Dinsdag 22 Januari 1924
46ste Jaargang No. 14643
Dit nummer bestaat uit 8 bladzijden. - Eerste blad.
A E°n fabeltje.
VAN HET VATICAAN.
UIT DEN OMTREK.
HILLEGOM.
LISSE.
NOORDWUKERHOUT.
VOGELENZANG.
VOORHOUT.
NOORDWIJK.
LEIDEN.
IJMUIDEN.
Opticiens
Koningstraat 10
Fabrikanten
Haarlem
Wisselkoersen en koersen van
Bankpapier.
VRAGENBUS.
Jp verzoek van de politie plaatsen wij heden het portret van
den ontvluchte K. uit de Haarlemsche strafgevangenis.
De abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
Per Kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49
Haarlem.
Telefoonnummers: 1426. 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentiên 35 cents per rege
Bij contract belangrijke korting
Advertentiên tusschen den tekr
als ingezonden mededeeling op de
le Pagina's 60 ct per regel Vraag-
en aanbod-advertentiën 14 regels
60 cent perplaatsing: elke regel
meer 15 cent bij vooruitbetaling
Wie de laatste maanden gevolgd heeft,
wat wij over de binnenlandsche politiek ge
schreven hebben, die zal weten, dat wij
zoowel bij de jongste verkiezing van
Gedeputeerden voor Noord-Holland als bij
de stemming over de Vlootwet er tegen
waarschuwden, dat een uiteengaan van de
coalitie een andere oriëntatie in onze Neder-
landsche politiek n.m. van sociaal-, vrijzin
nig-, katholiek- en christen-democraten
eenerzijds en „conservatieven" anderzijds ten
gevolge zou hebben. Al jaren lang hebben
wij tegen een dergelijke splijting, tegen mr.
Marchant en de socialistische leiders ge
schreven; dat leek toen théorie. Het laatste
half jaar hadden wij houvast aan de prac-
tijk. Het zal daarom velen bevreemden te
vernemen, dat de „Nieuwe Haarlemsche
Courant" boven geschetste nieuwe oriënta
tie als de beste oplossing voor de toekomst
aanbeveelt. Men kon dat verleden week in
de Kamerverslagen lezen, volgens welke de
heer Schaper een citaat uit ons blad zou
hebben voorgelezen om te bctoogen, dat
niet alle katholieken het met Mgr. Nolens
eens zijn. Immers, de „N. Haarl. Courant"
had beweerd, dat er best een combinatie
van allerhande democraten, dus ook van
katholieken met socialisten denkbaar was!
En nu komt pastoor Keulers in het jongste
nummer van „De Nieuwe Eeuw" met een
artikel, waarin wordt aangeraden het maar
eens tijdelijk met een coalitie van Roomsch
en rood te wagen, wanneer de christelijke
partijen te hooge eischen blijven stellen.
Onze dwalende, christelijke broeders zullen
dan wel een toontje lager zingen!
Pastoor Keulers beroept zich voor deze
real-politiek ook op ons blad op de vol
gende wijze:
....als men eens gezien had, dat men
ook zonder de coalitiebroeders kon regee-
ren, zouden dan na een paar jaren ook
deze niet wat water m hun wijn doen om
weer met ons te kunnen gaan?
De „N. Haarl. Courant" wees ook reeds
naar deze oplossing. Zij schrijft: „Bedenkt,
dat ons land een uitzonderingspositie in
neemt in de wereld, dat er nergens zoo'n
samenwerking van christelijke partijen,
zulk een confessioneele scheiding, zulk
een hechte eenheid in een Katholieke
partij heeft bestaan of bestaat, 't Is dus
waarlijk geenwonder, dat men ook in
ons land en zelfs in onze kringen naar
andere verhoudingen, naar eene andere
oriëntatie uitziet Wij weten dit trouwens
met absolute zekerheid".
Dat de heer Schaper op een enkel citaat
m zijn lijfblad „Het Volk" afgaat, vinden
wij zoo heel erg niet. Deze royale roode
broeder zal wel de eerste de beste gelegen
heid aangrijpen, om te vertellen, dat hij op
een dwaalspoor was gebracht, wanneer wij
hem op zijn vergissing opmerkzaam maken.
Trouwens voor het betoog van den heer
Schaper doet het niet zooveel of hij zich
op ons blad of op de door ons genoemde
Roomsche kringen beroepen kan.
