5$
Voor SchoenenPRESBURG
Dinsdag 11 December 1923
46ste Jaargang No. 14510
De oplossing?
Mededeeling voor
de Hongaarsche kinderen.
n DECEMBER
Hat Kindersuppletieloon.
Chic Goedkoop B
Goed
Giften.
Tr v. I
DIT NUMMER BESTAAT UIT 8 BLADZIJDEN - EERSTE BLAD
STADSNIEUWS.
Het Diaconiehuis.
Lezing met lichtbeelden.
Zeeuwsche bijeenkomst.
Gered.
Een voorstel tot intrekking met
ingang van 1 Januari a.s.
Rijkspostspaarbank.
De Kalender van „Herwonnen
Levenskracht".
Tentoonstelling tot steun aan
Duitschland.
Musikalische Kammerspiele.
St. RaphaëL
Duitsche kinderen.
VAN ONZE RECHTBANK.
kf k|tf' bfrr
Een beivifS
Onze industrie.
Dr. Bakhuizen van den Brink
De abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
Per Kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
Vooruitbetaling3.58
Bureaux: Nassaulaan 49
Haarlem,
.eleloonnummers: 1426, 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
CHE COURANT
E* «Ml
Advertentiën 35 cents per rtge
Bij contract belangrijke korting
Advertentiën tusschen den tekst
als ingezonden mededeeling op de
le Pagina 75 ct.. op andere redac
tiepagina's 60 ct per regel Vraag-
en aanbod-advertentiën 14 regels
60 cent per plaatsing: elke rege,
meer 15 cent bij vooruitbetaling.
In een artikel van zes kolommen lang
heeft de „Nieuwe Eeuw" (R K. linker
vleugel, citeert de N. R. Crt. dit weekblad
steeds!) getracht een oplossing voor de
heerschende moeilijkheden in de R. K.
Staatspartij aan de band te doen.
Wanneer men dit met blijkbare overtui
ging en groote vrijmoedigheid geschreven
betoog leest, komt men onwillekeurig onder
de bekoring van zooveel krachtig streven
naar waarheid en oprechtheid in de poli
tiek en wij zouden het begrijpen, dat menig
een na het lezen van dit artikel verzuchtte:
jammer, dat de schrijver er van niet vier
jaren geleden leider van onzen Algemeenen
Bond en der R. K. Kamerfractie was; voor
de ellende, waarin wij nu verkeeren, zouden
wij zijn gespaard.
We zeggen dit zonder spot of scherts; in
andere woorden n.m. zegt de kroniekschrij
ver van de „Nieuwe Eeuw" hetzelfde, waar
hij verklaart, dat, langs den door hem aan
gegeven weg de Vlootwethistorie en al wat
er aan vast zit, niet zou zijn voorgekomen;
„dat we van alle huidige miserie bevrijd
zouden zijn gebleven."
Die weg, door de „Nieuwe Eeuw" gewild,
ware dan hierop neergekomen, dat bij de
Kamerverkiezingen van 1922 de kiezers zich
aok over de Vlootwet hadden uitgesproken.
£r zouden dan althans, volgens de
„Nieuwe Eeuw" minstens 15 R. K. anti-
Vlootwet-Kamerleden gekozen zijn. Minister
Ruys zou het dan niet gewaagd hebben het
leven van het rechtsche ministerie aan de
Vlootwet te verbinden en.... er zouden
geen ongelukken gebeurd zijn. Maar de in
richting van onze R. K. Staatspartij maakte
een dergelijken eenvoudigen loop van zaken
onmogelijk en dit gemis aan een gewenschte
uitspraak der kiezers vond weer haar oor
zaak in allerlei andere verschijnselen, welke
de redactie uitvoerig uiteenzet en ten slotte
aldus samenvat:
Summa summarum: onze politieke el
lende is hieraan te wijten, dat velen
onder ons geen vertrouwen hebben in de
democratische instellingen, welke zij zelf
hebben helpen verwezenlijken; dat dezen,
in het voorlichten en overtuigen der kie
zers op politiek gebied een hopelooze
'.aak ziende, niettemin toch de uitspraak
dier kiezers ten gunste hunner inzichten
willen doen uitvallen door zich uitslui
tend op Katholiek-godsdienstige motieven
te beroepen; dat zij er voor terugschrik
ken openlijk voor hunne, overigens zeer
goed te verdedigen zienswijze betreffende
de incompetentie der kiezers en het ver
keerde onzer democratische instellingen
uit te komen en dus tegen die instellingen
den strijd aan te binden.
In één woord: onze politieke ellende is
te wijten aan gebrek aan waarheidsliefde,
en aan gemakzucht.
