|r
AATSTE NIEUWS
GEMENGD NIEUWS
VERKEER EN POSTERIJEN.
ORDE EN ARBEID.
KUNST EN KENNIS.
BINNENLANDSGN NIEUWS
Werktijdverlenging voor Brood,
bakkerijen,
KERK EN SCHOOL
LEGER EN VLOOT.
120 PERSONEN OP WACHTGELD.
NARKTNIEUWS.
fctff „vauomze
A>~/ Hdraaoi-ooze telefoon
New York nog steeds de Quarantainebepa
lingen op Ellis-eiland toepassen, geven voort
durend weer aanstoot, vooral in Engeland.
Thans is het het overlijden van de 33-jarige
mrs. Bert Dodge, de vrouw van een metselaar
uit Liverpool, dat in de Engelsche pers ver
ontwaardig ng wekt. Mrs. Bert Dodge kwam
Maandag van de vorige week aan boord van
het Cunard-stoomschip „Samaria" aan en
daar de Britsche emigrantenquota reeds over
schreden was, werd haar toegang geweigerd,
ofschoon bekend was dat haar man in Boston
woonde, waar hij zijn vrouw verwachtte en
feestelijke plannen had gemaakt voor haar
ontvangst.
Toen Dodge vernam dat zijn vrouw op
Ellis-eiland was aangehouden, vertrok hij
daarheen en vond haar stervende. De dood
is het gevolg van een longontsteking, die
Bert Dodge had opgedaan toen zij in het
gure weer wachtend was op toelating tot het
land. Het geval is des te tragischer, omdat de
overledene een baby achterlaat, voor wier
leven men ook een oogenblik bevreesd is
geweest, omdat zij bronchitis had opgedaan.
Aanvankelijk weigerden de immigratie
autoriteiten den vader toe te staan, het kind
mede te nemen. De tusschenkomst van den
Britschen consul-generaal was noodig om
de autoriteiten te vermurwen.
Het schijnt intusschen dat mrs. Bert
Dodge de reis heeft gedaan, nadat de ambte
naren der Cunardlijn te Liverpool haar de
verzekering hadden gegeven, dat zij in de
Vereenigde Staten zou worden toegelaten
voor een bezoek van zes maanden.
Naar aanleiding van vertoogen van den
Britschen consul-generaal en van den echt
genoot zal een ernstig onderzoek naar de
zaak worden ingesteld.
en de aankomst op 15 Mei, zóó tijdig te Roo
sendaal, dat ieder nog zijne woonplaats kan
bereiken.
Ook niet-leden kunnen aan de reis deel
nemen.
Nadere inlichtingen zijn te verkrijgen bij
het R.-K. Reisbureau van de Federatie
bovengenoemd, 2e Louise de Colignystraat
55, Den Haag.
DE POSTCHèQUE- EN GIRODIENST.
Het Volk meldt:
Naar wij vernemen heeft de postchique- en
girodienst op dit oogenblik nog geen zeker
heid, dat hij erin zal kunnen slagen, vóór
Kerstmis een deel der overzichten van de
saldi aan de rekeninghouders te doen toe
komen, hoewel de dienst zijn pogingen om
daartoe te geraken voortzet.
MUSEUM KERKELIJKE KUNST.
Men meldt, dat er te Roermond plannen
bestaan tot het stichten van een Museum
voor kerkelijke kunst.
riE GEHUWDE AMBTENARESSEN.
Het ontwerp K. B. goedgekeurd.
Advies voor een wachtgeldregeling.
Naar de Tel. verneemt, is in de Dinsdag
(ehouden vergadering van de Centrale Cotn-
oissie voor Georganiseerd Overleg in amb
tenarenzaken op voorstel van de Alg. R.-K.
Ambtenarenvereeniging met 8 tegen 4 stem
men besloten, aan de regeering te advisee-
ren aan d« afgekeurde afvloeiingsregeling
toe te voegen: „de gehuwde ambtenares,
wier man kostwinner is."
Voorts werd met 8 tegen 4 st, het reeds
door ons vermelde ontwerp K. B. goedge
keurd.
Wij laten dit nog eens In zijn geheel vol
gen:
Art. 1. Vrouwelijke rijksambtenaren, die
in bet huwelijk treden, worden met in
gang van den dag van haar huwelijk eer
vol uit 's lands dienst ontslagen.
Art. 2. De in artikel 1 gestelde regel
lijdt uitzondering:
a. Wanneer de vrouw den 45-jarjgen
leeftijd heeft vervuld:
b. wanneer ambtelijke werkzaamheden
kunnen worden verricht in de echtelijke
woning of in een - lokaliteit, welke bin
nenshuis gemeenschap beeft met die wo
ning;
c. Wanneer dit door ons uit hoofde van
de omstandigheid, dat bet ambt als een
bijbetrekking kan worden waargenomen,
hetzij voor een speciaal geval, betzij voor
een bepaalde categorie van ambten,
wordt bepaald.
Onder 2b. vallen ook de kantoorhoudsters
[brievengaarslers bij P. en T.j. De datum
van invoering van het K.B. kan niet met ze
kerheid worden medegedeeld.
Men vermoedt, dat bet niet voor 1 Ja
nuari 1924 in bet staatsblad zal kunnen ver
schijnen.
De tegenstemmers (Boogere Centrale, Fe
deratie, A C. 0. P. en C. N. 0. P.) zullen
een minderlieidsnota indienen.
Nog kan worden medegedeeld, dat een
voorstel om alle gehuwde vrouwen onder
groep b der wachtgeldregeling te doen val
len, met 7 tegen 5 stemmen werd verworpen.
