sen met rang bekleede militairen zijn gearres
teerd, vetdacht van militaire bescheiden ver
kocht te hebben aan een Nederlander te
Rotterdam, die op zijn beurt de stukken in
handen speelde van een naburige mogend
heid.
De leider is te Rotterdam gearresteerd.
Daarna kregen verschillende parketten op
dracht, om over te faan tot arrestatie-dér
handlangers.
Verder vernemen we, dat de autoriteiten
reeds eerder van een en ander op de hoogte
waren en opzettelijk valsche stukken op
maakten, om de daders om den tuin te lei
den en te ontmaskeren.
In deze zaak moeten ook officieren be
trokken zijn
De Konrnkjijke Maréchaussee heeft gedu
rende een'ge maanden het onderzoek in alle
stilte geleid. Haar komt daarvoor een woord
van lof toe.
Het onderzoek te Maastricht had plaats in
de militaire bureaux en particuliere wonin
gen.
Aangehouden zijn de sergeant-majoors ad
ministrateur B en S., alsmede de gepens.
lergeaut-majoor T.
Zijn de hoofdschuldigen officieren?
Uit Maastricht wordt nader gemeld:
De gearresteerden zijn R. Timmerman, N.
Bochman en G. F. Smitshuyzen.,
Naar medegedeeld wordt, is een der hoofd
personen der organisatie gisteravond te Rot
terdam gearresteerd.
Het gcheele onderzoek, dat reeds enkele
weken duurde, berustte bij den divisie-com
mandant der Maréchaussee H. W. B. Croi-
set van Uchelen.
De stukken en documenten, welke in de
ze zaak zijn betrokken, waren niet voor
openbaarmaking bestemd. Zij betroffen de
inrichting van het leger en de mobilisatie
maatregelen.
De Tel. verneemt, dat de 3 bovengenoem
de gearresteerden, alle drie sergeant-majoor
administrateur zijn. Een sergeant-majoor, ge-
naamt Leyt of Lythen, is niet op de voor
stelling ingegaan en door diens toedoen moei
de zaak aan het rollen zijn gegaan. De
hoofddader schijnt een Nederlander, een
burger te zijn, genaamd Jan Rijken. Deze is
in Den Bosch gearresteerd en hedenmiddag
gevankelijk naar Maastricht gebracht om
waarschijnlijk met dc onderofficieren gecon
fronteerd te worden. Vermoedelijk zijn de
hoofdschuldigen officieren, doch er is nog
niets van bekend of dezen zijn aangehouden
en wie het zijn.
De onderofficieren zijn op drie verschil
lende plaalsen van de stad in arrest gesteld
en niemand mag bij hen komen.
De olficiëele lezing.
Deze luidt als volgt:
Naar aanleiding van uit Maastricht geko
men berichten omtrent een knoeierij met
militaire documenten is het corr.-3ur. op na
vraag ter bevoegder plaatse gebleken, dat
een drietal onderoffieren ^gearresteerd is,
verdacht van het zich toeeigenen van niet
voor openbaren dienst bestemde stukken,
ten einde naar vermoed wordt, daarvan een
ongeoorloofd gebruik te maken en finan
cieel voordeel van hun handelingen te trek
ken.
De Justitie houdt zich bezig met het on
derzoek in deze zaak.
Onderhoud met een Belgische autoriteit.
Een der Belgische autoriteiten te Brussel
deelde in een onderhoud aan een vertegen
woordiger van de Tel. mede, dat op het
ministerie van nationale defensie aldaar, nog
niets vernomen was van de arrestatie van Ne-
derlandsche militairen, welke bepaalde stuk
ken, betrekking hebbende op de landsver
dediging aan de Belgische generale staf zou
den hebben verkocht.
Hij gaf echter als zijn mcening te kennen
dat deze geruchten óf uit de lucht moeten
zijn gegrepen óf op een misverstand moeten
berusten, daar men er in België niet het
minste belang bij heeft zich op de hoogte te
stelfen van de situatie van het Nederlandsche
leger, te meer waar deze situatie volkomen
bekend is en de aangelegenheid meermalen
door de Nederlandsche regeering zelf met
den Belgischen militairen attaché 'in Den
Haag is besproken.
De Belgische regeering heeft trouwens
geen enkele spionnage-agent in Holand
aldus zijn zegsman.
Tenslotte opperde hij nog de mogelijkheid,
dat hier sprake is van inlichtingen over
Duitsche bewapeniftgskwesties, welke dan
door Nederlandsche officieren aan de Belgi
sche autoriteiten zouden zifh verstrekt, maar
hoe het ook zij eindigde de Belgische mi
litair ik herhaal u, wij hebben hier op 't
oogenblik nog geen enkel bericht over deze
kwestie ontvangen.
HUISZOEKING TE ROTTERDAM.
Uit Rotterdam wordt bericht, dat in ver
band met het complot van landverraad, dat
te Maastricht is ontdekt, de officier van
justitie aldaar den Rotterdamschen substi
tuut-officier van justitie, mr. J. A. de Vis
ser heeft verzocht, een Belg, Rijken ge
naamd, die te Rotterdam verblijf houdt, te
arresteeren, en te zijnen huize een huis
zoeking te houden.
Aan dit verzoek is Woensdag voldaan.
Met den rechter-commissaris mr. J. G.
Huyser, een griffier en twee rechercheurs,
begaf mr. De Visser zich Woensdagmiddag
tegen zes uur naar die woning van den ver
dachte, Stationsplein 8.
