mmm 12 januari
Itóentn che Anthrsciet Maatschappij
Noodgedwongen.
STADSNIEUWS.
Van het Vaticaan
Ingezonden iededselingtst.
Vrijdag 11 Januari 1924
46ste Jaargang No. 14634
Dit nummer bestaat uit 8 bladzijden. - Eerste blad.
Godsdienstcursus uitgesteld.
Personalia.
De autobus.
DE SLUITING VAN DEN
POSTCHèQUE- EN GIRO-
DIENST.
De eisch van Mr. Bakhuizen
van den Brink.
Een verrassing van de Woning-
bouwvereèniging „St. Bavo."
In Memoriam R. L. van
der Ven.
GIFTEN.
Gevonden dieren en voorwerpen.
a 75 cents per regel.
Dotnaniale Mijnan
r Z 3mtenspaarn<3 4-S. fel 2504. 3511
Geloof en Wetenschap.
Waarom JuisJ Franken's Melkbrood? Omdat U dan ZtKER
is brood la habben bereid uit de bes.e grondstoffen-
Personalia.
Biljartclub „Olympia".
De dooi.
Roekeloos.
Koninkl. Liedertafel „Zang en
Vriendschap".
Statuten.
De Loonregeling in het
Bakkersbedrijf.
Voorloopige opschorting der loons
verlaging.
Aanbesteding.
Oppassen.
Strooien voor eigen Deur.
Het werk aan de Amster-
damsche Poort.
J. J. WEBER ZOON
Opticiens Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem
Vereeniging van Oud-leerlingen van
RtjlisÉuinbonwwintercursusscn.
Telesxaphisch Weerbericht.
St. Franciscus-Liefdewerk.
De abonnementsprijs bedraagt voor
Haar'em en Agentschappen:
Per week ".25
Per Kwartaal 3.25
Frar.co per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49
Haariem.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
NIEUWE HAARLEMSOHE COURANT
Advertentiën 35 cents per regel.
Bij contract belangrijke kort'.ng.
Advertentiën tusschen den te st
als ingezonden medcdeebng op de
le Pagina's 60 ct. per regel. Vraag-
en aanbod-advertentiën 14 regels
cent per plaatsing: elke regel'
r 15 cent bij vooruitbetaling.
60
Volgens een bericht in ons nummer van
gisteren heeft blijkbaar het Kabinet-Ruys
de Beerenbrouck dan tocb berust in het
besluit van H. M. de Koningin om het op
27 October gevraagd ontslag niet in te wil
ligen. Dit geeft ons aanleiding om terug te
komen op onze vraag, gesteld in onze be
schouwing van j.l. Dinsdag, of het nl. aan
nemelijk is te achten, dat een regeering
tegen haar wil en onder dwang optreedt?
Die vraag heeft haar beteekenis, omdat
alle leden van het Kabinet bij monde van
Minister Ruys, op 26 October verklaarden,
na verwerping der Vlootwet, gezamenlijk en
ieder voor zich te zullen bedanken; omdat
eenige ministers zich zelfs al geheel vrij
beschouwden en andere verbintenissen aan
gingen Maar meer nog klemt deze vraag
met bet oog op de consequentie voor ons
patlementair stelsel.
Niet zonder grond is uit het jongste be
sluit van de Konmgjn en uit het optreden
van het 3de Kabinet-Ruys onder deze om
standigheden de conclusie getrokken, dat
wij nu zijn teruggekeerd lot de Koninklijke
Kabinetten, waarvan bet laatste in 1868
aftrad. Meer dan een halve eeuw zijn wij
daarna bestuurd onder een zuiver parle
mentair regiem van zelf-verantwoordelijke
ministers en meerendeels door regeeringen,
die steunden op de politieke partijen, welke
bij de stembus de meerderheid hadden ver
kregen. Verstaat men dus het optreden van
dit 3de Kabinet-Ruys aldus, dat de Koningin,
door de ingediende ontslagaanvrage te wei
geren, het kabinet dwmgt om zonder meer
derheid in de Kamer te regeeren en dus
ie leven op de verantwoordelijkheid van de
lastgevende Souvereine, dan kan men spre
ken van een ineenstorten der parlementaire
machine, van een failliet van het parlemen-
iaire stelsel, van een verplaatsing van het
zwaartepunt der macht in den Staat naar
de Kroon en naar de Koninklijke ministers;
van een „Ruck nach Rechts."
Wanneer dit inderdaad de beteekenis van
ihet einde dezer crisis moest zijn, dan was
de dag van 26 October nog veel fataler, dan
wij al verschillende malen uiteenzetten.