Tevens werd met algemeene stemmen be-
jloten de regeering te adviseeren de voor
alle ambtenaren geldende wachtgeldregeling
ook op de gehuwde ambtenares te blijven
toepassen.
LOONSVERLAGING SPOORWEG
PERSONEEL.
Omtrent de Zaterdag j.l. gevoerde bespre
king tusschen de directie der Ned. Spoor
wegen en de vertegenwoordigers der per-
soneelorganisaties deelt men aan het iibl.
mede, dat volgens de directie op de volgen
de middelen bezuiniging mogelijk was, bet
geen op de 10 pCt. verlaging in mindering
zou worden gebracht.
"ULDEBLIJK AAN EEN COMMISSARIS
DER KONINGIN.
In de Dinsdag gehouden zitting der Prov.
Staten van Utrecht, bood de heer Van An-
del, lid van Ged. Staten, namens de Pro
vinciale Stalen aan dei\ heermaanden com
missaris der Koningin, mr. dr. F. A. C. graaf
Van Lijnden van Sandenburg, een zilveren
presenteerblad aan. Mevrouw Van Lijnden
van Sandenburg, die met haar beide doch
ters deze huldiging bijwoonde, werd door
het lid mej, Hoithaus met bloemen verwel
komd.
REIS NAAR ROME 1924.
Zooals indertijd reeds werd medegedeeld,
zal, ingevolge verzoek van verschillende zij
den, de Federatie der Dioc. R.-K. Volks- en
Werkliedenbonden in het voorjaar, bij vol
doende deelname, weder eene reis organi-
seeren naar Rome.
In afwijking van het oorspronkelijk plan,
zal de reis 14 dagen duren en wel van 2 tot
en met 15 Mei a s. Daardoor zal één dag in
Florenco, na Rome verreweg de meest in
teressante stad van Italië, kunnen worden
doorgebracht, van Zwitserland wat meer wor
den gezien en kan bet verblijf te Rome min
der vermoeiend zijn.
De reis zal zoo worden georganiseerd, dat
gelegenheid bestaat om Lucern met om
streken (zoowat 't mooiste deel van van
Zwitserland) te zien, de schitterende boot
tocht van Lucern naar Fluëln over het Vier-
ivaldslallermeer zal in het piaa worden op
genomen, iangs de indrukwekkende St.
Gothardbaan zal de weg worden vervolgd
naar Milaan en via Genua naar Rome. waar
5 dag^n zal worden verbleven.
De terugreis zal plaats hebben over FIo
rence en langs 'n andere streek van Zwitser
land, kortom, 't zal eene schitterende reii
worden. Bovendien zijn de deelnemers ver-
zekerd van een audiëntie bij Z. H. den Paus,
't glanspunt van eene Roomsche reis, on
danks al hare schoonheid.
Het vertrek zal eventueel plaats hebben
van Roosendaal in den namiddag van 2 Mei
Verkoop en aflevering van brood.
De Minister van A. H. en N. heeft ver
gund
A. dat in broodbakkerijen in alle gemeenten
des Rijks
I. door hoofden of bestuurders en bakkers
gezellen, in afwijking van het bepaalde bij art.
35, tweede lid, der Arbeidswet 1918, arbeid
wordt verricht le. op Zaterdag, 22 Decem
ber 1923, tot 10 uur des namiddags 2e. op
Maandag, 24 December 1923, van midder
nacht tot middernacht3e. op Donderdag,
27 December 1923, van af 2 uur des voor
middags en, voor ovens, van af 12 uur mid
dernacht, 4e. op Maandag, 31 December 1923
tusschen 4 en 6 uur des voormiddags, of,
wanneer ingevolge het bepaalde bij art. 35,
tweede lid, onder e of f, der Arbeidswet 1919,
om 5 uur des voormiddags met den bakkers-
arbeid mag worden aangevangen tusschen
3 en 5 uur des voormiddags. Bovendien mag
voor zoover betreft broodbakkerijen, aan
welke eene vergunning, als bedoeld in art.
37, eerste lid, der Arbeidswet 1919, is ver
leend op dien dag gedurende 2 uren vóór
het tijdstip, waarop alsdan de bakkèrsarbeid
mag aanvangen, arbeid, bestaande in 't ge
reedmaken van deeg en ovens, worden ver
richt
II, de werktijd van bakkersgezellen, in
afwijking van het bepaalde bij art. 40, eerste
lid der Arbeidswet 1919, op Zaterdag 22,
Maandag'24 en Maandag 31 December 1923
met ten hoogste twee uren wordt verlengd,
mits, wat laatstgenoemden datum betreft,
alsdan geen gebruik wordt gemaakt van het'
bepaalde in art. 35, tweede lid, onder b, der
Arbeidswet 1919
een en ander onder voorwaarde, datin
ondernemingen, waar van deze vergunning
gebruik wordt gemaakt, op Dinsdag 25 en
Woensdag 26 December 1923 en op Dinsdag
I Januari 1924 geen arbeid wordt verricht
B. hoofden of bestuurders van broodbakke
rijen er aan te herinneren, datlo. zoolang
van deze vergunning gebruik wordt ge
maakt, overeenkomstig het bepaalde bij art.
10, derde lid, van het Rusttijden en Arbeids-
lijstenbesluit voor fabrieken of werkplaatsen
1923, uit een naast de arbeidslijst opgehangen
geschrift op duidelijke wijze moest blijken,
hoe de werkuren over de verschillende da
gen der week worden verdeeld 2o. dat op
24, 27 en 31 December 1923 gebruik kan
worden gemaakt van het bepaalde in art. 35,
tweede lid, onder b. der Arbeidswet 1919,
in welk geval de arbeidstijd der bakkersge
zellen op 27 en 31 December ten hoogste
II uren en op 24 December ten hoogste 13
uren mag bedragen.