En als wij half December in Utrecht
deze duivels niet uitdrijven door in onze
partij-organisatie de nu eenmaal in onze
partij bestaande tegenstellingen eerlijk
onder de oogen te zien en te erkennen;
dus door waarheidsliefde; door alle
vrees voor zetelverlies en verlies der
volksgunst af te schudden en eerlijk met
open vizier voor ziine staatkundige mee
ningen te strijden; dus door ter-zijde
stelling van de eigenliefde; en door een
krachtige actie ter voorlichting der kie
zers; dus door afschudding der ge
makzucht; dan vreezen wij dat onze
Katholieke Staatspartij nog zeer kwade
dagen tegemoet rfaat.
Dit lijkt inderdaad alles heel kranig, maar
vooral met het oog op de nadere toe
lichting dezer conclusies zouden wij aan
de „Nieuwe Eeuw"-redactie willen vragen,
of het haar ontgaat, dat er in haar redenee
ring toch iets rammelt. Zij bedoelt blijkbaar
dit te zegggen, al zijn haar gedachten fraai
omweven: in de Katholieke Staatspartij zijn
twee soorten elementen, conservatieven en
democraten, die naar buiten een schijneen-
ïeid vormen. De eersten voelen niets voor
algemeen kiesrecht, evenredig kiesrecht,
kiezersvoorlichting, sociale maatregelen,
enz,, maar missen den moed om voor hun
overtuiging uit te komen. Daarom houden
:ij bij de stembus en de voorbereiding der
verkiezingen alle politieke factoren zooveel
mogelijk achterwege en bezweren de kie
zers met godsdienstige motieven, wetend
dan de meest heterogene elementen op de
eene lijst der R. K. Staatspartij te vangen
Wanneer de Algemeene Bond daaraan nu
een einde maakt, door den kiezer op den
troon te verheffen en hem bij de stembus
de richting van het Staatsbeleid te laten
aangeven, dan eerst is de ware democratie
in eere; dan eerst zijn we waar en oprecht
en zijn alle ongelukken uitgesloten.
Wie het daarmee niet eens is, moet het
ronduit zeggen, aldus de „Nieuwe Eeuw";
hij kan dan afgewezen worden, ook al
heeft hij een „overigens zeer goed te ver
dedigen zienswijze!" Onze partij zal dus
haar gezondheid kunnen terugkrijgen door
opzettelijk naar voren te brengen wat ver
deelt; door de dieper liggende godsdienstige
motieven op den achtergrond te dringen en
de minder belangrijke politieke verschilpun
ten en „vrije kwesties" naar voren te schui
ven.
Hef is een meening, al zullen er zijn, die
dit met ons een vreemde soort heelkunde
noemen. Maar laten wij deze operatie eens
als een riskante, maar door levensgevaar
geboden chirurgische behandeling aanvaar
den. 16 er dan waarlijk een goede kans, dat
bereik! wordt, wat de „Nieuwe Eeuw"-re-
dacti .riet zekerheid voorspelt?
Wij doen de redactie van het groene
weekblad zeker geen oneer aan, wanneer
wij veronderstellen, dat zij zich zou scha
ren aan de zijde van hen, die het volste
vertrouwen hebben in wat dan genoemd
wordt onze „democratische instellingen".
Maar dat is niet voldoende en 't is juist zoo
fataal, dat er over de toepassing en de
practische werking dier instellingen zooveel
verschil van meening bestaat. Neem de nu
aan de orde zijnde reorganisatie onzer
partij, welke over eenige dagen in Utrecht
aan de orde komt. De N. E. wil daar de
duivels uitdrijven. Wie wil dat niet? En zie
nu eens de bonte mengeling van voorstel
len, bij het bondsbestuur ingekomen van
allerlei duivelbezweerders, die ieder hun
methode als de juiste aanbevelen. „Maar,
zal de kroniekschrijver der N. E. zeg
gen geen is zoo radicaal als ik. Ik eisch
de volle rechten voor Koning-kiezer op; ik
vraag waarheid en oprechtheid in de poli
tiek."
Maar Is met die twee woorden ook een
bondsreglement samen te stellen? Hebben
wij daaraan een piactischen leiddraad? Ge
steld, wij beproefden eens een reglement
samen te stellen, waardoor formeel de kie
zers (georganiseerde en ongeorganiseerde?)
zelf het politiek advies samen stelden zon
der leiding van boven af (dat is immers het
meest democratische?) heeft de redactie
der N. E. dan wel eens bedacht, welke
daarvan de gevolgen zijn? De minst onge
vaarlijke zijn deze, dat de pastoor of kape
laan des Zondags na de Hoogmis de boe
ren en boerinnen op het platteland bij el
kaar roept en op een schoolbord voortee
kent, hoe zij het uitgebreide stembiljet moe
ten behandelen. Dan zwijgen wij van de
meer gevaarlijke voorlichters! Want voor
lichting is er altijd; komt zij niet van de
officieele politieke leiders, dan komt zij van
oncontroleerbaren kant. En het is juist de
groote massa, welke voorlichting zoekt en
bij de stembus, als getal, den doorslag geeft.
