SPAARNE8ANK
GIRO-AFDEELING
I
STADSNIEUWS.
5SS
PRESBURG'S SCHOENE
asenda
mm
Van Alles en Overal.
GOED CHIC GOEDKOOP
gx
Woensdag 9 Januari 1924
46ste Jaargang No. 14632
Dit nummer bestaat wit 6 bladzijden. - Eerste blad.
Door het üs.
IJSBAAN,
Eervol ontslag.
IJsberichten.
Opdracjlsn, ook Sen gunste van niet rekening*
houders hij onze insts iïng, wotden denzelfden j
dag kosteloos uitgevoerd, 11
Over de saldi, waarover 2 pCS, rente wordt
vergoed, kunnen rekeninghouders ten aüen tijde
per cheque beschikken.
hebben iels aparts en zijn
hwiiiiihii' mi nniin minimi h
ÜÖZ3EK.
!0 JAHUARI
Gemengd koor „Onder Ons".
GEMEENTEZAKEN.
IJswedstrijden Haarlemsche Polltie-
Sportvereeniging.
Het Hulppostkantoor te
Oud-Schoten.
Wisselkoersen en koersen van
Bankpapier.
T elevisie.
Telegraphisch W^rberïcht.
m
J. J. WEBER ZOON
Opticiens Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem
In FRANKÏSTs MELKBRCOD zijn ALLS GQE3E
EIGENSCHAPPEN voor het beste brood vereenigd
De abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen;
(Per v/eek 0.25
Per Kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49
Haarlem.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
NIEUWE HAARLEM
COURANT
gjüSËjj
Advertentiën 7" c--'* r.?r rc
Bij contract --'.n Lp;.
Advertentiën .1 c a te.-r>
als ingezonden 1:.
Ie Pagina's 60 ct. pc.
en aanbod-advertentie
60 cent per plaatsing: - e reg.
meer 15 cent bij vooruitbetaling
20.
t Was koud!
En het woei!
Koud is niet erg en wind op zichzelf vin-
de meeste menschen al heb ik per
soonlijk er ook een broertje aan dood
ook al zoo erg niet, maar kou en wind
samen, dat is voor heel velen, zelfs al be-
Ihooren ze tot de meest hartstochtelijke
liefhebbers van schaatsenrijden, een buiten
gewoon afdoende reden om stillekes achter
de kachel te blijven zitten.
En daar het gisteren koud was en woei,
zaten er velen bij de kachel
Hoe ik dat zoo weet?
Wel, ik ben op de IJsclub geweest, toen
daar de wedstrijden werden verreden voor
de leden der Haarlemsche Politie-Sport-
vereeniging. Die wedstrijden werden ge
deeltelijk 's morgens en gedeeltelijk 's mid-
idags gehouden en het aantal ijsclubleden
I'en dames van ijsclubleden die er bij tegen
woordig waren, was uiterst gering. Vooral
's morgens, was het bezoek aan de baan
[bedroevend klein en 's middags, nu ja, het
'was er wel aardig bezigt, maar druk, zoo
echt wat je noemt druk, neen, dat was het
er lang niet.
En daaruit heb ik afgeleid, dat er veel
menschen bij de kachel zaten.
Levendige fantasie, zegt u?
Och nee, loch niet. Maar ais je pas, zoo
als ik, een spannende detectiveroman heb
gelezen moet u ook zien te krijgen, 't
ding heet Het mysterie van de hand met de
twee vuisten waarin de held uit allerlei
kleinigheden dingen concludeert, die later
blijken precies zoo gebeurd te zijn, dan
krijg je daar zoetjesaan ook wel zoo'n beetje
slag van. En dus was het heelemaai niet
moeielijk voor me, om toen ik een leege
ijsclubbaan zag, m'n rechter wijsvinger te
gen m'n hooge, mannelijke voorhoofd te
leggen, even te peinzen en te zeggen met
een air dat geen tegenspreken duldde: ze
izijn niet op het ijs, dus zitten ze bijij de
kachel.
Die eerste proeve van m'n scherpzinnig
heid in het vinden van oorzaken van gevol
gen of moet ik zeggen van gevolgen van
'oorzaken is me zoo best bevallen, dat ik
denk binnenkort ook eens een detective
roman te gaan schrijven misschien wil
de Nieuwe Haarlemsche" hem dan wel
van me koopen, dan zult u er ook nog van
kunnen genieten.
Wat zegt u?
O, pardon, ik meende te hooren zeggen:
„Wat je genieten noemt," maar dat zal ik
natuurlijk wel verkeerd verstaan hebben.
Dank u.
Maar waar ga ik nu eigenlijk naar toe?
Ik begon over het ijs en over schaatsen-
wedstrijden voor politie-agenten en nu ben
ik warempel aar"1 lend in een detective
roman die nog gc -1:veren moet worden!
