LAATSTE NIEUWS
BINNENLAND.
tert-
GEM, 3UI7EML BERICHTEN,
MARKTNÏEUWS.
DE EERBIEDWAARDIGE DON BOSCO,
VADER DER VERLATEN JEUGD.
*iva* onie
fg^DRA AOLOOZC TELEFOON
De comité's der C. v. H.
De quaestie van de Palts.
Het verkeer in het bezette
gebied.
De separatistische beweging.
De Duitsche vertegenwoordiger
te Parijs.
Het congres der Fransche
socialistische partij.
De „vreemdeling moet betalen.
De ramp van de „Dixmude."
De Engelsche vloothegrooting.
De grenskwestie van Ulster.
Treedt Venizelos af?
BINNENLANDSCH NIEUWS.
TWEEDE KAMER.
Staatsbegrooting voor 1924.
Indische Begrooting.
De Neef van Curapao.
1
.1
De heer Sinclair verklaarde, dat hij een
jerechtelijke uitspraak ovef de hangende
kwesties met betrekking tot de Teapot-Dome
olieconcessies zou toejuichen.
Bij den senaat is behalve tegen staatsse
cretaris Denby ook tegen den attorney-ge
neral Daugherty een resolutie, eischend zijn
#ntslag, ingediend.
Denby heeft, gelijk in 't kort reeds gemeld
na de zitting van het kabinet verklaard, dat
hij van meening was, inzake de olieconsessies
zoo goed mogelijk te hebben gehandeld, dat
hij hetzelfde weer zou doen en dat hij niet zal
aftreden, zelfs niet indiets de resolutie-Ro-
binson, waarin zijn aftreden geëischt wordt,
loor den senaat wordt aangenomen.
DE BEWONERS VAN DOWNING-
STREETNO. 11.
Totnogtoe was het de gewoonte, dat de
ambtswoning der regeering in Downing-
street no. 11 werd betrokken door den pre
mier eenerzijds en den kanselier van de
schatkist anderzijds. Werd deze gewoonte
ook thans gevolgd, dan zouden de aangewe
zen figuren thans zijn Ramsay Mac Donald
en Philip Snowden. De arbeidersregeering
zal, zoo lezen wij in de „Evening Standard,"
met deze gewoonte breken. Bewoners worden
nu Ramsay Mac Donald en Clynes, de
Geheimzegelbewaarder, de plaatsvervangend
«ider van het Lagerhuis. De reden voor bo
vengenoemde verandering is, volgens een ver
klaring van mrs Snowden,het overleg tusschen
Mac Donald en Clynes te vergemakkelijken.
Snowden bewoont intusscfcen een flat
woning, niet ver van Downingstreet gelegen.
DE A. S. EXPEDITIE VAN AMUNDSEN
Het „Berliner Tageblatt" weet mede te dee-
len, dat Amundsen's medearbeider, Hakon
Hammer, Woensdag naar Amerika vertrok
ken is, met het doel een samenwerking tot
itand te brengen tusschen Amundsen's
Noordpoolplannen en die van de Ameri-
kaansche marine.
Amundsen heeft inmiddels het schip de
„Deutschland" aangekocht, dat oorspronker
lijk in Noorwegen gebouwd werd, toen in
Duitsche en later in Italiaansche handen
overging.
Onder Italiaansche vlag heeft het schip
een reis naar de Zuid-Pool gemaakt en zich
daar zeer goed „gedragen-", toen het bijna
*en jaar lang tusschen het pakijs vastzat.
EEN 86-JARIGE BLAUWBAARD.
De 86-jarige Jacob Zeiler uit de omgeving
van Stuttgart schijnt een echte blauwbaard
te zijn. Hij is, naar verluidt, in zijn leven
vijfmaal getrouwd, de laatste maal drie maan
den geleden met een weduwe op leeftijd.
Deze scheen het hem echter niet naar den
zin te maken, want hij deed zoutzuur in haar
wijn. De vreemde smaak gaf de vrouw
aanleiding den wijn naar de politie te brengen.
Daar de vierde vrouw van den grijsaard enke
le jaren na het huwelijk aan een raadselach
tige en smartelijke ziekte is overleden, zal
ook een onderzoek naar de oorzaak van haar
dood evenals naar die van de andere echtge-
nooten worden ingesteld.
SULTAN OVERLEDEN.
Een telegram uit Neod (Centraal Arabië)
meldt het overlijden van sultan Ibn Saud,
met wien de Britsche minister van koloniën
in 1921 een schikking trof om hem 20.000
pond in eens en jaarlijks 60.000 pond uit te
betalen, zoolang hij den vrede onder zijn
Arabische onderdanen wist te handhaven.
Don Bosco is in ons iand ëeen onbekende
meer. Twee schoone Nederiandsche levens
beschrijvingen hebben dezen St Vine en tins
der 19de eeuw bij ons Rocwnscfee volk reeds
populair gemaakt.
Jan Bosco, geboren in een boerenhutje
van Noord-HaKë in 1815 is van zijn prilste
jeugd af een bevoorrecht kind geweest. Zijn
vurigst verlangen was priester te worden
en zich dan onverdeeld te geven aan het
heil der jeugd. Op negenjarigen leeftijd
openbaarde God hem in een visioen zijn
latere zending. Hij zag zich verplaatst te
midden van een groote menigte kinderen
ia volslagen wanorde. Aan het schreeuwen,
razen, vloeken, en vechten scheen geen
einde te komen. Onze Jan trachtte hen tot
rede te brengen, eerst met vriendelijke
woorden en ten laatste met geweld. Plotse
ling ontwaarde hij naast zich een persoon,
met een geheimzinnig uiterlijk. De vreem
deling sprak hem toe: ..Niet met hardheid,
niet met geweld. Wil je de harten dezer
knapen winnen, behandel hen dan met goed
heid en zachtmoedigheid." Intusschen waren
de deugnieten veranderd in wilde dieren van
allerlei soort, maar zoodra Jan overeenkom
stig de juÏ3t ontvangen raadgeving wilde
handelen, veranderden deze dieren in zachte
lammeren. Dan hoorde hij een lieflijke
vrouwenstem: „Neem uw herderstaf en breng
ze naar de weide. Later zult gebegrijpen,
wat dit gezicht beteekent."
