mi buitenl. berbsmtem,
BUITENLAND
BINNENLAND.
Tweede Blad
5 December 1923
Uit de Pers.
Rond de Kabinetscrisis.
Belasting betalen.
Het roode testament.
Hoe de onderzoekscommissies in de Commissie van Herstel tot stand
kwamen. De positie van het nieuwe Duitsche kabinet; de machtigings
wet. Millerand en de Evenredige Vertegenwoordiging. Heden heb
ben in Engeland de verkiezingen voor het Lagerhuis plaats. De politieke
toestand.
Onder de Telegrammen: De redevoering van Dr. Marx in den Rijksdag
van gisteren. Heden te 2 uur wordt de machtigingswet in den Rijksdag
behandeld, waarover de meeste partijen gisteren reeds fractievergade
ringen hielden en die door den Rijksraad gisteren reeds is aangenomen.
Baldwin's laatste verdediging van de regeeringspolitiek, Hét Fransche
kiessysteem in de Kamer. De initigatie der bezetting. Een nieuwe
overstrooming in Italië.
ËtUftLfiLAKUSfiÜ SitüWS.
TREKDIEREN VOOR WOONWAGENS.
FEUILLETON.
De Kath,
schuld.
Kamerleden geen
..Het Centrum" betoogt, dat, wanneer hét
tot een langdurige breuk in de coalitie zou
komen, de Katholieke Kamerleden, noch ge-
Eamenlijk, noch ook een groep daarvan,
2enige schuld dragen:
Het mag wel eens openlijk worden ge-
E®gd, dat zeker de katholieken in ons land
jOel aan de coalitie te danken hebben, doch
«e beide andere partijen, welke daarvan
«eel uitmaken, nog veel meer. Zonder den
steun der groote katholieke partij en
"kamerfractie zou het aan de anti-revolu-
honnairen nooit mogelijk zijn geweest, tot
"lacht en aanzien te komen, terwijl de
cHristeIijk-historischen dan vermoedelijk
Joor een goed deel aansluiting zouden heb-
'°n gezocht bij oud-liberalen en conserva-
tieven en daarin waren verloopen.
Juist om in de toekomst, weer als mannen
bondgenoolen samen te kunnen gaan, is
"at noodig, dat men wederzijds het belang
van zulk een compagnonschap goed inziet.
Niemand kan den katholieken, hoewel
verreweg de sterkste groep der drie, ver
bijten, dat ze ooit naar een hegemonie heb-
"®n gestreefd, doch elke gedachte om dat
'e doen moet ook den anti-revolutionnairen
Jarre blijven, willen zij de breuke niet on
herstelbaar maken.
.Met name een oplossing der crisis, waar
bij ten slotte niets anders zou gebeurd zijn,
Jan dat Ruys door Colijn werdvervan
gen, om het heel zacht te zeggen, lijkt ons
daarom voor ons katholieken, volstrekt on
aanneembaar.
Nog steeds de voorwaarden.
Het „Dagblad
schrijft:
van Noord-Brabant"
„Uit persberichten moet. blijken, dat de
antirevolutionnaire voorwaarden, op welke
'Heen een voortgezette coalitie-regeering
hogelijk zou zijn, dusdanig vernederend
^aren voor de R.-K. Staatspartij, dat zij
'crecht moesttn worden afgewezen.
Alles goed en wel: men kan van meening
^ezen, dat het gebeurde van 26 October
"iet aldus had mogen plaats grijpen, maar
«at behoeft daarom nog niet te beteekenen,
dat een geheele fractie, en nog wel de
sterkste, zich door den hoek heen moet
'aten duwen.
Het ware gewenscht, dat ons kiezersvolk
officieel eens zou mogen ervaren wat er
Precies aan de hand is geweest. Ook om
daarnaar af te meten het al of niet recht-
vaardige in de houding der anti-revolution-
"aire coalitiegenooteh.
Reeds verluidt, dat, omdat de heer Beel-
aerts van Blokland niet zal kunnen slagen,
«en kabinet-Colijn de eenigè en door de
anti-revolutionnairen voorziene oplossing
Eal worden.
Maar ook dan zijn de katholieken er nog,
niet wie gerekend zal moeten worden, en
die zich, zelfs ondanks het gebeurde, niet
*ullen mogen laten negeeren.
.Colijn heeft een standpunt ingenomen,
daarin van onwrikbaarheid moest worden
ïetuigd. Ook dat kan een ziekte-proces wt-
Ecn, waarbij, uitzieken dan maar hoofdzaak
"loet wezen. Hard tegen hard moge niet
nltijd aanbevelenswaardig zijn, maar vóór
"len aan het Caudijnsche juk toe is, mag
°nder „bondgenooten", en nog wel princi-
Pieele, worden verondersteld, dat niet alle
middenwegen mogen zijn afgesloten. Dit is
"en minstens aan wederzijdsche waardee-
>ng en achting verplicht."
Inmiddels verloopt de tijd en dreigt de
Politieke malaise steeds ernstiger gevolgen
"a zich te sleepen. Van harte stemmen wij
:'an ook in met de slot-beschouwing van
«en Handelsblad-artikel, onder het op
schrift „Constructieve politiek" de o.i.
geenszins fraaie term „constructief" is een
Gallicisme, dat in korten tijd een mode
woord is geworden.