Wacht even, ik c!oe net als de detective
uit dat verhaal van de twee-düimige hand,
als die een beetje in de knoop zat met het
een of ander, ging hij in een gemakkelijker!
stoel zitten, stak een sigaar op en deed z n
oogen dicht en als dan de sigaar op en de
oogen weer open waren, was hij weer in
eens heelemaai op dreef.
M'n sigaar is op en m'n oogen zijn weer
open. Wel is m'n luit stoel nog even ver
lokkend als te voren hij staat bij de
kachel maar dat belet me niet om er me
uit los te scheuren en m'n geschrijf voort
te zetten, met al den ernst die zoo'n ge
wichtige bezigheid vereischt.
Ik had het dan over wedstrijden van po
litie-agenten op schaatsen,
j Tjonge, wat heb ik me daar verbaasd!
j Nooit van m'n leven heb ik kunnen ver
moeden, dat een politie-agent zich zóó snel
j kon verplaatsen. Honderd en vijf en zeétig
meter in 2214 seconde. Rekent u dat eens
even uit. Dat is een kilometer in 2 minuten,
zestien-en-een-halve seconde! En toch, als
je er eens een noodig hebt, dan is er bijna
nooit een in de buurt en als je er bij uit
zondering eens een in de verte ziet, dan
duurt het een uur eer hij bij je is. Waarom
die mannen, nu blijkt dat ze op de schaats
eigenlijk eerst opleven, niet met een paar
schaatsen uitgerust? De straten zijn hier,
dank zij de gemeentelijke zuinigheid met
zand, tegenwoordig op vele plaatsen glad
genoeg om er op te rijden
Maar laat ik daar nu niet over klagen,
we hebben nu onze motor-agenten en die
i verplaatsen zich ten minste wel vlug.
Er waren dus hardrijderijen voor politie
agenten. Of eigenlijk is het beter te zeggen
politie-mannen, want er waren ook inspec
teurs bij. Ik hen er heen gegaan, gewapend
met een kiek-toestel, omdat ik m'n lezers
ook wel eens een prentje wilde laten zien
van die schaatsende ordebewaarders,
j Wat viel me dat echter tegen. Ik had ge-
dacht daar mannen in uniform te zullen
j zien rijden en ik kreeg te zien mannen in
colbertjês en in overhemden. Heusch,
dood-gewone menschen in hun hemdsmou-
i wen!
Als er niet een bij geweest was, die me
wel eens op de Markt met 'n handgebaar
heeft tegengehouden, zoodat ik door het
plotseling remmen met m'n fiets slipte en
daardoor haast een verkeersongeval veroor
zaakte ik kan 's mans gezicht sedert niet
meer vergeten dan had ik gewoonweg
niet geloofd, dat het werkelijk politie-man
nen waren.
Toch, 's middags was er één bij in uniform
een inspecteur. En die heeft me weer de
illusie van de snelle verplaatsbaarheid van-
politie-mannen ontnomen; de uniform schijnt
daarvoor een beletsel te zijn. Ten minste,
al die mannen in hemdsmouwen behalve
cén, wiens schaats brak kwamen, al viel
er ook wel eens een, behoorlijk vlug aan
het einde van de baan, maar de geuniform-
de inspecteur heb ik driemaal in z'n volle
lengte op het ijs zien liggen, alsof hij, zich
zelf als maatstok gebruikend, wilde name
ten, of de baan wel echt 165 M. lang was.
Overigens was er wel iets aardigs in
dezen wedstrijd en we mo-eten er het be
stuur van de IJsclub dankbaar voor zijn,
dat het dien op touw gezet heelt. Voor
den politieman gaat er in elk geval een
opvoedende kracht van uit hij leert er
snel door handelen, wat hem in tal van
gevallen zeer te stade kan komen.
Maar zou het, met het oog hierop geen
aanbeveling verdienen ook eens een ijs-
wedstrijd te organiseeren voor de autori
teiten, wier laak het is -er voor te zorgen,
dat er nu eindelijk eens wat zumiger en
doelmatiger met de belastinggelden der
burgers wordt omgesoron-gen?
ARTHUR TERVOOREN.
Gisterenmorgen omstreeks 8 uur is de
21-jarige los-werkman L. O., wonende te
IHaarl-m, door het ijs van het Zuider Bui
ten Spaarne gezakt.
De 70-jarige schipper G. v. Witte, die
daar met zijn schuit in de buurt lag, heelt
hem door middel van een schippershaak op
het droge getrokken, waarna de drenkeling
loopende naar huis kon gaan.
Hedenmiddag te 2 uur zouden wedstrijden
gehouden worden in het scboonrijden voor
heeren, dames en paren.