Voorts heeft de Minister aan hoofden of be
stuurders van broodbakkerijen inalle gemeen
ten des Rijks vergund, dat, in afwijking van
het bepaalde bij art. 35, zesde lid, der Ar
beidswet 1919, op Maandag 24. Donderdag
27 en Maandag 31 December van den vorigen
dag gebakken of opgewarmd is
a. van half 8 des voormiddags af uit het
gebouw met aanhoorigheden, waarin zich de
broodbakkerij bevindt, wordt vervoerd
b. van 8 uur des voormiddags af wordt
verkocht of afgeleverd.
DE LOONSVERLAGING BIJ DE NED.
SPOORWEGEN.
Samenwerking der organisaties.
Naar de Msb. verneemt, is door den Bond
van Ambtenaren bij de Nederlandsche Spoor
wegen (B. A. N.S.) aan de organisaties van
Spoorwegpersoneel een verzoek gericht om
een conferentie bij. te wonen, waarin over sa
menwerking ten aanzien van de door de
Directie voorgestelde maatregelen, gesproken
zou kunnen worden.
Zoowel de R. K. Bond van Spoorweg
personeel „St. Raphael" als de Protestantsch-
Christelijke Bond zijn bereid aan deze sa-
menspreking deel te nemen.
DE UITSLUITING IN DE TEXTIEL
INDUSTRIE.
Cursussen voor uitgestotenen.
Men meldt uit Enschedé
Ten behoeve van de uitgesloten textiel
arbeiders zijn door de afd. Enschede van den
Bond van Ned. Onderwijzers, cursussen op
gericht, waar les gegeven wordt in de Ned.
Taal en lezen, Duitsch, rekenen, staatsin
richting en aardrijkskunde. De gisteren ge
opende cursus in Ned. taal telde 55 deelne
mers. De andere cursussen zullen deze week
aanvangen.
Door de bestuursvergadering van het A. C.
O. P. afd. Enschede, waarbij zijn aangeslo
ten de Bond van Ned. Onderwijzers, Werk
lied n in Openbare diensten en Bedrijven e
den Centralen Nederl. Ambtenaarsbond, is
besloten den leden te adviseeren 3% van hun
week of maandloon te teekenen op de lijsten
van het N. V. V., voor de uitgesloten textiel
arbeiders
ARBEIDSREGELING BAKKERSBEDRIJF.
Blijkens een bij de hoofdbesturen van
den R. K., Chr. en Neutrale gezellen-orga
nisaties van de Wergevers-vereenigingen,
ontvangen schrijven, hebben de werkgevers
organisaties te Rotterdam en 's-Gravenhage
besloten te voldoen aan het door deze ar
beidersorganisaties gedane voorstel, de be
staande arbeidsregeling voor den tijd van
drie maanden te verlengen.
PATER G. A. VAN TOOREN.
Den 2en Kerstdag herdenkt in onze kolonie
Suriname de WelEerw. pater G. A. van
Tooren van de Congregatie van den Aller-
heiligsten Verlosser zijn 40-iarig priester
feest.
Pater van Tooren is, naar de „Tijd" meldt,
geboren te Amsterdam, waar zijn ouderlijk
huis stond in de thans verdwenen Vinken-
buurt.
Hij heeft zijn opleiding gehad als katholiek
onderwijzer en was eenige jaren werkzaam
aan de St Vincentiusscholcn. Toen wist Mgr.
Schaap hem over te halen, met hem naar de
Missie te vertrekken, waar hij als onderwij
zer zijn levenstaak vervolgde. Maar dit was
blijkbaar den jongen man, die zich in zijn
jeugd rêeds door echten godsdienstzin en
ware vroomheid onderscheidde niet genoeg.
Hij zette zijn studiën voort en werd na drie
jaren ijverig werken tot priester gewijd
Zijn hoofdwerk bleef echter de school en
de opvoeding der jeugd. Reeds twee ge
slachten heeft hij helpen vormen tot deug
delijke Christenen en ter plaatse, waar hij
ongeveer 12)4 jaar pastoor is en tegelijk zijn
school beheert, is hij de vriend en de raads
man van zijn geheele omgeving. Na een 43-
jarigen dienst in de kolonie verricht hij er
nog met groote opgewektheid zijn taak en
verwierf daardoor ook den dank van het
koloniaal gouvernement.
Pater van Tooren als werker in onze Mis
sie heeft zich daardoor groote verdiensten
verworven, al is hij altijd de nederige en be
scheiden kloosterling gebleven.
God moge hem nog lang sparen voor de
Surinaamsche jeugd van Albina, waar hij ge
vestigd is en waar men zijn 40-jarig priester
feest zeker met geestdrift zal vierem Maar
het zal bem wellicht niet onwelgevallig zijn,
als men- hem van uit het moederland, waar
het huidig jonge geslacht hem allicht uit het
oog verloor, een bewijs van hartelijke be
langstelling zal toezenden.
DE MISSIE VAN OOST-INDIË
De Apostolische Prefectuur van Sumatra
met de eilanden Bangka en Billiton is thans
verdeeld in drie Apostolische Prefecturen,
waarvan de eene behouden blijft door de
Nederlandsche Capucijnen, terwijl de Apos
tolische Prefectuur van Benkoelen is toege
wezen aan de Priesters van bet H. Hart te
Bergen op Zoom en de Apostolische Pre
fectuur van Bangka toevertrouwd is aan de
Paters der H.H. Harten, ook wel bekend
onder den naam van Picpus of Paters Da-
mianen.