Wij hebben een en ander uiteengezet,
omdat wij wilden doen zien, hoe dringend
loodig het is, dat er een eind komt aan de
'Parlementaire en .gouvernementcele stagna
tie en hoe wenschelijk het is dat wij, nu de
"eer Kooien laaide, van den heer Beelaerts
een zuiver rechtsch bezuinigingsministerie
krijgen. Wij hopen dat men vooral in rechl-
sche kringen daarvan doordrongen zal we
zen en den heer Beelaerts zooveel mogelijk
medewerking zal verleenen. Men heeft, aan
die zijde, in 1922 den kiezers voorgehouden
dat alleen de rechterzijde kon regeeren; de
kiezers hebben daarop 60 man van rechts in
de Kamer gebracht. Nochtans heeft, reeds'
na een jaar, het rechtsche regiment gefaald
en. bleek het nu, na vijf weken tobbens, nóg
niet, in normalen Ivorm, herstelbaar te
wezen. Dat men nu rechts zijn plicht begrij
pen om althans 'n rechtsch kabinet van niet
normale geboorte ter wereld te helpen
brengen, We hebben nu genoeg „Worte"
gehad; iaat ons nu eindelijk „Thaten"
zien.
De destructie is kras genoeg geweest. Het
wordt hoog tijd voor constructie.
Want we zitten nog altijd met ons tekort
Van 116 millioen.
En het gat wordt dagelijks grooter.
Zoo lang er niets gedaan wordt om het
te stoppen.
Rechts en links.
De 'oud-hoofdredacteur van de „Nederlan
der," jhr. mr. A. F, de Savornin Lohman,
schrijft in dat blad een artikel, waarin hij
over de quaestie „rechts of links" een waar
schuwend woord doet hooren. Hij wijst er
op, dat men zoowel „rechts" als „links" het
algemeen, niet het eigen belang beoogt, en
waar strijd van belangen bestaat, zoekt
„links", evengoed als „rechts" naar een
rechtmatige regeling, die dan voor allen bin
dend is. In de erkenning van een hooger ge
zag ligt, volgens den schrijver, het princi
pieel verschil tusschen „rechts" en „links"
„Doch op dit oogenblik zijn een paar
groote quaesties aan de orde, waarbij ^ïet
Evangelie ons niet den weg wijst,
Tot de oplossing daarvan is de medewer
king van heel het volk, niet van één groep,
noodig. Slechts zij staan er tegenover, die,
1 het inegoïstisch anti-militarismc toegedaan,
verdediging van onze neutraliteit uit den
booze, althans als onprofijtelijk ter zijde
schuiven, en zij dife „een beetje inflatie" wel
willen, vergetende dat, gelijk de „Stan
daard" dezer dagen uiteenzette, groote on
gerechtigheid daardoor ontstaat, en dat, is
eenmaal die verderfelijke weg ingeslagen,
stilstaan, zoo goed als schadeherstel, geheel
onmogelijk is. Nooit, is de gelegenheid zóó
gunstig geweest als thans, omons volk te
doen beseffen, zijn eenheid, en om ons te
doen gevoelen, evenals in oorlogstijd, allen
op wie wij mogen vertrouwen, geroepen zijn
naar vermogen mee te werken tot behoor
lijke oplossing van twee geweldige proble
men, waarvoor gij thans, als natie geplaatst
zijn. Met het trekken van scheidslijnen tus-
schen partijen zij men meer dan ooit voor-
j zichtig! „Alle hens aan dek" zij het parool!"
Ten aanzien van de bovenstaande uit het
artikel van jhr. Lohman overgenomen woor
den schrijft „De Nederlander":
De geëerde schrijver zegt aan het slot van
zijn betoog, dat thans een paar groote
quaesties aan de orde zijn, waarbij het
Evangelie ons niet den weg wijst.
Ware er meer tijd geweest, zoo hadden
wij den heer De Savornin Lohman gaarne
gevraagd wat hij hiermede eigenlijk bedoelt.
Want onzes inziens is cr geen enkel vraag
stuk, dat ten slotte zijn hoofd-beslissing niet
zou vinden in onze diepste levensovertui
ging. In het bijzonder geldt dit van 't thans
allesoverheerschend financieel vraagstuk.
De knappe staatsman, die dit vraagstuk
denkt op te lossen, zonder in eigen hart te
kweeken dt meest zorgvuldige teerheid en
gehoorzaamheid jegens het Recht en zon
der in 't hart des volks tc wekken den zin
tot Christelijke offervaardigheid hij zal
falen, tenzij hij niet schroomt voor ruw ge
weld.
De groote tegenstelling in het leven der
menschen en der volken: „de gehoorzaam
heid d.i. 't offer tegenover den eigen
wil, d.i, het belang laat zich nooit zoo sterk
gevoelen, dan bij het rijzen van economi-
schen nood.
En wanneer bedreigde die nood ons volk
ooit sterker, dan in dezen tijd?
werking heeft Barthou erin toegestemd Int
betaalvermogen te onderzoeken, hetgeen het
hoofddoel van Engeland is, teneinde zoo
doende te komen tot vaststelling van een
bedrag, dat door Duitschland kan worden
opgebracht.
De machtigingswet.
Naar men uit Berlijn meldt, houdt volgens
de opvatting van Loebe, den president van
den Rijksdag, het ontwerp van de nieuwe
machtigingswet een wijziging van de grond
wet in en -is dus voor aanneming een meer
derheid van 2,3 der stemmen van den Rijks
dag noodig.
Beweerd wordt, dat de regecring deze
j meening niet deelt en de beslissing aan het
oordeel van juristen zal onderwerpen. Tn-
dien echter de meerderheid van den Rijks
dag op het standpunt van Loebe staat, moe-
I ten dus 2/3 van alle afgevaardigden hun
stem voor het ontwerp uitbrengen. Zooals
reeds is gemeld, zal de sociaal-democratie
niet voor de wet stemmen. Indien de Duitsch
nationaien wel voor stemmen zal de noo-
dige meerderheid nog niet worden bereikt,
In dit geval zou de Rijksdag vermoedelijk
worden ontbonden, en zou de regeering, op
grond van art.48 van de rijksgrondwet,
voorloopig zonder Rijksdag regeeren. Mo
gelijk is ook, dat de regeering voor het ge
val de machtigingswet verworpen wordt
toch aan het bewind blijft, om slechts als
het noodig mocht blijken gebruik te maken
van het recht, haar in .art. 48 van de grond
wet verleend. Alie spoedeischende vraag
stukken, die anders krachtens de machti-
ginswet zouden worden geregeld, zouden dan
door middel van inderhaast ontworpen wet
ten moeten worden opgelost. Voor al deze
wetten zou dan de gewone meerderheid van
stemmen noodig zijn. Dat de regeering in een
dergelijk geval het moeilijk lang zou kun
nen houden ligt voor de hand.