Maar wij weigeren alsnog aan deze conse
quenties te gelooven. Formeel is deze rede
neering juist. Het zal echter van de aller
naaste parlementaire geschiedenis afhangen
in hoeverre wij hier met een voorbijgaan den
uitzonderingstoestand, dan wel met een
blijvende reactie le doen hebben. En. de
feiten spreken o. L meer voor het eerste
dan voor het laatste. Na meer dan tien
weken crisis heeft H M de Koningin „zich
genoodzaakt gezien", (zooals het in het
officieele bericht heette! om het ingediende
Ontslag niet te aanvaarden. Die woorden
duidden reeds op een noodtoestand. Doch er
is meer. Dit besluit der, Koningin werd niet
genomen, omdat er geen andere mogelijk
heid was, om de parlementaire lijn door te
trekken .Er restte nog het middel van
Kamer-ontbinding en nieuwe verkiezingen,
ten einde te peilen of na een nieuwen stem
busstrijd, een regeering volgens de oude
methode ware samen te stellen. Om zeer
bi,rondere redenen is Ti. M. de Koningin
daartoe niet overgegaan. Vermoedelijk zul
len daarbij de zeer lange duur der crisis,
de noodzakelijkheid om reddering te bren
gen in 's lands financiën, de onzuiverheid
van den geschapen toestand, het feit, dat
wij nog maar 18 maanden van de periodieke
verkiezingen af zijn, den doorslag hebben
gegeven. En dit alles zou dan wijzen op een
uitzondering op den gewonen regel Wij
hopen, dat wij zulks in de regeeringsver-
klaring van a. s. Dinsdag te hooren krijgen.
Het lijkt ons nl. lang niet onverschillig,
of wij terug keeren tot de Koninklijke
Kabinetten of vast houden aan bet Nederl.
parlementair regiem, zooafs we dit nu
meer dan een halve eeuw in ons land ken
nen. Op zulke momenten is er gelegenheid
om van democratie te praten. Wanneer men
Sociëteit „St Bavo". Gewone zittin
gen 8 uur.
Museum van Kunstnijverheid Paviljoen
Drecl De bibliotheek dagelijks geopend
van 912 uur —Toegang kosteloos.
Bisschoppelijk Museum Dagelijks, uitge
nomen Zaterdag. Zon- en Feestdagen, toe
gankelijk
R. K. Arbeidsbeurs voos mannen Jaco-
bijnestraal 15 Alle werkdagen, voorm
van 912 uur, n.m van 25 uur. Zater
dags alleen van 912 uur.
R.K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
Houtweg 13 /vüe werkdagen, voorm.
van half 11 tot half 12, des nam van 3
tot 4 en van hall 8half 9 uur Tele
foon 2981
R. K- Bevolkingsbureau. Gebouw Sint
Bavo Smedestraat 49 van 810 uur
O" Maandag-, Woensdag- en Vrijdag
avond
R. K. Leeszaal en uitleenbibliotbeeh -
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012, van 25 en van 7—10 uur, be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen Uitlcencn van boeken
van half 39 uur.
Marthavereeniging Bloemhofstraat 1
Betrekkingbureau voor vrouwen Alle
werkdagen van 1012, van 24 en van
8—9 uur Tel. 1671.
Men verzoekt ons le willen mededeelen,
dat de cursus in godsdienst, voor de leer
lingen der openbare scholen, aan het R. K.
Lyceum, hedenavond niet zal doorgaan en
zal worden uitgesteld tot Vrijdag a.s.
De inspecteurs van den arbeid ir. J. W.
M. Stevens en J. A. E. Muller zijn, met in
gang van 1 Mei 1924, werkzaam gesteld,
resp. in het Iste en 6de district der arbeids
inspectie, resp. ter standplaats Maastricht
en Haarlem.
Bij het controleeren der autobussen vol
gens de nieuwe verordening is gebleken dat
van een tweetal onderemnrs een wagen
is afgekeurd.
Door de politie is verboden hiermede te
rijden, alvorens hieraan de noodige herstel
lingen zijn verricht.
Uitbetaling van het bedrag aangeboden.
Door den procureur mr. A. T. Telders is
voor de arróndissements-reehtbank te
's-Gravenhage voor den Staat der Neder
landen conclusie van dupliek genomen in
zake den door mr. Bakhuizen van den
Brink, alhier, gestelden eisch ter opvorde
ring van zijn bedrag uitstaande bij de Post
cheque- en Girodienst.
Deze zaak is de oudste der girozaken.
De beide zaken, waarin reeds gepleit is,
zijn van jongeren datum, doch door de te
genpartij vlugger behandeld.
In zijn conclusie van dupliek voert mr.
Telders aan, dat de Staat zijn verweer te
gen de ingestelde vordering gegrond acht.
De Staat wil echter in aanmerking ne
men, dat voor het geval, waarin eischcr
verkeert, van Staatswege een commissie
is in hel leven geroepen, welke ten doel
heeft beschikking te geven over het U
goed van giro-rekeningen en levens, dat
deze eischer in het geding brengt de afre
keningen van de zijde van gedaagde van
16 Augustus en 4 October 1923. voorts dat
het onderzoek bij den Post-Chèque- en
Girodienst zoover gevorderd is, dat (hans,
in afwijking van hetgeen aanvankelijk
bleek, kan worden vastgesteld, dat ook
naar de gegevens van den dienst de post
rekening van eischer in overeenstemming
is met hetgeen hij daaromtrent heeft opge
geven.