Nadat herhaaldelijk gebeld was, werd één
ihoog een raam opengeschoven en deelde een
dame mede, dat de kamerverhuurster niet
thuis was.
„We moeten bij de juffrouw van één hoog
ziin," werd teruggeroepen, doch de dame,
die meende met indringers te doen te heb
ben, maakte niet open. Zij zag daarop dat
de heeren, die zich nog niet bekend hadden
gemaakt, de deur trachtten-te openen, door
het deurslot te forceeren. Zij hoorde een
hunner nog zeggen: „Als mijn hand niet zoo
dik was, kon ik wel bij den grendel." Toen
meende zij, met inbrekers te doen te hebben,
waarom zij luidkeels om hulp riep.
Spoedig verscheen een agent van politie
en eerst toen deze beloofd had, mee naar
b:nnen te gaan, opende zij de voordeur en
liet zij de heeren in de voorkamer, welke
zij met den Belg bewoonde.
De heeren maakten zich daarop bekend en
de huiszoeking, die ongeveer een uur duur
de kon een aanvang nemen. Alle koffers en
kasten werden doorzocht. Inderdaad werden
belangrijke documenten gevonden en in be
slag genomen. De gezochte was echter niet
thuis. Hij had zich denzelfden morgen op reis
begeven en zou tegen den avond terug-
koeren.
Tot dusver is hij echter niet terug
gekomen.
De dame wist absoluut niet, dat haar
kennis zich had ingelaten met spionnage. Zij
weigert nog, het te gelooven.
De gezochte is 42 jaar oud en woonde
voor den oorlog ook in ons land. Hij is
vertegenwoordiger van Belgische laken
fabrieken, 0. a, van een fabriek van heeren-
kleedingstoffen te Vilvoorde. Hij bereisde
steeds het Zuiden van ons land en was in
het bezit van een spoorabonnement voor de
zuidelijke groep. Het gebeurde nooit, dat
hij 's nachts van huis bleef; vandaar dat zijn
wegblijven thans te denken geeft. Altijd kon
men hem op reis zien trekken met een tasch
(waarin de stalen) onder den arm.
De' dame kende hem sinds Juli van dit jaar,
maar nimmer heeft zij iets gezien of opge
merkt, dat haar verdacht voorkwam.
R. is een man van kalme levenswijze en
eenvoudig van aardi Ook is nimmer gecon
stateerd dat hij groote verteringen maakte.
Zijn brieven kwamen nooit aan huis, maar
ontving hij in zijn postbus, waarvan hij alleen
den sleutel had.
De hoofdzetel van deze spionnagezaak
schijnt te Maastricht te zijn. Indien men er
in slaagt de daders te vatten, zal de zaak
voor de Maaslrichtsche rechtbank berecht
worden
Aard der ontvreemde stukken.
Gemeld wordt nog dat de ontvreemde
stukken de inrichting van het leger betroffen
en de maatregelen te nemen bij mobilisatie.
Zij waren bestemd voor een Belgische spion-
nagc-organisatie.
Intusschen is de vermoedelijke hoofddader
de Belg Rijken in Den Bosch aangehouden.
Te Maastricht moeten de wildste geruch
ten de ronde doen.
Dat er ook officieren aan deze zaak me
deplichtig zouden zijn. is nog niet zeker. Wel
heeft men eenige verdenkingen. Er zouden
in totaal 35 arrestaties hebben plaats gehad,
waarvan verschillende te 's-Hertogenbosch.
De heer Graafland schrijft in de „L. K."
dat reeds eenige maanden geledén een dis
tricts-commandant van de Kon, Marechaus
see het spionnage-net op het spoor kwam.
Geholpen door een zijner wachtmeesters-bri
gade-commandanten, heeft hij lang gewikt en
gewogen, gerechercheerd en geobserveerd
om eindelijk het net dicht te slaan. Niet allen
zullen er in zitten. Maar het was hoog tijd,
dat gehandeld werd, want de hoofdpersoon
begon lont te ruiken.
Een sergeant-maioor, wien in den afgeloo-
pen zomer gevraagd werd om „er iets bij te
verdienen en stukken te verkoopen" bleef
trouw aan zijn land en vlag. Door hem
kwam de Kon. marechaussee, het spionnage-
complot op het spoor.
Van de betrokken onderofficieren stonden
eenigen bekend als zeer betrouwbaar.
Verschillende waardevolle stukken zijn de
spionnen-organisatie in handen gevallen,
maar ook menige, welke gefingeerd waren.
WERKLOOZE NEDERLANDERS IN
HET ROERGEBIED.
De ondersteuning van Duitsche zijde.
Uit Bochum wordt gemeld:
In de arbeiderspers van het Roergebied
is een opro.p verschenen, waarin er bij
verschillende gemeentebesturen op aange
drongen wordt, de sedert eenigen tijd op
aansporing van de rijksregeering stopgezette
steunve.rleening aan Nederlandsche werk-
loozen, weder ter hand te nemen. In het
manifest wordt gewezen op de vele lief
dadige werken, die Nederland ten behoeve
van gebrek lijdende Duitschers heeft ver
richt.
Naar de „Tel.' verneemt, hebben de ge
meentebesturen van Bochum, Hattingen,
Heme en Linden-Dahlhausen besloten, de
uitbetaling van ondersteuning aan werklooze
Nederlanders weder te doen plaats vinden.
Verwacht wordt, dat velschillende andere
gemeenten dit voorbeeld zullen volgen.