Rijkskanselier dr. Marx heeft Maandag
na zijn onderhoud met de leiders der soci
aal-democratie ook de vertegenwoordigers
der burgerlijke arbeidsgemeenschap ontvan
gen. De leiders van deze partijen bleken van
meening te zijn, dat de regeering in het ge
heel geen machtigingswet noodig had en haar
maatregelen best krachtens art, 48 der
grondwet kon treffen. Diensvoigens zou
het nog niet eens zeker zijn, dat de regec
ring haar ontwerp aan den Rijksdag zal
voorleggen.
Het Fransche Kiesstelsel.
Gisteren hebben wij melding gemaakt 9an
de eenigermate sensationeele mededeeiingen
van het Kamerlid Bonnefous, voorzitter van
de commissie uit de Kamer voor kiesrecht-
aangelegenheden, betreffende de houding
die president Millerand aan zou nemen wan
neer de Kamer, bij de herziening van de
kieswet, tot de districts-stemming mocht tc-
rugkeeren. Het Journal des Débats meent,
dat het zoo'n vaart wel niet zal loopen en
niet zal behoeven te loopen. Het zal de Ka
mer, meent het blad, niet moeilijk vallen om
de pogingen van de voorstanders der dis
trictsstemming te verijdelen en dc huidige
wet te 'handhaven. De débats zegt dat velen
van hen, die, ais zij verbetering van de wet
wenschen en meenden, dat men deze moest
beproeven, zich afvroegen of het eigenlijk
niet de wensch van de Kamers was de wet
waaraan ntfen nu reeds gewend is en in ver
band waarmee men aan de aanstaande ver
kiezingen denkt, te behouden zooals zij# is.
Het blad meent, dat de manoeuvre van de
voorstanders van de districtsstemming geen
groot gevaar oplevert, als de Kamer tenmin
ste weet wat zij wil. Maar dat de voorzitter
van den ministerraad er aan gedacht heeft'
de kwestie van vertrouwen te stellen, de
president van de Republiek een tweede be
raadslaging aan de Kamer te vragen, ingeval
't optreden van de voorstanders der districts-
stemming inderdaad gevaarlijk mocht wor
den, dat wil de Débats gaarne gelooven. Het
j blad acht het natuurlijk, dat een hoofd van
de regeering én een hoofd van den staat de
regelmatige middelen, waarover de Grond-
Het besluit van de commissie
van Herstel.
Aangaande de beslissing betreffende de
benoeming van de bekende twee commis-
s'es van onderzoek voor Duitschland en de
fol die Barthou en Bradbury hebben ge
speeld bij het tot stand komen dier beslis-
sing, wordt thans van welingelichte zijde
gemeld, dat dit besluit feitelijk door Bald
uin is geïnspireerd omdat deze, nu hij zijn
oorspronkelijk doel niet kon bereiken langs
den weg waarop hij de medewerking der
'ereenigdc Staten had kunnen verkrijgen,
langs een anderen weg toch tot een eenigs-
zins gelijk resultaat hoopte te komen.
Hij heeft Bradbury te dien einde een zeer
uitgebreide volmacht verstrekt en deze heeft
daarvan gebruik gemaakt om aan Barthou
de medewerking van Engeland in uitzicht te
stellen voor het verkrijgen van gegevens aan
gaande de rijkdommen door Duitschland
overgebracht naar het buitenland. Natuur
lijk zal die medewerking zich in hoofdzaak
richten op een pressie op dc Duitsche re
geering, dat deze van haar onderdanen op
gaaf verlangt van hun buitenlandsch tegred.
In ruil voor de toezegging dezer mede
wet hun de macht geeft, gebruiken om de
inzichten te doen zegevieren, die zij het
meest in overeenstemming vinden met het
openbaar, belang. Het blad acht het even
zeer natuurlijk, dat zij in bepaalde gevallen
liever heengaan, dan dat zij hun functie^
houden onder omstandigheden, die niet
meer zouden strooken met hun geweten.
De bestaande kieswet, zegt het Journal
des Débats, is ongetwijfeld het resultaat
van een transactie; maar zij is ook het uit
gangspunt voor een betere wet in de toe
komst. Zij is in eik geval verkregen na een
lang debat en een campagne van verschei
dene jaren. Er bestaat geen onherroepelijke
wet en de wetgevers behooren van de on
dervinding te leeren. Dit is een opvatting,
die de Débats tegenover de radicalen vol
houdt, van wie er zoovele dogma's 'en on
aantastbare wetten bestaan. Voor. men een
wet overmaakt, is het noodig dat men groo
te ondervinding van die wet heeft. De
districtsstemming is veroordeeld na .een be
staan van vijf-en-twintig jaar. Wie, vraagt
de Débats is de politicus, die lichtvaardig
een campagne van meer den tien jaar zou
vergeten terug te keeren tot een wijze van
stemming, die niet slechts veroordeeld is,
maar in een, kwaden reuk staat.
Het Journal des Débats'is overtuigd, dat
de Kamer de kieswet van 1919 misschien
met enkele noodzakelijke verbeteringen
die de vorige kamer haar heeft nagelaten
en die bij de verkiezingen van 1919 'dienst
heeft gedaan, zal behouden.