Gaan wij den anderen kant op en laten
wij in kiesvereenigingen afgevaardigden be
noemen om een politiek advies samen te
stellen, dan geeft de massa hoe men het
keere of wende en uit welke groepen men
de afgevaardigden ook kiest practisch
haar invloed uit handen. En dertig, veertig
of honderd menschen stellen lijsten samen
met vijf of zes honderd candidaten, waar
over dan een millioen Roomsche kiezers
moet beslissen. En nu kan men pogen een
stelsel te ontwerpen, dat de grootst moge
lijke bevrediging geeft, of liever, de minst
mogelijke critiek uitlokt, met het enkele
woord „democratisch" is de sleutel niet
gevonden, omdat, hoe verder men tracht
te gaan op dien weg, hoe dichter men bij
het despotisme komt. Dat heeft de sociaal
democratische oartij en haar jonger geslacht,
het communisme, nu toch langzamerhand
wel geleerd.
Nu er, naar aanleiding van de verwerping
der Vlootwet en alles wat daar aan vast zit,
weer veel over democratie en conserva
tisme in onze partij wordt gesproken
heel begrijpelijk; ook wij zelf hebben daar
aan meegedaan nu zouden wij de critici
ten deze wel willen vragen om eens klaar
en duidelijk te zijn en precies te zeggen,
wat zij willen. Het is heel gemakkelijk op
wat mooie woorden van waarheid, oprecht
heid en dergelijke een fraai betoog op te
bouwen met heel veel negatiefs; maar wat
wij nog altijd missen, is naast een bruikbare
definitie van „democratie", welke over tien
jaar niet versleten is, een positieve hand
leiding voor Katholieke democraten. Wan
neer immers naar den wensch der N. E.
onze partij in tweeën uit elkaar valt dan
moeten wij weten, waar we aan toe zijn.
Iedereen immers noemt zich tegenwoordig
democratisch en 't wordt dan toch eens
tijd, dat er schifting komt; want blijkbaar
is er onder onze Katholieke voormannen
heel wat kaf onder het koren. Misschien
kan b.v. de N. E. verklaren hoe aan de
R. K. „Volkskrant" een deel van de re
dactie vóór en een deel tegen de Vlootwet
was. Moet ook hier een scheiding in de
mocraten enwe durven het woord niet
noemen, worden gemaakt.
Nog eens, de scherpzinnige betoogen,
welke de N. E. al sinds maanden aan het
verderf in onze partij heeft gewijd, lokt tot
de bede: geef ons eens een handleiding over
democratie, waardoor het mogelijk wordt in
onze partij alle elementen te toetsen en
uit te drijven: de conservatieven, de kwasi-
democraten, de intellectueelen met een
valsch democratisch etiquet, de arrivisten,
die de „democratie" als politieken ladder
gebruiken enz., opdat wij met 18 karaats
Katholieke democraten eens kunnen trach
ten een nieuwe maatschappij te vormen. De
N. E. kan dan ook op ons rekenen; maar
dan zorge zij eerst, dat wij personen en
zaken kunnen toetsen aan onfeilbare en on
betwistbare Katholiek-democratische be-
ginselenl
Museum van Kunstnijverheid Paviljoen
Dreef De bibliotheek dagelijks geopend
van 912 uur Toegang kosteloos.
Bisschoppelijk Museum Dagelijks, uitge
nomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen, toe
gankelijk.
R. K. Arbeidsbeurs voor mannen Jaco-
bijnestraat 15 Alle werkdagen, voorm.
van 912 uur, n.m van 2—5 uur. Zater
dags alleen van 912 uur.
R.K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
Houtweg 13 Alle werkdagen,, voorm.
van half 11 tot half 12, des nam. van 3
tot 4 en van half 8half 9 uur Tele
foon 2981
R. K. Bevolkingsbureau. Gebouw Sint
Bavo Smedestraat 49 van 810 uur
on Maandag-, Woensdag- en Vrijdag
avond.
R. K. Leeszaal en uitleenbibüotbeek
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
10—12, van 2—5 en van 7—10 uur. b.-
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen. Uitlcenen van boeken
van half 39 uur.
Marihavereeniging Bloemhofstraat 1
Betrekkingbureau voor vrouwen Alle
werkdagen van 1012, van 24 en van
89 uur. Tel. 1671.
Bloemendaal R. K. Leesbibliotheek
Bloemendaalsche weg 48, Dinsdag en
Vrijdag van 24 uur.
Alle Hongaarsche kinderen uit Haarlem
en omstreken, die hun eerste H. Communie
zuilen doen of reeds hebben gedaan, moeten
Woensdagmiddag om twee uur komen in het
St, Rosa Patronaat, Nassaulaan 50, Haarlem,
alwaar een Hongaarsch priester hen zal
voorbereiden cn waarna zij gelegenheid zul
len hebben om te biechten. De pleegouders
worden vriendelijk verzocht hun pleegkin
deren op deze samenkomst attent te maken
en ze er heen te zenden.