Van dien dag af stelde Jan alles in het
werk om zijn dorpskamaraadjes tot zich te
trekken en hen in den godsdienst te onder
richten of hun goeden raad te geven. Om
ert nog beter tü kunnen doen, leerde hij
allerlei toeren als koortdansen en goochelen,
zoodat hij het hierin vaak won van beroeps-
artisten.
Toen hij in 1941 de H. Priesterwijding had
ontvangen en met zijn biechtvader, den
Eerbiedwaardigen Cafasso, overlegde, waar
er hoc dc H. Bediening te <?aan uitoefenen,
vees dc Voorzienigheid zelf hem den weg.
Op 8 December, ieestdag van Maria On
bevlekt Ontvangen, hoor Don Bosco, die
zich gereed, maakte voor het opdragen der
H. Mis, dat de koster een knaap driftig
wegjoeg, omdat hij de H. Mis niet dienen
kon. Vriendelijk sprak Don Bosco den
jongen toe:
„Kom eens hier, vriendje en wees maar
niet banrf. Hoe heet ie?"
„Bartolomeo Garelli."
„Waar kom je vandaan?
„Van Asti."
„Leven je ouders nog?"
„Neen, vader en moeder zijj
„En hoe oud ben je?"
„Zestien jaar."
„Ken je dc gebeden en heb jc de eerste
H. Communie al gedaan?"
„Neen."
Toen de jongen verder vertelde niet den
moed te hebben om bij de kleintjes in de
parochie op de catechismusbanken te gaan
zitten, stelde Dort Bosco hem voor dan bij
hem zelf het godsdienstig onderricht voort
aan te ontvangen. Getroffen door de goed
heid van den priester, nam Garelli dit voor
stel aan en brac'd andere arme jongens
mede, die geregeld bleven terugkeeren. Hun
getal steeg spoedig tot boven de driehon-
d rd. Dat was het eerste patronaat te
Turijn.Na enkele jaren richtte hij er nog
andere op in deze groote stad en daarbuiten.
Maar zijn liefde voor de arme en verlaten
jeugd dreef hem verder. Dc armsten nam hij
op onder zijn gastvrij dak en leerde hun een
ambacht. Een bijzondere leiding Gods was
in dit alles niet te miskennen. Zulk een
schoon en nuttig apostolaat mocht dan ook
riet beperkt blijven tot Turijn en tot de
enkele jaren van Don Bosco's leven. De H
Maagd openbaarde aan Don Bosco, dat hij
een Congregatie moest stichten, die zich dit
werk voor de arme en verlaten jeugd tot
doel zou stellen. In 1869 keurde Pius DC deze
stichting goed en thans telt de Congregatie
van den H. Franciscus ran Sales of der Sa-
lesianen meer dan 5000 leden, waaronder
ook inlandsche priesters uit de missielanden.
Zij is o.a. in de volgende landen werkzaam:
Italië, Frankrijk. Spanie, Portugal, België.
Engeland, Oostenrijk. Hongarije, Polen, Tur
kije. Klein-Azië, Palestina. Noordkust van
Afrika, Kaapkolonie, Vereenigde Staten,
Mexico, Republieken van Zuid- en Midden-
Afrika.
Verrassende resultaten, door Don Bosco
bij dc jeugd bereikt, zijn toe te schrijven
aan zijn opvoedingssysteem, waar alles
met liefde, en zachtmoedigheid moet be
werkt worden. Straf en dwang wil hij
zooveel mogelijk vermijden en in de plaats
daarvan stelt bij een diep ingeprente gods
dienstige overtuiging, gesteund door de
veelvuldige biecht en Communie. Opmer
kelijk is, dat Don Bosco reeds zestig jaar
vóór Pius X een warm voorstander was van
de veelvuldige en vroegtijdige kinder-Com-
munie.
Behalve in de patronaten en ambacht
scholen arbeiden de Salesianen nog in een
ander soort internaten: studiehuizen voor
jongens» die geroepen meenen te zijn voor
het H. Priesterschap. Don Bosco betreurde
het, dat bij het groot gebrek aan priesters,
vooral ook in de missiën, zooveel roepin
gen verloren gaan, omdat de ouders de
studiekosten niet kunnen dragen. In zijn
onbeperkt vertrouwen op de Voorzienig
heid wilde de Eerbiedwaardige, dat voor
zulke jongens zijn studiehuizen zouden
openstaan. Na het voltooien der studiën
moeten zij vrij blijven om zelf te kiezen of
zij naar hun diocees willen terugkeeren of
wel religieus of missionaris worden. (Jon
gens, van omstreeks 12 a 13 jaar, die hier
dc studie voor het H. Priesterschap zouden
willen beginnen, kunnen zich wenden tot
ondergeteekende, Dr. Kuyperstraat 12, Den
Haag.)
Don Bosco's zielenijver was te zeer Ka
tholiek om het missiewerk te kunnen ver
geten. Zijn eerste missionarissen vertrok
ken naar Zuid-Amcrika in 1875. Thans heeft
de H. Stoel aan de Salesianen uitgestrekte
missievelden aangewezen in Patagonië, Ma-
gelhaens, onder de Indianen van Ecuador,
Peru en Brazilië, in China. Britsch-Indië,
Assam, Congo, Oost-Afrika en Australië.