Deze verdeeling zal zeker wederom de
missie in Oost-Indië ten goede komen.
LEENING VOOR EEN NIEUWE KERK
TE LAREN (N. H.).
Ten laste van het R. K. Kerkbestuur van
den H. Joannes Den Dooper te Laren (N.-H.)
zal door het Kerkbestuur, met machtiging
van Z. D, H. den Aartsbisschop van Utrecht,
een gekfleening worden aangegaan, groot
'200,000. Deze geldleening wordt gesloten
voor het bouwen eener nieuwe kerk ter
vervanging van de thans bestaande. De
leening is verdeeld:
in 140 obligatiën k 1000. genumm. 1-140
in 80 obligatiën k Jf 500, genumm. 141-220
in 200 obligatiën k f 100. genumm. 221-420
De leening draagt 514 pet. rente 's jaar»
en is betaalbaar halfjaarlijks den 2den
Januari en den lsten Juli van ieder jaar.
Elk jaar, te beginnen in 1927, wordt
minstens 4000 afgelost.
Inschrijvingen worden van af 21 Dec. aan
genomen bij den heer F. van Kessel te
Utrecht en Laren (N.-H.) en bij F. Th.
Everard te Haarlem.
KARDINAAL VAN ROSSUM NAAR
NEDERLAND
Naar men nader aan de 's-Hert. Crt. mee
deelt, zal kardinaal W. M. van Rossum als
gedelegeerde van Z H. Paus Pius XI her
Eucharistisch Congres te Amsterdam bezoe
ken, zoodat het 40-jarig professiefeest van den
kardinaal in de Congregatie der Redemp
toristen, hetwelk op 16 Juni a.s. valt en zijn
70e verjaardag, die 3 September d.a.v. is, hier
te lande vermoedelijk zullen gevierd worden.
Naar de Tel. verneemt, zullen binnenkort
nog 120 sergeanten en fouriers van het wapen
der infanterie, gerangschikt in groep B, uit
den cjjenst worden ontslagen onder toeken-
inng van wachtgeld.
GOUDA, 20 December 1923. Kaas. Aange
voerd 82 partijen. Handel vlug. 1ste kwaliteit
6264; 2de kwaliteit 5861; zwaardere
Rijksmerk 86; met rijksmerk 60—65.
WOERDEN, 19 Dcc Kaasmarkt. Aange
voerd 162 partijen. Eerste kwal. f 6064, 2e
kal. 5759; met rijksmerk 5265. Han
del vlug.
ASSEN, 19 Dec. Eieren. Op de markt
van de V. P. N. waren aangevoerd 17.000
stuks. Prijs f 1114 per 100 stuks.
BOVENKARSPEL (Station,) 19 Dec.
Aardappelen. Blauwe f 3.253.30 per baal,
aangevoerd 55 baal uien, groote gele f 3.05
3.75, drielingen f 3.453.55 per baal, aan
gevoerd 265 baal bloemkool le srt. f 5
12.25, 2e srt. f 2—7, 3e srt. f 0.75—1.10 per
100 st aangevoerd 16.200 stuks roode kool
f2.703.50 per 100 K. G., aangevoerd 11.500
K. G. gele kool f 22.50 per 100 K. G.
aangevoerd 3700 K. G. witte kool f 0.40
0.50 per 100 K. G., aangevoerd 16.600 K. G
spruitkool f 2.30-3.20 per 15 K. G aange
voerd 100 zak.
ENKHUIZEN, 19 Dec. Aardappelen en
groenten. Uien (groote gele) f 3.30 a f 3.50,
drieling-uien f 3.502.50, koolrapen f 1.20
0.95, wortelen f 1.15—1.35 per baal (100
pond.) Spruitjes f 2.052.30 per zak (netto
30 pd.) Gele kool f 4—3.90, roode kool (meest
2e soort) f 3—2.75. bloemkool f 54.75 per
100 stuks.
ENKHUIZEN, 19 Dec. Zaden en peul
vruchten. Wijker vale erwten f 30—33,
grauwe f 3844, vale (groote) óók f 3844,
bruine boonen f 3040 per H. L. Bruin mos
terdzaad f 29 per 70 K. G. Maanzaad f 19
19,50, karwijzaad f 63, beide per 50 G.
MAASTRICHT, 19 Dec. Boter. Hoogste
rijs f 2.40. middelprijs f 2.30. laagste prijs
2.2
DE GEVRAAGDE PRIORITEIT VOOR HET
LEVENSMIDDELENCREDIET
PARIJS, 19 Dec Daar Bradbury nog
te Londen vertoeft, zal de Commissie van
Herstel, Vrijdag in plaats van heden, bet
verzoek van Duitschlaad bespreken nopens
de prioriteit voor het Amerikaansche
levensmididelencrediet.
DE ECONOMISCHE CRISIS.
BERLIJN, 19 Dec. In parlementaire
kringen verluidt, dat de a. s noodverorde
ning ter regeling van den werktijd, in begin
sel opnieuw den aohturendag wettelijk vast
legt. Overwerk wordt slechts bij uitzonde
ring toegestaan en wel ten hoogste 30 dagen
per jaar. De werktijd mag in dit geval 10
uren daags niet overschrijden, tenzij er
hizonder dringende redenen voor bestaan.