Of de baan hedenavond geopend zou zijn,
kon men ons nog niet mededeelen, aange
zien dit zal afhangen van de weersgesteld
heid.
vorst van 9 a 10 graden Celsius, kwam een
ijskoude wind. Tot overmaat van ramp viel i
er nog een fijne sneeuw, die de wandelaars
en fietsers onbarmhartig in het gelaat
zwiepte. Hoewel de barometer steeds ach
teruit loopt, zuilen we racer geen voorspel
lingen doen, maar de bewolkte lucht zegt
meer dan genoeg.
Aan den heer M. Umans, poülie-agent
alhier, is na een ruim 30-iarigen dienstver
vulling eervol ontslag verleend met toe
kenning van pensioen.
Uit Hoofddorp wordt gemeld:
De ringvaart is om te rijden zeer gevaar
lijk, hetwelk zijn oorzaak vindt door de
stoomgemalen, die voortdurend in werking
Dircctia fcfr, Th. WESTERWOUDT.
GROOTS HOUTSTRAAT 88
VIJFDE BACHCONCERT.
"Sociëteit „Sl. Bavo". Schaakclub, 8 uur
Esperanto, 8 uur. Bestuur Meubelma
kers, 8 uur. Bestuur Spoor en Tram, 8
uur. Bestuur Zuivelbereiders, 8 uur.
Metaalbewerkers, 8 uur. „Geel Zwart",
half 8.
Hanzegebow. Zangvereeniging „Proza en
Poëzie, 8 uur. R. K. Smedenpatroons-
bond, half 8. R. K. Jonge Vrouwenbond
groep B, clubavond: zang, muziek en ver
schillende spelen, half 8.
'Stadsschouwburg. Willem Royaards,
Grompie, 8 uur
j„Kroon"-zaal, Groote Markt. Vergadering
j „Geloof en Wetenschap", 8 uur.
'Schouwburg Jansweg. Het Wendling-
Quartett (Beethoven-avond), 8 uur.
'Museum van Kunstnijverheid Paviljoen
Dreef De bibliotheek dagelijks geopend
i van 912 uur —Toegang kosteloos.
Bisschoppelijk Museum Dagelijks, uitge
nomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen, toe
gankelijk.
ft. K. Arbeidsbeurs voor mannen Jaco-
'i bijnestraat 15 Alle werkdagen, voorm.
van 912 uur, n.m. van 25 uur Zater
dags alleen van 912 uur.
d.K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
i, Houtweg 13 Alle werkdagen, voorm.
van half 11 tot half 12. des nam van 3
tot 4 eu van half 8half 9 uur Tele-
foon 2981.
R. K. Bevolkingsbureau. Gebouw Sint
Bavo Smedestraat 49 van 810 uur
on Maandag-, Woensdag- en Vrijdag
avond
■R. K. Leeszaal en uitleenbibliotheek
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012, van 25 en van 710 uur, be
halve des Maandagsochtends en oo Zon-
en Feestdagen. Uitloenen van boeken
i van half 39 uur.
Marfhavereeniging Bloemhofstraat 1
Betrekkingbureau voor vrouwen Alle
werkdagen van 1012. van 24 en van
89 uur Tel. 1671
Cuxor-Theater Groote Houtstraat 139
Bioscoop- en Variété-voorstelling.
Het eerste concert van het gemengd koor
Onder Ons", dir. Henri Pielage, is bepaald
op Vrijdag 1 Februari e.lc. Het koor zal dit
maal een aantal kleine liedjes van Philip
Loots ten gehoore brengen Onderhandelin
gen worden nog gevoerd met een instru
mentaal en een vocaal solist.
De hecren: J. Joosten, K. Kingma, 1F.
Keerwolf en M. H. Oroenendaal stellen den
raad voor in het raadsstuk, betreffende de
samenstelling van het Burgerlijk Armbe
stuur de volgende wijzigingen aan te bren
gen.
Ie. In de 3e zin van art. 2 „één lid" te
veranderen in „twee leden" cn voor „De
aftredende is" te lezen „De aftredende
zijn". 2e De le zin van art. 4 te lezen als
volgt: .Aan de leden van het burgerlijk
armbestuur, behalve de voorzitter, kan een
•vergoeding worden verleend, waarvan het
bedrag jaarlijks door den gemeenteraad
wordt betaald,1 3e. De 2e zin van art. 4 te
laten vervallen. 4e. De 2e zin van art. 5 te
lezen als volgt: „Burgemeester en Wethou
ders wijzen een ambtenaar aan, die belast
is met het voeren van de boekhouding en
het secretariaat. Deze ambtenaar woont de
vergaderingen van het bestuur bij en heeft
daar een adviseerende stem."
De heeren J. Joosten c.s. stellen voor het
tarief van verklaringen van goed gedrag en
voor gezondheidsverklaringen te bepalen op
resp. 0.60 en 1 per stuk.