In zijn laatste levensjaren reisde de hei
lige grijsaard door de verschillende landen
van Europa om zijn liefdewerken voor dc
arme jeugd en voor de missiën aan te be
velen in de milddadigheid der Katholieken.
De faam zijner heiligheid en zijner wonde
ren vergezelde hem en maakte deze reizen
tot een triomf. Alle pausen van Pius IX
tot Pius XI bevolen zijn werk in de krach
tigste bewoordingen aan en hebben rijke
aflaten verleend aan allen, die het steunen.
God riep zijn Dienaar tot een beter le
ven op 31 Januari 1888, Het proces zijner
Zaligverklaring is reeds ver gevorderd, doch
niet van hem alleen. Ook van zijn opvolger
als Algemeen Overste, Don Rua, (f 1910),
van twee priesters zijner Congregatie, Don
Beltrami (f 1893) en Don Czartoryski
(t 1897), van zijn veertienjarigen leerling,
Dominicus Savio (f 1857 en van de eerste
Overste der Dochters van Maria Bijstand,
Zr. Maria Mazzarelle (t 1881) is de zaak
reeds te Rome ingeleid.
(De Dochters van Maria Bijstand arbei
den onder de meisjes, gelijk de Salesianen
onder de jongens. Ook deze Congregatie is
door Don Bosco gesticht.)
Ch. DURY, Pr.
Den Haag, Dr. Kuyperstraat 12.
N.B. Aan dit adres zijn de volgende werk
jes verkrijgbaar:
Leven van Don Bosco, ing. 0.75, geb.
1,30 (bijzonder aanbevolen door Z.E.
Kardinaal van Rossum.j
Leven van Dominicus Savio, ing. 0.50,
geb. 0.90.
Leven van Maria Mazzarello, 0.40.
Don Bosco en zijn werken, 0.20.
Reglement voor de medewerkers der
Salesianen, gratis voor degenen, die willen
toetreden tot de Vereenlging van Mede
werkers.
j
II ll
Dc comité's van deskundigen der C. v. H.
hebben heden met verschillende toonaange
vende personen besprekingen gehad, o.a.
met den president der Rijksbank, dr. Schacht.
Zij oriënteerden zich ten aanzien van de
quaesties der goudnotenbank en de stabili
satie der Duitsche valuta. Ook staatssecreta
ris Fischer, de voorzitter der Kriegslasten-
kommission, had met hen een bespreking.
Hedenavond heeft de rijkskanselier ook de
tweede commissie, die zich in het bijzonder
bezig houdt met de quaestie der kapitaal-
vlucht uit Duitschland, ontvangen. Hij zeg
de haar de volle medewerking der rijksre-
geering toe, opdat zij haar tank spoedig zou
vervullen. McKenna dankte voor deze ver
klaring.
PARIJS 31 Jan. Inzake het Fransch-
Engelsche meeningsverschil omtrent de Palts,
da't Londen niet geneigd schijnt aan den
gezantenraad te onderwerpen zooals Parijs
wil, valt melding tc maken van een artikel
van Herbette in de .Temps", waarin deze
als zijn meening te kennen geeft, dat men
reeds thans kon beginnen sommige enquêtes
en controles, die in Rijnland moeten plaats
hebben,Sop te dragen aan „het ervaren per
soneel waarover de Volkenbond beschikt."
Vroeg of laat, zoo voegt hij er bij, zal men
zich immers toch tot den Volkenbond moeten
wenden om de demilitarisatie van de Rijn
streek te doen eerbiedigen. Deze uiting wijst
er op, dat men hier meer gaat neigen tot de
Engelsche opvatting de quaestie aan den
Volkenbond op te dragen. Herbette had
trouwens reeds eerder geschreven, dat men
hier de Palts-gebeurtenissen verkeerd had
ingezien. Uit de hedenmorgen geseinde uitin
gen der nationalistische bladen ziet men
echter hoe hardnekkig van deze zijde nog
aan dc Fransche opvattingen wórdt vastge
houden.
KEULEN, 31 Jan. Volgens de „Köln.
Ztg." bestaat er reden om te veronderstel
len, dat de besprekingen omtrent de spoor-
wegquaestic in de Britsche zone tusschen
de betrokken partijen, t. w. de Engelsche
bezetting, de Fransche bezetting en bet Duit
sche spoorwegbestuur, binnenkort zullen
worden hervat, ten einde tot een definitieve
regeling te komen
Volgens het blad hebben de bij voorbe
reiding eener Rijnlandsche goudnotenbank
betrokken vertegenwoordigers der banken
uit de bezette gebieden eenige dagen gele
den besloten dit plan te laten varen met
het oog op de oprichting eencr Duitsche
goudnotenbank Bij de bespreking werd nog
een ander plan geopperd, n.l. de internatio-
naiisaüe der spoorwegen in het Rijnland en
het Ruhrgebied. De Voorzitter der Keulsche
Kamer van Koophandel, de bankier Hagen,
fieeFt in naam 'der verfceersconrmlssio voor
de bezette gebieden uitdrukkelijk verklaard,
dat hij zich met de door den rijksminister
van verkeerswezen aangegeven richtlijnen
volkomen kan vereenigen. Daarmee zou dc
quastie van de internationalisatie der spoor
wegen in de bezette gebieden feitelijk zijn
opgelost.