Opgemerkt wordt, dat, niettegenstaande
eischer een anderen, meer omslachtigen
en meer kostbaren weg heeft ingeslagen,
daarin geen reden gezien heeft om onder
deze omstandigheden hem te onthouden,
wat hij langs dien weg bad kunnen berei
ken.
De staat is van oordeel dat ten deze nooit
in onzen tijd, in onzen laatsten tijd vooral, anders gevorderd kan worden dan de con-
ventioneele rente ad 1J4 pet. s jaars van-
scheiding ziet maken tusschen democraten"
cn „conservatieven" op gronden, dat de één
zus, de ander zóó bezuinigen wil: op stuk
van vrijhandel of protect!'-; bij voorstanders
van gemeentelijken of 'particulieren woning
bouw. van deze of een indere Vlootwet...
dan ziet men de practijk al heel spoedig
dergelijke scheidsmuren omver blazen.
Maar wanneer het gevolg van de stemming
op 26 October zou wezen, dat wij voortaan
de zuiver parlementaire regeeringen zouden
missen, dan was er een stuk gezonde
democratie verloren gegaan.
Wat wij inmiddels nog weigeren te ge
looven.
Ook zeker op dat punt is de a. s. regee-
ringsverklaring van belang.
Het verschil tusschen dit en een
extra-parlementair of zakenkabinet is dui
delijk. Dit laatste mist alken een vaste
meerderheid in de Kamer bij zijn optreden.
Maar de gewone weg is niettemin bewan
deld: de formateur wordt benoemd, aan
vaardt de benoeming, kiest zijn ambtgenoo-
ten op een bepaald program en is voor dat
program en de keuze zijner ambtgenooten
verantwoordeli.k aan de Kamer. Kuyper,
zoowel als Cort van der Linden vormden
in dien zin een parlementair kabinet; het
3de Kabinet-Ruys b er geen.
MAG. HOLLMANN TE ROME.
Onze Romeinsche correspondent seint ons
dato heden: De Hoog Eerw. Heer magister
H. M. F. Hollmann, generaal der Kruis-
hccrcn, is heden (Donderdagmorgen) op het
Vaticaan aangekomen.
af de dagvaarding tot de voldoening en
biedt aan ten overgave van de aangeboden
chèque, het gevorderde bedrag te betalen
met rente ad l'A pet. 's jaars vanaf de dag
vaarding tot de voldoening.
Men schrijft ons:
Reeds eenige weken, is des Zaterdags
bij het betalen van de Huishuren, in het
kantoor der Bouwvereeniging „St Bavo"
een busjfe geplaatst, om offertjes te bren
gen ten bate van „Herwonnen Levens
kracht."
Nu weten wij wel, dat er reeds zeer veel
gevraagd wordt, in ons Bavo-dorp, maar
ach, er zijn nog altijd weldoenners in de
wereld, die ook gaarne een offer brengen
voor „Herwonnen Levenskracht." Dit ,feit
was gisterenavond te constateeren bij het
uitbetalen van rente, van het waarborg
fonds, wat plaats had in het kantoor der
woningbouwvereeniging „Sint Bavo." Door
het bestuur was toestemming verleend aan
„H. L." om tijdens de uitbetaling van ren
te, met het bekende groene busje, een col
lecte, te houden en inderdaad b er goed
geofferd.
Als we eens rekenen, dat er ongeveer
ruim 3 vroeger geofferd was, dan zou de
collecte opgebracht hebben 20. Voor de
totale opbrengst van ruim j 23 zegt „Her
wonnen Levenskracht" hartelijk dank aan
het Bestuur van de woningbouwvereeniging
„Sint Bavo" en aan de weldoeners, die gis
terenavond met milde gave, hun pennings
kes geofferd hebben, voor de lijdende
menschheid. Natuurlijk za] het busje a.s.
Zaterdag zijn vaste plaats weer innemen
en de penningmeester van „H. L." spreekt
den wensch uit, dat weer spoedig 'n mooi
bedrag als ontvangen vermeld kan worden
en dat er bovendien nog vele' aanvragen
zullen komen, vöor het plaatsen van een
busje ten bate voor „Herwonnen Levens
kracht."
Vanwege het leerarencorps, verbonden
aan het R. K. Lyceum, wordt ons opname
verzocht van volgend In Memoriam:
Gisterenmorgen overleed in de Maria-
Stichting te Haarlem de Weledel Gestrenge
Heer van der Ven, leeraar aan het R. K.
Lyceum,
De heer Van der Ven begon zijn loopbaan
als onderwijzer te Vinkei op '15' Jüni 1895.
Achtereenvolgens was hij in die functie
werkzaam te Kethel, Noördwijk, Castricura
en Borne, waarna hij van 1 September 1907
tot 1 September 1913 hoofd der school te
Ammerzode was. Op laatstgenoemden aatum
iging hij naar 't M. O over en werd leeraar
aan de R. K. H. B. S. te Helmond. Sinds
1 September 1.1. doceerde hij alhier de vak
ken aardrijkskunde en geschiedenis. De
dood van den heer van der Ven zal in on
derwijskringen ten zeerste betreurd worden.