Maar nu ook pastoor Keulers zich op ons,
als op een Katholiek orgaan beroept, om
het samengaan der Katholieken met socia
listen te bepleiten, nu willen wij toch nog
wel even herinneren, in welk verband wij
bovenstaand citaat geschreven hebben. In
een van de vele artikelen, welke wij aan
de verwerping der Vlootwet wijdden, wend
den wij ons o.m. ook tot eenige inzenders
propagandisten, die als een soort politieke
heiligschennis beschouwden onze bewering
als zou de anti-Vlootwetstemming opnieuw
hebben bewezen, hoe er onder onze jongere
Katholieke politici een strooming merkbaar
zijn om een democratisch bloc samen te
smeden, met verbreking dus der christe
lijke coalitie. Dat wij later voor deze stel
ling onder meer steun zouden krijgen bij
niemand minder dan mr. v^„ Vijnbergen in
diens opzienbarend artikel in „De Tijd" over
mr. Van Schaik's poltiek verleden, konden
wij toen nog niet verwachten. Tegenover
onze inzenders gaven wij toen den gedach-
tengang van verschillende politieke voor
mannen uit onze Roomsche kamp weer, om
te laten zien, hoe gemakkelijk men zich
onder een groep jongere Roomsche politici
al met het democratische bloc had ver
trouwd gemaakt.
Dit gold gelijk uit het geheele betoog
bleek en trouwens uit heel onze houding
van jaren lang bekend kon zijn als een
hernieuwde waarschuwing om toch het sa
mengaan van Roomsch en rood niet als een
hersenschim af te wijzen, maar met deze
gevaarlijke mentaliteit rekening te houden.
Voor wie heeft willen zien en hooren heeft
bet verloop der crisis ons wel in alle op
zichten gelijk gegeven. De rechtsche coali
tie ligt nu uit elkaar; formeel is er nu weer
eenheid in de Roomsche fractie en ingr.
Nolens heeft zelfs kunnen mededeelen, dat
niemand der Katholieke Kamerleden thans
als oplossing der crisis een landsregeering
wilde naar het model van het tegenwoor
dige dagelijksche bestuur der provincie
Noord-Holland.
Laten wij hopen, dat dit geldt tot 1925.
Wanneer vóór dien behalve de uiterlijke
ook de innerlijke eenheid in de Katholieke
Staatspartij niet is hersteld; wanneer bo
vendien vóór 1925 de christelijke coalitie-
genooten het niet eens kunnen worden over
ten program van practische politiek, dan
komt door den uitslag der volgende ver
kiezingen onherroepelijk een andere poli
tieke oriëntatie. Dit zien wij als een blij
vend politiek gevaar en daartegen blijven
wij waarschuwen, uitgaande van het stand
punt, dat het beter is de feiten openlijk
te signaleeren dan ze te verbloemen.
Pastoor Keulers zal nu wel willen toe
geven met zijn beroep op ons blad aan een
verkeerd adres te zijn geweest.
Met een half- citaat kan men gemakkelijk
uit den bijbel bewijzen, dat er. geen God
bestaat. En daar wij er een eerezaak van
maken als principieele verdedigers en hand
havers eener christelijke coalitie in ons
land bekend te staan, vertrouwen wij, dat
de Zeer Eerw. schrijver ons in een volgend
nummer van „De Nieuwe Eew" recht zal
doen wedervaren.
JAARGETIJDE VOOR PAUS BENE-
DICTUS XV.
Men seint ons uit Rome:
Gelijk gebruikelijk, werd hedenmorgen,
sterfdag van Paus Benedictus z.g. het jaar
getijde van dezen Paus gehouden in de Sixtijn
sche kapel van het Vïticaan, gelijk dit ge
schieden zal alle jaren tijdens het leven van
diens opvolger, Paus Pius XI.
De H. Vader woonde, van af den Paust-
lijken troon de Pontifikale Requiemmis bij.
v/elke opgedragen werd door Z.Em. Kard.
Mistrangelo, Aartsbisschop van Florence,
oie daarbij geassisteerd werd door kanun
niken der drie grootste Bazilieken van
Rome,
Geheel het H. College, voor zoover te
Rome aanwezig, had plaats genomen op de
voor hen voorbehoudene plaatsen, evenals
de leden van het korps diplomaten bij het
Vaticaan, Aartsbisschoppen, Bisschoppen en
Prelaten en de leden der Romeinsche aris
tocratie.
De zangers der Pauselijke kapel voerden
de Requiemmis, door Perosi getoonzet, uit,
en na de H. Mis gaf de Paus plechtig de
absolutie rond den lijkbaar onder het uit
spreken der gewone liturgische gebeden.
A/V
St. Jozefs Gezellen-Vereeniging. Zon
dag is het eerste ^stichtingsfeest gevierd van
de St. Jozefs Gezellen-Vereeniging, afd.
hillegom.
Nadat de leden dien gedenkwaardigen
dag met een Alg. H. Communie hadden ge
opend had des avonds de groote feestverga-
dering plaats van leden met hun ouders en
donateurs. Deze avond was, gelijk men ver
wachten mocht, een succesavond. De zaal
was propvol en er heerschte een gezellige
stemmintf. De WelEerw'. vice-president
opende de feestvergadering met een harte
lijk welkom aan leden en ouders en dona
teurs, vooral ook de aanwezige pastoors van
beide parochies.