PASTOOR K. VAN DER HEIJDEN T-
De „Java Post" meldt:
In Mo-entilan overleed de Utrechtenaar
Pater Karei van der Heijden, op den leeftijd
van 72 jaren, waarvan hij er 34 mocht tel
len in de Missie. R. i. P.
klaard wordt, dat de aardappelen afkomstig
zijn uit een district waar geen aardappelen
zijn geïnspecteerd en vrij bevonden van ziek
ten en schadelijke insecten.
Het gezondheidscertificaat moet gewaar
merkt zijn door een daartoe bevoegde macht
en door den consul zijn gelegaliseerd.
INVOER VAN AARDAPPELEN IN CUBA.
Belanghebbenden wordt medegedeeld, dat
voor den invoer van aardappelen in Cuba
de volgende voorschriften gelden:
Ale aardappelen moeten vergezeld zijn
van een gezondheidscertificaat, waarin ver-
BISSCHOPPELIJK BEZOEK TE ROLDUC.
Op Zondag 18 Nov, mocht Rolduc het
bezoek van Mgr. Dr. H. Strater, proost van
het domkapittel van Aken en wijbisschop
van Keulen. De plechtige Hoogmis werd op
gedragen met groote pontivicale assistentie,
waarbij de verschillende functies verricht
werden door de leeraren der school. Het
zangkoor voerde uit de Mis „Ave Maris
Stella" van Henri Hermans. Na de H. Mis
diende Mgr. aan een klein getal leerlingen
het H. Vormsel toe, waarbij hij in 't Neder-
landsch een kort woord van opwekking tot
hen richtte. In den loop van den morgen
werd de bisschop door de bewoners van
Rolduc in de aula toegesproken, nam de
Z.E.H, Directeur Ant. van de Venne het
woord, herdacht de eeuwenoude relaties
tusschen Roldus en het Akensch kapilel en
het bisdom van Keulen, herinnerde aan het
bezoek van Kard. Fischer z.g. bij Rolduc's
eeuwfeest en betuigde den huidigen wijbis
schop van Keulen Rolduc's sympathie met
het lijden van de ongel-kkig bevolking van
Rijnland. Als stoffelijk bewijs daarvan .kon
de Directeur aan Mgr. Strater de opbrengst
eener te Rolduc gehouden collecte, ruim
450 overhandigen. In zijn dankwoord ver
klaarde de bisschop als Nederlander te zijn
geboren vroeger in Amsterdam aan nationale
feesten te hebben deelgenomen, en nog
steeds veel sympathie voor Nederland te
hebben behouden. Hij dankte verder Rolduc
voor alles, wat hem hier was geboden, en
eindigde met een aansporing aan de leerlin
gen, om als ware strijders voor Christus door
het leven te gaan,
VAN ONSE o Q
STRESEMANNS REDE.
BERLIJN, 22 November. Bij het begin van
de Rijksdagzitting van vandaag wees de
voorzitter er op, dat hij den afgevaardigde
Remmele, daar deze zich niet aan zijn aan
wijzingen had gestoord,- van deze zitting
had buitengesloten.
Daarop gaf hij het woord aan rijkskanse
lier Stresemann, die verklaarde dat de re
geering niet aan haar lot tracht te ontko
men, doch integendeel een uitspraak van
het parlement zoekt, om duidelijkheid in den
toestand te scheppen.
De politiek van Poincaré is de grond
slag van den wanhopigen toestand, waarin
Duitschland zich bevindt. Indien Frankrijk
'n verdere ontwikkeling van de democratie
in Duitschland wenscht, ligt het aan Frank
rijk dit te bevorderen. Doet het dit niet, dan
heeft het aan zich zelf te wijten, indien er
moeilijkheden ontstaan, waarvan het einde
riiet is te overzien.
Vervolgens besprak hij de houding van het
kabinet in het Rijn- en Roer-vraagsfuk en
wees er op, dat deze gebieden voor Duitsch
land van te veel beteekenis zijn dan dat niet
alles zou worden beproefd om tot onder
handelingen te geraken. Duitschland heeft
hiertoe alles gedaan, in de eerste plaats, door
den passieven tegenstand op te geven, doch
tot onderhandelingen is het niet gekomen,
en het beroep op de mogendheden is tever
geefs geweest. Wellicht zal nog eens worden
getracht om tot overeenstemming te geraken,
indien bet tot een algemeéne conferentie
mocht komen.
Daarna besprak hij den toestand van het
Duitsche volk én wees er op, dat de veror
deningen om tot stabiliseering van de mark
te geraken, het beste bewijs leveren, dat dc
regeering ailes doet, wat in haar vermogen
ligt, om tot een geordenden toestand te g»-
raken.
In dit verband maakte hij ook gewag van
de hulp, die het buitenland het Duitsche
volk verleent, met name Oostenrijk, waar het
geheele volk aan de hulpactie deelneemt.
Vervolgens behandelde hij de ontwikkeling
der gebeurtenissen, nadat de passieve tegen
stand was gestaakt. Iedereen verwachtte,
dat het lot onderhandelingen met Frankrijk
zou komen en Duitschland had ook recht dit
te verwachten. Desniettegenstaande werden
de onderhandelingen door Frankrijk gesabo
teerd onder voorwendsel, dat de passieve
tegenstand in werkelijkheid niet was ge
staakt. Er is beaveert, dat de onderhande
lingen in het half-duisler zijn gevoerd. De
regeering is echter bereid alle protocollen
daaromtrent ter inzage van den rijksdag te
geven en daaruit zal blijken, dat het vraag
stuk van den arbeidstijd hierbij geen rol
j heeft gespéeld.