Steeds kalm en ernstig, maar altoos vrien
delijk, wist hij zich overal in korten tijd de
grootste sympathie te verwerven van col
lega's en leerlingen.
Ook in 't particulier leven werd hij door
een ieder bemind om zijn stille, grootc wel
dadigheid en zijn stoer werken voor veel
vereenigingen.
Het R. K. Lyceum mist in hem een zeer
wetenschappelijken en besten docent. Zijn
liefde voor leerlingen en collega's uitte zich
nog eenige oogenblikken voor zijn sterven,
toen hij hen een laatste afscheid toeriep.
Stichtend was zijn sterfbed, gelijk geheel
zijn leven stichtend was.
Dierbare collega, zoo spoedig van ons
heengegaan, uw geest vond altijd nieuw
voedsel in de betrachting van het ware en
schoone; geniet thans de eeuwige verkwik
king in de aanschouwing van de Oneindige
Waarheid en Schoonheid.
Ter eere van den H. Joseph
voor de Duitsche Priesters
Voor de Weensche Priesters J 2.50
Voor de Duitsche Priesters f 2.50
Vertegenwoordigster der
In de Donderdag, ten 8 ure in de „Kroon"
gehouden vergadering der Vereeniging „Ge-
i loof en Wetenschap", werd het korte jaar
verslag over 1923 door den secretaris voor
gelezen.
Spr. klaagde over de geringe belangstel
ling der leden. Het ledental in 1923 bleef
stationnair. Er werden 250 kaarten uit
gegeven. De Voorzitter bedankte den afge
treden adviseur, den zeereervv. Heer Pastoor
Wentzel voor alles wat hij in 't belang der
Vereeniging had gedaan en vertrouwde
dat zijn opvolger de ZeereervvPater Vlaar
niet in gebreke zou blijven, zijn hooggewaar
deerde krachten als adviseur aan de Vereeni
ging te wijden.
Daarna werd docr den penningmeester
rekening en verantweerd r.g afgelegd over
het gel cvden finrncieel lebeer
Vervolgens werden eenige huishoudelijke
zaken b ehar.deld, waaror der het bestuurs
voorstel tot verlaging van de contributie,
benevens nog een-ge maatregelen om de
Vereeniging Geloof en Wetenschap in Haar
lem meer te doen bloeien. Gehoopt werd
door den voorzitter, dat die maatregelen
tot het gewenschte doel zullen leiden. De
bestuursvoorstellen werden met algemeene
stemmen aangenomen
Met eenige welgekozen weerden leidde de
Voorzitter vervolgens de spreekster, mej
Dr. Jac. B. L. Hol, docente aan de R. K.
Leergangen te Tilburg, bij de aanwezigen in.
Mej. Hol begon haar onderwerp „In het
rijk van sneeuw en ijs" met de mededeeling,
dat de Westenwind de groote wolken over
de zee doen aandrijven, d. i. de waterdamp,
om weer tot water gecondenseerd te worden
en weer wolken te vormen. We krijgen ten
slotte den neerslag.Neerslag heeft bijna overal
sop aarde plaats, alleen niet in de woestijn-
KruqL Adb^rtsberjstraa^ 2^ da.' gebieden.Ook in den vorm van sneeuw.
Luitestecg 19,
1
D. Sierveid, KI. Heiligland
raeshandschoen. v. Norden.
grijze kinderhandschoentjes. wiebnga,
Oranjestraat 170, wit wollen kinderhand,
schoen. Wekman, Jacobstraat 17, glacé
handschoen. Kroeze, Frankestraat 41, kin
derhandschoen. v. d Bogaard, Barendse-
straat 58rd., grijze handschoen, v. d. Stad,
Leeghwaterstraat 2, grijze handschoen.
Kennel Fauna, Parklaan: zwart-witte kat,
gebracht door v. d. Mark, W. Pyrmontslraat
28rd.; grijs-witte kat, gebr. door Mars,
Ursulastraat 10a; Mevr. Bienfait, Leid-
schekade 8G., Amsterdam, zwart medail
lon. J. Rijs, M. v. Heemskerkstraat 59,
bruin lederen portemonnaie. E. Kunze, Dr.
Leydsstraat 36, Schoten, damesportemon-
naie. P. Oud, Z. B. Spaarne 144rd„ schaats.
J. Schutrop, Julianapark 7, Schoten, buig
tang. Tecuwen, Brouwersvaart 100a. zw.,
grijs wollen want.
Tot districts-bouwkundige bij den Rijks
gebouwendienst alhier, is benoemd de heer
L. de Vries, thans bouwkundig hoofdamb
tenaar bij de Justitie-gebouwen.
In gebouw „Olympia" is opgericht de
biljartclub „Olympia" Geoefend zal wor
den onder leiding van den bekenden heer
Koehol. terwijl de speelavonden op Dins
dag en Donderdag zijn gesteld. Plannen
bestaan, om een der zalen in het gebouw
tot biljartzaal in te richten.
De sneeuw is niet zoo erg, maar de na
sleep er van cn vuile boel, die de dooi
met zich medebrengt, dat is het, waaraan
de meeste mcnscben een hekel hebben.