Daarna zette de WelEerw. spreker uit
een wat dit eerste stichtingsfeest voor de
St. Jozefsgezelllen Vereeniging beteekent.
Hoe wij terugzien op dat eerste jaar dat
achter ons ligt met alles wat daarin is ge
daan en tot stand is gekomen. En vooruit
zien in de toekomst wat nog gedaan moet
worden. Spreker zette nog weer eens in
duidelijke woorden uiteen het wezen en
doel der St. Jozefs Gezellen-Vereeniging.
Spoorde vooral aan tot trouw bijwonen der
ontwikkelingscursus en deelname aan de
algem. H. Communie, dankte allen die met
hem medewerken om de St. Jozefs Gezellen-
Vereeniging omhoog te richten en sloot met
een kernachtig woord van opwekking tot de
groei en bloei der vereeniging.
Nadat nu uit volle borst het vereenigings-
lied was gezongen, kwam het optreden der
jonge tooneelclub St. Paulus, cnderafd. der
St. Jozefs Gezellen-Vereeniging.
Opgevoerd -werd: „Vildac, of Eert uw
Vader en uw Moeder", 't welk met veel
succes door de jonge tooneelisten werd op-
g.voerd en nog eenige vroolijke stukken,
waaronder de zaal schudde van het gelach.
Het was een prettige avond en allen keerden
voldaan huiswaarts.
Oprichting H. Familie. Zondagmiddag
is dn de parodhtie van St. Joseph een afdee-
ttag der Autoforoederscihap van de H. Fami
lie opgericht. In de H. H. Missen van half" 9
en tien uur hield de ZeerEerw. Pater Lub
bers, Redemptorist te Rotterdam,"4 een pTedi-
catie, opwekkende tot toetreding als lid de
zer congregatie. De gewijde redenaar ging
hetontstaan dezer geestelijke vereeniging. ge
sticht iu 1844 dtoor een kapitein der genie te
Luik, na. Hoe de vergaderingen vanaf het
ontstaan weldra zooveel toehoorders trokken,
dat de bijeenkomsten nu spoedig wérden
ven.egd van het burgerhuis naar de Be-
demptoristen-kerk te Luik en hoe de bis
schop van Luik, Mgr. Den Bommel, weldra
zijn goedkeuring aan de Broederschap hecht
te, die haai- zegeningen steeds wijder uit
strekte; hoe de groote Paus Pius IX haar
goedkeurde en met talrijke aflaten verrijkte
en zij thans over die gansche wereld bloeit en
zich nog steeds uitbreidt.
Dat Pater Lubbers niet voor stoelen en
banken gepreekt liad, bewees de schitteren
de opkomst Zondagmiddag te 3 uur. De Pa
ter leidde deze eerste Congregatie zefif. Vóór
<fe eigenlijke conferentie sprak hij 'n woord
van voldoening over de meer dan groote
deelname, in 't bijzonder die der gehuwde
mannen, het aantal onigehuwden had. echter
grooter kunnen zijn. Hij spoorde die huisva-
ders aan, indien zij zoons hebben die daar
voor in de termen vallen als echte propa
gandisten aan te dringen, d'al ook zij leden
der H. Familie worden, er uitdrukkelijk bij
voegend. dat het lidmaatschap 'n vrije zaak
is en niemand behoefde gedwongen le wor-
den. Vervolgens schetste pater Lubbers in i
keurige woorden de voortreffelijke voordoo
ien der Aartsbroederschap. Het was een i
heerlijke uiting van godsdienstig leven. De
Zeereerw. Directeur, Pastoor van Leeuwen
zal a.s. Zondag dag en uur der volgende con
gregaties vaststellen, en de. benoeming der
vereisehte functionarissen bekend maken.
Ondersteuningsfonds. Op de boven-
ach'terzaal van „De Wille Zwaan'' hield hel
„Ondersteuningsfonds bij Ziekte" Zaterdag
avond haar 26e jaarvergadering.' De.opkomst
bad grooter moeten zijn.
De voorzitter, de heer L Onderwater, open
de de vergadering en heette allen welkom
Hij wenschte de leden een gelukkig Nieuw
jaar en uitte den wensch, dat 't ook voor het
fonds een gelukkig jaar moge zijn. Het af- j
geloopen boekjaar was voor het fonds niet
nadeelig. Vervolgens dee'Sie hij mede, d'al de
secretaris-penningmeester wegens ziekte ver-,
hinderd was de vergadering bij te wonen en
de heer Van Bezu voor hem zal functionnee-
ren.