Daarop besprak de Rijkskansplier uitvoe
rig de financicele moeilijkheden en de in
voering van de rentemark, waarbij hij er op
wees, dat indien ook deze overgang tot een
vasten muntvoet een fictie zou blijken te
zijn, de vertwijfeling ten top zal stijgen.
Om te slagen is het echter noodig, dat er
evenwicht in de begrooting kome, waarbij
het vraagstuk van den arbeidstijd zeker een
rol speelt. Zonder hulp van buitenaf zal 't
echter niet mogelijk zijn de moeilijkheden
te overwinnen.
I BERLIJN, 22 November. In het vervolg
van zijn rede zeide Stresemann nog, dat er
met verschillende landen in het rijk onder
handelingen over een grootere decentrali
satie gevoerd werden.
De kwestie van den staat van beleg was
met den rijkspresident opnieuw besproken.
In de gebieden, waar rust heerscht en waar
borgen voor 'de handhaving der orde gege
ven worden, kan de opheffing van den
staat van beleg plaats hebben. j
Betreffende de valuta-kwestie verklaarde
Stresemann, dat het rijk buitenlandsche
credieten noodig heeft. De in de pers be-
sproken onderhandelingen met Amerikaan-
sche financiers enz. zijn niet officieel ter
kennis van de rijksregeering gebracht, wel
daarentegen een voorstel van den voorzit^ j
ter van den rijksbond van grondbezitters
om een crediet van minstens een milliard j
goudmark tot den aankoop van levensmid- j
delen ter beschikking te stellen. Verdere
cr-edieten zijn noodzakelijk en zij eischen
solidariteit.
Motie der Duitsch Nationalen.
De Duitsch-nationalen dienden daarop de
volgende motie in: „Aan de rijksregeering
moet het vertrouwen onttrokken worden."
Vervolgens werd het woord gevoerd door
den minister van financiën, dr. Luther.
Motie der Sociaai-Democraten.
BERLIJN, 22 November. De sociaal-de-
mocralische fractie in den rijksdag heeft
vanavond besloten, de volgende motie in te
dienen: de rijksregeering heeft den militai
ren uitzonderingstoestand tegen Saksen en
Thuringen gebruikt, zonder dat hiervoor
feitelijke redenen aanwezig waren, en wel
in den scherpsten vorm. Tegen de ongrond
wettige toestanden in Beieren heeft zij
echter niets definitiefs gedaan. Zij heeft
daarom niet meer het vertrouwen van den
rijksdag.
BERLIJN, 22 November. Om negen uur
in den avond werd de rijksdagzitting tot
Vrijdagmorgen 11 uur verdaagd. De stem
ming heeft nog niet plaats gehad.
DE VERKIEZINGSSTRIJD IN ENGELAND.
LONDEN, 22 November. Voor de 615 ze
tels in het parlement zal de conservatieve
partij, naar men meldt, 560 candxdaten stel
len, hetgeen een recordcijfer is, terwijl de
liberale partij 470 candidaten in het veld
brengt,
Morgen begint Lloyd George een vlie-
gande verkiezingscampagne door het heele
J land. Hij zal het woord voeren in een groot
aantal belangrijke steden, te beginnen met
Glasgow, Edinburg en Paisley. In de laatst
genoemde plaats zal hij met Asquith van
dezelfde tribune het woord voeren, die al-
daar candidaat is. Vandaar gaat Lloyd
George naar het Noorden van Engeland om
j Newcastle, Sunderland en Leeds te bezoe-
ken, en daarna per automobiel een rond
reis door Lancashire te maken. Na een
oponthoud in zijn eigen district Carnarvon
zal hij in Zuid-Wales een reeks van rede-
i voeringen houden. Tevens zal hij iedere ge-
'egenheid aangrijpen om, als hij per trein
reist, van zijn coupévenster uit redevoerin
gen te houden. Hij verklaarde heden, tot
de uiterste grens zijner krachten te willen
gaan in dienst van het hereenigd libera-
lisaie.
DE VOLKENBOND EN HONGARIJE.
PARIJS, 22 November. De bijeenkomst
van de commissie' uit den Volkenbond, dié
de mogelijkheid van een opheffing van
Hongarije moet onderzoeken, heeft kennis
genomen van de rapporten van Avenol en
Salter over den toestand van Hongarije en
van de uiteenzetting van Kalley, Hongaarsch
minister van financiën.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
F.SSF.N, 22 November. Te Essen en in de
omgeving ervan zijn vandaag weder onlus
ten verwekt door communisten en werk-
loozen. Te Steele en Rotthauscn is bij die
onlusten een politieagent doodgeschoten.
In den avond werd ook te Essen zelf ge
schoten. Fransche gepantserde automobie
len kwamen toen aan om een einde aan de
straatgevechten te maken. Een politieagent
is gedood en een ander zwaar gewond.
EEN NOTA VAN GENERAAL NOLLET.
BRUSSEL, 22 November. Generaal Nol-
I Iet, ho.ofd van de ontwapeningscommissie,
heeft in overeenstemming met de Belgische
autoriteiten een nota aan den Gezantenraad
gericht naar aanleiding van de incidenten,
waarvan twee militairen, een Belgisch of
ficier en een Fransch onder-officier, te
Leipzig het slachtoffer geweest zijn. De
beide regeeringen zijn het geheel eens over
den tekst van die nota, waarin schadeloos
stelling in geld, bestraffing der schuldigen
en excuses geëischt worden,
I Men meldt reeds, dat de commandant
van de vierde groep van de rijksweer in
Saksen een berisping heeft gegeven aan zijn
ondergeschikten naar aanleiding van de
arrestatie der geallieerde militairen.