De verkiezingen in Engeland.
Heden is de dag, waarop het Engelsche
volk zijn nieuwe Lagerhuis zal kiezen. Zoo
als genoeg herhaald, gaat het onder de leus:
vrijhandel of protectie.
De uitslag van de verkiezing zal vooral
bepaald worden door dien van dc 263 drie-
hoeksverkiezingen (van de in het geheel nog
te houden 565 verkiezingen), waarin conser
vatieve, liberale en arbeiderscandidaten te
genover elkaar staan. Zij zijn de groote on
gewisse kans. Daar men in Engeland geen
herstemmingen heeft, zal het in vele geval
len gebeuren dat de conservatieve candidaat,
die voor bescherming opkomt, het wint, hoe
wel de over liberale en arbeiderscandidaten
verdeelde meerderheid van de kiezers zich
tegen bescherming verklaart. FJet kan zelfs
zoo loopen, dat een meerderheid van het
kiezerscorps zich tegen bescherming uit
spreekt. en de conservatieven toch een
meerderheid behouden over de twee andere
partijen te zamen en dan hun protcctie-
plannen kunnen doorzetten. In het vorige
Lagerhuis hadden zij 346 stemmen, de twee'
liberale partijen samen 115, de arbeiders 143
en waren negen zetels over andere kleine
partijtjes verdeeld. Zeifs de conservatieven
rekenen erop dat zij ruim eèn dozijn zetels
zullen verspelen, in welk geval zij toch nog
een meerderheid van ongeveer 60 stemmen
in het nieuwe Lagerhuis zouden hebben. De
ze schatting is echter vermoedelijk vpor hen
te gunstig. Als men aanneemt dat het aan-
J tal .zetels dat de regeeringspartij behoudt,
tusschen de 332 (de schatting van de leiding
van de conservatieve partij) en de 310 (de
schatting van de arbeiderspartij) in komt te
liggen, zou haar sterkte zoozeer geslonken
zijn, dat er nauwelijks een „working majori
ty een meerderheid waarmee de wetgeven
de arbeid af te doen is, bijeen te brengen
ware. Daar een nieuwe ontbinding van het
Lagerhuis dan niet meer doenlijk zou zijn,
ware de eenige manier om te regeeren het
vormen van een nieuwe coalitie. Voor zulk
een coajitie komt de arbeiderspartij, zoolang
zij de kapitaalheffing op haar program houdt,
niet in aanmerking.' De eenige oplossing zou
derhalve opnieuw een conservatief-lrberale
paring zijn, die Lloyd George's ster opnieuw
tot opkomst brengt.
Recapituleerend kan men bijgevolg ten
aanzien van de verkiezing van'heden zeggen,
dat de kans, dat zij in Engeland zal ie.den
tot de invoering van een beschermend tarief
minder groot lijkt dan dat er een nieuivc
constellatie van de partijen uit onistaan zal;
waarop men dan, met het voorbehoud dat
een wijs man nooit achterwege zal laten,
vooral wanneer het om zoo iets onbereken
baars als de uitslag van een verkiezing gaat,
dadelijk dient te laten volgen, dat verras
singen niet uitgesloten zijn, omdat de groote
werkeloosheid in Engeland een troosteloos
feit is en men niet kan zeggen, of dc mid
denstof van de kieners zich niet heeft laten
heiezen, om het geneesmiddel dat Baldwin
ertegen aanbeveelt, eens te probeeren.
HET LOT VAN EX-KEIZERIN Z1TA,
Graaf Apponyi, de bekende Hongaarsche
staatsman, een der ondertoekenaars van
het vredesverdrag van Neuiliy, heeft een
bezoek gebr'acht aan ex-keizerin Zita en op
zijn doorreis te Parijs daaromtrent enkele
mededeeiingen gedaan aan een medewerker
van de „Echo de Paris".
Hij begon met. te verklaren, dai hij de
ex-keizerin siechts heeft bezocht o.n ge
tuigenis af te leggen van zijn aanhankelijk
heid en geenzins met een politiek doel.
Hij- meent, dat hij het recht heeft, en hij
rekent het tevens tot zijn plicht, om een
zwakke en edele vrouw in tiren van be
proeving niet geheel te verlaten.
Ex-keizerin Zita woont thans in Lequeitio,
een visschersdorpje van 4000 inwoners aan
Je Spaansche noordwestkust, dicht bij de
Fransche grens. Zij bewoont een bescheiden
villa en wijdt zich ge'neci aan de opvoeding
harer zeven kinderen. Dit is haar eenige
bezigheid en de geruchten over politieke
combinaties en huwelijksplannen harerzijds
zijn allen ongegrond. Voor het oogenblik is
zij er in geslaagd zich de noodige geld
middelen te verschaffen voor haar levens
onderhoud en dat harer kinderen. Wat de
toekomst betreft, deze is twijfelachtig.
De liquidatie van de particuliere bezittingen
der Habsburgers op het grondgebied der
voormalige Oostenrijksch-Hongaarsche mo-
narchië is nog niet geëindigd. De successie-
staten weigéren nog het beslag op te heffen,
of wel zij willen dit op onaannemelijke
voorwaarden doen.
De exrkeizerin wordt bij de opvoeding
harer kinderen bijgestaan door eenige ge
trouwen: graaf Degenfeld, die met alge-
meene leiding der aartshertogen is belast;
voorts de geestelijke Solymos, een Hon-
gaarscn Benedictijn, die zich meer in het
bijzonder aan de opvoeding van aartshertog
Otto, den oudste der kinderen, wijdt; ten
slotte de gravinnen Kerzenbrack en Mens-
dorf, getrouwen uit de dagen van balling
schap.