Sociëteit St. Bavo. St. Nicolaasfeest Po-
litieagenlenbond 4 uur Moedercur
sus 8 uur L. T. B. 11 uur
Commissie van Beroep 2 uur Hoofd-
Gestuur Volksbond half 8.
Hanzegebouw. Zang Vereeniging „Klein
A Capelle koor 8 uur Haarlemsche
Inkoop Combinatie half 9 Bestuur
Zangvereeniging „Cecilia" half 9,
Gem. Concertzaal. Volks-concert H. O.
V. 8 uur.
j Stadsschouwburg Wilsonsplein Mij. tot
Bevordering der Toonkunst Kamermu-
I ziekavond 8 uur,
Luxor-Theater Groote Houtstraat 139
Biosxoop- en variété-voorstelling.
Atlanta-Bioscoop Zijlstraat Bioscoop
voorstelling.
Het Diaconiehuis van de Ned. Hervormde
Gemeente aan de Jansstraat, ondergaat
een belangrijke verandering en verbetering.
Deze verandering komt hoofdzakelijk neer
op het restaureeren en uitbreiden van de
ziekeninrichting.
Deze inrichting is aangebracht aan de
tuinzijde, waarvan de achterzijde grenst
aan de Korte Wijngaardstraat. Wij willen
hier een korte beschrijving geven van de j
indeeling der appartementen laten volgen, j
Aan de zijde der Wijngaardstraat was
oorspronkelijk slechts één ziekenzaal ge
vestigd, welke nog onvoldoende licht ont
ving, daar de muur, staande aan de Korte
Wijngaardstraat, blind was. Deze zieken
zaal is nu gerestaureerd en nog twee zalen
zijn hiernaast aangebouwd, zoodat thans
een ineenloopend geheel van drie zalen is
verkregen.
De vleugel aan deze zijde bevat verder
aan de straatzijde slaapkamers en zitkamers
voor de dienstdoende zusters en de zoo
genaamde papkeuken.
Aan de tuinzijde allereerst een c onver-
sotiezaal voor hulpbehoevende zieke vrou
wen en daarnaast een zelfde zaal voor
mannen.
Door middel van schuifdeuren kunnen
deze zalen gecombineerd worden, wat ge
makkelijk is in geval een of andere om
standigheid (bijv. wanneer een spreker
komt) deze combinatie eisoht. Vierder be
vinden zich aan deze zijde, een badkamer,
waschgelegenheden en toiletten voor de
mannen en de vrouwen.
In de vroeger „galerij", de uiterste hoek
worden 3 isoleervertrekken voor ernstige
patiënten, een badkamer en een dokters
kamer ingericht.
Dit ge heel e complex wordt door een
gang, die een lengte heeft van 30 Meter en
een breedte van 2 Meter heeft met het
hoofdgebouw verbonden.
In dit verbindingsgedeelte waren vroeger
kamertjes gevestigd voor zusters, zoodat
men altijd genoodzaakt was de zieken
inrichting te bereiken door den tuin.
De verbouwing en installatie zal waar
schijnlijk einde Januari 1924 gereed zijn.
Het werk geschiedt onder architectuur van
den heer C. van Munik. Aanneemster is
de firma B. Hagen.
Deze verbouwing beloopt zooals te
begrijpen is, belangrijke sommen. Nog een
kapitaal van ongeveer 30 mille zal benoo-
digd zijn. Daar hievoor echter geen vol
doende gelden aanwezig zijn, heeft het
college van regenten besloten in Januari
1924 in eenige zalen van het gebouw voor
dit doel een groote bazaar te organiseeren.
In het gebouw „St. Bavo'. is voor de afd
Haarlem en Omstreken der Nederl. Montes-
sori-Vereeniging door den heer Portielje,
inspecteur van Artis te Amsterdam, een
lezing met lichtbeelden gehouden.
Te acht uur opende de heer Portielje
den avond met de aanwezigen welkom te
heeten, waarna hij mededeelde, dat hij voor
de pauze slechts lichtbeelden van roof
dieren en na de pauze van hoefdieren zou
vertoonen.
Spr. hield daarna een prettig te volgen
rede, waarin hij de verkeerde denkbeelden,
die de meeste mensehen van dieren hebben,
besprak en weerlegde.