EEN BRIEF VAN POINCARé.
PARIJS, 22 November. In antwoord op
een verzoek tot interpellatie over de hui
dige crisis van Frankrijk, door senator
d'Èstournelles de Constant gericht tot Poin
caré, heeft Poincaré dien senator een brief
geschreven, waarin hij zegt, dat hij zeker
weinig moeite zal hebben om aan te too-
nen, dat Frankrijk niet geïsoleerd is.
DE FINANCTEELE TOESTAND.
BERLUN, 22 Nov. De rijksminister van
financiën, dr. Luther, schetste den geweldi
gen financieelen nood des Rijks, die tot de
uiterste zuinigheid dwingt. Dc stopzetting
der bankbiljettenpers is niet vrijwillig ge
schied, maar onder den druk der omstan
digheid, dat de mark haar laatsten adem
heeft uitgeblazen, ina.en het niet gelukt de
uitgaven te beperken en de inkomsten te
vergrooten, dan bestaat er voor Duitsche
volk geen kans meer op redding. De uit
gifte der rentemark kan niet worden uit
gebreid, daar zij anders eveneens tot in
flatie vervalt.
Wij zullen genoodzaakt zijn een nieuwe
belastingpolitiek te voeren op grond van
448 der rijksgrondwet. Deze belas ting-
eischen zullen geenszins lager zijn dan die
van mijn ambtsvoorganger Hilferding. Zelfs
deze belastingen zullen voor de dekking
der uitgaven des Rijks niet voldoende zijn.
Vrij zullen tot 30 Nov. a. s. tot de geleide
lijke verhooging der huren komen, nu er
tsekenen vallen waar te nemen van een
voortgaande stabilisatie van ons geld. Wij
zullen met de uiterste kracht optreden tegen
de overschrijding der goudprijzen. Het Duit
sche volk heeft heden den wil om Ie wer
ken noodig en armoede. (Bijval bij de
D. V. P.).
morsen. Dat is te kinderachtig.... Wij heb
ben wel een ernstiger plan, geloof me
maar.Je kunt gerust zijn, ditmaal zullen
wij er niet inloopen."
„Des te beter," zei Angêle, mt een zucht
van verlichting.
„Laat me nu de kamer eens rondzien..-..
Sluit de deur goed?....
„Ik heb er een veiligheidsslot op laten
zetten."
„Dat is een goede voorzorgsmaatregel.
We hekben hier naast nog een klein ka
mertje, heel gemakkelijk.... Zijn de muren
lik?"
„Dat daar. is een dikke muur," zei Angêle,
naar den schoorsteen wijzend: dit rechts is
maar een beschot, maar de eigenaar var de
kamer woont in de provincie en slaapt 'nier
missclven drie of vier keer per jaar."
„Alles is dus in orde.... En het venster?"
„Dat geeft uitzicht op het park der
Buttes-Chaumont, en daarenboven is het
voorzien van Jaloirzieën."
„Uitstekend.... Dan heb ik hier de volle
vrijheid om te werken en zoo dicht bij de
Buttes-Chaumont, dat bevalt me wel...
Laten we nu de lamp van den huisbaas niet
langer laten branden."
De drie medeplichtigen verlieten de
kamer. Pascal sloot de deur en stak den
slebtel in zijn zak.
Dan verlieten zij het huis
Er waren tien dagen verloopen, sedert
graaf de Thonnerieux zijn testament had
geschreven.
De grijsaard verkeerde nog altijd in de
zelfde droefgeestige stemming.
Soms speelde er een flauwe glimlach om
zijn lippen, maar dit was alleen om voor
anderen te kunnen verbergen, wat er in
hem omging.
Hij voelde met beslissende zekerheid zijn
einde naderen. Sedert zijn bezoek aan
gravin de Chatelux, had de graat zijn hu>s
bijna niet meer verlaten. Tabien de Chate
lux en Paul Fromental waren hem twee
maal komen opzoeken, maar in plaats dat
dit den grijsaard weer een weinig opbeurde,
ondervond hij weer bij hun bezoek door de
herinnering aan vroeger dagen, opnieuw
pijnlijke gevoelens.
Wanneer hij jongelieden zag, herinnerden
zij hem weer telkens a^n zijn dochter, die,
wanneer ze in leven was gebleven, nu even
oud geweest zou zijn. Dan kon d<e grijsaard
zijn tranen niet weerhouden. Hïj sliep niet
meer en at bijna nog te weinig om in het
leven te kunnen blijven. Zijn wangen vielen
reeds meer en meer in.
Zijn zwakte nam hand over hand toe.
Op den morgen van denzelfden dag, dat
Pascal en Jacques Lagarde naar Angêle
Mortln gingen, belde de graaf als naar ge
woonte om zijn knecht. Deze bracht den
graaf bij den arm naar zijn werkkamer, waar
de grijsaard zich neerzette.
Hij opende verscheidene brieven, meest
bedelbrieven van armen of van comité's van
liefdadigheidsvereeniglngen, waarvan hij
deel uitmaakte.
Na zijn ontbijt riep hij Jerome bij zich en
zeide:
„Ik ben van plan vandaag uit te gaan."
De knecht scheen zeer verbaasd.
„Vandaag uitgaan?" herhaalde hij. „Zou
dat voor mijnheer de graaf niet te ver-
moeiend zijn?"
„Heelemaal nietIk voel mij van
morgen niet zoo zwak als gewoonlijk en ik
geloof, dat de frisscbe lucht mij goed zal
doen.... Bovendien moet ik vandaag uit..