AANBESTEDING.
Dinsdagmiddag werd in gebouw „De
Nijverheid" Jansstraat aanbesteed Het ver
bouwen van een kantoorgebouw, gelegen aan
de Gedempte Oude Gracht te Haarlem.
Ingeschreven werd door Jac. Klerk voor
f 27675.— H. W. Pollé en Joh. Kokkel
koren f 29781 Joh. Kraay f 30300 B. W.
Lindeboom f 24765 G. Metselaar en Zoon
f 24-272 fa. Boerigter en Houtkamp f 27975;
fa. Gebr.s v. d. Putten f 2S090 W. Says
f 26512 P. Timmers 35530 J. P. A.
Nelissen f 32540 P. H. Visser en N. J.
Ariëns f 27364 J. Lauw en E. J. Lubbers
f 32400.—.
MAKELAARSVEREENIGÏNG IN HET
ARRONDISSEMENT HAARLEM.
Men deelt ons mede, dat bovengenoemde
vereeniging het vorig jaar opgericht en
goedgekeurd bij K. B. van 17 Oct. j.l.
ten doel heeft de belangen en de handhaving
van den makelaardij te waarborgen. Tarieven
en algemeene regelingen zijn vastgesteld,
waardoor aan vele vroeger heerschende mis
standen een einde is gemaakt. Het aantal
leden bedraagt reeds veertig, zijnde uit
sluitend makelaars, die volgens de nieuwe
wet, op de makelaardij beëedigd zijn.
Het bestuur is samengesteld uit de heeren
F. A. Groen, voorzitter L. Swaalf, vice-
voorzitter A. v. Rigteren, secretaris A. J.
Stoel, 2e secretaris H. N. Verdel, penning
meester.: E). Koel en C. L. Kwak, com
missaris.
Leden van den Raad van Beroep zijn de
heeren J. A. M. Slansert, J. W. G. Droste
en J. W. van Santen plaatsvervangende
leden zijn de heeren E. J. Bruggemann, J.
G. Cobelens en Th. O. J. M. Smit.
Gistermiddag om drie uur werden de wed
strijden voor leden der Haarlemsche Po-litie-
sportvereeniging voortgezet. Hoewel het
weer beter was dan 's morgens het was
lang niet zoo vinnig koud en de wind was
minder slap werden tal van minder mooie
tijden gemaakt.
Ook was de deelneming geringer. In het
geheel kwamen vier deelnemers aan het
eindpunt. Twee gaven het onderweg door
vallen op.
De uitslag was: S Top in 23 1/5 sec.; 2.
J E. Knecht in 27 4/5 sec.; 3. J. van Essen
i in 28 sec; 4. H. Broekman in 29 sec'.
S. Top en H. va.n Dijk respectievelijk de
1 winners van 's middags en 's morgens heb-
ben dus ieder een paar schaatsen gewonnen,
uitgeloofd door het bestuur van de afdeeling.
Omtrent eventueel te arrangeeren feeste-
i.,Kneden, zou hedenmiddag nog nader be
slist worden.
HET ZOUTWATERGEHALTE VAN
RIJNLAND'S BOEZEM.
Wij ezen in het „Weekblad voor BI. Cul
tuur"
He gevaar verbonden aan een abnormaal
hoog gehalte aan (keuken) zout in het sloot
water dat de kweekerijen omgeeft is verleden
jiar een onderwerp van belangstellend
onderzoek geweest ook voor de organen, die
de belangen van de beoefenaars van 't bloem
bollenvak behartigen. Men herinnert zich de
waarschuwingen van he.t Hoofdbestuur van
de Algemeene Vereeniging voor Bloembollen
cultuur om althans met het gietwater zeer,
voorzichtig te zijn, een raad ingegeven door
een onderzoek naar de samenstelling, speciaal
het zoutgehalte, van sloorwater uit Hillegom.
Hoewel van directe schade aan te velde staan
de gewassen geen melding is gemaakt, staat
het toch wel vast dat verleden jaar het water
van Rijnland's boezem een abnormaal hoog
procent zout bevatte, dat bij directe aanra
king met onze gewassen daaraan schade heeft
veroorzaakt. De oorzaak werd opgespoord
en vast is komen te staan, dat door de groote
droogte grootere hoeveelheden brakwater zijn
moeten worden ingelaten in den boezem, die
daarin door de snellere verdamping de con
centratie van de zoutoplossing hebben ver
groot.
Evenwel daar bijzondere hinder tot nu toe
niet werd ondervonden Aalsmeer had
naar verhouding veel meer te lijden liet
men in or.s vak de zaak rusten.