Spr. besprak het nut der roofdieren, die
de zwakke dier enopruimen, wat den vee
stapel ten goede komt. Spr. merkte nog op,
dat de boeken van Curwood en London er
toe bijdroegen de menschen een heel ver
keerden kijk op het gevoelsleven van de
dieren te geven. De beesten worden in die
boeken veel te veel behandeld air dieren
met menschelijke gedachten en gevoelens,
terwijl er tusschen den mensch en het
dichtst bij deze slaande dier, den gorilla,
nog zoon geweldig verschil bestaat in
hun resp, hersenmassavolumen. Het dier
vormt niet, zooals wij, een klaar begrip
van de dingen. Het merkt Jets op en ont
houdt hei, maar het begrijpen doet het
meestal niet.
Met vele aantrekkelijke voorbeelden
luisterde spr. zijn rede op, terwijl de licht
beelden door hunne helderheid er zeer
toe bijdroegen, het gesproken woord te
verduidelijken.
Maandagavond hield de Zeeuwsche Ver
eeniging „Zeeland" te Haarlem, een leden
bijeenkomst in het gebouw Olympia aan den
Kinderhuissingel.
De voorzitter, de heer J. C. Hevblom,
opende met een kort welkomswoord de ver
gadering, waarna door alle aanwezigen
staande het Zeeuwsche volkslied uit volle
borst werd gezongen.
Mevr. J. M. H. van Loon-van den Berge
hield vervolgens een zeer onderhoudende
causerie over Walcheren en de schrijvers
van Walchersche novellen. Spr. deelde mede
dat op het eind van de maand Januari een
lezing zal worden gehouden door den heer
Mr. Dr. Witteveen en medio Februari we
derom een bijeenkomst zal worden georgani
seerd.
Verder voerde spr. alle aanwezigen in den
geest mede op een rijtoer door Walcheren,
waarbij verschillende plaatsen uitvoerig wer
den besproken, o.a. Vlissingen, Middelburg,
West Capelle en Veere. Spr. weidde uit over
de schoonheid van die plaatsen, alsmede
over de typische oer-oude gebruiken, welke
aldaar nog heerschen en daarom juist door
de Zeeuwen nimmer kunnen vergeten wor
den.
„Twee Teikeniengetjes mit de penne",
„Acbram" en „Mooi-weêrsdagen" van Heins,
werden door spr. op zeer verdienstelijke wij
ze voorgedragen en oogstte evenals de cau
serie, veel bijval.
Een min of meer dramatische schets „Ge
vonden en verloren", van H. E. Beunke,
werd door Mevr. van Loon, op een uitmun
tende wijze vertolkt.
Na de pauze werd wederom door alle aan
wezigen een lied tfezonrfen, en wel het
Zeeuwsch-VIaamsche Volkslied, dat vooral
door zijn montere wijs zeer goed klonk. De
laatste voordracht „Oe Piet an z'n tweede
vrouwe kwam", van H. E. Beunke, viel ook
zeer in den smaak van de aanwezigen. Me
vrouw van Loon werd ook hiervoor een
dankbaar applaus gebracht.
Alles bij elkaar genomen kunnen wij zeker
er op wijzen dat ook deze avond, die druk
bezocht was, tot een waar succes is gewor
den voor de Vereeniging „Zeeland" in
Haarlem.
Maandagmorgen 10 uur is de 6-jarige C.
D. bij ongeluk in het water van den Heeren-
singel gevallen.
Toevallig liep juist de vader van den jon
gen jongen aan den overkant, en zag het
ongeluk gebeuren. Hij begaf zich onmiddellijk
gekleed te water en mocht er gelukkig in
slagen het ventje te redden. Het had geen
letsel bekomen.
I
GROOTE HOUTSTRAAT 88
Door de raadsleden mr. M. Slingenberg,
G, Wolzak Hz., Louis J. C. Poppe, P. J. Wil-
lekes Macdonald-Reijnvaan en J. Miezérus,
dus niet door B. en W„ zooals een blad abu
sievelijk vermeldde, is een voorstel ingediend
bij den gemeenteraad, om:
I. Met ingang van 1 Januari 1924 ia te
trekken het besluit tot toekenning van kin-
der-suppletie-loon, zooals dat is vastgesteld
in de vergadering van 13 Augustus 1919;
II, Te bepalen, dat uitbetaling van het
bedrag, hetwelk op 31 December 1923 aan
kinder-suppletie-loon wordt genoten, wordt
bestendigd, met dien verstande, dat het, zoo
dra een kind den leeftijd van 18 jaren be
reikt, wordt verminderd met het bedrag het
welk voor dat kind genoten wordt.
Reeds gisteren vermeldden we een en
ander.
Opgave, uitsluitend betreffende het post
kantoor Haarlem en zijne bij- cn hulppost
kantoren in de maand November 1923.
Aan bovengenoemde kantoren werd, in
den loop der maand, op spaarbankboekjes
ingelegd 211.119,92 en terugbetaald
218.268.98. Derhalve minder ingelegd dan
terugbetaald 7148.97. Het aantal nieuw
uitgegeven spaarbankboekjes bedroeg 182.