En niet ten onrechte.
Zoo kan men hedenmorgen zien, dat ver
scheidene straten als het ware herscha
pen waren in imitatie-meren, Welke een
meer onaangename hindernis voor den
voetganger waren.
O.a. op de Gedempte Oude Gracht, de
Nassaulaan, in het Kenaupark en den
Kruisweg, lagen ontzaglijke plassen.
De oorzaak is niet moeilijk te raden en
schuilt in hoofdzaak natuurlijk hierin, dat
de rioolrooslers nog met een laag ijs be
dekt zijn en ook verstopt zijn door vuil
Vanwege de Stadsreininging was men
hedenmorgen bezig om de verschillende
rioolroostcrs door te steken, om daardoor
de straat een beetje meer bewandelbaar-
der te maken.
Schiet het een beetje op, dan zullen wij
hiervan gauw verlost zijn. Toch mocht de
Reiniging achter dit zaakje ook wel wat
meer spoed zetten, want vanmiddag lagen
nog hcele straten als ondergcloopen.
te geschoven, die daarna weer afgedekt wor
den met een laag cement. In die laag ce
ment, komt het eigenlijke loop- en rnviak.
Dit zal bestaan vit ijzerhard houten roode
blokjes, waarmede o.a te Amsterdam he.
Koningsplein e.a gedekt zijn. Deze worden
ongeveer 1 cM. in het nog natte cement ge
drukt, en vormen dan een onwrikbaar ge
heel.
Wanneer dan nog de leuning en de raus
geplaatst zijn, is de nieuwe brug bij de Am-
sterdamsche Poort voltooid.
Het wachten is nu nog alleen op de beton
platen, welke, doordat de teekening hier
van vee! te laat den aannemer ter hand wer-
den gesteld, no£ niet zijn 3&nt[ckomsn. «-ijn
die echter gearriveerd en vriest het niet tc
hard, dan kan er achter elkaar worden ge
werkt, en is binnen een maand de nieuwe
brug klaar voor het gebruik.
Dan zal blijken of zij in de praetij!: even
goed voldoet, als dat zij in de theorie heeft
gedaan.
't Gebeurde op den Schotersinge:.
Een drietal jongens van 10 of 12 jaar oud
ongeveer, staan aan den kant druk te praten.
„Ik durf er nog best overheen," zegt de
In de gisteravond zeer druk bezochte re
petitie werd de heer Lieven Duvosel door
den voorzitter Dr. Broese van Groenou als
directeur geinstalleerd.
„Gij kent," zoo sprak de voorzitter o.a.,
„Zang en Vriendschap" nog niet. Alleen
hebt ge ons op concoursen gehoord, waar de
Liedertnfel, die de oudste in den lande is,
ónder den onvergeteiijken Robert de schoon
ste lauweren wist te behalen. Als kunstenaar
hebt ge echter menschenkennis genoeg op
gedaan om met onze leden op goeden voet
te komen.
Weliswaar bestaat ër verschil in landaard,
doch al zijn wij wat flegmatischer aangelegd
dan onze zuidelijke broeders, ook onze la
tente warmte kan zich soms spontaan uiten.
Ik hoop van harte, dat' ge nog vele jaren
als leider van Zang en Vriendschap moogt
optreden, overtuigd als we zijn, dat u hier
vele vrienden zult maken en allen met u
zullen meewerken aan den groei en bloei
onzer aloude Liedertafel.
Wanneer dat het' geval is, en uw presta
ties als kunstenaar staan daarvoor borg, dan
zal „Zang en Vriendschap" in u zijn twee
dén Robert gevonden hebben."
De heer Duvosei dankte met een kort
woord. Ofschoon Vlaming, was hij lang ge
noeg in Holland om te weten, dat het Hol-
landsche hart ook warm voor de kunst
klopt. Als kunstenaar wil hij zijn krachten
eveneens wijden aan het muzikale leven van
Noord-Nederland. Hij hoopt op aller mede
werking te mogen rekenen cn betuigt zijn
dank aan voorzitter, bestuur en commissie,
die zich beijverd hebben zijn benoeming mo
gelijk te maken.
Een door de leden spontaan aangeheven
„Zang en Vriendschap, hoog de Vaan", be
sloot het welgemeende applaus, dat op spre
kers woorden volgde.
Spr. gaf dan een uiteenzetting van verschil
ende vormen van neerslag. Hedenavond
wenschte zij te spreken over de sneeuw in de
noordelijke streken, niet in de Poolstreken,
maar in het hooggebergte. In het hoogge
bergte komen lawinen voor. Deze lawinen, of-
sneeuwvallen komen in den winter voor en
kunnen dan ontstaan door de kleinste lucht
trilling, bijv. veroorzaakt door klokgelui of
door een schot. Door die luchttrilling komt
de sneeuw dan naar beneden. Op zich zelf
doet de lav.ine geen kwaad, wel de luchtdruk,
ontstaan door de luchtverplaatsing die er
door ontslaat en die dikwijls zoo'n kracht
ontwikkelt, dat hij alles wat hij op zijn tocht
ontmoet, meesleept en dus groote schade
veroorzaakt.