Voordat de separatisten Spiers binnen
trokken, hadden scholieren een zclfverde-
digingsorganisatie hagen hen opgezicht. De
leden werden, naar het „Beri, Tag. meldt,
door de Franso'nen naar Landau gebracht en
in de gevangenis mishandeld, waarbij hun
bekentenissen werden afgeperst
De Fransche krijgsraad te Landau heeft
thans 4 knapen veroordeeld tot ieder 2 laar
gevangenisstraf en 1000 goudmark boete; 6
anderen kregen gevangenisstraffen van 15
maanden, een jaar, 8 maanden, 6 en 4 maan
den, benevens hooge boeten
In den loop van het proces is van Fran
sche zijde erkend, dat de beklaagden in de
gevangenis zijn mishandeld.
SPIERS, 31 Jan. De Dinsdag ernstig ge
wonde separatist Gumbiager is aan de ge
volgen van die revolverschoten in het zie
kenhuis te Frankenthal overleden.
BERLIJN, 31 Jan. De Duitsche zaakge
lastigde te Parijs, dr. von Hösch, zal in het
begin der volgende week naar Parijs terug
keeren en wel, naar wij vernemen in zijn
nieuwe functie van Duitsch ambassadeur.
Eergisteren is te Marseille het 21e con
gres der socialistische partij geopend, het
welk 5 dagen zal duren en beraadslagen zal
over de bij de a.s, verkiezingen aan te ne
men houding. Het congres zal er over be
slissen of de partij tc zamen met andere lin-
kergroepen in het strijdperk zal treden en
onder welke voorwaarden.
Behalve het reeds door ons gemelde voor
stel om 20 pCt. belasting te heffen op alle
hotelrekeningen van^ buitenlanders te Parijs,
komt de „Paris-Midi" met een nog dras
tischer maatregel, nl. om twee soorten prij
zen in te stellen: een standaardprijs voor de
Franschen en een valuta-prijs voor Britten
en Amerikanen. (Gaan de Nederlanders vrij
uit?)
PARIJS, 31 Jan. Daar de door het minis
terie van marine ingestelde commissie ver
klaard heeft niet te kunnen slagen in het
aanwijzen van de voor de ramp van den
„Dixmunde" verantwoordelijke personen, be
sloot de minister van marine een „hooge
commissie" te benoemen om het onderzoek
voort te zetten.
LONDEN, 31 Jan, Naar verluidt, eischt
Snowden, de kanselier van de Schatkist,
een vermindering van vijf millioen op het
totaal van acht-en-vijftig millioen pond der
vlootbegrooting. Deze eisch heeft opschud
ding in de admiraliteit veroorzaakt.
Volgens een draadloos bericht uit Lopden
meldt de „Daily Herald," dat de kwestie
betreffende het vestigen van een vlootbasis
te Singapore nog steeds onderwerp van be
spreking uitmaakt tussche* lord Chelmsford,
den eersten lord der Admiraliteit, en de an
dere leden der Admiraliteit, en dal de zaak
nog geen punt van bespreking in het Kabil
net heeft uitgemaakt.
DUBLIN, 31 Jan. Een vraag van een arbei
derslid der Dail Eireann beantwoordend over
de aanstaande Iersche grensconferentic, wel
ke te Londen zal worden gehouden, zeide de
minister van binnenlandsche zaken, dat de
nieuwe Engelsche regeering ten aanzien der
grenskwestie hetzelfde standpunt innam als
haar voorgangster.
ATHENE, 31 Jan. Het ontslag van Veni
zelos, binnen een of twee dagen, wordt zï-
ker geacht.
ATHENE, 31 Jan. Het kabinet heeft be
sloten hot rapport der professoren af te
wachten alvorens een opvolger van Veni
zelos te benoemen.
Mevrouw Venizelos is uit Parijs naar Athe
ne vertrokken, vergezeld door prof. dr.
Vaquez
LONDEN, 31 Jan. Reuter verneemt, dat
I er aanwijzingen zijn, dat Venizelos niet blij-
vend het premierschap opgeeft, maar na
eenige weken rust zijn ambt hervat.
ATHENE, 31 Jan Venizelos heeft den ge-
l heelen dag het bed gehouden.
AMSTERDAM, 31 Jat. Aardappelen. (Be
richt van den makelaar Jac. Knoop.) Zeeuw-
sche bonte f 7.407.50 id. blauwe f 7.30
f 7.40 id. eigenheimers f 66.50 id. in
dustries f 5.50 id. roode star f 5.756
id. eigenheimer poters f 44.75 id. blauwe
poters f 5id. bonte poters f5; id. bravo
poters f 4 Drentsche eigenheimers f 4.25
5 id. roode star f 4.254.50, per H.L.
DELFT, 31 Jan. Boter. Aanvoer 13 8 v.
wegende 200 K.G. Prijs f 2.55 a 2.65 per K.G.
ELST (Bet.), 30 Jan. Fruit. Prijzen wa
ren Goudreinetten le soort 23—33, 2e
soort 1419, 3e soort 5 3/4—10%, Extra
3750, Bellefleur le soort 2328, 2e soort
13%18, Extra 3739, Court Pcndu
1519, Rabauwen 6 3/49, Paradijs 14
15, Holgaten 10%11, Landsberger Rei-
netten 2122, Gerrit Roelofs 1216, Dub
bele Benderzoete 1516, Zoete Bellefleur
14%17, Huismans 1012, Enkele Ben
derzoete 9 1 '412, Reinzoet 1517, Jas-
appels 1718, Zoete Kannetjes 1011,
Pomme d'Orange 1516 ct, er K.G. Knol-
sselderij le soort 1620, 2e soort 812 ct.
per stuk.
Eieren per 100 stuks f 4.8010.
AMSTERDAM, 31 Jan. Boter. (Centrale
Boternijn.) Prijzen waren hoogste f 2.24,
l33^|St6 f 2» 17»
AMSTERDAM, 31 Jan. Eieren. (Eiervel-
ling Prinsengracht.) Aanvoer 90.000 stuks
kippen-. Prijzen hoogste f 12, midden-
f 9.5010.50, laagste f 8. Handel flauw.