Het reiigieuse leven is sterk ontwikkeld
in Lequeitio. In het afgeloopen voorjaar is
aartshertog Otto in de dorpskerk aange
nomen. De Paus was zijn peet en had zich
door den aartsbisschop van Toledo op de
plechtigheid doen vertegenwoordigen.
De Raad van den Volkenbond.
De Raad van den Volkenbond zal Maan
dag voor zijn 27e zitting te Parijs bijeenko
men, onder voorzitterschap van Branting.
Aan de orde komen: de regeling van de
grens iusschen Polen en Tsjecho-Slowakije,
het fmanciëele herstel van Hongarije, ver
der kwesties betreffende Dantzig, het Saar-
bekken; de minderheden in Litauen en Po
len. Voorts moet de Raad beslissen in kwes
ties, die in September behandeld zijn, als
daar zijn: beperking der bewapening, inlel-
lectueele samenwerking, de opiumhandel en
organisatie op hygiënische gebied.
Uit het bezette gebied.
Bréaud, de directeur van het Fransch-
Belgische spoorwegbeheer, heeft in een in
terview meegedeeld, dat de onder zijn di
rectie staande spoorwegen thans een derde
van het normale vervoer verzekeren. Hij re
kent op een jaarlijksche winst van 400 mii-
iioen frank bij normale' exploitatie. Hij kon
digde aan dat de regie waarschijnlijk door
een internationale maatschappij vervangen
zal worden.
Het Duitsche kabinet heeft gisteren een
zitting gehouden, waarin dr. Schacht, de
rijkscommissaris voor het geldwezen, dc mi
nisters crp de. hoogte heeft gesteld van de
door hem getroffen maatregelen. De minis
ters verklaarden zich met de houding van
dr. Schacht accoord.
Dr. Saemisch, de rijksbezuinigingscommiS-
saris, bracht vervolgens verslag uit over z(jn
beicid.
Daarop werden de plannen van den rijks
minister Van financiën, strekkend tot ver
eenvoudiging van dc administratie en tot
vermindering van het aantal ambtenaren be
sproken.
Om 8 uur 's avonds v. ^rd de zitting ge-
schorrt, daar toen de rijkskanselier dc lei
ders der politieke partijen moest ontvangen.
Om half tien kwam het kabinet opnieuw bij
een, om kennis te nemen vatl de door dr.
Marx gevoerde besprekingen.
Omtrent den uitslag van dc onderhan
delingen te Mainz over het herstel der
rechtstréeksche spoorwegverbindingen tus
schen het bezette en het onbezette gebied,
meldt Wolft uit Frankfort, dat er inderdaad
een regeling is getroffen, die binnen een
dag oi' tien in werking treedt. Deze rege
ling houdt in, dat op den rechteroever
van den Rijn de bcdrijfsgrens wordt getrok
ken. In de stations op deze grens wordt het
personeel verwisseld en worden andere wa
gons aangekoppeld, daar over den ruil van
materiaal nog geen vergelijk tot stand is ge
komen.
Ook het rechtstreeks verkeer tusschen
Frankfort en Darmstadt zal öp 10 dezer wor
den hersteld. Te beginnen met denzelfden
dag rijden de internationale D-trcinen
FrankfortBazel ook weer over KehL
De Engelsche zone was bij de onderhan
delingen met de Fransch-Beigische regie
niet betrokken.
Wij hebben al eens meer gewag gemaakt
van de orde van de kruisridders, oen ge
heime orde, welke twee jaar geleden in
Engeland gesticht is. De orde. welke on
langs al van zich liet spreken door het
houden van een dienst :n de abdij van
Westminster, trekt thans weer de openbare
aandacht tct zich door ..r 'zich op te be
roemen een eind tc heben gemaakt aan het
grove spel in een landelijke streek, waar
zich veel oorlogswinslmake-s hebben neer
gezet. Men verzekert, dat verscheidene
jonge lieden van rijken en tevens goeden
naam groote bedragen verloren hebben bij
het spelen tegen hoogen inzet in dc huizen
van deze O W.-ers. Hiervan had de orde
kennis gekregen en al ging het bij het spel
cok eerlijk toe, zij meende toch te moeien
ingrijpen. Daarom hebben leden van de orde,
die grooten invloed bezitten in de betrok
ken landstreek de lieden bezocht, te wier
huize grof gespeeld werd en Hun toege
sproken. Dit ging. niet op de manier van de-
fascisten of van de Ku Klux Klan, gepaard
met bedreigingen, doch de bezoekers werk
ten op het gemoed der betrokkenen, waar
bij zij alleen dreigden ruchtbaarheid aan de
zaak te geven zoo het spelen niet ophield.
Het schijnt dat deze maatregel succes heeft
gehad, althans voorloopig.
men dus met een paar vdienden samen 225
Verdedigingsbelasting betalen, dan kan men
dat doen met twee obligaties van 100 en
verdient men dus samen 16. Heeft men
80. Zoo heeft het belastingbetalen zelfs
^en genoegen. En men zou geneigd zijn te
vragen, of de regeering niet een stap verder
in deze richting kan gaan in dezen tijd var
belastingmoeilijkheden.
ROOMSCH EN WINSTGEVEND!
opmerken
altijd geestelijk
Naar aanleiding van de herhaaldelijk ge
uite klachten over het bezwarende, om de
hooge belastingaanslagen binnen den be
paalden tijd aangezuiverd tc krijgen, wijst
het „Handelsblad" op enkele belangrijke
bepalingen ten aanzien van het betalen der
belastingen.