Weet je wel, dat het vandaag de sterfdag
is van mevrouw de Thonnerieux?"
I „Ja, mijnheer, dat weet ik. fk ben van-
I morgen al heel vroeg op het kerkhof gaan
bidden.'
I De graaf reike Jerome de hand.
I Ik heb nooit aan je goed hart getwijfeld.
Ik moet ook naar het kerkhof, dat is mijn
plicht."
j De knecht kon niet anders doen, dan er
in berusten
„Laat het rijtuig om twee uur klaar zijn
en ga dan met me mee."
De noodige bevelen werden gegeven, en
om twee uur, reed de graaf en Jerome naar
het kerkhof.
Een groot grafmonument was opgericht,
bewonderenswaardig door zijn grootschen
stijl.
Gepolijste granieten en zwartmarmeren
HOORN, 22 Nov. Kaas. 7 st. kl. Fabrieks-
kaas, gem. 57.50, 10 st. kl. Boerenkaas, gem.
54, ongem. 53, 3 st. Fabr. comm. 54, 21 st.
Boeren comm. 51 Aanvoer 41 stapels, wegen
de 23675 K.G. Handel vlug.
MIDDELBURG, 22 Nov. Granen. Ter
graanmarkt was de aanvoer redelijk. De no
teering is als volgt tarwe 12.50—13, witte
boenen 2538, ronde bruine booncn
3546, -lange bruine boonen 3242
kroonerwtfen 19.5023, maanzaad d 3841
alles per 100 K.G.
UITHOORN, 22 Nov. Kaas. Aanvoer 93
partijen. Prijzen Goudsche leste soort/54
57, 2de soort 5154, zwaardere 5760,
Rijksmerk 5358. Handel vlug.
WINSCHOTEN, 22 Nov. Granen. Ter
graanbeurs waren de prijzen per 100 K.G.
rogge 8.509.75, tarwe 910.25, gerst
8.509.25, witte haver 8.259.25, zwarte
haver 79, paardeboonep ƒ1013, wier-
deboonen 10—13, blauwpeul erwten 20
28, groene werten 19.50—24.50, morsterd-
zaad t 1628, kanariezaad 1619. De
aanvoer was iets kleiner dan de vorige week.
De aangeboden partijen ruimden tegen ver
hoogde prijzen gemakkelijk op.
BARNEVELD, 22 Nov. Pluimvee. Tam
me eenden f 1.201.60, wilde eendeb f 0.75
1, jonge hanen f 0.752, oude kippen
f 0-751.75, tamme duiven f 0.200.23,
vette ganzen f 46, tamme konijnen f 0.80
2.50, wilde konijnen f 0.750.90, fazan
ten f 1.752, hazen f 2.253, alles per stuk.
Eieren f 14.5016.25 per 100 stuks. Eier-
handel zeer vlug.
BOVENKARSPEL (Station) 22 Nov.
Aardappelen Blauwe f 2.853.20, 255 baal
Uien groote gele f 3.75—4, drielingen f 4.45
4.60, nep f 5.10 per baal, 715 baal; le
Bloemkool f 4.50—17.25, 2e id. f 2.10—5.25,
3e id. f p0.75—1.50 per 100 st., 85.200 st.;
Roode kool f 1.40—2.40, 39900 K.G. FGele
kool f 2—2.50, 11600 K.G. Witte kool
f 0.40—0.70 per 100 K.G., 34100 K.G.
Bieten groote f 39, id. kleine f 12.5014.50
per 1000 st., 12200 stuks Spruitkool f 1.80
—2.25 per 15 K.G., 60 zak.
HOOFDDORP, 22 Nov. Granen. Tarwe
nieuwe ,f 10—12.25, rogge f 910, gerst,
chevallier f 9.5010.50, wintergerst f 9
9.50, haver f 8.5010, witte duiveboonen
f 1718, paardeboonen f 11.50—12.50,
groene erwten f 21—24.50, vale erwten f 28
32, karwei f 122126, geel mosterd f 2
28, blauwmaanzaad f 3641, koolzaad
f 1921, kanariezaad f 1719. Prijzen per
100 K.G.
GOUDA, 22 Nov. Veemarkt. Me'k vee goede
aanvoer, handel vlug 275—376; v-etié var
kens groote aanvoer, handel vlug 3810 et.
per half Ivg.; magere varkens red. aanvoer,
handel stug 3537 ct. per half Kg.; magere
liggen red. aanvoer, handel stug 101'
per stuk; vette schapen red. aanvoer, handel
red. 2635; nuchtere kalveren red. aan
voer, handel red. 12—20.
AMSTERDAM, 22 Nov. (Not. v h. Nieuwe
Veilinggeb. expl. De Jong Koene.) Beurre
Clairgeau f 4858, Callebas de Tirlemom
f 36—58, IJs'oouten f 2028, winterjannefl
f 2028, Giesen Wildeman f 2028, Gra-
ciolen f 16322, Goudreinetten f 1828,
Present van Engeland f 2838, The Queefi
f 2842, Sterappelen f 142.2, Bellefleu'
f 12—18, Dubb. Bellefleur f 16—22, Transp-
perant de Cronsel f 4254, Cox Pomona ex*
tra f 5070, idem I f 2030, Bismarck f 1°
30, Groninger Kroon f 2024, Notarisap'
pelen f 2026, Hollemans f 1420, Le*
moenappelen f 3036, Druiven Alicante
f 1.10—1.40 per K.G. Kassnijboonen f 70
100, kasprinsesseboonen f 70110, To
maten f 1634, Hollandsch witlof f 2034,
Beleisch witlof f 3444, Peulen f 45—56 pet
100" K.G. Bloemkool f 6.90—15.60, gele
kool f 4.408.50, roode kool f 3.909.90,
andijvie f 1.904.50 per 100 stuks. Sprui
ten f 1.104.10, uien f 1.902.40 per zak-
Hillegommer zandaardappelen f 10.2011.40
per 100 K.G.