GOUDA, 31 Jan. Kaas. Aangevoerd 55
partijen, le soort f 55—58, 2e soort f 5054,
rijksmerk f 5563, zware f 65. Handel
flauw.
HOORN, 31 Jan. Kaas. Aanvoer 8 stapels
fabrieksbaas f 58, 1 st. boerenkaas f 56,
st. fabriekscommissie f st. boeren-
commissie f totaal 9 stapels, wegende
8701 K.G. Handel matig.
GOUDA, 31 Januari 1924 Veemarkt.
Melkvee, red. aanvoer, handel goed, f 300
430. Vette varkens, groote aanvoer, handel
■matig, 3—38 ct. per half K.G. Magere var
kens, red aanvoer, handel stug, 30—■35 ct.
per half Kg. Magere biggen, rel. aanvoer,
handel, stug, 1016 per stuk, Vette scha-
pen, red. aanvoer, handel red., 2635.
Nuchtere kalveren, groote aanvoer, handel
red., 14—20. Eieren, groot t aanvoer, han
del flauw per !00 stuks J 7.508.50.
BARNEVELD, 31 Jan. Pluimvee. Tamme
eenden f 2503, Wilde eenden f 11.25,
jonge haneti f 1.252.50, oude hanen f23,
jonge hennen f 3450, oude kippen f 1.75
3, tamme duiven f o.250.30, vette ganzen
f45.50, tamme konijnen f 1.503.50 wilde
konijnen f 0.801, alles per stuk.
Eieren f 910.50 per 100 stuks. Aanvoer
f 225.000 stuks. Eierhanael vlug.
HOORN, 31 Jan. Kaas. 8 ts. kl. fabrieks
baas f 58, 1 st. iel. boerenkaas f 56. Aanvoer
9 stapels, wegende 8701 K. G. Handel matig.
MIDDELBURG, 31 Jan. Granen. Ter
graanmarkt van heden was de aanvoer rede
lijk. De noteering was als volgt: tarwe f 11.50
12, witte boonen f 2036, ronde bruine
boonen f 3043, lange bruine boonen f20—
.37, kroonerwten f 19—22, maanzaad f 3538
alles per 100 K. G.
UITHOORN, 31 Jan. Kaas. Op de kaas
markt waren aangevoerd 16 partijen. Prijs
Gottdsche kaas 1ste soort f 5558, 2de id.
f 5054, zwaardere f 5865, Rijksmerk
f 6065. Handel kalm.
ZWOLLE, 31 Jan. Paarden. Aangevoerd
891 stuks. Prijzen Luxe paarden f 500
625, werkpaarden le soort f 375480, tweede
soort f 290300, enters f 200325, veu
lens f 180—235, slachtbank f 85—140. De
handel was stug ook voor het buitenland.
Hooge prijzen.
ZWOLLE, 31 Jan. Huiden. Gedurende
deze week worden de volgende prijzen be
steed Os en koehuiden, per K. G. 28 cent,
stieren 25 cent, pinken 33 cent. De handel
was_ gewoon.
IJMUIDEN, 31 Jan. Heden waren aan de
markt de vangsten van 7 Stoomtrawlers en
1 Beuger, De prijzen waren als volgtTarbot
f 2—1.80, Tongen f 1.60—1.40 per K. G.
Griet f 43—38 gr. Schol f 2823.50, md.
id. f 34r—30, Zetschol f 37—32, kl. id. kl. id.
3121, Scharren f 2219, alles per 50 K. G.
Roggen f 1913 per hoop, Vleet f 20.85
per stuk, gr. Schelvisch f 3139, id. id. f 35
31, k md. id. f 28—27, kl. id. f 24—32, 19—
18 per 50 K. G., Kabeljauw f 44—34 per
125 K. G., er. Gullen f 26—18. kl. id.f 16—
14, Wijting f 15—13.50 per 50 K. G.
VLAARDINGEN, 31 Jan. Alhier is bin
nengekomen de stoombeuger VI. 103 met
f 330# besomming.
Vergadering van Donderdag 31 Januari,
namiddag 1 uur.
De VOORZITTER stelt voor, na de Indi
sche Begrooting aan de orde te stellen
Hoofdstuk I der Staatsbegrooting voor 1924
qn den spreektijd voor de algemeene be
schouwingen te bepalen op: R. K. Partij 4
uur, S. D, A. P. 3)4 uur, A.-R. 214 uur,
Vrijh. Bond 214 uur, Chr.-Hist. 2 uur, V.-D.
2 uur, Comm. fractie 154 uur', Platt. Partij
154 uur, Staatk. Geref. Partij 34 uur, Libe
rale Partij Y\ uur en dén tijd voor de replie
ken op de helft dezer tijden.
Conform besloten.
Voortgegaan wordt met de Indische Bc.
grooting voor 1924.
De heer LOVINK (C.-H.j is nogal opti
mistisch voor de financiën van Indië. Hij
geeft een vergelijking met vroegere jaren en
de conjunctuur, die hij daarin meent te zien
voor de komende jaren, is niet ongunstig.
Natuurlijk is dit van beteekenis voor het
economisch peil der Indische bevolking
maar een precies verband en een preciest
voorstelling van de uitwerking van het éét
op het ander is niet vast te stellen.
In de Indische regeering heeft spr. vol
komen vertrouwen, dat zij de financieel;
belangen zal behartigen en dat zij de gees
teüjke belangen niet zal verwaarioozen.
De critiek op de gouvernementsonder
nemingen acht spr. dikwijls zeer overdre
ven. Het hebben van deze bedrijven is var,
belang voor Indië, maar natuurlijk brengt
het moeilijkheden met zich mede.