Zoo is, sinds de laatste wijziging der
Invorderingswet, bepaald, dat in het alge
meen de aanslagen in de directe belastingen
invorderbaar zijn in zooveel gelijke ter
mijnen, als er na de dagteekening van het
aanslagbiljet nog maanden in het belasting
jaar over zijn. Valt de dagteekening in een
latere maand dan de zevende van het be
lastingjaar, dan kan men toch in elk geval
den aanslag aanzuiveren in vijf gelijke ter
mijnen. Op den laatsten dag van elke vol
gende maand vervalt een termijn.
Een ander belangrijk punt is, dat men
ten behoeve van de betaling van belasting
schuld sinds kort uitbetaling kan verkrijgen
van tegoed staande gelden op de post
rekening. Voor deze uitbetalingen gelJen
dezelfde voorwaarden, welke men tot
zekerheid van de landskas ook voor andere
noodzakelijk geachte uitbetalingen heeft
moeten stellen, namelijk het aanwijzen van
twee personeele borgen.
In de derde plaats kan herinnerd worden
aan de regeling van het uitstel van be
taling, Hieraan is bijna steeds de voorwaar
de van interest-vergoeding naar zes procent
verbonden. En de berekening van dezen
interest strekt zich uit telkens over het
tijdvak van den vervaldag van een termijn
lot aan den dag van betaling van het ge
conditioneerde bedrag. Zijn deze overeen
gekomen bedragen klein in verhouding tot
het totaal van den aanslag en hebben b.v.
v, ekelijksche afbetalingen plaats, dun kan
men zich voorstellen, dat dergelijke trans
acties vooral op drukke betaaldagen uiterst
belemmerend werken. Onze belastingkanto
ren met hun duizenden betaalkianten zijn
eenmaal niet ingesteld op zulke bankwerk-
zaamheden.
len slotte wijzen we nog cp de meer
aniineerendë betaling door middel van obli
gaties der 5 pet. Staatsleening 1919. Wel
komt ook daarbij renteverrekening te pas,
maar de berekening is veel minder om
slachtig, Met 'dergelijke obligaties kan men
voldoen de öp de aanslagbiljetten uitgetrok
ken bedragen voor de Verdedigingsbelas
ting lb en II. Zij staan thans genoteerd voor
omstreeks 93 pet. en worden aan de ont
vangkantoren in betaling aangenomen tegen
100 pet. Bij een Jagen koers'als onlangs, van
92 pet. behaalt men dus op de hondera
gulden belasting een voordeel van acht
gulden. De obligaties worden echter uit
sluitend aangenomen ter voldoening van de
genoemde belastingen, terwijl geen terug
betaling in contanten plaats heeft Men kan
echter met kennissen combineeren. Moet
.Dat spreekI yanzell zuil
iels wat een! Roomsrh is,
winstgevend.
Maar de onderneming, die wij tliuns onder
uwe aandacht brengen is nok winstgevend in
dien /-in. <la! zij onmiddellijk winst in klin
kende mant brengen kan. want.-., dc Stich
ting tot steun aan bet Centraal Bureau der
K. S. A. zal aan de verkoopers en verkoop
sters der tuten, van de groote verloting, die
ten bate er K. S. A. gehouden wordt, 10
pet. van de opbrengst der .alen afstaan.
Deze 10 pet. dal is dus la et. van etk
iot -- kan door hen zelf worden behouden
of worden afgestaan aan een door tien zelf
te liepalen liefdadig doch
Het .spreekt wel vanze i. dat wij niemand
verplichten zuilen deze 10 pet. te aanvaarden
en heel dankbaar zullen wij hen zijn, die deze
10 pet. voor hul doel der verloting beschik
baar stellèn.
26000 loten a 1.50 moeten er ten bate
van liet Centraal Bureau der K. S. A. aan
den man (of de vróuw) worden gebracht.
Daarvoor zijn ijverige verkoopers en verkoop
sters noodig en. het bestuur der Stichting is
er van overtuigd, dat deze zich in groote
getaie zullen aanmelden aan hot adres der
Stichting, Nieuwe Mare 21, Lekten.
Het kan zich hierin niet vergissen, want
liet allerhoogste Kerkelijk Gezag iiecft op
voor velen waarlijk aanmoedigende wijze ge
loond. dat liet met liet doel dezer verloting
symphatiseert en bet werk van hei Centraal
Bureau der K. S. A. op hoogen prijs stelt.
Z. H. de Paus en Kardinaal van Rossiun
hebben kostbare geschenken als prijs voor
deze verloting toegezegd. -
Z.Em. Kard. van Rossum deelde aan <e
Stichting incde: dal Hij door deze gilt dc
Katholieken van Nederland hoopte aan te
sporen de K. S. A. te Wijven steunen met
raad, gebed en daad. Bovendien werden er
reeds van vele K. S. A.-vrienden mooie ge
schenken als prijs voor deze verloting ont
vangen.
Maar er is nog meer! Bij liet vaststellen
van dit loterijplau heeft de Stichting bepaald,
dat 50 pet. vat» het bedrag, waarvoor prijzen
worden aangewent? tot het koopen van wer
ken van onze katholieke kunstenaars.
Deze loterij wil dus ook steunen de kath.
kunst en hare beoefenaren en wij vertrou
wen dat de katholieken van Nederland voor
al ook dit werk zullen welen te waardeer®.
De hoofdprijs zal bestaan uit een biblio
theek ter waarde van 1250 guliten.
De gelukkige winnaar kan eventueel ook
op eenige ameublementen of landbouw werk
tuigen aanspraak maken.
De Stichting vertrouwt, dat vooral bet
doei, waartoe deze verloting gehouden wordt,
nj. bet steunen le van het Centraal Bureau
der K. S. A. en 2e de Katli. kunst en hare
beoefenaren, vele ijverige K. S. A.-vrienden
e- toe zal dwingen voor 5 December oen
tantal'loten ten verkoop aan de Stichting
aan te vragen.