De mijnwerkers en de arbeiders in hoog
ovens e.d. bedrijven mogen langer dan acht
uur te werk worden gesteld, indien dit in het
belaCg van het algemeen welzijn dringend
noodzakelijk is.
UIT DEN BEIERSCHEN LANDDAG.
BERLIJN, 19 Dec, Uit München wordt ge
meld, dat de Beiersche machtigingswet,
hedenavond bij de stemming in den Landdag
is verworpen, daar de Beiersche Boerenbond
legen stemde, waardoor 15 stemmen aan
de vereisebte 2/3 meerderheid ontbraken.
Daarop verklaarde de fractieleider der
Beiersche Volkspartij, Heldt, dat de regee-
ringscoalitie was ontbonden, waarna hij de
ontbinding van den Landdag voorstelde.
Morgen zal hierover worden gestemd
'Het eerste gevolg van de verwerping der
wet zal het aftreden zijn van den minister
van landbouw Wutzlh fer van den Boeren
bond, die als eenig lid zijner fractie vóór de
wet heeft gestemd.
Tijdens de zitting nam ook de uit de
hechtenis ontslagen voormalige minister van
justitie dr. Roth het woord Hij schreef zijn
arrestatie toe aan het feit, dat hij na de
Hitler-Putsch in een officiersvergadering te i
Bamberg zou hebben geprotesteerd tegen
een resolutie, waarbij de Bambergsehe offi
cieren zich „op verlangen van hun aller-
höchsten Kriegsherrn Z. M. den kroonprins
Rupprecht van Beierer. aaneengesloten ach
ter den algemeenen staatscommissaris v.
Kahar stellen" Later was Roth's aanhou
ding gemotiveerd met de verklaring, dat hij
op den dag zijner arrestatie de leiding van
den Duitschen Kampfbund op zich had ge
nomen.
BERLIJN, 19 Deemcber. In den Bcier-
schen Landdag werden de maatregelen
van staatssecretaris v. Kabr heftig be-
critiseerd- De Beiersche Volkspartij stel
de voor onmiddellijk alle door hem
uitgevaardigde verordeningen aan con-
tróle te onderwerpen, welk voorstel door den
Landdag werd aangenomen.
MÜNCHEN, 19 Dec. Naar aanleiding van
de geruchten omtrent een Putsch tegen den
Landdag en de Regeering werden heden om
vangrijke voorzorgsmaatregelen genomep.
Het landdaggebouw was door politie be
schermd, zoo ook het post- en telegraafkan
toor,
DE VERGADERING DER LIBERALE
LAGERHUISLEDEN,
Aan de rede. die Aspuith Dinsdagavond
in de Nalionaal-Liberale Club voor de libe
rale Lagerhuisleden heeit gehouden en
waarvan men in ons vorig blad de quinles-
sens vond, ontleenen wij nog eenige karak
teristieke uitlatingen. Hij zeide ten aanzien
van zichzelf het volgende:
„Ik erken, dal ik er een beetje verlegen
mee zit, mij hier zelf als partijleider te pre
senteeren. Het is een van rhetorische ge
meenplaatsen 'der Tories en in de pers, dat
ik een „back number" ben (gelach), een uit
gebrande vulkaan, een afgeleefde en in dis
credit geraakte grijsaard, een man met een
verleden, waarvan men maar beter doet te
zwijgen, en met geen andere toekomst, dan
die voor ons allen is weggelegd, n.l. ons
oordeel te hooren vellen (gelach). Het was
een verblijdende gewaarwording voor hem,
dat men hem thans had uitgeroepen als
een prachtige redder der samenleving (ge
lach). Hij had zich nooit overmatig verstoord
gevoeld over de naar zijn hoofd geworpen
scheldwoorden, en hij' kon de verzekering
geven, dat hij ook niet overmatig verheugd
was over de schier boetvaardige overdaad
van de zoo laat komende waardeering (ge
lach).
Omtrent de houding der liberale leiders
zeide Asquith, dat hij zonder dubbelzinnig
heid of reserve zou zeggen, hoe de staat van
zaken was. Er hadden geen aanbiedingen
plaats gehad, direct of indirect, officieel of
niet-officieel, boven- of ondergronds, per
vliegmachine of draadloos, aan hemzelf of
een ander, dien hij kende, namens een der
andere partijen Er waren ook aan geen
der leiders voorstellen gedaan door hem of
een ander mmens hem of met zijn voorken
nis. De liberale partij had volledige vrijheid
Hij had het voornemen, en. hoopte, deze
vrijheid onbuigzaam en in haar volstrektheid
te handhaven.
HET TANGER-STATUUT.
De officieele Britsche draadlooze dienst
zendt een uitvoeriger overzicht van Britsche
persstemmen over de totstandkoming van de
nieuwe conventie inzake Tanger, waarin ge
wezen wordt op den gunstigen invloed er
van op de Engtlsch-Fransche betrekkingen
en op de verdiensten van Curzon te dezer
zake.
Wij ontleenen er nog aan, dat de Parijsche
correspondent van de „Times" zegt, dat de
Britsche gedelegeerden Robertson en Vil—
liers er in geslaagd zijn alle belangrijke Brit
sche punten ie verkrijgen en tevens de
Engtlsch-Fransche en naar te hopen is ook
de Engelsch-Fransch-Spaansche vriendschap
hechter hebben gemaakt, hetgeen er in
groote mate toe zal strekken om de welvaart
van Tanger in de toekomst te verzekeren.
De „Daily News" zegt, dat de overeen
komst tot stand is gekomen door de gedul
dige diplomatie en den geest van verzoening,
door Curzon betoond.