Een tweede soort van lawine is de grond-
lawine, die van boven naar beneden komt,
deze soort is de zomerlawine. Zij ontstaat
door plotselinge temperatuurverhoogingen.
Het geluid der lawinen is dikwijls ontzag
wekkend. Lawinen zijn de gevaren van het
bergland. Vele Alpenbestijgers en touristen
zijn er door om 't leven gekomen. De lawines
worden door boomgroei gekeerd gewone
planien-aanwas is daarvoor te zwak. Aan-
planfing van bosschen in het hooggebergte
wordt aanbevolen en geschiedt dus o k. In
Zwitserland worden de lawines bedwongen
door muurtjes of p~1'ssaden te bouwen
zoodat de sneeuw nic ai i 't glijden kan gaan.
Die muurtjes of palissaden zijn een kostbaar
iets. Dit is de moderne manier om de lawines
te breken.
Komende tot dé gletschers, zeide spr., dat
deze eigenlijk alleen bestaan uit overjarige
sneeuw. Gletscher-ijs is doorzichtig en be
staat uit zeer greote korrels men heeft er
gevonden van 700 gram gewicht. De gietscher
is de vorm, waarin de sneeuw naar beneden
komt om gesmolten t; worden. De gletscher-
beken zijn in den regel troebel. Eigenlijk
behooren de gletschers niet thuis in de eeu
wige sneeuw, men vindt ze dikwijls te midden
van prachtige bosschen. De snelheid van een
verplaatsing van een gietscher in de Alpen,
is te vergelijken met de snelheid van den
uurwijzer van een hee: enhorloge. De bewe
ging is dus zeer langzaam en zoo goed als
niet te zien. De snelheid van den gietscher
wordt bepaald door de massa van de gietscher
en niet van den hellinghoek, althans deze
laatste in zeer geringe hoeveelheid. De giet
scher bevat een zekere plasticiteit door inter-
moluculaire verschijnselen. Gletschers zijn
vooral gevaarlijk door de spleten, die dik
wijls niet te zien zijn. Naar spr. van een berg
gids in de Costenrijksche Alpen vernomen
had, gaat het wezen der berggidsen in die
streken achteruit. Er is n.l. weinig meer mee
te verdienen. De Alpenjagers doen nu veelal \n ,e Bearlcm. ls 'e hopen, dat de
- - - - Hnm nil ni -l tlinL
*„je durft niet. Ik wil er wat om verwed
den." zegt de ander.
„Als jullie gaan, ga ik ook," laat de derde
zich hooren.
De eerste doet een stap op het ijs en.
het kraakt eerst niet. Voorzichtig gaat hij
verder, steeds verder, totdat hij middenin is.
Het ijs scheurt en barst en het schommelt
geweldig. Toch wil hij verder gaan. Eindelijk
is hij aan den overkant.
De tweede durft nu ook en loopt iels vlug
ger. Ook hij komt behouden aan. De derde
denkt bij zich zelf: „Als twee schapen de
brug over zijn, volgen er meer" en ook hij
gaat er over: maar niet langzaam, niet vlug,
neen, hij rent, een spoor van scheuren en ga
ten achter zich latend, terwijl het water over
het ijs stroomt.
De jongens waren méér dan roekeloos, ze
speelden mei hun leven en met dat van hen,
die zouden trachten hen te redden.
De „Staatscourant" bevat de statuten van
de N.V. Autogarage L. C. du Rieu en van de
Rijnlandsche Hypotheekbank, beide alhier.
Hedenmorgen hebben leden der Hoofdbe
sturen van de katholieke, christelijke en
neutrale vereenigingen van bakkersgezellen
een vergadering gehad met den heer Fran
ken, bij welke vergadering ook aanwezig
was de secretaris der Ncd. Ver. van Werk
gevers in het Bakkersbedrijf.
Na een langdurige bespreking zei de heer
Franken toe, dat hij de aangekondigde loons
verlaging zou opschorten tot Februari In
de eerstvolgende weken kan dan de vraag
van een eventueel nieuwe regeling besproken
worden.
'Naar ons wordt medegedeeld, za! ver
moedelijk ook de heer Smit de loonsverla
ging voorloopig uitstellen tot 8 Februari.
Hedenmorgen werd in het bureel van den
hoofdingenieur-directeur, onder goedkeuring
van den Minister van Waterstaat, aanbe- i
steed: het onderhoud van de Rijkszee- en
Rijkshavenwerken op Vlieland, gedurende J
1924 en 1925 in twee perceelen. In perceel
1 was de laagste inschrijver J. C. Kooijman
te Vlieland, voor 14255.In perceel 2
was de laagste inschrijver eveneens L C.
Kooijman te Vlieland voor 240.
Aanbesteed werd het onderhoud van het
Tienhovensche Kanaal gedurende 1924
1925 en 1926. Laagste inschrijver was J.
Kraayveld te Sliedreoht voor 1198.
per jaar.