Deze las. alsnu de notulen voor, welke on
veranderd werden goedgekeurd. Vervolgens
las .déze ook het financieel verslag voor.
Daaruit bleek, ciat naast eeii ontvangst van
4599,90 een uitgave viel te boeken van
3859,69, alzoo een, voordeelig saldo van
740,27. Deze gunstige stand van zaken
lokte applaus uii. Aan zieke leden was uit
gekeerd 2263 en aan 100 leden bij ge-
zinsvermeerdering het respectabele bedrag
van 500. Een oommissie van drie leden,
bestaande uit de heeren J. Beijk Cz., G.
Grimbergen en Alb. Faas, had de rekening
nagezien en verklaarde deze accoord.
Wegens dezen gimsügen stand van zaken,
aldus deelde d'e voorzitter mede, had het
bestuur besloten de uitkeeringen bij ziekte
met 10 cent por dag [e verhoogen en deze
uilkeering alzoo te brengen op 7.per
week. Deze bepaling geldt echter voor 1 jaar.
Door applaus gaf de vergadering over deze
mcdectec-ling haar ingenomenheid te kennen.
Aan de orde was thans de verkiezing van
2 bestuursleden,, wegen periodieke aftreding
van de heeren» L. Onderwater en P. v. Bezu.
Beiden werden met pvergroote meerderheid
herkozen en namen de herbenoeming aan.
Bij de rondvraag deed de heer G. Arrie-
hart het voorstel, de. vergaderingen boelpiich-
hg te maken, want hij vond het treurig,
dat de leden zóó weinig belang stellen in een
zoo nuttige yereenigirag, temeer, daar toch
maar eenmaal per jaar wordt vergaderd. Dit
voorstel vond echter geen steun.
De heer S. Langclaan vroeg, of er geen
regeling met de H.H. doktoren kon getroffen
worden, inzake hal. afteekerven d'er aieke-
briefjes, daar er steedis nog een dokter is, die
alleen wil afteeken en aan het eind van de
ziekte of bij het einde dér uitkeeringsperiode.
Het bestuur deed uitkomen, dat het den
beeren Doktoren, daar alles gratis gaaf, tot
niets kan verplichten, doch men zou 't wel
verzoeken, hierin verandering te brengen.
Vocrts werden de leden aangespoord, het den
doktoren gemakkelijk te maken en te zorgen,
dat de briefjes klaar liggen bij eventusel be
zoek of zich in de spreekuren bij hen te
vervoegen, daar men meende, dat d'e doktoren
dan wel zouden willen af teek enen.
Niels meer aan de orde zijnde, sloot de
voorzitter onder dankzegging d'ez-a belang
rijke vergadering.
Votballen. Op het R.-K. Parochiaal
Sportterrein, aan de Essenilaan, werd Zondag
middag een vriendschappelijke voetbalwed
strijd gespeeld tu-sschen een veieranenelftal
uit Lisserbroek en een dito uit Lisse. Onder
de belangstellenden merkten we o.m. ook op
de Eerw. Directeur van de St. Jozefsgezellen-
vereemiging, kapelaan Blankeniheim en de
Eerw. Directeur van het St. Fideiispatronaat,
kapelaan A. van den Berg. De Lisser vetera
nen wisten met 53 tie winnen. Als vanzelf
kwamen er momenten voor, die zooal niet
interessant, dan toch tot vroolijheid opwek
ten.
Arbeiderswoningen. Met den bouw der
arbeiderswoningen, op den Zuidhoek alhier,,
met Regeoringssteun krachlens de Landarbei-
derswet, is men begonnen.
R.-K. Vrouwenbond. Voor de leden van
den R.-K. Vrouwenbond wordt a.s. Woens
dagavond 7 uur, in het Patronaatsgebouw,
een Liturgischen ontwikkelingsavond gehou
den, met als inleider Kapelaan Hendriks.
Beuolking. Deze bestond op 31 Dec.
1922 uit 6847 personen en wel 3383 vrouwe
lijke en 3464 mannelijke. Zij vermeerderde
door geboorte en vestiging met 275 vrouwen
en 235 mannen, totaal 510. Zij verminderde
door overlijden en vertrek met 192 vrouwen
en 160 mannen, totaal 352. Alzoo een totale
vermeerdering van 168 personen en wel 83
vrouwen en 75 mannen. Totaal op 31 Dec-
1923: 7005 personen en wel 3466 vrouwen en
3139 mannen.
Er werden 55 huwelijken gesloten.
Dat verwoestende verkeer! Bij de R.-K.
kerk verdwijnen de oude iepenboomen. Alzoo
weer .een vermindering van ons natuurschoon.
Al%s ten bate van het verkeerl
Heuscli waar1 In de vergadering van de
R.-K. Midden stand svereeniging, die morgen-
VVoensda gavond wordt gehouden, komt wa
rempel aan de orde: „Contributieverlaging".