De „Daily Chronicle", die eveneens lof
toezwaait aan Curzon, merkt op, dat Tan
ger eet) strategisch punt is in de Middel-
landsche Zee en dat de neutraliteit ervan
een winst is voor de zaak des vredes.
De „Birmingham Post" verneemt van be
voegde zijde, dat andere vraagstukken van
een gelijksoortig karakter, die verband hou
den met de Engelsch-Fransche betrekkingen,
op dezelfde wijze worden behandeld en voor
de huidige minister van buitenlandsche zaken
die plaats verlaat, kan men eenige even be
vredigende regelingen verwachten ten aan
zien van minder belangrijke punten.
DE OPSTANDIGE BEWEGING IN MEXICO
VERA CRUZ, 19 Dec. De bladen mel
den dat er een wapenstilstand wordt be
raamd en dat de la Huerta zich met gene
raal Martinez van de regeeringstrocpen in
verbinding heeft gesteld nopens een staking
der vijandelijkheden.
NEW ORLEANS. 19 Dec. Volgens me-
dedeeling van den Mexicaanschen consul-
generaal hebben de revolutionnairen giste
ren hel bestuur over Marida, de hoofdstad
van Yucaten in handen genomen
FORD WENSCHT GEEN CANDIDATUUR
TEGENOVER COOLIDGE.
DETROIT, 19 Dec. Henry Ford ver
klaarde, dat hij tegenover Coolidge ®»et
zou strijden om het presidentschap.
HET SPIONNAGE-GEVAL.
Een Vlaamsche persstem.
Het Vlaamsch-nationalistisch weekblad
„De Ploeg" schrijft naar aanleiding van het
spionitage-geval in Nederland nog het vol
gende
„Dezer dagen werden in Den Bosch en te
Maastricht drie Hollandsche onderofficieren
aangehouden, beticht van spionnagedienst ten
bate van Belgische agenten. Een dezer, op
heeterdaad betrapt, werd insgelijks achter
slot en grendel gezet.
De Belgische agent-ronselaar is een zeer
interessant personage. Door geboorte en op
voeding Nederlander, beschouwde hij zich
als Belg, omdat hij V2n Belgische ouders af
stamde. Tijdens den oorlog stond hij in
Belgischen spionnage-dienst, bij het einde
van den oorlog in dienst van de Engelschen.
een beroepssp'on dus.
Natuurlijk trachten onze Fransche en
Franschdolle bladen het geval van alle be
lang te ontblooten. Belga spreekt van een
„soi-disact affaire d'espionage" een „zoo
genaamde spionnagezaak". En Belga voegt
er aan toe „Cette affaire n'est pas trés claire
jusqu'a présent". „Deze zaak is tot nog
toe niet zeer helder I"
Zoowel uit de berichten van Belga als uit
deze van zekere bladen, zoo luidt het verder,
kan men opmaken, dat men zich in Belgische
regeeringskringen met het geval wel in ver
legenheid bevindt.
En het blad vervolgt
„Het is stellig zeer gemakkelijk te verklaren
dat men van de zaak niets afweet, dat deze
drijverijen niet geschied zijn met officieelen
steun. Het is nog nimmer geschied, dat eenige
regeering rechtstreeks in een geval van spion-
nage was betrokken. Zulke dingen bewegen
niet langs rechte lijnen. Overigens, dit heeft
hier weinig te beduiden. Het is alleen van
groot belang, voor ons, Vlaamsche nationalis
ten, die in een harden strijd zijn gewikkeld
met den Belgischen eenheidsstaat, deze
spionnage kwestie, met de gegevens waarover
wij reeds beschikken, tot haar juiste betee-
kenis te herleiden. En veel woorden hebben
wij daartoe niet noodig.
Een Belgisch beroeps-spion wordt in
Holland betrapt. Hij is in betrekking it e
Hollandsche onderofficieren. Hij geeft geld,
dat het zijne niet is, dat hij in België heeft
ontvangen. Het moet dus wel zijn, dat er in
België kringen bestaan invloedrijke, want
zij beschikken over voldoende financieele
middelen om er een spionnagedienst op na
te houden 1 die belang stéllen in de orga
nisatie van het Hollandsche leger. Waarom
Omdat zij de eventualiteit van den oorlog
met Holland onder het oog zien Vreezen
zij een aanval van het Hollandsche leger
Geenszins. Maar zijzelf bere den een aanval
voor van het Belgische leger op Holland. Nog
eens, waarom Omdat ze hun landhonger
willen bevredigen, omdat ze de monding
van de Schelde willen bezitten ten einde de
ontwikkeling van de Belgische oorlogsvloot
te bevorderen omdat zij de hand willen
leggen op Hollandsch Limburg met zijn
kolenmijnen. Wat in 19181919 niet is
kunnen geschieden, wordt voorbereid voor
lateren datum.
De Belgische regeering kan zonder blikken
noch blozen verklaren, dat zij buiten kwestie
blijft. Doch achter deze regeering staan de
Belgische generaals, de Belgische drijvers
van de roofpolitiek. En daarachter staan de
Fransche geheime fondsen.
Wij, Vlaamsche nationalisten, zien klaar
in dit spel. Reeds negentig jaar zien wij klaar,
en wij strijden.
Maar Holland? Is het zich nu van het
zevaar bewust
Wij twijfelen....'*
DE KUNSTENAAR IN DEN TREIN.
Hij reist altijd in een doorgaanden wa
gen. heel vooraan, want daar komt geen con
troleerend treinpersoneel stapt altijd op 't
nippertje in een volle coupé en maakt de
reis Den Haag Leiden tien, vijftien malen
op een dag. Steeds heeu en weer.