Aanbesteed werd: het onderhoud van de
werken van hel Krabbergat te Enkhuizen,
gedurende 1924 cn 1925. Laagste inschrijver
was J. Sella gen tc Twisk voor de som van
2895.—.
Het watergen aal te Spaarndam is plot
seling weer gaan malen, zoodat hut ijs
hierdoor zeer gevaarlijk is geworden, ook
Met boete en hechtenis heeft onze loco-
burgemeester als hoofd der police, ..„t
Haarlemsche menschdom in onze krant van
2 Januari bedreigd als net vergat, bij giad-
heid van de wegen 't gedeelte van den op-en-
baren weg vóór de huizen, pakhuizen, s-a--
len, tuinen of erven met zand. ascb o, turt-
molm tc bestrooien tot op twee meter at-
stand van die perceelen en wel over de
geheele breedte.
En daarmede stal de lo.c-o-burgemeestcr i»
zijn aartsvaderlijke bezorgdheid^ een oogen-
bük mijn hart geheel en ai. Want, laat ik
het gul erkennen en ik ben zeker van ae
instemming van duizenden lotgenootan, ik
heb een broertje dood aan gladde straten.
Daarom deed mij de scherpe aanmaning
van den burgemeester zoo deugd.
Ik wil de politie alsnog helpen aan adres
sen van hen, die een proces-verbaal ver
diend hebben, wij zij zich niet aan het ge
bod van den loco-burgervader hielden («r
zijn er trouwens waar weinig geweest, die
het wel deden).
Voor een bekeuring wegens bet met ot
niet voldoende strooien, komen o. a. in aan
merking de bewoners van perceel Kruis
straat 45, waarin o.m. gevestigd zijn de ad
ministratie der Haarlemsche Politie en de
afdecllng Bouw- en Woningtoezicht; 2. de
bewoners of eigenaar van de Groote Kerk.
Wel was de Lepelstraat bestrooid, maar het
was gemakkelijk binnen twee meter van de
Groote Kerk op Klokhuisplein en Oude
Groenmarkt den hals te breken, vooral op
de smalle verraderlijke trottoirs aan bet
Klokhuisplein. Voor een bekeuring komen
voorts in aanmerking de verantwoordelijke
bewoners van zoo goed als alle openbare
schoolgebouwen (niet dat de bijzondere
scholen een loffelijke uilzondering maakten,
maar de openbare mochten toch wel aller
eerst aan de roepstem van hun burgervader
gehoor gevenl; de eigenaar van de Stedelij
ke Bank van Leening, enz. Ik doe maar een
greep uit veel en heb niet de moeite geno
men met een notitieboekje alle publieke ge
bouwen in Haarlem af te loopen. Bij die
adressen zijn nog de namen te voegen van
tal van raadsleden, ambtenaren in dienst
der gemeente Hasriem en van politie
personeel en het zou met wat waard zijn te
weten wie bekeurd moest worden, ind en
proces-verbaal moest worden opgemaakt
tegen den verantwoordelijken huurder van
bet perceel aan de Gedempte Oude Gracht,
waarin onze loco-burgervader voor zijn
particuliere advocaten-werkzaamheden kan
toor houdt- Spiegelglad is daar de straat
geweest, de heele gladde periode door, en
het moet, dunkt me, onzen bezorgden loco-
burgerva-der heel wat siuurmansbeleid ge
kost hebben, eiken dag om zonder onge
lukken de deurknop van zijn kantoor in
handen le krijgen.
Wie zou daar bekeurd moeten worden.
Zelf dienst als gidsen ze hebben het in den
oorlog geleerd. De spleten in de gletschers ont
staan, omdat de gietscher in 't midden sneller
stroomt dan aan de kanten, evenals een rivier.
Bij alle gletschers vindt men morenen
d. i. puin, dat door de gletschers wordt
meegesleept.
Bij hare korte bespreking over gletscher-
typen, waarbij mej. Dr. Hol op Groenland
wees, waar zich een ijsmassa uitbreidt, een
ijsschild, dat groote deelen van het uitge
strekte land bedekt, gaf zij ook eenige inte
ressante bijzonderheden uit den ijstijd, vol
gens de Wetenschap honderdduizend jaar
geleden, toen de sneeuwgrens lager was.
Spr. maakt bij de demonstratie over den
ijstijd gebruik'van een landkhart. Nog weidde
zij met enkele woorden uit over de gletscher-
vorming in Noorwegen, die geheel anders is
dan die in de Alpen. Meer nog dan op den
onmetelijken Oceaan aldus spr. ge
voelt men in het hooggebergte, bij het aan
schouwen dier heerlijke, prachtige, ontzet
tende natuurtafereelen, hoe klein en nietig
de mensch eigenlijk is.
De aangename causerie van mej. Dr. Ho!
over „In het rijk van sneeuw en ijs", werd
opgeluisterd door een zeer groot aantal
prachtige lichtbeelden, waardoor hetgeen
spr. te berde bracht, aanschouwelijk werd
voorgesteld. Door een krachtig applaus be
tuigden de aanwezigen hun ingenomenheid
met het gehoorde.