Als het geen misdruk is. is het toch in dezen
tijd wel een unicum!
De R.-K. Gemengde Zangvereeniging voor
uit. De R.-K. Gemengde Zangvereniging
„St. Gregorius", directeur de heer Th. van der
Meij, te Hillegom, kan zeer zeker bogen, op
reusachtige vorderingen. Dat hebben we kun»
nen conslateeren op haar laatste uitvoering.
Zij heeft thans den durf of ondernemingsgeest
a.s. Donderdagavond in het K.S.A.-gebouw te
Sassen helm dit programa te gaan uitvoeren,
met medewerking van het Strijkje W. Bruy-
nen, pianist; M. Vermijten, cellist; Jo Bruynen,
H. van der Meer en N. Mastenbroek, violisten
en J. Beugelsdijk, contrabas.
Dat belooft voor de Sass-eniheimers een ge
notvolle avond en wij raden allen aan, die
eenigszins weg kunnen, deze uitvoering te
gaan bijwonen. Zoo iets komt niet alle weken
voor.
R. K. Volksbond. In café v. d. Berg
hield de afd. van den R. K Volksbond den
aangekondigden cursus-avond.
De voorzitter opende den avond met den
Chr. Groet en verwelkomde den Eerw.
Geestelijk Adviseur en den heer' Silvius,
centraal-president van den R, K. Volksbond,
door wien de cursus zou gehouden worden,
alsook de aanwezige leden, cn wenschte
alien een gelukkig en zalig nieuwjaar. Spr.
wijdt eenige woorden aan het afgeloopen
jaar en zegt, dat men, wat betreft, het wer
ken van den Bond, op geestelijk gebied te
vreden kan zijn. Spr. wijst in dit verband op
het feit, dat door een flink aantal leden is
deelgenomen aan de van 58 Jan. j.l. ge
houden Retraite, tewijl ook aan de Retraite
van 1518 Jan. weer door een- 10-tal leden
der afdeeling is deelgenomen, Spr. twijfelt
er niet aan of de zegenrijke werking hiervan
za! zich in de toekomst doen gevoelen en
zeker ten goede komen aan de godsdienstig
zedelijke ontwikkeling der leden.
Met eenige woorden van inleiding geeft
spr. daarna het woord aan den heer Silvius.
Op zeer duidelijke wijze werden door spr.
de verschillende stellingen, welke aan de
leden waren toegezonden, behandeld.
Achtereenvolgens werd duidelijk door hem
aangetoond, dat in dezen tijd van alge-
meen-en terugslag, het niet aangaat om bij de
pakken neer te zitten, maar dat men
zamenlqk moet trachten den toestand te
verbeteren. Dat het in hoofdzaak de taak
van den Volksbond is óm de belangen van
haar leden ook op cultureel gebied te behar
tigen. Ook is het vooral noodig. dat er meer
kennis komt bij de leden. Hiervoor beveelt
spr. vooral aan het houden van apologeti
sche of andere cursussen, het hoiühm van
debat-avonden enz. enz., om hierdoor de
zoo noodige ontwikkeling bij te brengen. Met
een opwekking om allen hieraan mee te wer
ken en anderen aan te sporen dit ook te
doen, sloot spr. zijn rede.
Een hartelijk applaus dankte den spreker.
Het verdere van den avond werd doorge
bracht met het houden van een debatavond,
waarop over verschillende onderwerpen
werd gesproken, vooral voor het onderwerp
Coöperatie was zeer veel animo. Ook werd
ten slotte nog meegedeeld, dat over 14 da
gen de jaarvergadering zal gehouden wor
den, waarop dan een bestuursverkiezing
moet plaats hebben wegens periodieke af
treding van den voorzitter, den 2en secre
taris, den 2en penningmee:®r en den len
commissaris. Candidaten kunnen ingediend
worden bij het Bestuur. Ook werd nog be
sproken het aansluiten bij de afd. Leidqp
van den Stillen Omgang, waarvoor dan spe
ciaal in de volgende week een vergadering
zal gehouden worden.
De rondvraag leverde niets bijzonders op.
De voorzitter sloot de vergadering met
den Christ. Groet.
Verduistering. Door de Gemeente-poli-
tie alhier is proces-verbaal opgemaakt tegen
den gewezeh gemeentelijken deurwaarder,
wonende te Leiden wegens verduistering
van gemeentegeld.