Tegenover deze gouvernementsbedrijven
staat spr. anders dan tegenover de over
heidsbedrijven hier te lande. Hij meent, dat
de Regeering de gouvemementsondememin-
gen moet bevorderen, hetgeen tot vermeer
dering der welvaart zal bijdragen.
De heer FEBER (R.-K.) bespreekt da
spoorwegstaking. Wel degelijk bad die z.i.
een politieke strekking, hetgeen hij verde
digt met citaten uit* de vergaderingen der
stakers. De Indische Regeering heeft aller
minst de staking geprovoceerd door Se-
maoen te arresteeren. Die arrestatie, welke
verwacht werd, was het teeken voor d«
staking, maar daarom kan de Regeerins
zich niet aan haar plicht onttrekken.
In het algemeen is spr. het eens met de.
heeren Alberda en Lovink dat de fioan-
cieele toestand van Indië niet ongunstig is.
De crisis is men daar tc boven. Spr. keurt
het haat zaaien der Indische bladen zeer
af en kan zich met het beleid der Regeering
vereenigen. Van rede tie bij de Regeering is
geen sprake; misschien wei bij de Europee-
sche bevolking in Indië. Gezegd is, dat da
Javaansche bevolking autonomie wenschti
maar spr. vreest dat de Javaan niet weet
wat dit beteekent.
Over het algemeen wordt er goed bezui
nigd in Indië en de Regeering gaat met na
druk voort om het financieel evenwicht te
herstellen.
Spr. bespreekt de corruptie bij de politie
en hij meent, dat dc oorzaak daarvan hierin:
Iitft, dat er te weinig selectie plaats heeft
bij de uitzending. Èen paar Haagschè in
brekers zijn b.v. in Indië politic-dienaar
geworden. Het is dus niet tc verwonderen,
dat dit mis loopt. De Regeering behoeft ziel
niet te beroepen op officieels stukken, want
dat is nu eenmaal niet voldoende. Een
tweede oorzaak is de onvoldoende controle!
gelijk in den Volksraad ook reeds is be-v
toogd. Het stelsel dat men volgt, is ver?
keerd. Het tempo van de ontwikkeling in
Indië is te overhaast.
De heer SCHEURER (A.-R.) meent dat dc
Regeering het ethisch beginsel moet hoog'
houden en krachtig teger. ondermijning daar
van moet opkomen. In tijden van materiëelet
mood komen de geestelijke belangen min oi
meer in het gedrang er daarom zij de Re-
geering meer dan ooit op haar hoede.
De Regeering moet vooral de landontjjin-
ning steunen, opdat de bevolking economise!
sterk kan worden.
Dc geestelijke stroomingen in Indië raag
dë Regeering niet uit het oog verliezen.'
Vooral de zending moet de Regeering steu
nen
De staking bij dc spoorwegen was naar
spr.'s oordeel terdege een - communistische
daad. De bom-aanslagen zijn eveneens com
munistische daden geweest betoogt spr. aan
de hand van verschillende krantenberichten.
De heer WIJNKOOP (C. P.): Ik zal u over
hét onderzoek wel inlichten
De heer SCHEURER (A.-R.): De bee;
Wijnkoop schijnt err meer van te weten. (Ge-
lach.)
Be corruptie betreurt spr. zeer. Men kan:
ze verklaren, ze verzachten, maar dc oor-'
zaken dienen te worden weggenomen. Er
hapert iets aan de voorziening van ambïenn-
tren voor den Staaf.
Ten slotte verdedigt spr. dc scheiding .van
kprk en staat in Indië.
De heer VAN BOETZELAER VAN DUB
BELDAM (C. H.) betoogt dat een betere op
leiding van de ambtenaren noodzakelijk is
Daardoor zal het, gehalte stijgen en het ge
vaar voor corruptie verminderen.
Voorts vraagt spr. den Minister in welke
richting bij de defensie thans denkt te stu
ren.
Ook wenscht hij den minister te vragen
wat hij denkt van het artikel van den heer
Sibinga Mulder over de Augiasstal bij de In-,
dische administratie.
De heer VAN DIJK (R.K.) acht ook de
betere vorming van de ambtenaren noodjg,
om de corruptie te voorkomen.
Vervolgens verdedigt hij een betere' beste
ding van kapitaal voor de ondernemingen in
Indië, speciaal voor landbouw. De Regeering
zou hierbij meer medewerking kunnen ver-
leenen, dan thans het geval is.
De heer WIJNKOOP (C. P.) betoogt dal
de Regeering de pogingen om de begrooting
sluitend te maken misbruikt om de reactie te
dienen. Het groot kapitaal wordt niet aange
pakt, maar de Indische bevolkin:' wordt uit
gebuit. De volkswelvaart gaat achteruit,
meent hij, hetgeen o.a. blijkt uit het suiker-
transport, dat verminderd is.
Uitvoerig betoogt spr., dat de Regeering
op alle gebied de reactie dient.
De vergadering wordt verdaagd tot Vrij
dag één uur, 1
Hollandsche tajereelen uit het begin
der vorige eeuw J
DOOR 9
JOS. P. H. HAMERS
9
OP DE TERUGREIS NAAR
AMSTERDAM.
Zóó ongezouten was aan Barta van Punten
:n geen vï;f en twintig jaren de les gelezen
sn de waarheid gezegd, als zulks door haar
neef, den kapijein, geschied was.
Ze toonde er zich ten hoogste door ont
stemd en vergramd.