Om den verkoop tc ondersteunen, heeft de
bekende leekenaar Antoon Molkenboor oen
schikking der verkoopers en verkoopsters
reclameplaat ontworpen, die wij gra'is Ier be
stellen. Zij, die er eenige van welen te plaat
sen voor winkels, openbare gebouwen e!c.,
kunnen deze bij de bestelling der loten aan
vragen.
Vol vertrouwen heeft de stichting haar
werk aanvaard en duizende ijverige helpers
en helpsters zullen zorgen dat dot vertrou
wen niet beschaamd wordt.
Bestelt loten veel en spoedig!
Het Bestuur der Stichting dankt u bp
voorbaat.
Mr. E. M, Bol.dus, Voorzitter.
A. H. Boekraad, Secretaris.
Joh. L. van Lith, Penningmeester.
Nieuwe Mare 21, Leiden.
DÉ STEMPLICHT.
Men schrijft uit Deventer aan liet „HMd.":
Verschillende personen, onlangs veroor
deeld wegens het feil, dal zij bij de jongste
verkiezing voor Provinciale Staten en Twee
de Kamer niet hebben voldaan aan den wel-
I el ij ken stemplicht, hebben dezer dagen dc
volgende kennisgeving ontvangen:
„Dc ambtenaar van liet Openhaar Ministe
rie bij het kantongerecht tc Deventer geeft
kennis aan (volgt naam van den veroordeel
de) dat bij Koninklijk besluit va» '22 October
no. 51 is goedgevonden kwijt te schelden de
lvrete van l subsidiair 1 dag hechtenis,
waartoe hij (zij) l>ïj vonnis van den kanton
rechter te Deventer van 28 Mei 1923 wegens-
overtreding der Kieswet werd veroordeeld,
blijvende het vonnis overigens in zijn geheel."
De Commissaris der Koningin in Noord-
Holland heeft dc volgende circulaire tot dc
ijurgemeesters gericht:
plijkens door mij ontvangen mededeeiin
gen, verkeeren de voor woonwagens gebe
zigde trekdieren menigmaal in zoodanigen
slechten toestand, dat zij ongeschikt zijn te
achten voor het van hen gevorderde werk.
Nu kan volgens de wet op woonwagens
en woonschepen, bij gebleken slechte be
handeling van trekdieren, zoowel een ge
vraagde vergunning worden geweigerd als
een verleende vergunning worden ingetrok
ken.
Ik verzoek hiermede, b.j het inzenden van
aanvragen om vergunning voor woonwagens,
steeds te berichten, in welken toestand zich
de voor die wagens gebezigde trekdieren
bevinden en of s an den aanvrager mag wor
den verwacht, dat bedoelde "dieren een be
hoorlijke behandeling zutien genieten.
33
Die geboorte vervulde mij zoozeer met
Vreugde, dat ik besloot hiervoor mijn dank
"an God te betuigen door er anderen van
'e doen mededeelen.
Er was een middel om dit te doen. Dat
'vas een fonds te stichten voor' al de kin
deren die, in het arrondissement, waar ik
'voonde, op denzelfden dag geboren waren
a's Maric, mijn dochter.
In overleg met mevrouw de Thonnerieux
bepaalde ik een aanzienlijk bedrag, hetwelk
later, toen door den vroegtijdigen dood
"ujner geliefden ik alleen was gebleven, nog
vermeerderde.
Het bedraagt nu de som vanjr. 4.800.000.
Op de registers van den Bdrgerlijken
Stand van het arrondissement van Parijs
rionden zes kinderen opgegeven, als gebo-
ren op denzelfden dag als mijn dochter.
Dus krijgt ieder hunner een som van
wO.OOÖ francs en moet ik die aan hen uit
betalen op den dag hunner meerderjarig
heid.
XXXI.
Pascal ging steeds verder:
Indien ik vóór den dag hunner meerder
jarigheid kwam te sterven, zou het hun toe
komend erfdeel hun door mijn executeur
worden uitbetaald.
Di{ kapitaal, dat ik niet meer als het
mijne beschouwde, heb ik aan alle kansen
van verlies in. deze Woelige tijden willen
onttrekken en heb het raadzaam geoor
deeld de interest er van op te offeren om
de onschendbaarheid van het kapitaal te
verzekeren. Daartoe heb ik de noodige
maatregelen getroffen.
Pascal hield op. Hij was zenuwachtig ge
worden en z'n hand beefde,
„Lees toch door," zei Jacques voortva
rend, bijna gebiedend.
Pascal nam een glas water en ledigde het
in één teug en hij las weer verder
Een maand na de geboorte van mijn doch
ter, iiet ik de vaders van de zes kinderen
roepen en zonder hun het bedrag te noe
men, gaf ik aan ieder van hen een gouden
gedenkpenning, met opzet voor dat doel
vervaardigd, die zij aan hun kind moesten
gijven, opdat deze op één en twintig jarigen
leeftijd dien penning, hetzij aan mij, hetzij
aan mijn executeur zouden aanbieden.
Die gedenkpenningen dragen op eene zij
de een volgnummer, het jaartal en den da
tum van geboorte, aan dé andere zijde zijn
tc voorzien wederom van het volgnummer
en eenige woorden onder elkaar gegrift."
Jacques Lagarde had de gouden medaille,
die voor hem op tafel lag, in de hand geno
men en bekeek ze aandachtig, terwijl Pas
cal verder las:
Tegen inlevering van die medaille en dc
identiteitstukken, zal elk kind de som,
krachtens mijn testament ontvangen. Indien
ik op dat oogenblik niet meer inleven ben,
heeft mijn executeur de verplichting, de be
langhebbenden bij zich te roepen, hij moet
dc zes medailles nemen en ook die, welke
zich in het koffertje bevindt, waarin mijn
testament ligt en ze volgens nummer naast
elkander leggen. Dan zal hij de drie regels
kunnen lezen, welke door de woorden op
elke medaille worden gevormd.