De Voorzitter bedankte met eenige sym
pathieke woorden voor het vele wat spr.
dezen avond de aanwezigen door haar schoo
ne voordracht heeft doen genieten. Hij riep
haar een hartelijk tot weerziens toe.
De vergadering werd daarna met den Chr.
groet gesloten.
Langzaam maar zeker nadert de brug bij
de Amsterdamsche Poort haar voltooiing.
Men behoeft nu niet eens zooveel verbeel
dingskracht te gebruiken, om te zien hoe of
zij worden zal.
De bogen zijn zelfs reeds af. en nu worden
nog tusschen de ijzeren balken die er bo
ven op liggen, betonplaten van 10 cM. dik-
Baromelerstand 9 uur v.m.: 753, Vooruit-
OPGAVE VAN:
dooi nu maar flink doorzet
Gisteravond hield bovengenoemde ver
eeniging in gebouw „De Korenbeurs",
Spaarne. haar jaarlijkschen feestavond.
De Voorzitter heette de aanwezigen mei
enkele woorden hartelijk welkom, waarna
hij een woord van dank uitbracht aan den
heer R M. van de; Hart, die de leiding
van den avond oj> zich nam cn waardoor i
men van een goeden gang van zaken ver
zekerd kon zijn.
Spr. zette hierna uiteen, dat de vereeni
ging uitsluitend (cn doel heeft om de leden
te ontwikkelen door 't maken van excur
sies, T houden van vergaderingen met in.
leiding enz. Spreker memoreerde nog
even, hoe jammer het was geweest, dat
den vorigen zomer de tentoonstelling van
kamerplanten niet kon doorgaan, wegens
de schroomvalligheid der leden, die niet
durfden inzenden. De vereeniging, aldus
spr., is in samenwerking getreden met de
Ncderlandschc Mij. voor Tuinbouw en
Plantkunde. Vroeger stond zij hier los van,
Spr. hoopt, dat de san.enwqrking tus
schen genoemde maatschappij en zijn ver
eeniging er toe zal bijdragen tot t groot
worden van beide vereenigingen. Thans
is men druk doende met samensmelting van
alle in Nederland beslaande vereenigingen
van oud-leerlingen van Rijkstuinbouwcur.
sussen, ten einde met één doel door de
wereld te gaan.
Hierna wijdde spr. een woord van dank
aan de redactie van het Tuinbouwblad
„Floralia", 't geen te Assen verschijnt, voor
t vele waar zij de Haarlemsche vereeniging
mede van dienst is geweest.
Het was de heer Van der Hart, die thans
de verdere leiding van den avond op zich
nam en we moeten zeggen, 't ging hem vlot
genoeg af. De talrijke aanwezigen werden
door voordrachten, tooneelstukje en het
ten beste geven van muziek door een
„naamloos" mandolineclubje, dat uitste
kend speelde, aangenaam bezig gehouden.
Ter afwisseling kon ieder voor een dub
beltje een kansje wagen bij 't rad van
Medegedeeld door het Koninklijk Meteoro
logisch Instituut te De Bildt
Naar waarnemingen in den morgen var
11 Januari.
Hoogste barometerstand 767.9 te Ha-
paranda.
Laagste barometerstand 724.7 te Vest-
manoer.
Verwachting van den avond van 11 Jan.
lot den avond van 12 Januari,
Matige lot zwakken, zuidelijke tof wes
telijken wind, meest zwaarbewolkt, waar
schijnlijk eeaige regen, zelfde temperatuur.
avontuur, waar zeer druk gebruik van ge
maakt werd.
Donderdagavond heeft '>ei SI. Franciscus-
Liefdewerk een vergadering gehouden, waarin
afscheid genomen is van 'n paar heengaande
bestuursleden. De iu-or II. A. C. v. Keulen,
\oorzillcr van het Liefdewerk, had als zoo-
'nnig tx-darikl wegens drukke werkzaamhe
den. Ier-wijl de heer A. Hulsebosch als be
stuurslid hedankl had wegens verandering
van woonp'anls.
Door den directeur van hel Liefdewerk, den
Weleerw. Paler Th. van Eekeren. O. F. M..
werden waardeerende woorden gerirhl lol d«
lande heengaande bcslaiirsteiVn. terwijl hij
hun dank brat-W voor alles wal zij voor be*
Liefdewerk verricht helden.
Den heer Van Keulen werd lief eere-voor-
viller-ehap van liet Liefdewerk aangeboden,
lerwij] d>en heer Hulscbosch een stoffelijk
blijk van belangstel ling geschonken werd.
Beiden spraken woorden Van dank voor de
hun gebrachte hulde cn voor de medewer
king steeds van de zijde der leden onder
vonden.
Tot voorzitter werd gekozen de heer H.
van Os en tot bestuurslid de heer v. Woerden.
Tot leden der knscommiisic werden benoemd
de hoeren .T. Seuter en Van Woerden.
Verder werden nog enkele nieuwe leden ge-
mslallecrd en verschillende zaken, het Liefde
werk betreffend, behandeld.