„Heb ik daarvoor," zei ze, nadat Van der
Stap haar den rug toegekeerd had, „zoo'n
schobbejak met zijn knecht, dien afgoden-
lienaar, acht dagen lang in mijn huis den
■cost gegever en hen gekoesterd en opgepast,
ilsof ze prinsen warenDwaas schepsel,
dat ik was. Maar het is de straf voor mijn
onachtzaamheid waarom heb ik ook dien
noodlottigen brief zoo achteloos laten slin
geren 1 Ach, de onachtzaamheid is een groot
kwaad en sticht onberekenbare onheilen
Had de vent den brief maar niet gevonden,
dan zou alles zeer wel afgeloopen en wij, als
goede vrienden, gescheiden zijn. Onver
schoonbare zottin die ik ben, dat ik mij door
-ulk een ongelikten zeebonk, in mijn eigen
mus, een boetpredikatie laat lezen 1 Maar,
wat mijn gemoed in deze verdrukking tot
troost verstrekt, is, dat hij in Amsterdam
lang kan zoeken, eer hij z'n lieve nicht Louise
vinden zal. Gelukkig nog, dat hij ook den
tweeden brief niet heeft, gevonden, dien ze
mij uit Amsterdam geschreven heeft, om
haar kleederen en linnengoed over te zenden
dan zou hii hebben kunnen zien, waar die
mevrouw woont, bij wie de meid zich nu
ophoudt. Hij zou. hier waarschijnlijk nog
wel eenige dagen gebleven zijn, indiep dat
geval met dien brief er niet tusschen geko
men ware. Nu, laat hem vertrekken, en hoe
eerder hoe liever maar, dewijl er nu toch geen
baat meer bij is. Als hij maar woord houdt
met het beloofde geschenk, opdat ik mijn
moeite en onkosten betaald krijge 1"
Op deze wijze gaf nicht Barta, al moppe
rend en foeterend, lucht aan d'r teleurgestelde
verwachtingen, totdat ze in 't eind,/voor de
afwisseling, aanving, haar dienstmeid te
bekijven.
We nemen hier afscheid van deze vrouw,
wier weerzinwekkend karakter aan de recht
schapen gemoederen onzer lezers en lezeres
sen, voorzeker afkeer heeft ingeboezemd,
om den kapitein op z'n terugreis të vergezel
len.
Op den bepaalden tijd nam kapitein Van
der Stap, met zijn zwarten knecht, den vol
genden dag de terugreize aan. Maar zoo ge
zellig en druk hij het op de heenreis gehad
had, zoo stil scheen thans de terugtocht te
zullen afloopen want, daar'hij geen ander
gezelschap dan Robbie en den voerman had,
was hij spoedig uitgepraat. Zonder een ont
moeting waarvan het de moeite waard is
melding te maken, bereikte men over Voort
huizen, de stad Amersfoort, alwaar men aan
het i< g :ment de „Zwaan" afstapte en verder
bleef overnachten. Den volgenden morgen
ging het over Naarden naar Amsterdam.
Toen men eindelijk de buurt van Diemer-
brug achter zich had, de voerman daar eens
flink de zweep over het tweespan legde en
men in gestrek'en draf de Watergraafsmeer
insloeg, geraakte de kapitein in een opgewek
te luim.
Het sloeg half een op de Muiderpoort, toen
ze de stad binnen reden. Van der Stap, die
zich tot aan het huis van zijn vriend Barend
Prouw-'man wilde laten brengen, gelastte
den voerman maar rechtuit te rijden hij
zou hem wel zeggen, waar hij zwenken moest.
Het ging dus recht toe, recht aan, de Plan-
taadje door.
In de nabijheid van den Kruidentuin ge
komen, klonk het geroffel van trommels het
het was een compagnie soldaten, die van de
wacht afgelost zijnde, naar de kazerne terug
keerde. Nu was, zooals we weten, onze ka
pitein aan boord van z'n schip voor geen
kleirfgeruchtje vervaard zelfs bij het ver
schrikkeüjkste noodweer op zee, wist hij
door z'n onvervaardheid en door zijn voor
beeld, het scheepsvolk een riem onder het
hart te binden. Maar als hij zich in een rijtuig
bevond of toevallig te paard zat, dan was hij
tot in het overdrevene bezorgd en omzichtig,
dan gevoelde hij zich niet in z'n element.
Toen dan ook het tromgeroffel naderbij
kwam en de kapitein de paarden onrustig zag
worden, kwam de gedachte aan een mogelijk
ongeval bij hem op.
„Zeg eens vriendje," zoo sprak hij den
voerman aan, terwijl hij hem op den schou
der tikte, „zeg eens, vallen je paarden soms
wat schichtig, als et zoo'n trommeldebom
voorbijgaat
„Maar mijnheer," riep de man, „zoo iets
moeten ze kunnen doorstaan, al zou er nog
een zes en dertig ponder bij afgeschoten wor
den."
„Nu, dan is het mij wél." antwoordde de
kapitein, een beetje gerust gesteldmaar
nauwelijks was hem het laatste woord uit den
mond, of de paarden, door het voortdurend
trommelen, dat steeds naderbij en hen thans
op zijde gekomen was schichtig geworden,
staken de koppen in den wind en, hoe sterk
de voerman ook de teugels aantrok, ze scho
ten er van door en holden in razenden ren de
Heerengracht op naar den kant van de Hout
markt. Er was geen houden aan de ver
schrikte dieren luisterden niet meer naar den
teugel, maar geraakten steeds verder en ver-
I der op hol met het rijtuig achter zich, dat ge'
weldig heen en weer slingerde. De inzitten
den doorleefden ontzettende oogenblikken.
Daar, waar de gracht een elleboog maakte,
stond vlak op den hoek, in 't midden van de
straat, een asohkar, en een weinig verder, een
dokterskoetsje, die beide het breedste ge
deelte van den weg besloegen en den door
gang belemmerden.