Listig verborgen, hangend onder zijn jas,
zijn broodgevend instrument, in dit geval
zijn viool. Angstig vertroeteld, als ware het
een teer, vatbaar kind. Nauw heeft de trein
zich in beweging gesteld, of hij haalt, zorg
vuldig zijn viool van onder de beschermende
jas te voorschijn streelt vaderlijk het kopje
van zijn trouwen kameraad, beluistert tok
kelend de klanken der snaren. En zonder
eenig verzoek, zonder eenige waarschuwing,
klinkt plots door de ratelende, schuddende
coupé een dreef geestige,-sentimenteele melo
die. Daarna, als om zijn somberen gemoeds
toestand te verdrijven, speelt hij een bekende,
vroolijke rag-time. En dat herhaalt zich dan in
vijf, zes coupé's. De reizigers grijpen reeds
naar kleingeld, maar droefgeestig schudt hij
het hoofd nu niet, hij leeft nu zijn voor kunst
...Straks, als hij zijn programma heeft afge
werkt, dan komt hij wel vragen of zijn spel u
heeft mogen bekoren. Geld-vragen doet hij
nc^>it, hij is immers Kunstenaar. Maar wel
houdt hij beleefd den hoed in de hand, als hij
langs u komt. En hij trekt hem niet weg, wan
neer ge, uw appreciatie in materie omzettend,
er een kleinigheid inwerpen wilt. Ook eer.
Kunstenaar meet immers leven 1 En bij iedere
gave schudt hij droefgeestig het hoofd, zoo
als alleen hij dat doen kan, en zegt ik dank
u zeer. Dan gaat hij in een eenzaam hoekje
zijn oogst natellen.
Reeds verscheidene keeren trol ihem in
mijn coupé aan schrijft Joseph Gompers in
de Tel en geraakte een dezer dagen met
hem in gesprek. Hij, steeds droefgeestig
kopschuddend, klaagde over de slechte tij
den, die hem dwongen een dergelijk arm
zalig baantje ter hand te nemen, dat nauwe
lijks genoeg opleverde om van te leven,
naar hij meende. En hij telde zijn „recette."
Plotseling in een opwelling van vertrouwen,
zegt hij tót mij een slechte reis vanmorgen,
slechts drie gulden en zeven en dertig cent
ontvangen, een slecht begin.
En ik bereken zijn uurloon. De reis Den
HaagLeiden duurt circa twintig minuten
en hij legt dien weg tien a vijftien malen per
dag af.... En ook ik peins over zijn slechte
tijden.... De Kunst wordt slecht betaald.
DOODEL1JK ONGEVAL.
Dinsdagavond liep de 9-jarige L. N. te
Rotterdam, spelende tegen een auto op, die
in vrij groote vaart langs de Vlietkade reed,
met het gevolg, dat hij tegen den grond ge
smakt werd en bewusteloos liggen bleef.
De geneeskundige dienst, die spoedig ter
plaatse was, vervoerde den knaap, die eene
eipstige schedelbreuk had bekomen, naar
het ziekenhuis op de Bergweg, waar hij
kort na aankomst overleed.
IN DEN TREIN DOOD GEBLEVEN.
Bij aankomst van den trein, die even na
5 uur uit 's-Gravenh: ge aan het station
D. P. te Rotterdam arriveert, werd de 56-
jarige A. J. V„ die een dag naar den Haag
was geweest, dood in een coupé gevonden.
Vermoedelijk is hij door eene beroerte ge
troffen en tengevolge daarvan overleden.
I PLOTSELING DOOD.
Een marskramer, K. genaamd, werd Dins
dagavond in de van der fakstraat te Rot
terdam, plotseling onwel en zakte in elkaar.
Hij werd een nabijzijnd café binnengedra
gen, waar hij korten tijd daarna aan uitput
ting overleed. Zijn lijk werd overgebracht
naar de algemeene begraafplaats.
EEN WINKELDIEVEGGE GESNAPT
Onlangs is er ingebroken in de bontzaak
van de firma M. aan den Mauritsweg te Rot
terdam. In verband met deze inbraak werden
door den justitieelen dienst van het bureau
Witte de Withstraat aldaar, naar alle kanten
nasporingen ingesteld. Bij een bewoonster van
den Open Rijstuin werd als gevolg daarvan
een bont in beslag genomen, die van dief
stal afkomstig was. Ze had het kleedingstuk
van een bewoonster van den Haag gekocht.
Deze bleek het op haar beurt weder van een
zekere juffrouw A. v. A. gekocht te hebben.
Deze werd de vorige week gearresteerd. Bij
haar verhoor bekende ze men verdacht
haar reeds lang van winkeldiefstallen
dat de bont uit een winkel van de firma Lam
pa te 's-Gravenhage gestolen was.
Het kwam aan het licht, dat dc aangehoudene
den Haag speciaal als terrei.i van haar werk
zaamheid had gekozen. Ze was dan steeds in
gezelschap van haar man, die het gestolen
goed onmiddellijk in ontvangst nam en het
zoo snel mogelijk trachtte te verkoopen.
Maandagmorgen is ook dit heerschap iff
verzekerde bewaring gesteld.
MOTORONGELUK BIJ GRAVE.