Bloemen. Chrysanthemums f 1734, Ro*
zen f 12—18, Calla's f 35—48, Am. Anjers
f 613, Snijgroen f 48, Eiketakken f 3
4.50, alles per 100 stuks. Fransche pepers
f 2.502.90, Mimosa f 3.504.50 per mandje
Fransche anjers f 0.300.40, Margrieten
f 0.060.08 per dozijn.
AMSTERDAM, 22 Nov. Aardappelen-
(Bericht van Jac. Knoop). Zeeuwsche Bonte
f 6.406.60, id. blauwe f 6.106.50, id-
Eigenheimers f 35, id. Industries f 2.25---
3.60, id. blauwe Eigenheimers f 4.604.75,
Zeeuwsche Eigenheimer poters f 3.753.90,
id. blauwe poters f 3.503.75, id. bonte
poters f 3.50—3.75, Hillegommer Zandaard
appelen f 7.508, Drentsche Eigenheimers
f 23.80, Drentsche Roode Star f 3.50 per
Hectoliter.
ASSEN, 21 Nov. Vee. Op de heden ge
houden veemarkt waren aangevoerd 102
koeien, 25 pinken, 32 Fr. schapen, 16 var
kens, 516 biggen.
Kalfkoeierf f250450, melkkoeien f 225
400, guste koeien f 180425, vaarzen f 160---
260i pinken f 80150, Fr. schapen f 2035;
Londensche varkens f 0.330.34 per \i
K.G. guste varkens f 6085, drachtige var
kens f 80125, biggen f 713.
DELFT, 22 Nov. Boter. Aanv.oer 20/8
en 3/16 v., tezamen 430 K.G. Prijzen f 2.35-—
2.50 per K.G.
ELST (Bet.), 21 Nov. Fruit. Gieser Wil
deman 2830, winterjannen 2630, ber
gamotpeten 2627, dubb. benderzoete 12
15, jasappels 1212 Yz, zoete bellefleurs
1217, reinzoet 1214, Gerrit Roelofs 12
13, porame d' orange 1417, campagne-
zoet 1719, goudparmain 1214, 1ste goud
reinetten 1829, 2de soort 1116, 3de s.
6 y28 y2, extra 3760, 1ste bellefleurs 16
24, 2e~s. 6—14, extra 2732, Court pendu
12—15, sterappels 1525, lemoenappels
1526, Hollemans 14%15, Eysdoner
Klumpke 14%—15, tulpappels 1418,
Landsberger reinetten 1718, notarisappels
1415, boschappels 1516, wijnzuur 12
18, Fransche bellefleurs 1927, mispels 21
25 ct., alles per K.G.
GOUDA, 22 Nov. Kaas. Aangevoerd 112
partijen, le soort f 5658, 2e soort f 5255,
rijksmerk f 5259, zware f 61. Handel vlug'
HOORN, 22 Nov. Aangevoerd 7 stapels
fabriekskaas f 57 10 st. boerenkaas f 54
8 st. fabriekscomrnissie f 54 2Lst. boeren-
e!s, wegende
23.675 K.G. Handel vlug.
SCHIEDAM, 22 Nov. Moutwijn. (Offici-
cieeie noteering, medegedeeld door H. J>
Jansem, namens de commissie uit de Kamer
van Koophandel aan de Beurs.) f 12 per H-.L-
ad 40 zonder fusten zonder belasting-
Melassespiritus ad 100 per H.L. f 25,
ruwe graanspiritus per H.L. ad 50 f 11%
zonder belasting. Spoeling per ketel f 2.50.
ALKMAAR, 21 Nov. Vee. Op de schei
veemarkt werden aangevoerd 561 runderen
en 116 kalveren. De prijzen voor kalfkoeien
beliepen van f 325550, geldekoeien f 180—
375, vaarzen f 130260 en graskalveren van
f 75—160.
ASSEN, 21 Nov. Eieren. Op de markt van
de V.P.N. waren aangevoerd 17.000 stuks.
Prijs f 12—15 per 10Ó stuks.
BOVENKARSPEL (Station), 21 Nov.
Aardappelen blauwe f 2.953.15, kriel f 0.6C
per baal, aangevoerd 130 baal. Uien groote
gele f 3.95—'4.35, drielingen f 4.654.75,
nep f 4.35 per baal, aangevoerd 425 baal.
le kw. bloemkool f 515.75, id. 2e f 1.80—
4-, id. 3e f 0.75 per 100 stuks, aangevoerd
97.900 stuks. Roode kool f 1.603.10 per
100 K.G., aangevoerd 29.100 K.G., gele
kool f 2.202.70 per 100 K.G., aangevoerd
13.800 K.G., witte kool f 0.4C—0.60 per
100 K.G., aangevoerd 26.200 K.G., bieten
groote f 41 per 1000 stuks, id. kleine f 13.50
per 1000 stuks, aangevoerd 5200 stuks,
spruitkool f 1.902.30 per 15 K.G., aange
voerd 50 zak.