De hollende paarden, bij het omslaan van
den hoek der gracht in hun dolle vaart ge
stuit, steigerden verschrikt terug, den reis
wagen achteruit duwend. Nog één schrede,
da3r waggelt de wagen op den kant van den
wal zie, hoe hij overheltéén handbreed
nog en.- - - - daar stort het rijtuig achterover
in 't water
Maar neen op hetzelfde oogenblik schiet,
snel als de bliksem, een jong officier toe,
werpt zich voor de snuivende, met schuim ber
dekte paarden, grijpt met gespierde vuist in
de teugels en heeft het rijtuig van den val in
't water en daarmee drie menschen, uit drei
gend doodsgevaar gered.
Deze moedige daad werkt als een eiectri-
sche schok op de toeschouwers, die van alle
kanten zijn komen opdagen. Het is, alsof de
onverschrokkenheid, de doodsverachting van
den moedigen jongen man, plotseling aan
stekelijk op de toeschouwers werkt. Door
zijn heldhaftig gedrag aangevuurd, snelt er
er van alle zijden hulp toe. De verschrikte
paarden worden tot staan gebracht en de rei
zigers tiit het rijtuig geholpen.
Nog half versuft door den uitgestanen
schrik en doodsangst, werden de kapitein,
Robbie en de voerman, in het dichtst nabij
gelegen huis gebracht en door den bewoner,
een ainzienlijk Israëliet, met alle blijken van
welwillendheid en deelneming ontvangen
Hier was juist een geneesheer op ziekenbe
zoek D ze schreef aan de verschrikte reizi
gers een huismiddel voor, en weldra waren
alle drie van de ontroering hersteld en tot be
daren gekomen.
Maar zóó versuft was de kapitein, na het
verlaten van het rijtuig niet geweest, of hij
had nog tegenwoordigheid van geest genoeg
overgehouden, om zijn redder niet uit het
oog te verliezen.
Zie maar eens, hoe de geredde zeeman,
de hand van den jongen held in de zijne ge
klemd houdt 1 Hoor maar, hoe dankbaar hij
hem toespreekt 1
„M'n lieve vriend, we zijn je alle drie,
naast God, onze redding, ons leven verschul
digd. Zonder je moed, m'n lieve mijnheer,
was het met ons alle drie gedaan geweest
ik, m'n brave Robbertje en die drommelsche
voerman, waren naar den kabeljauwen-kelder
gegaan hoor, zoowaar ik hier als een .zondaar
voor je sta 1 En wat me nog het meeste ge
troffen heeft, m'n brave borst, dat is, dat ge
je zeiven aan het grootste levensgevaar hebt
blootgesteld. Want er mangelde nog maar
één ruk aan en die satansche paarden had
den je meegetrokken, net alsof je een ouwe
rol zeildoek was geweest Zie jongelief, ik
kan het zoo niet zeggen, als ik het wel meen,
maar waarachtig, ik voel in m'n zondige ziel,
dat ik je bliksems veel verplicht ben. Spreek
op, waarmee kan ik je dienen Maar wat
vraag ik ook? Weet je wat, schenk me je
vriendschap Hier is mijn hand hier heb
je den heelen Jan Van der Stap 1 Ik ben maar
een ouwe zeerob, maar ik hoop, dat de hemel
het je nog eens tot generaal zal laten bren
gen
Meer kon onze kapitein op dat oogenblik
niet zeggen de ontroering belette hem om
voort te gaan.
N?dat de voerman, van den schrik her
steld, het huis verlaten had, om Z'n paarden
en het rijtuig naar den stal te lëiden, verliet
ook de kapitein met zijn. redder en Robbie
het huisvan den_ menschlievenden Jood-
schen heer, na hem'hartelijk dank betuigd te
hebben voor zijn hulpvaardigheid. Een
kruier werd besteld, die den koffer van onzen
[reiziger op z'n kruiwagen laadde en den weg
naar het huis van Prouwelman insloeg.
De officier vergezelde zijn nieuwen vriend
nog een klein eind, maar aan de Muider-
straat gekomen, moest hij afscheid nemen.j
Hoe Jan Van der Stap ook bij hem mocht
aandringen om verder mee te gaan en bij heir
het middagmaal te gebruiken, de jonge mat
bleef zich standvastig verontschuldigen, om
dat dienstzaken hem op dit oogenblik elder
riepen.
„Dat doet me in m'n ziel leed, jongelief,'
riep de kapitein „maar mag ik je dan mor
gen bij me op den maaltijd zien en.maa
wat duivel, wat ben ik toch een rare frik
daar heb ik waarachtig vergeten, naar dei
naam van m'n redder te vragen. Hoe heet je.
ouwe jongen, als ik vragen mag
De officier glimlachte en antwoordde
„Renberg, om u te dienen."
„Nu dan mijnheer Renberg, mag ik mor
gen het genoegen hebben, je bij mij ten eten
te verv/achten Zeg maar ja, zonder plicht
plegingen en flauwe smoesjes."
„Wanneer ik slechts wist mijnheer, dal
dc tijd mij zoude toelaten van uw vriendelijke
uitnoodiging. gebruik te maken.... Intus
schen, ik hoop toch, in elk geval naar uw wel
stand te komen vernemen."
„Nu, daar zul je me allemachtig veel pleiJ
zier mee doen, jongelief," gaf de kapitein ten
antwoord, „maar kom dan een beetje vroeg
hoor, dan kunnen we onder een glaasje mor
genwijn de gemaakte vriendschap en kenn
nader aanknoopen."
„Heel graag. Hoe laat zal ik het genoeg»
hebben u thuis
„Om twee ure of half drie gaan ze gewoon
lijk bij m'n vriend Prouwelman aan tafeldu:
hoop ik je tegen een uur te zien. Vaarwel
mijnheer Renberg, tot ziens, op m r ;en."
„Münheer Van der Stap, uw dienaar."
(Wordt vervolgd)