Het is dan ook slechts naar aanleiding van
een dezer dagen ons getoond rapport over
den hydrobiologischen toestand van Rijnland,
opgesteld door den inspecteur der Volks
gezondheid, de heer Dr. G. Romijn, dat wij
opnieuw .op dat vrhagstuk de aandacht willen
vestigen.
tiet blijkt dat aan het abnormaal hooge
zoutgehalte ten oorsprong ligt, inlating van
water uit den Holl. IJssel bij Gouda op de
Gouwe, die via den Rijn een betrekkelijk
groote hoeveelheid brak water in den boezem
stor% Het onderzoek van Dr. Romijn heeft
hem o.m. de vraag doen beantwoorden of
water met 156 m.gram chloor (keukenzout)
per Lrter, zooals het op 24 Augustus 1923
langs de Gouwe bij Gouwesluis (Alphen
a. d. Rijn) stroomde, ongeschikt zou zijn ter
inlating Zulk water is op zich zelf volstrekt
niet ongeschikt te achten uit een hygiënisch
oogpunt, maar de vraag doet zich voor, gaat
Dr. Romijn voort, of dit wel het hoogste
percentage is geweest. Het is n.I. een alge
meen bekend feit, dat bij vloed het zeewater
des te hooger de zeegaten instroomt, naarmate
er minder opperwater afvloeit. Daaruit volgt
weer de vraag was het chloorgehalte van
'net inlaatwater in 1921 en 1922 niet veel
hooger
Dit meent de rapporteur te mogen veron
derstellen en dit wettigt z. i. de eisch om de
samenstelling van het inlaatwater te contro-
eeren. De onkosten van dit geregeld onder
zoek vallen in vergelijking met de kesten
verbonden aan het beheer van een Hoogheem
raadschap als Rijnland is, geheel in het niet.
En het klemt te meer en dit beamen wij
ten voile omdat in droge zomers het inge
voerde zout er toe medewerkt om het zout
gehalte in den boezem te verhoogen.
Het zoutgehalte, zoo zegt Dr. Romijn, van
zeewater is naar verhouding immers zeer
groot en de 30 millioeri M3, die in Juni 1922
in het geheel ingelaten werden, vertegen
woordigden reed?, bij een zoutgehalte als in
Aug. '23 te Gouwsluis geconstateerd, de
zelfde hoeveelheid zout als in 256.000 M3
Noordzeewater.
In gewone omstandigheden wordt door
spuien en uitmalen het tot hooger concen
tratie opgevoerde inlaa water weder ver
wijderd. In 1922 was deze Icozing echter
zeer gering en slechts zeer plaatselijk.
Deze korte aanhaling uit de stukken, die
Dr. Romijn te onzer beschikking stelde,
moge voldoende zijn om aan te toonen, dat
I het ook voor onze belanghcbenden van zeer
groot nu zou zijn, wanneer overgegaan werd
tot regelmatige contróle op het zoutgehalte
van het inlaatwater, dat oogenschijnlijk,
zooal? bij Gouda zoo onschuldig lijkt.
Deze conclusie, waartoe Dr. Romijn komt,
die natuurlijk van een ander gezichtspunt
uitgaat, kan daarom voor ons van belang zijn
en wij bevelen het denkbeeld voor zoover
noodig in de aandacht aan van hen, die pro
paganda daarvoor op hun weg achten te
liggen.
BENOEMINGEN.
Tot kapelaan aan de parochie van de H.
Liduina te Schoten is benoemt de WelEerw.
Heer S. de Korte, terwijl de WelEerw.
Heer W. F. Bemelman, die kapelaan was
aan de parochie van den H. Joannes den
Dooper, alhier, is benoemd tot kapelaan
aan de parochie van de H. Hippoltus te
Delft.
SNEEUW EN WIND
De winter van 19231924 is zeker rijk
aan alles wat de winter ons geven kan.
Vandaag is het weer bar. Bij een strenge
zijn. De andere banen zijn zeer goed berijd
baar.
Uit het district Purmerend wordt gemeld:
Van Oosthuizen naar Edam is het zeer
mooi ijs, evenzoo van Oosthuizen naar
Hoorn en van Oostthuizen naar Purmerend.
Van Purmerend naar Ilpendam zai het
wel gaan. Wanneer het mooi ijs is, is een
tocht van Ilpendam naar Amsterdam wel
aan te bevelen.
Een mooie tocht is langs de Ringvaart
van Monnikendam en Ilpendam langs de
Purmerringvaart naar Edam, en van daar
naar Oosthuizen. Dezelfde iocht maar dan
over Purmerend is zeer mooi.
De Directeur van het Postkantoor te
Haarlem maakt bekend, dat het hulppost
kantoor te Schoten 1 Februari zal worden
opgeheven en met ingang van dezen datum
een station voor den postdienst zal worden
gevestigd ten huize van den heer J. van
der Wiel, Rijksstraatweg 309 te Oud-Scho
ten.