Door tusschenkomst dezer kantoren werd
ter directie op staatsschuldboekjes ingeschre.
ven nominaal 3350 en afgeschreven ƒ11.950.
Derhalve minder in- dan afgeschreven ƒ8600.
Het aantal nieuw uitgegeven staatsschuld
boekjes bedroeg 2.
Hieronder 162 formulieren ad 1in
spaarbankzegels van 5 cent en 706 forumlie
ren ad 1.in spaarbankzegels van 1 cent
(Schoolsparen).
Inzameling van den Kring Haarlem van het
R. K. Huisvestings-Comité.
Vorig saldo 6740.48
Van Pastoor Saulenn, Giften der
Parochianen Haarlemmerliede-
Spaarnwoude 364.
Gift van den Kath. Kring Spaam-
dam 25.
Totaal 7129.48
Talrijke zendingen levensmiddelen en
kleeren zijn, onder de hartelijkste dankzeg
ging aan de edele gevers, ontvangen, zoo
dat heden zijn verzonden naar 's-Hertogen-
bosch en vérder naar Rijnland en andere
plaatsen in Duitschland:
2 groote kisten kleeding en schoenen,
2 groote kisten levensmiddelen.
Verder: 9 zakken tarwe, 2 zakken erwten,
1 zak boonen, 1 zak kool, 24 zakken aard
appelen.
„Herwonnen Levenskracht" geeft voor 1924
een fraaien kalender uit. De opvalling van toe-
kening is zeer modern en bijzonder fraai. Uil
den aard der zaak is de kalender verlucht
met foto's van het sanatorium van „H. L.'':
..Berg-en-Bosch", nabij Apeldoorn. Verschil
lende kiekjes zijn het, die een zeer goed in-
zichfc geven in het leven op „Berg-en-Bosch".
De kalender is werkelijk een sieraad voor ka
mer en kantoor. De prijs is niet hoog en voor
het luttele bedrag verzekert men zioh van een
praclischen, franien kaénder, terwijl men het
goedé werk van „Herwonnen Levenskracht"
daadwerkelijk steunt.
In het Vereenigingslokaal van het gebouw
der Ned. Protestantenbond op den Bronstee-
weg bij de Koediefslaan le Heemstede, zijn
de prijzen tentoongesteld, voor de loten ten
bate van noodlijdend Duitschland.
De prachtige prijzen beslaan uil schilde
rijen; leékeningénbeeldhouwwerk etsen,
houtsneden, boeken en kunstnijverheidsvoort-
brengseten, zijn voor deze loterij beschikbaar
gete'd.
Loten a f 1 per stuk zijn verkrijgbaar bij
de heeren A. Pieek, Nicola as Beetspleim 4: J.
WesseHttg. Nic. Beetsstraat 3; en Jan Wieg
man. Nic. Beetssfraat 5.
Voor oen tamelijk bezette zaal had giste
renavond in den Stadsschouwburg de af-
scheidsvnorsteiling plaats der Musikalische
K a min er spiele.
Opgevoerd werden een drietal komische
opera's: Der Dichter, Das Engagement, Die
Weinprobe.
Van deze drie was „Das Engagement" ver
uit het beste, zoowel wat betreft het gege-
\ene als de uitvoering. Van alle drie geld!,
dat het gegevcne tamelijk simpel is, vooral
„Die Weinprobe", Nu is dat op zich zelf niet
zoo heel erg, wanneer dan voor het overige
het stuk gered wordt door fijne geestigheden,
uitmuntend spel of zooals voor de onderhavi
ge stukjes had kunnen gelden door vocale
vertolking.
Max Men sing, die over een gaaf geluid be
schikt en daarnaast goed acteur is, voldeed
ons wel het best.
In „Das Engagement" gaven Max Mensing
"ii Claire Jache uitmuntend samenspel cn
vooral samenzang, daar waar de intrigue of
liever het „Betrug'" in vollen gang is en
Haunchen als des zangers vrouw, verborgen
achter het afhangende tafelkleed, een kluch
tige en welgeslaagde opvatting van haar rol
le zien geeft.
Herhert Neustadt, die ons in Der Dichter"
een tikje overdreven leek, beviel ons beter in
„Das Engagement'' en was het best n ..Die
Weinprobe". waar in het sobere interieur van
de erftante een „liefde op liet eerste gezicht
ontstaat", ten koste var. den neef. die zijn
erfenis bedreigd ziet.
Men gaat heen met het idee. dat men niet
onaangenaam zijn tijd heeft doorgebracht.
Maar waar deze komische opera's alle diepte
missen en in geenerled opzicht den toeschou
wer vermogen te ontroeren, neemt men er
weinig van mee. Hoogstens een aangename
indruk, die spoedig vervaagt.
De 8ste. vakaideeling (Tram) hield op
9 December j.l. een gewestelijke vergadering
te Breda.