Zondagavond had bij Grave een ernsts®
motorongeluk plaats. Twee jongelui uit
Oss, n.l. A. Eijsvogels en v. d. Heuvel red er,
met een tamelijke vaart tegen 'n boom op et
bekwamen dergelijke ernstige verwondin geq,
dat geneeskundige en geestelijke hulp on
middellijk moest worden ingeroepen. Beiden
zijn door een dokter en een pleegzuster uit
Grave en twee marechaussees per autobus
overgebracht naar het ziekenhuis te Oss, waar
beiden van de laatste H. H. Sacramenten
voorzien zijn.
De toestand was hedenmorgen nog vrijwel
dezelfde, zoodat er nog steeds gevaar voor
beider levens bestaat.
H VEEVERGIFTIGING.
Onder den veestapel van den landbouwer
Beekman te Delftgouw is plotseling een he
vige ziekte uitgebroken. Van de 30 koeien
zijn reeds 3 bezweken. Men vermoedt, dat
de ziekte aan vergiftiging is te wijten.
Prof. Wester uit Utrecht en de heer Chou-
four, rijksveearts te Delft, stelden Woensdag,
naar de „Tel." weet te melden, een uitge
breid onderzoek in. Het resultaat hiervan is
nog niet bekend.
VERKEERSONGEVALLEN TE ROT
TERDAM.
Toen Dinsdag de 9-jarige L. N. op de Vliet
kade te Rotterdam de straat wilde oversteken,
werd hij aangereden door den juist passee-
renden auto van dr. Hertzberger, die in ma
tigen gang reed. De jongen werd onmiddelijk
naar Eet ziekenhuis overgebracht, doch bleek
bij aankomst reads overleden.
Woensdagmorgen ongeveer zeven uur
wilde de 35-jarige bankwerker L. v. M.. wo
nende Roze Spoorstraat, aan de Halte Feyen-
oord te Rotterdam op een in beweging zijn-
den trein springen. De man viel en moest met
ernstige inwendige kneuzingen naar het zie
kenhuis worden vervoerd.
EEN WINKELDIEVEGGE GESNAPT
Onlangs is er ingebroken in de bontzaak
van de firma M. aan den Mauritsweg te Rot
terdam. In verband met deze inbraak wer
den door den justitieelen dienst van het bu
reau Witte de Withstraat aldaar, naar alle
kanten nasponngen ingesteld. Bij een be
woonster van den Open Rijstuin werd als
gevolg daarvan een bont in beslag genomen,
die van diefstai afkomstig was. Ze had het
kleedingstuk van een bewoonster van den
Haag gekocht. Deze bleek het op haai beurt
weder van een zekere juffiouw A. v. A. ge
kocht te hebben. Deze werd de vorige week
gearresteerd. Bij haar verhooi bekende ze
men verdacht haar reeds lang van winkel
diefstallen dat de bont uit een winkel vart
de firma Lampe te 's-Gravenhage gestolen
was.
Het kwam aan het licht, dat de aangehou
dene den Haag speciaal als terrein van haar
werkzaamheid had gekozen. Ze was dan
steeds in gezelschap van haat man, die het
gestolen goed onmiddellijk in ontvangst nam
en het zoo snel mogelijk trachtte te verkoopen.
Maandagmorgen is ook dit heerschap in
verzekerde bewaring gesteld.
MOTORONGELUK BIJ GRAVE.
Zondagavond had bij Grave een ernstig
motorongeluk plaats. Twee jongelui uit
Oss, nJ. A. Eijsvogels en v. d. Heuvel reden
met een tameuj tte vaart tegen een boom op en
bekwamen dergelijke ernstige verwondingen,
dat geneeskundige en geestelijke hulp on
middellijk moest worden ingeroepen. Beiden
zijn door een dokter en een pleegzuster uit
Grave en twee Marechaussee's per autobus
overgebracht naar het ziekenhuis te Oss,
waar beiden van de laatste H.H. Sacramen
ten voorzien zijn.
De toestand was hedenmorgen nog vrij
wel dezelfde, zoodat er nog steeds gevaar
voor beider levens bestaat.
AANRANDING TE STRATUM.
Zaterdagavond circa half negen reed een
oakker met zijn kar door de Schalmstraat te
Stratum (Eindaoven) zijn klanten at, terwijl
hij een geidtasch, inhoudende een bedrag van
circa i 200 over den schouder droeg Op
een donker gedeeltj van dien weg, spr ngen
plotseling twee personen uit een heg te, voor
schijn. Een hunner gaf den bakkei een ge
weldigen slag tegen de rechterzijde van het
hoofd, gevolgd door slagen op het hoofd, Ten
gevolge waarvan hij hevig begon te bloeden.
Vervolgens grepen beide mannen naar zijn
geldt2sch doch, hoewel versuft door de toe
gebrachte slagen, verzette de bakker zich
met alle macht tegen deze berooving en riep
luidkeels om hulp, waarop de aanvallers
de vlucht namen.
De verwonde is daarop een woning in de
omgeving binnengegaan, alwaar hij is ver
bonden. Ter plaatse waar het feit zich af
speelde, stond een lantaarn, welke in den re
gel brandt, doch nu uit was, zoodat die ver
moedelijk door de bedrijvers van den aanval
tevoren was uitgedraaid.
MR. J. A, ROOSENFELDT GEARRESTEERD.
UTRECHT, 19 Dec. De voortvluchtige at
vocaal en procureur Mr. J. A. Roosenfeldl, tol
voor eenige dagen sociaal-democratisch
raadslid alhier, wiens aanhouding door det»
Justitie verzocht werd, voor het plegen van
vermogensdelict ten nadeele zijner cliënten,
is te Brussel gearresteerd en bevindt zich
thans reeds in het Huis van Bewaring alhier.