Deze verandering houdt, naar de directeur
van het postkantoor ons nog verder mede
deelt niet veel in. Het station voor den
postdienst zal ongeveer het karakter van
een hulppostkantoor dragen, doch dan een
met beperkten dienst. Het zal n.I, slechts 3
uren' per dag geopend zijn en wel des mor
gens van 1011, des middags van 23 en
des avonds van 67 uur. Alle postzaken
zullen er behandeld kunnen worden. Alleen
financiëele zaken zullen wat meer omslag
vragen, omdat de posthouder deze zaken
op het postkantoor te Haarlem moet rege
len.
Usbespiegeling.
Een lucht, zooals Apol ze zoo vaak op T
doek gebracht heeft. De strak-blauwe he
mel, met naar den horizon de gloeiing der
purperen banken, vervloeiend aan de om
trekken tot ondefineerbare kleuren.
Een tafereel, dat in 't Hollandsche land
schap zoo'n stemming brengt, reeds door
onze 17e eeuwsche schilders werd vastge
legd cn ook door de modernen niet ver
smaad wordt.
Een ijsbaan met een bonte menigte,
schuivend, schietend, scherend over 't glin
sterend ijsvlak, of krukkend, krabbelend en
krassend of zwierend en zwaaiend in sierlij
ke bogen. Een enkele, met bewondering-af-
dwingend meesterschap op de schaats,
voor- en achterwaarts rijdend, wendend,
dansend, de meest grillige bewegingen uit
voerend, maar toch steeds het evenwicht
bewarend.
Nu en dan, vanwege de scheuren, verra
derlijk bedekt met ijsslijpsel, ziet men er,
die met een onhandig buiteling komen te
vallen.
Aan den kant van de baan, aan de andere
zijde van de afsperring, de toeschouwers,
die zich vermeien in den aanblik van dit
schouwspel. Meest ouderen, die eens ook
meededen en nu komen zien of hetnieuwe
geslacht de kunst nog verstaat, als zij in
hun lijd op de krulschaatsen.
Met z'n rood neusje in den wind. een bril
op, een meer dan halfsleetsch overjasje en
schoenen, die met een touwtje zijn dichtge-
regen, staat lusschen de toekijkers een jog
van 10 jaar ongeveer, de linkerhand in zijn
broekzak, in de rechter een kistje met ree
pen chocolade. „Chocola, heeren! cholcola,
heeren!" Het rijden interesseert hem meer
dan zijn negotie. Want terwijl hij roept, kijkt
hij niet of zijn artikel gegadigden trekt, maai
observeert de menschen, die langs hem
heen vliegen.
Aan den anderen hoek staat ook *n jog
met een kistje chocola-reepen. Terwijl ik er
even bij sta, moet ik al dadelijk deze sug
gestieve uitnoodiging hooren:
„Toe, mijnheer, koop u eens wat van me!"
Dat is de jonge koopman.
„Ik heb fijne chocola, heeren, fijne
Droste!"
Z'n kistje is al meer dan half leeg. Ik blijf
even kijken en in minder dan geen tijd ver
koopt hij drie recpen.
,,'t Is fijne kwaliteit zegt hij bij 't over
reiken.
Ik ben weer gaan rijden en als de vallen
de avond de banen in een vaal-grijs floers
hult, houd ik weer stil op 't punt, waar ik
straks m'n koopmannetje observeerde.
,,'t Benne de laatste, heeren!"
Waarachtig, hij is er bijna doorheen.
De andere aan gindschen hoek is aan z'n
tweede rijtje bezig.
't Is al gelijk, in de maatschappij, op de
ijsbaan, in de negotie.... de ongeschikien
blijven achter. STRIX.
Het is eeri uitstekende gedachte, om te
midden van den stroom van muziek der jon
geren ook eens weer de keus te laten vallen
op een werk van Richard Strauss. En het ex
centrieke „Till Eulenspiegel" is zeer zeker
een voorbeeld, dat naast van Goudoever's
„Suite voor violoncel en orkest" te denken
geeft. De jongeren zullen wellicht ook al voor
deze Straussmuziek hun schouder ophalen,
maar naar 't geen we den laatsten tijd van de
nieuwe generatie hoorden, kan men, zonder
den kans te loopen van voor reactionnair te
werden gescholden, met een heel gerust ge
weten verwijzen naar de werkwijze van
Strauss, die hier heusch geen blad voor den
mond neemt, maar zoo niet steeds naar zui
ver aesthetiscbe, dan toch naar zuiver lo
gische beginselen handelt. Strauss was ook
de wijze raadsman die tot de jongeren soms
moest zeggen, als zij hem hun nieuwste wer
ken tconien „Bach, Mozart, Beethoven,
Begin nog maar eens die drie zullen u onge
twijfeld nog veel leeren." Strauss was met
blind voor iemands persoonlijke gaven, maar
hij was ook te ruim van blik om niet te zien
dat groote tijdperken in de kunst niet gevaar
loos oversprongen kunnen worden.