Aanwezig hert voltallig bestuur, de heer
Horvers, vrijgestelde en afgevaardigden van
twintig afdcelingen.
De voorzitter, de heer Geers. opent de
vergadering met den christelijken groet,
heet de aanwezige afgevaardigden welkom,
en in het bijzonder den voorzitter van de
afdeebng Breda. Hij spreekt zijn genoegen
uit over de flinke opkomst in het oog
houdende de groote kosten, waarmee het
zenden van afgevaardigden gepaard gaat.
Hij spreekt zijn afkeuring uit over het
plaatsen van het caricatuur van onzen
Hoogeerw., Heer Donders, redacteur van
„Rechte Spoor', in het weekblad der N. V„
maar hoopt, dat dit een spoorslag mag
wezen, voor de lauwe Katholieken om zich
samen te trekken om de banieren van
St. Raphaël.
De notulen worden met een kleine wijzi
ging goedgekeurd.
Na het voorlezen der ingekomen stukken,
had de herkiezing plaats van den voor
zitter en twe bestuursleden. Er waren geen
namen van candidaten ingediend, zoodat de
voorzitter terecht kon opmerken, dat daar
mede voldoende aangetoond was, dat ver
trouwen in de leiding gesteld werd.
De heer Horvers bespreekt ia bijzonder
heden de toestanden der verschillende
Tramweg-maatschappijen en de moeilijk
heden, waarmede het hoofdbestuur te
kampen heeft, niet alleen door anderen,
maar ook door eigen leden, die door ver
keerde opgaven, moeilijkheden veroorzaken.
Hij besprak de R. D. V. en pensioenrege
lingen der verschillende Trammaatschappijen
welke een chaotisch beeld vertoonen, méde
door de noodlijdendheid van verschillende
maatschappijen, maar ook door het niet
krachtig genoeg Vgriipen van hooger
hand. Toch verwacht hij nog na Jan. 1924
verbetering of ten minste doorzetting van
de pensioenregelingen.
Bij de rondvraag gaven zich op de afd.:
Nijmegen, Blerik, Eindhoven, Vechel en
Bergen-op-Zoom. wellis door den heer
Horvers werden beantwoord.
De voorzitter spreekt bij de sluiting zijn
vertrouwen uit voor de toekomst en sluit
deze goed geslaagde vergadering met het
gebed.
Uit den Kreiz-Neuss zijn gisteren 40 Duit
sche kinderen ter verpleging in Haarlem
aangekomen,
Diefstal met geweldpleging.
De thans gedetineerde C. B. uit Beverwijk,
heeft in den nacht van 1 op 2 November in
gebroken bij zijn buurvrouw, de wed. H. In
de gang haalde hij een beursje en een porte-
monnaie uit daar hangende mantels en stak
het geld bij zich.
Op dat o ogenblik kwam de zoon des huizes
thuis cn dc indringer verborg zich en hield
zich schuil, tot ook de zoon naar bed was go-
gaan. De andere familieleden lagen reeds
eenigen tijd ter ruste.
Toen ging hij naar boven. De wed. H., had
echler al eenigen tijd rumoer in huis gehoord
en loen zij een lucifer hoorde ontsteken en
het licht zag, stond zij op, ging in de richting
van het licht en vroeg aan den man, die voor
haar stond: „Wat moet jij hier doen?" Als
antwoord kreeg zij een klap in hel gezicht.
Zij riep toen „moord", waarop haar zoon
haar ter hulp snelde. Een hevige worsteling
ontstond met den indringer, die inmiddels
door oen der dochters des huizes, die met een
zaklantaarn het tooneel verlichtte, her
kend werd. De zoon des huizes en de inbre
ker rolden ten slotte samen de trap af en dc
laatste werd de deur uitgesmeten. Hij had
echter vóór de vechtpartij nog gezegd: .Ik
ben dronken, maak er niks van."
Op het lawaai kwam de buurman, de va
der van den indringer, vragenwat er aan de
hand was. Bek!, zeide zich niets van liet ge
val te herinneren. Hij wist er absoluut niets
meer van. want hij was dronken geweest!
De verschillende getuigen, de vier leden
van liet huisgezin H., vertelden, hoe dc zaak
zich had toegedragen.
Bekt. bleef echter bij zijn bewering, zioh
niets van het geval te herinneren, wat den
president eens de opmerking pntio'ktc: „Ge
lukkig da! de getuige het nog weel."
De Officier van Justitie ach'te hel ien laste
gelegde alleszins bewezen en noemde hei ver
grijp zeer ernstig. Daarom meende spr. een
zware straf te moeten eisehen, ook al is bek!,
nog nooii veroordeeld geweest, hij slaat niet
zeer gunstig bekend.
Spr. eisch le een jaar gevangenisstraf met
aftrek van dc preventieve hechtenis.