De volzinnen, door die woorden gevormd,
zullen dan de plaats aanduiden, waar de
vier millioen acht honderd duizend francs
geborgen zijn. In geval bij de onening van
mijn testament, een of meerdere mijner erf
genamen niet meer in leven zijn, zal het deel
of zullen de deelen der overledenen gelij
kelijk tusschen de overlevenden verdeeld
worden.
Indien door het overlijden van een der kin
deren een of meer medailles ontbreken,
zoodat de volzinnen, om de plaats te ont
dekken, waar de som zich bevindt, niet
kunnen gevormd worden, moet mijn notaris,
die tevens mijn executeur is, naar de -yrerk-
zaal van de Nationale Bibliotheek gaan en
daar vragen naar een boek, getiteld: „Het
Roode Testament", gedenkschriften van den
heer dc Laffemas, dienstig voor de geschie
denis van zijn eminentie den kardinaal de
Richelieu, eersten minister van Zijne zeer
Christelijke Majesteit Koning Lodewijk XIII,
gedrukt te Amsterdam, anno Domini 1Ó74
Een geweldige ontroering maakte zich
van Pascal meester.
„Lees door".... sprak Jacques, bijna op
bevelenden toon.
Pascal las verder.
Wanneer hij in hel bezjt van dit boek is,
moet hij op dc twintigste en de drie vol
gende bladzijden de woorden bijeenvoegen,
welke hij er met rooden inkt onderstreept
zal vinden. De volzinnen, door deze woor
den gevormd, zullen dezelfde zün als die,
welke op de medailles gegrift zijn en die
duidelijk de plaats zullen aanwijzen, waar
dc som geborgen is.
„Duivels," riep Jacques, doodsbleek wor
dend, „Je zou haast zeggen, dat 't een
droom is. Die millioenen zijnv oor ons Pas
cal, voor ons alleen! Versta je?"
„Of ik 't versta! Dat boek zal ons pre
cies dc plaats aanwijzen, die aan niemand
anders bekend is,
„We hadden 'zoo uitgerekend," hernam
Jacques, „dat we over ten jaar drie milli
oen rijk zouden zijn, maar nu zijn we over
acht dagen bijna vijf millioen rijk.
Waarom zou ik eigenlijk dokter Thomp
son blijven? Martha Grandchamp behoeft
ons nu tóch niet meer te helpen.
Wc heben dan een inkomen van drie hon
derd duizend francs. Nu kunnen wij waar
achtig nog eerlijk worden, want we zijn
rijk."
„Ja, we zijn rijk, maar iaat -ik nu het
leslarfient ten einde lezen, dan ben ik ten
minste zeker, dat er niets meer in staat,
dat ons zou kunnen schaden."
En hij las kalm verder:
„Ik herhaal nog eens, dat elk kind, dal
zich op den dag zijner meerderjarigheid
met de medaille zal aanmelden, voorzien
moet zijn van de geboorteakte en de iden
titeitsbewijzen.
Op het oogenblik, dat ik dit testament
neerschrijf, zijn al die zes kinderen nog in
leven, hetgeen gebleken is uit onlangs door
mij genomen onderzoekingen.
Ik noem hier hun namen, adressen naar
de volgnummers der medailles. Dank deze
voorzorg, Jial het onderzoek voor mijn exe
cuteur zeer gemakkelijk worden.
No. 1. Graaf Fabien de Chatelux, zoon
van Jan de Chatelux, overleden, en van
Georgine de Graves, Tourmontstraat 19.
No. 2. (D'c medaille, welke nummer 2
draagt, bevindt zich pij mijn testament.)
No. 3. Réné-Didier Lébarre, zoon van Di-
dier Lébarre, advocaat, overleden, en van
Maria Thercsia Fauvel, rue de Cherchen
Midi 52.
No. 4. Amadeus Duverna" zoon van Ni-
coiaas Fulgentius Duvernay, huisschilder en
Celestine Virginie Baudon, Vaugirardstraat
25.
No, 5. Prosper Julius Boulenois. zoon van
Gratianus Boulenois, schrijnwerker en Jo-
hana Dupuis, Minderbroederstraat 17,
No. 6, Martha Emilia Berthier, dochter
van Perine Berthier, wonende te Geneve,
Lausannescheweg 49.
No. 7. Albert Paul Fromenthal. zoon van
Raymond Fromenthal. overleden, Sint Lode-
wijk-tn-'t-Eil and straat 34.
Opgemaakt te Parijs, den twee en twin»
tigsten Mei 1879.
Philip Armand, graaf de Thonnerieux."
„Dat is alies," zei Pascal, het testament
neerleggend.
„Dat verandert volstrekt niets aan onze
kansen".... zei, Jacques. „Wie^ zullen in
plaats van al die menschen erfgenamen zijn?
Als we nu weten, waar uie oude gek van
een graaf z'n geld gestopt heeft, behoeven
we niets anders le doen, dan het te halen.
„Morgen ga ik al naar de Nationale Bi
bliotheek," zei Pascal, het testament in z'n
zak stekend.
Ze stonden op en gingen naar dc slaap
kamer en weldra getuigde een zwaar snor
ken, dat dc twee schurken in diepen slaap
warén. Om negan uur den volgenden morgen
waren zij weer kant en klaar en vroegen
zich af of ze eigenlijk niet gedroomd had
den.
Maar, neen, de bankbiljetten en het tes
tament waren het stoffelijk tegenbewijs,
„Ga je naar de bibliotheek? vroeg Jac
ques aan Pascal.
pX odt vervolgd.)