Epigonen kweeken echter is nog verderfe
lijker voer de kunst dan aansporen oin tot
eiken prijs nieuwe wegen te zoeken. In 't
laatste geval zullen de sterke talenten en
zonder eenigen twijfel komen, zoo zij niet
ten slotte zóó door rechtstreeks naar buiten
werkende dingen als coloriet, rythmiek e.a.
staarblind gemaakt worden, dat zij vorm en
gedachte veronachtzamen. Talenten die „ont
dekt" zijn, zijn Goudoever en Pijpen. Van
den laatste hoorden we de vorige week zijn
tweede vioolsonate, van Goudoever heden
zijn suite voor cello en orkest.
Die de opmerking maakt„harmoniek
schijnt niet zijn sterke zijde te zijn," vindt
in deze suite veelal gelegenheid, die bewering
met bewijzen te staven. In 't Andante is zij
zelfs van een nietszeggende alledaagschheid.
Juist door zijn affiniteiten tot de oude har
moniek werkt deze muziek meermalen zoo
widerlith, en de neiging komt dan op, om
al die storende dingen toe te schrijven aan te
vluchtig gedreven contrapuntische studiën,
deze Iaaste dan vanuit een oogpunt van klank'
werking bezien. Want het nooren van har
monie „naar d'r pouden trant" is niet hin
derlijk, als men maar niet bij voortduring
aan beter klinkende plaatsen bij anderen
wordt herinnerd, en de oude studie der door
gaande noten niet zoo irriteerend veelvuldig
haar goed recht staat te bepleiten. Kort ge
zegd de affiniteit tot de oude muziek is het,
die mij de rechte vreugde aan deze Suite be
neemt. De tango of de foxtrot kunnen daar
niets ten goede of ten kwade aan veranderen
De solopartij werd door :en componist
mét ware meesterschap gespeeld. Of het
overdadig applaus dit spel gold on de totaal
idee van het werk, vermogen wij niet uit te
maken, Maar wij kunnen toch niet nalaten,
in dit verband nog eens te wijzen op de hou
ding van het publiek, toen op het vorig Bach-
ccncert de muziek san Fiorent Schmith werd
uitgevoerd. Het was erger dan absolute ne
gatie.
Te voren was „Till Eulenspiegel" gegaan
in een zóó verbluffende uitvoering, dat men
bij de artisten van het Concertgebouw wel
een groote mate van vereering moet veronder
len voor de werken van Richard Straass,
waaraan ook de Spielfreudigkeit haar deel
heeft.
Men besloot het concert met Tscbaikcws
kij's vijfde symphonie, zeker innerlijk niet
de sterkste van de „laatste drie", al is zij naar
den uiterlijken vorm de meest gecoiicentreer
Dat „vorm" niet almogend is, bewijst
het eerste Allegro wa na de doorvoering
komt, zegt absoluw niets meer en is goed
voor hoorders met een luie fantasie.
Ook het tweede deel is wat te breed uitge
meten. De „valse" blijft een nobel stuk mu
ziek en werd door Mengelberg in een prach
tig los en levig rythme gehouden.
Van het bestuur der Bacnvereeniging was
voor Mengelberg een krans, die vergezeld
ging van een hartelijk „welkom". Maar nauwe
iijks thuis, gaat hij weer heen, de zorg voor
zijn keurbende overlatend a3n anderen.
Men vraagt Wie is hiermee gebaat
G. J. K.
fGedcellelijk gecorrigeerd.)
9 JANUARI
BERLIJN -;p. billioen)
PARIJS
BRUSSEL
WEENEN
LONDEN
STOCKHOLM.
KOPENHAGEN
CHR1STIANJA
BAZEL
NEW-YORK
ROME
EERSTE
KOERS
0 061
12 90
11.44
11.397.
46.15
2.657,
LATERE
KOERS
Een algemeen geuite en in de laatste Jaren
niet geheel ongegronde klacht was deze, da!
de menschen zoo uiihuizig geworden zijn.
Indien zij niet vergaderziek zijn, dan loopen
zij naar schouwburg concert of bioscoop.
Als 't echter nu 'n beo!je wil, gaan we naai
den goeden, ouden tijd terug en behoeven
ook de grootste liefhebbers van vergader-
,'jezoek, schouwburg en bioscoop des avond,
niet meer hun huis uit. omdat zij a les thuis
gebracht zuilen krijgen.