ENKHÜÏZEN, 21 Nov. Zaden en peul
vruchten. Wijker vale erwten f 2729,
grauwe f 3541, vale (groote) f 3640 per
H.L. Bruin mosterdzaad f 2727.50 per
70 K.G. Maanzaad f 1820, karwijzaaf'
f 63—64, beide per 50 K.G.
ENKHUIZEN, 21 Nov. Aardappelen 1
kleine blauwe f 11.30, kleine bravo's f 1.25.
Wortelen f 1.401.50, drieling uien f 3.05,
alles per baal (100 pond). Spruitjes f 1.85
2.25, 2e soort 80 ct. per zak (30 pond). Rcode
kool f 4.405.20, gele kool f 4, savoye kool
f 2.55 per 100 stuks.
MAASTRICHT, 21 Nov. Boter. Hoogste
prijs f 2.31, middelprijs f 2.21, laagste prijs
f 2.10.
PURMEREND, 21 Nov. Paarden. Aan
de scheimarkt waren aangevoerd 210 paarden-
Rijpaarden f 350500, jonge paarden f 150
350, werkpaarden f 200450, slachtpaardeti
f 125250. De handel was stug.
VOLENDAM, 21 Nov. Eieren. Aan de
eierveiling waren aangevoerd 40.000 eenden-»
eieren f 8.408.50 per 100.
zuilen ondersteunden' een koepel, waarop
een ijzeren kruis stond.
Aan elk der hoeken van het graf verhief
zich een wit marmeren beeld.
Drie dier beelden stelden de deugden,
Geloof, Hoop en Liefde voor.
Het vierde stelde den engel der verlos
sing voor, met de eene hand wijzend naar
I' den hemel.
Een bronzen deur sloot den grafkelder.
Binnen in bevond zich een klein altaar
et zilveren kandelaars en kruis.
Vier knielbanken stonden voor dit altaar.
Achterin, op een zwartmarmeren plaat,
stonden de namen van moeder en dochter,
j Op den voorgevel van het monument onder
den gravenkroon stond het opschrift:
„Familie de Thonnerieux."
De grijsaard was uit het rijtuig gestapt
en trad langzaam, ondersteund door Je
rome, op het graf toe.
Jerome opende de bronzen deur en ging
achteruit om zijn meester te laten bin
nengaan.
Nauwelijks was hij binnengetreden of
door ontroering overmeesterd viel hij op
de knieën op de steeoen vloer neer. Ach
ter hem knielde de oude knecht, wien
de dikke tranen over de wangen biggel
den.
Langen tijd bleef bij in gebogen houding
zoo neergeknield, roerloos, zoo lang, dat
Jerome eindelijk bang werd.
„Mijnheer de Graal", sprak hij ontsteld,
zich naar zijn meester voorover buigend.
Philip de Tonnerieux hief het hoofd op
en zich tot zijn dienaar wendend, %-iens
gedachten hij begreep, sprak hij:
„Neen, beste Jerofne, 't is nog niet met
mij gec'aanmaar het einde nadert....
Ik zal hier niet levend meer terugkeeren.
Ik zal dan eindelijk mijn Hevelingen weer
terug zien.... De scheiding heeft lang ge
duurd.... Maar nu is ze nog kort.... God
zij geloofd!.
„Meester, zulke gedachten zijn uw dood."
„Welnu, des te beter."
„Kom, mijnheer, laten wij heengaan...."
En de oude knecht nam zijn meester
mee terug, die de macht niet had om weer
stand te bieden.
In zijn huis teruggekeerd sloot de graaf
zich in de sterfkamer op en gaf zich daar
aan zijn droeve gedachten over.
Wederom kwam Jerome hem uit zijn
overpeinzingen wekken.
Het uur van het middagmaal naderde.
Men zou zeggen, dat de tocht naar het
kerkhof het laatste greintje levenskracht
bij den ouden man had vernietigd. Hij kon
zich ternauwernood meer staande houden.
„Jerome," zeide hij zacht tot zijn knecht,
ik ben moe, jongen."
„Daar vreesde ik voor", antwoordde
Jerome. „Gelukkig zal het diner mijnheer
weer misschien op de been helpen."
Ik heb geen eten noodig, maar rust....
Ik zal vanavond maar niet eten."
„Ja, maar, mijnheer moet toch iets eten
of ten minste drinken, bijvoorbeeld een
glas port.... Dat versterkt toch iets.'
„Ik kan niet, jongen."
„Waarom niet?"
„Ik zorn niets kunnen gebruiken, dat voel,
ik wel...."
„Ik heb alleen rust noodig.... Ik ga naaf
bed. Als ik opbleef, zou ik er bij neerval
len."
„Laat mijnheer dan ten minste zijn ge
neesmiddelen nemen...."
„Ja, dat is goed."
Een koortsachtige huivering deed het go-
heele lichaam van den grijsaard sidderen.
Zijn hoofd was brandend heet en zijn han
den ijskoud.
Jerome bracht hem naar zijn slaapkame'
en legde hem zoo zorgzaam mogalUc 'e bed.
Nauwelijks lag de oude man in 'e kus
sens of een zonderlinge ontroering maakte
zich van hem meester. Soms staarden zijn
oogen geruimen tijd. steeds naar hetzelfd®
punt in de kamer.
Zijn handen bewogen zich krampachtig.
Jerome begon te beven,
„Zou dit de doodstrijd zijn," vroeg hij
zich met schrik af „Zou dit de dood zijn?
Het was een aanval van zenuwent door
de ontroeringen van den dag veroorzaakt.
Langzamerhand bedaarde de oude maft
weer en Jerome kon hem een lepel va1
een geneeskrachtig drankje toedienen.
(Wordt vervolgd).