Vrijdagavond 1. 1. hield voor een volle zaal
op uitnoodiging van den R. K. Volksbond de
Zeer Eerwaarde Heer Pastoor B. van .Leeu
wen uit Hillegom eene interessante lezing
onder den titel van „De palm groeit in de
verdrukking," behandelend de ontwikkeling
van het uitwendig leven der Katholieke Kerk
in ons vaderland gedurende de negentiende
eeuw. Spreker begon met het jaar 1808, in
hetwelk vrijheid van godsdienst gegeven
werd behoudens het placet der regeering,
die te waken vopr elke staatsgevaarlijke po
ging door Rome ondernomen. Groot waren
de geloofsovertuiging en de zedelijke moed
van den bekeerling Le sage ten Broek, die
de paapsche stoutigheid had een brochure
uit te geven, over de voortreffelijkheid van
de Katholieke Kerk. Zelfs de dichter Bilder-
dijk kwam in verweer, maar kon niet verhin
deren, dat een vijfde druk van de gevreesde
brochure het licht zag. Wij die te beschikken
hebben oyer een negen en twintig Katholieke
Dagbladén, kunnen ons moeilijk voorstellen
wat een beroering het gaf in den lande toen om
streeks 1820 onder leiding van Le Sage het
eerste Roomsche Tijdschrift „De Gods
dienstvriend" en kort daarop „De Katho
lieke Krant" verscheen. Broere volgde met
het nog bestaande wetenschappelijk Tijd
schrift „De Katholiek" en Alberdingk
Thym met Zijn Volksalmonak voor Ned.
Katholieken meestal schrijvend onder den
schertsnaam van Pauwels Foreestier. On
barmhartig geeselde hij degenen die uit
vrees of voorzichtigheid gevlagd hadden bij
de Brielsche feesten „Zoo eert ge met de
zelfde kaars
De Geuzen en de Martelaars."
In 1845 werd door Judocus Smit het Dag
blad. De Tijd opgericht, eerst in den Bosch,
later in de hoofdstad. Een exemplaar van
hef toen nog zeer bescheiden krantje is te
vinden in de bibliotheek van het Groot Se
minarie te Warmond.
Ook op politiek gebied begonnen de
Roomschen zich te roeren. Zij sloten in hun
strijd met de oud-Protestanfsche Partij een
verbond met minister Thorbecke, wiens li
beraal ministerie echter bij het herstel der
bisschoppelijke hiërarchie in 1853 kwam te
vallen. Wie belang stelt in een collectie van
ruim 340 preeken, brochures, platen en lie
deren vol smaad èn schimp tegen de brutale
„Ultramontanen" verzoeke toegelaten te
worden tot de groote boekerij van het Be
gijnhof te Amsterdam. Tot zelfs de orgel
draaier deed zijn best en zong er op los
„Zoolang ik leef als Protestant,
„Zal ik ook protesteeren."
Met voorbeeldigen ijver werden handtee ke
ningen verzameld voor het protest dat den
koning zou worden aangeboden.
Tijpeerend is uit die dagen de anecdote
van den dominee wiens handteekening ge
vraagd werd en wijzelijk antwoordde
„Gaat U liever, eenige huizen verder. Daar
woont een Roomsche Pastoor die zal meer
last van een bisschop hebben dan ik."
Oberammergau.
Het grootste en meest verhevene, dat de
menschheid verbaasde en waartegen tijdge
noot en nageslacht met eerbied oprien, is
tot stand gebracht door het geloei. r__
Sinds den tempel van Jerusalem, be- Tombe Voor 1500; drie pcrceelen bouw
De gematigheid in het optreden der
eminente bisschoppen en vooral de gezame-
lijke strijd voor de bijzondere school brach
ten Protestanten en Roomschen nader tot
eikander.
Hadden de katholieken zich na 1853 tot
zekere hoogte vereenigd met de liberalen
uit dankbaarheid voor het herstel der hiërar
chie, nu gingen zij tengevolge van de school
strijd in 1888 een coalitie aan met de protes
tanten.
Dit verbond was voornamelijk het werk van
de twee grootste mannen uit het einde der
negentiende eeuw. Dr. H. J. A. M. Schaep-
man en dr. Abraham Kuyper. De grondslag
was gelegd voor het eerste christelijk ministe
rie. Het katholiek lager onderwijs werd van
staatswege voor het eerst gesubsideerd in
1899. daarna het hooger in 1905 en 't middel
bare in 1909. De palm was in de verdrukking
gegroeid.
De eerwaarde spreker sloot zijn met entnou-
siasme voorgedragen en met de grootst be
langstelling gevolgde lezing met een krachti
ge opwekking tot een met woord en voorbeeld
propagandeeren en verdedigen van het katho
licisme in onzen merkwaardigen tijd.
De geestelijke adviseur en de voorzitter
van den R. K. Volksbond, bedankten beiden
Pastoor van Leeuwen voor zijn gezellige
en leerzame lezing.