De „radio" heelt in den bat-ten tijd h
bewezen, tot welke mogeJijkhe-Sen zij Vide:
kan. Hoereic radio-hefhebbers belui,: ren t
ccrten, die in Parijs, Londen en New-Yort
gegeven worden en hebben niet tienlaüen mij-
n-er kennissen in den Nieuwjaarsnacht draai
loos de twaalf him-ham sla gen van Big Ben
de klok van de Westminster kathedraal ii
Londen beluisterd? Opgetogen waren zij dei
heelen Nieuwjaarsdag door; zelfs het knars:-;
van het speelwerk van het eeuwenoude uur
werk hadden zij gehoord.
Volgens prof. Fournier Dalbe, 'n vooraan
slaand Brilsch geleerde, staat de. wereld than,
aan den vooravond van een groolen weten
schappelijken vooruitgang in de richting vat
de „televisie", waarbij bet mege'ijk zal zijn:
op grooten afstand te zien, zooats men than-
bij draadlooze teiefonie geluiden op verrei
afsland kan hooren.
De professor verklaarde aan dc „Da:!-
News" dat' hij gelooft, dat de televisie hc
draadloos zien dit jaar zai tot stand komen
„Ik wil er mijn geheele wetenschappelijke re
pulatie onder verwedden. Ik beu er zeker van
Ik geloof, dat de televisie, in den aanvang wa
vreemd, een der wonderen van de British En»
pire tentoonstelling zai zijn, die binnen eenig
maanden zal worden geopend."
Wat dat beteekent, kan in deze enkele woot
den verduidelijkt worden: terug naar de huis
kamer.
Het zal niet meer noodig zjjn dan, dunk
me, om naai- een opera te gaan, want mei
zal de helden en heldinnen niet alleen kunne'
hooren zingen, maar ze ook zien acieerer
niet alleen van de opera der slad zijner in
woning, maar ook van die va New-York. P<
king of Melbourne; concerten url alle oordei
'Lr wereld zal mer. in den luien stoel vai
rijn serre kunnen genieten, ook, als het eet
beetje wit, de oorspronkelijke krijgsmuziek
san Afrikaansz-he nikkers. Ècn ondernemeni,
man behoeft daarvoor maar de noodige in
strumenten naar de binnenlanden van Afrika
mede ie nemen en te laten werken op het
oogen-b ik, dat de negers z:ch voor den strij i
uitrusten.
Ik geloof, dat de courant dan langzamer
hand overbodig w-ordt en ook de bioscoop
ondernemers, want wat gaat er boven de wer
kelijkheid"?
Beter dan de krantenman het zal kunnet
vertellen, beter dan de biosroop-ondernemei
liet kan verfilmen, zal een ieder in staat wot
den gesteld de gebeurtenissen draadloos U
zien en te hooren, op het oogenbük zelf dal
zij voorvallen.
We gaan wel vooruit!
Een abonné vraagt ons, naar aanleiding
van het „Damiaatie" over het plan dei
Jansstraat-vereeniging ter verbetering var
het verkeer van en naar het Schoterkwar
tier. of het niet veel eenvoudiger en ratio-
neeier is den Schotersingel en Kloppersin-
gei maar te dempen en op de plaats waa:
nu het water is een sierlijke bouleva-d aar
te leggen, die, wat natuurschoon betreft
even goed zal voldoen als het smerige wa
ter van nu. Voor het geld dat de aanleg
van twee, drie bruggen kost. is ruimschoots
het dempen en de veriraaiiig te bekosti
gen. Bovendien vergete men niet dat hei
absoiuut niet zoozeer gaat om htt verkeer
OP de Kennemerbrug dan wel om het feit,
het verkeer van cn naar het Noorden zóó
te leiden dat het gewoel op den smaüen
Scholerweg over verschillende wegen ge
leid wordt Dat is de hoofdzaak. Maar
daarvoor zijn zeker twee bruggen noodig.
En voor het geld dat dit kost, Jean men de
singels beter dempen. Dan wordt het ver
keer op den Schoterweg ontlast en Haar-
lem wordt een boulevard rijk. zooals wei
nig steden in Nederland. Stinkende grach
ten hebben bijna alle steden :n Holland.
Medegedeeld door het Koninklijk Meteoro
logisch Instituut te De Bildt.
Naar waarnemingen in den morgen van
9 Januari.
Hoogste barometerstand 774,9 m. M. te
Stendele.
Laagste barometerstand 731 3 m. M. te
Rennes.
Barometerstand 9 uur v.m.: 743. Achteruit
OPGAVE VAN:
Verwachting van den avond van 9 Jan.
lot den avond van 10 Jan.:
Matige Oostelijke tol Zuid-Oostelijken
wind; betrokken of zwaarbewolkt; waar
schijnlijk nog sneeuw, afnemende vorst, later
lichte dooi in het zuiden.
lSBSE2B@EmSSSm