De verdediger, mr. Theijse, pleitte clemen
tie.
Uitspraak Donderdag 20 December.
Her is B. en W. van Bloemendaal geble
ken, zoo zeggen zij in een Raadsstuk, dat in
tal van woningen, welke met steun van Rijk
en Gemeente zijn gebouwd, meer personen
gehuisvest zijn dan eigenlijk wenschelijk is
in het belang der volkshuisvesting.
B. en W. hebben op het oog kamerbewo
ners en kostgangers, die in vele gevallen van
elders komen en in deze gemeente geen
woonplaats behoeven te hebben, noch hier
werkgaam zijn.
Zulk een overbevolking brengt vaak me
de. dat de huurders met hun gezinsleden
zich met woon- en slaapgelegenheid moeten
behelpen op een manier, die niet door den
beugel kan en met den bouw van woningen
met steun van de Overheid heeft men juist
beoogd, dergelijke toestanden uit den weg te
ruimen, kortom werkzaam te zijn in het be
lang van verbetering der volkshuisvesting.
Daarom stellen B. en W. voor artikel 5 der
Woningbouwverordening aan te vullen met
de bepaling, dat het verboden is, behoudens
goedkeuring van B. en W., om de met steun
van Rijk en Gemeente gebouwde woningen
geheel of gedeeltelijk in onderhuur af te staan
of personen, die niet tot het gezin van de(n)
huurder(ster) behooren. bij zich te doen in
wonen.
Er valt tegen de redeneering van B. en W,
wel weinig in te brengen. De woningen wor
den gebouwd om betere woontoestanden te
verkrijgen en dus dienen die voordeelen niet
te niet te worden gedaan door overbevolking
der huizen.
Prachtig, in theorie En worden deze bt
palingen door den Raad goedgekeurd, dan
zullen B. en W. zeker in de gelegenheid zijn,
uitwassen uit te snijden.
Maar, practisch zit de zaak zoo, dat de met
de met steun van Rijk en Gemeente gebouw
de woningen veel te duur zijn, de financieele
draagkracht van wat men noemt „arbeiders"
(en voor hen zijn toch de arbeiderswoningen
gebouwd, niet waar?) ver te boven gaat en
deze gedwongen zijn, willen zij niet dak
loos komen te staan door onderhuur te
trachten aan de benoodigde huishuur te ko
men.
De door B. en W. van Bloemendaal ge
wraakte overbevolking van huizen is het
noodwendig en betreurenswaardig gevolg van
de hooge woninghuren.
Wij hebben reeds eenige jaren geleden op
dit gevaar gewezen.
De maatregelen, door B. en W. van Bloe
mendaal vastgesteld, zullen niet afdoende zijn.
In Haarlem heeft men, meenen wij; dezelfde
bepalingen, maar voor verschillende woning-
bouwvereenigingen moeten wel afwijkingen
daarvan worcien geduld, omdat de bewoners
anders niet aan de huur kunnen komen, de
woningen leeg blijven staan en in dat geval de
vereenigingen failliet gaan.
Het eenige juiste is, dat 't Rijk en de Ge
meente op de gebouwde huizen eenvoudig
een deel bouwkosten afschrijft en dit als ver
lies neemt. Dan pas zal het mogelijk zijn die
huren te brengen op een prijs, die kan wor
den opgebracht en onder het bereik ligt van
die huurders, waarvoor de huizen zijn be
stemd.
Is dat eenmaal gebeurd, dan zal het euvel
van onderverhuren verdwijnen, want nie
mand, dunkt ons deelt voor zijn plezier
zijn huis,wat voor hem en zijn gezin al niet
te groot is, met een ander.
Barometerstand 11 uur v.m.: 771. Stilstand.
OPGAVE VAN:
J. J. WEBER ZOON
Opticiens Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem
B. en \Y. van Haarlem,
doen tc weten, dat van heden op aUc werk
dagen van des voormiddags 9 tol des namid
dags 2 uur, tot 24 December e.k., 's voor»
middags te kwart vóór 12 uur ten gemeenle-
secrclaric (7e Afdeeling) ter inzage is nedorge-
logd liet ingekomen verzoekschrift met de bij
lagen van de Burgerlijke Maatschap C. Schra-
verus, H. Wijsman en H. C. Franse om ver
gunning lot oprichting van een inrichting tot
het slijpen, polijsten en vernikkelen van me
talen voorwerpen m hot nercee! staande aan
de Lange Roogaardslraat No. 8
In den ouderdom van 65 jaar is alhier ter
stede overleden de heer C. J. Bakhuizen van
den Brink, een bekend geneesheer, die lange
jaren in Gelderland en Noord-Brabant de
praelijk heeft uitgeoefend, doch haar om ge
zondheidsredenen moest opgeven. Dr. Bakhui
zen ran den Brink werd geacht door allen, die
hem kenden.