R.K. Ziekenfonds „St. Antonius". Dit ver
gadert op Woensdag 23 dezer, des avonds 7
uur, in 't Patronaatsgebouw. Het hoofdpunt
der agenda is; rekening en verantwoording
van den penningmeester.
R.K. Landarbeidersbond. Deze vergadert
op Donderdag 24 dézer des avonds 7 uur in
't Patronaatsgebouw.
In beroep. -Naar wij vernemen, zijn bijna
alle besturen van bijzondere scholen in be
roep gegaan van het besluit van den gemeen
teraad, waarbij over 1922 de kostprijs van
het openbaar onderwijs werd vastgesteld,
als bedoeld in art. 101 der Lager Onderwijs
wet 1920.
Déraillement. Gisterenmiddag derailleerde
Ide electrische tram, die omstreeks 2 uur na
middag van Leiden komt tegenover de villa
van den heer'Benschop. Een paal der electri
sche geleiding werd geheel afgeknapt, een
andere paal werd beschadigd. Persoonlijke
ongelukken zijn niet te betreuren. Het on
geluk gaf echter een groote stagnatie in het
verkeer, daar d'e trams niet tot Noordwijk
aan Zee konden doorrijden.
De Spoelslootvaart. Van een aantal schip
pers en bloemisten is een adres ingekomen
bij den gemeenteraad om opnieuw te komen
tot uitdieping van een gedeelte van de Spoel-
slooivaart.
Goed afgeloopen. Een conducteur van
de electrische tram LeidenNoordwijk
kwam j.l. Zaterdag, toen hij de lichtgelei-
ding tusschen twee wagens wilde inschake
len, in aanraking met den stroom, waardoor
de man van den wagen werd geslingerd en
in de sloot viel. Gelukkig bemerkte zijn
collega het ongeluk. De conducteur werd
naar Rijnsburg vervoerd, alwaar bleek dat
hij alleen zijn hand gebrand had.
25-jarig Professiefeest. Zaterdag a.s.
zal Zuster Huberla in het SI. Elisabeth's Ge
sticht haar zilveren professiefeest vieren.
Het zal haar op dien dag aan veler dank
betuiging voor haar liefdevol werken niet
ontbreken.
Ernstig ongeluk. Ten huize van v, d. K.
had Zondagavond een ernstig ongeluk plaats.
Meenende dat de revolver, die hij in de hand
had, niet geladen was, trok v. d. K. af, met
het noodlottig gev-olg, dat hij een der gasten
in dte buik trof. Na overbrenging naar het
gasthuisvond onmiddellijk een operai"-»
plaats. De toestand van den getroffene is iets
beter.
Verkooping. Gehouden verkooping in
het Notarishuis alhier op Vrijdag j.l. ten
overstaan van den Notaris Mr. H. M. A.
Coebergh: het pakhuis Valkensteeg 20 en
het huis Galgewater 17, op den hoek van
de Valkesteeg, kooper de heer J. Kors-
gen q.q. voor 2775; het huis Grotne-
steeg 102 en het huis aan het Waardkerk-
plein 6, kooper de heer J. F. Breedeveld,
tesp. voor 1325 en 290; het huis Groene-
steeg 104, kooper de heef J. Verhoog q.q.
voor 1965; het huis Oranjegracht 69 en
een* perceel bouwterrein aan den straatweg
van Leiden naar Voorschoten, kooper de
heer Ph. van Gelder, resp. voor 1425 cn
450; twee huizen, Waardgracht 58 en 106,
kooper de heer N Galjaard, resp. voor
908 en 836; het huis Weverstraat 18,
kooper de heer Abr. van Polanen voor
200; drie perceelen bouwterrein als
voormeld, kooper de heer J. W. P. Licht
q.q. voor 1536; drie perceelen bouwter
rein als voormeld, kooper de heer M. de
hoorende tot de wonderen der we
reld, werd gesticht tot aan de prachtige
Kathedralen der middeleeuwen, zijn in den
loop der volgende eeuwen nog ontelbare
kerken verrezen, waarin duizenden getui
genis komen afleggen van hun godsdienst
zin en hun leven en denken in dienst stel
len van het geloof.
De dragers der Europeesche beschaving
waren de Aposteien, die door woord en
voorbeeld het Evangelie predikten.
Onder hun invloed kwam de Christelijke
kunst tot ontplooiing en bloei. Onze eerste
groote schilders beoefenden de kerkelijke
kunst, terwijl de muziek uit die tijden even
eens een gewijd karakter droeg.
Zelfs is de bakermat van het toonqel te
zoeken aan den voet van het altaar en de
mysterie-spelen, welke thans nog 'waardee-
ripg genieten door hun soberen en strengen
bouw en hun religieus gevoel, zijn daarvan
de vportlevende getuigenis.
Onze eigen tijd, over het algemeen arm
aan dieper, godsdienstig gevoel, vertoont
anderzijds een afkeer van het wufte, een
verdieping, een onbewust zoeken naar
mystiek.
Meer dan in eenig ander tijdperk bestaat
er bewondering voor de primitieven.
De bladen meldden ons, dat de Ober
ammergau Spiele bezocht werden door
groote scharen, van alle landen samenge
stroomd, die zich verdrongen om een
plaatsje te veroveren.
De algemeene bewondering voor deze
passiesplen is overgeslagen naar Amerika,
van waaruit een uitnoodiging kwam, om
in dat land een tournee te maken. Aan die
uitnoodiging is gevolg gegeven en een de
zer dagen is Lang met zijn gezelschap ver
trokken naar de Vereenigde Staten,
j Een merkwaardig tijdverschijnsel! En het
moet wel een typisch gezicht zijn geweest,
toen deze Evangelische figuren in New-
York aankwamen, verwelkomd door Yan
kees, met hun moderne „business-men" ge
zichten! STRIX
terrein als voormeld, kooper de heer F.
Brongers q.q voor 1406; een perceei
bouwterrein als voormeld, kooper de heer
A. Steenvoorden e.a.; een perceel bouw
terrein als voormeld, kooper de heején P.
J. Marks c.a. voor 450, en een perceel
bouwterrein als voormeld, kooper de heer
J. J. de Cler q.q. voor 460.
Concerten. Het Chr. Gemengd koor „Looft
Barometerstand 9 uur v.m.: 769. Stilstand
OPGAVE VAN:
J. J. WEBER ZOON
22 JANUARI
EERSTE
KOERS
LATERE
KOERS
BERLIJN p. billioen)
0.063
PARIJS
12 02b.
BRUSSEL
11.02»/.
WEENEN
0.38
LONDEN
11.39
STOCKHOLM.
70.15
KOPENHAGEN.
44.05
CHRISTIANJA
37.35
BAZEL
46.65
NEW-YORK
2.71
ROME
dien Heer" alhier, directeur dc beer Piet
Hespe te Amsterdam, geeft Donderdagavond
een concert in het Gebouw voor i'-hr. Be
langen, met medewerking van Mej. C. v. d.
Kaav en den heer W. Schatens, beiden van
Amsterdam, het Dubbel Mannenkwartet ..In
ter Nos" van Haarlem en het strijkquintet
„Orchestri Orgeli" van Amsterdam.
Vrijdagavond geeft IJmuiJen's Man
nenkoor, directeur de heer N. Gorrlag, een
concert in de zaal Cycloop, met medewer
king van het Symphonic-orkest Euphonie
van Velseroord.
Vr. Ik ben aangeslagen in de rijk sink..
verd. II en Gem. Ink, betasting voor Scho
len (1 Mei 192324) naar een zuiver in
komen van f 1800 met aftrek van f 200
voor kinderen en 900 levensonderhoud.
Totaal 86.10. Is dit juist?
2. Is aftrek f 26.54 contributie levensver
zekering geoorloofd en 41.08 contributie
vakbond ook?
3. Wanneer het zuiver inkomen 1563 22
is met aftrek van vraag 1, hoeveel is dan
de aanslag totaal?
Antw. 1. Aftrek van levensonder hond' i,s te
Schoten 800 voar gehuwden. Hoe dit du:
voor u 900 kan zijn begrijpen wij niet.
Bij een inkomen van f 1800, gehuwd en zes
kinderen dient u te worden aangeslagen in
Schoten voor 38.55. 2. Ja. Indien tw
een verplicht lidmaatschap is. 3. f 32.
Vr.: Ik ben werkloos van Augustus '22 tot
Nov. '23; dus ruim een jaar. Nu werd ik
aangeslagen in de Inkomsten- en Rijksbelas
ting 1922/23 voor f 120. Ik heb tot driemaal
!,oe een bezwaarschrift ingediend, met als
resultaat, dat ik een dwangbevel toegestuurd
kreeg, waarin ik aangemaand werd het be
drg binnen twee maanden te betalen. Ben ik
nu verplicht om te betalen. Is er nog iets
aan te deen om ontheffing te verkrijgen?
Hoeveel mag men van het loon van eer
werkman afhouden, waar beslag op gelegd
wordt. Ik ben nog vrijgezel en ik heb gedu
rende mijn werkloosheid 15 weken 30,—
steun gehad, en de andere weken slecht»
5,
Antw.: Het indienen van een reclame ont
heft niet van betaling der belasting. Wan
neer de reclame wordt toegewezen, dan
krijgt de reclamant het te veel betaalde te
rug. Indien u onmachtig bent te betalen, ga
dan nog even praten met den ontvanger.
Belasingvraag van D. B.: Antw.: Van
ren welke gemeente bedooli n?
Si» is'
a
